Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Translations’ Index
Марям сураси
Purposes of the Surah:
إبطال عقيدة نسبة الولد لله من المشركين والنصارى، وبيان سعة رحمة الله بعباده.
كٓهيعٓصٓ
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ رَبِّ إِنِّي وَهَنَ ٱلۡعَظۡمُ مِنِّي وَٱشۡتَعَلَ ٱلرَّأۡسُ شَيۡبٗا وَلَمۡ أَكُنۢ بِدُعَآئِكَ رَبِّ شَقِيّٗا
Деди: "Парвардигорим, суякларим заифлашди, бошимдаги сочларимнинг оқи кўпайди. Сенга дуо қилиб, ҳеч қачон ноумид бўлган эмасман. Ҳар доим дуоларимни ижобат қилгансан".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِنِّي خِفۡتُ ٱلۡمَوَٰلِيَ مِن وَرَآءِي وَكَانَتِ ٱمۡرَأَتِي عَاقِرٗا فَهَبۡ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيّٗا
"Мендан кейин қариндошларим дунёга берилиб, дин ҳақини адо этмасликларидан хавотирдаман. Хотиним эса туғмас бўлиб қолган. Шунинг учун Ўзинг Ўз даргоҳингдан менга ёрдам берадиган бир фарзанд ато эт".
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰزَكَرِيَّآ إِنَّا نُبَشِّرُكَ بِغُلَٰمٍ ٱسۡمُهُۥ يَحۡيَىٰ لَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ مِن قَبۡلُ سَمِيّٗا
Аллоҳ унинг дуосини ижобат қилиб, шундай нидо қилди: "Эй Закариё, сенга хушхабар бор. Дуойингни ижобат қилдик ва сенга Яҳё исмли бир ўғил бердик. Ундан олдин ҳеч кимга бу номни берган эмасмиз".
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ رَبِّ أَنَّىٰ يَكُونُ لِي غُلَٰمٞ وَكَانَتِ ٱمۡرَأَتِي عَاقِرٗا وَقَدۡ بَلَغۡتُ مِنَ ٱلۡكِبَرِ عِتِيّٗا
Закариё Аллоҳнинг қудратидан ҳайратланиб деди: "Аёлим туғмас бўлса, ўзим эса қариб, илигимдан қувват кетиб, гўрга яқинлашиб қолган бўлсам, қандай қилиб мендан фарзанд туғилсин?"
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ كَذَٰلِكَ قَالَ رَبُّكَ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٞ وَقَدۡ خَلَقۡتُكَ مِن قَبۡلُ وَلَمۡ تَكُ شَيۡـٔٗا
Фаришта деди: "Худди шундай. Аёлинг туғмас, ўзинг эса қариб-қуриб, иликларингдан мадор кетиб, гўрга яқинлашиб қолгансан. Лекин Парвардигоринг дедики, туғмас она ва қари отадан фарзандни дунёга келтириш Мен учун осон. Эй Закариё, олдин сенинг ўзингни ҳеч нарса эмас пайтингда яратганман-ку".
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ رَبِّ ٱجۡعَل لِّيٓ ءَايَةٗۖ قَالَ ءَايَتُكَ أَلَّا تُكَلِّمَ ٱلنَّاسَ ثَلَٰثَ لَيَالٖ سَوِيّٗا
Закариё алайҳиссалом деди: "Парвардигорим, менга фаришталар олиб келган хушхабарнинг рўёбга чиқишига далолат қиладиган бир белги бер". Аллоҳ деди: "Белгинг касал бўлмай, соппа-соғ бўла туриб, уч кунгача одамларга гапира олмаслигингдир".
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• الضعف والعجز من أحب وسائل التوسل إلى الله؛ لأنه يدل على التَّبَرُّؤِ من الحول والقوة، وتعلق القلب بحول الله وقوته.
