Traducción de los significados del Sagrado Corán - الترجمة اللوهيا * - Índice de traducciones


Traducción de significados Capítulo: Sura Al-An'aam   Versículo:

Al-An'am (EFIAYO)

ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَجَعَلَ ٱلظُّلُمَٰتِ وَٱلنُّورَۖ ثُمَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِرَبِّهِمۡ يَعۡدِلُونَ
Oluyali lwoosi nilwa Nyasaye owalonga likulu nende eshialo, mana nakasia efilima nende obulafu. Mana abakhaya baleng’aasinjia Nyasaye wabu omulesi (nende filali Nyasaye tawe).
Las Exégesis Árabes:
هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن طِينٖ ثُمَّ قَضَىٰٓ أَجَلٗاۖ وَأَجَلٞ مُّسَمًّى عِندَهُۥۖ ثُمَّ أَنتُمۡ تَمۡتَرُونَ
Ye niye owabalonga okhurula khwiloba, mana naraho ebise, (bia okhufwa khwa buli eshilonje). Ebise ebo biayaraho, Ye ni umanyile. Mana khandi enywe halala nende kano kosi, mukholanga obukanakani.
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱللَّهُ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَفِي ٱلۡأَرۡضِ يَعۡلَمُ سِرَّكُمۡ وَجَهۡرَكُمۡ وَيَعۡلَمُ مَا تَكۡسِبُونَ
Ye niye Nyasaye, mwikulu nende mushialo. Yamanya akomukari kenyu nende akelwanyi wenyu, ne yamanya akamukhabanga.
Las Exégesis Árabes:
وَمَا تَأۡتِيهِم مِّنۡ ءَايَةٖ مِّنۡ ءَايَٰتِ رَبِّهِمۡ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهَا مُعۡرِضِينَ
Ne eshifune shiosishiosi mufifune fia Nyasaye wabu Omulesi shishibetselanga tawe halali bo bashikhayangasa.
Las Exégesis Árabes:
فَقَدۡ كَذَّبُواْ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ فَسَوۡفَ يَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
Bamala okhuloba obwatoto olwa bwabetsela. Kho, kabetseala amakhuwa ka kalia akabakholelanga omubayo.
Las Exégesis Árabes:
أَلَمۡ يَرَوۡاْ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ مَّكَّنَّٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مَا لَمۡ نُمَكِّن لَّكُمۡ وَأَرۡسَلۡنَا ٱلسَّمَآءَ عَلَيۡهِم مِّدۡرَارٗا وَجَعَلۡنَا ٱلۡأَنۡهَٰرَ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمۡ فَأَهۡلَكۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡ وَأَنشَأۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِمۡ قَرۡنًا ءَاخَرِينَ
Shibalolangakhwo emikanda chinga echakhwasishia imbeli wabu, echiakhwali khwachiikhasia obulayi khushialo okhushila shingala khwabekhasia enywe tawe? Khwabeshilia ifula yokhutsililila, mana nikhukhola emialo okhubura hasi wabu. Mana nikhubasishia khutsimbi tsiabu, ne nikhurera mushilenje shiabu abandu bandi.
Las Exégesis Árabes:
وَلَوۡ نَزَّلۡنَا عَلَيۡكَ كِتَٰبٗا فِي قِرۡطَاسٖ فَلَمَسُوهُ بِأَيۡدِيهِمۡ لَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا سِحۡرٞ مُّبِينٞ
Ne khukhwishilinjia amahandiko khulukaratasi, mana bakatila khumikhono chiabu, toto abakhaya bakhaboolele mbu, “Kano shini shioosishioosi tawe halali ni obulosi buli habulafu.”
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ مَلَكٞۖ وَلَوۡ أَنزَلۡنَا مَلَكٗا لَّقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ ثُمَّ لَا يُنظَرُونَ
Ne baboolanga mbu; “Shichila shina naleshilibwa Malaika?” Ne khwishinjia malaika (mana bakhaya), toto okhusikha khwabu khwakhabusibwe, ne shibakhahelesibwe ebise tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَلَوۡ جَعَلۡنَٰهُ مَلَكٗا لَّجَعَلۡنَٰهُ رَجُلٗا وَلَلَبَسۡنَا عَلَيۡهِم مَّا يَلۡبِسُونَ
Ne khumukholanga (ye Omurumwa) okhuba malaika, khwakhamukholele okhuba shinga omundu, ne khwakhabakanakaniliye shingala kano kabakanakaninjia.
Las Exégesis Árabes:
وَلَقَدِ ٱسۡتُهۡزِئَ بِرُسُلٖ مِّن قَبۡلِكَ فَحَاقَ بِٱلَّذِينَ سَخِرُواْ مِنۡهُم مَّا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
Ne toto Abarumwa bali imbeli wuwo bakholelwa eshiyenyameno. Ne balia abakhola omubayo mubo, kalia akabakholelanga eshiyenyameno nikababotokhana.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ ثُمَّ ٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُكَذِّبِينَ
Boola mbu, “Chende khushialo mana mulole indukho yabandu abayingani yali irie?”
Las Exégesis Árabes:
قُل لِّمَن مَّا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ قُل لِّلَّهِۚ كَتَبَ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَۚ لَيَجۡمَعَنَّكُمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ لَا رَيۡبَ فِيهِۚ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Boola mbu; “Ni bia wina ebili mwikulu nende khushialo?” Boola mbu; “Ni bia Nyasaye.” Yelachilisia Omwene okhubakholela tsimbabaasi. Toto bwene alibakhung’asia khulwa inyanga yeyindukho, inyanga ibulamwo obukanakani tawe. Ne balia abereetsanga mukhusikha, shibasuubilanga tawe.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَلَهُۥ مَا سَكَنَ فِي ٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Ne ebibie bioosi ebiyenzelanga eshilo nende eshitere. Naye niye Omuwulili po, omumanyi muno.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَتَّخِذُ وَلِيّٗا فَاطِرِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَهُوَ يُطۡعِمُ وَلَا يُطۡعَمُۗ قُلۡ إِنِّيٓ أُمِرۡتُ أَنۡ أَكُونَ أَوَّلَ مَنۡ أَسۡلَمَۖ وَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
Boola mbu; “Ekhole owulali Nyasaye, Omulonji welikulu nende eshialo okhuba omulina wanje, ne Nyasaye alisinjia ne shalisibungwa tawe?” Boola mbu; “Toto esie ndalomesibwa mbu embe wokhuranga khubalia abehotselesia (abasilima). (Ne nembilwa mbu); “Olaba kata hatiti mubalia abatsokasinjia Nyasaye tawe.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ إِنِّيٓ أَخَافُ إِنۡ عَصَيۡتُ رَبِّي عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
Boola mbu; “Esie eritsanga eshinyasio shie inyanga ikhongo, nikali mbu eloba Nyasaye wanje Omulesi.”
Las Exégesis Árabes:
مَّن يُصۡرَفۡ عَنۡهُ يَوۡمَئِذٖ فَقَدۡ رَحِمَهُۥۚ وَذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡمُبِينُ
Ulia uliyinilibwayo eshinyasio esho inyanga eyo, toto (Nyasaye) aliba namuhelesiye tsimbabaasi. Ne okho nikho okhubura okhukhongo.
Las Exégesis Árabes:
وَإِن يَمۡسَسۡكَ ٱللَّهُ بِضُرّٖ فَلَا كَاشِفَ لَهُۥٓ إِلَّا هُوَۖ وَإِن يَمۡسَسۡكَ بِخَيۡرٖ فَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
Ne Nyasaye nakhutila khububii, abulao yesiyesi owulali ye unyala okhushiyiniaho tawe. Ne nakhutila khubulayi (abulaho yesiyesi owulali ye, unyala ukhukhuyiniakhwo). Ye, ni Omunyali muno wa buli eshindu.
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلۡقَاهِرُ فَوۡقَ عِبَادِهِۦۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ
Naye niye Omushili owuli hekulu wa abasumba bebe boosi. Naye niye Owamachesi muno, owuli nende amakhuwa koosi.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَيُّ شَيۡءٍ أَكۡبَرُ شَهَٰدَةٗۖ قُلِ ٱللَّهُۖ شَهِيدُۢ بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۚ وَأُوحِيَ إِلَيَّ هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانُ لِأُنذِرَكُم بِهِۦ وَمَنۢ بَلَغَۚ أَئِنَّكُمۡ لَتَشۡهَدُونَ أَنَّ مَعَ ٱللَّهِ ءَالِهَةً أُخۡرَىٰۚ قُل لَّآ أَشۡهَدُۚ قُلۡ إِنَّمَا هُوَ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ وَإِنَّنِي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ
Boola - okhubareba mbu –, “Ni shindu shina, eshiobuloli bwashio ni obukali muno?” Mana oboole mbu; “Nyasaye. Niye Omuloli muno wa hakari wefu ninanyu. Ne esie ndafumbulilwa Ikurani ino kho ebekanyilisilie khuyo, nende buli yesi owa yololela. Koo, toto enywe muchamanga mbu baliho abanyasaye bandi halala nende Nyasaye?” Boola mbu, “Esie shenjama endio tawe.” Boola mbu, “ Toto Ye ni nyasaye mulala butswa. Ne esie endi ehale muno nende ako akamutsokaasinjia.”
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡرِفُونَهُۥ كَمَا يَعۡرِفُونَ أَبۡنَآءَهُمُۘ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ فَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Balia abakhwahelesia Eshitabu bashimanya shingala bamanya abana babu. Ne balia abereetsanga mukhusikha, shibasuubilanga tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Ne ni wina omubii muno okhushila ulia uchishilanga Nyasaye obubeyi, nohomba ulia uchayanga ebifune bibie? Toto abandu ababii shibalibura tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَيَوۡمَ نَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا ثُمَّ نَقُولُ لِلَّذِينَ أَشۡرَكُوٓاْ أَيۡنَ شُرَكَآؤُكُمُ ٱلَّذِينَ كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ
Ne inyanga ya khulibakhuung’asia boosi mana khuboolele balia abatsokaasia mbu, “Bali hena abamwatsokaasinjia benyu nende Nyasaye, abamwelayilanga?”
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ لَمۡ تَكُن فِتۡنَتُهُمۡ إِلَّآ أَن قَالُواْ وَٱللَّهِ رَبِّنَا مَا كُنَّا مُشۡرِكِينَ
Ne shibaliba nende eshifune shiosishiosi tawe, halali baliboola mbu; “Khwitsuba nende Nyasaye wefu Omulesi, efwe shikhwali abatsokaasinjia tawe.”
Las Exégesis Árabes:
ٱنظُرۡ كَيۡفَ كَذَبُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡۚ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
Henga shingala bebeya abeene, ne kalia akabachikhanga nikabakora.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنۡهُم مَّن يَسۡتَمِعُ إِلَيۡكَۖ وَجَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۚ وَإِن يَرَوۡاْ كُلَّ ءَايَةٖ لَّا يُؤۡمِنُواْ بِهَاۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءُوكَ يُجَٰدِلُونَكَ يَقُولُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّآ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Ne mubo, baliwo balia abakhuwulilisinjia, ne khwara ishikalilo khumioyo chiabu khobalakamanya tawe, ne bali nende iwula mumarwi kabu. Ne nibalola ebimanyisio bioosi, shibabisubilanga tawe. Ne nibakhwitsila khulwa okhukhuyingasia, abakhayi baboolanga mbu; “Kano shini eshindu tawe, halali ni tsingano tsia khale butswa.”
Las Exégesis Árabes:
وَهُمۡ يَنۡهَوۡنَ عَنۡهُ وَيَنۡـَٔوۡنَ عَنۡهُۖ وَإِن يُهۡلِكُونَ إِلَّآ أَنفُسَهُمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ
Ne bakaaninjia Abandu okhuloonda kano, ne boosi beretsanga ehale ninako. Nabo shibasasinjia tawe halali emioyo chiabu abeene, nabo shibamanyile tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ وُقِفُواْ عَلَى ٱلنَّارِ فَقَالُواْ يَٰلَيۡتَنَا نُرَدُّ وَلَا نُكَذِّبَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّنَا وَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Ne ololangakhwo (inyanga yeyindukho) olwa baliemibwa khumulilo, baliboola mbu; “Abayie, khukalusibwakho khushialo, kho khwakhaya okhuyingasia ebimanyisio bia Nyasaye wefu Omulesi tawe, mana khwaba mubalia abasuubila.”
