قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الياؤو * - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
An-Najm
وَٱلنَّجۡمِ إِذَا هَوَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا ضَلَّ صَاحِبُكُمۡ وَمَا غَوَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَا يَنطِقُ عَنِ ٱلۡهَوَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنۡ هُوَ إِلَّا وَحۡيٞ يُوحَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عَلَّمَهُۥ شَدِيدُ ٱلۡقُوَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَهُوَ بِٱلۡأُفُقِ ٱلۡأَعۡلَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ دَنَا فَتَدَلَّىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا كَذَبَ ٱلۡفُؤَادُ مَا رَأَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَتُمَٰرُونَهُۥ عَلَىٰ مَا يَرَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلَقَدۡ رَءَاهُ نَزۡلَةً أُخۡرَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
عِندَهَا جَنَّةُ ٱلۡمَأۡوَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِذۡ يَغۡشَى ٱلسِّدۡرَةَ مَا يَغۡشَىٰ
(53:1) Chitela chansawu chila chaliji nkuwunichilidwa ni lilanguka lya Allah, kwisa soni Achimalaika ŵaŵaliji nti chisawu makungulu, nambo soni ni mitundu jakulekanganalekangana. (Nnole mu Tafsîr Ibn Kathîr).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مَا زَاغَ ٱلۡبَصَرُ وَمَا طَغَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَقَدۡ رَأَىٰ مِنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِ ٱلۡكُبۡرَىٰٓ
Chisimu chene jwalakwe (Muhammadi ﷺ) jwaiweni ilosyo yekulungwa-kulungwa ya Ambuje ŵakwe (Allah).[2]
(53:2 (13-18)) Aga ma Ȃyaga gakusala ya Al-Mi‘râj (Ulendo wa Ntume Muhammadi ﷺ wakwela kwinani nichilu chakwe nambo soni ninsimu wakwe, juli mesope ngaŵa yakusagamila kulugono).Akusimulila Mâlik bin Swa‘swa‘ah رضى الله عنه yanti: Ntume ﷺ jwatite: “Pandema janaliji panyumba chilikati cha mundu jwaakuŵaga nnugono ni mesope, (Lilaika lyamanyilile une) mpela mundu jwagonile chilikati cha ŵandu ŵaŵili. Basi ni ŵayiche najo kukwangu mbale jagolodi jegumbasye lunda lwakusokoka kwisa soni chikulupi. Basi chilu changu ni chapapulidwe kutandila pekolongo mpaka pasi palutumbo. Kaneka lutumbo lwangu nilwachapidwe nimesi ga Zamzam, nambo soni (ntima wangu) wagumbasyidwe ni lunda lwakusokoka kwisa soni chikulupi. Kaneka ni ŵayiche najo kukwangu Al-Burâq, chinyama cheswela chakunandipila pa nyumbu nambo chakulila pa mbunda, ni naŵigwile pamo ni Jibrîl, mpaka twajile kwika kwiwunde lyaduniya. Kaneka (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Adam ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe amwanache nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyaŵili. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Isa ni Yahaya, ŵanaŵaŵilio ni ŵatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyatatu. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Yȗsuf, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyancheche. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Idrîsa, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyansano. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Hârȗna, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyansano nalimo. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Mȗsâ, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe achimwene nambo soni ntume!’ Sano ndema janampundile (Mȗsâjo), jwatandite kulila, ni jwawusyidwe kuti: ‘Kulilaku chichi?’ Jwalakwe jwatite: ‘E Ambuje ŵangu! Aju nchanda jwatumisyidwe panyuma pangune, umati wakwe tiukajinjile ku Mbepo wejinji nnope kupunda umati wangu.’ Kaneka ni twajile kwika kwiwunde lyansano nagaŵili. Sano (panyuma pakuodisya Jibrîl) kwaŵechetedwe yanti: ‘Ŵani ŵeleo?’ Jwalakwe jwatite: ‘Une Jibrîl.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘N’di nacheni?’ Jwalakwe jwatite: ‘Ndi ni Muhammadi.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Ana jutumisyidwe (kuŵa ntume)?’ Jwalakwe jwatite: ‘Elo.’ Kwaŵechetedwe yanti: ‘Kalibu, naga nnendo jwambone nnope nijwele jwayichejo.’ Kaneka ni nam’bichilile Ibrâhîma, ninampele salaam. Basi jwalakwe jwatite: ‘Kalibu, E mmwe amwanache nambo soni ntume!’ Kaneka ni ŵanosisye Al-Bait Al-Ma‘mȗr (nyumba ja Allah). Une nam’busyisye Jibrîl ya jalakwejo, ni jwatite: ‘Jalakweji ni Al-Bait Al-Ma‘mȗr jaakutendelamo ibada Achimalaika ŵakwana 70,000 lisiku lililyose, sano pati akopwechemo, ŵangaujila soni (nambo lisiku lililyose akwinjilamo ŵane 70,000). Kaneka ŵanosisye Sidrat-ul Muntaha (chitela cha nsawu, chachili chipelela cha ichindu yakwela kwinani kapena kutuluka pasi, chachili kusyeto kwa mawunde nsano nagaŵili), ni nayiweni soni isogosi yakwe ya Nabiq yayalandanaga nti chisawu yagala yelongo ya ku Hajar (nsinda umpepe m’misinda ja ku ŵarabu), soni masamba gakwe galiji nti chisawu mawiwi gandembo, soni sulo ncheche syatulwiche kuumila pepata lyakwe: Sulo siŵili syaliji nkujilima chapachanya, sano siŵili sinesyo syaliji nkujilima chankati. Une nam’busyisye Jibrîl ya syele sulosyo, ni jwasalile kuti: ‘Sulo siŵili syakujilima chapasi; ni sulo sya ku Mbepo. Nambo sulo siŵili syakujilima chapachanya; ni lusulo lwa Nayilo ni lusulo lwa Fulata.’ Kaneka ni kwalamulidwe kukwangu ipindi makumi nsano. Une ni natulukaga, mpaka najile kum’bika Mȗsâ. Jwalakwe jwambusyisye kuti: ‘Ajesile uli kuŵajileku?’ Une natite: ‘Ipindi makumi nsano ilamulidwe kwangune ni umati wangu.’ Jwalakwe jwatite: ‘Une ngwamanya chenene ŵandu, ligongo nalimbene nao ŵanache ŵa Israila kuti mpaka akunde malamusi. Umati wenu ngawuja kombola kwanisya yalakweyo. Basi ujilani kwa Ambuje ŵenu, nkaaŵende kuti ampungule.’ Basi une nawujile kwa Allah, ni nam’bendile kuti ambungule. Jwalakwe ni jwaitesile (ipindi ila) kuŵa makumi ncheche. Une napite soni kwa Mȗsâ, ni jwawilisye soni yajusalile ila, ni nawujile soni kwa Allah, ni nam’bendile soni kuti ambungule. Jwalakwe ni jwaitesile (ipindi ila) kuŵa makumi gatatu. Ni nganineka kuwujauja chilikati cha Musa ni Allah, aku Allah ali nkumbungula ipindi ila, mpaka yasigele nsano. Panawujile soni kwa Mȗsâ, jwambusyisye kuti: ‘Ajesile uli kuŵajileku?’ Une natite: ‘Allah ayitesile kuŵa ipindi nsanope.’ Jwalakwe jwawilisye soni kuŵecheta yanti: ‘Umati wenu ngawuja kombola kwanisya yalakweyo. Basi ujilani kwa Ambuje ŵenu, nkaaŵende kuti ampungule.’ Sano une ni natite: ‘Une basi njitiche (chilamusi chambesi cha Allah).” Basi papopo Ntume jwasalilidwe ni Allah yanti: “Masile panamwile chilamusi changu, ni naapungwile nsigo achikapolo ŵangu, ni tinjalipila pachambone chimo nti chisawu apanganyisye yambone likumi.” Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 3035).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَرَءَيۡتُمُ ٱللَّٰتَ وَٱلۡعُزَّىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَمَنَوٰةَ ٱلثَّالِثَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَكُمُ ٱلذَّكَرُ وَلَهُ ٱلۡأُنثَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
تِلۡكَ إِذٗا قِسۡمَةٞ ضِيزَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
إِنۡ هِيَ إِلَّآ أَسۡمَآءٞ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٍۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَمَا تَهۡوَى ٱلۡأَنفُسُۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مِّن رَّبِّهِمُ ٱلۡهُدَىٰٓ
Nganigaŵatu galakwego ikaŵeje menape (ga isanamu) gan’gakolasile jenumanja ni achatati ŵenu, Allah nganatulusya pa yalakweyo umboni uliose (wakundisya kuigalagatila), ngakukuya ŵanganyao ikaŵeje liganichisya, ni yayikusaka mitima, kutendaga pamasile pachaichilile kuumila kwa M’mbuje gwao (Allah) chongoko.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ لِلۡإِنسَٰنِ مَا تَمَنَّىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَلِلَّهِ ٱلۡأٓخِرَةُ وَٱلۡأُولَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
۞ وَكَم مِّن مَّلَكٖ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ لَا تُغۡنِي شَفَٰعَتُهُمۡ شَيۡـًٔا إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ أَن يَأۡذَنَ ٱللَّهُ لِمَن يَشَآءُ وَيَرۡضَىٰٓ
Ana soni Achimalaika ŵalingwa kumawunde ŵangaŵa nkukamuchisya chondechonde jao chilichose, ikaŵeje panyuma pakupeleka lusa Allah kwa jwaankunsaka (mwa ŵanganyao kuti awombe duwa ja chondechonde), ni kunonyelwa najo (nkuwombeledwajo)?
