ترجمهٔ معانی آیه 17 سوره سوره رعد - ترجمه ى فارسى كتاب مختصر در تفسير قرآن كريم - دایرة المعارف قرآن کریم

آیه: 17

اَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَسَالَتْ اَوْدِیَةٌ بِقَدَرِهَا فَاحْتَمَلَ السَّیْلُ زَبَدًا رَّابِیًا ؕ— وَمِمَّا یُوْقِدُوْنَ عَلَیْهِ فِی النَّارِ ابْتِغَآءَ حِلْیَةٍ اَوْ مَتَاعٍ زَبَدٌ مِّثْلُهٗ ؕ— كَذٰلِكَ یَضْرِبُ اللّٰهُ الْحَقَّ وَالْبَاطِلَ ؕ۬— فَاَمَّا الزَّبَدُ فَیَذْهَبُ جُفَآءً ۚ— وَاَمَّا مَا یَنْفَعُ النَّاسَ فَیَمْكُثُ فِی الْاَرْضِ ؕ— كَذٰلِكَ یَضْرِبُ اللّٰهُ الْاَمْثَالَ ۟ؕ

الله برای نابودى باطل و ماندن حق مثال آب باران نازل شده از آسمان را زده است تا اين که رودخانه ها با سيلاب باران به اندازه ی ظرفیت و حجمشان روان شده اند، آنگاه اين سیلاب کف روى آب را حمل كرده باشد، همچنین برای حق و باطل، مثال دیگری را زده است، مثال بعضی از مواد فلزی گرانبهايى که مردم برای گداختن و ساختن زینت آلاتشان، بر روى آتش ذوب مى كنند، چنانچه کف و ناخالصی آن آشكار می شود. اين گونه الله متعال برای حق و باطل، چنین مثال هایی را زده است، پس باطل مانند کف بر روی آب، و ناخالصی که از ذوب شدن مواد معدنی به جای می ماند، می باشد اما حق مانند آب صافی است که نوشیده می شود، و میوه ها، علف و گیاهان از آن می رویند، و مانند زینتی است که بعد از ذوب شدن مواد معدنی باقی مانده و مردم از آن بهره می برند، الله متعال همان گونه که این مثال ها را بیان نموده است؛ برای جدایی حق از باطل، مثال هایی را برای مردم بیان می کند.

از فواید آیات این صفحه:

• بيان ضلال المشركين في دعوتهم واستغاثتهم بغير الله تعالى، وتشبيه حالهم بحال من يريد الشرب فيبسط يده للماء بلا تناول له، وليس بشارب مع هذه الحالة؛ لكونه لم يتخذ وسيلة صحيحة لذلك.

بیان گمراهی مشرکان در دعا و طلب یاری از غیر الله تعالی، و تشبیه حال‌شان به حال کسی‌که به قصد نوشیدن، دستش را به‌سوی آب می‌گشاید بدون اینکه از آن تناول کند، و با این حالت نمی‌تواند بنوشد؛ چون راه صحیحی برای این کار انتخاب نکرده است.

• أن من وسائل الإيضاح في القرآن: ضرب الأمثال وهي تقرب المعقول من المحسوس، وتعطي صورة ذهنية تعين على فهم المراد.

از وسایل توضیح در قرآن: بیان مَثل‌ها، یعنی نزدیک‌ کردن امر معقول به امر حسی و قابل درک، و ارایۀ تصویری ذهنی است که بر فهم مراد کمک می‌کند.

• إثبات سجود جميع الكائنات لله تعالى طوعًا، أو كرهًا بما تمليه الفطرة من الخضوع له سبحانه.

اثبات سجدۀ تمام کائنات در برابر الله تعالی به میل، یا به اجبار برای فروتنی در برابر او سبحانه که فطرت به آن تمایل دارد.