আল-কোৰআনুল কাৰীমৰ অৰ্থানুবাদ - আল-মুখতাচাৰ ফী তাফছীৰিল কোৰআনিল কাৰীমৰ ফাৰ্চী অনুবাদ * - অনুবাদসমূহৰ সূচীপত্ৰ
سوره انفال
ছুৰাৰ উদ্দেশ্য:
الامتنان على المؤمنين بنصر الله لهم في بدر، وبيان سنن النصر والهزيمة.
یَسْـَٔلُوْنَكَ عَنِ الْاَنْفَالِ ؕ— قُلِ الْاَنْفَالُ لِلّٰهِ وَالرَّسُوْلِ ۚ— فَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاَصْلِحُوْا ذَاتَ بَیْنِكُمْ ۪— وَاَطِیْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗۤ اِنْ كُنْتُمْ مُّؤْمِنِیْنَ ۟
- ای رسول- اصحابت در مورد غنیمت‌ها از تو می‌پرسند، که چگونه تقسیم می‌شود؟ و میان چه کسانی تقسیم می‌شود؟ - ای رسول- در پاسخ به سؤال آنها بگو: غنیمت‌ها به الله و رسولش اختصاص دارد، و حکم آن در تصرف و توزیع، از آنِ الله و رسولش است، پس شما وظیفه‌ای جز فرمان‌برداری و تسلیم شدن ندارید، پس -ای مؤمنان- با اجرای اوامر و اجتناب از نواهیِ الله، تقوای او تعالی را پیشه کنید، و دشمنی‌ها و جدایی‌های میان یکدیگر را با محبت و پیوستگی و خوش اخلاقی و گذشت اصلاح کنید، و به فرمان‌برداری از الله و فرمان‌برداری از رسولش پایبند باشید اگر واقعا مؤمن هستید؛ زیرا ایمان، شخص را بر طاعت و دوری از معصیت برمی‌انگیزاند. این سؤال پس از رخداد بدر واقع شد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِنَّمَا الْمُؤْمِنُوْنَ الَّذِیْنَ اِذَا ذُكِرَ اللّٰهُ وَجِلَتْ قُلُوْبُهُمْ وَاِذَا تُلِیَتْ عَلَیْهِمْ اٰیٰتُهٗ زَادَتْهُمْ اِیْمَانًا وَّعَلٰی رَبِّهِمْ یَتَوَكَّلُوْنَ ۟ۚۙ
همانا مؤمنان واقعی کسانی هستند که وقتی الله یاد شود دل‌های‌شان بترسد؛ آنگاه دل‌ها و بدن‌های‌شان به انجام طاعت جهت‌دهی می‌شود، و هرگاه آیات الله بر آنها خوانده شود در آن می‌اندیشند، آنگاه ایمانی بر ایمان‌شان افزوده می‌شود، و برای جلب مصالح و دفع مفاسدشان فقط به پروردگارشان اعتماد می‌کنند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُؤْمِنُوْنَ حَقًّا ؕ— لَهُمْ دَرَجٰتٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَمَغْفِرَةٌ وَّرِزْقٌ كَرِیْمٌ ۟ۚ
آنها که این صفات را دارند، همان مؤمنان واقعی هستند؛ زیرا ویژگی‌های ایمان و اسلام آشکار را با هم دارند، و پاداش آنها منازلی عالی نزد پروردگارشان، و آمرزشی برای گناهانشان و روزی‌ای گرامی، و نعمت‌هایی است که الله برای‌شان آماده ساخته است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
كَمَاۤ اَخْرَجَكَ رَبُّكَ مِنْ بَیْتِكَ بِالْحَقِّ ۪— وَاِنَّ فَرِیْقًا مِّنَ الْمُؤْمِنِیْنَ لَكٰرِهُوْنَ ۟ۙ
همان‌گونه که الله پس از آن‌که در تقسیم غنائم با یکدیگر اختلاف و تنازع کردید تقسیم غنائم را از شما گرفت، و آن را به الله و رسولش اختصاص داد، - ای رسول- پروردگارت با وحیی که بر تو نازل کرده است به خروج از مدینه برای رویارویی با مشرکان به تو فرمان داد، درحالی‌که گروهی از مؤمنان از این کار خوش‌شان نمی‌آمد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یُجَادِلُوْنَكَ فِی الْحَقِّ بَعْدَ مَا تَبَیَّنَ كَاَنَّمَا یُسَاقُوْنَ اِلَی الْمَوْتِ وَهُمْ یَنْظُرُوْنَ ۟ؕ
- ای رسول- این گروه از مؤمنان در مورد قتال با مشرکان پس از اینکه به روشنی دانستند واقع می‌شود با تو مجادله می‌کنند، گویی به‌سوی مرگ کشانده می‌شوند و واقعا دارند آن را می‌بینند. این امر به‌سبب آن است که برای خروج به هدف قتال، به شدت ناخشنود هستند؛ زیرا آنها برای قتال آماده نشده‌اند، و خودشان را تجهیز نکرده‌اند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِذْ یَعِدُكُمُ اللّٰهُ اِحْدَی الطَّآىِٕفَتَیْنِ اَنَّهَا لَكُمْ وَتَوَدُّوْنَ اَنَّ غَیْرَ ذَاتِ الشَّوْكَةِ تَكُوْنُ لَكُمْ وَیُرِیْدُ اللّٰهُ اَنْ یُّحِقَّ الْحَقَّ بِكَلِمٰتِهٖ وَیَقْطَعَ دَابِرَ الْكٰفِرِیْنَ ۟ۙ
- ای مؤمنان مجادله کننده- به یاد آورید آنگاه که الله به شما وعده داد که به یکی از دو گروه مشرکان دست خواهید یافت، یعنی کاروان تجاری و اموالی که حمل می‌کند تا آنها را به عنوان غنیمت بگیرید، یا گروه جنگی که با آنها بجنگید و بر آنها پیروز شوید، و شما دوست داشتید که کاروان تجاری به‌سبب سهولت و آسانیِ تسلط به آن بدون قتال، از شما باشد، اما الله می‌خواست که با فرمان دادن به شما به قتال، حق را محقق گرداند؛ تا بزرگان مشرکان را بکشید، و بسیاری از آنها را به اسارت بگیرید تا قدرت اسلام آشکار شود.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لِیُحِقَّ الْحَقَّ وَیُبْطِلَ الْبَاطِلَ وَلَوْ كَرِهَ الْمُجْرِمُوْنَ ۟ۚ
تا الله حق را با پیروزی اسلام و پیروانش محقق گردانَد، و این امر با شواهدی بر صدق آن محقق می‌گردد، و به این هدف که او سبحانه باطل را با دلایلی که بطلانش را آشکار می‌سازد باطل گردانَد، هر چند مشرکان این امر را نپسندند، اما الله آن را آشکار می‌سازد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• ينبغي للعبد أن يتعاهد إيمانه ويُنمِّيه؛ لأن الإيمان يزيد وينقص، فيزيد بفعل الطاعة وينقص بضدها.
بنده باید بر ایمان خود مواظبت کند و آن را رشد دهد؛ زیرا ایمان کم و زیاد می‌شود، یعنی با انجام طاعت زیاد و با ضد آن کم می‌شود.
• الجدال محله وفائدته عند اشتباه الحق والتباس الأمر، فأما إذا وضح وبان فليس إلا الانقياد والإذعان.
محل و فایدۀ جدل هنگام مشتبه شدن حق و التباس امر است، اما وقتی حق آشکار و واضح شد، راهی جز فرمان‌برداری و تسلیم شدن وجود ندارد.
• أَمْر قسمة الغنائم متروك للرّسول صلى الله عليه وسلم، والأحكام مرجعها إلى الله تعالى ورسوله لا إلى غيرهما.
