Qurani Kərimin mənaca tərcüməsi - Fars dilinə tərcümə - Təfsir Əs-Səədi * - Tərcumənin mündəricatı
سوره تكوير
وَاِذَا النُّجُوْمُ انْكَدَرَتْ ۟
Ərəbcə təfsirlər:
وَاِذَا الْعِشَارُ عُطِّلَتْ ۟
﴿وَإِذَا ٱلۡعِشَارُ عُطِّلَتۡ﴾ در آن روز، مردم گرانبهاترین اموال خود را که در همۀ اوقات مواظب آن بودند رها می‌کنند، چون چیزی آمده که آن اموال گرانبها را از یادشان برده است. به شتران ماده‌ای اشاره کرد که بچه‌هایشان به دنبالشان است. و این گرانبهاترین و ارزشمندترین اموال عرب بود.
Ərəbcə təfsirlər:
وَاِذَا الْوُحُوْشُ حُشِرَتْ ۟
﴿وَإِذَا ٱلۡوُحُوشُ حُشِرَتۡ﴾ و هنگامی که حیوانات وحشی در روز قیامت گرد آورده می‌شوند تا خداوند قصاص برخی را از دیگری بگیرد، و بندگان کمال عدالت و دادگری خداوند را می‌بینند؛ زیرا او انتقام بز بی‌شاخ را از بز شاخ‌دار می‌ستاند. سپس به آنها می‌گوید نابود شوید.
Ərəbcə təfsirlər:
وَاِذَا النُّفُوْسُ زُوِّجَتْ ۟
﴿وَإِذَا ٱلنُّفُوسُ زُوِّجَتۡ﴾ یعنی هرکس با همانند خود جفت می‌گردد؛ پس نیکوکاران با نیکوکاران جمع می‌شوند، و بزهکاران با بزهکاران جمع می‌گردند. مؤمن با حور بهشتی همسر و جفت می‌گردد، و کافر با شیطان جفت می‌شود. و این مانند آن است که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَسِيقَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِلَىٰ جَهَنَّمَ زُمَرًا﴾ و کافران گروه گروه به سوی دوزخ رانده می‌شوند. ﴿وَسِيقَ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ رَبَّهُمۡ إِلَى ٱلۡجَنَّةِ﴾ و پرهیزگاران گروه گروه به سوی بهشت برده می‌شوند. ﴿ٱحۡشُرُواْ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَأَزۡوَٰجَهُمۡ﴾ ستمکاران را به همراه همسرانشان گرد آورید.
Ərəbcə təfsirlər:
وَاِذَا السَّمَآءُ كُشِطَتْ ۟
﴿وَإِذَا ٱلسَّمَآءُ كُشِطَتۡ﴾ و هنگامی که آسمان از بین می‌رود، همان‌طور که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿يَوۡمَ تَشَقَّقُ ٱلسَّمَآءُ بِٱلۡغَمَٰمِ﴾ روزی که آسمان با ابرها پاره می‌گردد. ﴿يَوۡمَ نَطۡوِي ٱلسَّمَآءَ كَطَيِّ ٱلسِّجِلِّ لِلۡكُتُبِ﴾ روزی که آسمان را درهم می‌پیچیم، همان‌طور که سجل، کتاب‌ها را درهم می‌پیچد. ﴿وَٱلۡأَرۡضُ جَمِيعٗا قَبۡضَتُهُۥ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ وَٱلسَّمَٰوَٰتُ مَطۡوِيَّٰتُۢ بِيَمِينِهِۦ﴾ و تمام زمین در روز قیامت در قبضۀ اوست، و آسمان‌ها با دست راست او پیچیده می‌شوند.
Ərəbcə təfsirlər:
وَاِذَا الْجَنَّةُ اُزْلِفَتْ ۟
Ərəbcə təfsirlər:
عَلِمَتْ نَفْسٌ مَّاۤ اَحْضَرَتْ ۟ؕ
﴿عَلِمَتۡ نَفۡسٞ مَّآ أَحۡضَرَتۡ﴾ هرکس اعمالی را که نزد او حاضر و نمایان است و پیش‌تر انجام داده است، می‌داند. همان‌طور که خداوند متعال می‌فرماید:
﴿وَوَجَدُواْ مَا عَمِلُواْ حَاضِرٗا﴾ و آنچه را که کرده‌اند حاضر و آماده می‌یابند. این صفت‌هایی که خداوند برای قیامت بیان کرده است که دل‌ها را به تکان، و بدن‌ها را به لرزه درمی‌آورد، و هراس آن، همه را فرامی‌گیرد، و خردمند را تحریک می‌کند تا برای آن روز آمادگی حاصل نمایند، و آنها را از هر آنچه که باعث سرزنش می‌گردد باز می‌دارد. بنابراین برخی از سلف گفته‌اند: هرکس می‌خواهد به قیامت بنگرد آن گونه که آن را با چشم خود مشاهده می‌کند، باید به سورۀ ﴿إِذَا ٱلشَّمۡسُ كُوِّرَتۡ﴾ بیندیشد.
