Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Fulani translation * - Translations’ Index


Translation of the meanings Surah: Yūnus   Ayah:

Simoore yuunus

الٓرۚ تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡحَكِيمِ
Alif, laam, raa. Ɗen ko Aayeeje Deftere ñeñaande nden.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَكَانَ لِلنَّاسِ عَجَبًا أَنۡ أَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ رَجُلٖ مِّنۡهُمۡ أَنۡ أَنذِرِ ٱلنَّاسَ وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَنَّ لَهُمۡ قَدَمَ صِدۡقٍ عِندَ رَبِّهِمۡۗ قَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٞ مُّبِينٌ
Kere wonan yimɓe ɓen kaawasee, fii Men wahyii- ma e gorko jeyaaɗo e maɓɓe, wonnde : "Jertin yimɓe ɓen? Wewliniraa(weltina) gomɗimɓe ɓen wonnde no woodani ɓe nokku goongaajo ka Joomi maɓɓe? Heeferɓe ɓen wi'i : "Oo ko mbileejo feeñuɗo".
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ رَبَّكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَۖ مَا مِن شَفِيعٍ إِلَّا مِنۢ بَعۡدِ إِذۡنِهِۦۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُوهُۚ أَفَلَا تَذَكَّرُونَ
Pellet Joomi mon ko Alla on taguɗo kammuuli ɗin e leydi ndin nder balɗe jeegoo, refti O fotondiri ka dow Arsi, himo toppitoo fiyakkuuji ɗin. Alaa woo e tefoowo si wanaa ɓaawo duŋayee Makko. Ko on mo'on woni Joomi mooɗon, rewee Mo. E on ciftortaho? @Corrected
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَيۡهِ مَرۡجِعُكُمۡ جَمِيعٗاۖ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقًّاۚ إِنَّهُۥ يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥ لِيَجۡزِيَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ بِٱلۡقِسۡطِۚ وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ شَرَابٞ مِّنۡ حَمِيمٖ وَعَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ
Ko ka Makko woni ruttorde mon on denndaangal, ko fodoore Alla goongunde! Ko kanko woni fuɗɗude tagu ngun, refti O ruttita ngu fii yo O yoɓa ɓen gomɗimɓe ɓe golli golle moƴƴe e nunɗal. Ɓen heeferɓe kan, hino woodani ɓe njaram immorde e fatayɗam, e lepte muusuɗe sabu ko ɓe laatinoo hiɓe yedda.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ ٱلشَّمۡسَ ضِيَآءٗ وَٱلۡقَمَرَ نُورٗا وَقَدَّرَهُۥ مَنَازِلَ لِتَعۡلَمُواْ عَدَدَ ٱلسِّنِينَ وَٱلۡحِسَابَۚ مَا خَلَقَ ٱللَّهُ ذَٰلِكَ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۚ يُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Ko kanko woni waɗuɗo naange ngen jalbunge e lewru ndun nurɗundu, O eɓɓani ndu jipporɗe fii yo on anndu emmbere duuɓi ɗin e limoore nden. Alla tagiraali ɗin si wanaa e goonga. Himo fensitana Aayeeje ɗen yimɓe anndooɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ فِي ٱخۡتِلَٰفِ ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَمَا خَلَقَ ٱللَّهُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَتَّقُونَ
Hino e luutindirgol jemma e ñalorma ngol, e kon ko Alla tagi ka kammuuli e ka leydi, Maandeeji wonannde yimɓe gomɗuɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا وَرَضُواْ بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَٱطۡمَأَنُّواْ بِهَا وَٱلَّذِينَ هُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِنَا غَٰفِلُونَ
Ɓen ɓe jortaaki hawrugol e Amen, ɓe weltori nguurndam aduna ɗam, ɓe deeƴiri ɗam, e ɓen tawɓe no welsindii e Aayeeje Amen ɗen,
Arabic explanations of the Qur’an:
أُوْلَٰٓئِكَ مَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Ɓen, jaaƴorde maɓɓe nden ko Yiite ngen, sabu kon ko faggittonoo.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ يَهۡدِيهِمۡ رَبُّهُم بِإِيمَٰنِهِمۡۖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُ فِي جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ
Pellet, ɓen gomɗimɓe ɓe golli golle moƴƴe, Joomi maɓɓe feewnayɓe e gomɗinal maɓɓe ngal. Canɗi no ila ley maɓɓe ka Aljannaaji neema.
Arabic explanations of the Qur’an:
دَعۡوَىٰهُمۡ فِيهَا سُبۡحَٰنَكَ ٱللَّهُمَّ وَتَحِيَّتُهُمۡ فِيهَا سَلَٰمٞۚ وَءَاخِرُ دَعۡوَىٰهُمۡ أَنِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Noddaandu maɓɓe nder ton, ko "Ya Alla senaade woodaniima", hiwrondiral maɓɓe ngal ton, ko : "Salaam", [kisal]. Ko woni wattannde noddaandu maɓɓe, ko : "Yettoore woodanii Alla, Jeyɗo Winndere nden".
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَلَوۡ يُعَجِّلُ ٱللَّهُ لِلنَّاسِ ٱلشَّرَّ ٱسۡتِعۡجَالَهُم بِٱلۡخَيۡرِ لَقُضِيَ إِلَيۡهِمۡ أَجَلُهُمۡۖ فَنَذَرُ ٱلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
Sinno Alla yaccinanayno yimɓe ɓen bone wano O yacciniranta ɓe moƴƴere, lajal maɓɓe ngal timminanteno ɓe. Men acca ɓen ɓe tamƴinaaki hawrugol e Amen e bewre maɓɓe nden hiɓe bumam-bumannoo.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا مَسَّ ٱلۡإِنسَٰنَ ٱلضُّرُّ دَعَانَا لِجَنۢبِهِۦٓ أَوۡ قَاعِدًا أَوۡ قَآئِمٗا فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُ ضُرَّهُۥ مَرَّ كَأَن لَّمۡ يَدۡعُنَآ إِلَىٰ ضُرّٖ مَّسَّهُۥۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡمُسۡرِفِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Si lorra memii neɗɗanke on, o nodda men ɓaŋŋe makko, maa ko jooɗiiɗo, maa ko o dariiɗo. Tuma nde Men huncini mo lorra makko kan, o feƴƴira wa si o noddaano Men e lorra memuka mo. Ko wano non fantinooɓe ɓen cuɗiranaa kon ko ɓe gollaynoo.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَقَدۡ أَهۡلَكۡنَا ٱلۡقُرُونَ مِن قَبۡلِكُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Gomɗii Men halkiino gire adinooɓe on nde ɓe tooñunoo, Nulaaɓe maɓɓe ɓen addani ɓe ɓanngannduyeeji. Ɓe wonaano gomɗinooɓe. Ko wana nii Men yoɓirta yimɓe bomɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ جَعَلۡنَٰكُمۡ خَلَٰٓئِفَ فِي ٱلۡأَرۡضِ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ لِنَنظُرَ كَيۡفَ تَعۡمَلُونَ
Refti Men Men waɗi on lontotooɓe ka leydi ɓaawo maɓɓe, ha min ndaara no gollirton.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَاتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ لَا يَرۡجُونَ لِقَآءَنَا ٱئۡتِ بِقُرۡءَانٍ غَيۡرِ هَٰذَآ أَوۡ بَدِّلۡهُۚ قُلۡ مَا يَكُونُ لِيٓ أَنۡ أُبَدِّلَهُۥ مِن تِلۡقَآيِٕ نَفۡسِيٓۖ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّۖ إِنِّيٓ أَخَافُ إِنۡ عَصَيۡتُ رَبِّي عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
Si Aayeeje Amen ɓannguɗe ɗen janngaama e dow maɓɓe, ɓen ɓe tamƴinaaki hawrugol e Amen wi'a: "Addu Alqur'aanaare goo hara wanaa ndee ɗoo" maa "wostonde". Maaku : "Haananaa lam nde mi waɗtitira nde immorde e ɓaŋŋe wonkii am. Mi jokkataa si wanaa kon ko wahayinaa e am. Min miɗo huli si mi yeddii Joomi am, lepte ñalaande mawnde".
