ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الكردية الكرمانجية * - فهرس التراجم
الأحزاب
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ ٱتَّقِ ٱللَّهَ وَلَا تُطِعِ ٱلۡكَٰفِرِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقِينَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلِيمًا حَكِيمٗا
1. هەی پێغەمبەر ل سەر پارێزگارییا خودێ بمینە و زێدەتر لێ بكە، و بەردەوامبە ل سەر نە گوهدانا گاور و دوڕوییان [گوهێ خۆ چوجا نەدە وان]، ب ڕاستی خودێ یێ زانا و كاربنەجهە.
التفاسير العربية:
وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱللَّهِۚ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ وَكِيلٗا
التفاسير العربية:
مَّا جَعَلَ ٱللَّهُ لِرَجُلٖ مِّن قَلۡبَيۡنِ فِي جَوۡفِهِۦۚ وَمَا جَعَلَ أَزۡوَٰجَكُمُ ٱلَّٰٓـِٔي تُظَٰهِرُونَ مِنۡهُنَّ أُمَّهَٰتِكُمۡۚ وَمَا جَعَلَ أَدۡعِيَآءَكُمۡ أَبۡنَآءَكُمۡۚ ذَٰلِكُمۡ قَوۡلُكُم بِأَفۡوَٰهِكُمۡۖ وَٱللَّهُ يَقُولُ ٱلۡحَقَّ وَهُوَ يَهۡدِي ٱلسَّبِيلَ
4. خودێ دو دل نەكرینە د سینگێ چو زەلاماندا [دلەكی گاوری تێدا بیت، و ئێكی ئیسلام]، و ژنێت هەوە ئەوێت هوین دبێژنێ هوین وەكی دەیكا مەنە [ئانكو هوین وەكی دەیكا مە ل مە حەرام بن]، خودێ نەكرینە دەیكێت هەوە، و زڕكوڕێت هەوە [ئەوێت هوین ب كوڕینی خودان دكەن، و نە كوڕێت هەوە]، خودێ نەكرینە كوڕێت هەوە. ئەڤە [گۆتنا هەوە بۆ ژنێت هەوە: هوین وەكی دەیكێت مەنە ل مە، و دانانا زڕكوڕان ل جهێ كوڕان] ئاخڤتنەكە هوین بۆ خۆ دبێژن [چو بڕیار و حوكم ل سەر نائێنە دانان، نە ژنێت هەوە پێ دبنە دەیكێت هەوە، و نە زڕكوڕێت هەوە پێ دبنە كوڕێت هەوە]، و خودێ ڕاستییێ دبێژیت: [نە ژن دەیكێت هەوەنە و نە زڕكوڕ كوڕێت هەوە یێت دورستن]، و هەر ئەوە ڕێكا ڕاست دیار دكەت.
التفاسير العربية:
ٱدۡعُوهُمۡ لِأٓبَآئِهِمۡ هُوَ أَقۡسَطُ عِندَ ٱللَّهِۚ فَإِن لَّمۡ تَعۡلَمُوٓاْ ءَابَآءَهُمۡ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِ وَمَوَٰلِيكُمۡۚ وَلَيۡسَ عَلَيۡكُمۡ جُنَاحٞ فِيمَآ أَخۡطَأۡتُم بِهِۦ وَلَٰكِن مَّا تَعَمَّدَتۡ قُلُوبُكُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمًا
5. هوین ب ناڤێ بابێت وان گازی وان بكەن، ئەڤە [گازیكرنا وان ب ناڤێ بابێت وان] ل دەڤ خودێ دورستترە، ڤێجا ئەگەر هوین نەزانن بابێت وان كینە ئەو برایێت هەوە یێت دینینە و هەڤالێت هەوەنە، و گونەهـ ل سەر هەوە نینە ئەگەر هوین ب خەلەتیڤە [ب ناڤێ كوڕینییێ] گازی وان بكەن، بەلێ بۆ هەوە گونەهە ئەگەر هوین ب مەخسەد و ژ دل بێژن، و خودێ یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.
التفاسير العربية:
ٱلنَّبِيُّ أَوۡلَىٰ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ مِنۡ أَنفُسِهِمۡۖ وَأَزۡوَٰجُهُۥٓ أُمَّهَٰتُهُمۡۗ وَأُوْلُواْ ٱلۡأَرۡحَامِ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلَىٰ بِبَعۡضٖ فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُهَٰجِرِينَ إِلَّآ أَن تَفۡعَلُوٓاْ إِلَىٰٓ أَوۡلِيَآئِكُم مَّعۡرُوفٗاۚ كَانَ ذَٰلِكَ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مَسۡطُورٗا
6. پێغەمبەر ژ خودان باوەران هێژاتر و فەرترە بۆ وان، ئەو گوهێ خۆ بدەنێ [د هەمی كاروبارێت ژیانا خۆدا، و ئەگەر پێغەمبەر فەرمانەكێ ل وان بكەت و دلێ وان تشتەكێ دی بێژیت، دڤێت گوهێ خۆ بدەنە پێغەمبەری، نەدەنە دلێ خۆ چونكی پێغەمبەر ژ وان ب خۆ دلۆڤانترە بۆ وان]، و ژنێت پێغەمبەری دەیكێت وانن، و لێزم و نێزیكێت مرۆڤی هندەك ژ وان هێژاتر و هەقترن د میراتخۆرییێدا ژ هندەكێت دی ژ خودان باوەر و مشەختیان، ژ بلی هندێ هوین قەنجییەكێ د گەل برایێت خۆ یێت خودان باوەر و مشەخت د ژیانا خۆدا بكەن، یان ب وەسیەت بۆ وان ڤەبڕن ئەڤە دورستە، و ئەڤ حوكمە [میراتخۆرییا مرۆڤێت ئێك بۆ ئێكدو] د كتێبا خودێدا [ئانكو د دەپێ پارستیدا] یا نڤێسی بوو.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِنَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مِيثَٰقَهُمۡ وَمِنكَ وَمِن نُّوحٖ وَإِبۡرَٰهِيمَ وَمُوسَىٰ وَعِيسَى ٱبۡنِ مَرۡيَمَۖ وَأَخَذۡنَا مِنۡهُم مِّيثَٰقًا غَلِيظٗا
7. بۆ وان بێژە وەختێ مە پەیمان ژ پێغەمبەران وەرگرتی [من ب تنێ بپەرێسن و داخوازا پەرستنا من ب تنێ بكەن، و باوەرییێ ب ئێكدو بینن و ب دلبێشی شیرەتان ل ملەتێت خۆ بكەن و پەیمانا خودێ بگەهینن] و مە پەیمان ژ تە ژی وەرگرت و ژ نووحی ژی و ژ ئیبراهیمی ژی و ژ مووسایی ژی و ژ عیسایێ كوڕێ مەریەمێ ژی.. و مە پەیمانەكا موكوم ژ وان وەرگرت [كو ئەو پەیمانا خۆ ب جهـ بینن].
