Check out the new design

Firo maanaaji al-quraan tedduɗo oo - Eggo e haala Kirgiiz wonande deftere Firo Alkur'aana raɓɓinaango. * - Tippudi firooji ɗii


Firo maanaaji Simoore: Simoore yimooɓe   Aaya:

Шуара

Ina jeyaa e payndaale simoore ndee:
بيان آيات الله في تأييد المرسلين وإهلاك المكذبين.
Аллахтын элчилерди колдоп, аларды жалганга чыгаргандарды кыйраткандыгы тууралуу аяттарды баяндоо.

طسٓمٓ
Та-сиим-миим. Ушуга окшогон аяттын түшүндүрмөсү бакара сүрөөсүнүн башында келген.
Faccirooji aarabeeji:
تِلۡكَ ءَايَٰتُ ٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُبِينِ
Булар акыйкатты жалгандан ачыктап көрсөткөн Куран аяттары.
Faccirooji aarabeeji:
لَعَلَّكَ بَٰخِعٞ نَّفۡسَكَ أَلَّا يَكُونُواْ مُؤۡمِنِينَ
Оо, пайгамбар! Алар туура жолго түшсүн деп жанталашып, кайгырып жүрүп өзүңдү өлтүрүп албасаң болду.
Faccirooji aarabeeji:
إِن نَّشَأۡ نُنَزِّلۡ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلسَّمَآءِ ءَايَةٗ فَظَلَّتۡ أَعۡنَٰقُهُمۡ لَهَا خَٰضِعِينَ
Эгерде Биз аларга асмандан аят-белгини түшүрүүнү кааласак, аларга түшүрмөкпүз. Ошондо алар ага шылкыйып моюн сунуп калмак. Бирок Биз алар кайыпка ыйман келтирет бекен деп сынаш үчүн муну каалаган жокпуз.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَا يَأۡتِيهِم مِّن ذِكۡرٖ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ مُحۡدَثٍ إِلَّا كَانُواْ عَنۡهُ مُعۡرِضِينَ
Ал мушриктерге Ырайымдуу (Аллах) тараптан Анын жалгыздыгын жана пайгамбарынын чынчылдыгын билдирген кандай гана жаңы эскертме келбесин, алар ага кулак салуудан жана ага ишенүүдөн баш тартышты.
Faccirooji aarabeeji:
فَقَدۡ كَذَّبُواْ فَسَيَأۡتِيهِمۡ أَنۢبَٰٓؤُاْ مَا كَانُواْ بِهِۦ يَسۡتَهۡزِءُونَ
Алар болсо пайгамбары алып келген нерсени жалганга чыгарышты. Эми жакында аларга шылдыңдаган нерселеринин анык кабарлары келет жана аларга азап түшөт.
Faccirooji aarabeeji:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَمۡ أَنۢبَتۡنَا فِيهَا مِن كُلِّ زَوۡجٖ كَرِيمٍ
Ал көшөргөндөр каапырлыктан кайтышпайт бекен, алар жерди карашпайбы?! Биз анда ар түрдүү кооз жана пайдасы көп өсүмдүктөрдү өстүрүп койдук.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Чындыгында жер бетинде түркүн-түрлүү өсүмдүктөрдү өстүрүүдө – аны өстүргөн Аллах өлүктөрдү кайра тирилтүүгө кудуреттүү экендигине ачык-айкын белгилер бар. Бирок алардын көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында сенин Раббиң эч кимге жеңилбеген Кудуреттүү, пенделерине Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِذۡ نَادَىٰ رَبُّكَ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱئۡتِ ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Оо, пайгамбар! Эстегин, бир кезде Раббиң Мусага буйруду: «Аллахка каапырлык кылган жана Мусанын элин кул кылган залым коомго бар.
Faccirooji aarabeeji:
قَوۡمَ فِرۡعَوۡنَۚ أَلَا يَتَّقُونَ
Алар Фараондун коому. Аларга сыпайылык жана жумшактык менен буйру: «Аллахтын буйруктарын аткарып, анын тыйгандарын таштап Андан корккула!».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ رَبِّ إِنِّيٓ أَخَافُ أَن يُكَذِّبُونِ
Муса айтты: «Чындыгында мен Сен тууралуу аларга жеткирген нерседе мени жалганга чыгарууларынан коркомун.
Faccirooji aarabeeji:
وَيَضِيقُ صَدۡرِي وَلَا يَنطَلِقُ لِسَانِي فَأَرۡسِلۡ إِلَىٰ هَٰرُونَ
Анан алардын мени жалганга чыгаруусунан көкүрөгүм сыгылып, тилим сөзгө келбей калуусу мүмкүн. Ошон үчүн Сен Жебрейилди бир тууганым Харунга жибер, ал мага жардамчы болсун.
Faccirooji aarabeeji:
وَلَهُمۡ عَلَيَّ ذَنۢبٞ فَأَخَافُ أَن يَقۡتُلُونِ
Бир коптту өлтүрүп койгонум үчүн алардын алдында күнөөм бар. Ошол себептен алар мени өлтүрүп коюуларынан коркомун».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ كَلَّاۖ فَٱذۡهَبَا بِـَٔايَٰتِنَآۖ إِنَّا مَعَكُم مُّسۡتَمِعُونَ
Аллах Мусага айтты: «Жок! Алар сени өлтүрө алышпайт. Бир тууганың Харун менен бирге силердин чынчылдыгыңарга далил болгон аят-белгилерибизди алып жөнөгүлө! Чындыгында Биз жардам берип жана колдоп силер менен бирге болобуз, силердин аларга айтканыңарды жана алардын силерге айткандарын угуп турабыз. Биз эч бир нерсени өткөрүп жибербейбиз.
Faccirooji aarabeeji:
فَأۡتِيَا فِرۡعَوۡنَ فَقُولَآ إِنَّا رَسُولُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Фараонго баргыла да минтип айткыла: «Чындыгында биз сага бүткүл жандуу-жансыз ааламдын Раббисининен элчи болуп жиберилдик.
Faccirooji aarabeeji:
أَنۡ أَرۡسِلۡ مَعَنَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Сен Исраил урпактарын биз менен коё бер».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ أَلَمۡ نُرَبِّكَ فِينَا وَلِيدٗا وَلَبِثۡتَ فِينَا مِنۡ عُمُرِكَ سِنِينَ
Фараон Мусага айтты: «Биз сени кичинеңден өз алдыбызда тарбияладык, өмүрүңдөн жылдар биз менен чогу жашадың, эми сенин пайгамбармын деген сөзүңө эмне түрткү берди?
Faccirooji aarabeeji:
وَفَعَلۡتَ فَعۡلَتَكَ ٱلَّتِي فَعَلۡتَ وَأَنتَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Сен өз элиңден болгон адамга болушам деп бир коптту өлтүрүп оор иш кылгансың. Сага кылган жакшылыгымды танган адамдардансың».
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• حرص الرسول صلى الله عليه وسلم على هداية الناس.
Адамдардын туура жолго келүүсүнө пайгамбардын умтулган аракети.

