আল-কোৰআনুল কাৰীমৰ অৰ্থানুবাদ - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - অনুবাদসমূহৰ সূচীপত্ৰ


অৰ্থানুবাদ ছুৰা: ছুৰা আচ-চা-ফফা-ত   আয়াত:

ас-Саффат

ছুৰাৰ উদ্দেশ্য:
تنزيه الله عما نسبه إليه المشركون، وإبطال مزاعمهم في الملائكة والجن.
Аллахтын мушриктер Ага таңуулаган нерселеринен аруулугу жана алардын периштелер менен жиндер тууралуу ойлорун жокко чыгаруу.

وَٱلصَّٰٓفَّٰتِ صَفّٗا
Ал ибадаттарында сап-сап болуп тизилип турган периштелер менен ант берди.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱلزَّٰجِرَٰتِ زَجۡرٗا
Ал булуттарды айдаган жана Аллах анын түшүүсүн каалаган жерге чейин алып барган периштелер менен ант берди.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱلتَّٰلِيَٰتِ ذِكۡرًا
Аллахтын сөзүн окуган периштелер менен ант берди.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّ إِلَٰهَكُمۡ لَوَٰحِدٞ
Оо, адамдар! Чындыгында силердин чыныгы кудайыңар Жалгыз, Анын шериги жок, Ал – Аллах.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا وَرَبُّ ٱلۡمَشَٰرِقِ
Ал асмандардын Раббиси, Жердин Раббиси жана алардын ортосундагылардын Раббиси. Ошондой эле Ал жыл бою чыккан жана баткан Күндүн Раббиси.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّا زَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِزِينَةٍ ٱلۡكَوَاكِبِ
Чындыгында Биз Жерге жакын асманды кооз зыйнат болгон жыздыздар менен кооздоп койдук. Аларды бир караганда жаркыраган асыл таштардай көрүнөт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَحِفۡظٗا مِّن كُلِّ شَيۡطَٰنٖ مَّارِدٖ
Жана Биз дүйнө асманын баш ийбес бардык шайтандарга атылган жылдыздар менен сактап койдук.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَّا يَسَّمَّعُونَ إِلَى ٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰ وَيُقۡذَفُونَ مِن كُلِّ جَانِبٖ
Ал шайтандар асмандагы периштелерге Раббиси тараптан вахий кылынган шарияты жана тагдыры тууралуу сөздөрүн уга алышпайт. Аларга бүт тараптан кызыган чок жылдыздар атылат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
دُحُورٗاۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ وَاصِبٌ
Аларды угуудан кууп алыстатыш үчүн! Алар үчүн акыретте түбөлүк кыйноочу азап бар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا مَنۡ خَطِفَ ٱلۡخَطۡفَةَ فَأَتۡبَعَهُۥ شِهَابٞ ثَاقِبٞ
Бирок шайтандардан кимиси периштелердин ортосунда болгон жер бетиндеги адамдарга илими жете элек нерсе тууралуу бир эле сөздү кулак чалып калса, анда аны жалындаган чок жылдыз кууп жетип күйгүзүп салат. Балким ал уккан сөзүн аны чок жылдыз күйгүзүп жибергенге чейин жан-жөкөрлөрүнө айтканга үлгүрүп, ал сөз көзү ачыктарга жетиши мүмкүн. Анан алар ага кошуп жүз жалганды кошо айтышат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَهُمۡ أَشَدُّ خَلۡقًا أَم مَّنۡ خَلَقۡنَآۚ إِنَّا خَلَقۡنَٰهُم مِّن طِينٖ لَّازِبِۭ
Оо, Мухаммад! Кайра тирилүүнү четке каккан мушриктерден сурачы: «Алар жаралыш жактан Биз жараткан асмандардан, Жерден жана периштелерден да оорбу, түзүлүшү жактан күчтүүбү, мүчөлүү жактан чоңбу?». Чындыгында Биз аларды жабышчаак ылайдан жараттык. Алар кайра тирилүүнү кантип жокко чыгарып жатышат, алар жабышчаак ылай болгон алсыз нерседен жаралышты го?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
بَلۡ عَجِبۡتَ وَيَسۡخَرُونَ
Оо, Мухаммад! Сен Аллахтын кудуретине, жараткандарынын иштерин башкаруусуна таң каласың жана кайра тирилүүнү жалганга чыгарган мушриктерге да таң каласың. Ал мушриктер кайра тирилүүнү ашыкча жалганга чыгаргандары себептүү ал тууралуу сенин айткан сөздөрүңдү мазактап күлүшөт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِذَا ذُكِّرُواْ لَا يَذۡكُرُونَ
Эгерде ал мушриктерге кандайдыр бир насаат айтылса, алар андан пайда алышпайт. Анткени алардын жүрөктөрү мерез болуп калган.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِذَا رَأَوۡاْ ءَايَةٗ يَسۡتَسۡخِرُونَ
Эгерде аларга пайгамбардын чынчыл экендигине далил болгон анын аят-белгилеринен бир аят-белгини көрүшсө, аны аябай шылдыңдашат жана ага таң калышат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَقَالُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٌ
Алар: «Мухаммад алып келген бул нерсе анык эле сыйкыр» – дешет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَبۡعُوثُونَ
Биз өлүп топуракка жана чирип үбөлөнгөн сөөккө айлангандан кийин кайрадан тирилебизби? Мындай болуусу мүмкүн эмес (деп ойлошот).
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَوَءَابَآؤُنَا ٱلۡأَوَّلُونَ
Бизден мурунку өткөн ата-бабаларыбыз да кайра тирилишеби?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قُلۡ نَعَمۡ وَأَنتُمۡ دَٰخِرُونَ
Оо, Мухаммад! Аларга жооп бер: «Ооба. Силер топуракка жана чириген сөөктөргө айландан кийин кайра тирилесиңер жана силердин мурунку ата-бабаларыңар да тирилишет. Баарыңар кор болгон абалда тирилесиңер».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَإِنَّمَا هِيَ زَجۡرَةٞ وَٰحِدَةٞ فَإِذَا هُمۡ يَنظُرُونَ
Сурнай (экинчи жолу) бир тартылганда баарысы Аллах аларга эмне кыларын күтүшүп кыяматтын коркунучтарын карап калышат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَقَالُواْ يَٰوَيۡلَنَا هَٰذَا يَوۡمُ ٱلدِّينِ
Кайра тирилүүнү жалганга чыгарган мушриктер айтышты: «Шорубуз кургур ай! Бул күн Аллах пенделери дүйнө жашоосунда кылган иш-аракеттеринин сыйлыгын же жазасын бере турган сурак күн го!».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
Ошондо аларга айтылат: «Бул күн пенделердин ортосунда өкүм кылына турган күн. Силер аны дүйнөдө четке каккансыңар жана аны жалганга чыгаргансыңар».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
۞ ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ وَمَا كَانُواْ يَعۡبُدُونَ
Ошол күнү периштелерге айтылат: «Ширк кылган залым мушриктерди, аларга окшоп ширк кылгандарды, аларды жалганда колдогондорду жана ошондой эле алар Аллахтан башка сыйынышкан айкелдерин чогулткула да, аларга тозокко карай жолду көргөзгүлө жана ал жакка айдап баргыла. Чындыгында ал алардын бара турган жайы.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
مِن دُونِ ٱللَّهِ فَٱهۡدُوهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطِ ٱلۡجَحِيمِ
Ошол күнү периштелерге айтылат: «Ширк кылган залым мушриктерди, аларга окшоп ширк кылгандарды, аларды жалганда колдогондорду жана ошондой эле алар Аллахтан башка сыйынышкан айкелдерин чогулткула да, аларга тозокко карай жолду көргөзгүлө жана ал жакка айдап баргыла. Чындыгында ал алардын бара турган жайы.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَقِفُوهُمۡۖ إِنَّهُم مَّسۡـُٔولُونَ
Аларды тозокко киргизерден алдын сурак берүү үчүн кармап тургула. Алар сурак беришет. Анан ошондон кийин гана аларды тозокко алып баргыла».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• تزيين السماء الدنيا بالكواكب لمنافع؛ منها: تحصيل الزينة، والحفظ من الشيطان المارد.
Дүйнө асманын жыздыздар менен кооздоодо пайдалар бар: кооздук жана баш ийбес жин-шайтандардан коргоо.