التفاسير العربية:
لِّيَسۡـَٔلَ ٱلصَّٰدِقِينَ عَن صِدۡقِهِمۡۚ وَأَعَدَّ لِلۡكَٰفِرِينَ عَذَابًا أَلِيمٗا
8. [مە ئەڤ پەیمانە ژ وان وەرگرت] دا خودێ پسیارا ڕاستگۆیان ژ ڕاستگۆتنا وان بكەت [دا ڕۆژا قیامەتێ پسیارا پێغەمبەران ل سەر ڕاستییا وان، و ئەو پەیاما ئەو پێ هاتینە هنارتن بكەت كا دورست ب جهـ ئینان]، و مە بۆ گاوران ئیزایەكا ب ژان و دژوار یا بەرهەڤكری.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ نِعۡمَةَ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ إِذۡ جَآءَتۡكُمۡ جُنُودٞ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا وَجُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرًا
9. گەلی خودان باوەران نیعمەتێت خودێ بیننە بیرا خۆ، دەمێ لەشكەرەكێ [مەزن] ب سەر هەوەدا گرتی [ئەو ژی قورەیشی بوون، و بەنی ئەسەد و بەنی (غطفان) و بەنی عامر و بەنی سولەیم و بەنی (قوریظە) و بەنی (نضیر) بوون، نێزیكی دوازدە هزاران]، ڤێجا مە هوڕەبایەك و لەشكەرەك [مەخسەد ملیاكەتن] هنارتنە سەر وان، هەوە نەددیتن و ئەوا هوین دكەن خودێ دبینیت.
التفاسير العربية:
إِذۡ جَآءُوكُم مِّن فَوۡقِكُمۡ وَمِنۡ أَسۡفَلَ مِنكُمۡ وَإِذۡ زَاغَتِ ٱلۡأَبۡصَٰرُ وَبَلَغَتِ ٱلۡقُلُوبُ ٱلۡحَنَاجِرَ وَتَظُنُّونَ بِٱللَّهِ ٱلظُّنُونَا۠
10. وەختێ ئەو ژ [ڕەخێ] سلال و خوارێڤە هاتینە هەوە، و وەختێ چاڤ، زیق مایینە ل دژمنان، و وەختێ دلان ژ ترساندا خۆ ل گەوریان دایی [قوتێنەكا زێدە كەتییێ ژ ترساندا]، و وەختێ هەر ئێك ژ هەوە هزرەك ژ خودێ دكر.
التفاسير العربية:
هُنَالِكَ ٱبۡتُلِيَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَزُلۡزِلُواْ زِلۡزَالٗا شَدِيدٗا
التفاسير العربية:
وَإِذۡ يَقُولُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ مَّا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥٓ إِلَّا غُرُورٗا
12. و وەختێ دوڕوییان و ئەوێت نەساخی د دلێ واندا هەی [ئەو ژی هەر دوڕوینە، و نەساخی سالۆخەتە بۆ وان] گۆتین: ئەو پەیمانا خودێ و پێغەمبەرێ وی دایییە مە [كو ئەم دێ ب سەركەڤین]، ژ خاپاندنێ پێڤەتر نەبوو.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ قَالَت طَّآئِفَةٞ مِّنۡهُمۡ يَٰٓأَهۡلَ يَثۡرِبَ لَا مُقَامَ لَكُمۡ فَٱرۡجِعُواْۚ وَيَسۡتَـٔۡذِنُ فَرِيقٞ مِّنۡهُمُ ٱلنَّبِيَّ يَقُولُونَ إِنَّ بُيُوتَنَا عَوۡرَةٞ وَمَا هِيَ بِعَوۡرَةٍۖ إِن يُرِيدُونَ إِلَّا فِرَارٗا
13. و وەختێ دەستەكەكێ ژ وان [دوڕوییان] گۆتی: گەلی خەلكێ (یثرب)ێ (خەلكێ مەدینەیێ) جهێ هەوە ل ڤێرێ نەما [هەر بمیننە ل سەر ڤی دینی]، ڤێجا بزڤڕنە مالێت خۆ [و دینێ خۆ یێ بەرێ] و دەستەكەك ژ وان دەستویرییێ ژ پێغەمبەری دخوازن [دا بزڤڕنە مالێت خۆ]، دبێژن: مالێت مە د بەرداینە، و ئەو ب خۆ مالێت وان نە د بەرداینە، و وان ژ ڕەڤینێ پێڤەتر چو یێ دی نەڤێت.
التفاسير العربية:
وَلَوۡ دُخِلَتۡ عَلَيۡهِم مِّنۡ أَقۡطَارِهَا ثُمَّ سُئِلُواْ ٱلۡفِتۡنَةَ لَأٓتَوۡهَا وَمَا تَلَبَّثُواْ بِهَآ إِلَّا يَسِيرٗا
14. و ئەگەر ئەو دژمن ژ هەمی ڕەخانڤە بێنە وان و ب سەر واندا بگرن، پاشی ژ وان بخوازن گاور ببن و شەڕێ موسلمانان بكەن، دێ گوهێ خۆ دەنە وان و هندەك خۆ بۆ وان گیرۆ ناكەن دەمەكێ كێم نەبیت.
التفاسير العربية:
قُل لَّن يَنفَعَكُمُ ٱلۡفِرَارُ إِن فَرَرۡتُم مِّنَ ٱلۡمَوۡتِ أَوِ ٱلۡقَتۡلِ وَإِذٗا لَّا تُمَتَّعُونَ إِلَّا قَلِيلٗا
16. [هەی موحەممەد] بێژە: ڕەڤین فایدەی هەوە ناكەت ئەگەر هوین ژ مرنێ یان ژ كوشتنێ بڕەڤن، و ئەگەر هوین بڕەڤن ژی ژ دەمەكێ كێم پێڤەتر هوین خۆشییێ نابەن [چونكی ئەوێ ب شیری نەمریت دێ ب تشتەكێ دی مریت، و ژ مرنێ قورتال نابیت].
التفاسير العربية:
قُلۡ مَن ذَا ٱلَّذِي يَعۡصِمُكُم مِّنَ ٱللَّهِ إِنۡ أَرَادَ بِكُمۡ سُوٓءًا أَوۡ أَرَادَ بِكُمۡ رَحۡمَةٗۚ وَلَا يَجِدُونَ لَهُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٗا وَلَا نَصِيرٗا
17. بێژە: ئەو كییە هەوە ژ خودێ بپارێزیت، ئەگەر نەخۆشییەك بۆ هەوە ڤیا یان ژی دلۆڤانییەك بۆ هەوە ڤیا؟ و چو هاریكار و پشتەڤانان ژ بلی خودێ بۆ خۆ نابینن.