اِذْ تَسْتَغِیْثُوْنَ رَبَّكُمْ فَاسْتَجَابَ لَكُمْ اَنِّیْ مُمِدُّكُمْ بِاَلْفٍ مِّنَ الْمَلٰٓىِٕكَةِ مُرْدِفِیْنَ ۟
و روز بدر را به یاد آوردید آنگاه که برای پیروزی بر دشمن‌تان از الله یاری می‌طلبیدید، پس الله درخواست شما را اجابت کرد به این ترتیب که (فرمود): - ای مؤمنان- من با هزار فرشته پیاپی که از پی یکدیگر می‌آیند یاور و مددکار شما هستم.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَا جَعَلَهُ اللّٰهُ اِلَّا بُشْرٰی وَلِتَطْمَىِٕنَّ بِهٖ قُلُوْبُكُمْ ؕ— وَمَا النَّصْرُ اِلَّا مِنْ عِنْدِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ عَزِیْزٌ حَكِیْمٌ ۟۠
و -ای مؤمنان- الله یاری دادن با فرشتگان را قرار نداده است جز بشارتی برای شما به اینکه او تعالی یاور شما در برابر دشمن‌تان است، و برای اینکه دل‌های‌تان با یقین بر پیروزی آرام یابد. و پیروزی به افراد زیاد و تجهیزات فراوان نیست، بلکه پیروزی فقط از جانب الله سبحانه است. همانا الله در فرمانروایی خویش شکست ناپذیر است، هیچ‌کس بر او چیره نمی‌شود، و در شرع و تقدیرش بسیار داناست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِذْ یُغَشِّیْكُمُ النُّعَاسَ اَمَنَةً مِّنْهُ وَیُنَزِّلُ عَلَیْكُمْ مِّنَ السَّمَآءِ مَآءً لِّیُطَهِّرَكُمْ بِهٖ وَیُذْهِبَ عَنْكُمْ رِجْزَ الشَّیْطٰنِ وَلِیَرْبِطَ عَلٰی قُلُوْبِكُمْ وَیُثَبِّتَ بِهِ الْاَقْدَامَ ۟ؕ
- ای مؤمنان- به یاد آورید آنگاه که الله خواب سبکی بر شما افکند تا ترسی را که از دشمن بر شما حاصل شده بود به آرامش تبدیل کند، و بارانی از آسمان بر شما بارید؛ تا شما را از حَدَث‌ها پاک گرداند، و وسوسه‌های شیطان را از شما برطرف کند، و با آن، دل‌های‌تان را استوار سازد تا بدن‌های‌تان هنگام رویارویی استوار گردند، و با آن، گام‌ها را با سِفت‌شدن زمین ماسه‌ای استوار سازد تا گام‌ها در آن فرو نرود.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِذْ یُوْحِیْ رَبُّكَ اِلَی الْمَلٰٓىِٕكَةِ اَنِّیْ مَعَكُمْ فَثَبِّتُوا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا ؕ— سَاُلْقِیْ فِیْ قُلُوْبِ الَّذِیْنَ كَفَرُوا الرُّعْبَ فَاضْرِبُوْا فَوْقَ الْاَعْنَاقِ وَاضْرِبُوْا مِنْهُمْ كُلَّ بَنَانٍ ۟ؕ
- ای پیامبر- آنگاه که پروردگارت به فرشتگانی که الله با آنها مؤمنان را در بدر یاری رساند وحی می‌کرد: - ای فرشتگان- همانا من با نصر و تأیید با شما هستم، پس اراده‌های مؤمنان را بر قتال با دشمن‌شان تقویت کنید، در دل‌های کسانی‌که کفر ورزیدند ترس شدید خواهم افکند؛ پس -ای مؤمنان- گردن‌های کافران را بزنید تا بمیرند، و مفاصل و اعضای‌شان را بزنید تا از پیکار با شما بازایستند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ذٰلِكَ بِاَنَّهُمْ شَآقُّوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ ۚ— وَمَنْ یُّشَاقِقِ اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ فَاِنَّ اللّٰهَ شَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟
سبب این قتل و زدن اعضای کافران که بر آنها واقع شد آن است که آنها با الله و رسولش مخالفت کردند و از آنچه به آن فرمان یافته بودند فرمان‌برداری نکردند، و از آنچه نهی شده بودند دست نکشیدند، و هرکس در این مورد با الله و رسولش مخالفت کند همانا الله او را در دنیا با قتل و اسارت و در آخرت با آتش، سخت کیفر می‌کند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِذَا لَقِیْتُمُ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا زَحْفًا فَلَا تُوَلُّوْهُمُ الْاَدْبَارَ ۟ۚ
ای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اید و از رسولش پیروی کرده‌اید، هرگاه مشرکان در قتال به شما روی آوردند و نزدیک شدند از آنها نگریزید، و برای فرار به آنها پشت نکنید، بلکه در برابر آنها پایداری ورزید، و در رویارویی با آنها شکیبایی کنید، زیرا الله با نصر و تأیید خویش با شماست، [و شما را یاری و تقویت می‌کند].
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَنْ یُّوَلِّهِمْ یَوْمَىِٕذٍ دُبُرَهٗۤ اِلَّا مُتَحَرِّفًا لِّقِتَالٍ اَوْ مُتَحَیِّزًا اِلٰی فِئَةٍ فَقَدْ بَآءَ بِغَضَبٍ مِّنَ اللّٰهِ وَمَاْوٰىهُ جَهَنَّمُ ؕ— وَبِئْسَ الْمَصِیْرُ ۟
و هرکس برای فرار از آنها به آنها پشت کند به خشمی از الله بازگشته است، و استحقاق این عذاب را دارد، و جایگاه او در آخرت، جهنم است، و چه سرانجام و بازگشتگاه بدی دارد؛ مگر اینکه به هدف بازگشتن به قتال با آنها باشد؛ یعنی برای فریب دادن‌شان تظاهر کند که فرار می‌کند، اما در واقع می‌خواهد دوباره به آنها هجوم آورد، یا مگر اینکه برای پیوستن به گروهی از مسلمانان که آنجا حضور دارند، باشد تا از آنها کمک بگیرد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• في الآيات اعتناء الله العظيم بحال عباده المؤمنين، وتيسير الأسباب التي بها ثبت إيمانهم، وثبتت أقدامهم، وزال عنهم المكروه والوساوس الشيطانية.
از این آیات، توجه زیاد الله به حال بندگان مؤمنش، و فراهم سازی اسبابی که با آن ایمان‌شان ثابت می‌شود، و گام‌های‌شان استوار می‌گردد، و شر و وسوسه‌های شیطانی از آنها برطرف می‌گردد، به‌دست می‌آید.
• أن النصر بيد الله، ومن عنده سبحانه، وهو ليس بكثرة عَدَدٍ ولا عُدَدٍ مع أهمية هذا الإعداد.
همانا پیروزی به دست الله و از جانب او سبحانه است، و نه به فراوانی افراد و تجهیزات؛ هر چند این آماده سازی اهمیت دارد.
• في الآيات تعليم المؤمنين قواعد القتال الحربية، ومنها: طاعة الله والرسول، والثبات أمام الأعداء، والصبر عند اللقاء، وذِكْر الله كثيرًا.
در این آیات قواعد قتال جنگی مانند فرمان‌برداری از الله و رسول صلی الله علیه وسلم، و پایداری در برابر دشمنان، و شکیبایی هنگام رویارویی با دشمنان، و یاد و ذکر زیادِ الله به مؤمنان آموزش داده می‌شود.
فَلَمْ تَقْتُلُوْهُمْ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ قَتَلَهُمْ ۪— وَمَا رَمَیْتَ اِذْ رَمَیْتَ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ رَمٰی ۚ— وَلِیُبْلِیَ الْمُؤْمِنِیْنَ مِنْهُ بَلَآءً حَسَنًا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ سَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟
- ای مؤمنان- در روز بدر شما با قدرت و نیروی خودتان مشرکان را نکشتید، بلکه الله شما را در این کار یاری کرد، و -ای پیامبر- آنگاه که به‌سوی مشرکان [مشتی خاک] افکندی تو نیفکندی، بلکه الله همان ذاتی است که به‌سوی آنها افکند آنگاه که [مشتی خاکی را] که تو افکندی را به آنها رساند، و تا اینکه مؤمنان با پیروزی بر دشمن‌شان که الله بر آنها بخشید درحالی‌که افراد و تجهیزات کمی داشتند آزمایش شوند تا شکر او تعالی را به جای آورند. همانا الله دعا و سخنان شما را می‌شنود، و از اعمال‌تان و مصالح شما آگاه است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِنْ تَسْتَفْتِحُوْا فَقَدْ جَآءَكُمُ الْفَتْحُ ۚ— وَاِنْ تَنْتَهُوْا فَهُوَ خَیْرٌ لَّكُمْ ۚ— وَاِنْ تَعُوْدُوْا نَعُدْ ۚ— وَلَنْ تُغْنِیَ عَنْكُمْ فِئَتُكُمْ شَیْـًٔا وَّلَوْ كَثُرَتْ ۙ— وَاَنَّ اللّٰهَ مَعَ الْمُؤْمِنِیْنَ ۟۠
- ای مشرکان- اگر می‌خواهید که الله عذاب و خشمش را بر ستمکاران تجاوزکار واقع سازد الله آنچه را که خواستید بر شما واقع کرده است، یعنی آنچه را که عذابی برای شما و عبرتی برای پرهیزکاران است بر شما فرو فرستاده است، و اگر از درخواست آن دست بردارید برای‌تان بهتر است، پس چه بسا به شما مهلت دهد و انتقام خویش از شما را به تعجیل نیندازد، اما اگر دوباره آن را بخواهید و به قتال با مؤمنان باز گردید ما هم با افکندن عذاب بر شما و پیروزی مؤمنان باز می‌گردیم، و نه گروه شما و نه یاران‌تان شما را بی‌نیاز نمی‌سازند هر چند با وجود کم بودن مؤمنان، افراد و تجهیزات زیادی داشته باشید، و همانا الله با نصر و تأیید با مؤمنان است، و هرکس که الله با او باشد هیچ‌کس بر او چیره نمی‌گردد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اَطِیْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ وَلَا تَوَلَّوْا عَنْهُ وَاَنْتُمْ تَسْمَعُوْنَ ۟
ای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اید و از رسولش پیروی کرده‌اید با اجرای فرمان و اجتناب از نهی الله از او تعالی و رسولش فرمان‌برداری کنید، و با مخالفت امر و انجام نهی الله از او تعالی روی نگردانید، درحالی‌که آیات الله را که بر شما خوانده می‌شود می‌شنوید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَا تَكُوْنُوْا كَالَّذِیْنَ قَالُوْا سَمِعْنَا وَهُمْ لَا یَسْمَعُوْنَ ۟ۚ
و -ای مؤمنان- مانند منافقان و مشرکان نباشید که وقتی آیات الله بر آنها خوانده شد گفتند: آنچه را از قرآن بر ما تلاوت می‌شود با گوش‌هایمان شنیدیم، درحالی‌که آن‌گونه که بیندیشند و پند بگیرند تا از آنچه می‌شنوند بهره بگیرند گوش نمی‌کنند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِنَّ شَرَّ الدَّوَآبِّ عِنْدَ اللّٰهِ الصُّمُّ الْبُكْمُ الَّذِیْنَ لَا یَعْقِلُوْنَ ۟