Las Exégesis Árabes:
بَلۡ بَدَا لَهُم مَّا كَانُواْ يُخۡفُونَ مِن قَبۡلُۖ وَلَوۡ رُدُّواْ لَعَادُواْ لِمَا نُهُواْ عَنۡهُ وَإِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Halali kamalile okhubaloleshela kalia akabafisanga khale. Ne kata bakalusibungwa, bakhakalushile butswa okhukhola kalia akabakaanibwa. Ne toto abo ni ababeyi butswa.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُوٓاْ إِنۡ هِيَ إِلَّا حَيَاتُنَا ٱلدُّنۡيَا وَمَا نَحۡنُ بِمَبۡعُوثِينَ
Ne baboola mbu; “Bubulao obulamu bundi tawe halali obulamu bwefu bwokhushialo khuno, ne efwe shikhulilamusibwa tawe.”
Las Exégesis Árabes:
وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذۡ وُقِفُواْ عَلَىٰ رَبِّهِمۡۚ قَالَ أَلَيۡسَ هَٰذَا بِٱلۡحَقِّۚ قَالُواْ بَلَىٰ وَرَبِّنَاۚ قَالَ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡفُرُونَ
Ne olalolangakhwo inyanga yeyindukho, olwa baliemibwa imbeli wa Nyasaye wabu Omulesi, mana baboolelwe mbu; “Koo, shini katoto kano?” Nabo baliboola mbu, “Ni endio, khwitsuba khulira lia Nyasaye wefu Omulesi (ni obwatoto).” Nyasaye aliboola mbu; “Kho laano pile eshinyasio shichila okhuyingana khwenyu khwamwayingananga.”
Las Exégesis Árabes:
قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِلِقَآءِ ٱللَّهِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلسَّاعَةُ بَغۡتَةٗ قَالُواْ يَٰحَسۡرَتَنَا عَلَىٰ مَا فَرَّطۡنَا فِيهَا وَهُمۡ يَحۡمِلُونَ أَوۡزَارَهُمۡ عَلَىٰ ظُهُورِهِمۡۚ أَلَا سَآءَ مَا يَزِرُونَ
Toto bamala okhusikha balia abakhaya likhuwa liokhubukana nende Nyasaye, okhuula shinga lifwa liabetsela mapwoka, mana nibaboola mbu; “Oh! Khwiyutsilisia kalia aka khwalabukulilamwo oluchendo tawe.” Ne balichinga emikuku chiabu khumikongo chiabu. Koo, ni amabii muno akabachinganga.
Las Exégesis Árabes:
وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَعِبٞ وَلَهۡوٞۖ وَلَلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Ne obulamu bwokhushialo khuno shinishiosi shiosi tawe halali omubayo, nende amakhuwa kobusilu. Ne inzu yomwikulu ni indayi muno khubalia abaria Nyasaye. Koo, shimuparangakhwo tawe?
Las Exégesis Árabes:
قَدۡ نَعۡلَمُ إِنَّهُۥ لَيَحۡزُنُكَ ٱلَّذِي يَقُولُونَۖ فَإِنَّهُمۡ لَا يُكَذِّبُونَكَ وَلَٰكِنَّ ٱلظَّٰلِمِينَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ يَجۡحَدُونَ
Toto khumanyile mbu akababoolanga kakhwetsanga eshibeela. Toto bo shibakhuyingasinjia ewe tawe, halali ababii abo bakhayanga ebifune bia Nyasaye [omwene alibarunga].
Las Exégesis Árabes:
وَلَقَدۡ كُذِّبَتۡ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِكَ فَصَبَرُواْ عَلَىٰ مَا كُذِّبُواْ وَأُوذُواْ حَتَّىٰٓ أَتَىٰهُمۡ نَصۡرُنَاۚ وَلَا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِ ٱللَّهِۚ وَلَقَدۡ جَآءَكَ مِن نَّبَإِيْ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Ne toto Abarumwa be imbeli wuwo bayingasibwa, mana nibefwila khukabayingasibwa, ne basinyisibwa okhula shinga obuhabini bwefu bwaboolela. Ne abulao unyala okhukalukhasia amakhuwa ka Nyasaye. Ne toto amakhuwa kandi akabarumwa kamala okhukhwitsira.
Las Exégesis Árabes:
وَإِن كَانَ كَبُرَ عَلَيۡكَ إِعۡرَاضُهُمۡ فَإِنِ ٱسۡتَطَعۡتَ أَن تَبۡتَغِيَ نَفَقٗا فِي ٱلۡأَرۡضِ أَوۡ سُلَّمٗا فِي ٱلسَّمَآءِ فَتَأۡتِيَهُم بِـَٔايَةٖۚ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ لَجَمَعَهُمۡ عَلَى ٱلۡهُدَىٰۚ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
Ne nikali okhwira ehale khwabu khuno ni likhuwa likhongo khwiwe, nonyala okhukoonya injila ya hasi mwiloba, nohomba ingasi wanina mwikulu wabarerera eshimanyisio (khola orio). Ne Nyasaye achamanga, yakhabakhung’asiye khubulunjifu. Kho olabakho butswa mubandu balamanyile tawe.
Las Exégesis Árabes:
۞ إِنَّمَا يَسۡتَجِيبُ ٱلَّذِينَ يَسۡمَعُونَۘ وَٱلۡمَوۡتَىٰ يَبۡعَثُهُمُ ٱللَّهُ ثُمَّ إِلَيۡهِ يُرۡجَعُونَ
Abafuchililanga sa nibalia abawulilanga. Ne abafu, Nyasaye alibalamusia, mana ewuwe ni wabalikalusibwa.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ لَوۡلَا نُزِّلَ عَلَيۡهِ ءَايَةٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ قَادِرٌ عَلَىٰٓ أَن يُنَزِّلَ ءَايَةٗ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Ne baboolanga mbu; “Shichila shina shiyeshilibwa eshimanyisio okhurula khu Nyasaye wuwe Omulesi?” Boola mbu; “Toto Nyasaye ali nende obunyali bwokhwishia eshimanyisio.” Halali abanji mubo shibamanyile tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَمَا مِن دَآبَّةٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا طَٰٓئِرٖ يَطِيرُ بِجَنَاحَيۡهِ إِلَّآ أُمَمٌ أَمۡثَالُكُمۚ مَّا فَرَّطۡنَا فِي ٱلۡكِتَٰبِ مِن شَيۡءٖۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ يُحۡشَرُونَ
Ne ibulao isolo khushialo nohomba liyoni lipurukhanga khu tsimba tsialio tsibili, halali ni emikanda shingala enywe. Ne shikhwalekha shiosishiosi erwanyi weshitabu shino tawe. Ne ewa Nyasaye wabu Omulesi niwo wabalikhung’asibwa.
Las Exégesis Árabes:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا صُمّٞ وَبُكۡمٞ فِي ٱلظُّلُمَٰتِۗ مَن يَشَإِ ٱللَّهُ يُضۡلِلۡهُ وَمَن يَشَأۡ يَجۡعَلۡهُ عَلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
Ne balia abayingana khubimanyisio biefu ni abatimbe, abasilu bali mufilima. Nyasaye akosinjia owa yeenya. Ne owayenya, amuretsanga khunjila ingololofu.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَرَءَيۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ أَوۡ أَتَتۡكُمُ ٱلسَّاعَةُ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ تَدۡعُونَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Boola mbu; “Mulola murie nikali mbu eshinyasio shia Nyasaye shiboolela, nohomba eshinyasio shieyindukho shiboolele; ni wina owulali Nyasaye, wamulasaba obukhonyi, toto nimuli abandu aba habwene?”
Las Exégesis Árabes:
بَلۡ إِيَّاهُ تَدۡعُونَ فَيَكۡشِفُ مَا تَدۡعُونَ إِلَيۡهِ إِن شَآءَ وَتَنسَوۡنَ مَا تُشۡرِكُونَ
Halali niye butswa wamulisaba, naye alibarusiliayo shiamumusabanga nachama. Ne mulibilila abamwamutsokasinjia ninaye.
Las Exégesis Árabes:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَآ إِلَىٰٓ أُمَمٖ مِّن قَبۡلِكَ فَأَخَذۡنَٰهُم بِٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمۡ يَتَضَرَّعُونَ
Ne toto khwaruma khu mikanda chiakhuranjilila mana nikhubara khubuumu nende khubutinyu khobanyoole okhuba abehotselefu.
Las Exégesis Árabes:
فَلَوۡلَآ إِذۡ جَآءَهُم بَأۡسُنَا تَضَرَّعُواْ وَلَٰكِن قَسَتۡ قُلُوبُهُمۡ وَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Khulwashina nibalehotselesia, olwa eshinyasio shiefu shiaboolela. Halali emioyo chiabu chioma, mana Shetani nabaronela akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِۦ فَتَحۡنَا عَلَيۡهِمۡ أَبۡوَٰبَ كُلِّ شَيۡءٍ حَتَّىٰٓ إِذَا فَرِحُواْ بِمَآ أُوتُوٓاْ أَخَذۡنَٰهُم بَغۡتَةٗ فَإِذَا هُم مُّبۡلِسُونَ
Olwa beebilila akabetsulisibungwa, khwabekulila emiliango chia buli eshindu, okhula shingala basangalila akabahelesibwa, khwababukula mapwoka, mana nibawesiakho omwoyo.
Las Exégesis Árabes:
فَقُطِعَ دَابِرُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْۚ وَٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Mana emisi chia abandu bakhola amabii nichitetwa (nibarula khushialo). Ne okhwitsomibwa khwoosi ni khwa Nyasaye Omulesi wa buli eshindu.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِنۡ أَخَذَ ٱللَّهُ سَمۡعَكُمۡ وَأَبۡصَٰرَكُمۡ وَخَتَمَ عَلَىٰ قُلُوبِكُم مَّنۡ إِلَٰهٌ غَيۡرُ ٱللَّهِ يَأۡتِيكُم بِهِۗ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ ثُمَّ هُمۡ يَصۡدِفُونَ
Boola mbu; “Mulola murie nikali mbu, Nyasaye abarusiakhwo tsimbulililo tsienyu, nende tsindolelo tsienyu, mana afunikhe emioyo chienyu; ni wina wundi owulali Nyasaye unyala okhubakalusilia ebio? Henga shingala khwinosinjia tsinyaali, mana nabo bakoyiakoyia.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَرَءَيۡتَكُمۡ إِنۡ أَتَىٰكُمۡ عَذَابُ ٱللَّهِ بَغۡتَةً أَوۡ جَهۡرَةً هَلۡ يُهۡلَكُ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Boola mbu; “Mulola murie nikali mbu, eshinyasio shia Nyasaye shibeetsela mapwoka, nohomba malola. Ni babu wina betsa okhusishibwa nibalali abandu bakhola obubii?”
Las Exégesis Árabes:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۖ فَمَنۡ ءَامَنَ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Ne shikhurumanga Abarumwa tawe, halali okhurera omwikhoyo nende okhwikanyilisia. Kho balia abasuubila mana nibaba abalayi, shibaliba nende oburi ne shibalibeelela tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَمَسُّهُمُ ٱلۡعَذَابُ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
Ne balia abayingasia tsinyaali tsiefu, eshinyasio shilibatilakhwo khukalia akabononinjia.
Las Exégesis Árabes:
قُل لَّآ أَقُولُ لَكُمۡ عِندِي خَزَآئِنُ ٱللَّهِ وَلَآ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ وَلَآ أَقُولُ لَكُمۡ إِنِّي مَلَكٌۖ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّۚ قُلۡ هَلۡ يَسۡتَوِي ٱلۡأَعۡمَىٰ وَٱلۡبَصِيرُۚ أَفَلَا تَتَفَكَّرُونَ
Boola mbu; “Esie shebaboolelanga mbu endi nende ebiachi bia Nyasaye tawe (ebelesie shiosishiosi shia mwenya), nohomba mbu ndamanya akefisile tawe, nohomba shebaboolela mbu esie endi Malaika tawe. Esie shenondanga halali kalia kefimbulilwe.” Boola mbu; “Koo, omuwofu nende owetsimoni ulolanga bakhaba nashilala? Shimuparangakhwo tawe?”
Las Exégesis Árabes:
وَأَنذِرۡ بِهِ ٱلَّذِينَ يَخَافُونَ أَن يُحۡشَرُوٓاْ إِلَىٰ رَبِّهِمۡ لَيۡسَ لَهُم مِّن دُونِهِۦ وَلِيّٞ وَلَا شَفِيعٞ لَّعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
Ne bekanyilisilie ninayo (Ikuran ino) balia abaritsanga mbu balikhung’asibwa ewa Nyasaye wabu omulesi, nibabula omukhonyi yesiyesi, nohomba owubasabila, (bekanyilisie orio) bakhaba bario banyoola okhuria (Nyasaye).