Аллоҳга юкунишнинг энг ёқимли воситаларидан бири ожизу нотавонликдир. Зеро, ўзининг ҳеч қанақа куч-қуввати йўқлигини ҳис этган қалб Аллоҳнинг куч-қудратига боғланиб қолади.
• يستحب للمرء أن يذكر في دعائه نعم الله تعالى عليه، وما يليق بالخضوع.
Одам дуо қилаётган пайтда Аллоҳ таолонинг унга ато этган неъматларини ёдга олиши ва ўзини хор тутиб туриши мустаҳабдир.
وَبَرَّۢا بِوَٰلِدَيۡهِ وَلَمۡ يَكُن جَبَّارًا عَصِيّٗا
У ота-онасига меҳрибон, ғамхўр, мулойим эди. У Парвардигорига итоат этишдан ҳам, ота-онасига итоат этишдан ҳам бўйин товлайдиган мутакаббир эмас эди. Парвардигорига ҳам, ота-онасига ҳам итоатсизлик қилмас эди.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَسَلَٰمٌ عَلَيۡهِ يَوۡمَ وُلِدَ وَيَوۡمَ يَمُوتُ وَيَوۡمَ يُبۡعَثُ حَيّٗا
Унга туғилган кунида ҳам, вафот этиб, бу ҳаётдан чиқиб кетадиган кунида ҳам, Қиёмат куни қайта тирилганида ҳам салом бўлсин. Мана шу уч ўрин инсон учун энг оғир дамлардир. Шу ўринларда тинч-омон бўлган одам учун бошқа пайтларда ҳеч қандай хавф-хатар бўлмайди.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱتَّخَذَتۡ مِن دُونِهِمۡ حِجَابٗا فَأَرۡسَلۡنَآ إِلَيۡهَا رُوحَنَا فَتَمَثَّلَ لَهَا بَشَرٗا سَوِيّٗا
У Парвардигорига ибодат қилаётганини ҳеч ким кўрмаслиги учун қавмидан беркиниб олди. Шунда Биз унга Жаброил алайҳиссаломни юбордик. Жаброил алайҳиссалом унга росмана одам суратида кўринди. Шунда Марям алайҳассалом, бирон ёмонлик қилмаса эди, деган ўйда қўрқиб кетди.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ كَذَٰلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٞۖ وَلِنَجۡعَلَهُۥٓ ءَايَةٗ لِّلنَّاسِ وَرَحۡمَةٗ مِّنَّاۚ وَكَانَ أَمۡرٗا مَّقۡضِيّٗا
Жаброил алайҳиссалом деди: "Тўғри. Сенга бирон одам тегмаган. Сен зинокор ҳам эмассан. Лекин Парвардигоринг айтдики, бир болани отасиз яратиш Менга осон. Токи, у бола одамларга Аллоҳнинг қудратини кўрсатиб турадиган бир белги-аломат ҳамда мўминлар учун Биз тарафамиздан юборилган раҳмат бўлсин. Бу иш Лавҳул-Маҳфузга битилган, ҳукми чиқариб қўйилган ишдир".
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ فَحَمَلَتۡهُ فَٱنتَبَذَتۡ بِهِۦ مَكَانٗا قَصِيّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
فَأَجَآءَهَا ٱلۡمَخَاضُ إِلَىٰ جِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ قَالَتۡ يَٰلَيۡتَنِي مِتُّ قَبۡلَ هَٰذَا وَكُنتُ نَسۡيٗا مَّنسِيّٗا
Тўлғоқ уни қийнаб, бир хурмо дарахтининг шохига осилди ва деди: "Шу кунимдан олдин ўлиб, унутилиб кетган бўлганимда қани эди. Шунда одамлар мен ҳақимда ёмон гумонга бормас эдилар".