Arabic explanations of the Qur’an:
قُل لَّوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا تَلَوۡتُهُۥ عَلَيۡكُمۡ وَلَآ أَدۡرَىٰكُم بِهِۦۖ فَقَدۡ لَبِثۡتُ فِيكُمۡ عُمُرٗا مِّن قَبۡلِهِۦٓۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Maaku : "Sinno Alla muuyuno, mi janngataano nde e dow mooɗon, mi aanndintaande mon kadi. Gomɗii mi ñiiɓiino e mooɗon nguurndamado may- re. E on haqqiltaa?".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
Alaa ɓurɗo tooñude haa hewta on fefindiiɗo fenaande e hoore Alla, maa o fenni Aayeeje Makko ɗen. Si ko woni, o malnatah bomɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَضُرُّهُمۡ وَلَا يَنفَعُهُمۡ وَيَقُولُونَ هَٰٓؤُلَآءِ شُفَعَٰٓؤُنَا عِندَ ٱللَّهِۚ قُلۡ أَتُنَبِّـُٔونَ ٱللَّهَ بِمَا لَا يَعۡلَمُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَلَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Hiɓe rewa gaanin Alla kon ko lorrataa ɓe nafataa ɓe, hiɓe wi'a : "Ko ɗii ɗoo woni tefanooji men ɗin ka Alla". Maaku : "E on yeetoto Alla ko O anndaa ka kammuuli wanaa ka leydi?" Senayee woodanii Mo, O toowii gaay e ko ɓe sirkata.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كَانَ ٱلنَّاسُ إِلَّآ أُمَّةٗ وَٰحِدَةٗ فَٱخۡتَلَفُواْۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيۡنَهُمۡ فِيمَا فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
Yimɓe ɓen laatanooki si wanaa mofte goote. Ɓe lurri. Sinno wanaa konngol adinoo ngol immorde ka Joomi maa, ñaaweteno hakkunde maɓɓe e kon ko ɓe lurraynoo.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَقُولُونَ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦۖ فَقُلۡ إِنَّمَا ٱلۡغَيۡبُ لِلَّهِ فَٱنتَظِرُوٓاْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ ٱلۡمُنتَظِرِينَ
Hiɓe wi'a : "Ko haɗnoo Aaya jippinee e makko immorde ka Joomi makko?" Maaku : "Annde ko wirnii kon ko Alla woodanii.Habbitee; min komi habbitiiɗo wonndude e mo'on".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَآ أَذَقۡنَا ٱلنَّاسَ رَحۡمَةٗ مِّنۢ بَعۡدِ ضَرَّآءَ مَسَّتۡهُمۡ إِذَا لَهُم مَّكۡرٞ فِيٓ ءَايَاتِنَاۚ قُلِ ٱللَّهُ أَسۡرَعُ مَكۡرًاۚ إِنَّ رُسُلَنَا يَكۡتُبُونَ مَا تَمۡكُرُونَ
Si Men meeɗinirii yimɓe ɓen yurmeende ɓaawo lorra memnooka ɓe, jaka yoo hiɓe mari pewje e Aayeeje Amen ɗen. Maaku : "Ko Alla ɓuri yaawude fewjoore". Pellet, Nulaaɓe Amen ɓen hino winnda kon ko fewjoton.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُوَ ٱلَّذِي يُسَيِّرُكُمۡ فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا كُنتُمۡ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَجَرَيۡنَ بِهِم بِرِيحٖ طَيِّبَةٖ وَفَرِحُواْ بِهَا جَآءَتۡهَا رِيحٌ عَاصِفٞ وَجَآءَهُمُ ٱلۡمَوۡجُ مِن كُلِّ مَكَانٖ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُمۡ أُحِيطَ بِهِمۡ دَعَوُاْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ لَئِنۡ أَنجَيۡتَنَا مِنۡ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ
Ko kanko woni doginoowo on ka njorndi e ka maayo, haa si on wonii ka laaɗe, ɗe doginira ɓe henndu laaɓndu, ɓe weltora ndu. Ara e majje henndu bippooru, mollooɗe (bempejje) ɗen ara e maɓɓe immorde e kala baŋŋe, ɓe fellita wonnde kamɓe ɓe huɓindaama, ɓe toroo Alla ko ɓe laɓɓinana Mo diina kan, [ɓe wi'a]: "Si A daɗndii men e ɗum ɗoo, pellet, men laatoday e yettooɓe [Ma] ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّآ أَنجَىٰهُمۡ إِذَا هُمۡ يَبۡغُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّۗ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنَّمَا بَغۡيُكُمۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِكُمۖ مَّتَٰعَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ ثُمَّ إِلَيۡنَا مَرۡجِعُكُمۡ فَنُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Ɓaawo nde O daɗndi ɓe, e jaka yoo kamɓe hiɓe bewira ko leydi ko adaa e goonga. Ko onon yo yimɓe, anndee bewre mon nden yantay e wonkiiji mon. Ko dakamme nguurndam aduna. Refti ko ka Amen woni rutorde mon, Men yeetitoo on ko laatinoɗon gollaynoɗon.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّمَا مَثَلُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ مِمَّا يَأۡكُلُ ٱلنَّاسُ وَٱلۡأَنۡعَٰمُ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَخَذَتِ ٱلۡأَرۡضُ زُخۡرُفَهَا وَٱزَّيَّنَتۡ وَظَنَّ أَهۡلُهَآ أَنَّهُمۡ قَٰدِرُونَ عَلَيۡهَآ أَتَىٰهَآ أَمۡرُنَا لَيۡلًا أَوۡ نَهَارٗا فَجَعَلۡنَٰهَا حَصِيدٗا كَأَن لَّمۡ تَغۡنَ بِٱلۡأَمۡسِۚ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَتَفَكَّرُونَ
Anndee misal nguurndam aduna ɗam, ko wano ndiyam ɗam Men jippini immorde ka kammu, puɗi leydi ndin jillondira e majjam ɗum ko yimɓe e neemoraaɗi ñaamata. Haa si ndi leydi ndi ƴettii cuɗaari mayri ndi cuɗike, yimɓe mayri ɓen jikka wonnde ko ɓe hattamɓe (soñugol) e mayri, yami- roore Amen ardira e mayri jemma maa ñalorma, Men waɗa (puɗi) ɗin soñaaɗi wa si tawii ɗi moƴ- ƴaano hanki mun. Ko wano nii Men fensitirta Aayeeje ɗen wonannde yimɓe miijitotooɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱللَّهُ يَدۡعُوٓاْ إِلَىٰ دَارِ ٱلسَّلَٰمِ وَيَهۡدِي مَن يَشَآءُ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
Alla no nodda on faade e galle kisal, Himo fewna on Mo o muyyi faade e laawol focciingol ngol.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ لِّلَّذِينَ أَحۡسَنُواْ ٱلۡحُسۡنَىٰ وَزِيَادَةٞۖ وَلَا يَرۡهَقُ وُجُوهَهُمۡ قَتَرٞ وَلَا ذِلَّةٌۚ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Hino woodani ɓen moƴƴimɓe (golle) moƴƴere e ɓeydaari. Nduggu hippataa geece maɓɓe ɗen, wanaa kadi koyeera. Ko ɓen woni yimɓe Aljanna ɓen, kamɓe ko ɓe duumotooɓe ton.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱلَّذِينَ كَسَبُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ جَزَآءُ سَيِّئَةِۭ بِمِثۡلِهَا وَتَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۖ مَّا لَهُم مِّنَ ٱللَّهِ مِنۡ عَاصِمٖۖ كَأَنَّمَآ أُغۡشِيَتۡ وُجُوهُهُمۡ قِطَعٗا مِّنَ ٱلَّيۡلِ مُظۡلِمًاۚ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Ɓen faggitiiɓe boneeji ɗin, njoɓdi bone ko yeru makko. Koyeera hippay ɓe, Alanaa ɓe immorde ka Alla hay daɗndoowo, A sikkay geece maɓɓe ɗen ko hippiraa ko taƴontinnde jemma niɓɓutuɗo. Ko ɓen woni yimɓe Yiite, kamɓe ko luttooɓe ton.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَوۡمَ نَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ مَكَانَكُمۡ أَنتُمۡ وَشُرَكَآؤُكُمۡۚ فَزَيَّلۡنَا بَيۡنَهُمۡۖ وَقَالَ شُرَكَآؤُهُم مَّا كُنتُمۡ إِيَّانَا تَعۡبُدُونَ
Ñalnde Men mooɓindirta ɓe denndaangal, refti Men wi'ana ɓen sirkunooɓe : "Wonee e nokku mon, onon e kafidiiɓe mon." Men senndindira hakkunde maɓɓe, kafidiiɓe maɓɓe ɓen wi'a : "Wonaa menen wonunoɗon e rewude".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَكَفَىٰ بِٱللَّهِ شَهِيدَۢا بَيۡنَنَا وَبَيۡنَكُمۡ إِن كُنَّا عَنۡ عِبَادَتِكُمۡ لَغَٰفِلِينَ
Alla yonii seedee hakkunde amen e mon. Si ko woni, men laatinoke welsindiiɓe gaay e dewe mon ɗen.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُنَالِكَ تَبۡلُواْ كُلُّ نَفۡسٖ مَّآ أَسۡلَفَتۡۚ وَرُدُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ مَوۡلَىٰهُمُ ٱلۡحَقِّۖ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
Ko ɗon wonkii kala jarriborte ko ki ardinnoo. Ɓe ruttitee ka Alla Giɗo maɓɓe on ka goonga; ko ɓe wonunoo fefindaande kon majjira ɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ مَن يَرۡزُقُكُم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ أَمَّن يَمۡلِكُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَمَن يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَيُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتَ مِنَ ٱلۡحَيِّ وَمَن يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَۚ فَسَيَقُولُونَ ٱللَّهُۚ فَقُلۡ أَفَلَا تَتَّقُونَ
Maaku : "Ko hommbo arsikata on immorde ka kammu e ka leydi? Kaa ko hommbo jeyti nanɗe ɗen e giiɗe ɗen, ko hommbo kadi yaltinta ko wuuri e nder ko maayi, o yaltina ka maayi e nder ko wuuri, ko hommbo kadi yiilata fiyaaku on?" Ɓe wi'ay : "Ko Alla". Maaku : "E on hulatah?".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمُ ٱلۡحَقُّۖ فَمَاذَا بَعۡدَ ٱلۡحَقِّ إِلَّا ٱلضَّلَٰلُۖ فَأَنَّىٰ تُصۡرَفُونَ
Ko on ɗon mo'on Alla, woni jeyɗo on e goonga. Ko honɗum woni ɓaawo goonga si wanaa majjere? Ko honno firlitirte ɗon?
Arabic explanations of the Qur’an:
كَذَٰلِكَ حَقَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ عَلَى ٱلَّذِينَ فَسَقُوٓاْ أَنَّهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Ko wano nii konngol Joomi maa ngol jojjiri e hoore faasiqinɓe ɓen :wonnde pellet, ɓe gomɗintah.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ هَلۡ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥۚ قُلِ ٱللَّهُ يَبۡدَؤُاْ ٱلۡخَلۡقَ ثُمَّ يُعِيدُهُۥۖ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
Maaku : "Hara no e kafidiiɓe mon ɓen on mo no fuɗɗa tagu refi o ruttita ngu [ɓaawo maayde]?" Maaku :"Ko Alla fuɗɗata tagu ngun refti O ruttita ngu. Ko honno fefindara ɗon [faade e meere]?"