همانا نزد الله بدترین مخلوقاتی که بر روی زمین می‌جنبند همان کرانی هستند که حق را به نیت قبول کردن نمی‌شنوند، گنگانی هستند که سخن نمی‌گویند، پس آنها کسانی هستند که اوامر و نواهی الله را درک نمی‌کنند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَوْ عَلِمَ اللّٰهُ فِیْهِمْ خَیْرًا لَّاَسْمَعَهُمْ ؕ— وَلَوْ اَسْمَعَهُمْ لَتَوَلَّوْا وَّهُمْ مُّعْرِضُوْنَ ۟
و اگر الله در این مشرکان تکذیب کننده خیری می‌یافت به‌طور قطع آنها را آن‌گونه که از شنیدن بهره‌مند شوند و هنگام شنیدن در دلایل و برهان‌ها بیندیشند شنوا می‌ساخت، اما او تعالی می‌دانست که خیری در آنها نیست، و اگر - بنابر فرض و تقدیر- او سبحانه آنها را شنوا می‌ساخت به‌طور قطع از روی دشمنی به ایمان پشت می‌کردند، درحالی‌که رویگردان بودند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اسْتَجِیْبُوْا لِلّٰهِ وَلِلرَّسُوْلِ اِذَا دَعَاكُمْ لِمَا یُحْیِیْكُمْ ۚ— وَاعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ یَحُوْلُ بَیْنَ الْمَرْءِ وَقَلْبِهٖ وَاَنَّهٗۤ اِلَیْهِ تُحْشَرُوْنَ ۟
ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید و از رسولش پیروی کرده‌اید، هرگاه الله و رسولش شما را به حقی که زندگی شما در آن است فراخواندند با انجام آنچه به آن امر کرده‌اند و پرهیز از آنچه نهی کرده‌اند، اجابت کنید، و به یقین بدانید که الله بر هر چیزی تواناست؛ زیرا او قادر است که میان شما و گردن‌نهادن به حق حایل ایجاد کند، آنگاه که پس از رهانمودن و نپذیرفتن حق، دوباره آن را اراده کردید و به‌سوی آن شتافتید. و به یقین بدانید که در روز قیامت فقط به‌سوی الله گرد آورده می‌شوید، آنگاه شما را با اعمالی‌که در دنیا انجام دادید جزا می‌دهد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاتَّقُوْا فِتْنَةً لَّا تُصِیْبَنَّ الَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مِنْكُمْ خَآصَّةً ۚ— وَاعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ شَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟
و -ای مؤمنان- از عذابی که فقط به گناهکاران شما نمی‌رسد، بلکه گناهکار و غیر گناهکار را با هم دربرمی‌گیرد بترسید، و این امر زمانی است که ستم آشکار گردد اما تغییر داده نشود، و به یقین بدانید که الله در برابر کسی‌که از او نافرمانی کند سخت کیفر است؛ پس از نافرمانی او تعالی بترسید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• من كان الله معه فهو المنصور وإن كان ضعيفًا قليلًا عدده، وهذه المعية تكون بحسب ما قام به المؤمنون من أعمال الإيمان.
هرکس که الله با او باشد پیروز است هر چند ضعیف و دارای افراد کمی باشد، و این همراهی، بستگی به اعمال ایمانی دارد که مؤمنان انجام می‌دهند.
• المؤمن مطالب بالأخذ بالأسباب المادية، والقيام بالتكليف الذي كلفه الله، ثم يتوكل على الله، ويفوض الأمر إليه، أما تحقيق النتائج والأهداف فهو متروك لله عز وجل.
از مؤمن خواسته شده است که اسباب مادی را به کار گیرد، و تکلیفی را که الله او را به آن مکلف کرده است انجام دهد، آنگاه بر الله توکل کند، و کارش را به او تعالی واگذارد، اما تحقق نتایج و اهداف به الله واگذار شده است.
• في الآيات دليل على أن الله تعالى لا يمنع الإيمان والخير إلا عمَّن لا خير فيه، وهو الذي لا يزكو لديه هذا الإيمان ولا يثمر عنده.
در این آیات دلایلی وجود دارد بر اینکه الله تعالی ایمان و خیر را از کسی منع نمی‌کند مگر از کسی‌که خیری در او نیست، و ایمان نزد چنین شخصی رشد نمی‌کند و ثمر نمی‌بخشد.
• على العبد أن يكثر من الدعاء: يا مقلب القلوب ثبِّت قلبي على دينك، يا مُصرِّف القلوب اصرف قلبي إلى طاعتك.
بنده باید این دعا را زیاد تکرار کند: یا مُقلِّب القلوب ثبت قلبی علی دینک، و یا مُصرِّف القلوب اصرف قلبی إلی طاعتک؛ ای زیر و رو کنندۀ دل‌ها، دلم را بر دینت استوار ساز، و ای گردانندۀ دل‌ها، دلم را به‌سوی طاعت خویش بگردان.
وَاذْكُرُوْۤا اِذْ اَنْتُمْ قَلِیْلٌ مُّسْتَضْعَفُوْنَ فِی الْاَرْضِ تَخَافُوْنَ اَنْ یَّتَخَطَّفَكُمُ النَّاسُ فَاٰوٰىكُمْ وَاَیَّدَكُمْ بِنَصْرِهٖ وَرَزَقَكُمْ مِّنَ الطَّیِّبٰتِ لَعَلَّكُمْ تَشْكُرُوْنَ ۟
و -ای مؤمنان- به یاد آورید، آنگاه که در مکّه گروهی اندک بودید، و ساکنان آن شما را ناتوان می پنداشتند و بر شما غالب بودند. می ترسیدید که دشمنانتان شما را غافلگیر کنند، پس الله متعال شما را به مأوی وپناهگاهی یعنی مدینه، رساند و شما را با پیروزی بر دشمنانتان در میادین جنگ از جمله غزوه ی بدر نیرومند گردانید، و روزى پاکیزه ای مانند غنیمت هایی که از دشمنانتان گرفتید، به شما بخشید؛ باشد که نعمت های الهی را شکرگزاری کنید تا آن ها را بر شما بیفزاید، و کفران نعمت نکنید که آن ها را از شما گرفته و عذاب می دهد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا لَا تَخُوْنُوا اللّٰهَ وَالرَّسُوْلَ وَتَخُوْنُوْۤا اَمٰنٰتِكُمْ وَاَنْتُمْ تَعْلَمُوْنَ ۟
ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید و از رسولش پیروی کرده‌اید، با اجرا نکردن اوامر و پرهیز نکردن از نواهی، به الله و رسولش خیانت نکنید، و بر وام و سایر امانت‌هایی که نزد شما به امانت گذارده شده است خیانت نکنید، درحالی‌که می‌دانید کاری که انجام می‌دهید خیانت است؛ که در این صورت از خیانتکاران خواهید بود.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاعْلَمُوْۤا اَنَّمَاۤ اَمْوَالُكُمْ وَاَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ ۙ— وَّاَنَّ اللّٰهَ عِنْدَهٗۤ اَجْرٌ عَظِیْمٌ ۟۠
و -ای مؤمنان- بدانید که اموال‌تان و فرزندان‌تان فقط آزمایش و امتحانی از جانب الله برای شما هستند، که شما را از عمل برای آخرت باز می‌دارند، و به خیانت می‌کشانند، و بدانید که پاداش بزرگ نزد الله است، پس این پاداش را به‌سبب رعایت حال اموال و فرزندان‌تان و خیانت به خاطر آنها، از دست ندهید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنْ تَتَّقُوا اللّٰهَ یَجْعَلْ لَّكُمْ فُرْقَانًا وَّیُكَفِّرْ عَنْكُمْ سَیِّاٰتِكُمْ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ ذُو الْفَضْلِ الْعَظِیْمِ ۟
ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید و از رسولش پیروی کرده‌اید، بدانید که اگر با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی الله تقوای او تعالی را پیشه کنید، نیروی تشخیص تفاوت میان حق و باطل را برای شما قرار می‌دهد، و این دو بر شما مشتبه نمی‌شود، و گناهانی را که کسب کرده‌اید از شما می‌زداید، و گناهان‌تان را برای‌تان می‌آمرزد، و الله دارای بخششی بزرگ است، و از جمله بخشش بزرگ او بهشتش است که آن را برای بندگان پرهیزکارش آماده ساخته است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِذْ یَمْكُرُ بِكَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا لِیُثْبِتُوْكَ اَوْ یَقْتُلُوْكَ اَوْ یُخْرِجُوْكَ ؕ— وَیَمْكُرُوْنَ وَیَمْكُرُ اللّٰهُ ؕ— وَاللّٰهُ خَیْرُ الْمٰكِرِیْنَ ۟
و -ای رسول- به یاد آور آنگاه که مشرکان علیه تو به یکدیگر کمک کردند که برای زندانی کردن یا کشتن یا تبعید از سرزمین خودت به سرزمینی دیگر برایت نیرنگ زدند، و این کار را کردند و الله نیرنگ‌شان را به خودشان بازگرداند، و الله بهترین تدبیر کنندگان است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِذَا تُتْلٰی عَلَیْهِمْ اٰیٰتُنَا قَالُوْا قَدْ سَمِعْنَا لَوْ نَشَآءُ لَقُلْنَا مِثْلَ هٰذَاۤ ۙ— اِنْ هٰذَاۤ اِلَّاۤ اَسَاطِیْرُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
و هنگامی‌که آیات ما برای‌شان خوانده شود از روی دشمنی و تکبر بر حق می‌گویند: قبلا مانند این را شنیده‌ایم، و اگر بخواهیم مانند این قرآن بگوییم به‌طور قطع خواهیم گفت، این قرآن را که شنیدیم چیزی جز دروغ‌های پیشینیان نیست؛ پس به آن ایمان نمی‌آوریم.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِذْ قَالُوا اللّٰهُمَّ اِنْ كَانَ هٰذَا هُوَ الْحَقَّ مِنْ عِنْدِكَ فَاَمْطِرْ عَلَیْنَا حِجَارَةً مِّنَ السَّمَآءِ اَوِ ائْتِنَا بِعَذَابٍ اَلِیْمٍ ۟
و -ای رسول- به یاد آور آنگاه که مشرکان گفتند: بارالها اگر آنچه که محمد صلی الله علیه وسلم آورده حق است پس سنگ‌هایی از آسمان برایمان فرو ریز تا ما را نابود کند، یا عذابی سخت بر ما فرود آور. این سخن را از روی زیاده‌روی در انکار و اعتراض گفتند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَا كَانَ اللّٰهُ لِیُعَذِّبَهُمْ وَاَنْتَ فِیْهِمْ ؕ— وَمَا كَانَ اللّٰهُ مُعَذِّبَهُمْ وَهُمْ یَسْتَغْفِرُوْنَ ۟
و -ای محمد- تا زمانی‌که تو در میان امتت هستی، الله بر آن نیست که آنها را- چه کسانی از آنها که از امت استجابت هستند یا از امت دعوت- به عذابی که آنها را ریشه‌کن کند عذاب گرداند، زیرا وجود تو در میان آنها، امانی از عذاب برای‌شان است، و تا زمانی‌که از گناهانِ خویش از الله طلب آمرزش می‌کنند، الله عذاب کنندۀ آنها نیست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• الشكر نعمة عظيمة يزيد بها فضل الله تعالى، وينقص عند إغفالها.