Arabic explanations of the Qur’an:
وَهُزِّيٓ إِلَيۡكِ بِجِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ تُسَٰقِطۡ عَلَيۡكِ رُطَبٗا جَنِيّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
فَكُلِي وَٱشۡرَبِي وَقَرِّي عَيۡنٗاۖ فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ ٱلۡبَشَرِ أَحَدٗا فَقُولِيٓ إِنِّي نَذَرۡتُ لِلرَّحۡمَٰنِ صَوۡمٗا فَلَنۡ أُكَلِّمَ ٱلۡيَوۡمَ إِنسِيّٗا
Хурмолардан еб, сувдан ичиб, чақалоғингга хурсанд бўлиб юравер. Хафа бўлма. Бирон одам бола туғилганидан хабар топиб қолса, унга: "Мен Парвардигоримга гапирмасликни назр қилганман, бугун инсон зотига гапирмасман", дегин.
Arabic explanations of the Qur’an:
مَا كَانَ لِلَّهِ أَن يَتَّخِذَ مِن وَلَدٖۖ سُبۡحَٰنَهُۥٓۚ إِذَا قَضَىٰٓ أَمۡرٗا فَإِنَّمَا يَقُولُ لَهُۥ كُن فَيَكُونُ
Бола тутиш Аллоҳ шаънига лойиқ иш эмас. Аллоҳ бундай нуқсондан Покдир. У бир ишни истаса, биргина "бўл", деса, кифоя. У иш ўша заҳоти бўлади. Шу қадар улуғ Зотнинг боладан Пок бўлиши тайин.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَٱخۡتَلَفَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَيۡنِهِمۡۖ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن مَّشۡهَدِ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
Талашиб-тортишадиганлар Ийсо алайҳиссалом хусусида ихтилофга бордилар ва бир неча фирқаларга ажралдилар. Бир гуруҳ иймон келтириб, унинг пайғамбар эканини тан олди. Бошқа бир гуруҳ эса, масалан, яҳудийлар унга куфр келтирдилар. Айрим гуруҳлар ҳадларидан ошиб, уни Худо дейишгача бордилар. Яна баъзилар уни Аллоҳнинг ўғли, дейишди. Аллоҳ бундай нуқсонлардан Покдир. Бас, кофир бўлган кимсаларга улуғ қиёмат кунига гувоҳ-ҳозир бўлиб, амалларига яраша жазо оладиган пайтларида ҳалокат бўлгай.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَسۡمِعۡ بِهِمۡ وَأَبۡصِرۡ يَوۡمَ يَأۡتُونَنَا لَٰكِنِ ٱلظَّٰلِمُونَ ٱلۡيَوۡمَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
Ҳали улар жуда аниқ эшитадиган, кўрадиган бўлиб қоладилар. У пайтда эшитишларидан ҳам, кўришларидан ҳам фойда бўлмайди. Лекин золимлар бу дунё ҳаётида тўғри йўлдан озганлардир, очиқ залолатдадирлар. Охират учун тайёргарлик қилмайдилар. Ғафлатда қолиб, зулм қилиб турган бир пайтларида тўсатдан ўлим топадилар.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• في أمر مريم بالسكوت عن الكلام دليل على فضيلة الصمت في بعض المواطن .
• نذر الصمت كان جائزًا في شرع من قبلنا، أما في شرعنا فقد دلت السنة على منعه.
وَأَنذِرۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡحَسۡرَةِ إِذۡ قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ وَهُمۡ فِي غَفۡلَةٖ وَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Эй Пайғамбар, одамларни гуноҳкор гуноҳи учун, савоб ишларни қилган одам эса кўпроқ қилмагани учун надомат чекадиган кундан огоҳлантиринг. У пайтда амал саҳифалари ёпилиб бўлади. Ҳисоб-китоб битади. Ҳар бир одам экканини ўради. Бугун эса улар мана шу дунё ҳаётида ғафлатда қоляптилар, эътиборсизлик қиляптилар, Қиёмат кунига ишонмаяптилар.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِنَّا نَحۡنُ نَرِثُ ٱلۡأَرۡضَ وَمَنۡ عَلَيۡهَا وَإِلَيۡنَا يُرۡجَعُونَ
Ҳамма халойиқ нобуд бўлганидан кейин ер ва ундаги кимсалар Бизга қолади. Чунки ҳаммаси ўлади. Фақат Биз қолурмиз. Ҳаммасининг эгаси Биз бўламиз. Уларни Биз тасарруф қиламиз. Қиёмат кунида ҳисоб бериш ҳамда жазо ёки мукофотини олиш учун ҳаммалари ёлғиз Бизнинг ёнимизга қайтурлар.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ يَٰٓأَبَتِ لِمَ تَعۡبُدُ مَا لَا يَسۡمَعُ وَلَا يُبۡصِرُ وَلَا يُغۡنِي عَنكَ شَيۡـٔٗا
Ўшанда у отасига деди: "Эй ота, нима учун дуойингизни эшитмайдиган, ибодатингизни кўрмайдиган, сиздан бирон зарарни кетказа олмайдиган ва сизга бирон фойда ҳам етказа олмайдиган бутга ибодат қиласиз?"
Arabic explanations of the Qur’an:
يَٰٓأَبَتِ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يَمَسَّكَ عَذَابٞ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ فَتَكُونَ لِلشَّيۡطَٰنِ وَلِيّٗا
Эй отажон, кофирлигингдан воз кечмасанг, сенга Раҳмон томонидан азоб етиб, шайтонга дўст бўлганинг учун азобланишинг ҳамда унга яқин шерик бўлиб қолишингдан қўрқаман.
Arabic explanations of the Qur’an:
قَالَ أَرَاغِبٌ أَنتَ عَنۡ ءَالِهَتِي يَٰٓإِبۡرَٰهِيمُۖ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ لَأَرۡجُمَنَّكَۖ وَٱهۡجُرۡنِي مَلِيّٗا
Озар ўғли Иброҳим алайҳиссаломга деди: "Эй Иброҳим, ҳали сен мен ибодат қилаётган бутлардан юз ўгирадиган бўлиб қолдингми?! Бутларимни ҳақоратлашдан тўхтамасанг, сени тошбўрон қиламан! Кўзимдан йўқол! Менга гапирма! Ёнимга ҳам келма!
Arabic explanations of the Qur’an:
وَأَعۡتَزِلُكُمۡ وَمَا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَأَدۡعُواْ رَبِّي عَسَىٰٓ أَلَّآ أَكُونَ بِدُعَآءِ رَبِّي شَقِيّٗا
Сизлардан ҳам, Аллоҳни қўйиб илтижо қилаётган бутларингиздан ҳам четаланаман ва ёлғиз Парвардигоримга илтижо қилурман. У Зотга ҳеч нарсани шерик қилмасман. Шоядки, Парвардигорим илтижойимни рад этмаса ва мен У Зотга дуо қилишим билан бадбахт бўлиб қолмасам".
Arabic explanations of the Qur’an:
فَلَمَّا ٱعۡتَزَلَهُمۡ وَمَا يَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۖ وَكُلّٗا جَعَلۡنَا نَبِيّٗا
Уларни ва улар Аллоҳни қўйиб ибодат қилаётган бутларни тарк этиб, оиласидан айрилиб қолгач, Биз оиласининг ўрнини тўлдириб қўйиш учун унга ўғли Исҳоқни ва набираси Яъқубни ҳадя этдик ва барчаларини пайғамбар қилдик.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• لما كان اعتزال إبراهيم لقومه مشتركًا فيه مع سارة، ناسب أن يذكر هبتهما المشتركة وحفيدهما، ثم جاء ذكر إسماعيل مستقلًّا مع أن الله وهبه إياه قبل إسحاق.