Ərəbcə təfsirlər:
فَلَاۤ اُقْسِمُ بِالْخُنَّسِ ۟ۙ
خداوند متعال به «الخنّس» سوگنده خورده است و آن ستارگانی هستند که از حرکت معمولی ستارگان به سوی مشرق باز پس می‌روند و آن ستارگان هفتگانه سیار هستند که عبارتند از «خورشید»، «ماه»، «زهره»، «مشتری»، «مریخ»، «زحل» و «عطارد». پس این هفت ستاره دو حرکت دارند، یکی حرکت به سوی مغرب به همراه همۀ ستارگان و افلاک. و دوم حرکت معکوس از جهت مشرق که فقط این هفت ستاره این گونه هستند.
Ərəbcə təfsirlər:
اِنَّهٗ لَقَوْلُ رَسُوْلٍ كَرِیْمٍ ۟ۙ
این‌ها نشانه‌های بزرگی هستند که خداوند برای بزرگی و شکوه و محفوظ بودن قرآن از هر شیطان رانده شده‌ای به آنها قسم خورده است. پس فرمود:
﴿إِنَّهُۥ لَقَوۡلُ رَسُولٖ كَرِيمٖ﴾ بی‌گمان قرآن برخواندۀ فرستاده بزرگواری است و او جبرئیل علیه السلام است که قرآن را از سوی خدا نازل کرده است، همان‌طور که خداوند متعال می‌فرماید: ﴿وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ﴾ و بی‌گمان، قرآن را پروردگار جهانیان فرستاده، و جبرئیل آن را بر قلب تو نازل کرده است تا از بیم‌دهندگان باشی. و خداوند جبرئیل را به بزرگواری توصیف نمود، چون رفتار او پسندیده، و او برترین فرشتگان است، و نزد خداوند مقامش از همه بالاتر می‌باشد.
Ərəbcə təfsirlər:
ذِیْ قُوَّةٍ عِنْدَ ذِی الْعَرْشِ مَكِیْنٍ ۟ۙ
﴿ذِي قُوَّةٍ﴾ او در اجرای فرمان الهی نیرومند است. از جمله نیرومندی‌اش این است که دیار و سرزمین قوم لوط را زیر و رو کرد، و آنان را نابود ساخت.
﴿عِندَ ذِي ٱلۡعَرۡشِ﴾ جبرئیل مقرب درگاه خداست، و نزد خداوند مقامی والا دارد، و خداوند این مقام ویژه را به او اختصاص داده است. ﴿مَكِينٖ﴾ و دارای مکانت و جایگاهی بالاتر از جایگاه همۀ فرشتگان می‌باشد.