• للأمانة شأن عظيم في استقامة أحوال المسلمين، ما ثبتوا عليها وتخلقوا بها، وهي دليل نزاهة النفس واعتدال أعمالها.
امانتداری اهمیت زیادی در استقامت احوال مسلمانان دارد، تا زمانی‌که بر آن پایداری کنند و به آن آراسته باشند، و نیز دلیل پاکی نفس و اعتدال اعمال نفس است.
• ما عند الله من الأجر على كَفِّ النفس عن المنهيات، خير من المنافع الحاصلة عن اقتحام المناهي لأجل الأموال والأولاد.
پاداشی که برای بازداشتن نفس از امور نهی شده نزد الله وجود دارد، بهتر از منافعی است که از ارتکاب امور ممنوعه به خاطر اموال و فرزندان کسب می‌شود.
وَمَا لَهُمْ اَلَّا یُعَذِّبَهُمُ اللّٰهُ وَهُمْ یَصُدُّوْنَ عَنِ الْمَسْجِدِ الْحَرَامِ وَمَا كَانُوْۤا اَوْلِیَآءَهٗ ؕ— اِنْ اَوْلِیَآؤُهٗۤ اِلَّا الْمُتَّقُوْنَ وَلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
و چه چیزی جلوی عذاب آنها را می‌گیرد درحالی‌که آنچه موجب عذاب‌شان می‌شود یعنی بازداشتن مردم از مسجدالحرام که پیرامون آن طواف کنند یا در آن نماز گزارند، مرتکب شده‌اند؟ و مشرکان دوستان الله نبودند، زیرا دوستان الله فقط پرهیزکاران هستند که با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی الله، از او تعالی می‌ترسند، اما بیشتر مشرکان درحالی‌که نمی‌دانستند که دوستان او تعالی نیستند، ادعا کردند که دوستان الله هستند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَمَا كَانَ صَلَاتُهُمْ عِنْدَ الْبَیْتِ اِلَّا مُكَآءً وَّتَصْدِیَةً ؕ— فَذُوْقُوا الْعَذَابَ بِمَا كُنْتُمْ تَكْفُرُوْنَ ۟
و نماز مشرکان در مسجدالحرام جز سوت کشیدن و کف زدن نبود، پس -ای مشرکان- عذاب با قتل و اسارت در روز بدر را به‌سبب اینکه به الله کفر ورزیدید و رسولش را تکذیب کردید بچشید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا یُنْفِقُوْنَ اَمْوَالَهُمْ لِیَصُدُّوْا عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ؕ— فَسَیُنْفِقُوْنَهَا ثُمَّ تَكُوْنُ عَلَیْهِمْ حَسْرَةً ثُمَّ یُغْلَبُوْنَ ؕ۬— وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِلٰی جَهَنَّمَ یُحْشَرُوْنَ ۟ۙ
همانا کسانی‌که به الله کفر ورزیدند اموال‌شان را برای بازداشتن مردم از دین الله انفاق می‌کنند، پس اموال‌شان را انفاق خواهند کرد و آنچه را اراده کردند هرگز برای‌شان محقق نخواهد شد، سپس سرانجام انفاق اموال‌شان توسط آنها پشیمانی است؛ زیرا هم اموال‌شان از دست می‌رود و هم هدفی که از انفاق اموال دنبال می‌کنند، سپس با پیروزی مؤمنان بر آنها، مغلوب می‌شوند، و کسانی‌که به الله کفر ورزیدند در روز قیامت به‌سوی جهنم کشانده می‌شوند، آنگاه برای همیشه در جهنم داخل می‌شوند و جاویدان در آن می‌مانند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لِیَمِیْزَ اللّٰهُ الْخَبِیْثَ مِنَ الطَّیِّبِ وَیَجْعَلَ الْخَبِیْثَ بَعْضَهٗ عَلٰی بَعْضٍ فَیَرْكُمَهٗ جَمِیْعًا فَیَجْعَلَهٗ فِیْ جَهَنَّمَ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْخٰسِرُوْنَ ۟۠
این کافران که اموال‌شان را برای بازداشتن از راه الله انفاق می‌کنند به‌سوی آتش جهنم کشانده می‌شوند تا الله گروه پلید کفار را از گروه پاک مؤمنان جدا کند، و به این هدف که اشخاص و اعمال و اموال پلید را به صورت متراکم و انباشته روی هم قرار دهد، آنگاه آنها را در آتش جهنم قرار دهد، اینها همان زیانکاران هستند؛ زیرا در روز قیامت به خودشان و اهل‌شان زیان وارد کردند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
قُلْ لِّلَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِنْ یَّنْتَهُوْا یُغْفَرْ لَهُمْ مَّا قَدْ سَلَفَ ۚ— وَاِنْ یَّعُوْدُوْا فَقَدْ مَضَتْ سُنَّتُ الْاَوَّلِیْنَ ۟
- ای رسول- به کسانی از قومت که به الله و رسولش کفر ورزیدند بگو: اگر از کفرشان به الله و رسولش، و نیز از بازداشتن مؤمنان از راه الله، دست بکشند، الله گناهان گذشتۀ آنها را می‌آمرزد؛ زیرا اسلام‌آوردن، گناهان گذشته را از بین می‌برد، و اگر به کفرشان بازگردند به‌‌راستی‌که سنت الله در مورد پیشینیان ذکر شد که وقتی تکذیب کردند و بر کفرشان ادامه دادند کیفرشان را به تعجیل انداخت.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَقَاتِلُوْهُمْ حَتّٰی لَا تَكُوْنَ فِتْنَةٌ وَّیَكُوْنَ الدِّیْنُ كُلُّهٗ لِلّٰهِ ۚ— فَاِنِ انْتَهَوْا فَاِنَّ اللّٰهَ بِمَا یَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟
و -ای مؤمنان- با دشمنان کافرتان بجنگید تا شرک و بازداشتن مسلمانان از دین الله از بین برود، و دین و طاعت فقط برای الله و بدون هیچ شریکی برای او باشد، پس اگر کافران از شرک و بازداشتن از راه الله دست کشیدند آنها را رها کنید، زیرا الله بر اعمال‌شان آگاه است، و هیچ امر پنهانی بر او پوشیده نمی‌ماند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِنْ تَوَلَّوْا فَاعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ مَوْلٰىكُمْ ؕ— نِعْمَ الْمَوْلٰی وَنِعْمَ النَّصِیْرُ ۟
و اگر از پایان دادن به کفر و بازداشتن از راه الله که به آن فرمان یافته‌اند روی برگرداندند، پس -ای مؤمنان- بدانید که الله یاور شما در برابر آنها است، او تعالی چه دوست نیکویی است برای کسی‌که او را دوست بدارد، و نیکو یاوری است برای کسی‌که به او یاری کند، زیرا هرکس که الله تعالی او را دوست بدارد رستگار شده است، و هرکس که الله تعالی او را حمایت کند به پیروزی دست یافته است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• الصد عن المسجد الحرام جريمة عظيمة يستحق فاعلوه عذاب الدنيا قبل عذاب الآخرة.
• عمارة المسجد الحرام وولايته شرف لا يستحقه إلّا أولياء الله المتقون.
• في الآيات إنذار للكافرين بأنهم لا يحصلون من إنفاقهم أموالهم في الباطل على طائل، وسوف تصيبهم الحسرة وشدة الندامة.
در این آیات کافران انذار شده‌اند از اینکه از انفاق اموال‌شان در راه باطل هیچ نفعی کسب نمی‌کنند، و به‌زودی گرفتار حسرت و پشیمانی بزرگی می‌شوند.