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ هَلۡ مِن شُرَكَآئِكُم مَّن يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّۚ قُلِ ٱللَّهُ يَهۡدِي لِلۡحَقِّۗ أَفَمَن يَهۡدِيٓ إِلَى ٱلۡحَقِّ أَحَقُّ أَن يُتَّبَعَ أَمَّن لَّا يَهِدِّيٓ إِلَّآ أَن يُهۡدَىٰۖ فَمَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ
Maaku : "Hara no e kafidiiɓe mon ɓen on fewnoowo e goonga?" Maaku: "Alla no feewna e goonga. E ko on fewnoowo e goonga ɓuri handude e jokkeede, kaa ko on mo feewantaa (hoore mon) si wanaa on fewna? Ko heɓi on sifa no ñaawirton?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَتَّبِعُ أَكۡثَرُهُمۡ إِلَّا ظَنًّاۚ إِنَّ ٱلظَّنَّ لَا يُغۡنِي مِنَ ٱلۡحَقِّ شَيۡـًٔاۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمُۢ بِمَا يَفۡعَلُونَ
Ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe jokkah si wanah sikke. Pellet sikke ɗen duncataa e goonga kan hay e huunde. Pellet Alla ko Annduɗo ko ɓe gollata.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كَانَ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ أَن يُفۡتَرَىٰ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَٰكِن تَصۡدِيقَ ٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَتَفۡصِيلَ ٱلۡكِتَٰبِ لَا رَيۡبَ فِيهِ مِن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Sellatah ka ndee Alqur'aanaare fefindiree gaanin Alla, si ko woni, ko nde goonginnde ko woni yeeso mayre, e fensitunde deftere, sikke alaa e mayre, ko nde immorde ka Jeyɗo Winndere nden.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۖ قُلۡ فَأۡتُواْ بِسُورَةٖ مِّثۡلِهِۦ وَٱدۡعُواْ مَنِ ٱسۡتَطَعۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Kaa ɓe wi'ay : "O fefindi nde?" Maaku : "Addee cortewol(simoore) yeru mayre, noddon kala mo haɗtanɗon gaanin Alla, si on laatike goonguɓe".
Arabic explanations of the Qur’an:
بَلۡ كَذَّبُواْ بِمَا لَمۡ يُحِيطُواْ بِعِلۡمِهِۦ وَلَمَّا يَأۡتِهِمۡ تَأۡوِيلُهُۥۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ko woni, ɓe fennii ko ɓe huɓindaaki ganndal mun, [ko ɓe fenniri nde], ko nde tawnoo firo mayre araali ɓe taho. Ko wano non adinooɓe ɓen fennirnoo. Ndaaru ko honno battane tooñooɓe ɓen wa'unoo.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنۡهُم مَّن يُؤۡمِنُ بِهِۦ وَمِنۡهُم مَّن لَّا يُؤۡمِنُ بِهِۦۚ وَرَبُّكَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُفۡسِدِينَ
No e maɓɓe gomɗinɗo nde, no e maɓɓe kadi mo gomɗinaa nde. Ko Joomi maa ɓuri anndude bonnooɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل لِّي عَمَلِي وَلَكُمۡ عَمَلُكُمۡۖ أَنتُم بَرِيٓـُٔونَ مِمَّآ أَعۡمَلُ وَأَنَا۠ بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
Si ɓe fennii ma, maaku : "No woodani lam (njoɓdi) golle am, no woodani on (njoɓdi) kuuɗe mon. Onon ko on daɗndiiɓe ko mi gollata, min kadi ko mi daɗndiiɗo(kisdo) ko golloton".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنۡهُم مَّن يَسۡتَمِعُونَ إِلَيۡكَۚ أَفَأَنتَ تُسۡمِعُ ٱلصُّمَّ وَلَوۡ كَانُواْ لَا يَعۡقِلُونَ
No e maɓɓe ɓen heɗotooɓe ma. E ko annannta faaɗu ɓe ɓen, hay tawii ɓe haqqiltah?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمِنۡهُم مَّن يَنظُرُ إِلَيۡكَۚ أَفَأَنتَ تَهۡدِي ٱلۡعُمۡيَ وَلَوۡ كَانُواْ لَا يُبۡصِرُونَ
No e maɓɓe on ndaaroowo ma. E ko an fewnata bunɗo on, hay si wonii ɓe yi'atah?
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَظۡلِمُ ٱلنَّاسَ شَيۡـٔٗا وَلَٰكِنَّ ٱلنَّاسَ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
Pellet Alla tooñirtah yimɓe ɓen huunde, ko woni, ko yimɓe ɓen tooñata ko ko'e mun.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ كَأَن لَّمۡ يَلۡبَثُوٓاْ إِلَّا سَاعَةٗ مِّنَ ٱلنَّهَارِ يَتَعَارَفُونَ بَيۡنَهُمۡۚ قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱللَّهِ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ
Ñalnde O mooɓoyta ɓe, wa'ata kona si ɓe ñiiɓaano si wanaa sa'a gooto e ñalorma, hiɓe anndandira hakkunde maɓɓe. Gomɗii ɓen fennuɓe kawral Alla ngal sooyii, ɓe wonaano feewuɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِمَّا نُرِيَنَّكَ بَعۡضَ ٱلَّذِي نَعِدُهُمۡ أَوۡ نَتَوَفَّيَنَّكَ فَإِلَيۡنَا مَرۡجِعُهُمۡ ثُمَّ ٱللَّهُ شَهِيدٌ عَلَىٰ مَا يَفۡعَلُونَ
Si Men hollii ma yoga e kon ko Men fodi ɓe, maa ɗum Men ƴettitii ma, (fow e mun), ko faade ka Amen woni ruttorde maɓɓe. Refti Alla ko seediiɗo e kon ko ɓe gollata.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلِكُلِّ أُمَّةٖ رَّسُولٞۖ فَإِذَا جَآءَ رَسُولُهُمۡ قُضِيَ بَيۡنَهُم بِٱلۡقِسۡطِ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
Hino woodani mofte kala Nulaaɗo. Si Nulaaɗo maɓɓe on arii, ñaawiree hakkunde maɓɓe nunɗal, kamɓe ɓe tooñetaake.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡوَعۡدُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Hiɓe wi'a: "Ko honnde tuma woni ndee Fodoore, si on laatike goonguɓe?"
Arabic explanations of the Qur’an:
قُل لَّآ أَمۡلِكُ لِنَفۡسِي ضَرّٗا وَلَا نَفۡعًا إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۗ لِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٌۚ إِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ فَلَا يَسۡتَـٔۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ
Maaku : "Mi waawanaa hoore am lorra wanaa nafa si wanaa ko Alla muuyi. Hino woodani mofte kala lajal. Si lajal maɓɓe ngal arii, ɓe nennirantaake saa'a ɓe ardinantaake kadi".
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُهُۥ بَيَٰتًا أَوۡ نَهَارٗا مَّاذَا يَسۡتَعۡجِلُ مِنۡهُ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
Maaku : "Yeetee lam, si lepte Makko ɗen ardii on jemma maa ñalorma, ko honɗum bomɓe ɓen hawjiranta ɗe?"