• إثبات الصراط؛ وهو جسر ممدود على متن جهنم يعبره أهل الجنة، وتزل به أقدام أهل النار.
Сыраттын бар экенин тастыктоо. Ал тозоктүн үстүнө узатасынан тартылган көпүрө, бейиш ээлери ал аркылуу өтүшөт, ал эми тозокко түшө тургандар тайып кулашат.

مَا لَكُمۡ لَا تَنَاصَرُونَ
Аларга жеме иретинде айтылат: «Силерге эмне болду, дүйнөдө бири-бириңерди колдогондой колдобой жатасыңар, кудайларыңар силерди колдойт деп ойлочуңар эле го?».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
بَلۡ هُمُ ٱلۡيَوۡمَ مُسۡتَسۡلِمُونَ
Жок! Алар бүгүн кордолуп Аллахтын буйругуна баш ийишет. Алар алсыздыктары жана айла-амалдары түгөнгөндүгү себептүү бири-бирин колдой алышпайт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
Алар бири-бирин жемелешип, талашып-тартышат. Ал кезде жеме да, талашуу да пайда бербейт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالُوٓاْ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ تَأۡتُونَنَا عَنِ ٱلۡيَمِينِ
Ээрчигендер башчыларына айтышат: «Эй, биздин башчылар! Силер дин жана акыйкат тараптан келип, бизге каапырлыкты, ширкти жана күнөөлөрдү кооз кылып көргөзгөнсүңөр жана Аллах тараптан пайгамбарлар алып келген акыйкаттан бизди алыстаткансыңар».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالُواْ بَل لَّمۡ تَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
Башчылар ээрчигендерге айтышат: «Бул иш силер ойлогондой эмес. Силер өзүңөр каапыр болгонсуңар, ыймандуу болгон эмессиңер. Өзүңөр четке каккансыңар».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَا كَانَ لَنَا عَلَيۡكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭۖ بَلۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا طَٰغِينَ
Эй, ээрчигендер! Биз силерди мажбурлап же үстөмдүк кылып каапырлыкка, ширкке жана күнөөгө түртө тургандай бизге бийлик берилген эмес. Силер өзүңөр каапырлыкта жана ширкте чектен ашкан коом болдуңар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَحَقَّ عَلَيۡنَا قَوۡلُ رَبِّنَآۖ إِنَّا لَذَآئِقُونَ
Эми бизге да, силерге да Аллахтын «Мен тозокту сени жана сени ээрчигендердин баарысы менен толтурам (85-бет)» деген убадасы анык болду. Андыктан биз Раббибиз убада кылган нерсени сөзсүз тартабыз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَأَغۡوَيۡنَٰكُمۡ إِنَّا كُنَّا غَٰوِينَ
Биз силерди адашууга жана каапырлыкка үндөдүк. Чындыгында биз акыйкат жолдон адашкандар элек.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَإِنَّهُمۡ يَوۡمَئِذٖ فِي ٱلۡعَذَابِ مُشۡتَرِكُونَ
Чындыгында ээрчигендер да, ээрчиткендер да кыямат күнү биргеликте азапта болушат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ
Чындыгында Биз аларга азапты тарттырганыбыз сыяктуу алардан башка күнөөлөрдү да ошондой кылабыз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُمۡ كَانُوٓاْ إِذَا قِيلَ لَهُمۡ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱللَّهُ يَسۡتَكۡبِرُونَ
Эгерде ал мушриктерге дүйнөдө: «Аллахтан башка кудай жок» деп анын талабына ылайык иш-аракет кылгыла жана ага каршы келгенди таштагыла» – деп айтылса, алар акыйкатка текеберлик кылып, бой көтөрүп ага жооп берүүдөн жана моюн сунуудан баш тартышты.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَيَقُولُونَ أَئِنَّا لَتَارِكُوٓاْ ءَالِهَتِنَا لِشَاعِرٖ مَّجۡنُونِۭ
Алар каапырлыктарына далил кылып: «Биз кайдагы бир жинди акындын сөзү үчүн эле кудайларыбызга сыйынганды таштамак белек?» – дешти. Алар бул бул айткан сөзү менен пайгамбарды максат кылышты.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
بَلۡ جَآءَ بِٱلۡحَقِّ وَصَدَّقَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Алардын жалаасы аша чаап кетти. Аллахтын элчиси жинди да, акын да эмес. Ал Аллахтын жалгыздыгынына жана Анын элчисин ээрчүүгө чакырган Куранды алып келди жана ошондой эле пайгамбарлардын Аллах тараптан алып келишкен Аллахты жалгыздоо жана акырет анык экендиги тууралуу нерселерде чынчыл экендиктерин тастыктады жана аларга каршы чыккан жок.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّكُمۡ لَذَآئِقُواْ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَلِيمِ
Эй, мушриктер! Силер каапырлыгыңар жана пайгамбарларды жалганга чыгарганыңар себептүү кыямат күнү кыйноочу азапты татасыңар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَا تُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Эй, мушриктер! Силер дүйнөдө Аллахка каапырлык жана күнөөлөрдү кылганыңарга жараша жазаңарды аласыңар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Бирок Аллах аларды сыйынууда ыкластуу кылган жана алар дагы Ага ыкластуулук менен сыйынышкан Анын ыймандуу пенделери – мына ошолор азаптан кутулуучулар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ رِزۡقٞ مَّعۡلُومٞ
Ошол ыкластуу пенделерге өз жакшылыгы, кооздугу жана түбөлүктүүлү менен маалым болгон Аллахтын ырыскысы бар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَوَٰكِهُ وَهُم مُّكۡرَمُونَ
Алар каалаган жана жеген даамдуу мөмө-жемиштер аларга ырыскы. Буга кошумча алар даражасы көтөрүлүү жана Улуу Аллахтын Жүзүн көрүү менен да сыйланат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
Алар ушулардын баарысына эч качан бүтпөгөн туруктуу, түбөлүктүү жана жыргал бейиштерде жетишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
عَلَىٰ سُرُرٖ مُّتَقَٰبِلِينَ
Алар сөрүлөргө сүйөнүшүп бет маңдай бири-бирин карап олтурушат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
يُطَافُ عَلَيۡهِم بِكَأۡسٖ مِّن مَّعِينِۭ
Аларга аккан суудай таза болгон шарап куюлган кеселер айлантылат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
بَيۡضَآءَ لَذَّةٖ لِّلشَّٰرِبِينَ
Өңү аппак, аны ичкен адам болуп көрбөгөндөй ырахат алат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَا فِيهَا غَوۡلٞ وَلَا هُمۡ عَنۡهَا يُنزَفُونَ
Ал адамдын акылын кетирип мас кылган дүйнөдөгү шараптай эмес. Аны ичкен адамдын башы оорубайт, денесине жана акылына закаласы тийбейт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ عِينٞ
Жана бейиште алардын бакыраң көздүү, абийирдүү аялдары болот, алар күйөөсүнөн башка эч кимге көз салбайт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
كَأَنَّهُنَّ بَيۡضٞ مَّكۡنُونٞ
Алардын түсүнүн апапакайлыгы эч бир кол тийбей сакталган чымчык жумурткасынын сарысы менен болгон аралашма сымал.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَسَآءَلُونَ
Бейиштегилер бири-биринен дүйнөдөгү өткөн чагы жана кандай окуялар болгондугу тууралуу сурашат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالَ قَآئِلٞ مِّنۡهُمۡ إِنِّي كَانَ لِي قَرِينٞ
Ал ыймандуулардан бирөөсү айтат: «Менин бир таанышым бар эле, ал кайра тирилүүнү жокко чыгарчу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• سبب عذاب الكافرين: العمل المنكر؛ وهو الشرك والمعاصي.
Каапырлардын азапталышынын себеби – жамандык иш, тагыраак айтканда ширк жана күнөөлөр.