Иброҳим алайҳиссалом қавмидан ажралган пайтда аёли Сора ҳам у киши билан бирга эди. Ўғли ва набираси ҳар иккисига ато этилган ҳадя бўлди. Исмоил алайҳиссалом ҳақидаги гаплар эса кейинроқ алоҳида бир ўринда айтиб ўтилди. Ҳолбуки, Аллоҳ Исмоилни Исҳоқдан олдин ато этган эди.
• التأدب واللطف والرفق في محاورة الوالدين واختيار أفضل الأسماء في مناداتهما.
Оятларда ота-она билан гаплашаётганда одоб билан туриш, мулойим гапириш, уларни энг гўзал номлар билан чақириш кўрсатиб бериляпти.
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ إِسۡمَٰعِيلَۚ إِنَّهُۥ كَانَ صَادِقَ ٱلۡوَعۡدِ وَكَانَ رَسُولٗا نَّبِيّٗا
Эй Пайғамбар, сизга нозил қилинган Қуръондаги Исмоил алайҳиссаломнинг қиссасини эсланг. У ваъдасига вафодор эди. Кимга қандай ваъда берган бўлса, сўзсиз ваъдасига вафо қиларди. У элчи-пайғамбар эди.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَانَ يَأۡمُرُ أَهۡلَهُۥ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱلزَّكَوٰةِ وَكَانَ عِندَ رَبِّهِۦ مَرۡضِيّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
وَرَفَعۡنَٰهُ مَكَانًا عَلِيًّا
Arabic explanations of the Qur’an:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مِن ذُرِّيَّةِ ءَادَمَ وَمِمَّنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٖ وَمِن ذُرِّيَّةِ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡرَٰٓءِيلَ وَمِمَّنۡ هَدَيۡنَا وَٱجۡتَبَيۡنَآۚ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُ ٱلرَّحۡمَٰنِ خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَبُكِيّٗا۩
Шу сурада айтиб ўтилган Закариё алайҳиссаломдан тортиб, то Идрис алайҳиссаломгача бўлган пайғамбарларга Аллоҳ пайғамбарликни инъом этди. Улар Одам алайҳиссаломнинг болалари, кемада нажот топган Нуҳ алайҳиссаломнинг болалари, Иброҳим, Яъқуб алайҳимассаломнинг болалари ҳамда Биз Ислом сари ҳидоят бериб қўйган ва пайғамбарлар қилиб сайлаган зотлар эди. Улар қачон Аллоҳнинг оятларини эшитсалар, йиғлаб, сажда қилиб йиқилар эдилар.
Arabic explanations of the Qur’an:
۞ فَخَلَفَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ خَلۡفٌ أَضَاعُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّبَعُواْ ٱلشَّهَوَٰتِۖ فَسَوۡفَ يَلۡقَوۡنَ غَيًّا
Мазкур танланган, сараланган пайғамбарлар ортидан намозни зое қилиб, талаб қилинган тарзда адо этмайдиган, кўнгил кўчасига юриб, зино каби турли бузуқликларни, гуноҳларни қиладиган ёмон тобелар келди. Энди яқинда улар ёмонликка йўлиқурлар, жаҳаннамга улоқтирилиб, бахтиқаро бўлурлар.
Arabic explanations of the Qur’an:
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ وَلَا يُظۡلَمُونَ شَيۡـٔٗا
Қилган гуноҳидан тавба қилиб, Аллоҳга иймон келтирган ва яхши амалларни қилганлар бундан мустасно. Улар жаннатга кирадилар ва қилган амалларига яраша мукофотни тўла қилиб олурлар. Уларнинг савоблари заррача ҳам камайтирилмас.
Arabic explanations of the Qur’an:
جَنَّٰتِ عَدۡنٍ ٱلَّتِي وَعَدَ ٱلرَّحۡمَٰنُ عِبَادَهُۥ بِٱلۡغَيۡبِۚ إِنَّهُۥ كَانَ وَعۡدُهُۥ مَأۡتِيّٗا
Раҳмон Ўзининг солиҳ бандаларига ғайбдан ваъда қилган барқарор жаннатлардир. Солиҳ бандалар у жаннатларни кўрмай туриб иймон келтиргандилар. Аллоҳнинг ғайбдан қилган ваъдаси ҳам шак-шубҳасиз амалга ошгай.