• إثبات صفة العزة والرحمة لله.
Аллах таала кудуреттүүлүк жана ырайымдуулук сыпаттарына ээ экендигин тастыктоо.

• أهمية سعة الصدر والفصاحة للداعية.
Ыйманга чакыруучу адам үчүн көкүрөктүн кеңдиги жана чечендиктиктин маанилүүлүгү.

• دعوات الأنبياء تحرير من العبودية لغير الله.
Пайгамбарлардын чакырыктарынын негизги максаты – Аллахтан башкага кулчулук кылуудан бошотуу.

• احتج فرعون على رسالة موسى بوقوع القتل منه عليه السلام فأقر موسى بالفعلة، مما يشعر بأنها ليست حجة لفرعون بالتكذيب.
Фараон Мусанын пайгамбарлыгына каршы анын адам өлтүргөнүн далил кылганда Муса ал кылганын моюнга алды. Биз мындан бул нерсе Фараондун Мусаны жалганга чыгаруусуна далил болбосун билебиз.

قَالَ فَعَلۡتُهَآ إِذٗا وَأَنَا۠ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
Муса моюнга алып Фараонго айтты: «Мен ал адамды билбестиктен өлтүрүп алганым мага вахий келгенге чейин болгон.
Faccirooji aarabeeji:
فَفَرَرۡتُ مِنكُمۡ لَمَّا خِفۡتُكُمۡ فَوَهَبَ لِي رَبِّي حُكۡمٗا وَجَعَلَنِي مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Мен аны өлтүрүп алгандан кийин силер ал үчүн мени өлтүрөсүңөр деп Мадиянга качтым. Анан Аллах мага илим берди жана адамдарга жиберген пайгамбарларынан кылды.
Faccirooji aarabeeji:
وَتِلۡكَ نِعۡمَةٞ تَمُنُّهَا عَلَيَّ أَنۡ عَبَّدتَّ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Мени Исраил урпактары менен кошо кул кылбастан өз тарбияңа алганың – чындап эле мага кылган жакшылыгың. Бирок бул нерсе мен сени ыйманга чакыруудан тоспойт».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ فِرۡعَوۡنُ وَمَا رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Фараон Мусага айтты: «Сен элчисимин деп ойлоп жаткан ааламдардын Раббиси деген эмне?».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُم مُّوقِنِينَ
Муса Фараонго жооп кылып: «Ааламдардын Раббиси – ал асмандар менен жердин Раббиси жана алардын ортосундагы нерселердин Раббиси, эгер силер Аны ошолордун Раббиси деп ишенсеңер, анда жалгыз Ага гана сыйынгыла!» – деп айтты.
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ لِمَنۡ حَوۡلَهُۥٓ أَلَا تَسۡتَمِعُونَ
Фараон өзүнүн айланасындагы эл башчыларына айтты: «Мусанын берген жообун уктуңарбы? Бул анык эле жалган сөз!».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ رَبُّكُمۡ وَرَبُّ ءَابَآئِكُمُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Муса аларга айтты: «Аллах силердин Раббиңер жана мурунку ата-бабаларыңардын Раббиси».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ إِنَّ رَسُولَكُمُ ٱلَّذِيٓ أُرۡسِلَ إِلَيۡكُمۡ لَمَجۡنُونٞ
Фараон айтты: «Чындыгында силерге элчи болуп жиберилдим деп ойлоп жаткан адам анык эле жинди, ал кантип жооп беришти билбейт жана өзүнүн акылы жетпеген нерсени айтып жатат».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ رَبُّ ٱلۡمَشۡرِقِ وَٱلۡمَغۡرِبِ وَمَا بَيۡنَهُمَآۖ إِن كُنتُمۡ تَعۡقِلُونَ