التفاسير العربية:
۞ قَدۡ يَعۡلَمُ ٱللَّهُ ٱلۡمُعَوِّقِينَ مِنكُمۡ وَٱلۡقَآئِلِينَ لِإِخۡوَٰنِهِمۡ هَلُمَّ إِلَيۡنَاۖ وَلَا يَأۡتُونَ ٱلۡبَأۡسَ إِلَّا قَلِيلًا
18. ب سویند خودێ ئاگەهـ ژ وان هەیە، و وان [ژ هەوە] دنیاسیت ئەوێت هەڤالێت خۆ سست دكرن و ئاستەنگ دئێخستنە د پێشییا واندا، و ئەوێت دگۆتنە هەڤالێت خۆ، خۆ بدەنە د گەل مە [ئەم دترسین هوین بێنە كوشتن]، ژ كێمەكێ پێڤەتر ژ وان نائێنە شەڕی [ئەو ژی هەر ژ نەچاری یان ژی بۆ ڕویمەتی].
التفاسير العربية:
أَشِحَّةً عَلَيۡكُمۡۖ فَإِذَا جَآءَ ٱلۡخَوۡفُ رَأَيۡتَهُمۡ يَنظُرُونَ إِلَيۡكَ تَدُورُ أَعۡيُنُهُمۡ كَٱلَّذِي يُغۡشَىٰ عَلَيۡهِ مِنَ ٱلۡمَوۡتِۖ فَإِذَا ذَهَبَ ٱلۡخَوۡفُ سَلَقُوكُم بِأَلۡسِنَةٍ حِدَادٍ أَشِحَّةً عَلَى ٱلۡخَيۡرِۚ أُوْلَٰٓئِكَ لَمۡ يُؤۡمِنُواْ فَأَحۡبَطَ ٱللَّهُ أَعۡمَٰلَهُمۡۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٗا
19. دلڕەشن د گەل هەوە [و ژ دلڕەشی هاریكارییا هەوە ناكەن و د گەل هەوە خەندەكێ ناكۆلن و وان باشی بۆ هەوە نەڤێت]، ڤێجا ئەگەر بوو شەڕ، و ترس بۆ وان چێ بوو، دێ بینی بەرێ خۆ ددەنە تە و چاڤێت وان وەكی وی دزڤرن ئەوێ ل بەر مرنێ، ڤێجا ئەگەر شەڕ و ترس نەما ب ئەزمانێت تیژ و دژوار تانان د هەوە دقوتن [و ئەزیەتا هەوە دكەن و پشك و باران ژ دەستكەڤتییان دخوازن]، ئەو ب خۆ ل سەر دەستكەڤتییان د هشیارن، ئەڤان باوەری نەئینایە، ڤێجا خودێ كار و كریارێت وان پویچ كرن، و ئەڤە ل دەڤ خودێ یا ب ساناهییە.
التفاسير العربية:
يَحۡسَبُونَ ٱلۡأَحۡزَابَ لَمۡ يَذۡهَبُواْۖ وَإِن يَأۡتِ ٱلۡأَحۡزَابُ يَوَدُّواْ لَوۡ أَنَّهُم بَادُونَ فِي ٱلۡأَعۡرَابِ يَسۡـَٔلُونَ عَنۡ أَنۢبَآئِكُمۡۖ وَلَوۡ كَانُواْ فِيكُم مَّا قَٰتَلُوٓاْ إِلَّا قَلِيلٗا
20. وێ هزرێ دكەن [لەشكەرێ] كۆمێت هەڤالبەند ژ دۆر مەدینەیێ نەچۆینە، و ئەگەر جارەكا دی ئەو كۆمێت هەڤالبەند [قورەیشی و قولپا وان] بێنەڤە، ئەو دوڕوی دێ خۆزییا خوازن ئەو ل دەشتێ بانە ل ناڤ كۆچەران [نەكو ئەڤرۆ ل مەدینەیێ بانە]، ل وێرێ پسیارا حالێ هەوە كربانە، و ئەگەر ئەو د ناڤ هەوە ژیدا بانە [وەختێ شەڕی] ژ شەڕەكێ كێم (بێخێر) پێڤەتر نەدكرن [وێ كێما شەڕی ژی بۆ ڕویمەتییێ دكەن].
التفاسير العربية:
لَّقَدۡ كَانَ لَكُمۡ فِي رَسُولِ ٱللَّهِ أُسۡوَةٌ حَسَنَةٞ لِّمَن كَانَ يَرۡجُواْ ٱللَّهَ وَٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَذَكَرَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا
21. ب سویند پێغەمبەرێ خودێ بۆ هەوە باشترین نموونە بوو چاڤ لێ بێتەكرن [د باوەرموكومییێدا و د خۆڕاگرتن و سەبركێشانێدا، وەختێ تەنگاڤی و نەخۆشییان] بۆ وی یێ ژ خودێ و ڕۆژا قیامەتێ بترسیت و گەلەك زكرێ خودێ بكەت [و خودێ هەر ل بیرێ بیت].
التفاسير العربية:
وَلَمَّا رَءَا ٱلۡمُؤۡمِنُونَ ٱلۡأَحۡزَابَ قَالُواْ هَٰذَا مَا وَعَدَنَا ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَصَدَقَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥۚ وَمَا زَادَهُمۡ إِلَّآ إِيمَٰنٗا وَتَسۡلِيمٗا
22. و وەختێ موسلمانان ( خودان باوەران) كۆمێت هەڤالبەند دیتین [قورەیشی و قولپا وان] گۆتن: ئەڤە ئەو پەیمانە ئەوا خودێ و پێغەمبەرێ وی دایییە مە، و خودێ و پێغەمبەرێ وی ڕاست دبێژن و وان كۆمێت هەڤالبەند ژ باوەری و ڕاوەستیانا ل بەر ئەمرێ خودێ پێڤەتر ل خودان باوەران زێدەنەكر.
التفاسير العربية:
مِّنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ رِجَالٞ صَدَقُواْ مَا عَٰهَدُواْ ٱللَّهَ عَلَيۡهِۖ فَمِنۡهُم مَّن قَضَىٰ نَحۡبَهُۥ وَمِنۡهُم مَّن يَنتَظِرُۖ وَمَا بَدَّلُواْ تَبۡدِيلٗا
23. د ناڤ خودان باوەراندا هندەك زەلام یێت هەین ئەو پەیمانا وان د گەل خودێ دایی، ب جهـ ئینا، ڤێجا هندەك ژ وان شەهید بوون و مرن و هندەك ژ وان یێ ل هیڤییێ شەهید ببن، و پەیمانا خۆ د بنیڕا نەگوهۆڕینە [و لێڤە نەبوویینە].
التفاسير العربية:
لِّيَجۡزِيَ ٱللَّهُ ٱلصَّٰدِقِينَ بِصِدۡقِهِمۡ وَيُعَذِّبَ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ إِن شَآءَ أَوۡ يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
24. دا خودێ ڕاستگۆیان ب ڕاستییا وان خەلات بكەت [ژ بەر مانا وان ل سەر پەیمانا دایین]، و دوڕوییان ژی ئیزا بدەت ئەگەر بڤێت، یان ژی ڕێ ل بەر وان خۆش بكەت تۆبە بكەن، ب ڕاستی خودێ یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.