Arabic explanations of the Qur’an:
لَّا يَسۡمَعُونَ فِيهَا لَغۡوًا إِلَّا سَلَٰمٗاۖ وَلَهُمۡ رِزۡقُهُمۡ فِيهَا بُكۡرَةٗ وَعَشِيّٗا
Жаннатларда улар ёмон гап ҳам, ортиқча гап ҳам эшитмайдилар. Бир-бирларига салом берадилар, холос. Фаришталар ҳам уларга салом берурлар. Истаган таомлари эрта-ю кеч муҳайё бўлур.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا نَتَنَزَّلُ إِلَّا بِأَمۡرِ رَبِّكَۖ لَهُۥ مَا بَيۡنَ أَيۡدِينَا وَمَا خَلۡفَنَا وَمَا بَيۡنَ ذَٰلِكَۚ وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيّٗا
Эй Жаброил, Муҳаммад алайҳиссаломга шундай деб айт: "Фаришталар ўзларидан ўзлари тушмайдилар. Улар Аллоҳнинг фармони билан тушадилар. Келажакдаги охиратда бўладиган ишлар ҳам, ортдаги шу дунёда бўлиб ўтган ишлар ҳам, дунё билан охират ўртасидаги ишлар ҳам ёлғиз У Зотнинг Қўлидадир. Эй Пайғамбар, Парвардигорингиз бирон нарсани унутиб қўймас".
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• حاجة الداعية دومًا إلى أنصار يساعدونه في دعوته.
• إثبات صفة الكلام لله تعالى.
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا فَٱعۡبُدۡهُ وَٱصۡطَبِرۡ لِعِبَٰدَتِهِۦۚ هَلۡ تَعۡلَمُ لَهُۥ سَمِيّٗا
Осмонларнинг яратувчиси, ернинг яратувчиси, улар орасидаги нарсаларнинг яратувчиси, ҳамма-ҳаммасининг эгаси, ҳамма-ҳаммасини бошқариб турган Зот Аллоҳдир. Бас, ёлғиз Унгагина ибодат қилинг. Зеро, маъбудликка ҳақли зот ёлғиз Удир. Унга ибодат қилишда барқарор туринг. Маъбудликда унинг ўхшаши, тенги йўқдир.
Arabic explanations of the Qur’an:
أَوَلَا يَذۡكُرُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَنَّا خَلَقۡنَٰهُ مِن قَبۡلُ وَلَمۡ يَكُ شَيۡـٔٗا
Қайта тирилишни инкор қилаётган бу кимса ўзини дастлаб йўқдан бор қилганимизни эсламайдими? Биринчи яратилиши кейинги қайта тирилишига далил бўлмайдими? Ҳолбуки, қайта тирилтириш йўқдан бор қилишдан енгилроқ-ку.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَوَرَبِّكَ لَنَحۡشُرَنَّهُمۡ وَٱلشَّيَٰطِينَ ثُمَّ لَنُحۡضِرَنَّهُمۡ حَوۡلَ جَهَنَّمَ جِثِيّٗا
Эй Пайғамбар, Парвардигорингизга қасамки, Биз уларни қабрларидан чиқариб, шайтонлари билан бирга маҳшаргоҳга тўплармиз. Кейин эса ҳаммасини тиз чўктириб, хор қилиб жаҳаннам атрофига ҳайдаб келурмиз.