Arabic explanations of the Qur’an:
أَثُمَّ إِذَا مَا وَقَعَ ءَامَنتُم بِهِۦٓۚ ءَآلۡـَٰٔنَ وَقَدۡ كُنتُم بِهِۦ تَسۡتَعۡجِلُونَ
E ko tuma ɗe yani gomɗin ton ɗe? E ko jooni non, gomɗii on laatinoke hawjirɓe ɗum?
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ قِيلَ لِلَّذِينَ ظَلَمُواْ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡخُلۡدِ هَلۡ تُجۡزَوۡنَ إِلَّا بِمَا كُنتُمۡ تَكۡسِبُونَ
Refti tooñuɓe ɓen wi'anee : "Meeɗee lepte luttugol. Hara on yoɓete si wanaa kon wonunoɗon e faggitaade?"
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَيَسۡتَنۢبِـُٔونَكَ أَحَقٌّ هُوَۖ قُلۡ إِي وَرَبِّيٓ إِنَّهُۥ لَحَقّٞۖ وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ
Hiɓe habrino maa : "Ɗum ko goonga?" Maaku : "Ko non, mi woondirii Joomi am, pellet ko ɗe goonga. On wonaali ronkinooɓe".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡ أَنَّ لِكُلِّ نَفۡسٖ ظَلَمَتۡ مَا فِي ٱلۡأَرۡضِ لَٱفۡتَدَتۡ بِهِۦۗ وَأَسَرُّواْ ٱلنَّدَامَةَ لَمَّا رَأَوُاْ ٱلۡعَذَابَۖ وَقُضِيَ بَيۡنَهُم بِٱلۡقِسۡطِ وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
Sinno tabitanno kala wonkii tooñuki jeyno ko woni leydi, ki sottorayno ɗum. Ɓe suuɗi ninse ɗen ɓaawo nde ɓe yi'i lepte ɗen. Ñaawiree hakkunde maɓɓe nunɗal, kamɓe ɓe tooñetaake.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَآ إِنَّ لِلَّهِ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ أَلَآ إِنَّ وَعۡدَ ٱللَّهِ حَقّٞ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Anndee ko Alla woodani ko woni ka kammuuli e ka leydi. Anndee pellet, fodoore Alla nden ko goonga. Kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen anndaa.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Kanko Himo wuurna Himo wara; ko faade ka Makko ruttoteɗon.
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَتۡكُم مَّوۡعِظَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَشِفَآءٞ لِّمَا فِي ٱلصُّدُورِ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
Ko onon yo yimɓe, gomɗii waaju arii e mon immorde ka Joomi mon, e lekki fii (ñabbuuli) ko woni e ɓerɗe, e peewal, e yurmeende woannande gomɗimɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ بِفَضۡلِ ٱللَّهِ وَبِرَحۡمَتِهِۦ فَبِذَٰلِكَ فَلۡيَفۡرَحُواْ هُوَ خَيۡرٞ مِّمَّا يَجۡمَعُونَ
Maaku : "[Ko addan-mi on kon] ko ɓural Alla e yurmeende Makko; yo ɓe weltor ɗum ɗon. Ko ɗum ɓuri moƴƴude ko ɓe mooɓata".
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ أَرَءَيۡتُم مَّآ أَنزَلَ ٱللَّهُ لَكُم مِّن رِّزۡقٖ فَجَعَلۡتُم مِّنۡهُ حَرَامٗا وَحَلَٰلٗا قُلۡ ءَآللَّهُ أَذِنَ لَكُمۡۖ أَمۡ عَلَى ٱللَّهِ تَفۡتَرُونَ
Maaku : "Yeetee lam, kon ko Alla jippinani on e arsike, waɗuɗon e mun ko harmi e ko dagii? -Maaku : "Ko Alla duŋanii on? kaa ko e Alla fefindotoɗon (penaale)?"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا ظَنُّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ إِنَّ ٱللَّهَ لَذُو فَضۡلٍ عَلَى ٱلنَّاسِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَشۡكُرُونَ
Ko honɗum woni sikke ɓen fefindotooɓe fenaande e hoore Alla, Ñalnde Darngal? Pellet, Alla ko Jom ɓural e dow yimɓe ɓen. Kono ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe yettatah (neemaaji ɗin).
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا تَكُونُ فِي شَأۡنٖ وَمَا تَتۡلُواْ مِنۡهُ مِن قُرۡءَانٖ وَلَا تَعۡمَلُونَ مِنۡ عَمَلٍ إِلَّا كُنَّا عَلَيۡكُمۡ شُهُودًا إِذۡ تُفِيضُونَ فِيهِۚ وَمَا يَعۡزُبُ عَن رَّبِّكَ مِن مِّثۡقَالِ ذَرَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِي ٱلسَّمَآءِ وَلَآ أَصۡغَرَ مِن ذَٰلِكَ وَلَآ أَكۡبَرَ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٍ
A wonatah e fiyaaku, a janngataa e mayre e janngannde (Qur'aana), on gollataa e gollal si wanaa Men wonay seediiɓe e mooɗon tuma nde wonoton e mun. Wirnotaako gaay e Joomi maa yeru abbere jarra, wanaa ka leydi wanaa ka kam- mu; wanaa ko ɓuri ɗum fanɗude, wanaa ko ɓuri mawnude si wanaa no e nder deftere ɓanngunde.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَآ إِنَّ أَوۡلِيَآءَ ٱللَّهِ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Anndee yimɓe Alla ɓen, kulol alanaa ɓe, ɓe wonah sunoytoo.
Arabic explanations of the Qur’an:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ
Ɓen gomɗimɓe, ɓe woni hulooɓe [Alla].