Муса айтты: «Мен силерди чакырып жаткан Аллах – Ал чыгыштын Раббиси, батыштын Раббиси жана алардын ортосундагылардын Раббиси, эгер силер акылыңарды иштеткен болсоңор».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ لَئِنِ ٱتَّخَذۡتَ إِلَٰهًا غَيۡرِي لَأَجۡعَلَنَّكَ مِنَ ٱلۡمَسۡجُونِينَ
Фараон Мусага каршы жооп таппай калганда мындай деди: «Эгерде сен менден башка кудайга сыйына турган болсоң, мен сени сөзсүз абактагы адамдарга кошом».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ أَوَلَوۡ جِئۡتُكَ بِشَيۡءٖ مُّبِينٖ
Муса (ага Аллахтын тынчтыгы, саламаттыгы болсун) Фараонго айтты: «Эгер мен сага Аллах тараптан алып келген нерседе чынчылдыгымды далилдеген нерсени алып келсем да мени абактагыларга кошосуңбу?».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ فَأۡتِ بِهِۦٓ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
Ал айтты: «Кана, сен айтып жаткан, чынчылдыгыңа далил болгон нерсени алып келчи, эгер айтып жаткан сөздөрүңдө чынчыл болсоң».
Faccirooji aarabeeji:
فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ
Ошондо Муса таягын жерге таштады. Ал күтүлбөгөн жерден көз көрүнө чоң жыланга айланды.
Faccirooji aarabeeji:
وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ
Жана ал эч кандай агы жок колун чөнтөгүнө салып кайра чыгарганда ал ала оорусунун агындай эмес нурдуу аппак болуп чыкты. Аны карап тургандар да көрүштү.
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ لِلۡمَلَإِ حَوۡلَهُۥٓ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ
Фараон айланасындагы эл башчыларга айтты: «Чындыгында бул адам сыйкырчылыкты абдан билген сыйкырчы.
Faccirooji aarabeeji:
يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُم بِسِحۡرِهِۦ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ
Ал сыйкыры менен силерди өз жериңерден чыгарууну каалап жатат. Кана, оюңарды айткылачы, буга кандай чара көрөлү?».
Faccirooji aarabeeji:
قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَٱبۡعَثۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
Алар ага айтышты: «Аны менен бир тууганына убакыт бер, аларды жазалаганга шашылбай тур жана сыйкырчыларды чогултуп келгенге Мисирдин шаарларына чабармандарды жибер.
Faccirooji aarabeeji:
يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَحَّارٍ عَلِيمٖ
Алар (чабармандар) сага сыйкырчылыкты мыкты билген сыйкырчыларды алып келишсин».
Faccirooji aarabeeji:
فَجُمِعَ ٱلسَّحَرَةُ لِمِيقَٰتِ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
Кийин убадалашкан жайда, белгиленген убакта Фараон Муса менен күч сынаштыруу үчүн сыйкырчыларды чогултту.
Faccirooji aarabeeji:
وَقِيلَ لِلنَّاسِ هَلۡ أَنتُم مُّجۡتَمِعُونَ
Адамдарга айтылды: «Кимиси жеңүүчү болорун көрүш үчүн чогулдуңарбы, Мусабы же сыйкырчыларбы?
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• أخطاء الداعية السابقة والنعم التي عليه لا تعني عدم دعوته لمن أخطأ بحقه أو أنعم عليه.
Ыйманга чакыруучунун мурунку катачылыктары жана анын жакшылыкта болушу – анын акысында катачылык кетирген адамга же жакшылык кылган адамды динге, ыйманга чакырбасын дегенди билдирбейт.