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَطۡرُدِ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ رَبَّهُم بِٱلۡغَدَوٰةِ وَٱلۡعَشِيِّ يُرِيدُونَ وَجۡهَهُۥۖ مَا عَلَيۡكَ مِنۡ حِسَابِهِم مِّن شَيۡءٖ وَمَا مِنۡ حِسَابِكَ عَلَيۡهِم مِّن شَيۡءٖ فَتَطۡرُدَهُمۡ فَتَكُونَ مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ne walatafia ta balia balaamanga Nyasaye wabu Omulesi itsuli nende ingoloobe, khulwokhwenya obweni bubwe. Okhubalilwa (amakhuwa) khwabu shikhuli khwiwe tawe, nohomba okhubalilwa khukhwo shikhuli khubo tawe. Nobatafia, olaba mubandu abamabii.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ فَتَنَّا بَعۡضَهُم بِبَعۡضٖ لِّيَقُولُوٓاْ أَهَٰٓؤُلَآءِ مَنَّ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنۢ بَيۡنِنَآۗ أَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِٱلشَّٰكِرِينَ
Ne endio nilwa khwabatema abeene khu beene khobaboole mbu; “Bano nibo ba Nyasaye yahelesia emikabo mwifwe?” Koo, Nyasaye shiyamanya abamukhupilanga orio?
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا جَآءَكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِـَٔايَٰتِنَا فَقُلۡ سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡۖ كَتَبَ رَبُّكُمۡ عَلَىٰ نَفۡسِهِ ٱلرَّحۡمَةَ أَنَّهُۥ مَنۡ عَمِلَ مِنكُمۡ سُوٓءَۢا بِجَهَٰلَةٖ ثُمَّ تَابَ مِنۢ بَعۡدِهِۦ وَأَصۡلَحَ فَأَنَّهُۥ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Ne nibakhwitsila balia abasuubilanga tsinyaali tsiefu, baboolele mbu; “Omulembe kube ninenyu. Nyasaye wenyu Omulesi yelachila tsimbabaasi, mbu ulia ulakhola mwinywe amabii obulamanya mana asabe eshileshelo okhurula awo, mana akhole amalayi, toto ye ni Weshileshelo po, Owetsimbabaasi muno.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلِتَسۡتَبِينَ سَبِيلُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Ne endio nilwakhwinoosinjia tsinyaali, kho injila ya ababii imanyikhane.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ إِنِّي نُهِيتُ أَنۡ أَعۡبُدَ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِۚ قُل لَّآ أَتَّبِعُ أَهۡوَآءَكُمۡ قَدۡ ضَلَلۡتُ إِذٗا وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ
Boola mbu; “Esie ndakanibwa okhulaama bilia bia mulaamanga, ebilali Nyasaye.” Boola mbu; “Shenondanga obwikombi bwenyu tawe, awo ndalaba engorere, ne shinditsa okhuba mubakololofu tawe.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ إِنِّي عَلَىٰ بَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّي وَكَذَّبۡتُم بِهِۦۚ مَا عِندِي مَا تَسۡتَعۡجِلُونَ بِهِۦٓۚ إِنِ ٱلۡحُكۡمُ إِلَّا لِلَّهِۖ يَقُصُّ ٱلۡحَقَّۖ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡفَٰصِلِينَ
Boola mbu; “Esie endi nende eshifune shia habulafu okhurula khu Nyasaye wanje Omulesi, nanyu mufikhayile. Kho esie embula shiamuyuyukhanilanga esho tawe. Okhubusia eshina khuli sa khu Nyasaye, aboolanga akatoto. Niye Omubusia Omulayi weshina okhushira ababusinjia eshina boosi.”
Las Exégesis Árabes:
قُل لَّوۡ أَنَّ عِندِي مَا تَسۡتَعۡجِلُونَ بِهِۦ لَقُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۗ وَٱللَّهُ أَعۡلَمُ بِٱلظَّٰلِمِينَ
Boola mbu; “Esie embetsanga nende kamuyuyukhanilanga ako, likhuwa elo liakhabusibwe hakari wanje ninenyu. Ne Nyasaye yamanya muno Abandu ababii.”
Las Exégesis Árabes:
۞ وَعِندَهُۥ مَفَاتِحُ ٱلۡغَيۡبِ لَا يَعۡلَمُهَآ إِلَّا هُوَۚ وَيَعۡلَمُ مَا فِي ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۚ وَمَا تَسۡقُطُ مِن وَرَقَةٍ إِلَّا يَعۡلَمُهَا وَلَا حَبَّةٖ فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡأَرۡضِ وَلَا رَطۡبٖ وَلَا يَابِسٍ إِلَّا فِي كِتَٰبٖ مُّبِينٖ
Ne Nyasaye ali nende tsifunguo tsia akefisile, abulawo wakamanya halali Ye. Ne yamanya akali khulukongo nende munyanza. Ne lisafu liosiliosi shilikwitsanga tawe, halali namanyile. Nohomba inyuma mufiilima fieliloba, ne sishikwitsanga eshiamatsimatsi, nohomba eshiumu, halali shili mushitabu eshiretsanga buli eshindu habulafu.
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلَّذِي يَتَوَفَّىٰكُم بِٱلَّيۡلِ وَيَعۡلَمُ مَا جَرَحۡتُم بِٱلنَّهَارِ ثُمَّ يَبۡعَثُكُمۡ فِيهِ لِيُقۡضَىٰٓ أَجَلٞ مُّسَمّٗىۖ ثُمَّ إِلَيۡهِ مَرۡجِعُكُمۡ ثُمَّ يُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Naye niye owubafwisinjia ebise bieshilo (mundoolo) ne amanyile akamukholanga eshitere; mana khandi abalamusinjia mwo, kho ebise bienyu ebiarebwao biule. Ne ewuwe butswa ni wamakalushilo kwenyu, ne alibaboolela akamwakholanga.
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلۡقَاهِرُ فَوۡقَ عِبَادِهِۦۖ وَيُرۡسِلُ عَلَيۡكُمۡ حَفَظَةً حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَ أَحَدَكُمُ ٱلۡمَوۡتُ تَوَفَّتۡهُ رُسُلُنَا وَهُمۡ لَا يُفَرِّطُونَ
Ye niye Omushili owuli hekulu wa abasumba bebe boosi. Abarumiranga (Abamalaika) ababikhanga (buli shiamukholanga). Okhula mulala wenyu niyolelwa nende lifwa, Abarumwa befu bamufwisinjia, nabo shibaleeminjia tawe.
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ رُدُّوٓاْ إِلَى ٱللَّهِ مَوۡلَىٰهُمُ ٱلۡحَقِّۚ أَلَا لَهُ ٱلۡحُكۡمُ وَهُوَ أَسۡرَعُ ٱلۡحَٰسِبِينَ
Mana bakalusibwe khu Nyasaye Omwami wabu watoto. Koo, okhubusia eshina nookhukhwe. Ne Ye ni omwangu muno wokhubala (ebikhole bia ebiloonje).
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ مَن يُنَجِّيكُم مِّن ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِ تَدۡعُونَهُۥ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةٗ لَّئِنۡ أَنجَىٰنَا مِنۡ هَٰذِهِۦ لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ
Boola mbu; “Ni wina ubahonokosinjia mufiilima fiokhulukongo nende fiomunyanza? Mumusabanga mukhwihotselesia nende muburi nimuboola mbu; 'Toto nokhuhonokosia mu kano, khulaba mubalia bopanga orio ingali.'”
Las Exégesis Árabes:
قُلِ ٱللَّهُ يُنَجِّيكُم مِّنۡهَا وَمِن كُلِّ كَرۡبٖ ثُمَّ أَنتُمۡ تُشۡرِكُونَ
Boola mbu; “Nyasaye niubahonokosinjia mwako nende mubuli obutinyu, mana enywe khandi mumutsokasinjia.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ هُوَ ٱلۡقَادِرُ عَلَىٰٓ أَن يَبۡعَثَ عَلَيۡكُمۡ عَذَابٗا مِّن فَوۡقِكُمۡ أَوۡ مِن تَحۡتِ أَرۡجُلِكُمۡ أَوۡ يَلۡبِسَكُمۡ شِيَعٗا وَيُذِيقَ بَعۡضَكُم بَأۡسَ بَعۡضٍۗ ٱنظُرۡ كَيۡفَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَفۡقَهُونَ
Boola mbu; “Ye niye unyala okhubarerera eshinyasio okhurulila hekulu wenyu, nohomba okhurulila hasi webilenje bienyu, nohomba abasalasie mube emikanda chilawulilisaninjia tawe, kho mulolesanie obufuru.” Henga shingala khwinoosinjia tsinyaali tsiefu khobanyoole okhumanya.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَّبَ بِهِۦ قَوۡمُكَ وَهُوَ ٱلۡحَقُّۚ قُل لَّسۡتُ عَلَيۡكُم بِوَكِيلٖ
Ne abandu bobo bayiyingasia (Ikurani ino), nayo nili eyatoto. Boola mbu, “Esie shendi omulindi wenyu tawe.”
Las Exégesis Árabes:
لِّكُلِّ نَبَإٖ مُّسۡتَقَرّٞۚ وَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
Buli likhuwa (mu Kurani) muno lili nende ebise bialio. Ne ahambi ano mwitsa okhumanya.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا رَأَيۡتَ ٱلَّذِينَ يَخُوضُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ حَتَّىٰ يَخُوضُواْ فِي حَدِيثٍ غَيۡرِهِۦۚ وَإِمَّا يُنسِيَنَّكَ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَلَا تَقۡعُدۡ بَعۡدَ ٱلذِّكۡرَىٰ مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ne nolola balia ababoolanga khutsinyali tsiefu nibatsifukula, obe ehale ninabo okhula shingala balachaka okhuboola amakhuwa kandi. Ne shetani nakhwibilisia; niwitsulila, olekhala halala nende abandu ababii abo tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَمَا عَلَى ٱلَّذِينَ يَتَّقُونَ مِنۡ حِسَابِهِم مِّن شَيۡءٖ وَلَٰكِن ذِكۡرَىٰ لَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
Ne balia abaria Nyasaye babula elindi liosi liosi khubandu abo tawe, halali obwitsulisio mbu khobanyoole okhuria Nyasaye.
Las Exégesis Árabes:
وَذَرِ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَهُمۡ لَعِبٗا وَلَهۡوٗا وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ وَذَكِّرۡ بِهِۦٓ أَن تُبۡسَلَ نَفۡسُۢ بِمَا كَسَبَتۡ لَيۡسَ لَهَا مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلِيّٞ وَلَا شَفِيعٞ وَإِن تَعۡدِلۡ كُلَّ عَدۡلٖ لَّا يُؤۡخَذۡ مِنۡهَآۗ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أُبۡسِلُواْ بِمَا كَسَبُواْۖ لَهُمۡ شَرَابٞ مِّنۡ حَمِيمٖ وَعَذَابٌ أَلِيمُۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡفُرُونَ
Ne lekha balia abakhola idini yabu okhuba emibayo nende eshindu shibulamwo oluchendo, ne obulamu bwokhushialo nibubakatia. Kho itsulisia khuyo mbu, omwoyo kuletsa kwasishibwa khukakwakhola tawe; nikubula omulindi nohomba wokhukusabila obulesheli, owulali Nyasaye tawe. Ne kata nikurunga shiosishiosi shiyela shirie, shikulichamilwa tawe. Abo nibo basishibwa khulwa kalia akabakhola. Abo balinyoola eshinywebwa shia amatsi kayile paa, nende eshinyasio shiwumisinjia, khulwa kalia akabakhayanga.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَنَدۡعُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ مَا لَا يَنفَعُنَا وَلَا يَضُرُّنَا وَنُرَدُّ عَلَىٰٓ أَعۡقَابِنَا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُ كَٱلَّذِي ٱسۡتَهۡوَتۡهُ ٱلشَّيَٰطِينُ فِي ٱلۡأَرۡضِ حَيۡرَانَ لَهُۥٓ أَصۡحَٰبٞ يَدۡعُونَهُۥٓ إِلَى ٱلۡهُدَى ٱئۡتِنَاۗ قُلۡ إِنَّ هُدَى ٱللَّهِ هُوَ ٱلۡهُدَىٰۖ وَأُمِرۡنَا لِنُسۡلِمَ لِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Boola mbu; “Koo, khulaame filia filali Nyasaye tawe, efilanyala okhukhukhoonya shiosishiosi, nohomba efilanyala okhukhukhola eshibi shiosishiosi tawe, ne khukalusibwe inyuma, Nyasaye namalile okhukhulunjisia, khube shinga ulia wa amashetani kakosia khushialo; ababeyabeyanga?” Ali nende abetsa, bamulanganga khubulunjifu nibaboola mbu; “Itse eno khwifwe.” Boola mbu; “Toto obulunjifu bwa Nyasaye nibo obulunjifu.” Ne khwalomesibwa mbu khwilekhulile Nyasaye Omulesi webilonje bioosi.”