Arabic explanations of the Qur’an:
لَهُمُ ٱلۡبُشۡرَىٰ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۚ لَا تَبۡدِيلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Hino woodani ɓe welo-welo ka nguurndam aduna e ka laakara. - Alaa bayloowo konnguɗi Alla ɗin -. Ko ɗum woni malal mawngal.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا يَحۡزُنكَ قَوۡلُهُمۡۘ إِنَّ ٱلۡعِزَّةَ لِلَّهِ جَمِيعًاۚ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Wata konngol maɓɓe sunine. Pellet, teddungal ngal denndaangal ko Alla woodani. Ko kanko woni Nanoowo, Annduɗo.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَلَآ إِنَّ لِلَّهِ مَن فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَن فِي ٱلۡأَرۡضِۗ وَمَا يَتَّبِعُ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ شُرَكَآءَۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنۡ هُمۡ إِلَّا يَخۡرُصُونَ
Anndee ko Alla Heeranii ɓen wonɓe ka kammuuli e ɓen wonɓe ka leydi. E ko ɓen noddooɓe gaanin Alla jokkata e kafidiiɓe? Ɓe jokkaali si wanaa sikke, ɓe wonaali si wanaa fenooɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
هُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلَّيۡلَ لِتَسۡكُنُواْ فِيهِ وَٱلنَّهَارَ مُبۡصِرًاۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يَسۡمَعُونَ
Ko Kanko woni waɗanɗo on jemma on fii yo on deeƴu e maako, e ñalorma on yi'rɗo. Pellet, wonii e ɗum Maandeeji wonannde yimɓe nanooɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱللَّهُ وَلَدٗاۗ سُبۡحَٰنَهُۥۖ هُوَ ٱلۡغَنِيُّۖ لَهُۥ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَمَا فِي ٱلۡأَرۡضِۚ إِنۡ عِندَكُم مِّن سُلۡطَٰنِۭ بِهَٰذَآۚ أَتَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Ɓe wi'i : "Alla jogitike ɓiɗɗo". Senayee woodanii Mo! Ko Kanko woni Galo yonndiɗiiɗo on. Hino woodani Mo kon ko woni ka kammuuli e kon ko woni ka leydi; alanah on cemmbe e ɗum. E on wowlay Alla ko on anndaa?
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَفۡتَرُونَ عَلَى ٱللَّهِ ٱلۡكَذِبَ لَا يُفۡلِحُونَ
Maaku: "Pellet, ɓen fefindotooɓe fenaande e hoore Alla ɓe maletaake".
Arabic explanations of the Qur’an:
مَتَٰعٞ فِي ٱلدُّنۡيَا ثُمَّ إِلَيۡنَا مَرۡجِعُهُمۡ ثُمَّ نُذِيقُهُمُ ٱلۡعَذَابَ ٱلشَّدِيدَ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ
Ko dakamme ka aduna, refti ko ka Amen woni ruttorde maɓɓe nden, refti Men meeɗina ɓe lepte sattuɗe ɗen sabu ko ɓe yeddiraynoo kon.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ نُوحٍ إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦ يَٰقَوۡمِ إِن كَانَ كَبُرَ عَلَيۡكُم مَّقَامِي وَتَذۡكِيرِي بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَعَلَى ٱللَّهِ تَوَكَّلۡتُ فَأَجۡمِعُوٓاْ أَمۡرَكُمۡ وَشُرَكَآءَكُمۡ ثُمَّ لَا يَكُنۡ أَمۡرُكُمۡ عَلَيۡكُمۡ غُمَّةٗ ثُمَّ ٱقۡضُوٓاْ إِلَيَّ وَلَا تُنظِرُونِ
Janngan ɓe kabaaru Nuuhu, tuma nde o maakan-no yimɓe makko ɓen: "Ko onon yo yimɓe, si tawii ñiiɓugol am (hakkunde mon) mawnii e mon, e waa- jorgol lam Aayeeje Alla ɗen, ko e Alla woni ko mi fawii. Haray fellitee fiyaaku mon on, e kafidiiɓe mon ɓen. Refti wata fiyaaku mon on wonan on ko mugii. Refti fewjaon lam (ko faalaɗon), wata on nennitanam.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَمَا سَأَلۡتُكُم مِّنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَى ٱللَّهِۖ وَأُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
Si on runtiima, mi lamndaaki on njoɓdi, njoɓdi am ndin wonaali si wanaa ka Alla. Mi yamiraama nde mi laatotoo e jebbiliiɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَكَذَّبُوهُ فَنَجَّيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَجَعَلۡنَٰهُمۡ خَلَٰٓئِفَ وَأَغۡرَقۡنَا ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Ɓe fenni mo. Men daɗndi mo kanko e wondiiɓe makko ɓen ka laana. Men waɗi ɓe lontotooɓe (ka leydi). Men yooli ɓen fennunooɓe Aayeeje Amen ɗen. Ndaaru ko honno battane jertinaaɓe (salii) ɓen waɗi.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِۦ رُسُلًا إِلَىٰ قَوۡمِهِمۡ فَجَآءُوهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ بِهِۦ مِن قَبۡلُۚ كَذَٰلِكَ نَطۡبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلۡمُعۡتَدِينَ
Refti Men immini ɓaawo makko Nulaaɓe haa e yimɓe maɓɓe ɓen. Ɓe addani ɓe ɓanngannduyeeji. Ɓe wonaano gomɗinooɓe sabu ko fenniri ɗum kon ko adii. Ko wano nii Men notirta e ɓerɗe ɓen jaggituɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِم مُّوسَىٰ وَهَٰرُونَ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِۦ بِـَٔايَٰتِنَا فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَكَانُواْ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ
Refti Men immini ɓaawo maɓɓe Muusaa e Haaruuna haa e Fir'awna e mbatu mun, wonndude e Aayeeje Amen ɗen. Ɓe mawnikini, ɓe woni yimɓe bomɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّا جَآءَهُمُ ٱلۡحَقُّ مِنۡ عِندِنَا قَالُوٓاْ إِنَّ هَٰذَا لَسِحۡرٞ مُّبِينٞ
Nde goonga kan ari e maɓɓe immorde e Amen, ɓe wi'i : "Ɗum ɗoo ko mbilewu feeñungu".
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ مُوسَىٰٓ أَتَقُولُونَ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَكُمۡۖ أَسِحۡرٌ هَٰذَا وَلَا يُفۡلِحُ ٱلسَّٰحِرُونَ
Muusaa maaki: "E on wi'anay goonga kan tuma ka ari e mon : E nee ko mbilewu nii? Hara le mbileeɓe ɓen maletaake".