وَاعْلَمُوْۤا اَنَّمَا غَنِمْتُمْ مِّنْ شَیْءٍ فَاَنَّ لِلّٰهِ خُمُسَهٗ وَلِلرَّسُوْلِ وَلِذِی الْقُرْبٰی وَالْیَتٰمٰی وَالْمَسٰكِیْنِ وَابْنِ السَّبِیْلِ ۙ— اِنْ كُنْتُمْ اٰمَنْتُمْ بِاللّٰهِ وَمَاۤ اَنْزَلْنَا عَلٰی عَبْدِنَا یَوْمَ الْفُرْقَانِ یَوْمَ الْتَقَی الْجَمْعٰنِ ؕ— وَاللّٰهُ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
و -ای مؤمنان- بدانید هر چیزی که در جهاد در راه الله به زور از کفار گرفتید به پنج قسمت تقسیم می‌شود، که چهار پنجم آن میان مجاهدان تقسیم می‌شود، و یک پنجم باقی‌مانده نیز به پنج قسمت تقسیم می‌گردد: یک قسمت آن برای الله و رسولش است که در راه مصارف عمومی مسلمانان هزینه می‌شود، یک قسمت برای نزدیکان پیامبر، چه بنی‌هاشم و چه بنی‌المطلب است، یک قسمت برای یتیمان، یک قسمت برای فقرا و مساکین، و یک قسمت برای مسافرانی است که راه‌ها بر آنها قطع شده است، اگر به الله، و به آنچه بر بندۀمان محمد صلی الله علیه وسلم در روز بدر نازل کردیم که الله میان حق و باطل جدایی انداخت آنگاه که شما را بر دشمنانتان پیروز گرداند ایمان دارید. و الله که شما را پیروز گرداند بر هر چیزی تواناست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِذْ اَنْتُمْ بِالْعُدْوَةِ الدُّنْیَا وَهُمْ بِالْعُدْوَةِ الْقُصْوٰی وَالرَّكْبُ اَسْفَلَ مِنْكُمْ ؕ— وَلَوْ تَوَاعَدْتُّمْ لَاخْتَلَفْتُمْ فِی الْمِیْعٰدِ ۙ— وَلٰكِنْ لِّیَقْضِیَ اللّٰهُ اَمْرًا كَانَ مَفْعُوْلًا ۙ۬— لِّیَهْلِكَ مَنْ هَلَكَ عَنْ بَیِّنَةٍ وَّیَحْیٰی مَنْ حَیَّ عَنْ بَیِّنَةٍ ؕ— وَاِنَّ اللّٰهَ لَسَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟ۙ
و به یاد آورید آنگاه که شما در سمت نزدیک‌تر دره به طرف مدینه، و مشرکان در سمت دورتر دره به طرف مکه بودند، و کاروان تجاری در مکانی پایین‌تر از شما به سمت ساحل دریای سرخ بود، و اگر شما و مشرکان با یکدیگر وعده می‌گذاشتید که در بدر با یکدیگر روبرو شوید به‌طور قطع از وعده‌تان با یکدیگر سرپیچی می‌کردید، اما او سبحانه شما و مشرکان را بدون اینکه میان‌تان وعده‌ای باشد در بدر گرد آورد؛ تا پیروزی مؤمنان و خواری مشرکان و سرافرازی دینش و خوارساختن شرک را که انجام شدنی بود کامل گرداند؛ تا با پیروزی مؤمنان بر مشرکان با وجود کمیِ افراد و تجهیزات اندکش، هرکس از مشرکان که بمیرد پس از اقامۀ حجت بر او بمیرد؛ و هرکس از آنها که زنده بماند با بیّنه و حجتی که الله برایش آشکار ساخته است زنده بماند. آنگاه برای هیچ‌یک از آنها حجتی در برابر الله نباشد که از کفار اعتراض کند، و الله سخنان همگی را می‌شنود، و از اعمال‌شان آگاه است، ذره‌ای از آن بر او پوشیده نمی‌ماند، و آنها را در قبال آن جزا خواهد داد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِذْ یُرِیْكَهُمُ اللّٰهُ فِیْ مَنَامِكَ قَلِیْلًا ؕ— وَلَوْ اَرٰىكَهُمْ كَثِیْرًا لَّفَشِلْتُمْ وَلَتَنَازَعْتُمْ فِی الْاَمْرِ وَلٰكِنَّ اللّٰهَ سَلَّمَ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
- ای رسول- از جمله نعمت‌های الله بر خودت و بر مؤمنان به یاد آور آنگاه که الله مشرکان را در خوابت کم تعداد به تو نشان داد، آنگاه مؤمنان را از این امر آگاه کردی تا بر این کار فال نیک زنند، و اراده‌های‌شان برای رویارویی و پیکار با دشمن‌شان تقویت شود، و اگر او سبحانه مشرکان را در خوابت، به تو زیاد نشان داده بود به‌طور قطع اراده‌های اصحابت سست می‌شد، و از پیکار می‌ترسیدند، اما او تعالی آنها را از این کار به سلامت داشت، و از شکست محافظت کرد، پس مشرکان را در چشم رسولش صلی الله علیه وسلم اندک نشان داد، همانا او به آنچه قلب‌ها دربردارند و به آنچه جان‌ها پنهان می‌کنند آگاه است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِذْ یُرِیْكُمُوْهُمْ اِذِ الْتَقَیْتُمْ فِیْۤ اَعْیُنِكُمْ قَلِیْلًا وَّیُقَلِّلُكُمْ فِیْۤ اَعْیُنِهِمْ لِیَقْضِیَ اللّٰهُ اَمْرًا كَانَ مَفْعُوْلًا ؕ— وَاِلَی اللّٰهِ تُرْجَعُ الْاُمُوْرُ ۟۠
و -ای مؤمنان- به یاد آورید که الله مشرکان را آنگاه که با آنها روبه‌رو شدید به شما اندک نشان داد، پس بر اقدام بر پیکار با آنها جرأت پیدا کردید، و شما را در چشمان آنها اندک نشان داد تا بر پیکار با شما پیش آیند بدون اینکه به بازگشت فکر کنند، تا الله کاری را که انجام شدنی بود با انتقام از مشرکان با قتل و اسارت، و نعمت‌بخشیدن به مؤمنان با یاری و پیروزی بر دشمنان تحقق بخشد، و امور فقط به‌سوی الله بازگردانده می‌شود. آنگاه گناهکار را به خاطر گناهش، و نیکوکار را به خاطر نیکوکاری‌اش جزا می‌دهد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِذَا لَقِیْتُمْ فِئَةً فَاثْبُتُوْا وَاذْكُرُوا اللّٰهَ كَثِیْرًا لَّعَلَّكُمْ تُفْلِحُوْنَ ۟ۚ
ای کسانی‌که ایمان آورده‌اید و از رسولش پیروی کرده‌اید، هرگاه با گروهی از کافران روبرو شدید، در رویارویی با آنها پایداری ورزید و نترسید، الله را زیاد یاد کنید و در دعا بخوانید، زیرا او بر پیروزی شما در برابر آنها تواناست، امید است که آنچه را می‌طلبید به شما برسد، و آنچه که از آن می‌ترسید از شما دور شود.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• الغنائم لله يجعلها حيث شاء بالكيفية التي يريد، فليس لأحد شأن في ذلك.
