Translation of the meanings Ayah 30 Surah Ar-Rūm - Persian Translation - Tafsir Al-Saadi - The Noble Qur'an Encyclopedia

Ayah: 30

فَاَقِمْ وَجْهَكَ لِلدِّیْنِ حَنِیْفًا ؕ— فِطْرَتَ اللّٰهِ الَّتِیْ فَطَرَ النَّاسَ عَلَیْهَا ؕ— لَا تَبْدِیْلَ لِخَلْقِ اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكَ الدِّیْنُ الْقَیِّمُ ۙۗ— وَلٰكِنَّ اَكْثَرَ النَّاسِ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟ۗۙ

خداوند دستور می‌دهد که همۀ کارها مخلصانه برای او انجام گیرد، و دینش برپا داشته شود. پس می‌فرماید: ﴿فَأَقِمۡ وَجۡهَكَ لِلدِّينِ﴾ و روی خود را خالصانه متوجه دین حقیقیِ خدا که همان اسلام و ایمان و احسان است، بکن؛ و با قلب و اراده و بدنت برای برپا داشتن آیین‌های ظاهری دین مانند نماز و زکات و روزه و حج و امثال آن بپاخیز، و به برپا داشتن آن روی بیاور. همچنین با قلب و اراده و بدن خود آیین‌های باطنی دین مانند محبت و بیم و امید و انابت را انجام بده. و احسان در آیین‌های ظاهری و باطنی این است که خدا را چنان بپرستی که انگار او را می‌بینی؛ و اگر تو او را نمی‌بینی، وی تو را می‌بیند. و خداوند به صورت ویژه گرداندن روی را بیان نمود؛ چون متوجه شدن روی، به دنبال متوجه شدن قلب است، و تلاش بدنی نتیجۀ این دو امر است. بنابراین فرمود: ﴿حَنِيفٗا﴾ یعنی در حالی که به خدای روی آورده، و از غیر او روی برتافته‌ای. و امری که ما تو را به آن فرمان داده‌ایم، ﴿فِطۡرَتَ ٱللَّهِ ٱلَّتِي فَطَرَ ٱلنَّاسَ عَلَيۡهَا﴾ سرشت الهی است که مردمان را بر آن سرشته است، و خوبی این امر را در عقل آنها نهاده، و زشتی غیر آن را در خرد و سرشت آنها گنجانده است.گرایش و میل داشتن به همۀ آیین‌های ظاهری و باطنی خداوند، چیزی است که خداوند در دل مردم قرار داده است. دوست داشتن حق و برگزیدن آن، چیزی است که خداوند آن را در دل‌های مردم قرار داده، و این حقیقت فطرت است. و هر کس که از این اصل بیرون رود، به خاطر عارضه‌ای است که بر فطرت او عارض گشته، و آن را فاسد کرده است. همان‌گونه که پیامبر صلی الله علیه وسلم فرموده است: (کُلُّ مَولُود‌ٍ یُولَد‌ُ عَلَی الفِطرَۀ فَأبوَاهُ یُهَوِّد‌َانِهِ أوْ یُنَصِّرَانِهِ أوْ یُمَجِّسَانِهِ): «هر فرزندی بر فطرت [دین اسلام] به دنیا می‌آید، پس پدر و مادرش او را یهودی می‌کنند یا او را نصرانی می‌گردانند یا او را مجوسی می‌نمایند.» ﴿لَا تَبۡدِيلَ لِخَلۡقِ ٱللَّهِ﴾ هیچ کس نمی‌تواند آفرینش خداوند را تغییر داده، و آن را بر خلاف صورتگری خداوند بگرداند. ﴿ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُ﴾ آنچه تو را به آن فرمان دادیم، راه راستی است که انسان را به خدا و به بهشت می‌رساند؛ پس هرکس با حق‌گرایی تمام و مخلصانه روی به دین خدا نماید، راه راست را به سوی تمام آیین‌ها و احکام دین در پیش گرفته است. ﴿وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ﴾ ولی بیشتر مردم، دین استوار و محکم را نمی‌شناسند؛ و اگر هم بشناسند، آن را در پیش نمی‌گیرند.