• من نعيم أهل الجنة أنهم نعموا باجتماع بعضهم مع بعض، ومقابلة بعضهم مع بعض، وهذا من كمال السرور.
Бейиштегилердин жыргалчылыктарынан, алар бири-бири менен чогулушуп, жолугушуп кубанычка батышат. Ал эми бул болсо кубанычтын туу чокусу.

يَقُولُ أَءِنَّكَ لَمِنَ ٱلۡمُصَدِّقِينَ
Ал мени жактырбагандай шылдыңдап мындай деди: «Эй, чынчыл! Сен өлүктөрдүн кайра тирилерин чындык деп тастыктагандардын бирисиңби?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَءِذَا مِتۡنَا وَكُنَّا تُرَابٗا وَعِظَٰمًا أَءِنَّا لَمَدِينُونَ
Биз өлүп, топуракка жана чириген сөөктөргө айлангандан кийин кайра тирилип, дүйнөдө кылган иштерибиздин жазасын же сыйлыгын алабызбы?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالَ هَلۡ أَنتُم مُّطَّلِعُونَ
Анын ыймандуу жолдошу бейиштик болгон досторуна айтты: «Жүргүлө мени менен, кайра тирилүүнү жокко чыгарган жанагыл досубузду көрүп келелиби?».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱطَّلَعَ فَرَءَاهُ فِي سَوَآءِ ٱلۡجَحِيمِ
Ал көз чаптырып карады. Ошондо досун тозоктун ортосунан көрдү.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالَ تَٱللَّهِ إِن كِدتَّ لَتُرۡدِينِ
Ал айтты: «Аллахка ант болсун! Эй, досум! Сен мени каапырлыкка жана кайра тирилүүнү жокко чыгарууга чакырып, аз жерден мени да кыйроого учуратып кое жаздаптырсың!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَوۡلَا نِعۡمَةُ رَبِّي لَكُنتُ مِنَ ٱلۡمُحۡضَرِينَ
Эгер Аллах мени ыйман жолуна салып, ийгилик берип мага жакшылык кылбаганда, мени дагы сага окшоп азапка түшкөндөрдөн болмок экем».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَفَمَا نَحۡنُ بِمَيِّتِينَ
Биз, бейиш адамдары, өлбөйт экенбиз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا مَوۡتَتَنَا ٱلۡأُولَىٰ وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
Дүйнө жашоосундагы биринчи өлүмүбүз менен гана өлдүк. Биз бейиште түбөлүк калабыз. Каапырларга окшоп азапталбайбыз».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Чындыгында Раббибиз бизди бейишке киргизип жана тозоктон сактап, ушундай сооп-сыйлыктарды бергени – эч бир жеңиш тең келбеген улуу жеңиш.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لِمِثۡلِ هَٰذَا فَلۡيَعۡمَلِ ٱلۡعَٰمِلُونَ
Иш-аракет кылгандар ушундай улуу сыйлык үчүн аракет кылышсын. Чындыгында бул кирешелүү соода.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَذَٰلِكَ خَيۡرٞ نُّزُلًا أَمۡ شَجَرَةُ ٱلزَّقُّومِ
Аллах Өзүнүн чын ыкластан моюн сунган пенделерине даярдап койдум деген бул жакшылык артыкпы же Курандагы каргышка калган Заккум дарагы жакшыбы? Ал адамды семиртпеген жана курсагын да тойгузбаган каапырлардын тамагы.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّا جَعَلۡنَٰهَا فِتۡنَةٗ لِّلظَّٰلِمِينَ
Чындыгында Биз ал даракты каапырлык жана күнөөлөрдү кылган залымдарды азгырган сыноо кылдык. Ал айтышты: «Чынында от даракты жалмайт. Ал жакта дарак өсүшү мүмкүн эмес».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهَا شَجَرَةٞ تَخۡرُجُ فِيٓ أَصۡلِ ٱلۡجَحِيمِ
Чындыгында Заккум дарагы – эң жаман жерден өнүп чыккан дарак. Ал тозоктун түбүнөн өсүп чыгат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
طَلۡعُهَا كَأَنَّهُۥ رُءُوسُ ٱلشَّيَٰطِينِ
Андан өнүп чыккан мөмөлөр – шайтандардын баштарына окшогон жийиркеничтүү көрүнүштө. Анын сыртынын жийиркеничтүүлүгү ичи да ошондой экенине далил болот. Бул анын мөмөсүнүн даамы жийиркеничтүү экенин билдирет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَإِنَّهُمۡ لَأٓكِلُونَ مِنۡهَا فَمَالِـُٔونَ مِنۡهَا ٱلۡبُطُونَ
Каапырлар ачка болгондо, анын ачуу жана жийиркеничтүү мөмөлөрүнөн курсактары тойгуча жешет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ثُمَّ إِنَّ لَهُمۡ عَلَيۡهَا لَشَوۡبٗا مِّنۡ حَمِيمٖ
Кийин алар аны жешкен соң аларга жийиничтүү, кайнак аралашма суусундук берилет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ثُمَّ إِنَّ مَرۡجِعَهُمۡ لَإِلَى ٱلۡجَحِيمِ
Андан кийин алар тозок азабына кайтарылат. Ошентип алар азаптан-азапка өтүп жүрө беришет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُمۡ أَلۡفَوۡاْ ءَابَآءَهُمۡ ضَآلِّينَ
Чындыгында ал каапырлар ата-бабаларын акыйкат жолдон адашкан абалда табышып, аларды эч кандай далилсиз үлгү тутуп ээрчишкен.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَهُمۡ عَلَىٰٓ ءَاثَٰرِهِمۡ يُهۡرَعُونَ
Алар адашууда ата-бабаларынын изине түшүп, аларды өлүп-талып ээрчишкен.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَقَدۡ ضَلَّ قَبۡلَهُمۡ أَكۡثَرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Алардан мурунку абалкылардын көпчүлүгү да адашкан. Оо, пайгамбар! Сенин коомуң – адашкан коомдордун биринчиси эмес.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا فِيهِم مُّنذِرِينَ
Биз ошол алгачкы коомдорго Аллахтын азабынан коркуткан пайгамбарларды жибердик, бирок алар каапыр болушту.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Оо, пайгамбар! Пайгамбарлардын эскертмелерине жооп бербеген коомдордун арты кандай болгонун карабайсыңбы? Чындыгында алардын акыбети – каапырлыктары жана пайгамбарларын жалганга чагаргандыгы себептүү түбөлүк тозокко кирүү болду.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Аллахка чын ыкластан ыйман келтиргендер гана андай болгон жок. Чындыгында алар жалганчы каапырлардын акыбети болгон азаптан кутулушту.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَقَدۡ نَادَىٰنَا نُوحٞ فَلَنِعۡمَ ٱلۡمُجِيبُونَ
Бир кезде Бизге пайгамбарыбыз Нух аны жалганга чыгарган коомуна каршы дуба кылып кайрылды. Биз кандай жакшы жооп берүүчүбүз! Биз анын коомуна каршы кылган дубасына жооп берүүгө шашылдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥ مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
Биз аны, үй-бүлөсүн жана аны менен болгон ыймандууларды коомунун зыянынан жана андагы каапырларга жиберилген улуу топон сууга чөгүүдөн сактадык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• الظفر بنعيم الجنان هو الفوز الأعظم، ولمثل هذا العطاء والفضل ينبغي أن يعمل العاملون.
Бейиш жыргалчылыктарына жетүү – улуу жеңиш. Адамдар мына ушундай сыйлыкка жана артыкчылыкка жетүүгө аракет кылуусу керек.