Las Exégesis Árabes:
وَأَنۡ أَقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَٱتَّقُوهُۚ وَهُوَ ٱلَّذِيٓ إِلَيۡهِ تُحۡشَرُونَ
Ne (khwaboolelwa mbu); “Laame khatsotso, ne rie Ye. Naye niye owamulikhung’asibwa ewuwe.”
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّۖ وَيَوۡمَ يَقُولُ كُن فَيَكُونُۚ قَوۡلُهُ ٱلۡحَقُّۚ وَلَهُ ٱلۡمُلۡكُ يَوۡمَ يُنفَخُ فِي ٱلصُّورِۚ عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِۚ وَهُوَ ٱلۡحَكِيمُ ٱلۡخَبِيرُ
Naye niye owaloonga likulu nende eshialo khubwatoto. Ne inyanga yaliboola mbu, “Ba” ni iba. Likhuwa lilie ni liatoto, ali nende obwami inyanga yokhufurwa mulwika. Omumanyi wa kefisile nende akali habulafu, naye niye Owamachesi muno, Omumanyi po wa koosi.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِيمُ لِأَبِيهِ ءَازَرَ أَتَتَّخِذُ أَصۡنَامًا ءَالِهَةً إِنِّيٓ أَرَىٰكَ وَقَوۡمَكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
Ne (yitsulile) olwa Ibrahim yaboolela papa wuwe, Azar mbu, “Okholanga ebifwanani okhuba abanyasaye? Toto ekhulola ewe nende abandu bobo nimuli mubukori bulolekha.”
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ نُرِيٓ إِبۡرَٰهِيمَ مَلَكُوتَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلِيَكُونَ مِنَ ٱلۡمُوقِنِينَ
Ne endio nilo olwa khwechesia Ibrahim obwami bwomwikulu nende mushialo, kho abe mubalia abasuubila muno.
Las Exégesis Árabes:
فَلَمَّا جَنَّ عَلَيۡهِ ٱلَّيۡلُ رَءَا كَوۡكَبٗاۖ قَالَ هَٰذَا رَبِّيۖ فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَآ أُحِبُّ ٱلۡأٓفِلِينَ
Ne olwa eshilo shiamulila, yalola ing’ining’ini, naboola mbu, “Ino niyo nyasaye wanje omulesi.” Ne olwa ing’ining’ini eyo yabura, nikora; yaboola mbu: “Esie shindachama abanyasaye bakorakoranga tawe.”
Las Exégesis Árabes:
فَلَمَّا رَءَا ٱلۡقَمَرَ بَازِغٗا قَالَ هَٰذَا رَبِّيۖ فَلَمَّآ أَفَلَ قَالَ لَئِن لَّمۡ يَهۡدِنِي رَبِّي لَأَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلضَّآلِّينَ
Ne olwa yalola omwesi nikurulanga, yaboola mbu; “Kuno niko nyasaye wanje Omulesi.” Ne olwa kwakora, yaboola mbu; “Nyasaye wanje Omulesi nalaalunjisia tawe, toto nditsa okhuba mubandu abakora.”
Las Exégesis Árabes:
فَلَمَّا رَءَا ٱلشَّمۡسَ بَازِغَةٗ قَالَ هَٰذَا رَبِّي هَٰذَآ أَكۡبَرُۖ فَلَمَّآ أَفَلَتۡ قَالَ يَٰقَوۡمِ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تُشۡرِكُونَ
Ne olwa yalola eliuba nilirulanga, yaboola mbu; “Uno niye nyasaye wanje omulesi; uno niye omukhongo po.” Ne olwa liabura, yaboola mbu; “Enywe abandu banje, esie toto ebekongola nende ebiamutsokasinjia Nyasaye ebio.
Las Exégesis Árabes:
إِنِّي وَجَّهۡتُ وَجۡهِيَ لِلَّذِي فَطَرَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ حَنِيفٗاۖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
Esie toto enjomiye obweni bwanje neelunjishe khu ulia waloonga likulu nende eshialo. Ne esie shendi mubatsokaasinjia Nyasaye tawe.”
Las Exégesis Árabes:
وَحَآجَّهُۥ قَوۡمُهُۥۚ قَالَ أَتُحَٰٓجُّوٓنِّي فِي ٱللَّهِ وَقَدۡ هَدَىٰنِۚ وَلَآ أَخَافُ مَا تُشۡرِكُونَ بِهِۦٓ إِلَّآ أَن يَشَآءَ رَبِّي شَيۡـٔٗاۚ وَسِعَ رَبِّي كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمًاۚ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
Abandu bebe nibamufunania. Naboola mbu; “Mufunaninjia khu Nyasaye, naye yalunjisiye? Ne sheritsanga bilia ebiamutsokaasinjia ninaye tawe, halali Nyasaye wanje Omulesi nachama likhuwa liosiliosi (okhuba, nalo liba). Nyasaye wanje Omulesi yamanya obulayi buli eshindu. Koo, shimwitsulilanga tawe?”
Las Exégesis Árabes:
وَكَيۡفَ أَخَافُ مَآ أَشۡرَكۡتُمۡ وَلَا تَخَافُونَ أَنَّكُمۡ أَشۡرَكۡتُم بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ عَلَيۡكُمۡ سُلۡطَٰنٗاۚ فَأَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ أَحَقُّ بِٱلۡأَمۡنِۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Ne ndakharia endie abamutsokaasinjia abo, ne enywe shimuritsanga mbu mutsokaasinjia Nyasaye nende kalia kayalabeshilia eshifune tawe? Kho ni mukanda shina khuchibili chino (okwanje nende okwenyu), okukhoyeshele muno okhunyoola omulembe, toto nikali mbu mumanyile?
Las Exégesis Árabes:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَمۡ يَلۡبِسُوٓاْ إِيمَٰنَهُم بِظُلۡمٍ أُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡأَمۡنُ وَهُم مُّهۡتَدُونَ
Balia abasuubila, ne nibalatsokasia obusuubili bwabu nende obubii tawe, abo bali nende omulembe kwatoto, ne abo nibo abalunjifu.
Las Exégesis Árabes:
وَتِلۡكَ حُجَّتُنَآ ءَاتَيۡنَٰهَآ إِبۡرَٰهِيمَ عَلَىٰ قَوۡمِهِۦۚ نَرۡفَعُ دَرَجَٰتٖ مَّن نَّشَآءُۗ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ
Ne bino nibo ebifune biefu ebia khwahelesia Ibrahim khu bandu bebe. Khuchingulanga hekulu tsingasi owakhwenya. Toto Nyasaye wuwo Omulesi ni Owamachesi, Omumanyi muno.
Las Exégesis Árabes:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَۚ كُلًّا هَدَيۡنَاۚ وَنُوحًا هَدَيۡنَا مِن قَبۡلُۖ وَمِن ذُرِّيَّتِهِۦ دَاوُۥدَ وَسُلَيۡمَٰنَ وَأَيُّوبَ وَيُوسُفَ وَمُوسَىٰ وَهَٰرُونَۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Ne nikhuhelesia (Ibrahim omwana ulangwa mbu) Ishaq nende Yaqub, boosi nikhubalunjisia. Ne Nuh khwamulunjisia khale. Ne khulwibulo lulwe nikhulunjisia Dawud nende Suleiman, nende Ayub, nende Yusuf, nende Musa nende Harun. Ne endio nilwa khurunganga Abandu abalayi.
Las Exégesis Árabes:
وَزَكَرِيَّا وَيَحۡيَىٰ وَعِيسَىٰ وَإِلۡيَاسَۖ كُلّٞ مِّنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
Nende Zakaria, nende Yahya, nende Isa, nende Ilyasi, boosi bali mubandu abalayi.
Las Exégesis Árabes:
وَإِسۡمَٰعِيلَ وَٱلۡيَسَعَ وَيُونُسَ وَلُوطٗاۚ وَكُلّٗا فَضَّلۡنَا عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
Nende Ismail, nende Al-Yasaa (Elisha), nende Yunus, nende Luti. Boosi nikhubara hekulu wa abandu boosi.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنۡ ءَابَآئِهِمۡ وَذُرِّيَّٰتِهِمۡ وَإِخۡوَٰنِهِمۡۖ وَٱجۡتَبَيۡنَٰهُمۡ وَهَدَيۡنَٰهُمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ
Ne nikhulunjisia basabwe bandi, nende olwibulo lwabu lundi, nende abasiani babu bandi. Ne nikhubabukula nikhubawula, ne nikhubalunjisia khunjila ingololofu.
Las Exégesis Árabes:
ذَٰلِكَ هُدَى ٱللَّهِ يَهۡدِي بِهِۦ مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۚ وَلَوۡ أَشۡرَكُواْ لَحَبِطَ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Obo nibo obulunjifu bwa Nyasaye, alunjisilinjia khubwo owayenya mubasumba bebe. Ne bamutsokaasinjia, kakhababiyile kalia akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحُكۡمَ وَٱلنُّبُوَّةَۚ فَإِن يَكۡفُرۡ بِهَا هَٰٓؤُلَآءِ فَقَدۡ وَكَّلۡنَا بِهَا قَوۡمٗا لَّيۡسُواْ بِهَا بِكَٰفِرِينَ
Abo nibo abakhwahelesia Eshitabu, nende oburuchi nende oburumwa. Ne bano nibakakhaya kano, khwamala okhukarererao abandu abalakakhayanga tawe.
Las Exégesis Árabes:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ هَدَى ٱللَّهُۖ فَبِهُدَىٰهُمُ ٱقۡتَدِهۡۗ قُل لَّآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ أَجۡرًاۖ إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرَىٰ لِلۡعَٰلَمِينَ
Abo nibo aba Nyasaye yalunjisia. Kho londa obulunjifu bwabu. Boola mbu; “Shebasabanga omurungo khu kano tawe. Kano ni ametsulisio butswa khubandu boosi.”
Las Exégesis Árabes:
وَمَا قَدَرُواْ ٱللَّهَ حَقَّ قَدۡرِهِۦٓ إِذۡ قَالُواْ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ بَشَرٖ مِّن شَيۡءٖۗ قُلۡ مَنۡ أَنزَلَ ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِي جَآءَ بِهِۦ مُوسَىٰ نُورٗا وَهُدٗى لِّلنَّاسِۖ تَجۡعَلُونَهُۥ قَرَاطِيسَ تُبۡدُونَهَا وَتُخۡفُونَ كَثِيرٗاۖ وَعُلِّمۡتُم مَّا لَمۡ تَعۡلَمُوٓاْ أَنتُمۡ وَلَآ ءَابَآؤُكُمۡۖ قُلِ ٱللَّهُۖ ثُمَّ ذَرۡهُمۡ فِي خَوۡضِهِمۡ يَلۡعَبُونَ
Ne shibahelesia Nyasaye eshiribwa shingala kenyekhananga tawe, olwa baboola mbu, “Nyasaye shiyeshia shiosishiosi
khumundu tawe.” Boola mbu; “Ni wina weshia Eshitabu shia Musa yetsa nashio, obulafu nende obulunjifu khubandu, eshia mwakhola ebitonye ebitonye, mulolosinjia kamwenya, ne mufisanga amanji muno. Ne mwechesibwa akamwalali nimwamanya tawe, enywe nende bapapa benyu?” Boola mbu, “Ni Nyasaye.” Mana obaleshe mubukalakala bwabu nibabayanga.
Las Exégesis Árabes:
وَهَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ مُبَارَكٞ مُّصَدِّقُ ٱلَّذِي بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَلِتُنذِرَ أُمَّ ٱلۡقُرَىٰ وَمَنۡ حَوۡلَهَاۚ وَٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۖ وَهُمۡ عَلَىٰ صَلَاتِهِمۡ يُحَافِظُونَ
Ne Eshitabu shino eshakhweshia, eshili netsikhabi tsinyinji, shifuchilisaninjia nende kalia akashiranjilila. Ne kho wikanyisilie nyina tsingongo nende abandu bali mumbeka mwayio. Ne balia abasuubila mubulamu bwomwikulu, bashisuubilanga. Ne bahenganga obulayi tsiswala tsiabu.
