ترجمة معاني آية 21 سورة النور - الترجمة الفارسية - تفسير السعدي - موسوعة القرآن الكريم

آية: 21

یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَتَّبِعُوْا خُطُوٰتِ الشَّیْطٰنِ ؕ— وَمَنْ یَّتَّبِعْ خُطُوٰتِ الشَّیْطٰنِ فَاِنَّهٗ یَاْمُرُ بِالْفَحْشَآءِ وَالْمُنْكَرِ ؕ— وَلَوْلَا فَضْلُ اللّٰهِ عَلَیْكُمْ وَرَحْمَتُهٗ مَا زَكٰی مِنْكُمْ مِّنْ اَحَدٍ اَبَدًا ۙ— وَّلٰكِنَّ اللّٰهَ یُزَكِّیْ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَاللّٰهُ سَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟

پس از آنکه خداوند متعال از این گناه به طور مخصوص نهی کرد، از دیگر گناهان نیز به‌طور عموم نهی کرد و فرمود: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِ﴾ ای‌مؤمنان! از گام‌های شیطان پیروی مکنید؛ یعنی از راه‌ها و وسوسه‌های شیطان پیروی مکنید، و در آن گام برمدارید. و همۀ گناهانِ مربوط به قلب و زبان و جسم، در گام‌های شیطان داخل هستند. و از حکمتِ الهی، این است که حکمِ پیروی کردن از گام‌های شیطان را بیان می‌کند، و آن نهی کردن از پیروی کردن از گام‌های شیطان است؛ و حکمتِ آن را نیز بیان می‌نماید، و آن بیانِ شری است که مقتضیِ ترکِ آن می‌گردد. پس فرمود: ﴿وَمَن يَتَّبِعۡ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِ فَإِنَّهُۥ يَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِ﴾ و هرکس از گام‌های شیطان پیروی کند، بداند که شیطان به کارهای زشت و منکر از قبیل: گناهان بزرگ که عقل‌ها و آیین‌ها آن را زشت می‌دارند ـ ‌هر چند که برخی نفس‌ها به آن گرایش دارند ـ فرمان می‌دهد، ﴿ٱلۡمُنكَرِ﴾ آن چیزهایی است که عقل آن را نمی‌پسندد و نمی‌شناسد. پس گناهان که گام‌های شیطان هستند، از [دایرۀ] منکر بیرون نمی‌باشند، و خداوند بندگان را از آن نهی نموده است. و این نعمتِ الهی بر بندگان است، و بر آنهاست که سپاس او را به ‌جای بیاورند، و او را یاد کنند؛ چون این کار، آنها را از آلوده شدن به زشتی‌ها و منکرات مصون می‌دارد. پس، از جملۀ احسان خداوند نسبت به بندگان، این است که آنها را از کارهای زشت نهی کرده است، همان گونه که آنان را از خوردن سم‌های کشنده و امثالِ آن نهی کرده و بازداشته است. ﴿وَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ مَا زَكَىٰ مِنكُم مِّنۡ أَحَدٍ أَبَدٗا﴾ و اگر فضل و رحمت الهی شامل حال شما نمی‌شد، هرگز فردی از شما پاک نمی‌گردید؛ یعنی از پیروی کردن از گام‌های شیطان پاک نمی‌گردید و به دور نمی‌مانید؛ چون شیطان و لشکریانش برای دعوت کردن انسان‌ها به ‌سوی راه‌ها و گام‌های شیطانی می‌کوشند، و آن را زیبا جلوه می‌دهند، و نفس بسیار به بدی تمایل دارد و بدان امر می‌کند، و بنده از هر جهت دارای نقص و کمبود است، و از ایمانِ آن ‌چنان قوی برخوردار نیست. پس اگر انسان‌ها در میان این انگیزه‌ها رها شوند، هیچ کس نمی‌تواند از آلودگی گناهان و بدی‌ها پاک شده، و با انجام نیکی‌ها پاکیزه گردد، و رشد نماید. اما فضل و رحمت خداوند باعث شد تا کسانی از شما که خود را پاک می‌دارند، پاک شوند. و یکی از دعاهای پیامبر این بود که می‌گفت: «بار خدایا! به نفس من پاکیزگی‌اش را بده، و آن را پاکیزه بگردان، تو بهترین کسی هستی که آن را پاکیزه می‌نمایی، تو یاور و سرپرست آن می‌باشی.» بنابراین فرمود: ﴿وَلَٰكِنَّ ٱللَّهَ يُزَكِّي مَن يَشَآءُ﴾ ولی خداوند هر که را بخواهد، پاک می‌گرداند؛ هر آن کس که بداند با تزکیه پاک می‌گردد، او را پاک می‌گرداند. بنابراین فرمود: ﴿وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ﴾ و خداوند شنوای آگاه است.