• إن طعام أهل النار هو الزقّوم ذو الثمر المرّ الكريه الطعم والرائحة، العسير البلع، المؤلم الأكل.
Кыйынчылык менен жутулган, жегенде жан ооруткан, даамы жана жыты жагымсыз, ачуу мөмөлүү Заккум дарыгы – тозоктогулардын тамагы.

• أجاب الله تعالى دعاء نوح عليه السلام بإهلاك قومه، والله نعم المقصود المجيب.
Аллах Нухка коомун жок кылуусун сураган дубасына жооп берди. Аллах – адамдар бет алган эң жакшы жооп берүүчү.

وَجَعَلۡنَا ذُرِّيَّتَهُۥ هُمُ ٱلۡبَاقِينَ
Биз анын үй-бүлөсүн менен аны ээрчигендерди гана куткардык. Ал эми алардан башка коомундагы каапырларды сууга чөктүрдүк.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Жана келечек муундарда ал тууралуу айтылган мактоо сөздөрдү калтырдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ نُوحٖ فِي ٱلۡعَٰلَمِينَ
Келечек муундарда Нух тууралуу жаман сөздөр айтылуусунан ага саламаттык жана амандык болсун! Тескерисинче, аны эскерип айтылган жакшы сөздөр гана калат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Биз Нухка бергендей сыйлыкты Аллахка гана сыйынып жакшылыктарды кылгандарга жана Ага моюн сунгандарга да беребиз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Чындыгында Нух Аллахка моюн сунган ыймандуу пенделерибизден.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Кийин Биз калгандарын аларга жиберген топон сууга чөктүрдүк. Алардан эч ким калган жок.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
۞ وَإِنَّ مِن شِيعَتِهِۦ لَإِبۡرَٰهِيمَ
Чындыгында Ибрахим дагы жалгыз Аллахка чакырууда анын динине туура келген абалда ээрчиген адамдардан болчу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِذۡ جَآءَ رَبَّهُۥ بِقَلۡبٖ سَلِيمٍ
Эстечи, бир кезде ал Раббисине ширктен тазаланган жүрөк менен жана адамдарга Аллахты насаат кылган абалда келди.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَاذَا تَعۡبُدُونَ
Ошондо ал атасы менен мушрик коомун жемелеп мындай деп айтты: «Аллахтан башка эмнелерге сыйынып жатасыңар?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَئِفۡكًا ءَالِهَةٗ دُونَ ٱللَّهِ تُرِيدُونَ
Аллахтан башка жалган кудайларга сыйынып жатасыңарбы?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَمَا ظَنُّكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Эй, элим! Силер ааламдардын Раббисинен башкага сыйынган абалда Ага жолуккан кезде Ал тууралуу кандай ойлойсуңар?».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَنَظَرَ نَظۡرَةٗ فِي ٱلنُّجُومِ
Ибрахим эли менен чогу барбастын айласын издеп жылдыздарга бир карады.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَقَالَ إِنِّي سَقِيمٞ
Анан эли менен чогу майрамга баргысы келбей шылтоосун айтып: «Мен ооруп жатам» – деди.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَتَوَلَّوۡاْ عَنۡهُ مُدۡبِرِينَ
Алар аны таштап кетишти.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَرَاغَ إِلَىٰٓ ءَالِهَتِهِمۡ فَقَالَ أَلَا تَأۡكُلُونَ
Анан алардын Аллахтан башка сыйынган кудайларына келип, алардын шылдыңдай мындай деди: «Мушриктер силер үчүн жасаган тамак-аштардан жебейсиңерби?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
مَا لَكُمۡ لَا تَنطِقُونَ
Эмнеге сүйлөбөйсүңөр? Эмнеге сурагандарга жооп бербейсиңер? Аллахтан башка ушундай нерселерге сыйынган болмок беле?!».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَرَاغَ عَلَيۡهِمۡ ضَرۡبَۢا بِٱلۡيَمِينِ
Ибрахим жакын келип аларды оң колу менен сындыра бир чапты.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَأَقۡبَلُوٓاْ إِلَيۡهِ يَزِفُّونَ
Ошондо аларга сыйынган адамдар аны көздөй далбастап келишти.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالَ أَتَعۡبُدُونَ مَا تَنۡحِتُونَ
Ибрахим аларды туруктуулук менен кабыл алды. Аларды жемелеп мындай деди: «Өзүңөр чегип жасаган Аллахтан башка кудайларыңарга сыйынасыңарбы?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَٱللَّهُ خَلَقَكُمۡ وَمَا تَعۡمَلُونَ
Аллах таала силерди жана иш-аракетиңерди жаратты. Бул айкелдериңер болсо силердин жасаган ишиңер. Аллах гана ширк кылынбастан сыйынууга татыктуу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَالُواْ ٱبۡنُواْ لَهُۥ بُنۡيَٰنٗا فَأَلۡقُوهُ فِي ٱلۡجَحِيمِ
Качан алар ага каршы далил келтире албай калышканда күч колдонууга өтүштү. Алар Ибрахимди эмне кылуу тууралуу ич ара кеңешип мындай дешти: «Ал үчүн имарат кургула да, анын ичин отунга толтургула жана аны күйгүзүп туруп, аны ошого ыргыткыла!».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَأَرَادُواْ بِهِۦ كَيۡدٗا فَجَعَلۡنَٰهُمُ ٱلۡأَسۡفَلِينَ
Ибрахимдин эли аны жок кылып жаныбыз жай алат деп ага жамандыкты каалашты. Бирок Биз отту салкын жана бейпил кылуубуз менен аларды жоготууга учураттык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَقَالَ إِنِّي ذَاهِبٌ إِلَىٰ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
Ибрахим айтты: «Мен талаптагыдай сыйыныш үчүн өз эл-жеримди таштап Раббиме кетем. Раббим мени эки дүйнөдөгү жакшылыктарга жолдойт».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
رَبِّ هَبۡ لِي مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
«Оо, Раббим! Мага такыба перзент бере көр. Ал мага жат жерде элимдин ордуна эрмек жана жөлөк болсун».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَبَشَّرۡنَٰهُ بِغُلَٰمٍ حَلِيمٖ
Биз анын дубасына жооп бердик жана ага бой жетип кичи пейил боло турган перзенттүү болору тууралуу сүйүнчү кабарды жеткирдик.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَلَمَّا بَلَغَ مَعَهُ ٱلسَّعۡيَ قَالَ يَٰبُنَيَّ إِنِّيٓ أَرَىٰ فِي ٱلۡمَنَامِ أَنِّيٓ أَذۡبَحُكَ فَٱنظُرۡ مَاذَا تَرَىٰۚ قَالَ يَٰٓأَبَتِ ٱفۡعَلۡ مَا تُؤۡمَرُۖ سَتَجِدُنِيٓ إِن شَآءَ ٱللَّهُ مِنَ ٱلصَّٰبِرِينَ
Исмаил бой тартып, атасы менен тең катар басып калганда атасы Ибрахим түш көрдү. Пайгамбарлардын түшү аян. Ибрахим баласына көргөн түшүн жоруп: «Балам! Мен түшүмдө сени курмандыкка чалып жатыпмын. Бул тууралуу кандай ойлойсуң?» – дегенде, Исмаил атасына мындай деди: «Атаке! Аллахтын мени курмандыкка чал деген буйругун аткарыңыз. Мени Аллахтын өкүмүнө ыраазы, сабыр кылган абалда табасыз».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• من مظاهر الإنعام على نوح: نجاة نوح ومن آمن معه، وجعل ذريته أصول البشر والأعراق والأجناس، وإبقاء الذكر الجميل والثناء الحسن.
Аллахтын Нухка кылган жакшылыктарынан – Нухту жана аны менен ыйман келтиргендерди куткарганы, анын урпактарынан адамзатты, расаларды жана улуттарды таратканы жана анын артынан ал тууралуу алкыш-мактоо сөздөрдү калтыруусу.