Las Exégesis Árabes:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ قَالَ أُوحِيَ إِلَيَّ وَلَمۡ يُوحَ إِلَيۡهِ شَيۡءٞ وَمَن قَالَ سَأُنزِلُ مِثۡلَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُۗ وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلظَّٰلِمُونَ فِي غَمَرَٰتِ ٱلۡمَوۡتِ وَٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ بَاسِطُوٓاْ أَيۡدِيهِمۡ أَخۡرِجُوٓاْ أَنفُسَكُمُۖ ٱلۡيَوۡمَ تُجۡزَوۡنَ عَذَابَ ٱلۡهُونِ بِمَا كُنتُمۡ تَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ غَيۡرَ ٱلۡحَقِّ وَكُنتُمۡ عَنۡ ءَايَٰتِهِۦ تَسۡتَكۡبِرُونَ
Ne ni wina omubii omukhongo muno, okhushila ulia uchishilanga Nyasaye obubeyi, nohomba ulia uboolanga mbu; “Endererwe obufimbuli” ne shaba afimbulilwe shiosishiosi tawe. Nende ulia uboolanga mbu; “Nditsa okhwishia shinga ka Nyasaye yeshia.” Ne nolilola ababii olwa baliba mumusando kwokhurula omwoyo, ne Abamalaika nibabalunjisiliyekhwo emikhono chiabu nibababoolela mbu; “Rusie emioyo chienyu. Olwalelo mularungwa eshinyasio sheshifimbwa murwe, khulwa kalia akamwaboolanga khu Nyasaye akalali katoto tawe, nende shingala mwakholelanga tsinyaali tsitsie obufuru (wakhabalutsi shingala berundanga).”
Las Exégesis Árabes:
وَلَقَدۡ جِئۡتُمُونَا فُرَٰدَىٰ كَمَا خَلَقۡنَٰكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَتَرَكۡتُم مَّا خَوَّلۡنَٰكُمۡ وَرَآءَ ظُهُورِكُمۡۖ وَمَا نَرَىٰ مَعَكُمۡ شُفَعَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ زَعَمۡتُمۡ أَنَّهُمۡ فِيكُمۡ شُرَكَٰٓؤُاْۚ لَقَد تَّقَطَّعَ بَيۡنَكُمۡ وَضَلَّ عَنكُم مَّا كُنتُمۡ تَزۡعُمُونَ
Ne toto mumalile okhukhwiitsila shiamulala mulala, shingala khwabaloonga olwokhuranga; ne mwalekha inyuma wenyu akakhwabahelesia. Ne shikhulolangakhwo ta ababasabila benyu abamwelayilanga mbu ni abasanji ba Nyasaye khwinywe. Kakhalishe muno hakari wenyu, ne kalia akamwelayilanga kabakorere.
Las Exégesis Árabes:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ فَالِقُ ٱلۡحَبِّ وَٱلنَّوَىٰۖ يُخۡرِجُ ٱلۡحَيَّ مِنَ ٱلۡمَيِّتِ وَمُخۡرِجُ ٱلۡمَيِّتِ مِنَ ٱلۡحَيِّۚ ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُۖ فَأَنَّىٰ تُؤۡفَكُونَ
Toto Nyasaye niye umesinjia olufwa okhurula muinyuma kwaba omusaala. Arusinjia omulamu okhurula mumufu, ne arusinjia omufu mumulamu. Oyo niye Nyasaye. Kho niyena wamukalukhanibungwa.
Las Exégesis Árabes:
فَالِقُ ٱلۡإِصۡبَاحِ وَجَعَلَ ٱلَّيۡلَ سَكَنٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ حُسۡبَانٗاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
Niye ushiesinjia obulafu bwa mumabwibwi, ne ni ukholanga eshilo okhuba shiokhuwulukha, nende eliuba nende omwesi okhuchenda khububasio. Esho nisho eshichelo shia Owamani, Omumanyi muno.
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَ لَكُمُ ٱلنُّجُومَ لِتَهۡتَدُواْ بِهَا فِي ظُلُمَٰتِ ٱلۡبَرِّ وَٱلۡبَحۡرِۗ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Naye niye owamukasilia tsing’ining’ini; kho tsimulunjisie mufiilima fiokhungongo nende fiomunyanza. Toto khwamala okhwinoosia tsinyaali khu abandu abamanya.
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ فَمُسۡتَقَرّٞ وَمُسۡتَوۡدَعٞۗ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَفۡقَهُونَ
Naye niye owabaloonga okhurula khu mundu mulala, ne aliwo habundu wokhwikhala nende habundu wookhuba khubise bititi sa. Toto khwinoosinjia tsinyaali tsino khubandu bamanyanga (akababoolelwa).
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ نَبَاتَ كُلِّ شَيۡءٖ فَأَخۡرَجۡنَا مِنۡهُ خَضِرٗا نُّخۡرِجُ مِنۡهُ حَبّٗا مُّتَرَاكِبٗا وَمِنَ ٱلنَّخۡلِ مِن طَلۡعِهَا قِنۡوَانٞ دَانِيَةٞ وَجَنَّٰتٖ مِّنۡ أَعۡنَابٖ وَٱلزَّيۡتُونَ وَٱلرُّمَّانَ مُشۡتَبِهٗا وَغَيۡرَ مُتَشَٰبِهٍۗ ٱنظُرُوٓاْ إِلَىٰ ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثۡمَرَ وَيَنۡعِهِۦٓۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكُمۡ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Naye niye wishinjia amatsi okhurula mwikulu, ne khuko nikhumesia emimela chia buli eshindu mana nikhukhola nibimela emimela chobukondo bwa amasafu, nikhurusiamwo tsinyuma tsichelekhaane. Ne mumitende, birulangamwo mumakoko kayio ebisuche biiname, nende emikunda chetsizabibu, nende Zeituni, nende rumana, akafwanana nende kalafwanana. Henge ebiamo biayio olwabiamaanga nende okhwenga khwabio. Toto khwako ebifune bilimwo khubandu basuubilanga.
Las Exégesis Árabes:
وَجَعَلُواْ لِلَّهِ شُرَكَآءَ ٱلۡجِنَّ وَخَلَقَهُمۡۖ وَخَرَقُواْ لَهُۥ بَنِينَ وَبَنَٰتِۭ بِغَيۡرِ عِلۡمٖۚ سُبۡحَٰنَهُۥ وَتَعَٰلَىٰ عَمَّا يَصِفُونَ
Ne bakhola amajini okhuba abasanji ba Nyasaye, nikali mbu niye owabaloonga. Ne bamuchishilanga mbu ali nende abana abasatsa nende beshikhasi nibabula obumanyi. Nyasaye nomutswenifu ali ehale nende ako, ne ali hekulu okhushila kalia kabamuchikhangakhwo.
Las Exégesis Árabes:
بَدِيعُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ أَنَّىٰ يَكُونُ لَهُۥ وَلَدٞ وَلَمۡ تَكُن لَّهُۥ صَٰحِبَةٞۖ وَخَلَقَ كُلَّ شَيۡءٖۖ وَهُوَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
Owaloonga likulu nende eshialo, kanyalikhana karie ye okhuba nende omwana, naye abula omukhasi. Ne yaloonga buli eshindu. Naye ni omumanyi muno wabuli eshindu.
Las Exégesis Árabes:
ذَٰلِكُمُ ٱللَّهُ رَبُّكُمۡۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ خَٰلِقُ كُلِّ شَيۡءٖ فَٱعۡبُدُوهُۚ وَهُوَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ وَكِيلٞ
Oyo niye Nyasaye wenyu omulesi, abulao nyasaye halali Ye, omulonji wa buli eshindu kho mumulame. Naye ni omulindi wabuli eshindu.
Las Exégesis Árabes:
لَّا تُدۡرِكُهُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ وَهُوَ يُدۡرِكُ ٱلۡأَبۡصَٰرَۖ وَهُوَ ٱللَّطِيفُ ٱلۡخَبِيرُ
Tsimoni shitsiakhamulola tawe, naye atsilolanga. Naye niye omwihotselefu owuli nende amakhuwa koosi.
Las Exégesis Árabes:
قَدۡ جَآءَكُم بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمۡۖ فَمَنۡ أَبۡصَرَ فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ عَمِيَ فَعَلَيۡهَاۚ وَمَآ أَنَا۠ عَلَيۡكُم بِحَفِيظٖ
Toto bimalile okhubeetsela ebifune ebikhongo muno okhurula khu Nyasaye wenyu Omulesi. Kho ulia ufungula tsimoni yalola, nikhululwe omwene, ne ulia ulalola tawe nikhululwe omwene. Nasi shendi omulindi wenyu tawe (endisa omwikanyilisi).
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلِيَقُولُواْ دَرَسۡتَ وَلِنُبَيِّنَهُۥ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Ne endio nilwakhureranga tsimbia tsia tsinyaali, ne khobaboole mbu, “Okasomele (kano shikarula khu Nyasaye tawe) (ne khukalushile khuri); kho khukenoosie khulwa abandu bamanya.
Las Exégesis Árabes:
ٱتَّبِعۡ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِن رَّبِّكَۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ وَأَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
Londa kofimbulilungwa okhurula khu Nyasaye wuwo Omulesi. Abulao nyasaye ulamwa khubwatoto owulali Ye. Ne wire ehale nende abatsokaasinjia Nyasaye.
Las Exégesis Árabes:
وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشۡرَكُواْۗ وَمَا جَعَلۡنَٰكَ عَلَيۡهِمۡ حَفِيظٗاۖ وَمَآ أَنتَ عَلَيۡهِم بِوَكِيلٖ
Ne Nyasaye yenyanga, shibakhabeele abamutsokasinjia tawe. Ne efwe shikhwakhukhola mbu obe omulenji wabu tawe. Nawe sholi omulindi wabu tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَسُبُّواْ ٱلَّذِينَ يَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ فَيَسُبُّواْ ٱللَّهَ عَدۡوَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖۗ كَذَٰلِكَ زَيَّنَّا لِكُلِّ أُمَّةٍ عَمَلَهُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّهِم مَّرۡجِعُهُمۡ فَيُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Ne olanyeka balia ababalaamanga abalali Nyasaye tawe, baletsa banyeka Nyasaye khubufuru bwabu, nibalamanyile tawe. Endio nilwa khwaronela buli abandu ebikhole biabu. Mana ewa Nyasaye wabu Omulesi niwo wabalikalukha, naye alibaboolela akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
وَأَقۡسَمُواْ بِٱللَّهِ جَهۡدَ أَيۡمَٰنِهِمۡ لَئِن جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ لَّيُؤۡمِنُنَّ بِهَاۚ قُلۡ إِنَّمَا ٱلۡأٓيَٰتُ عِندَ ٱللَّهِۖ وَمَا يُشۡعِرُكُمۡ أَنَّهَآ إِذَا جَآءَتۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
Ne betsuba khu Nyasaye ebitsubo biabu bia amaani muno mbu; “Nibarererwa ebimanyisio, toto balabisuubila.” Boola mbu; “Toto ebimanyisio bili wa Nyasaye. Ne ni shina eshibamanyia mbu toto nibibetsera shibalabisuubila tawe?”
Las Exégesis Árabes:
وَنُقَلِّبُ أَفۡـِٔدَتَهُمۡ وَأَبۡصَٰرَهُمۡ كَمَا لَمۡ يُؤۡمِنُواْ بِهِۦٓ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَنَذَرُهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
Ne khwitsa okhukalukhania emioyo chiabu, nende tsimoni tsiabu shingala bakhaya okhusuubila olwokhuranga. Ne khulabalekha mutsimbii tsiabu nibabeyabeyanga.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَلَوۡ أَنَّنَا نَزَّلۡنَآ إِلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةَ وَكَلَّمَهُمُ ٱلۡمَوۡتَىٰ وَحَشَرۡنَا عَلَيۡهِمۡ كُلَّ شَيۡءٖ قُبُلٗا مَّا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُوٓاْ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ يَجۡهَلُونَ
Ne khubeshilinjia Abamalaika, mana abafu babalomalomia mana khubakhung’asilie buli eshindu imbeli wabu, shibakhasuubile tawe okhula Nyasaye achame. Halali abanji mubo bakorerwe.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا لِكُلِّ نَبِيٍّ عَدُوّٗا شَيَٰطِينَ ٱلۡإِنسِ وَٱلۡجِنِّ يُوحِي بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٖ زُخۡرُفَ ٱلۡقَوۡلِ غُرُورٗاۚ وَلَوۡ شَآءَ رَبُّكَ مَا فَعَلُوهُۖ فَذَرۡهُمۡ وَمَا يَفۡتَرُونَ
Ne endio nilwa khwakholela buli Omurumwa okhuba nende abasuku, amashetani abandu, nende amajini; bafimbulilananga abene khubene amakhuwa amarone kobubeyi. Ne Nyasaye wuwo Omulesi yenyanga, shibakhakholele bario tawe. Kho baleshesa nende akabachikhanga.