التفاسير العربية:
وَرَدَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِغَيۡظِهِمۡ لَمۡ يَنَالُواْ خَيۡرٗاۚ وَكَفَى ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ ٱلۡقِتَالَۚ وَكَانَ ٱللَّهُ قَوِيًّا عَزِيزٗا
25. و خودێ ئەوێت گاور بوویین [قورەیشی و هەڤالبەندێت وان ] ب كەرب و كینا وانڤە زڤڕاندنەڤە، بێی كو سەركەڤتنەكێ ب دەست خۆڤە بینن و بگەهنە باشییەكێ [بەلێ شكەستی و خوسارەت و وەستیایی زڤڕین]، و خودێ [ب ملیاكەتان و ب وی هوڕەبایێ هنارتی] بەلا شەڕی ژ موسلمانان ڤەكر، و خودێ یێ ب هێز و دەستهەلاتدارە.
التفاسير العربية:
وَأَنزَلَ ٱلَّذِينَ ظَٰهَرُوهُم مِّنۡ أَهۡلِ ٱلۡكِتَٰبِ مِن صَيَاصِيهِمۡ وَقَذَفَ فِي قُلُوبِهِمُ ٱلرُّعۡبَ فَرِيقٗا تَقۡتُلُونَ وَتَأۡسِرُونَ فَرِيقٗا
26. خودێ ئەوێت هاریكارییا كۆمێت هەڤالبەند كرین ژ جوهییان [مەخسەد جوهییێت (قریظە) ئەوێت هاریكارییا قورەیشییان كرین ل سەر موسلمانان، و ئەو پەیمانا د ناڤبەرا خۆ و پێغەمبەریدا شكاندین]، ژ كەلهەیێت وان ئینانە خوارێ، و ترس و لەرز ئێخستە دل و هناڤێت وان، دەستەكەك هەوە كوشتن و دەستەكەك هەوە ئێخسیركرن.
التفاسير العربية:
وَأَوۡرَثَكُمۡ أَرۡضَهُمۡ وَدِيَٰرَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُمۡ وَأَرۡضٗا لَّمۡ تَطَـُٔوهَاۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٗا
27. و خودێ ئەردێ وان و خانییێت وان و مالێ وان بۆ هەوە هێلان، و ئەردەكێ دی ژی هێشتا هوین نەچۆیینێ [مەخسەد پێ ئەردێ خەیبەرێیە، خودێ مزگینی پێ دا موسولمانان، هێژ نەهاتییە ڤەكرن]، و ب ڕاستی خودێ ل سەر هەمی تشتان خودان شیانە.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّأَزۡوَٰجِكَ إِن كُنتُنَّ تُرِدۡنَ ٱلۡحَيَوٰةَ ٱلدُّنۡيَا وَزِينَتَهَا فَتَعَالَيۡنَ أُمَتِّعۡكُنَّ وَأُسَرِّحۡكُنَّ سَرَاحٗا جَمِيلٗا
28. هەی پێغەمبەر بێژە ژنێت خۆ: ئەگەر هوین حەژ ژیانا دنیایێ و جوانییا وێ دكەن [پتر ژ ڤیانا خودێ و پێغەمبەری] ، ڤێجا وەرن دا هەقێ هەوە بدەمە هەوە، و ئەز هەوە ب دلخۆشی بەردەم.
التفاسير العربية:
۞ وَمَن يَقۡنُتۡ مِنكُنَّ لِلَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَتَعۡمَلۡ صَٰلِحٗا نُّؤۡتِهَآ أَجۡرَهَا مَرَّتَيۡنِ وَأَعۡتَدۡنَا لَهَا رِزۡقٗا كَرِيمٗا
31. و كی ژ هەوە [مەخسەد پێ ژنێت پێغەمبەرینە] گوهدارییا خودێ و پێغەمبەرێ وی بكەت و ل بەر ئەمرێ وان یا ڕاوەستیایی بیت و كارەكێ ڕاست و دورست بكەت، دوجاركی دێ خەلاتێ وێ دەینێ، و مە ڕزقەكێ باش [كو بەحەشتە] یێ بۆ بەرهەڤكری.
التفاسير العربية:
يَٰنِسَآءَ ٱلنَّبِيِّ لَسۡتُنَّ كَأَحَدٖ مِّنَ ٱلنِّسَآءِ إِنِ ٱتَّقَيۡتُنَّۚ فَلَا تَخۡضَعۡنَ بِٱلۡقَوۡلِ فَيَطۡمَعَ ٱلَّذِي فِي قَلۡبِهِۦ مَرَضٞ وَقُلۡنَ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗا
32. گەلی ژنێت پێغەمبەری هوین نەوەكی چو ژنێت دینە، ئەگەر هوین تەقوایا خودێ بكەن، ڤێجا ئاخڤتنا خۆ ب نازكی نەكەن [وەختێ هوین د گەل زەلامان دئاخڤن]، دا ئەوێ نەساخی و خرابی د دلیدا هەی تەمایی نەكەڤتە دلی، و ئاخڤتنەكا عەدەتی بئاخڤن.
التفاسير العربية:
وَقَرۡنَ فِي بُيُوتِكُنَّ وَلَا تَبَرَّجۡنَ تَبَرُّجَ ٱلۡجَٰهِلِيَّةِ ٱلۡأُولَىٰۖ وَأَقِمۡنَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتِينَ ٱلزَّكَوٰةَ وَأَطِعۡنَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُذۡهِبَ عَنكُمُ ٱلرِّجۡسَ أَهۡلَ ٱلۡبَيۡتِ وَيُطَهِّرَكُمۡ تَطۡهِيرٗا
33. و د مالێت خۆدا بن [بێ هەوجەیی دەرنەكەڤن]، و جوانییا خۆ ئاشكەرا نەكەن وەكی ئاشكەراكرنا سەر وەختێ نەزانینا بەرێ، و نڤێژان ب ڕەنگێ پێدڤی و بەردەوام بكەن و زەكاتێ بدەن و گوهدارییا خودێ و پێغەمبەرێ وی بكەن، گەلی خەلكێ ڤێ مالێ ب ڕاستی خودێ دڤێت هەوە ژ قڕێژا گونەهان بشۆت، و پاقژییەكا پاقژ هەوە پاقژ بكەت.
التفاسير العربية:
وَٱذۡكُرۡنَ مَا يُتۡلَىٰ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ وَٱلۡحِكۡمَةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ لَطِيفًا خَبِيرًا
34. و بیننە بیرا خۆ [ئانكو بخوینن و تێ بگەهن و كار پێ بكەن] ئەو ئایەتێت خودێ [ئانكو قورئانێ]، و ئەو ئاخڤتنێت پێغەمبەری ئەوێت د مالێت هەوەدا دئێنە خواندن و گۆتن، ب ڕاستی خودێ یێ هویربین و شارەزایە.