Ərəbcə təfsirlər:
مُّطَاعٍ ثَمَّ اَمِیْنٍ ۟ؕ
﴿مُّطَاعٖ ثَمَّ أَمِينٖ﴾ در ملکوت اعلی از جبرئیل اطاعت می‌شود؛ چون او از فرشتگان مقرّب است و از نظر و فرمانش فرمانبرداری می‌شود. و امانتدار است و هرچه را به او فرمان دهند، بدون کم و کاست و بدون اینکه از حدودی که برایش مقرر شده است پا را فراتر بگذارد آن را انجام می‌دهد. این‌ها همه بر شرافت و عظمت قرآن در پیشگاه خداوند دلالت می‌نمایند. خداوند قرآن را با این فرشتۀ بزرگوار -که دارای این‌چنین صفات کاملی می‌باشد- فرستاده است. و عادت بر این است که پادشاهان کسانی را که برایشان گرامی هستند، برای رساندن مهم‌ترین و شریف‌ترین پیام‌ها می‌گمارند.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَا صَاحِبُكُمْ بِمَجْنُوْنٍ ۟ۚ
پس وقتی که فضیلت فرشتۀ حامل قرآن را بیان کرد، فضیلت انسانی را که قرآن بر او نازل شده و به سوی آن دعوت کرده است نیز بیان کرد، و فرمود:
﴿وَمَا صَاحِبُكُم بِمَجۡنُونٖ﴾ و همدم و معاشر شما محمد صلی الله علیه وسلم دیوانه نیست؛ آن‌طور که دشمنانش که رسالت او را تکذیب می‌کنند می‌گویند، و تهمت‌هایی به او برمی‌بندند و می‌خواهند با این گفته‌ها آنچه را با خود آورده است خاموش کنند. بلکه محمد صلی الله علیه وسلم از همۀ مردم عاقل‌تر و راستگوتر است.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَا هُوَ عَلَی الْغَیْبِ بِضَنِیْنٍ ۟ۚ
﴿وَمَا هُوَ عَلَى ٱلۡغَيۡبِ بِضَنِينٖ﴾ و او بر آنچه خداوند به وی وحی نموده است بخیل نیست تا برخی از آن را از شما پنهان کند، بلکه او صلی الله علیه وسلم امانتدار اهل آسمان و زمین است، و پیام‌های پروردگارش را به صورت آشکار می‌رساند. پس پیامبر صلی الله علیه وسلم در رساندن چیزی از آن به شما بخل نورزیده است، و هیچ چیزی از آن را از هیچ کس ـ نه از توانگر و نه از فقیر و نه از رئیس و نه از زیردست و نه از مرد و نه از زن و نه از شهرنشین و نه از روستایی ـ پنهان نکرده است. بنابراین خداوند او را در میان ملتی بی‌سواد و جاهل مبعوث کرد. پس پیامبر صلی الله علیه وسلم از جهان چشم فرو نبست مگر اینکه این افراد بی‌سواد و جاهل به علمایی ربانی و دانشمندانی خبره تبدیل شدند که دانش‌ها و علوم به آنان منتهی می‌گشت، و آنها استاد، و دیگران شاگردانشان بودند.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَا هُوَ بِقَوْلِ شَیْطٰنٍ رَّجِیْمٍ ۟ۙ
﴿وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَيۡطَٰنٖ رَّجِيمٖ﴾ وقتی بزرگی کتاب و فضیلت آن را همراه با ذکر دو فرستادۀ بزرگوار که به وسیلۀ آنها به مردم رسیده است بیان کرد، و این دو فرستاده را ستود، هر نوع کمبود و آفت را از آن منتفی دانست که در صداقت و راستی قرآن عیبی شمرده می‌شود. و فرمود: ﴿وَمَا هُوَ بِقَوۡلِ شَيۡطَٰنٖ رَّجِيمٖ﴾ و آن قرآن، گفتۀ شیطان رانده شده از خداوند نیست.
Ərəbcə təfsirlər:
اِنْ هُوَ اِلَّا ذِكْرٌ لِّلْعٰلَمِیْنَ ۟ۙ
﴿إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ﴾ آن قرآن، جز پند و اندرز برای جهانیان نیست که با آن به یاد پروردگارشان می‌افتند؛ و خداوند و صفت‌های کمالی را که دارد به یاد می‌آورند، و زشتی‌ها و عیب‌هایی را که خداوند از آن منزه است می‌دانند؛ و به وسیلۀ قرآن اوامر و نواهی و حکمت‌های آن را به یاد می‌آورند؛ و احکام تقدیری و شرعی و جزایی را یادآور می‌شوند. خلاصۀ مطلب اینکه منافع هر دو جهان را به یاد می‌آورند، و به وسیلۀ آن برای سعادت هر دو جهان تلاش می‌کنند.
Ərəbcə təfsirlər:
وَمَا تَشَآءُوْنَ اِلَّاۤ اَنْ یَّشَآءَ اللّٰهُ رَبُّ الْعٰلَمِیْنَ ۟۠
﴿وَمَا تَشَآءُونَ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ﴾ مشیّت و خواست او نافذ است، و امکان ندارد که چیزی با خواست خداوند مخالفت ورزد. این آیه و امثال آن ردّی است بر دو فرقۀ قدریّه و جبریّه که خواست و مشیّت خدا را نفی می‌کنند. والحمدلله.
Ərəbcə təfsirlər:
Mənaların tərcüməsi Surə: ət-Təkvir
Qurani Kərimin mənaca tərcüməsi - Fars dilinə tərcümə - Təfsir Əs-Səədi - Tərcumənin mündəricatı
Əs-Sədi Təfdirinin fars dilinə tərcüməsi.