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ذَٰلِكَ مَبۡلَغُهُم مِّنَ ٱلۡعِلۡمِۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱهۡتَدَىٰ
Chele ni chipelela chao cha umanyilisi. Chisimu Ambuje ŵenu (Allah) ni ŵaakummanyilila jwaapoteele kuleka litala Lyakwe, nambo soni ni ŵaakummanyilila jwajongweche.
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَلِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَسَٰٓـُٔواْ بِمَا عَمِلُواْ وَيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ بِٱلۡحُسۡنَى
Soni Allah ni Nsyene yosope yaili ku mawunde ni yaili petaka, kuti akaalipile aŵala ŵasakesye pa yaŵapanganyisye, ni kwalipila yambone aŵala ŵaakolosisye (masengo).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ٱلَّذِينَ يَجۡتَنِبُونَ كَبَٰٓئِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَٱلۡفَوَٰحِشَ إِلَّا ٱللَّمَمَۚ إِنَّ رَبَّكَ وَٰسِعُ ٱلۡمَغۡفِرَةِۚ هُوَ أَعۡلَمُ بِكُمۡ إِذۡ أَنشَأَكُم مِّنَ ٱلۡأَرۡضِ وَإِذۡ أَنتُمۡ أَجِنَّةٞ فِي بُطُونِ أُمَّهَٰتِكُمۡۖ فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ
Aŵala ŵaakuliŵambasya ilemwa yekulungwa-kulungwa, ni yakunyalaya, ikaŵeje yamwanamwana. Chisimu Ambuje ŵenu (Allah) ni Ŵachikululuko chakusapanguka. Ŵalakwe ni ŵaakummanya chenene jenumanja, kutandila paŵan’gumbaga kuumila mwitaka, ni pandema jankuŵaaga misigo mu itumbo ya achimama ŵenu. Basi ngasilliswejesyaga mwachimisyene, Jwalakwe ni Jwaakummanya chenene jwaali ni woga (wakun’jogopa Allah).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي تَوَلَّىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَعۡطَىٰ قَلِيلٗا وَأَكۡدَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَمۡ لَمۡ يُنَبَّأۡ بِمَا فِي صُحُفِ مُوسَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَإِبۡرَٰهِيمَ ٱلَّذِي وَفَّىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَلَّا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَن لَّيۡسَ لِلۡإِنسَٰنِ إِلَّا مَا سَعَىٰ
(53:3) Akusimulila Abȗ Hurairah رضى الله عنه yanti: Ntenga jwa Allah ﷺ jwatite: “Naga mundu awile, masengo gakwe gakasakatika, nikusigala gatatupe: 1- Sadaka jakwendelechela (mpela chisima chaakumwapo ŵandu mesi, nsikiti wa jwataŵile, chitela chajwapandile niŵandu chiŵela kulya isogosi yakwe, ni ine yanti mpela yele). 2- Ilimu yayikwakamuchisya ŵandu. 3- Mwanache jwambone jwaakum’bombela maduwa jwalakwe. (Swahîh Muslim, Hadith No. 1631).
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّ سَعۡيَهُۥ سَوۡفَ يُرَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
ثُمَّ يُجۡزَىٰهُ ٱلۡجَزَآءَ ٱلۡأَوۡفَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّ إِلَىٰ رَبِّكَ ٱلۡمُنتَهَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَضۡحَكَ وَأَبۡكَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّهُۥ هُوَ أَمَاتَ وَأَحۡيَا
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّهُۥ خَلَقَ ٱلزَّوۡجَيۡنِ ٱلذَّكَرَ وَٱلۡأُنثَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مِن نُّطۡفَةٍ إِذَا تُمۡنَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّ عَلَيۡهِ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأُخۡرَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّهُۥ هُوَ رَبُّ ٱلشِّعۡرَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَأَنَّهُۥٓ أَهۡلَكَ عَادًا ٱلۡأُولَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَثَمُودَاْ فَمَآ أَبۡقَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَٱلۡمُؤۡتَفِكَةَ أَهۡوَىٰ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
هَٰذَا نَذِيرٞ مِّنَ ٱلنُّذُرِ ٱلۡأُولَىٰٓ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَزِفَتِ ٱلۡأٓزِفَةُ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ كَاشِفَةٌ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
أَفَمِنۡ هَٰذَا ٱلۡحَدِيثِ تَعۡجَبُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
وَتَضۡحَكُونَ وَلَا تَبۡكُونَ
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
فَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ وَٱعۡبُدُواْ۩
ئەرەپچە تەپسىرلەر:
مەنالار تەرجىمىسى سۈرە: سۈرە نەجم
قۇرئان كەرىم مەنىلىرىنىڭ تەرجىمىسى - الترجمة الياؤو - تەرجىمىلەر مۇندەرىجىسى
ترجمة معاني القرآن الكريم الى اللغة الياؤو، ترجمها محمد بن عبدالحميد سليكا.