وَاَطِیْعُوا اللّٰهَ وَرَسُوْلَهٗ وَلَا تَنَازَعُوْا فَتَفْشَلُوْا وَتَذْهَبَ رِیْحُكُمْ وَاصْبِرُوْا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ مَعَ الصّٰبِرِیْنَ ۟ۚ
و در سخنان و رفتار و تمام احوال‌تان بر طاعت الله و طاعت رسولش پایبند باشید، و در رأی اختلاف نکنید؛ زیرا اختلاف سبب سستی و ترس شما، و از بین‌رفتن نیروی‌تان است، و هنگام رویارویی با دشمن شکیبایی کنید، همانا الله با پیروزی و تأیید و کمک، همراه شکیبایان است، و هرکس که الله همراه او باشد، بدون تردید چیره و پیروز است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَا تَكُوْنُوْا كَالَّذِیْنَ خَرَجُوْا مِنْ دِیَارِهِمْ بَطَرًا وَّرِئَآءَ النَّاسِ وَیَصُدُّوْنَ عَنْ سَبِیْلِ اللّٰهِ ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا یَعْمَلُوْنَ مُحِیْطٌ ۟
و مانند مشرکان نباشید که از روی غرور و نمایش به مردم از مکه خارج شدند، و مردم را از دین الله بازمی‌دارند، و آنها را از ورود به دین الله منع می‌کنند، و الله به آنچه انجام می‌دهند احاطه دارد، و ذره‌ای از اعمال‌شان بر او پوشیده نمی‌ماند، و به‌زودی آنها را در قبال اعمال‌شان مجازات خواهد کرد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِذْ زَیَّنَ لَهُمُ الشَّیْطٰنُ اَعْمَالَهُمْ وَقَالَ لَا غَالِبَ لَكُمُ الْیَوْمَ مِنَ النَّاسِ وَاِنِّیْ جَارٌ لَّكُمْ ۚ— فَلَمَّا تَرَآءَتِ الْفِئَتٰنِ نَكَصَ عَلٰی عَقِبَیْهِ وَقَالَ اِنِّیْ بَرِیْٓءٌ مِّنْكُمْ اِنِّیْۤ اَرٰی مَا لَا تَرَوْنَ اِنِّیْۤ اَخَافُ اللّٰهَ ؕ— وَاللّٰهُ شَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟۠
و -ای مؤمنان- از نعمت‌های الله بر خودتان به یاد آورید که شیطان اعمال مشرکان را برای‌شان آراست، آنگاه آنها را برای رویارویی و پیکار با مسلمانان تشویق کرد و به آنها گفت: امروز هیچ‌کس بر شما پیروز نخواهد شد، و من یاورتان، و پناهگاه شما در برابر دشمن‌تان هستم، اما هنگامی‌که دو گروه با هم روبرو شدند: یعنی گروه مؤمنان که فرشتگان همراهشان بودند و آنها را یاری می‌کردند، و گروه مشرکان که شیطان همراهشان بود که دست از یاری آنها کشید؛ شیطان برای فرار پشت کرد، و به مشرکان گفت: همانا من از شما بیزارم، همانا فرشتگانی را می‌بینم که برای یاری مؤمنان آمده‌اند، می‌ترسم که الله مرا نابود کند، و الله سخت‌کیفر است، پس هیچ‌کس نمی‌تواند کیفر او را تحمل کند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِذْ یَقُوْلُ الْمُنٰفِقُوْنَ وَالَّذِیْنَ فِیْ قُلُوْبِهِمْ مَّرَضٌ غَرَّ هٰۤؤُلَآءِ دِیْنُهُمْ ؕ— وَمَنْ یَّتَوَكَّلْ عَلَی اللّٰهِ فَاِنَّ اللّٰهَ عَزِیْزٌ حَكِیْمٌ ۟
و به یاد آورید آنگاه که منافقان و افراد دارای ایمان ضعیف گفتند: این مسلمانان را دین‌شان فریفته است که آنها را به پیروزی بر دشمنانشان با وجود افراد اندک و تجهیزات ضعیف، و افراد زیاد و تجهیزات قوی دشمنانشان، وعده می‌دهد. و اینها درک نکردند که هرکس فقط بر الله اعتماد کند و به پیروزی‌ای که به او وعده داده است مطمئن باشد الله یاور اوست، و هر چند ضعیف باشد او را خوار نمی‌سازد، و الله ذات شکست‌ناپذیری است که هیچ‌کس بر او پیروز نمی‌شود، و در تقدیر و شرعش بسیار داناست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَوْ تَرٰۤی اِذْ یَتَوَفَّی الَّذِیْنَ كَفَرُوا الْمَلٰٓىِٕكَةُ یَضْرِبُوْنَ وُجُوْهَهُمْ وَاَدْبَارَهُمْ ۚ— وَذُوْقُوْا عَذَابَ الْحَرِیْقِ ۟
و -ای رسول- اگر کسانی را که به الله و رسولش کفر ورزیدند ببینی، آنگاه که فرشتگان ارواح‌شان را قبض نموده و برمی‌کنند درحالی‌که وقتی روی می‌آورند بر صورت‌های‌شان می‌زنند، و وقتی در حال فرار پشت می‌کنند بر پشت آنها می‌زنند، و به آنها می‌گویند: - ای کافران- عذاب سوزاننده را بچشید. اگر این امر را ببینی، به‌طور قطع امری بزرگ دیده‌ای.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
ذٰلِكَ بِمَا قَدَّمَتْ اَیْدِیْكُمْ وَاَنَّ اللّٰهَ لَیْسَ بِظَلَّامٍ لِّلْعَبِیْدِ ۟ۙ
- ای کافران- سبب این عذاب دردآور هنگام قبض ارواحتان، و عذاب سوزاننده در قبرهای‌تان و در آخرت، گناهانی است که در دنیا کسب کرده‌اید، زیرا الله بر مردم ستم نمی‌کند، بلکه فقط به عدالت میان آنها داوری می‌کند زیرا او داوری عادل است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
كَدَاْبِ اٰلِ فِرْعَوْنَ ۙ— وَالَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ؕ— كَفَرُوْا بِاٰیٰتِ اللّٰهِ فَاَخَذَهُمُ اللّٰهُ بِذُنُوْبِهِمْ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ قَوِیٌّ شَدِیْدُ الْعِقَابِ ۟
و این عذاب نازل‌شده به این کافران مخصوص آنها نیست، بلکه سنت الله است که در هر زمان و مکانی بر کافران گذشته است، چنان‌که به خاندان فرعون و امت‌های قبل از آنها رسیده است، آنگاه که به آیات الله سبحانه کفر ورزیدند. پس الله آنها را به‌سبب گناهانشان، به شیوه‌ای مقتدرانه و شکست‌ناپذیر گرفت، و عذابش را بر آنها فرو فرستاد. همانا الله ذات توانایی است که کسی بر او پیروز و چیره نمی‌شود، و نسبت به کسانی‌که از او نافرمانی کنند سخت‌کیفر است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• البَطَر مرض خطير ينْخَرُ في تكوين شخصية الإنسان، ويُعَجِّل في تدمير كيان صاحبه.
ناسپاسی، بیماری خطرناکی است که بافت شخصیت انسان را می‌پوساند، و متلاشی‌شدن هویت او را به تعجیل می‌اندازد.
• الصبر يعين على تحمل الشدائد والمصاعب، وللصبر منفعة إلهية، وهي إعانة الله لمن صبر امتثالًا لأمره، وهذا مشاهد في تصرفات الحياة.
شکیبایی بر تحمل رنج‌ها و سختی‌ها کمک می‌کند، و منفعتی الهی دارد که عبارت است از یاری الله برای کسی که برای اجرای امر او تعالی شکیبایی کند. این امر در رفتارهای زندگی قابل مشاهده است.
ذٰلِكَ بِاَنَّ اللّٰهَ لَمْ یَكُ مُغَیِّرًا نِّعْمَةً اَنْعَمَهَا عَلٰی قَوْمٍ حَتّٰی یُغَیِّرُوْا مَا بِاَنْفُسِهِمْ ۙ— وَاَنَّ اللّٰهَ سَمِیْعٌ عَلِیْمٌ ۟ۙ
این کیفر سخت به‌سبب آن است که هرگاه الله نعمتی از جانب خودش به قومی ارزانی دارد آن نعمت را از آنها نمی‌گیرد مگر آن‌که نفس‌شان را از حال پاکش، یعنی از ایمان و استقامت و شکر نعمت‌ها به حال بدش، یعنی کفر به الله و نافرمانی او و کفران نعمت او تعالی تغییر دهند، و الله سخنان بندگانش را می‌شنود، و از افعال‌شان آگاه است، چنان‌که هیچ چیز از امور آنها بر او پوشیده نمی‌ماند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
كَدَاْبِ اٰلِ فِرْعَوْنَ ۙ— وَالَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ ؕ— كَذَّبُوْا بِاٰیٰتِ رَبِّهِمْ فَاَهْلَكْنٰهُمْ بِذُنُوْبِهِمْ وَاَغْرَقْنَاۤ اٰلَ فِرْعَوْنَ ۚ— وَكُلٌّ كَانُوْا ظٰلِمِیْنَ ۟
حال این کافران همانند حال دیگرانی است که به الله کفر ورزیدند مانند خاندان فرعون و امت‌های تکذیب کنندۀ قبل از آنها، که آیات پروردگارشان را تکذیب کردند، پس الله آنها را به‌سبب گناهانی که مرتکب شده بودند نابود کرد، و هم خاندان فرعون و هم امت‌های قبل از آنها به‌سبب کفر و شرکشان به الله ستمکار بودند، پس به این سبب، کیفر او سبحانه بر آنها واجب شد، آنگاه کیفرش را بر آنها واقع ساخت.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِنَّ شَرَّ الدَّوَآبِّ عِنْدَ اللّٰهِ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا فَهُمْ لَا یُؤْمِنُوْنَ ۟ۖۚ
همانا بدترین جنبندگان روی زمین کسانی هستند که به الله و رسولانش کفر ورزیدند، زیرا آنها به‌سبب پافشاری بر کفر ایمان نمی‌آورند هر چند تمام آیات نزدشان بیاید؛ همانا وسایل هدایت، چه عقل و چه گوش و چه چشم در آنها از کار افتاده است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اَلَّذِیْنَ عٰهَدْتَّ مِنْهُمْ ثُمَّ یَنْقُضُوْنَ عَهْدَهُمْ فِیْ كُلِّ مَرَّةٍ وَّهُمْ لَا یَتَّقُوْنَ ۟
همان کسانی- مانند بنی‌قریظه- که از آنها پیمان‌ها و میثاق‌ها گرفتی، سپس این پیمان‌ها را هربار شکستند، و آنها از الله نمی‌ترسند، پس به پیمان‌های‌شان وفا نمی‌کنند، و به میثاق‌هایی که از آنها گرفته می‌شود پایبند نیستند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَاِمَّا تَثْقَفَنَّهُمْ فِی الْحَرْبِ فَشَرِّدْ بِهِمْ مَّنْ خَلْفَهُمْ لَعَلَّهُمْ یَذَّكَّرُوْنَ ۟