التفاسير العربية:
إِنَّ ٱلۡمُسۡلِمِينَ وَٱلۡمُسۡلِمَٰتِ وَٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ وَٱلۡقَٰنِتِينَ وَٱلۡقَٰنِتَٰتِ وَٱلصَّٰدِقِينَ وَٱلصَّٰدِقَٰتِ وَٱلصَّٰبِرِينَ وَٱلصَّٰبِرَٰتِ وَٱلۡخَٰشِعِينَ وَٱلۡخَٰشِعَٰتِ وَٱلۡمُتَصَدِّقِينَ وَٱلۡمُتَصَدِّقَٰتِ وَٱلصَّٰٓئِمِينَ وَٱلصَّٰٓئِمَٰتِ وَٱلۡحَٰفِظِينَ فُرُوجَهُمۡ وَٱلۡحَٰفِظَٰتِ وَٱلذَّٰكِرِينَ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱلذَّٰكِرَٰتِ أَعَدَّ ٱللَّهُ لَهُم مَّغۡفِرَةٗ وَأَجۡرًا عَظِيمٗا
35. زەلامێت موسلمان و ژنێت موسلمان، و زەلامێت خودان باوەر و ژنێت خودان باوەر، و زەلامێت بەر ئەمری خودێ و ژنێت بەر ئەمری خودێ، و زەلامێت ڕاستگۆ و ژنێت ڕاستگۆ، و زەلامێت سەبركێش و ژنێت سەبركێش، و زەلامێت ژ خودێ ترس و ژنێت ژ خودێ ترس، و زەلامێت خێركەر و ژنێت خێركەر، و زەلامێت ڕۆژیگر و ژنێت ڕۆژیگر، و زەلامێت نامویسا خۆ دپارێزن و ژنێت نامویسا خۆ دپارێزن، و زەلامێت گەلەك خودێ ل بیرا وان و گەلەك زكری دكەن و ژنێت خودێ گەلەك ل بیرا وان و گەلەك زكری دكەن، ب ڕاستی خودێ بۆ ڤان [هەمییان] گونەهژێبرن و خەلاتەكێ مەزن یێ بەرهەڤكری.
التفاسير العربية:
وَمَا كَانَ لِمُؤۡمِنٖ وَلَا مُؤۡمِنَةٍ إِذَا قَضَى ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥٓ أَمۡرًا أَن يَكُونَ لَهُمُ ٱلۡخِيَرَةُ مِنۡ أَمۡرِهِمۡۗ وَمَن يَعۡصِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدۡ ضَلَّ ضَلَٰلٗا مُّبِينٗا
36. بۆ چو زەلامێت خودان باوەر و بۆ چو ژنێت خودان باوەر دورست نینە، ئەگەر خودێ و پێغەمبەرێ خۆ فەرمانەك دان، ئەو ب كەیفا خۆ بن ب جهـ بینن یان نەئینن، و هەركەسێ بێ ئەمرییا خودێ و پێغەمبەرێ وی بكەت ب ڕاستی ئەو گومڕا بوو، گومڕابوونەكا ئاشكەرا.
التفاسير العربية:
وَإِذۡ تَقُولُ لِلَّذِيٓ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِ وَأَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِ أَمۡسِكۡ عَلَيۡكَ زَوۡجَكَ وَٱتَّقِ ٱللَّهَ وَتُخۡفِي فِي نَفۡسِكَ مَا ٱللَّهُ مُبۡدِيهِ وَتَخۡشَى ٱلنَّاسَ وَٱللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخۡشَىٰهُۖ فَلَمَّا قَضَىٰ زَيۡدٞ مِّنۡهَا وَطَرٗا زَوَّجۡنَٰكَهَا لِكَيۡ لَا يَكُونَ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ حَرَجٞ فِيٓ أَزۡوَٰجِ أَدۡعِيَآئِهِمۡ إِذَا قَضَوۡاْ مِنۡهُنَّ وَطَرٗاۚ وَكَانَ أَمۡرُ ٱللَّهِ مَفۡعُولٗا
37. بینە بیرا خۆ وەختێ تە دگۆتە ئەوێ خودێ ب ڕاستەڕێكرنا خۆ كەرەم د گەل كری، و تە ژی ب ئازادكرنا وی كەرەم د گەل كری: ژنا خۆ بەرنەدە و ژ خودێ بترسە (لەزێ د بەردانا وێدا نەكە)، و تو وێ د دلێ خۆدا ڤەدشێری [ماركرنا وێ پشتی ئەو بەردەت] یا كو خودێ دڤێت ئاشكەرا بكەت، و تو ژ لۆمەیییا خەلكی دترسی و خودێ هێژاترە تو ژێ بترسی و شەرمێ ژێ بكەی، ڤێجا وەختێ زەیدی هەوجەیی پێ [ب زەینەبا كچا جەحشی] نەمای و بەردای، مە ل تە ماركر، دا چو تەنگاڤی ل سەر خودان باوەران نەمینیت د ماركرنا ژنێت زڕكوڕێت خۆدا ئەگەر زڕكوڕان بەردان، و ب ڕاستی ئەمرێ خودێ هاتە دان [بێی لێڤەبوون].
التفاسير العربية:
مَّا كَانَ عَلَى ٱلنَّبِيِّ مِنۡ حَرَجٖ فِيمَا فَرَضَ ٱللَّهُ لَهُۥۖ سُنَّةَ ٱللَّهِ فِي ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلُۚ وَكَانَ أَمۡرُ ٱللَّهِ قَدَرٗا مَّقۡدُورًا
38. چو لێگرتن و ڕەخنە و عەیبداری ل سەر پێغەمبەری نینە، د وی تشتیدا یێ خودێ بۆ ئێخستی و بۆ دورستكری [وەكی ماركرنا زەینەبێ یان ماركرنا گەلەك ژنان]، ڕێكا خودێ بۆ پێغەمبەرێت بۆرین ژی هەر ئەڤە بوو [تشتێ خودێ ئەمر كری بێ ترس بكەن]، و ئەمرێ خودێ یێ ڤەبڕییە.