• أفعال الإنسان يخلقها الله ويفعلها العبد باختياره.
Инсандын иш-аракеттерин Аллах жаратат, ал эми пенде аны өз ыктыяры менен аткарат.

• الذبيح بحسب دلالة هذه الآيات وترتيبها هو إسماعيل عليه السلام؛ لأنه هو المُبَشَّر به أولًا، وأما إسحاق عليه السلام فبُشِّر به بعد إسماعيل عليه السلام.
Бул аяттардын негизинде жана тартип боюнча алганда курмандыкка Исмаил чалынган. Анткени ал тууралуу биринчи сүйүнчү айтылган. Ал эми Исхак пайгамбар тууралуу Исмаилден кийин сүйүнчүлөнгөн.

• قول إسماعيل: ﴿سَتَجِدُنِي إِن شَآءَ اْللهُ مِنَ اْلصَّابِرِينَ﴾ سبب لتوفيق الله له بالصبر؛ لأنه جعل الأمر لله.
Исмаилдин «Аллах кааласа сиз мени сабырдуулардан экенимди билесиз» деп айтканы – Аллахтын ага сабыр кылууга ийгилик бергени. Анткени ал бул ишти Аллах үчүн кылды.

فَلَمَّآ أَسۡلَمَا وَتَلَّهُۥ لِلۡجَبِينِ
Качан ал экөөсү Аллахка моюн сунган кезде Ибрахим баласын курмандыкка чалуу тууралуу буйрукту аткарыш үчүн аны бешенесинин капталына жаткырды.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَنَٰدَيۡنَٰهُ أَن يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُ
Ибрахим баласын курмандыкка чал деген Аллахтын буйругун аткарууга киришкенде Биз: «Оо, Ибрахим!» – деп чакырык салдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قَدۡ صَدَّقۡتَ ٱلرُّءۡيَآۚ إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Сен балаңды курмандыкка чалуу тууралуу көргөн түшүндү экиленбестен аткардың. Чындыгында Биз сени бул чоң сыноодон куткарып сыйлаганыбыз сыяктуу жакшылык кылган адамдарды да сыноолордон жана кыйынчылыктардан куткарабыз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّ هَٰذَا لَهُوَ ٱلۡبَلَٰٓؤُاْ ٱلۡمُبِينُ
Акыйкатта бул анык сыноо болчу. Ибрахим андан ийгиликтүү өттү.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ
Биз Исмаилдин ордуна курмандыкка чалыш үчүн чоң кочкорду тартуу кылдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Жана келечек муундарга Ибрахим тууралуу алкыш-мактоо сөздөрдү калтырдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِبۡرَٰهِيمَ
Аллахтан ага дубай салам жана бүткүл балээ-кырсыктардан аман болуу тууралуу каалоо-тилектер болсун!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Биз Ибрахимге моюн сунганы үчүн ушундай сыйлык бергенибиз сыяктуу жакшылык кылгандарга да сыйлыктарды тартуулайбыз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Чындыгында Ибрахим Аллахка кулчулук кылуунун талаптарын аткарган ыймандуу пенделерибизден эле.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَبَشَّرۡنَٰهُ بِإِسۡحَٰقَ نَبِيّٗا مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Жана ал Аллахка моюн сунуп жалгыз баласы Исмаилди курмандыкка чалгандыгынын сыйлыгы катары Биз ага пайгамбар жана такыба пенде боло турган Исхак аттуу балалуу болорун сүйүнчүлөдүк.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَبَٰرَكۡنَا عَلَيۡهِ وَعَلَىٰٓ إِسۡحَٰقَۚ وَمِن ذُرِّيَّتِهِمَا مُحۡسِنٞ وَظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ مُبِينٞ
Биз ага жана баласы Исхакка Өзүбүз тараптан береке түшүрдүк жана аларга көп жакшылыктарды бердик. Ал жакшылыктардан – алардын балдарынын көп болуусу. Алардын урпактарынын ичинде Раббисине моюн сунуп жакшылык кылгандары бар жана ошондой эле каапырлык жана күнөөлөрдү кылып өздөрүнө ачык зулумдук кылгандары да бар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَقَدۡ مَنَنَّا عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
Биз Муса менен анын бир тууганы Харунга пайгамбарлык бердик.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَنَجَّيۡنَٰهُمَا وَقَوۡمَهُمَا مِنَ ٱلۡكَرۡبِ ٱلۡعَظِيمِ
Биз аларды жана алардын коому Исраил урпактарын Фараондун кулчулугунан жана сууга чөгүүдөн сактадык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَنَصَرۡنَٰهُمۡ فَكَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
Биз аларды Фараонго жана анын аскерине каршы колдодук. Душмандын үстүнөн жеңишке жетүү алар тарапта болду.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَءَاتَيۡنَٰهُمَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلۡمُسۡتَبِينَ
Жана Биз Муса менен анын бир тууганы Харунга Аллах тараптан ачык-айкын Тоорат китебин бердик.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَهَدَيۡنَٰهُمَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
Аларды эч кандай бурмалануусу жок туура жолго салдык. Ал -– Жаратуучунун ыраазылыгына жеткирген Ислам дининин жолу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِمَا فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Жана алар тууралуу келечек муунга алкыш-мактоо сөздөрдү калтырдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
سَلَٰمٌ عَلَىٰ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
Аллахтан ал экөөсүнө дубай салам, алкыш-мактоолор жана бүткүл балээ-кырсыктардан аман болуу тууралуу каалоо-тилектер болсун!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Чындыгында Биз Муса менен Харунга ушундай ардактуу сыйлыкты бергенибиз сыяктуу Раббисине моюн сунуп жакшылыктарды кылгандарга да сыйлыктарды беребиз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُمَا مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Чындыгында Муса менен Харун Аллахтын шариятын аткарган ыймандуу пенделерибизден болчу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّ إِلۡيَاسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Ошондой эле Илияс дагы Раббиси тараптан жиберилген элчилерибизден эле. Аллах ага пайгамбарчылыкты жана элчиликти тартуу кылды.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَلَا تَتَّقُونَ
Бир кезде ал жиберилген Исраил урпактарына мындай деди: «Оо, элим! Аллахтын жалгыз Ага гана сыйынуу сыяктуу өкүм-буйруктарын аткарып, ширк сыяктуу тыюуларын таштап Андан коркпойсуңарбы?!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَتَدۡعُونَ بَعۡلٗا وَتَذَرُونَ أَحۡسَنَ ٱلۡخَٰلِقِينَ
Аллахтан башка кудайыңар Баалга сыйынып, эң мыкты Жаратуучу Аллахка сыйынууну таштап коёсуңарбы?!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ٱللَّهَ رَبَّكُمۡ وَرَبَّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Аллах силерди жана силерден мурунку ата-бабаларыңарды жараткан Раббиңер. Андан башка пайда да, зыян да бербеген айкелдер эмес, Ал Өзү гана сыйынууга татыктуу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• قوله: ﴿فَلَمَّآ أَسْلَمَا﴾ دليل على أن إبراهيم وإسماعيل عليهما السلام كانا في غاية التسليم لأمر الله تعالى.
«Качан ал экөөсү моюн сунушканда» деген сөз – Ибрахим менен Исмаилдин Аллахтын буйругуна толук моюн сунгандарына далил болот.

• من مقاصد الشرع تحرير العباد من عبودية البشر.
Адамдарды адамга сыйынуудан бошотуу – шарияттын түпкү максаттарынан.

• الثناء الحسن والذكر الطيب من النعيم المعجل في الدنيا.
Алкыш-мактоолордун жана жакшы сөздөрдүн айтылуусу – бул дүйнөдө алдын ала берилген жакшылыктардан.