- ای رسول- اگر با اینها که پیمان‌های‌شان را شکستند در جنگ روبه‌رو شدی شدیدترین بلا را بر آنها وارد آور تا دیگران آن را بشنوند، شاید از حال آنها عبرت بگیرند، آنگاه از پیکار با تو و یاری دشمنانت علیه تو بترسند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِمَّا تَخَافَنَّ مِنْ قَوْمٍ خِیَانَةً فَانْۢبِذْ اِلَیْهِمْ عَلٰی سَوَآءٍ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ لَا یُحِبُّ الْخَآىِٕنِیْنَ ۟۠
و -ای رسول- اگر از قومی که با آنها پیمان بسته‌ای از روی نشانه‌ای که بر تو آشکار می‌شود ترسیدی که خیانت و نقض پیمان بکنند، دور انداختن پیمان‌شان را بر آنها اعلام کن تا در آگاهی از این امر با تو یکسان باشند، و قبل از اینکه بر آنها اعلام کنی ناگهان بر آنها وارد نشو، زیرا غافلگیرکردن آنها قبل از اینکه به آنها اعلام شود خیانت است، و الله خیانتکاران را دوست ندارد، بلکه بر آنها خشم می‌گیرد، پس تو هم از خیانت برحذر باش.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَلَا یَحْسَبَنَّ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا سَبَقُوْا ؕ— اِنَّهُمْ لَا یُعْجِزُوْنَ ۟
و کسانی‌که کفر ورزیدند گمان نکنند که از عذاب الله فرار کرده و رهایی پیدا کرده‌اند، همانا آنها نمی‌توانند از چنگ او تعالی فرار کنند و نمی‌توانند از کیفرش رهایی پیدا کنند، بلکه او تعالی مراقب آنها است و به آنها دست می‌یابد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاَعِدُّوْا لَهُمْ مَّا اسْتَطَعْتُمْ مِّنْ قُوَّةٍ وَّمِنْ رِّبَاطِ الْخَیْلِ تُرْهِبُوْنَ بِهٖ عَدُوَّ اللّٰهِ وَعَدُوَّكُمْ وَاٰخَرِیْنَ مِنْ دُوْنِهِمْ ۚ— لَا تَعْلَمُوْنَهُمْ ۚ— اَللّٰهُ یَعْلَمُهُمْ ؕ— وَمَا تُنْفِقُوْا مِنْ شَیْءٍ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ یُوَفَّ اِلَیْكُمْ وَاَنْتُمْ لَا تُظْلَمُوْنَ ۟
و -ای مؤمنان- آنچه برای آماده سازی، چه افراد و چه تجهیزات؛ مانند تیراندازی در توان دارید آماده سازید، و آنچه از اسب‌هایی که در راه الله نگه داشته‌اید آماده سازید، تا دشمنان الله و دشمنان خودتان از کافران را که منتظر رسیدن بلاها بر شما هستند بترسانید، و با آن قومی دیگر را که شما آنها را نمی‌شناسید، و از دشمنی‌ای که برای‌تان پنهان می‌کنند آگاهی ندارید بترسانید، بلکه فقط الله آنها را می‌شناسد، و از آنچه در نفس‌های‌شان پنهان می‌کنند آگاه است. و هر مالی، چه کم و چه زیاد، که انفاق کنید الله مانند آن را در دنیا به شما می‌دهد، و پاداش آن را به صورت کامل و بدون هیچ کاستی در آخرت برای‌تان عطا می‌کند، پس بر انفاق در راه او تعالی اقدام کنید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِنْ جَنَحُوْا لِلسَّلْمِ فَاجْنَحْ لَهَا وَتَوَكَّلْ عَلَی اللّٰهِ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ السَّمِیْعُ الْعَلِیْمُ ۟
و اگر به صلح و ترک قتال تمایل نشان دادند، پس -ای رسول- تو نیز به صلح روی بیاور، و با آنها پیمان ببند، و بر الله توکل و اعتماد کن، زیرا او هرگز تو را خوار نمی‌سازد، همانا او سخنان‌شان را می‌شنود، و از نیات و افعال‌شان آگاه است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• من فوائد العقوبات والحدود المرتبة على المعاصي أنها سبب لازدجار من لم يعمل المعاصي، كما أنها زجر لمن عملها ألا يعاودها.
یکی از فواید کیفرها و حدود مترتب بر گناهان این است که سبب بازداشتن مرتکب آن می‌شود؛ چنان‌که دیگران را نیز از ارتکاب گناه بازمی‌دارد.
• من أخلاق المؤمنين الوفاء بالعهد مع المعاهدين، إلا إن وُجِدت منهم الخيانة المحققة.
• يجب على المسلمين الاستعداد بكل ما يحقق الإرهاب للعدو من أصناف الأسلحة والرأي والسياسة.
وَاِنْ یُّرِیْدُوْۤا اَنْ یَّخْدَعُوْكَ فَاِنَّ حَسْبَكَ اللّٰهُ ؕ— هُوَ الَّذِیْۤ اَیَّدَكَ بِنَصْرِهٖ وَبِالْمُؤْمِنِیْنَ ۟ۙ
و -ای رسول- اگر با گرایش به صلح و ترک قتال قصد داشتند با این کار به تو نیرنگ بزنند تا برای قتال با تو آماده شوند، همانا الله در مقابل مکر و نیرنگ آنها برایت کافی است، او ذاتی است که با یاری‌اش تو را نیرومند ساخت، و با یاری مؤمنان به تو، چه مهاجران و چه انصار، تو را قدرت داد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاَلَّفَ بَیْنَ قُلُوْبِهِمْ ؕ— لَوْ اَنْفَقْتَ مَا فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا مَّاۤ اَلَّفْتَ بَیْنَ قُلُوْبِهِمْ ۙ— وَلٰكِنَّ اللّٰهَ اَلَّفَ بَیْنَهُمْ ؕ— اِنَّهٗ عَزِیْزٌ حَكِیْمٌ ۟
و میان دل‌های مؤمنانی که تو را با آنها یاری کرد پس از آن‌که پراکنده بودند الفت ایجاد کرد. اگر تمام اموال روی زمین را خرج می‌کردی تا میان دل‌های پراکندۀ آنها الفت ایجاد کنی نمی‌توانستی میان دل‌های‌شان الفت ایجاد کنی، اما الله به تنهایی میان دل‌های‌شان الفت ایجاد کرد، همانا او در فرمانروایی خویش ذات شکست ناپذیری است که هیچ‌کس بر او چیره نمی‌شود، و در تقدیر و تدبیر و شرعش بسیار داناست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
یٰۤاَیُّهَا النَّبِیُّ حَرِّضِ الْمُؤْمِنِیْنَ عَلَی الْقِتَالِ ؕ— اِنْ یَّكُنْ مِّنْكُمْ عِشْرُوْنَ صٰبِرُوْنَ یَغْلِبُوْا مِائَتَیْنِ ۚ— وَاِنْ یَّكُنْ مِّنْكُمْ مِّائَةٌ یَّغْلِبُوْۤا اَلْفًا مِّنَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِاَنَّهُمْ قَوْمٌ لَّا یَفْقَهُوْنَ ۟
ای پیامبر مؤمنان را بر قتال تشویق کن، و آنها را با آنچه که اراده‌های‌شان را قوی می‌گرداند و همت‌های‌شان را فعال می‌کند بر قتال برانگیز، - ای مؤمنان- اگر از شما بیست نفر شکیبا بر پیکار با کفار باشند بر دویست نفر از کفار پیروز می‌شوند، و اگر از شما صد نفر شکیبا باشند بر هزار نفر از کافران پیروز می‌شوند؛ زیرا کافران مردمی هستند که سنت الله در پیروزی دوستانش، و سرکوب دشمنانش را نمی‌فهند، و هدف از قتال را درک نمی‌کنند، زیرا آنها برای برتری در دنیا می‌جنگند.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اَلْـٰٔنَ خَفَّفَ اللّٰهُ عَنْكُمْ وَعَلِمَ اَنَّ فِیْكُمْ ضَعْفًا ؕ— فَاِنْ یَّكُنْ مِّنْكُمْ مِّائَةٌ صَابِرَةٌ یَّغْلِبُوْا مِائَتَیْنِ ۚ— وَاِنْ یَّكُنْ مِّنْكُمْ اَلْفٌ یَّغْلِبُوْۤا اَلْفَیْنِ بِاِذْنِ اللّٰهِ ؕ— وَاللّٰهُ مَعَ الصّٰبِرِیْنَ ۟
- ای مؤمنان- اکنون الله به‌سبب ضعفی که از شما معلوم داشته، به لطفی از جانب خویش، بر شما تخفیف داده، پس بر یک نفر از شما واجب گردانیده که به جای ده نفر از کافران، در برابر دو تن از آنها پایداری کند. پس اگر صد نفر شکیبا از شما برای قتال با کافران باشند بر دویست نفر پیروز می‌شوند، و اگر هزار نفر شکیبا از شما باشند بر دو هزار نفر از کفار به اذن الله پیروز می‌شوند، و الله با تأیید و یاری و پیروزی، همراهِ مؤمنان شکیبا است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
مَا كَانَ لِنَبِیٍّ اَنْ یَّكُوْنَ لَهٗۤ اَسْرٰی حَتّٰی یُثْخِنَ فِی الْاَرْضِ ؕ— تُرِیْدُوْنَ عَرَضَ الدُّنْیَا ۖۗ— وَاللّٰهُ یُرِیْدُ الْاٰخِرَةَ ؕ— وَاللّٰهُ عَزِیْزٌ حَكِیْمٌ ۟
برای هیچ پیامبری شایسته نیست که (در ابتدای امر) از کافرانی که با او می‌جنگند اسیر بگیرد تا اینکه از آنها بسیار بکشد؛ تا وحشت را در دل‌های‌شان بیفکند که به قتال با او بازنگردند، - ای مؤمنان- شما با گرفتن اسیران بدر، دریافت فدیه را می‌خواهید، حال آن‌که الله آخرت را که با یاری و گرامی داشتن دینش به دست می‌آید می‌خواهد، و الله در ذات و صفات و غلبۀ خویش شکست ناپذیر است، که هیچ‌کس بر او چیره نمی‌شود، و در تقدیر و شرعش بسیار داناست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
لَوْلَا كِتٰبٌ مِّنَ اللّٰهِ سَبَقَ لَمَسَّكُمْ فِیْمَاۤ اَخَذْتُمْ عَذَابٌ عَظِیْمٌ ۟
اگر نوشته‌ای از جانب الله نبود که قضا و قدرش بر آن رفته است که او تعالی غنیمت‌ها را بر شما حلال، و فدیه گرفتن از اسیران را برای‌تان مباح کرده است، به‌طور قطع به‌سبب گرفتن غنیمت و فدیه از اسیران قبل از اینکه وحیی از جانب الله مبنی بر اباحۀ این کار نازل شده باشد، عذابی سخت از جانب الله به شما می‌رسید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
فَكُلُوْا مِمَّا غَنِمْتُمْ حَلٰلًا طَیِّبًا ۖؗ— وَّاتَّقُوا اللّٰهَ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟۠
پس -ای مؤمنان- غنیمتی را که از کفار گرفته‌اید بخورید که بر شما حلال است، و با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی الله از او تعالی بترسید، همانا الله نسبت به بندگان مؤمن خویش بسیار آمرزنده و مهربان است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• في الآيات وَعْدٌ من الله لعباده المؤمنين بالكفاية والنصرة على الأعداء.