• اتخاذ الأسباب للحماية من العدو لا ينافي الإيمان والتوكل على الله.
Душмандан коргонуунун себептерин кылуу ыйманга жана Аллахка тобокел кылууга каршы келбейт.

• دلالة مخلوقات الله على ربوبيته ووحدانيته.
Аллахтын жараткандары – Анын жаратуучулугуна жана жалгыздыгына далил болот.

• ضعف الحجة سبب من أسباب ممارسة العنف.
Далилдин алсыздыгы – зордук-зомбулук көрсөтүүнүн себептеринен.

• إثارة العامة ضد أهل الدين أسلوب الطغاة.
Жалпы элди дин адамдарына каршы тукуруу – залымдардын ыкмасы.

لَعَلَّنَا نَتَّبِعُ ٱلسَّحَرَةَ إِن كَانُواْ هُمُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
Үмүтүбүз биз сыйкырчылардын динин ээрчисек, эгер алар Мусаны жеңишкен болсо».
Faccirooji aarabeeji:
فَلَمَّا جَآءَ ٱلسَّحَرَةُ قَالُواْ لِفِرۡعَوۡنَ أَئِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
Качан сыйкырчылар Мусаны жеңебиз деп келишкенде Фараонго кайрылып: «Эгерде биз Мусаны жеңсек, бизге матералдык же моралдык сыйлык болобу?» – дешти.
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ إِذٗا لَّمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
Фараон аларга айтты: «Ооба, сыйлыгыңар бар. Эгерде силер аны жеңе турган болсоңор, анда менин алдымда жакын адамдардан болосуңар, силерге жогорку бийлик орундарын берем».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ لَهُم مُّوسَىٰٓ أَلۡقُواْ مَآ أَنتُم مُّلۡقُونَ
Муса Аллахтын жардамына ишенип жана андагы нерсе сыйкыр эместигин баяндап аларга мындай деди: «Таштайбыз деген жиптериңерди жана таяктарыңарды таштагыла».
Faccirooji aarabeeji:
فَأَلۡقَوۡاْ حِبَالَهُمۡ وَعِصِيَّهُمۡ وَقَالُواْ بِعِزَّةِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّا لَنَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبُونَ
Алар жиптерин жана таяктарын ташташты. Таштап жатканда: «Фараондун күч-кудурети менен биз гана жеңебиз, Муса болсо жеңилет» – дешти.
Faccirooji aarabeeji:
فَأَلۡقَىٰ مُوسَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ
Муса дагы таягын таштады, ал ошол замат чоң жыланга айланды да капыстан эле алардын сыйкырлык менен адамдарды алдаган нерселерин жутуп баштады.
Faccirooji aarabeeji:
فَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ
Качан сыйкырчылар Мусанын таягы алардын сыйкырлык менен таштаган нерселерин жутуп жатканын көргөндө саждага жыгылышты.
Faccirooji aarabeeji:
قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Алар мындай дешти:«Биз бүткүл ааламдардын Раббисине ыйман келтирдик.
Faccirooji aarabeeji:
رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
Муса менен Харундун Раббисине ыйман келтирдик».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ ءَامَنتُمۡ لَهُۥ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّهُۥ لَكَبِيرُكُمُ ٱلَّذِي عَلَّمَكُمُ ٱلسِّحۡرَ فَلَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَۚ لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ وَلَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ
Фараон ал сыйкырчылардын ыйман келтиришкенин четке кагып мындай деди: «Менин уруксатымсыз эле Мусага ыйман келтирдиңерби? Чынында Муса силерге сыйкырчылыкты үйрөткөн башчыңар турбайбы. Көрсө силер баарыңар мисирликтерди өз жеринен чыгарайын деп келишкен турбайсыңарбы. Силерге кандай жаза береримди жакында билесиңер. Мен эми ар бириңердин оң буту менен сол колун же сол буту менен оң колун кайчылаш кесемин жана баарыңарды курма дарагынын сөңгөктөрүнө асамын. Бириңерди да калтырбайм».
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ لَا ضَيۡرَۖ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ
Сыйкырчылар Фараонго айтышты: «Сенин бул дүйнөдө бизди кесем, дарга асам деп коркутуп жаткан нерселериңдин эч зыяны жок. Сенин азабың убактылуу. Биз болсо Раббибизге кайтабыз жана Ал бизди Өзүнүн түбөлүк ырайымына алат.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّا نَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لَنَا رَبُّنَا خَطَٰيَٰنَآ أَن كُنَّآ أَوَّلَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Биз Мусага биринчилерден болуп ыйман келтирип жана ага ишенгенибиз себептүү Аллах биздин мурунку кылган күнөөлөрүбүздү өчүрөт деп үмүт кылабыз».
Faccirooji aarabeeji:
۞ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَسۡرِ بِعِبَادِيٓ إِنَّكُم مُّتَّبَعُونَ
Жана Биз Мусага буйруп: «Исраил урпактарын алып түндө жолго чык. Фараон жана аны менен бирге болгондор силерди кайтарыш үчүн артыңардан түшөт» – деп вахий кылдык.
Faccirooji aarabeeji:
فَأَرۡسَلَ فِرۡعَوۡنُ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
Фараон Исраил урпактары Мисирден чыгып кетишкенин билгенде аларды артка кайтарыш үчүн аскер жыйнасын деп бир топ жоокерин шаарларга жиберди.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ لَشِرۡذِمَةٞ قَلِيلُونَ
Фараон Исраил урпактарын теңине албай мындай деди: «Алар болгону бир аз топ эле.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّهُمۡ لَنَا لَغَآئِظُونَ
Булар биздин ачуубузду күчөйткөн нерсени кылып жатышат.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّا لَجَمِيعٌ حَٰذِرُونَ
Эми биз аларга даярданып сак бололу».
Faccirooji aarabeeji:
فَأَخۡرَجۡنَٰهُم مِّن جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
Биз Фараон менен анын коомун Мисир жергесинен чыгардык. Ал жерде түшүмдүү бакчалар жана суу аккан булактар бар.
Faccirooji aarabeeji:
وَكُنُوزٖ وَمَقَامٖ كَرِيمٖ
Байлык казыналары жана кооз турак-жайлар бар.
Faccirooji aarabeeji:
كَذَٰلِكَۖ وَأَوۡرَثۡنَٰهَا بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Биз Фараон менен анын коомун мына ушундай жыргалчылыктардан чыгарганыбыз сыяктуу Биз алардан кийин Шам жергесинде мына ошондой эле жакшылыктарды Исраил урпактарына да бердик.
Faccirooji aarabeeji:
فَأَتۡبَعُوهُم مُّشۡرِقِينَ
Фараон менен анын коому Исраил урпактарын күн чыккан маалда кууп жетишти.
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• العلاقة بين أهل الباطل هي المصالح المادية.
Жалганчылардын өз ара мамилеси материалдык кызыкчылыктарга гана негизделген.

