ترجمهٔ معانی آیه 76 سوره سوره نحل - ترجمه ى فارسى كتاب مختصر در تفسير قرآن كريم - دایرة المعارف قرآن کریم

آیه: 76

وَضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا رَّجُلَیْنِ اَحَدُهُمَاۤ اَبْكَمُ لَا یَقْدِرُ عَلٰی شَیْءٍ وَّهُوَ كَلٌّ عَلٰی مَوْلٰىهُ ۙ— اَیْنَمَا یُوَجِّهْهُّ لَا یَاْتِ بِخَیْرٍ ؕ— هَلْ یَسْتَوِیْ هُوَ ۙ— وَمَنْ یَّاْمُرُ بِالْعَدْلِ ۙ— وَهُوَ عَلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟۠

و الله سبحانه برای رد آنها مثال دیگری آورده است که مثال دو مرد است: یکی از آن دو لالی است که نه می‌شنود و نه سخن می‌گوید و نه می‌فهمد؛ چون کر و لال است، و برای نفع رساندن به خودش و دیگران ناتوان است، و بر کسی‌که او را سرپرستی کند، و کارش را به عهده بگیرد بار سنگینی است، او را به هر جهتی می‌فرستد خیری به همراه نمی‌آورد، و به مطلوب دست نمی‌یابد. آیا یکسان است کسی‌که چنین حالی دارد با کسی که شنوا و گویاست، و نفعش به دیگران می‌رسد، زیرا مردم را به عدالت امر می‌کند، و انسان درستکاری است، و بر راه آشکاری که هیچ ابهام و انحرافی در آن نیست قرار دارد؟! پس -ای مشرکان- چگونه الله را که دارای صفات جلال و کمال است با بت‌های‌تان که نه می‌شنوند و نه سخن می‌گویند، و نه نفعی جلب می‌کنند و نه آسیبی برطرف می‌سازند یکسان می‌دانید؟!

از فواید آیات این صفحه:

• لله تعالى الحكمة البالغة في قسمة الأرزاق بين العباد، إذ جعل منهم الغني والفقير والمتوسط؛ ليتكامل الكون، ويتعايش الناس، ويخدم بعضهم بعضًا.

حکمت برتر در تقسیم روزی میان بندگان از آنِ الله است، چون ثروتمند و فقیر و متوسط را در میان آنها قرار داده است؛ تا هستی تکامل یابد، و مردم با یکدیگر معاشرت و برخی از آنها به برخی دیگر خدمت کنند.

• دَلَّ المثلان في الآيات على ضلالة المشركين وبطلان عبادة الأصنام؛ لأن شأن الإله المعبود أن يكون مالكًا قادرًا على التصرف في الأشياء، وعلى نفع غيره ممن يعبدونه، وعلى الأمر بالخير والعدل.

دو مثال مذکور در آیات فوق، بر گمراهی مشرکان و بطلان عبادت بت‌ها دلالت دارد؛ زیرا اله معبود باید بر تصرف در اشیا، و بر رساندن نفع به کسانی‌که او را عبادت می‌کنند، و بر امر به خیر و عدالت مالک و توانا باشد.

• من نعمه تعالى ومن مظاهر قدرته خلق الناس من بطون أمهاتهم لا علم لهم بشيء، ثم تزويدهم بوسائل المعرفة والعلم، وهي السمع والأبصار والأفئدة، فبها يعلمون ويدركون.

یکی از نعمت‌ها و مظاهر قدرت الله تعالی، آفرینش مردم از شکم‌های مادران‌شان است که هیچ دانشی به هیچ‌چیز ندارند، سپس وسایل شناخت و علم، یعنی گوش و چشم و دل را بر آنها می‌افزاید، که با آنها یاد می‌گیرند و درک می‌کنند.