فَكَذَّبُوهُ فَإِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
Аны коому жалганга чыгаргандан башка эч нерсе кылбады. Эми алар жалганга чыгарышканы себептүү азапка топтолуп келишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Ал эми анын коомундагы Аллахка чын ыкластан сыйынган ыймандуулар – алар азапка топтолуп келүүдөн аман калышат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَتَرَكۡنَا عَلَيۡهِ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Ал эми келечек муундарга ал тууралуу алкыш-мактоо сөздөрүн калтырдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
سَلَٰمٌ عَلَىٰٓ إِلۡ يَاسِينَ
Аллахтан Илияска дубай саламдар жана мактоолор болсун!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Биз Илияска ушундай сыйлык бергенибиз сыяктуу ыймандуу пенделерибиздин жакшылык кылгандарына да сыйлыктарды беребиз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُۥ مِنۡ عِبَادِنَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Чындыгында Илияс Раббисине чындап ыйман келтирген чыныгы ыймандуу пенделерибизден эле.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّ لُوطٗا لَّمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Лут дагы өз коомдоруна куш кабарчы жана эскертүүчү болуп жиберилген Аллахтын элчилеринен эле.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِذۡ نَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
Биз аны жана бүт үй-бүлөсүн коомуна жиберилген азаптан сактаган кезибизди эстечи.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
Бир гана аялынан башкасын. Анткени ал аял коому сыяктуу каапыр болгону үчүн аны да азап алды.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Анан Биз аны жалганга чыгарган жана ал алып келгенге ишенбеген коомунун калгандарын кыйратып жок кылдык.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّكُمۡ لَتَمُرُّونَ عَلَيۡهِم مُّصۡبِحِينَ
Эй, Мекке эли! Силер таң эрте Шамга карай сапарларыңарда алардын жерлеринен өтүп жатасыңар го!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَبِٱلَّيۡلِۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Жана ал жерлерден түндөсү да өтүп жатасыңар. Акыл жүгүртпөйсүңөрбү? Алардын жалганынын, каапырлыгынын жана ага чейин болбогондой бузукулук кылгандарынын арты эмне болгонунан сабак албайсыңарбы?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّ يُونُسَ لَمِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Юнус дагы өз коомдоруна куш кабарчы жана эскертүүчү болуп жиберилген Аллахтын элчилеринен эле.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِذۡ أَبَقَ إِلَى ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
Бир кезде ал Раббисинин уруксатысыз коомунан качып, жүргүнчүлөргө жана буюмдарга толгон кемеге отурду.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ ٱلۡمُدۡحَضِينَ
Кеме жүккө толгону үчүн чөгөйүн деп калды. Ошондо жүргүнчүлөр адамдын көптүгүнөн кеме чөгүп кетүүсүнөн коркуп, арасынан кээ бирлерин ыргытыш үчүн чүчү кулак ташташты. Юнус ошол утулгандардын арасында болчу. Аны деңизге ыргытышты.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱلۡتَقَمَهُ ٱلۡحُوتُ وَهُوَ مُلِيمٞ
Качан аны деңизге ыргытканда аны кит жутуп алды. Ал Раббисинин уруксатысыз деңизге кетип калгандыгы үчүн ал өзү жемеге алынган нерсеге туш болду.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَلَوۡلَآ أَنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلۡمُسَبِّحِينَ
Эгер Юнус бул иш болгонго чейин Аллахты көп зикир кылгандардан болбогондо, эгер ал киттин курсагында Аллахты аруулаганы болбогондо
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَلَبِثَ فِي بَطۡنِهِۦٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
киттин курсагында кыямат күнгө чейин калып калмак. Ал ага кабыр сыяктуу болуп калмак.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
۞ فَنَبَذۡنَٰهُ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ سَقِيمٞ
Анан Биз аны киттин курсагынан чыгарып, эч кандай бак-дарак, курулуш болбогон жерде таштадык. Ал киттин курсагында канча бир убакыт болгону үчүн анын денеси алсырап калган эле.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَأَنۢبَتۡنَا عَلَيۡهِ شَجَرَةٗ مِّن يَقۡطِينٖ
Анан Биз ал бош жерге аны көлөкөлөнсүн жана азыктансын деп ашкабак дарагын өстүрдүк.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَأَرۡسَلۡنَٰهُ إِلَىٰ مِاْئَةِ أَلۡفٍ أَوۡ يَزِيدُونَ
Биз аны жүз миң же андан көбүрөөк элине пайгамбар кылып жибергенбиз.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَـَٔامَنُواْ فَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ
Алар ага ыйман келтиришти жана ал алып келгенди акыйкат деп ишеништи. Ошентип Аллах аларга дүйнө жашоосунда алардын ажалы келгенге чейин жакшылыктарды пайдаландырды.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَٱسۡتَفۡتِهِمۡ أَلِرَبِّكَ ٱلۡبَنَاتُ وَلَهُمُ ٱلۡبَنُونَ
Оо, Мухаммад! Мушриктерден ачуулана сурачы: «Силер өзүңөр жаман көргөн кыз балдарды Аллахка таандык кылып, ал эми уул балдарды өзүңөргө таандык кылып алдыңарбы? Бул эмне деген бөлүштүрүү?!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَمۡ خَلَقۡنَا ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ إِنَٰثٗا وَهُمۡ شَٰهِدُونَ
Алар кандайча периштелерди ургаачы деп ойлоп жатышат, аларды жаратканда катышышкан да эмес, көрүшкөн да эмес го?!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَلَآ إِنَّهُم مِّنۡ إِفۡكِهِمۡ لَيَقُولُونَ
Чынында, мушриктер Аллахка жалган айтып жана Ага жалаа жаап Анын баласы бар дешет. Алар бул жалаасында анык жалганчы.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَدَ ٱللَّهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Чынында, мушриктер Аллахка жалган айтып жана Ага жалаа жаап Анын баласы бар дешет. Алар бул жалаасында анык жалганчы.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَصۡطَفَى ٱلۡبَنَاتِ عَلَى ٱلۡبَنِينَ
Аллах алар жакшы көргөн уул балдарды таштап, Өзү үчүн алар жаман көргөн кыз балдарды тандап алыптырбы? Жок!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• سُنَّة الله التي لا تتبدل ولا تتغير: إنجاء المؤمنين وإهلاك الكافرين.
Ыймандууларды куткарып, каапырларды жок кылуу – Аллахтын тутунган өзгөрбөс жана бурмаланбас жолу.

• ضرورة العظة والاعتبار بمصير الذين كذبوا الرسل حتى لا يحل بهم ما حل بغيرهم.
Пайгамбарларды жалганга чыгаргандардын башына келген нерсе алардын да башына келбеш үчүн алардын акыбети кандай болгонун карап андан ибарат жана сабак алуунун зарылдыгы.

• جواز القُرْعة شرعًا لقوله تعالى: ﴿ فَسَاهَمَ فَكَانَ مِنَ اْلْمُدْحَضِينَ ﴾.
Шариятта чүчү кулак тартуу уруксат. Анткени Аллах айтты: «Чүчү кулак тартышканда ал жеңилгендерден болуп калды».

مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ
Эй, мушриктер! Силерге эмне болду?! Аллахка кыз балдарды таандык кылып, ал эми өзүңөргө уул балдарды таандык кылып, эмнеге мындай адилетсиз өкүм кылып жатасыңар?!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
Силер тутунган бул бузук ишенимдин жалгандыгын билип эсиңерге келбейсиңерби?! Силер эсиңерге келгенде мындай сөздү айтпайт болчуңар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَمۡ لَكُمۡ سُلۡطَٰنٞ مُّبِينٞ
Же силерде бул жөнүндө китепте же пайгамбардан келген ачык далил барбы?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَأۡتُواْ بِكِتَٰبِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Эгер бул айтып жаткан сөзүңөрдө чынчыл болсоңор, анда силер буга далил кылган китебиңерди алып келгилечи!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَجَعَلُواْ بَيۡنَهُۥ وَبَيۡنَ ٱلۡجِنَّةِ نَسَبٗاۚ وَلَقَدۡ عَلِمَتِ ٱلۡجِنَّةُ إِنَّهُمۡ لَمُحۡضَرُونَ
Мушриктер Аллах менен алар көрбөгөн периштелердин ортосунда тууганчылык бар деп периштелерди Аллахтын кыздары деп ойлошот. Периштелер болсо Аллах мушриктерди суракка алып келерин билишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
سُبۡحَٰنَ ٱللَّهِ عَمَّا يَصِفُونَ
Мушриктердин Аллахтын баласы бар, шериги бар деп Ага ылайык келбеген сыпаттоолорунан Аллах таала аруу жана таза.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Аллахтын чын ыкластуу пенделери гана Аны Өзүнө ылайык келгендей улуулук жана кемчиликсиз сыпаттар менен сыпатташат.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَإِنَّكُمۡ وَمَا تَعۡبُدُونَ
Эй, мушриктер! Силер жана Аллахтан башка сыйынган кудайларыңар
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
مَآ أَنتُمۡ عَلَيۡهِ بِفَٰتِنِينَ
акыйкат динден эч кимди адаштыра албайсыңар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِلَّا مَنۡ هُوَ صَالِ ٱلۡجَحِيمِ
Бирок тозок ээлеринен болот деп өкүм кылынгандан башкасын. Анткени Аллах ага Өз өкүмүн жүргүзөт, анан ал каапырлык кылып, тозокко кирет. Ал эми силердин жана кудайларыңардын буга эч кандай күч-кубаты жетпейт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَا مِنَّآ إِلَّا لَهُۥ مَقَامٞ مَّعۡلُومٞ
Периштелер Аллахка болгон кулчулуктарын жана мушриктердин ойлогон ойлоруна катышы жок экендиктерин ачыктап мындай дешет: «Биздин арабызда ким болбосун, анын Аллахка сыйынууда жана моюн сунууда белгилүү орду бар.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلصَّآفُّونَ
Биз, периштелер Аллахка ибадат кылууда жана моюн сунууда саптарга тизилип турабыз. Биз Аллахты Ага ылайык келбеген сыпаттардан аруулайбыз».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡمُسَبِّحُونَ
Биз, периштелер Аллахка ибадат кылууда жана моюн сунууда саптарга тизилип турабыз. Биз Аллахты Ага ылайык келбеген сыпаттардан аруулайбыз».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِن كَانُواْ لَيَقُولُونَ
Мекке элинен болгон мушриктер Мухаммаддын пайгамбарчылыгына чейин мындай деп айтышчу: «Эгерде бизде да Тоорат сыяктуу абалкылардын китебиндей китеп болгондо биз Аллахка чын ыкластан сыйынмакпыз». Бирок алар бул нерседе жалганчылар. Аларга Мухаммад Куранды алып келди, бирок алар ага каапырлык кылышты. Эми жакында алар кыямат күндөгү катаал азап күтүп турганын билишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَوۡ أَنَّ عِندَنَا ذِكۡرٗا مِّنَ ٱلۡأَوَّلِينَ
Мекке элинен болгон мушриктер Мухаммаддын пайгамбарчылыгына чейин мындай деп айтышчу: «Эгерде бизде да Тоорат сыяктуу абалкылардын китебиндей китеп болгондо биз Аллахка чын ыкластан сыйынмакпыз». Бирок алар бул нерседе жалганчылар. Аларга Мухаммад Куранды алып келди, бирок алар ага каапырлык кылышты. Эми жакында алар кыямат күндөгү катаал азап күтүп турганын билишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَكُنَّا عِبَادَ ٱللَّهِ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Мекке элинен болгон мушриктер Мухаммаддын пайгамбарчылыгына чейин мындай деп айтышчу: «Эгерде бизде да Тоорат сыяктуу абалкылардын китебиндей китеп болгондо биз Аллахка чын ыкластан сыйынмакпыз». Бирок алар бул нерседе жалганчылар. Аларга Мухаммад Куранды алып келди, бирок алар ага каапырлык кылышты. Эми жакында алар кыямат күндөгү катаал азап күтүп турганын билишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَكَفَرُواْ بِهِۦۖ فَسَوۡفَ يَعۡلَمُونَ