Las Exégesis Árabes:
وَلِتَصۡغَىٰٓ إِلَيۡهِ أَفۡـِٔدَةُ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَلِيَرۡضَوۡهُ وَلِيَقۡتَرِفُواْ مَا هُم مُّقۡتَرِفُونَ
Kho chiloonde ako emioyo chia balia balasuubilanga mubulamu bwomwikulu tawe, ne bakachame, ne khobanyoole okhukhola akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
أَفَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡتَغِي حَكَمٗا وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنزَلَ إِلَيۡكُمُ ٱلۡكِتَٰبَ مُفَصَّلٗاۚ وَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يَعۡلَمُونَ أَنَّهُۥ مُنَزَّلٞ مِّن رَّبِّكَ بِٱلۡحَقِّۖ فَلَا تَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُمۡتَرِينَ
Koo, engonye owubusia eshina wundi ulali Nyasaye tawe? Naye niye owabeshilia Eshitabu, eshinoosinjia habulafu. Ne balia abakhwahelesia Eshitabu, bamanya mbu toto shieshibwa okhurula khu Nyasaye wuwo Omulesi khubwatoto. Kho olayiira waba mubalia bakanakananga tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَتَمَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ صِدۡقٗا وَعَدۡلٗاۚ لَّا مُبَدِّلَ لِكَلِمَٰتِهِۦۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Toto liayela likhuwa lia Nyasaye wuwo Omulesi liobwatoto nende obuleng’afu. Abulao unyala okhukalukhania amakhuwa kaye. Naye niye Omuwulili po, Omumanyi muno.
Las Exégesis Árabes:
وَإِن تُطِعۡ أَكۡثَرَ مَن فِي ٱلۡأَرۡضِ يُضِلُّوكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِن يَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنۡ هُمۡ إِلَّا يَخۡرُصُونَ
Ne nowulila abaanji bali khushialo, betsa okhukhukosia ehale nende injila ya Nyasaye. Bo balondanga butswa amaparo kabu, ne shibakholanga liosiliosi tawe halali okhuchikha butswa.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ مَن يَضِلُّ عَن سَبِيلِهِۦۖ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ
Toto bwene Nyasaye wuwo Omulesi niye owamanya obulayi balia abakora ehale nende injila yiyie, naye khandi yamanya muno balia abalunjikha.
Las Exégesis Árabes:
فَكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ إِن كُنتُم بِـَٔايَٰتِهِۦ مُؤۡمِنِينَ
Kho lie filia firumbulilwekho elira lia Nyasaye, toto nimuli mbu musuubilanga tsinyali tsitsie.
Las Exégesis Árabes:
وَمَا لَكُمۡ أَلَّا تَأۡكُلُواْ مِمَّا ذُكِرَ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَقَدۡ فَصَّلَ لَكُم مَّا حَرَّمَ عَلَيۡكُمۡ إِلَّا مَا ٱضۡطُرِرۡتُمۡ إِلَيۡهِۗ وَإِنَّ كَثِيرٗا لَّيُضِلُّونَ بِأَهۡوَآئِهِم بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُعۡتَدِينَ
Ne shichila shina mulalia khutsisolo tsilia tsirumbulilwekho elira lia Nyasaye tawe, ne yabenoosilia obulayi ebia yabakania, halali bilia ebiamunichilisibwakho. Ne abaanji toto bakosinjia Abandu mubwikombi bwabu obulaba nende obumanyi tawe. Toto Nyasaye wuwo Omulesi ni umanyile muno abarumanga tsinzakho.
Las Exégesis Árabes:
وَذَرُواْ ظَٰهِرَ ٱلۡإِثۡمِ وَبَاطِنَهُۥٓۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَكۡسِبُونَ ٱلۡإِثۡمَ سَيُجۡزَوۡنَ بِمَا كَانُواْ يَقۡتَرِفُونَ
Ne leshe okhukhola tsimbi tsia habulafu nende tsia mubwifisi. Toto balia bakholanga tsimbi balirungwa khukabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَأۡكُلُواْ مِمَّا لَمۡ يُذۡكَرِ ٱسۡمُ ٱللَّهِ عَلَيۡهِ وَإِنَّهُۥ لَفِسۡقٞۗ وَإِنَّ ٱلشَّيَٰطِينَ لَيُوحُونَ إِلَىٰٓ أَوۡلِيَآئِهِمۡ لِيُجَٰدِلُوكُمۡۖ وَإِنۡ أَطَعۡتُمُوهُمۡ إِنَّكُمۡ لَمُشۡرِكُونَ
Ne mulalia tsisolo tsilia tsilarumbulilwekhwo elira lia Nyasaye tawe, shichila toto okho nokhurula mumalako. Ne toto amashetani kafimbulilanga abetsa babu khobayingane ninanyu. Ne nimubawulila mwaloonda kababoolanga, toto mulaba mubalia abatsokaasinjia Nyasaye.
Las Exégesis Árabes:
أَوَمَن كَانَ مَيۡتٗا فَأَحۡيَيۡنَٰهُ وَجَعَلۡنَا لَهُۥ نُورٗا يَمۡشِي بِهِۦ فِي ٱلنَّاسِ كَمَن مَّثَلُهُۥ فِي ٱلظُّلُمَٰتِ لَيۡسَ بِخَارِجٖ مِّنۡهَاۚ كَذَٰلِكَ زُيِّنَ لِلۡكَٰفِرِينَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Koo, ulia wali omufu, mana nikhumulamusia, nikhumwechesia obulafu, achendelanga obulafu obo imbeli wa abandu, alaba nashilala nende ulia uli mufiilima, owulanyala okhurulamwo tawe? Endio nilwa abakhayi baronilungwa kalia akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ جَعَلۡنَا فِي كُلِّ قَرۡيَةٍ أَكَٰبِرَ مُجۡرِمِيهَا لِيَمۡكُرُواْ فِيهَاۖ وَمَا يَمۡكُرُونَ إِلَّا بِأَنفُسِهِمۡ وَمَا يَشۡعُرُونَ
Ne endio nilwa khwakhola buli olukongo okhuba nende ababii abakhongo balwo, kho bakholemwo obutobela bwokhututa. Ne shibatutilanga yesiyesi tawe halali abene, ne shibamanyanga tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَإِذَا جَآءَتۡهُمۡ ءَايَةٞ قَالُواْ لَن نُّؤۡمِنَ حَتَّىٰ نُؤۡتَىٰ مِثۡلَ مَآ أُوتِيَ رُسُلُ ٱللَّهِۘ ٱللَّهُ أَعۡلَمُ حَيۡثُ يَجۡعَلُ رِسَالَتَهُۥۗ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ أَجۡرَمُواْ صَغَارٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا كَانُواْ يَمۡكُرُونَ
Ne ebifune nibiboolela, baboolanga mbu; “Shikhunyala okhusuubila tawe okhula khuhebwe shinga kalia akahebwa Abarumwa ba Nyasaye.” Nyasaye niye umanyanga habundu wa ara oburume bubwe. Kalinyoola balia abakhola amabii, obututuyo obukhongo oburulanga khu Nyasaye, nende eshinyasio eshikhongo khumunyila kwabu kwabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
فَمَن يُرِدِ ٱللَّهُ أَن يَهۡدِيَهُۥ يَشۡرَحۡ صَدۡرَهُۥ لِلۡإِسۡلَٰمِۖ وَمَن يُرِدۡ أَن يُضِلَّهُۥ يَجۡعَلۡ صَدۡرَهُۥ ضَيِّقًا حَرَجٗا كَأَنَّمَا يَصَّعَّدُ فِي ٱلسَّمَآءِۚ كَذَٰلِكَ يَجۡعَلُ ٱللَّهُ ٱلرِّجۡسَ عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ
Kho ulia owa Nyasaye yenya okhumulunjisia, yanguyinjia eshilifu shishie shibe nobwihotselefu (obusalamu). Ne ulia wa Nyasaye yenya okhukosia, akholanga eshilifu shiaye okhuba eshitiyifu, eshisiro shinga uninanga mwikulu khubutinyu. Endio nilwa Nyasaye aretsanga obufundu khubalia abalasuubilanga tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَهَٰذَا صِرَٰطُ رَبِّكَ مُسۡتَقِيمٗاۗ قَدۡ فَصَّلۡنَا ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَذَّكَّرُونَ
Ne ino ni injila ya Nyasaye wuwo Omulesi, ingololofu. Toto khwamala okhwinoosilia tsinyaali tsiefu abandu betsulilanga.
Las Exégesis Árabes:
۞ لَهُمۡ دَارُ ٱلسَّلَٰمِ عِندَ رَبِّهِمۡۖ وَهُوَ وَلِيُّهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Balinyoola tsinzu tsiomulembe okhurula khu Nyasaye wabu Omulesi. Naye niye omulindi wabu, khulwa kalia akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
وَيَوۡمَ يَحۡشُرُهُمۡ جَمِيعٗا يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ قَدِ ٱسۡتَكۡثَرۡتُم مِّنَ ٱلۡإِنسِۖ وَقَالَ أَوۡلِيَآؤُهُم مِّنَ ٱلۡإِنسِ رَبَّنَا ٱسۡتَمۡتَعَ بَعۡضُنَا بِبَعۡضٖ وَبَلَغۡنَآ أَجَلَنَا ٱلَّذِيٓ أَجَّلۡتَ لَنَاۚ قَالَ ٱلنَّارُ مَثۡوَىٰكُمۡ خَٰلِدِينَ فِيهَآ إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ إِنَّ رَبَّكَ حَكِيمٌ عَلِيمٞ
Ne inyanga ya alibakhung’asia boosi, “Enywe omukanda kwa majini, toto enywe mwabukula abalondi abanji okhurula mubandu.” Mana abetsa babu mubandu baliboola mbu, “Nyasaye wefu Omulesi, khwakhonyananga efwe ninabo mana khulile khubise biefu biawakhurererao.” Nyasaye aliboola mbu; “Mumulilo nimwo eshimenyo shienyu, mwitsa okhwikhalamwo tsinyanga tsioosi, halali shia Nyasaye achama. Toto Nyasaye wuwo niye Owamachesi, Omumanyi muno.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ نُوَلِّي بَعۡضَ ٱلظَّٰلِمِينَ بَعۡضَۢا بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Ne endio nilwa khukholanga abandu ababii okhuyanzana abeene khubeene okhubeela kalia akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
يَٰمَعۡشَرَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ أَلَمۡ يَأۡتِكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي وَيُنذِرُونَكُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَاۚ قَالُواْ شَهِدۡنَا عَلَىٰٓ أَنفُسِنَاۖ وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَا وَشَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰفِرِينَ
“Enywe omukanda kwa amajini, nende abandu, koo, shibabeetselakhwo Abarumwa okhurula mwinywe, babenoosilinjia tsinyaali tsianje, ne nibabekanyisilia omukhung’ano okwa inyanga yenyu ya lelo?” Baliboola mbu; “Khuli abaloli khwifwe abeene.” Ne obulamu bwokhushialo bwabakatia. Ne nibelolela abeene mbu toto bali abakhayi.
Las Exégesis Árabes:
ذَٰلِكَ أَن لَّمۡ يَكُن رَّبُّكَ مُهۡلِكَ ٱلۡقُرَىٰ بِظُلۡمٖ وَأَهۡلُهَا غَٰفِلُونَ
Endio nilwa okhuba mbu, Nyasaye wuwo Omulesi shiyali wokhusishia tsingongo khububii, abamenyi batsio nibakorerwe tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَلِكُلّٖ دَرَجَٰتٞ مِّمَّا عَمِلُواْۚ وَمَا رَبُّكَ بِغَٰفِلٍ عَمَّا يَعۡمَلُونَ
Ne boosi bali khutsingasi tsiawukhane khukalia kabakholanga. Ne Nyasaye wuwo Omulesi shang’ang’alanga ehale khukabakholanga tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَنِيُّ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۚ إِن يَشَأۡ يُذۡهِبۡكُمۡ وَيَسۡتَخۡلِفۡ مِنۢ بَعۡدِكُم مَّا يَشَآءُ كَمَآ أَنشَأَكُم مِّن ذُرِّيَّةِ قَوۡمٍ ءَاخَرِينَ
Ne Nyasaye wuwo niye Winyala, Owetsimbabaasi. Niyenya, nabawesiayo, ne arerao abandi baachamile abalali enywe tawe, shingala yabainia enywe okhurula mulwibulo olwa abandu bandi.