• ثقة موسى بالنصر على السحرة تصديقًا لوعد ربه.
Мусанын сыйкырчылардын үстүнөн жеңишке жетем деген ишеними Раббисинин убадасы чындык экенин тастыктайт.

• إيمان السحرة برهان على أن الله هو مُصَرِّف القلوب يصرفها كيف يشاء.
Сыйкырчылардын ыйман келтириши – Аллах жүрөктөрдү Өзү каалагандай өзгөртүүчү экенине далил болот.

• الطغيان والظلم من أسباب زوال الملك.
Зордук-зомбулук жана зулумдук бийликти жоготуунун себептеринен.

فَلَمَّا تَرَٰٓءَا ٱلۡجَمۡعَانِ قَالَ أَصۡحَٰبُ مُوسَىٰٓ إِنَّا لَمُدۡرَكُونَ
Качан Фараондун коому менен Мусанын коому бири-бирине жолукканда, алар бири-бирин көрүшкөндө Мусанын шериктери айтты: «Чындыгында Фараон менен анын коому бизди кууп жетерине аз калды. Биз аларга туруштук бере албайбыз».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ كَلَّآۖ إِنَّ مَعِيَ رَبِّي سَيَهۡدِينِ
Муса элине айтты: «Абал силер элестеткендей эмес! Чындыгында Раббим мени менен бирге, Ал колдойт жана жардам берет. Ал мага жол кутулуунун жолун көргөзөт».
Faccirooji aarabeeji:
فَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡبَحۡرَۖ فَٱنفَلَقَ فَكَانَ كُلُّ فِرۡقٖ كَٱلطَّوۡدِ ٱلۡعَظِيمِ
Биз Мусага вахий кылып: «Таягың менен деңизди чап!» – деп буйрудук. Ал аны чапканда деңиз экиге бөлүнүп, ал Исраил урпактарынын урууларынын санына барабар он эки жолго айланды. Деңиздин ар бир ачылган бөлүгү бекемдиги менен чоңдугунда улуу тоо сыяктуу болуп, алардан эч кандай суу акпай калды.
Faccirooji aarabeeji:
وَأَزۡلَفۡنَا ثَمَّ ٱلۡأٓخَرِينَ
Биз Фараон менен анын коомун жакын алып келдик, анан алар жолдон өтсө болот экен деген ойдо деңизге киришти.
Faccirooji aarabeeji:
وَأَنجَيۡنَا مُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
Биз Муса жана аны менен бирге болгон Исраил урпактарын куткардык. Алардан бир да адам өлгөн жок.
Faccirooji aarabeeji:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Андан соң Фараон менен анын коомун деңизге чөктүрүп жок кылдык.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Чындыгында Мусага деңиздин экиге бөлүнүшүндө, анын куткарылышында жана Фараон менен коомунун кыйроосунда Мусанын чынчыл экенин билдирген аят-белгилер бар. Бирок Фараон менен болгондордун көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында сенин Раббиң душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, алардын тообо кылгандарына Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ إِبۡرَٰهِيمَ
Оо, пайгамбар! Аларга Ибрахимдин окуясын окуп бер.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ قَالَ لِأَبِيهِ وَقَوۡمِهِۦ مَا تَعۡبُدُونَ
Бир кезде ал атасы Азарга жана элине: «Аллахтан башка эмнеге сыйынып жатасыңар?» – деди.
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ نَعۡبُدُ أَصۡنَامٗا فَنَظَلُّ لَهَا عَٰكِفِينَ