Мекке элинен болгон мушриктер Мухаммаддын пайгамбарчылыгына чейин мындай деп айтышчу: «Эгерде бизде да Тоорат сыяктуу абалкылардын китебиндей китеп болгондо биз Аллахка чын ыкластан сыйынмакпыз». Бирок алар бул нерседе жалганчылар. Аларга Мухаммад Куранды алып келди, бирок алар ага каапырлык кылышты. Эми жакында алар кыямат күндөгү катаал азап күтүп турганын билишет.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَقَدۡ سَبَقَتۡ كَلِمَتُنَا لِعِبَادِنَا ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Пайгамбарларыбызга Биздин сөзүбүз алдын ала айтылган: «Аллах аларга берген далилдер жана күч-кубаттуулук себептүү алар душмандарынын үстүнөн жеңишке жетишет. Жеңиш – Аллахтын сөзү улук болсун деп Анын жолунда согушкан аскерлерибиз тарапта».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
إِنَّهُمۡ لَهُمُ ٱلۡمَنصُورُونَ
Пайгамбарларыбызга Биздин сөзүбүз алдын ала айтылган: «Аллах аларга берген далилдер жана күч-кубаттуулук себептүү алар душмандарынын үстүнөн жеңишке жетишет. Жеңиш – Аллахтын сөзү улук болсун деп Анын жолунда согушкан аскерлерибиз тарапта».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَإِنَّ جُندَنَا لَهُمُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
Пайгамбарларыбызга Биздин сөзүбүз алдын ала айтылган: «Аллах аларга берген далилдер жана күч-кубаттуулук себептүү алар душмандарынын үстүнөн жеңишке жетишет. Жеңиш – Аллахтын сөзү улук болсун деп Анын жолунда согушкан аскерлерибиз тарапта».
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
Оо, пайгамбар! Сен ал каршы чыккан мушриктерден Аллахка белгилүү болгон алардын азап убактысынын мөөнөтү келгенге чейин жүзүңдү бур!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَأَبۡصِرۡهُمۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
Аларга азап келген учурда аларды карап тур. Жакында алар азапты өз көзү менен көрөт, бирок көрүү эми эч кандай пайда бербейт.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
Мушриктер Аллахтын азабын шаштырып жатышабы?
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَإِذَا نَزَلَ بِسَاحَتِهِمۡ فَسَآءَ صَبَاحُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Эгер аларга Аллахтын азабы түшсө, анда ошол таң алар үчүн эң жаман таң болот!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَتَوَلَّ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ حِينٖ
Оо, пайгамбар! Аллах аларга азапты өкүм кылганга чейин алардан жүзүңдү бур!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَأَبۡصِرۡ فَسَوۡفَ يُبۡصِرُونَ
Аларга Аллахтын азабы жана жазасы келерин карап тур, алар дагы карашсын.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
سُبۡحَٰنَ رَبِّكَ رَبِّ ٱلۡعِزَّةِ عَمَّا يَصِفُونَ
Оо, Мухаммад! Кудуреттүүлүк Ээси болгон Раббиң мушриктер сыпаттап жаткан кемчилик сыпаттардан аруу.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَسَلَٰمٌ عَلَى ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Ардактуу пайгамбарларга Аллахтын саламы жана алкышы болсун!
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Бүткүл мактоолор Аллахка гана таандык. Ал Өзү ага татыктуу. Ал бүткүл ааламдын Раббиси. Алардын Андан башка Раббиси жок.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• سُنَّة الله نصر المرسلين وورثتهم بالحجة والغلبة، وفي الآيات بشارة عظيمة؛ لمن اتصف بأنه من جند الله، أنه غالب منصور.
Пайгамбарларды жана алардын мураскорлорун далилдер жана жеңиш менен колдоо – Аллахтын өкүм жолу. Бул аяттарда Аллахтын аскери деген атка конгондор үчүн алардын жеңишке жетери тууралуу улуу сүйүнчү кабар камтылган.

• في الآيات دليل على بيان عجز المشركين وعجز آلهتهم عن إضلال أحد، وبشارة لعباد الله المخلصين بأن الله بقدرته ينجيهم من إضلال الضالين المضلين.
Бул аяттарда мушриктер жана алардын кудайлары адамды адаштырууга алсыз экендигине далилдер камтылган, ошондой эле Аллах ыкластуу пенделерин Өз кудуреттүүлүгү менен адашкандардын жана адаштыруучулардын адаштыруусунан сактайт деген сүйүнчү кабар камтылган.

 
অৰ্থানুবাদ ছুৰা: ছুৰা আচ-চা-ফফা-ত
ছুৰাৰ তালিকা পৃষ্ঠা নং
 
আল-কোৰআনুল কাৰীমৰ অৰ্থানুবাদ - الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - অনুবাদসমূহৰ সূচীপত্ৰ

الترجمة القيرغيزية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

বন্ধ