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ مَا تُوعَدُونَ لَأٓتٖۖ وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ
Ne toto kalia kamulakungwa kaliula, ne shimulinyala okhushila tawe.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ يَٰقَوۡمِ ٱعۡمَلُواْ عَلَىٰ مَكَانَتِكُمۡ إِنِّي عَامِلٞۖ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ مَن تَكُونُ لَهُۥ عَٰقِبَةُ ٱلدَّارِۚ إِنَّهُۥ لَا يُفۡلِحُ ٱلظَّٰلِمُونَ
Boola mbu; “Enywe abandu banje, khole akenyu mubunyali bwenyu, siesi ekholanga akanje. Ne mulitsa okhumanya mbu niwina uliba nende inzu indayi mubumalilishi. Toto ababii shibalibura tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَجَعَلُواْ لِلَّهِ مِمَّا ذَرَأَ مِنَ ٱلۡحَرۡثِ وَٱلۡأَنۡعَٰمِ نَصِيبٗا فَقَالُواْ هَٰذَا لِلَّهِ بِزَعۡمِهِمۡ وَهَٰذَا لِشُرَكَآئِنَاۖ فَمَا كَانَ لِشُرَكَآئِهِمۡ فَلَا يَصِلُ إِلَى ٱللَّهِۖ وَمَا كَانَ لِلَّهِ فَهُوَ يَصِلُ إِلَىٰ شُرَكَآئِهِمۡۗ سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
Ne bakholela Nyasaye ebuleka khumimela echia yaloonga, nende mumiruko, ne baboolanga mbu; “Ino niya Nyasaye,” khukhuboola khwabu butswa, ne ino niya balia bakhutsokaasinjia Nyasaye ninabo.” Kho bilia ebisuubililwe abanyasaye babu shibiulanga khu Nyasaye tawe, ne ebisuubililwe Nyasaye biulanga khubanyasaye babu. Ni amabii muno akababusinjia.
Las Exégesis Árabes:
وَكَذَٰلِكَ زَيَّنَ لِكَثِيرٖ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ قَتۡلَ أَوۡلَٰدِهِمۡ شُرَكَآؤُهُمۡ لِيُرۡدُوهُمۡ وَلِيَلۡبِسُواْ عَلَيۡهِمۡ دِينَهُمۡۖ وَلَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَا فَعَلُوهُۖ فَذَرۡهُمۡ وَمَا يَفۡتَرُونَ
Ne khandi abanji mubatsokaasi abo baronelwa nende abasanji babu okhwira abana babu khulwa okhubasishia nende okhubanyasilia idini yabu. Ne Nyasaye achamanga, shibakhakholele bario tawe. Kho baleshe nende akabachikhanga ako.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ هَٰذِهِۦٓ أَنۡعَٰمٞ وَحَرۡثٌ حِجۡرٞ لَّا يَطۡعَمُهَآ إِلَّا مَن نَّشَآءُ بِزَعۡمِهِمۡ وَأَنۡعَٰمٌ حُرِّمَتۡ ظُهُورُهَا وَأَنۡعَٰمٞ لَّا يَذۡكُرُونَ ٱسۡمَ ٱللَّهِ عَلَيۡهَا ٱفۡتِرَآءً عَلَيۡهِۚ سَيَجۡزِيهِم بِمَا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
Nabo baboolanga mbu; “Tsisolo tsino nende emimela chino ni omusilo. Shibanyala okhubilia tawe halali balia aba efwe khubachamiile”- khukhuboola khwabu butswa. Nende tsisolo tsiakanibwa okhuninwa khumikongo chiatsio. Nende tsisolo tsindi etsilarumbulilungwakho elira lia Nyasaye tawe. Bachishilanga Nyasaye obubeyi. Alibarunga akabakholanga ako.
Las Exégesis Árabes:
وَقَالُواْ مَا فِي بُطُونِ هَٰذِهِ ٱلۡأَنۡعَٰمِ خَالِصَةٞ لِّذُكُورِنَا وَمُحَرَّمٌ عَلَىٰٓ أَزۡوَٰجِنَاۖ وَإِن يَكُن مَّيۡتَةٗ فَهُمۡ فِيهِ شُرَكَآءُۚ سَيَجۡزِيهِمۡ وَصۡفَهُمۡۚ إِنَّهُۥ حَكِيمٌ عَلِيمٞ
Ne baboolanga mbu; “Ebio munda mwetsisolo tsino nibia abasatsa befu bonyene, ne abakhasi befu bakaanibwa.” Ne ni ili ifwile, babolia boosi halala. Nyasaye alibarunga khukababoolanga ako. Toto Ye ni Owamachesi, Omumanyi muno.
Las Exégesis Árabes:
قَدۡ خَسِرَ ٱلَّذِينَ قَتَلُوٓاْ أَوۡلَٰدَهُمۡ سَفَهَۢا بِغَيۡرِ عِلۡمٖ وَحَرَّمُواْ مَا رَزَقَهُمُ ٱللَّهُ ٱفۡتِرَآءً عَلَى ٱللَّهِۚ قَدۡ ضَلُّواْ وَمَا كَانُواْ مُهۡتَدِينَ
Toto bamala okhusikha balia abera abana babu mubusilu nibabula obumanyi, mana nibakania bilia ebia Nyasaye wabu abakabile, khukhuchishilasa Nyasaye. Toto bo bakora, ne shibali abalunjifu tawe.
Las Exégesis Árabes:
۞ وَهُوَ ٱلَّذِيٓ أَنشَأَ جَنَّٰتٖ مَّعۡرُوشَٰتٖ وَغَيۡرَ مَعۡرُوشَٰتٖ وَٱلنَّخۡلَ وَٱلزَّرۡعَ مُخۡتَلِفًا أُكُلُهُۥ وَٱلزَّيۡتُونَ وَٱلرُّمَّانَ مُتَشَٰبِهٗا وَغَيۡرَ مُتَشَٰبِهٖۚ كُلُواْ مِن ثَمَرِهِۦٓ إِذَآ أَثۡمَرَ وَءَاتُواْ حَقَّهُۥ يَوۡمَ حَصَادِهِۦۖ وَلَا تُسۡرِفُوٓاْۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
Naye niye waloonga emikunda chili nende emisala chilandanga – emilandula nende echilalandanga, nende mitende nende emimela chiebiamo bikabukhane, nende emizaituni, nende emikoma chifwanana nende chilafwanana. Lie ebiamo babio olwa bibulananga, ne inyanga yokhuchesa murusie eshihanwa shiabio. Ne mulekhonyela khukhusasia tawe. Toto Ye shiyachama abandu ba isasia tawe.
Las Exégesis Árabes:
وَمِنَ ٱلۡأَنۡعَٰمِ حَمُولَةٗ وَفَرۡشٗاۚ كُلُواْ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُ وَلَا تَتَّبِعُواْ خُطُوَٰتِ ٱلشَّيۡطَٰنِۚ إِنَّهُۥ لَكُمۡ عَدُوّٞ مُّبِينٞ
Ne mutsisolo yabakholela tsilia tsiokhuchinga emisiko, nende obulili. Lie khubilia bia Nyasaye abakabile, ne mulaloonda amaseenelo ka Shetani tawe. Toto ye ni omusuku wenyu owa habulafu.
Las Exégesis Árabes:
ثَمَٰنِيَةَ أَزۡوَٰجٖۖ مِّنَ ٱلضَّأۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَمِنَ ٱلۡمَعۡزِ ٱثۡنَيۡنِۗ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۖ نَبِّـُٔونِي بِعِلۡمٍ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Yabalonjela tsimbia munane etsia tsisolo (tsisatsa nende tsikhasi): Tsibili mumakondi nende tsibili mutsimbusi. Boola mbu; “Koo mwakanibwa koosi amasatsa kabili (kamakondi nende tsimbusi), nohomba amakhasi kabili (kamakondi nende tsimbusi), nohomba ebili munda mwa akeshikhasi koosi kabili? Mboolele khubumanyi, toto enywe nimuli mbu muboolanga habwene.”
Las Exégesis Árabes:
وَمِنَ ٱلۡإِبِلِ ٱثۡنَيۡنِ وَمِنَ ٱلۡبَقَرِ ٱثۡنَيۡنِۗ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۖ أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ وَصَّىٰكُمُ ٱللَّهُ بِهَٰذَاۚ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا لِّيُضِلَّ ٱلنَّاسَ بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ne tsibili mutsingamia, nende tsibili mutsing’ombe. Boola mbu; Koo yakania tsimbia tsioosi tsisatsa nende tsikhasi, nohomba ebili mutsinda mwetsikhasi tsioosi? Nohomba mwaliho olwa Nyasaye wamuboolela kano? Kho ni wina omubii omukhongo muno okhushila ulia uchishila Nyasaye obubeyi, khulwo khukosia abandu nabula obumanyi? Toto Nyasaye shalunjisinjia abandu ababii tawe.
Las Exégesis Árabes:
قُل لَّآ أَجِدُ فِي مَآ أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٖ يَطۡعَمُهُۥٓ إِلَّآ أَن يَكُونَ مَيۡتَةً أَوۡ دَمٗا مَّسۡفُوحًا أَوۡ لَحۡمَ خِنزِيرٖ فَإِنَّهُۥ رِجۡسٌ أَوۡ فِسۡقًا أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦۚ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Boola mbu; “Esie shendolangakhwo mukandafimbulilwa eshindu shiakanibwa okhulibwa tawe, halali shibe nishifwile eshiene, (mutsisolo) nohomba amalasile, nohomba inyama yeyimbitsi, shichila obo ni obumali; nohomba shisinzilwe nishilarumbulilwekho elira lia Nyasaye tawe, halali ulia unichilisibwa, nalekombele nohomba okhubura eshichelo tawe.” Awo toto Nyasaye wuwo Omulesi niwokhuleshela muno, Owetsimbabaasi po.
Las Exégesis Árabes:
وَعَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٖۖ وَمِنَ ٱلۡبَقَرِ وَٱلۡغَنَمِ حَرَّمۡنَا عَلَيۡهِمۡ شُحُومَهُمَآ إِلَّا مَا حَمَلَتۡ ظُهُورُهُمَآ أَوِ ٱلۡحَوَايَآ أَوۡ مَا ٱخۡتَلَطَ بِعَظۡمٖۚ ذَٰلِكَ جَزَيۡنَٰهُم بِبَغۡيِهِمۡۖ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
Ne balia baloonda idini yeshiyahudi, khwabakania okhulia isolo yosiyosi yamatere kokhuyimila. Ne mutsing’ombe nende amakondi nende mutsimbusi, khwabakania amasinya kabio, halali kalia kabiachinga khumikongo nende munda mwabio, nohomba kalia katilana nende ebikumba. Khwabarunga khurio eshichila obukhayi bwabu. Ne toto efwe nefwe ababoolanga abwatoto.
Las Exégesis Árabes:
فَإِن كَذَّبُوكَ فَقُل رَّبُّكُمۡ ذُو رَحۡمَةٖ وَٰسِعَةٖ وَلَا يُرَدُّ بَأۡسُهُۥ عَنِ ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Ne nibakhuyingasia, boola mbu; “Nyasaye wenyu Omulesi niwetsimbabaasi etsiaswana. Ne eshinyasio shishie sishikalilungwa khubandu ababii tawe.”