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا لِتَلۡفِتَنَا عَمَّا وَجَدۡنَا عَلَيۡهِ ءَابَآءَنَا وَتَكُونَ لَكُمَا ٱلۡكِبۡرِيَآءُ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا نَحۡنُ لَكُمَا بِمُؤۡمِنِينَ
Ɓe wi'i : "E a aru men fii yo a yiltu men e ko men tawri kon baabiraaɓe amen ɓen, mawngu ngun laatano on onon ɗiɗo ka leydi? Menen men wonaali gomɗinooɓe on".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَ فِرۡعَوۡنُ ٱئۡتُونِي بِكُلِّ سَٰحِرٍ عَلِيمٖ
Fir'awna wi'i : "Addanee lam kala mbileejo annduɗo".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ
Nde mbileeɓe ɓen arunoo, Muusaa maakani ɓe : "Bugee(werle) ko bugotoɗon kon".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّآ أَلۡقَوۡاْ قَالَ مُوسَىٰ مَا جِئۡتُم بِهِ ٱلسِّحۡرُۖ إِنَّ ٱللَّهَ سَيُبۡطِلُهُۥٓ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُصۡلِحُ عَمَلَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Tuma nde ɓe buginoo, Muusaa maaki : "Kon ko adduɗon kon ko mbilewu, pellet, Alla bonnay ɗum. Pellet, Alla moƴƴintah golle bonnooɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيُحِقُّ ٱللَّهُ ٱلۡحَقَّ بِكَلِمَٰتِهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُجۡرِمُونَ
Alla no tabintinira Goonga kan Konnguɗi Makko ɗin, hay si bomɓe ɓen añii.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَمَآ ءَامَنَ لِمُوسَىٰٓ إِلَّا ذُرِّيَّةٞ مِّن قَوۡمِهِۦ عَلَىٰ خَوۡفٖ مِّن فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِمۡ أَن يَفۡتِنَهُمۡۚ وَإِنَّ فِرۡعَوۡنَ لَعَالٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَإِنَّهُۥ لَمِنَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
Gomɗinaano Muusaa si wanaa jurriiya e yimɓe makko ɓen, sabu kulol Fir'awna e mbatu maɓɓe ngun, nde ɓe fitinta ɓe. Pellet, Fir'awna ko townintinooɗo ka leydi, pellet, ko e fantimɓe ɓen o jeyaa.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَ مُوسَىٰ يَٰقَوۡمِ إِن كُنتُمۡ ءَامَنتُم بِٱللَّهِ فَعَلَيۡهِ تَوَكَّلُوٓاْ إِن كُنتُم مُّسۡلِمِينَ
Muusaa maaki: "Ko onon yo yimɓe am, si on laatike gomɗimɓe Alla, haray ko e Makko fawotoɗon si on laatike jebbiliiɓe".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَقَالُواْ عَلَى ٱللَّهِ تَوَكَّلۡنَا رَبَّنَا لَا تَجۡعَلۡنَا فِتۡنَةٗ لِّلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ɓe wi'i : "Ko e Alla men hoolori. Joomi amen, wata waɗu men fitina wonannde tooñooɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَنَجِّنَا بِرَحۡمَتِكَ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Daɗndiraa men yurmeende Maa nden e yimɓe heeferɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰ وَأَخِيهِ أَن تَبَوَّءَا لِقَوۡمِكُمَا بِمِصۡرَ بُيُوتٗا وَٱجۡعَلُواْ بُيُوتَكُمۡ قِبۡلَةٗ وَأَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Men wahayini faade e Muusaa e neene-gooto makko on, wonnde: "Wernee yimɓe mon ɓen Misra e cuuɗi, waɗon cuuɗi mon ɗin fewtuɗi (qibla), ñiiɓnon julde nden. Wewlinaa gomɗimɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالَ مُوسَىٰ رَبَّنَآ إِنَّكَ ءَاتَيۡتَ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَأَهُۥ زِينَةٗ وَأَمۡوَٰلٗا فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا رَبَّنَا لِيُضِلُّواْ عَن سَبِيلِكَۖ رَبَّنَا ٱطۡمِسۡ عَلَىٰٓ أَمۡوَٰلِهِمۡ وَٱشۡدُدۡ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَلَا يُؤۡمِنُواْ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
Muusaa maaki: "Joomi amen, A okkii Fir'awna e mbatu mun ngun cuɗaari e jawle ka nguurndam aduna, Joomi amen, fii yo ɓe majjin gaay e laawol Maa ngol. Joomi amen, mehu(momtu) jawle maɓɓe ɗen, uddaa ɓerɗe maɓɓe ɗen, hara ɓe gomɗintaa haa ɓe yi'a lepte muusuɗe ɗen".
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ قَدۡ أُجِيبَت دَّعۡوَتُكُمَا فَٱسۡتَقِيمَا وَلَا تَتَّبِعَآنِّ سَبِيلَ ٱلَّذِينَ لَا يَعۡلَمُونَ
O daali: "Gomɗii toraare mon nden jaabinaama. Ñiiɓee (e diina), wata on jokku laawol ɓen ɓe anndaa".
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ وَجَٰوَزۡنَا بِبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱلۡبَحۡرَ فَأَتۡبَعَهُمۡ فِرۡعَوۡنُ وَجُنُودُهُۥ بَغۡيٗا وَعَدۡوًاۖ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَدۡرَكَهُ ٱلۡغَرَقُ قَالَ ءَامَنتُ أَنَّهُۥ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا ٱلَّذِيٓ ءَامَنَتۡ بِهِۦ بَنُوٓاْ إِسۡرَٰٓءِيلَ وَأَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
Men lummbini ɓiɗɓe Israa'iila ɓen maayo ngon. Fir'awna konu mun ngun jokkitiri ɓe bewre e jaggitere. Haa nde yoolagol ngol hewtitii mo, o wi'i: "Mi gomɗinii wonnde reweteeɗo Alla si wanaa on Mo ɓiɗɓe Israa'iila ɓen gomɗini. Min ko mi jeyaaɗo e jebbiliiɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
ءَآلۡـَٰٔنَ وَقَدۡ عَصَيۡتَ قَبۡلُ وَكُنتَ مِنَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
E ko jooni non? Gomɗii a yeddiino ko ado, jeyaya-ɗaa e bonnooɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱلۡيَوۡمَ نُنَجِّيكَ بِبَدَنِكَ لِتَكُونَ لِمَنۡ خَلۡفَكَ ءَايَةٗۚ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِ عَنۡ ءَايَٰتِنَا لَغَٰفِلُونَ
Hannde Men daɗdnirte ɓanndu maa ndun, fii yo a wonan ɓen arooɓe ɓaawo maaɗa tasakuyee. Pellet, ko ɗuuɗi e yimɓe ɓen gaay e Aayeeje Amen ɗen ko welsindiiɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَقَدۡ بَوَّأۡنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ مُبَوَّأَ صِدۡقٖ وَرَزَقۡنَٰهُم مِّنَ ٱلطَّيِّبَٰتِ فَمَا ٱخۡتَلَفُواْ حَتَّىٰ جَآءَهُمُ ٱلۡعِلۡمُۚ إِنَّ رَبَّكَ يَقۡضِي بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