• الثبات أمام العدو فرض على المسلمين لا اختيار لهم فيه، ما لم يحدث ما يُرَخِّص لهم بخلافه.
پایداری در مقابل دشمن، فریضه‌ای بر مسلمانان است که در آن اختیاری ندارند، تا زمانی‌که چیزی رخ ندهد که خلاف آن را برای‌شان اجازه دهد.
یٰۤاَیُّهَا النَّبِیُّ قُلْ لِّمَنْ فِیْۤ اَیْدِیْكُمْ مِّنَ الْاَسْرٰۤی ۙ— اِنْ یَّعْلَمِ اللّٰهُ فِیْ قُلُوْبِكُمْ خَیْرًا یُّؤْتِكُمْ خَیْرًا مِّمَّاۤ اُخِذَ مِنْكُمْ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
ای پیامبر، به اسیران مشرک که در روز بدر آنها را به اسارت گرفتید بگو: اگر الله قصد خیر و صلاح نیت را در دل‌های‌تان سراغ داشته باشد، بهتر از فدیه‌ای که از شما گرفته شده است به شما می‌دهد، پس بر فدیه‌ای که از شما گرفته شده است غمگین نباشید، و گناهان‌تان را می‌آمرزد، و الله نسبت به بندگان توبه‌کارش بسیار آمرزنده و مهربان است، و وعدۀ الله برای عباس عموی پیامبر صلی الله علیه وسلم و سایر کسانی‌که اسلام آوردند تحقق یافته است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَاِنْ یُّرِیْدُوْا خِیَانَتَكَ فَقَدْ خَانُوا اللّٰهَ مِنْ قَبْلُ فَاَمْكَنَ مِنْهُمْ ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌ حَكِیْمٌ ۟
و -ای محمد- اگر بخواهند با سخنانی که برایت آشکار می‌کنند به تو خیانت کنند، پیش از این نیز بر الله خیانت کرده‌اند، و الله تو را بر آنها پیروز گردانده است، پس کسانی از آنها که باید کشته می‌شدند کشته شدند و کسانی از آنها که باید اسیر می‌شدند اسیر شدند، پس اگر بازگشتند مانند همین امر را باید انتظار بکشند، و الله نسبت به مخلوقاتش و آنچه که آنها را اصلاح می‌کند آگاه است، و در تدبیرش بسیار داناست.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
اِنَّ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَهَاجَرُوْا وَجٰهَدُوْا بِاَمْوَالِهِمْ وَاَنْفُسِهِمْ فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَالَّذِیْنَ اٰوَوْا وَّنَصَرُوْۤا اُولٰٓىِٕكَ بَعْضُهُمْ اَوْلِیَآءُ بَعْضٍ ؕ— وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَلَمْ یُهَاجِرُوْا مَا لَكُمْ مِّنْ وَّلَایَتِهِمْ مِّنْ شَیْءٍ حَتّٰی یُهَاجِرُوْا ۚ— وَاِنِ اسْتَنْصَرُوْكُمْ فِی الدِّیْنِ فَعَلَیْكُمُ النَّصْرُ اِلَّا عَلٰی قَوْمٍ بَیْنَكُمْ وَبَیْنَهُمْ مِّیْثَاقٌ ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟
همانا کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اند و رسولش را تصدیق کرده‌اند و به شریعت او تعالی عمل کرده‌اند، و از سرزمین کفر به سرزمین اسلام، یا به مکانی که در آنجا با امنیت، الله را عبادت کنند مهاجرت کرده‌اند، و با بخشش اموال و جان‌های‌شان برای بالا بردن سخن الله جهاد کرده‌اند، و کسانی‌که آنها را در منازل‌شان ساکن کرده‌اند، و آنها را یاری رسانده‌اند- آن مهاجران و کسانی از اهل مدینه که آنها را یاری رساندند در یاری و همکاری دوستان یکدیگر هستند، و -ای مؤمنان- کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اند اما از سرزمین کفر به سرزمین اسلام مهاجرت نکرده‌اند برعهدۀ شما نیست که به آنها یاری رسانید و آنها را حمایت کنید مگر اینکه در راه الله مهاجرت کنند، و اگر کفار بر آنها ستم کردند آنگاه از شما درخواست یاری نمودند آنها را در برابر دشمن‌شان یاری کنید، مگر اینکه میان شما و دشمن آنها، پیمانی باشد که آن را نقض نکرده باشند، و الله آنچه را انجام می‌دهید می‌بیند، و ذره‌ای از اعمال شما بر او پوشیده نمی‌ماند، و به‌زودی جزای آن را به شما خواهد داد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا بَعْضُهُمْ اَوْلِیَآءُ بَعْضٍ ؕ— اِلَّا تَفْعَلُوْهُ تَكُنْ فِتْنَةٌ فِی الْاَرْضِ وَفَسَادٌ كَبِیْرٌ ۟ؕ
و کسانی‌که به الله کفر ورزیده‌اند کفر آنها را گرد می‌آورد، پس به یکدیگر یاری می‌رسانند، پس مؤمن با آنها دوستی نمی‌کند، که اگر مؤمنان با یکدیگر دوستی نکنند و کافران را به دشمنی نگیرند، فتنه‌ای برای مؤمنان پدید خواهد آمد که هیچ‌کس از برادران دینی‌شان را نخواهند یافت که به آنها یاری رساند، و فسادی بزرگ با بازداشتن از راه الله در زمین به پا خواهد شد.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَهَاجَرُوْا وَجٰهَدُوْا فِیْ سَبِیْلِ اللّٰهِ وَالَّذِیْنَ اٰوَوْا وَّنَصَرُوْۤا اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُؤْمِنُوْنَ حَقًّا ؕ— لَهُمْ مَّغْفِرَةٌ وَّرِزْقٌ كَرِیْمٌ ۟
و کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اند و در راهش مهاجرت کرده‌اند، و کسانی‌که مهاجران را در راه الله پناه داده‌اند و به آنها یاری رسانده‌اند، اینها همان مُتَّصِفان به صفت ایمان حقیقی هستند، و پاداش آنها از جانب الله، آمرزش گناهانشان و روزی‌ای گرامی از جانب او تعالی یعنی همان بهشت است.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مِنْ بَعْدُ وَهَاجَرُوْا وَجٰهَدُوْا مَعَكُمْ فَاُولٰٓىِٕكَ مِنْكُمْ ؕ— وَاُولُوا الْاَرْحَامِ بَعْضُهُمْ اَوْلٰی بِبَعْضٍ فِیْ كِتٰبِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟۠
و کسانی‌که پس از ایمان پیشی گیرندگان به اسلام، یعنی مهاجران و انصار، ایمان آورده‌اند، و از سرزمین کفر به سرزمین اسلام مهاجرت کرده‌اند، و در راه الله جنگیده‌اند تا سخن الله برتر باشد و سخن کسانی‌که کفر ورزیدند پایین‌تر باشد، - ای مؤمنان- اینها از شما هستند، حقوقی را که شما دارید آنها نیز دارند، و وظایفی که برعهدۀ شماست برعهدۀ آنها نیز است، و در حکم الله، خویشاوندان برای ارث بردن از یکدیگر سزاوارترند از ارث بردن به ایمان و هجرت که قبلاً موجود بود. همانا الله به هر چیزی داناست، و هیچ‌چیز بر او پوشیده نمی‌ماند، پس او می‌داند که چه چیزی به صلاح بندگانش است، و همان را برای‌شان تشریع می‌فرماید.
আৰবী তাফছীৰসমূহ:
এই পৃষ্ঠাৰ আয়াতসমূহৰ পৰা সংগৃহীত কিছুমান উপকাৰী তথ্য:
• تضمنت الآيات بشارة للمؤمنين باستمرار النصر على المشركين ما داموا آخذين بأسباب النصر المادية والمعنوية.
آیات فوق، بشارت مؤمنان به استمرار پیروزی بر مشرکان را دربردارد تا زمانی‌که اسباب مادی و معنویِ پیروزی را به‌کار گیرند.
• إن المسلمين إذا لم يكونوا يدًا واحدة على أهل الكفر لم تظهر شوكتهم، وحدث بذلك فساد كبير.
আল-কোৰআনুল কাৰীমৰ অৰ্থানুবাদ - আল-মুখতাচাৰ ফী তাফছীৰিল কোৰআনিল কাৰীমৰ ফাৰ্চী অনুবাদ - অনুবাদসমূহৰ সূচীপত্ৰ
আল-মুখতাচাৰ ফী তাফছীৰিল কোৰআনিল কাৰীমৰ ফাৰ্চী অনুবাদ, মৰকজ তাফছীৰ লিদ দিৰাছাত আল-কোৰআনিয়্যাৰ তৰফৰ পৰা প্ৰচাৰিত।