Las Exégesis Árabes:
سَيَقُولُ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْ لَوۡ شَآءَ ٱللَّهُ مَآ أَشۡرَكۡنَا وَلَآ ءَابَآؤُنَا وَلَا حَرَّمۡنَا مِن شَيۡءٖۚ كَذَٰلِكَ كَذَّبَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ حَتَّىٰ ذَاقُواْ بَأۡسَنَاۗ قُلۡ هَلۡ عِندَكُم مِّنۡ عِلۡمٖ فَتُخۡرِجُوهُ لَنَآۖ إِن تَتَّبِعُونَ إِلَّا ٱلظَّنَّ وَإِنۡ أَنتُمۡ إِلَّا تَخۡرُصُونَ
Abatsokaasi baliboola mbu; “Nyasaye yenyanga, efwe shikhwakhabeele abatsokaasi tawe, nohomba bapapa befu, ne shikhwakhakanile okhulia shiosishiosi tawe.” Endio butswa nilo olwa balia bali imbeli wabu bayingana okhula shingala bapila eshinyasio shiefu. Boola mbu; “Enywe muli nende obumanyi mukhurerere? Enywe muloondanga butswa amaparo kenyu, ne shimuboolanga halali obubeyi butswa.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ فَلِلَّهِ ٱلۡحُجَّةُ ٱلۡبَٰلِغَةُۖ فَلَوۡ شَآءَ لَهَدَىٰكُمۡ أَجۡمَعِينَ
Boola mbu; “Nyasaye niye uli nende eshifune shiobwatoto muno. Ne yenyanga, yakhabalunjisiye mwesi.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ هَلُمَّ شُهَدَآءَكُمُ ٱلَّذِينَ يَشۡهَدُونَ أَنَّ ٱللَّهَ حَرَّمَ هَٰذَاۖ فَإِن شَهِدُواْ فَلَا تَشۡهَدۡ مَعَهُمۡۚ وَلَا تَتَّبِعۡ أَهۡوَآءَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱلۡأٓخِرَةِ وَهُم بِرَبِّهِمۡ يَعۡدِلُونَ
Boola mbu; “Rere abaloli benyu abetsa okhurusia obuloli mbu toto Nyasaye yakana kano.” Kho, nibarusia obuloli, olaba halala ninabo tawe. Ne olaloonda obwikombi bwa balia bakhaya ebimanyisio biefu tawe, ne shibasuubilanga mubulamu bomwikulu tawe, ne bachelasinjia Nyasaye wabu Omulesi nende abandi.
Las Exégesis Árabes:
۞ قُلۡ تَعَالَوۡاْ أَتۡلُ مَا حَرَّمَ رَبُّكُمۡ عَلَيۡكُمۡۖ أَلَّا تُشۡرِكُواْ بِهِۦ شَيۡـٔٗاۖ وَبِٱلۡوَٰلِدَيۡنِ إِحۡسَٰنٗاۖ وَلَا تَقۡتُلُوٓاْ أَوۡلَٰدَكُم مِّنۡ إِمۡلَٰقٖ نَّحۡنُ نَرۡزُقُكُمۡ وَإِيَّاهُمۡۖ وَلَا تَقۡرَبُواْ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَۖ وَلَا تَقۡتُلُواْ ٱلنَّفۡسَ ٱلَّتِي حَرَّمَ ٱللَّهُ إِلَّا بِٱلۡحَقِّۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَعۡقِلُونَ
Boola mbu; “Itse ebasomele ebia Nyasaye wenyu Omulesi yakania. Nabio ni mbu; “Mulamutsokasia nende shiosishiosi tawe. Ne kholele abebusi benyu amalayi. Ne muleera abana benyu khulwa okhuria obutakha tawe, efwe khubawetsanga omukabo enywe ninabo. Ne mlasita ahambi nende amakhuwa keshifwolo tawe, akalolekhana nende akefisile. Ne mulera omundu wa Nyasaye yakana okhwira tawe, halali khubwatoto. Kano ni amachelo kaye khwinywe khomunyole okhupara.
Las Exégesis Árabes:
وَلَا تَقۡرَبُواْ مَالَ ٱلۡيَتِيمِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ حَتَّىٰ يَبۡلُغَ أَشُدَّهُۥۚ وَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَٱلۡمِيزَانَ بِٱلۡقِسۡطِۖ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَاۖ وَإِذَا قُلۡتُمۡ فَٱعۡدِلُواْ وَلَوۡ كَانَ ذَا قُرۡبَىٰۖ وَبِعَهۡدِ ٱللَّهِ أَوۡفُواْۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
Ne mulasita ahambi nende omwandu kwa omwana wafwilwa tawe, halali khunjila yobulayi muno; okhula yole omundu omukhongo. Ne mwitsusie eshichelo nende tsiratili khubuleng’afu. Efwe shikhunichilisinjia omundu halali khushia anyala. Ne nimuboola, boole khubuleng’afu kata nibali abekho benyu. Ne indache ya Nyasaye mukhole. Ako yabachelela khomunyoole okhwitsulila.
Las Exégesis Árabes:
وَأَنَّ هَٰذَا صِرَٰطِي مُسۡتَقِيمٗا فَٱتَّبِعُوهُۖ وَلَا تَتَّبِعُواْ ٱلسُّبُلَ فَتَفَرَّقَ بِكُمۡ عَن سَبِيلِهِۦۚ ذَٰلِكُمۡ وَصَّىٰكُم بِهِۦ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
Ne toto ino niyo injila yanje ingololofu, kho muyiloonde, ne mulaloonda tsinjila tsindi tawe; tsiabarusia khunjila yiye. Kano yabachelela khomunyoole okhumuria."
Las Exégesis Árabes:
ثُمَّ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ تَمَامًا عَلَى ٱلَّذِيٓ أَحۡسَنَ وَتَفۡصِيلٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٗ لَّعَلَّهُم بِلِقَآءِ رَبِّهِمۡ يُؤۡمِنُونَ
Mana khandi khwahelesia Musa Eshitabu okhumwitsusilia (tsimbabaasi tsiefu) khu balia abakhola obulayi, ne mbu ni amebaalo ka buli eshindu nende obulunjifu nende tsimbabaasi, khobanyoole okhusuubila okhubukana nende Nyasaye wabu Omulesi.
Las Exégesis Árabes:
وَهَٰذَا كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ مُبَارَكٞ فَٱتَّبِعُوهُ وَٱتَّقُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
Ne shino neshitabu eshiakhweshia, eshili nende tsikhabi. Kho shilonde, ne rie Nyasaye khomunyoole okhuhelesibwa tsimbabaasi.
Las Exégesis Árabes:
أَن تَقُولُوٓاْ إِنَّمَآ أُنزِلَ ٱلۡكِتَٰبُ عَلَىٰ طَآئِفَتَيۡنِ مِن قَبۡلِنَا وَإِن كُنَّا عَن دِرَاسَتِهِمۡ لَغَٰفِلِينَ
Mletsa mwaboola mbu; “Toto amahanga kabili imbeli wefu keshilibwa eshitabu, nafu shikhwali nende obumanyi khukabakholanga tawe.”
Las Exégesis Árabes:
أَوۡ تَقُولُواْ لَوۡ أَنَّآ أُنزِلَ عَلَيۡنَا ٱلۡكِتَٰبُ لَكُنَّآ أَهۡدَىٰ مِنۡهُمۡۚ فَقَدۡ جَآءَكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞۚ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَصَدَفَ عَنۡهَاۗ سَنَجۡزِي ٱلَّذِينَ يَصۡدِفُونَ عَنۡ ءَايَٰتِنَا سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ بِمَا كَانُواْ يَصۡدِفُونَ
Nohomba mwaboola mbu; “Efwe khwishilibungwa Eshitabu, khwakhabeele abalunjifu muno okhubashila bo." Kho, obwinoosi okhurula khu Nyasaye wenyu Omulesi bumalile okhuboolela, nende obulunjifu nende tsimbabaasi. Kho, niwina omubii muno okhushila ulia uyingasia ebimanyisio bia Nyasaye, mana niyera ehale ninabio? Khulirunga balia beretsanga ehale nende ebimanyisio biefu eshinyasio eshilulu, khulwa kalia akabeeretsanga ehale ninako.
Las Exégesis Árabes:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَوۡ يَأۡتِيَ رَبُّكَ أَوۡ يَأۡتِيَ بَعۡضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَۗ يَوۡمَ يَأۡتِي بَعۡضُ ءَايَٰتِ رَبِّكَ لَا يَنفَعُ نَفۡسًا إِيمَٰنُهَا لَمۡ تَكُنۡ ءَامَنَتۡ مِن قَبۡلُ أَوۡ كَسَبَتۡ فِيٓ إِيمَٰنِهَا خَيۡرٗاۗ قُلِ ٱنتَظِرُوٓاْ إِنَّا مُنتَظِرُونَ
Koo, liliwo elindi libalindanga ilali Abamalaika boole, nohomba Nyasaye wuwo Omulesi, nohomba biboolele ebimanyisio bia Nyasaye wuwo Omulesi? Inyanga yebimanyisio bindi bia Nyasaye wuwo Omulesi biliula, ebise ebio awo, okhusuubila shikhulikhonya omundu eshindu tawe, naalaali niyasuubila imbeli awo tawe, nohomba yakhola amalayi mubusuubili bubwe. Boola mbu; “Linde, fwesi nafu khulindanga.”
Las Exégesis Árabes:
إِنَّ ٱلَّذِينَ فَرَّقُواْ دِينَهُمۡ وَكَانُواْ شِيَعٗا لَّسۡتَ مِنۡهُمۡ فِي شَيۡءٍۚ إِنَّمَآ أَمۡرُهُمۡ إِلَى ٱللَّهِ ثُمَّ يُنَبِّئُهُم بِمَا كَانُواْ يَفۡعَلُونَ
Toto balia abakabula idini yabu, mana nibaba emikanda emikanda, obula ninabo olwikho lwosilwosi tawe. Toto amakhuwa kabu kali khu Nyasaye, mana alibaboolela kalia akabakholanga.
Las Exégesis Árabes:
مَن جَآءَ بِٱلۡحَسَنَةِ فَلَهُۥ عَشۡرُ أَمۡثَالِهَاۖ وَمَن جَآءَ بِٱلسَّيِّئَةِ فَلَا يُجۡزَىٰٓ إِلَّا مِثۡلَهَا وَهُمۡ لَا يُظۡلَمُونَ
Ulia uliitsa nende lilayi, alirungwa amalayi okhula ekhumi shinga lio. Ne ulia uliitsa nende libii, alirungwa butswa libii shinga lio. Nabo shibalikholelwa obubii tawe.
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ إِنَّنِي هَدَىٰنِي رَبِّيٓ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ دِينٗا قِيَمٗا مِّلَّةَ إِبۡرَٰهِيمَ حَنِيفٗاۚ وَمَا كَانَ مِنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ
Boola mbu; “Toto Nyasaye wanje Omulesi yaalunjisia khunjila ingololofu, idini ili habwene muno, ili mbu niyo injila ya Ibrahim owali omulunjifu. Ne shiyali mubalia abatsokaasinjia Nyasaye tawe.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحۡيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Boola mbu; “Toto amalamo (iswala) kanje, nende emilukha chia amalamo kanje, nende obulamu bwanje, nende okhufwa khwanje, ni khulwa Nyasaye, Omulesi webiloonje bioosi.
Las Exégesis Árabes:
لَا شَرِيكَ لَهُۥۖ وَبِذَٰلِكَ أُمِرۡتُ وَأَنَا۠ أَوَّلُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
Abula omusanji yesiyesi, ne ako niko kandalomesibwa, nasi ni wokhuranga musalamu boosi.”
Las Exégesis Árabes:
قُلۡ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡغِي رَبّٗا وَهُوَ رَبُّ كُلِّ شَيۡءٖۚ وَلَا تَكۡسِبُ كُلُّ نَفۡسٍ إِلَّا عَلَيۡهَاۚ وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٞ وِزۡرَ أُخۡرَىٰۚ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُم مَّرۡجِعُكُمۡ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ فِيهِ تَخۡتَلِفُونَ
Boola mbu; "Koo engoonye Nyasaye omulesi wundi owulali Nyasaye tawe, naye niye Nyasaye Omulesi wabuli eshindu? Ne buli omundu yekholelanga omwene sa. Ne omundu shalichinga omusiko kwa owundi tawe. Mana okhukalukha khwenyu khuliba ewa Nyasaye wenyu Omulesi. Naye alibaboolela kalia akamwakabukhanilangakhwo."
Las Exégesis Árabes:
وَهُوَ ٱلَّذِي جَعَلَكُمۡ خَلَٰٓئِفَ ٱلۡأَرۡضِ وَرَفَعَ بَعۡضَكُمۡ فَوۡقَ بَعۡضٖ دَرَجَٰتٖ لِّيَبۡلُوَكُمۡ فِي مَآ ءَاتَىٰكُمۡۗ إِنَّ رَبَّكَ سَرِيعُ ٱلۡعِقَابِ وَإِنَّهُۥ لَغَفُورٞ رَّحِيمُۢ
Naye niye owabakhola abalindi bokhushialo, naachingula abandi mwinywe hekulu waabandi tsingasi tsia hekulu, kho abateme khu bilia ebia yabahelesia. Toto Nyasaye wuwo Omulesi ni Omwangu weshinyasio, naye toto Niwobulesheli po, Owetsimbabaasi muno.
Las Exégesis Árabes:
 
Traducción de significados Capítulo: Sura Al-An'aam
Índice de Capítulos Número de página
 
Traducción de los significados del Sagrado Corán - الترجمة اللوهيا - Índice de traducciones

ترجمة معاني القرآن الكريم إلى اللغة اللوهيا صادرة عن الجمعية الدولية للعلوم والثقافة.

Cerrar