Gomɗii Men weernii ɓiɗɓe Israa'iila ɓen weerde teddunde, Men arsike ɓe immorde e laaɓuɗi. Ɓe lurraali haa nde ganndal ngal ari e maɓɓe. Pellet, Joomi maa ñaawoya hakkunde maɓɓe Ñalnde Darngal, e kon ko ɓe luutondiraynoo e muuɗum.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِن كُنتَ فِي شَكّٖ مِّمَّآ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ فَسۡـَٔلِ ٱلَّذِينَ يَقۡرَءُونَ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكَۚ لَقَدۡ جَآءَكَ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ
Si a wonii e sikkitaare e kon ko Men jippinii e maaɗa, lanndii ɓen ɓe no jannga Deftere nden ado maaɗa. Gomɗii goonga kan arii maa immorde ka Joomi maa, wata a jeye e ɓen sikkitiiɓe.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Wata a jeye e ɓen fennuɓe Aayeeje Alla ɗen, laato-daa e sooyuɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّ ٱلَّذِينَ حَقَّتۡ عَلَيۡهِمۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ لَا يُؤۡمِنُونَ
Pellet, ɓen ɓen konngol Joomi maa ngol jojji e mun ɓen ɓe gomɗintah.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡ جَآءَتۡهُمۡ كُلُّ ءَايَةٍ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
hay si arii e maɓɓe kala Aaya, haa ɓe yi'a lepte muusuɗe ɗen.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَوۡلَا كَانَتۡ قَرۡيَةٌ ءَامَنَتۡ فَنَفَعَهَآ إِيمَٰنُهَآ إِلَّا قَوۡمَ يُونُسَ لَمَّآ ءَامَنُواْ كَشَفۡنَا عَنۡهُمۡ عَذَابَ ٱلۡخِزۡيِ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَمَتَّعۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ حِينٖ
Meeɗaali laataade e hoɗo gomɗingo, gomɗinal maɓɓe nafi ɓe si wanaa yimɓe yuunusa ɓen. Nde ɓe gomɗinnoo, Men huncanno ɓe lepte koyeera ɗen ka nguurndam aduna, Men dakmiti ɓe haa e saanga.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَوۡ شَآءَ رَبُّكَ لَأٓمَنَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ كُلُّهُمۡ جَمِيعًاۚ أَفَأَنتَ تُكۡرِهُ ٱلنَّاسَ حَتَّىٰ يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
Sinno Joomi maa muuyuno, wonɓe ka leydi ɓen fow gomɗinayno. E an a doolay yimɓe haa ɓe wona gomɗimɓe?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا كَانَ لِنَفۡسٍ أَن تُؤۡمِنَ إِلَّا بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ وَيَجۡعَلُ ٱلرِّجۡسَ عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يَعۡقِلُونَ
Laatanaaki wonkii nde ki gomɗinta si wanaa e duŋayee Alla. Himo waɗa soɓe [lepte] ɗen e hoore ɓen ɓe haqqiltaa.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلِ ٱنظُرُواْ مَاذَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ وَمَا تُغۡنِي ٱلۡأٓيَٰتُ وَٱلنُّذُرُ عَن قَوۡمٖ لَّا يُؤۡمِنُونَ
Maaku: "Ndaaree ko honɗum woni ka kammuuli e ka leydi". Aayeeje ɗen e jertinooje ɗen nafatah yimɓe ɓe gomɗintaa ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَهَلۡ يَنتَظِرُونَ إِلَّا مِثۡلَ أَيَّامِ ٱلَّذِينَ خَلَوۡاْ مِن قَبۡلِهِمۡۚ قُلۡ فَٱنتَظِرُوٓاْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ ٱلۡمُنتَظِرِينَ
Hara hiɓe habbii si wanaa yeru ñalɗe ɓen feƴƴunooɓe ado maɓɓe? Maaku: "Sabbitee, min miɗo wonndi e mo'on jeyaaɗo e sabbitiiɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ نُنَجِّي رُسُلَنَا وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْۚ كَذَٰلِكَ حَقًّا عَلَيۡنَا نُنجِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Reft Men daɗnda Nulaaɓe Amen ɓen e ɓen gom- ɗimɓe. Ko woni non jojjiri e Amen daɗndugol gomɗimɓe ɓen.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِن كُنتُمۡ فِي شَكّٖ مِّن دِينِي فَلَآ أَعۡبُدُ ٱلَّذِينَ تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَٰكِنۡ أَعۡبُدُ ٱللَّهَ ٱلَّذِي يَتَوَفَّىٰكُمۡۖ وَأُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Maaku: "Ko onon yo yimɓe, si on wonii e sikkitaare e diina am, (min) mi rewataa ɗin ɗi rewoton gaa nin Alla; ko mi rewata, ko Alla On waroowo on. Mi yamiraama nde mi laatotoo e gomɗimɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَنۡ أَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ حَنِيفٗا وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
E wonnde : "Ñiiɓin yeeso maa ngon diina kan ko o ooñiiɗo, wata a wonu jeyaaɗo e sirkooɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَلَا تَدۡعُ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُكَ وَلَا يَضُرُّكَۖ فَإِن فَعَلۡتَ فَإِنَّكَ إِذٗا مِّنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Wata a noddu gaanin Alla, kon ko nafatah ma lorrataa ma. Si a waɗii (ɗum), an dey haray a jeyaama ontuma e tooñooɓe ɓen".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَۖ وَإِن يُرِدۡكَ بِخَيۡرٖ فَلَا رَآدَّ لِفَضۡلِهِۦۚ يُصِيبُ بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
Si Alla meminirii ma lorra, alaa huncoowo mo si wanaa Kanko. Si O faandike e maaɗa moƴƴere, alaa ruttoowo ɓural Makko ngal. Himo memina nde on Mo O muuyi e jeyaaɓe Makko ɓen. Ko Konko woni Haforoowo, Hinnotooɗo on.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ قَدۡ جَآءَكُمُ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَنِ ٱهۡتَدَىٰ فَإِنَّمَا يَهۡتَدِي لِنَفۡسِهِۦۖ وَمَن ضَلَّ فَإِنَّمَا يَضِلُّ عَلَيۡهَاۖ وَمَآ أَنَا۠ عَلَيۡكُم بِوَكِيلٖ
Maaku : "Ko onon yo yimɓe, gomɗii goonga ka arii mon immorde ka Joomi mon. Kala feewuɗo, e haray ko hoore-makko o feewani; kala kaadi majju- ɗo, haray ko e makko defii. Min wonaali fawaaɗo e hoore-mon.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَٱتَّبِعۡ مَا يُوحَىٰٓ إِلَيۡكَ وَٱصۡبِرۡ حَتَّىٰ يَحۡكُمَ ٱللَّهُۚ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡحَٰكِمِينَ
Jokku ko wona ko e wahayineede kon e maaɗa, muñño-ɗaa haa Alla ñaawa. Ko Kanko woni moƴƴuɗo ñaawoore.
Arabic explanations of the Qur’an:
 
Translation of the meanings Surah: Yūnus
Surahs’ Index Page Number
 
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - Fulani translation - Translations’ Index

Translation of the meanings of the Noble Qur'an into the Fulani language, translated by the team of Rowad Translation Center, in collaboration with www.islamhouse.com

close