التفاسير العربية:
ٱلَّذِينَ يُبَلِّغُونَ رِسَٰلَٰتِ ٱللَّهِ وَيَخۡشَوۡنَهُۥ وَلَا يَخۡشَوۡنَ أَحَدًا إِلَّا ٱللَّهَۗ وَكَفَىٰ بِٱللَّهِ حَسِيبٗا
39. و پێغەمبەرێت بەری نوكە بۆرین ئەون ئەوێت پەیاما خودێ دگەهینن و ژ خودێ دترسن، و ژ بلی خودێ ژ كەسێ دی ناترسن، و بەسە خودێ [بۆ هەوە] زێرەڤان و حسابدار بیت.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱذۡكُرُواْ ٱللَّهَ ذِكۡرٗا كَثِيرٗا
التفاسير العربية:
وَسَبِّحُوهُ بُكۡرَةٗ وَأَصِيلًا
التفاسير العربية:
هُوَ ٱلَّذِي يُصَلِّي عَلَيۡكُمۡ وَمَلَٰٓئِكَتُهُۥ لِيُخۡرِجَكُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِۚ وَكَانَ بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَحِيمٗا
43. ئەوە دلۆڤانییێ ب هەوە دبەت، و ملیاكەت دوعایا گونەهـ ژێبرنێ بۆ هەوە دكەن، دا خودێ هەوە ژ تاریستانا گونەهان دەربێخیت و ببەتە ڕۆناهییا باوەرییێ، و ب ڕاستی خودێ بۆ خودان باوەران یێ دلۆڤانە.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ إِنَّآ أَرۡسَلۡنَٰكَ شَٰهِدٗا وَمُبَشِّرٗا وَنَذِيرٗا
التفاسير العربية:
وَدَاعِيًا إِلَى ٱللَّهِ بِإِذۡنِهِۦ وَسِرَاجٗا مُّنِيرٗا
التفاسير العربية:
وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ بِأَنَّ لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ فَضۡلٗا كَبِيرٗا
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نَكَحۡتُمُ ٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ ثُمَّ طَلَّقۡتُمُوهُنَّ مِن قَبۡلِ أَن تَمَسُّوهُنَّ فَمَا لَكُمۡ عَلَيۡهِنَّ مِنۡ عِدَّةٖ تَعۡتَدُّونَهَاۖ فَمَتِّعُوهُنَّ وَسَرِّحُوهُنَّ سَرَاحٗا جَمِيلٗا
49. گەلی خودان باوەران ئەگەر هەوە ژنێت خودان باوەر ماركرن، پاشی هەوە بەردان بەری هوین بچنە نڤینا وان، هەوە چو مۆلەت (ژڤان) ل سەر وان نینن وان بهێلنە تێدا [شوی نەكەن هەتا ئەو مۆلەتا دەستنیشانكری ب دویماهی دئێت]، ڤێجا هەقێ وان [خەلاتەكێ قەنج و هاریكارییەكێ] بدەنە وان، و ب تازەیی و بێ ئەزیەت دەست ژ وان بەردەن.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ إِنَّآ أَحۡلَلۡنَا لَكَ أَزۡوَٰجَكَ ٱلَّٰتِيٓ ءَاتَيۡتَ أُجُورَهُنَّ وَمَا مَلَكَتۡ يَمِينُكَ مِمَّآ أَفَآءَ ٱللَّهُ عَلَيۡكَ وَبَنَاتِ عَمِّكَ وَبَنَاتِ عَمَّٰتِكَ وَبَنَاتِ خَالِكَ وَبَنَاتِ خَٰلَٰتِكَ ٱلَّٰتِي هَاجَرۡنَ مَعَكَ وَٱمۡرَأَةٗ مُّؤۡمِنَةً إِن وَهَبَتۡ نَفۡسَهَا لِلنَّبِيِّ إِنۡ أَرَادَ ٱلنَّبِيُّ أَن يَسۡتَنكِحَهَا خَالِصَةٗ لَّكَ مِن دُونِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَۗ قَدۡ عَلِمۡنَا مَا فَرَضۡنَا عَلَيۡهِمۡ فِيٓ أَزۡوَٰجِهِمۡ وَمَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُمۡ لِكَيۡلَا يَكُونَ عَلَيۡكَ حَرَجٞۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
50. هەی پێغەمبەر ب ڕاستی هەڤسەرێت تە ئەوێت تە مەهرێت وان داین، مە بۆ تە یێت حەلالكرین، هەروەسا جاریێت تە و دۆتمامێت تە و كچ مەتێت تە و كچ خالێت تە و كچ خالەتێت تە ئەوێت د گەل تە مشەخت بوویین ، و هەر ژنەكا خودان باوەر ـ ب شەرتەكی خۆ پێشكێشی پێغەمبەری بكەت و پێغەمبەری بڤێت مار بكەت ـ ئەڤە ژی بۆ تە ب تنێ دورستە ژ بلی خودان باوەر و موسلمانان [ئەڤە هەمی خودێ بۆ تە یێت دورست كرین تو مار بكەی]، ب سویند ئەم دزانین مە چ ل سەر موسلمانان د ڕاستا هەڤسەرێت وان و جاریێت واندا فەرزكرییە [ژ خودانكرنێ و دانا مەهرێ و گرتنا شاهدان و هەژمارا هەڤسەران كو ژ چاران دەرباز نەبن]، مە ئەڤە بۆ تە تایبەت كر دا تەنگاڤی ل تە نەبیت، و خودێ یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.
التفاسير العربية:
۞ تُرۡجِي مَن تَشَآءُ مِنۡهُنَّ وَتُـٔۡوِيٓ إِلَيۡكَ مَن تَشَآءُۖ وَمَنِ ٱبۡتَغَيۡتَ مِمَّنۡ عَزَلۡتَ فَلَا جُنَاحَ عَلَيۡكَۚ ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَن تَقَرَّ أَعۡيُنُهُنَّ وَلَا يَحۡزَنَّ وَيَرۡضَيۡنَ بِمَآ ءَاتَيۡتَهُنَّ كُلُّهُنَّۚ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا فِي قُلُوبِكُمۡۚ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلِيمًا حَلِيمٗا
51. یا تە بڤێت [ژ هەڤسەرێت خۆ] شەڤا وێ گیرۆكەی گیرۆكە، و یا تە بڤێت شەڤا وێ بینییە پێش بینە پێش، و یا تە بڤێت و نە شەڤا وێ، چو ل سەر تە نینە تو بچییە دەڤ، ئەڤ حوكمە [كو تو یێ ب كەیفا خۆیی، شەڤا خۆ بدەیە كێ دێ دەیە وێ، حوكمێ خودێیە] باشتر و چێتر دێ وان ڕازی كەت، كو چو نەچیتە د دلێت واندا و ب خەم نەكەڤن، و خودێ دزانیت كا چ د دلێت هەوەدایە، و خودێ یێ زانا و بێنفرەهە ل سەر جزاكرنێ.