Эли айтты: «Биз айкелдер-буттарга сыйынып жатабыз. Аларга сыйынганыбызды токтотпойбуз жана аларды таштабайбыз».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ هَلۡ يَسۡمَعُونَكُمۡ إِذۡ تَدۡعُونَ
Ибрахим аларга айтты: «Ал айкелдер-буттарга дуба кылсаңар дубаңарды угушабы?
Faccirooji aarabeeji:
أَوۡ يَنفَعُونَكُمۡ أَوۡ يَضُرُّونَ
Же силер аларга моюн сунсаңар пайда келтире алышабы? Же силер аларга баш ийбестик кылсаңар зыян тийгизе алышабы?».
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ بَلۡ وَجَدۡنَآ ءَابَآءَنَا كَذَٰلِكَ يَفۡعَلُونَ
Алар айтышты: «Аларга дуба кылсак бизди угушпайт, аларга моюн сунсак бизге пайда келтире алышпайт, аларга баш ийбестик кылсак бизге зыян тийгизе алышпайт. Бирок биз ата-бабаларыбыздын ушундай кылышкандарын көргөнбүз. Ошондуктан биз аларды ээрчийбиз».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ أَفَرَءَيۡتُم مَّا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
Ибрахим айтты: «Силер ойлонуп көрдүңөр беле, Аллахтан башка эмне деген айкел-буттарга сыйынып жатканыңарды?
Faccirooji aarabeeji:
أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُمُ ٱلۡأَقۡدَمُونَ
Жана силердин илгерки ата-бабаларыңардын эмнелерге сыйынышкандарын?
Faccirooji aarabeeji:
فَإِنَّهُمۡ عَدُوّٞ لِّيٓ إِلَّا رَبَّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Чындыгында алардын баарысы – менин душмандарым. Анткени бүткүл ааламдардын Раббиси Аллахтан башкалары жалган.
Faccirooji aarabeeji:
ٱلَّذِي خَلَقَنِي فَهُوَ يَهۡدِينِ
Ал мени жаратты жана Ал мени дүйнө жана акырет жакшылыктарына багыттайт.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱلَّذِي هُوَ يُطۡعِمُنِي وَيَسۡقِينِ
Ал жалгыз Өзү мени тамактандырат, эгер ачка болсом жана Ал мага ичирет, эгер чаңкаган болсом.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِذَا مَرِضۡتُ فَهُوَ يَشۡفِينِ
Эгер ооруп калсам, Ал жалгыз Өзү мени оорумдан айыктырат. Менин Андан башка айыктыруучум жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱلَّذِي يُمِيتُنِي ثُمَّ يُحۡيِينِ
Ажалым жеткен кезде Ал жалгыз Өзү мени өлтүрөт. Жана Ал мени өлгөндөн кийин кайра тирилтет.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱلَّذِيٓ أَطۡمَعُ أَن يَغۡفِرَ لِي خَطِيٓـَٔتِي يَوۡمَ ٱلدِّينِ
Жана мен сурак күнү жалгыз Андан гана күнөөлөрүмдү кечирүүсүн үмүт кылам.
Faccirooji aarabeeji:
رَبِّ هَبۡ لِي حُكۡمٗا وَأَلۡحِقۡنِي بِٱلصَّٰلِحِينَ
Ибрахим Раббисине дуба кылып: «Оо, Раббим! Мага динде туура түшүнүк бер жана мени пайгамбарлардан болгон такыбалуулардын катарына кош, алар менен бирге бейишке киргиз» – деди.
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• الله مع عباده المؤمنين بالنصر والتأييد والإنجاء من الشدائد.
Аллах Өз колдоосу, жардамы жана кыйынчылыктан куткаруусу менен ыймандуу пенделери менен бирге.