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ لَنَنزِعَنَّ مِن كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمۡ أَشَدُّ عَلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ عِتِيّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ لَنَحۡنُ أَعۡلَمُ بِٱلَّذِينَ هُمۡ أَوۡلَىٰ بِهَا صِلِيّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
ثُمَّ نُنَجِّي ٱلَّذِينَ ٱتَّقَواْ وَّنَذَرُ ٱلظَّٰلِمِينَ فِيهَا جِثِيّٗا
Шу кўприкдан ўтаётганларида буйруқларимизни бажариш ва тақиқларимиздан тийилиш ила Биздан тақво қилган кишиларга нажот берурмиз. Золимларни эса тиз чўккан ҳолларида унда қолдирурмизки, ҳаргиз ундан қоча олмаслар.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ خَيۡرٞ مَّقَامٗا وَأَحۡسَنُ نَدِيّٗا
Одамларга пайғамбаримизга нозил қилинган очиқ-равшан оятларимиз тиловат қилинса, кофирлар мўминларга дедилар: "Икки гуруҳдан қайси бирининг мартабаси яхшироқ, қайси бирининг мажлиси, жамоаси гўзалроқ? Сизларнинг гуруҳингизникими ёки бизнинг гуруҳимизникими?"
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هُمۡ أَحۡسَنُ أَثَٰثٗا وَرِءۡيٗا
Биз илгари ўзларининг моддий устунлиги билан фахрланаётган бу кофирлардан кўра бойлик жиҳатидан ҳам, кўриниши ва фаровонлиги жиҳатидан ҳам зўрроқ бўлган қанчадан-қанча авлодларни ҳалок қилганмиз.
Arabic explanations of the Qur’an:
قُلۡ مَن كَانَ فِي ٱلضَّلَٰلَةِ فَلۡيَمۡدُدۡ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ مَدًّاۚ حَتَّىٰٓ إِذَا رَأَوۡاْ مَا يُوعَدُونَ إِمَّا ٱلۡعَذَابَ وَإِمَّا ٱلسَّاعَةَ فَسَيَعۡلَمُونَ مَنۡ هُوَ شَرّٞ مَّكَانٗا وَأَضۡعَفُ جُندٗا
Эй Пайғамбар, айтинг: "Ким адашиб юраверса, Аллоҳ унга муҳлат беради-да, баттар адашаверади. Бу иш то уларга ваъда қилинган нарса ё шу дунёнинг ўзидаги азоб ва ё Қиёматга олиб қўйилган жазо эканини кўриб қолгунларига қадар давом этаверади. Ана ўшанда кўзлари мошдек очилиб, кимнинг мартабаси пастроқ, кимнинг мададкорлари ожизроқ эканини билиб оладилар. Ўзлариникими ёки мўминларникими?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَيَزِيدُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ٱهۡتَدَوۡاْ هُدٗىۗ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٞ مَّرَدًّا
Залолатдагиларнинг залолати ортиб боравергани муқобилида иймон ва тоат сари йўл топганларнинг ҳидояти ҳам ортиб бораверади. Эй Пайғамбар, Парвардигорингизнинг наздида абадий саодатга элтадиган яхши амаллар савоб жиҳатидан ҳам, оқибат жиҳатидан ҳам яхшироқдир.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• على المؤمنين الاشتغال بما أمروا به والاستمرار عليه في حدود المستطاع.
• وُرُود جميع الخلائق على النار - أي: المرور على الصراط، لا الدخول في النار - أمر واقع لا محالة.
Дўзах устидан ҳамма одамлар ўтадилар. Шундай бўлиши муқаррар. Бу ерда гап дўзахга кириш эмас, унинг устидаги кўприкдан ўтиш ҳақида бормоқда.
• أن معايير الدين ومفاهيمه الصحيحة تختلف عن تصورات الجهلة والعوام.
أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي كَفَرَ بِـَٔايَٰتِنَا وَقَالَ لَأُوتَيَنَّ مَالٗا وَوَلَدًا
Эй Пайғамбар, Бизнинг ҳужжатларимизга куфр келтириб, ваъдамизни инкор қилиб, яна ортидан: "Ўлиб, қайта тирилсам, менга кўп мол-мулк ва фарзандлар берилади", дейдиган кимсани кўрдингизми?