التفاسير العربية:
لَّا يَحِلُّ لَكَ ٱلنِّسَآءُ مِنۢ بَعۡدُ وَلَآ أَن تَبَدَّلَ بِهِنَّ مِنۡ أَزۡوَٰجٖ وَلَوۡ أَعۡجَبَكَ حُسۡنُهُنَّ إِلَّا مَا مَلَكَتۡ يَمِينُكَۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ رَّقِيبٗا
52. پشتی ڤان هەڤسەرێت تە هەین، چو ژن بۆ تە دورست نینن [تو ل خۆ مار بكەی]، و بۆ تە نەدورستە هندەكێت دی شوینا وان بینی [ئێكێ بەردەی ئێكا دی شوینێ بینی، یان ئێك بمریت ئێكا دی شوینێ بینی]، خۆ ئەگەر جوانییا وان بكەڤیتە دلێ تە ژی ژ بلی جاریێت تە، ب ڕاستی خودێ ل سەر هەمی تشتان زێرەڤانە.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَدۡخُلُواْ بُيُوتَ ٱلنَّبِيِّ إِلَّآ أَن يُؤۡذَنَ لَكُمۡ إِلَىٰ طَعَامٍ غَيۡرَ نَٰظِرِينَ إِنَىٰهُ وَلَٰكِنۡ إِذَا دُعِيتُمۡ فَٱدۡخُلُواْ فَإِذَا طَعِمۡتُمۡ فَٱنتَشِرُواْ وَلَا مُسۡتَـٔۡنِسِينَ لِحَدِيثٍۚ إِنَّ ذَٰلِكُمۡ كَانَ يُؤۡذِي ٱلنَّبِيَّ فَيَسۡتَحۡيِۦ مِنكُمۡۖ وَٱللَّهُ لَا يَسۡتَحۡيِۦ مِنَ ٱلۡحَقِّۚ وَإِذَا سَأَلۡتُمُوهُنَّ مَتَٰعٗا فَسۡـَٔلُوهُنَّ مِن وَرَآءِ حِجَابٖۚ ذَٰلِكُمۡ أَطۡهَرُ لِقُلُوبِكُمۡ وَقُلُوبِهِنَّۚ وَمَا كَانَ لَكُمۡ أَن تُؤۡذُواْ رَسُولَ ٱللَّهِ وَلَآ أَن تَنكِحُوٓاْ أَزۡوَٰجَهُۥ مِنۢ بَعۡدِهِۦٓ أَبَدًاۚ إِنَّ ذَٰلِكُمۡ كَانَ عِندَ ٱللَّهِ عَظِيمًا
53. گەلی خودان باوەران نەچنە د خانییێت پێغەمبەریڤە، ژ بلی هندێ ئەو دەستویرییا هەوە بدەت بۆ خوارنەكێ، بەلێ وەختەكێ وەسا نەبیت خوارن نەیا حازربیت و هوین خۆ ل هیڤییێ بگرن [هەتا چێدبیت]، بەلێ ئەگەر هوین هاتنە داخوازكرن بۆ خوارنێ هەڕن، و ئەگەر هەوە خوارن خوار ڤەڕەڤن (بەلاڤ ببن) و نەمیننە ڕوینشتی، بمیننە ب ئاخڤتنێڤە، ب ڕاستی كارێ هەوە ئەڤە [چۆنا مالا پێغەمبەری بێ دەستویری یان ژی مانە ل هیڤییا خوارنێ ل وێرێ هەتا چێدبیت یان ژی مانا ب ئاخڤتنێڤە] ئەزیەتێ بۆ پێغەمبەری چێ دكەت، ڤێجا ئەو شەرم ژ هەوە دكەت [ڤێ بۆ هەوە بێژیت]، بەلێ خودێ شەرم ژ دیاركرنا هەقییێ ناكەت، و هەر وەختێ هەوە هەوجەیییەك ژ ژنێت پێغەمبەری خواست یان هەوە ڤیا وان باخێڤن، ڤێجا ل پشت پەردەیێ ژێ بخوازن یان باخێڤن، ئەڤە بۆ دلێ هەوە و دلێ وان ژی چێترە، و د بنیڕا بۆ هەوە نەدورستە هوین ئەزیەتێ بۆ پێغەمبەرێ خودێ چێكەن، و بۆ هەوە نەدورستە ژی هوین پشتی وی ژنێت وی مار بكەن، ب ڕاستی ئەڤە [ماركرنا ژنێت پێغەمبەری پشتی وی] ل دەڤ خودێ گونەهەكا مەزنە.
التفاسير العربية:
لَّا جُنَاحَ عَلَيۡهِنَّ فِيٓ ءَابَآئِهِنَّ وَلَآ أَبۡنَآئِهِنَّ وَلَآ إِخۡوَٰنِهِنَّ وَلَآ أَبۡنَآءِ إِخۡوَٰنِهِنَّ وَلَآ أَبۡنَآءِ أَخَوَٰتِهِنَّ وَلَا نِسَآئِهِنَّ وَلَا مَا مَلَكَتۡ أَيۡمَٰنُهُنَّۗ وَٱتَّقِينَ ٱللَّهَۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدًا
55. چو گونەهـ ل سەر وان نینە [مەخسەد ژنێت پێغەمبەری]، ئەو ل دەڤ بابێت خۆ و كوڕێت خۆ و برایێت خۆ و برازایێت خۆ و خوارزایێت خۆ و ژنێت موسلمان و كۆلەیێت خۆ نە د پەردەپۆش بن، و ژ خودێ بترسن ب ڕاستی خودێ ل سەر هەمی تشتان یێ حازرە و دبینیت.
التفاسير العربية:
إِنَّ ٱللَّهَ وَمَلَٰٓئِكَتَهُۥ يُصَلُّونَ عَلَى ٱلنَّبِيِّۚ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ صَلُّواْ عَلَيۡهِ وَسَلِّمُواْ تَسۡلِيمًا
56. ب ڕاستی خودێ و ملیاكەتێت وی سەلەواتان ددەنە سەر پێغەمبەری [و سەلەوات ژ خودێ، دلۆڤانییە، و ژ ملیاكەتان، دوعانە]. گەلی خودان باوەران هوین ژی سەلەوات و سلاڤان بدەنە سەر [و بێژن: (السلام علیك ایها النبی)] و ب دورستی ل بەر ئەمرێ پێغەمبەری ڕاوەستن.
التفاسير العربية:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ لَعَنَهُمُ ٱللَّهُ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِ وَأَعَدَّ لَهُمۡ عَذَابٗا مُّهِينٗا
57. ب ڕاستی ئەوێت وان كاران دكەن یێت خودێ پێ نەخۆش، و ئەزیەتا پێغەمبەرێ وی دكەن، خودێ د دنیایێ و ئاخرەتێدا لەعنەت یا ل وان كری و ئیزایەكا هەتكبەر بۆ وان یا بەرهەڤكری.
التفاسير العربية:
وَٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ بِغَيۡرِ مَا ٱكۡتَسَبُواْ فَقَدِ ٱحۡتَمَلُواْ بُهۡتَٰنٗا وَإِثۡمٗا مُّبِينٗا
58. وب ڕاستی ئەوێت ژ نەهەقی ئەزیەتا زەلامێت خودان باوەر و ژنێت خودان باوەر دكەن [ب هەر ڕەنگەكێ هەبیت ب ئەزمانێ خۆ یان ب دەستێ خۆ] و بێی وان تشتەك كربیت ، ب سویند وان ستەم و بێ بەختییەكا مەزن و گونەهەكا زێدە ئاشكەرا كر.
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ قُل لِّأَزۡوَٰجِكَ وَبَنَاتِكَ وَنِسَآءِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ يُدۡنِينَ عَلَيۡهِنَّ مِن جَلَٰبِيبِهِنَّۚ ذَٰلِكَ أَدۡنَىٰٓ أَن يُعۡرَفۡنَ فَلَا يُؤۡذَيۡنَۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمٗا
59. هەی پێغەمبەر بێژە هەڤسەرێت خۆ و كچێت خۆ و ژنێت موسلمانان بلا جلبابێت (كراسێ ئێك پارچە یێ هەمی لەشی دگریت) خۆ ب سەر خۆدا بەردەنە خوارێ، ئەڤە باشترە پێ بێنە نیاسین [كو ژنێت ئازانە، نە جێرینە] و ئەزیەت بۆ وان چێ نەبیت، و خودێ یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە [ل وان ناگریت ئەگەر هەتا نوكە جلبابێت خۆ ب سەر خۆدا نەبەردابنە خوارێ].