Arabic explanations of the Qur’an:
وَنَسُوقُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ وِرۡدٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
وَقَالُواْ ٱتَّخَذَ ٱلرَّحۡمَٰنُ وَلَدٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
لَّقَدۡ جِئۡتُمۡ شَيۡـًٔا إِدّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
تَكَادُ ٱلسَّمَٰوَٰتُ يَتَفَطَّرۡنَ مِنۡهُ وَتَنشَقُّ ٱلۡأَرۡضُ وَتَخِرُّ ٱلۡجِبَالُ هَدًّا
Arabic explanations of the Qur’an:
وَمَا يَنۢبَغِي لِلرَّحۡمَٰنِ أَن يَتَّخِذَ وَلَدًا
Arabic explanations of the Qur’an:
لَّقَدۡ أَحۡصَىٰهُمۡ وَعَدَّهُمۡ عَدّٗا
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• تدل الآيات على سخف الكافر وسَذَاجة تفكيره، وتَمَنِّيه الأماني المعسولة، وهو سيجد نقيضها تمامًا في عالم الآخرة.
Оятлар кофирнинг нақадар қисқаназар, калтафаҳм эканини кўрсатиб беряпти. Ширин-ширин орзулар оғушида яшайверади. Охиратда эса ғирт аксига йўлиқади.
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ سَيَجۡعَلُ لَهُمُ ٱلرَّحۡمَٰنُ وُدّٗا
Аллоҳга иймон келтирган ва Аллоҳ рози бўладиган солиҳ амалларни қилган зотлар учун Аллоҳ бир муҳаббат пайдо қилади. Яъни, уларни Ўзи ҳам яхши кўради ва бандаларининг қалбларига ҳам уларга нисбатан бир муҳаббат солиб қўяди.
Arabic explanations of the Qur’an:
فَإِنَّمَا يَسَّرۡنَٰهُ بِلِسَانِكَ لِتُبَشِّرَ بِهِ ٱلۡمُتَّقِينَ وَتُنذِرَ بِهِۦ قَوۡمٗا لُّدّٗا
Эй Пайғамбар, бу Қуръонни нозил қилиб, уни сизнинг тилингизга енгил қилиб қўйдик. Буйруқларимизни бажариш ва тақиқларимиздан тийилиш ила тақво қилган зотларга хушхабар беришингиз ҳамда ҳаққа бўйсунишдан қайсарлик билан бўйин товлаган мутакаббирларни огоҳлантиришингиз учун шундай қилдик.
Arabic explanations of the Qur’an:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هَلۡ تُحِسُّ مِنۡهُم مِّنۡ أَحَدٍ أَوۡ تَسۡمَعُ لَهُمۡ رِكۡزَۢا
Қавмингиздан олдин ҳам қанчадан-қанча умматларни ҳалок қилганмиз. Бугун улардан биронтасини кўряпсизми? Биронтасининг шарпасини сезяпсизми? Аллоҳнинг изни келиб қолса, уларга етган мусибат бошқаларга ҳам етаверади.
Arabic explanations of the Qur’an:
Benefits of the verses in this page:
• ليس إنزال القرآن العظيم لإتعاب النفس في العبادة، وإذاقتها المشقة الفادحة، وإنما هو كتاب تذكرة ينتفع به الذين يخشون ربهم.
Улуғ Қуръон нафснинг ибодат йўлида қийналиши, қаттиқ машаққат чекиши учун нозил қилинмаган. У Парвардигоридан тақво қиладиган банда учунгина фойдали бўлган бир эслатмадир.
Translation of the meanings Surah: Maryam
Translation of the Meanings of the Noble Qur'an - الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Translations’ Index
الترجمة الأوزبكية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.