التفاسير العربية:
۞ لَّئِن لَّمۡ يَنتَهِ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ وَٱلۡمُرۡجِفُونَ فِي ٱلۡمَدِينَةِ لَنُغۡرِيَنَّكَ بِهِمۡ ثُمَّ لَا يُجَاوِرُونَكَ فِيهَآ إِلَّا قَلِيلٗا
60. ب سویند ئەگەر دوڕوی و ئەوێت نەساخی د دلێ واندا هەی [هەر دوڕوینە] و ئەوێت بەلبەلەیێ ب درەوان و گۆتگۆتكان د مەدینەیێدا بەلاڤ دكەن، ئەوا ئەو ل سەر [ژ دوڕوییاتییێ و خرابییێ و بەلبەلەیێ] نەهێلن، ئەم دێ تە سەردەستی وان كەین [دێ ئەمرێ تە كەین تو وان ئیزا بدەی]، پاشی [تو وەل وان بكەی] ژ جیرانەتییا تە د مەدینەیێدا وەختەكێ كێم نەبیت یان جیرانییەكا كێم نەبیت بچن. [و نێزكی هەوە نەمینن].
التفاسير العربية:
سُنَّةَ ٱللَّهِ فِي ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلُۖ وَلَن تَجِدَ لِسُنَّةِ ٱللَّهِ تَبۡدِيلٗا
62. ئەڤە ڕێكا خودێیە د وان دوڕوییاندا ئەوێت بەری هەوە بۆرین [ئەم لەعنەتان ل وان دكەین، و وان چو ئەمانەت نینە ئەوێت ئاشكەرا دوڕوییاتییێ د گەل پێغەمبەران دكەن]، و تو چو گوهۆڕینێ بۆ ڕێكا خودێ نابینی.
التفاسير العربية:
يَسۡـَٔلُكَ ٱلنَّاسُ عَنِ ٱلسَّاعَةِۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ ٱللَّهِۚ وَمَا يُدۡرِيكَ لَعَلَّ ٱلسَّاعَةَ تَكُونُ قَرِيبًا
63. خەلك پسیارا قیامەتێ ژ تە دكەن [پسیارا وەختێ وێ ژ تە دكەن، كا كەنگی دێ ئێت] بێژە: ب ڕاستی بەس خودێ دزانیت، و ما تو چ دزانی، تێ هەیە قیامەت یا نێزیك بیت؟.
التفاسير العربية:
خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۖ لَّا يَجِدُونَ وَلِيّٗا وَلَا نَصِيرٗا
التفاسير العربية:
يَوۡمَ تُقَلَّبُ وُجُوهُهُمۡ فِي ٱلنَّارِ يَقُولُونَ يَٰلَيۡتَنَآ أَطَعۡنَا ٱللَّهَ وَأَطَعۡنَا ٱلرَّسُولَا۠
66. و ڕۆژا سەروچاڤێت وان د ئاگرێ جەهنەمێدا دئێنە وەرگێڕان، دێ بێژن: خۆزی مە گوهێ خۆ دابایە خودێ و مە گوهێ خۆ دابایە پێغەمبەری [ئانكو خۆزی مە باوەری ب خودێ و پێغەمبەری ئینابایە، دا ئەم ئەڤرۆ نەكەڤتباینە د ڤی حالیدا].
التفاسير العربية:
وَقَالُواْ رَبَّنَآ إِنَّآ أَطَعۡنَا سَادَتَنَا وَكُبَرَآءَنَا فَأَضَلُّونَا ٱلسَّبِيلَا۠
التفاسير العربية:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَكُونُواْ كَٱلَّذِينَ ءَاذَوۡاْ مُوسَىٰ فَبَرَّأَهُ ٱللَّهُ مِمَّا قَالُواْۚ وَكَانَ عِندَ ٱللَّهِ وَجِيهٗا
69. گەلی خودان باوەران [پێغەمبەرێ خۆ نەئێشینن] وەكی وان نەبن ئەوێت مووسا ئەزیەت دایین [و تشت ب دویفڤە ناین]، ڤێجا خودێ دیاركر ئەوێ پاقژە ژ گۆتنێت وان، و ئەو ب خۆ ل دەڤ خودێ یێ ب ڕێز و ڕویمەت بوو.
التفاسير العربية:
يُصۡلِحۡ لَكُمۡ أَعۡمَٰلَكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡ ذُنُوبَكُمۡۗ وَمَن يُطِعِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَقَدۡ فَازَ فَوۡزًا عَظِيمًا
71. دێ پەرستنا هەوە قەبویلكەت، و بەرێ هەوە دەتە كار و كریارێت ڕاست و دورست، و دێ گونەهێت هەوە ژێبەت، و هەر كەسێ گوهێ خۆ بدەتە خودێ و پێغەمبەرێ وی، ب ڕاستی ئەڤە ئەو ب سەرفەرازییەكا مەزن سەرفەراز بوو.
التفاسير العربية:
إِنَّا عَرَضۡنَا ٱلۡأَمَانَةَ عَلَى ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَٱلۡجِبَالِ فَأَبَيۡنَ أَن يَحۡمِلۡنَهَا وَأَشۡفَقۡنَ مِنۡهَا وَحَمَلَهَا ٱلۡإِنسَٰنُۖ إِنَّهُۥ كَانَ ظَلُومٗا جَهُولٗا
72. [گەلی مرۆڤان] ب ڕاستی مە ئەمانەت [ئەڤ دینە و فەرمانێت تێدا] دانا بەر ئەرد و ئەسمان و چیایان [ب كەیفا خۆ بۆ خۆ هەلبژێرن، ئەگەر بڤێن ڕاكەن و ئەگەر نەڤێن نە] نەڤیان ڕاكەن و ژێ ترسیان، و مرۆڤی هەلگرت، ب ڕاستی ئەو [بۆ خۆ ] یێ ستەمكار بوو و یێ نەزان بوو [دویماهییا خۆ نەدزانی].
التفاسير العربية:
لِّيُعَذِّبَ ٱللَّهُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَٱلۡمُشۡرِكِينَ وَٱلۡمُشۡرِكَٰتِ وَيَتُوبَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِۗ وَكَانَ ٱللَّهُ غَفُورٗا رَّحِيمَۢا
73. [و خودێ ئەڤ ئەمانەتە دا مرۆڤان] دا زەلام و ژنێت دوڕوی و زەلام و ژنێت موشرك ئیزا بدەت، و دا خودێ تۆبەیێ بدەتە سەر زەلام و ژنێت خودان باوەر، و خودێ یێ گونەهـ ژێبەر و دلۆڤانە.
التفاسير العربية:
ترجمة معاني سورة: الأحزاب
ترجمة معاني القرآن الكريم - الترجمة الكردية الكرمانجية - فهرس التراجم
ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة الكردية الكرمنجية، ترجمها د. اسماعيل سگێری.