• ثبوت صفتي العزة والرحمة لله تعالى.
Аллах таала кудуреттүүлүк жана ырайымдуулук сыпаттарына ээ экендигин тастыктоо.

• خطر التقليد الأعمى.
Сокур ээрчүүнүн коркунучу.

• أمل المؤمن في ربه عظيم.
Ыймандуу адамдын үмүтү – улуу Раббисинде.

وَٱجۡعَل لِّي لِسَانَ صِدۡقٖ فِي ٱلۡأٓخِرِينَ
Мени кийинки муундар алкыш-мактоо менен эскере тургандай кыл.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱجۡعَلۡنِي مِن وَرَثَةِ جَنَّةِ ٱلنَّعِيمِ
Жана мени ыймандуу пенделерин ырахаттанган бейиштеги орундардын мурасчыларынан кыл жана анда жашат.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱغۡفِرۡ لِأَبِيٓ إِنَّهُۥ كَانَ مِنَ ٱلضَّآلِّينَ
Атамды кечире көр! Чындыгында ал ширк кылганы себептүү акыйкат жолдон адашкандардан болду. Ибрахимге атасы тозок ээлеринен экендигинин кабары билингенге чейин ал ага дуба кылды. Качан ага бул нерсе анык болгондо ал андан баш тартты жана ага дуба кылбай калды.
Faccirooji aarabeeji:
وَلَا تُخۡزِنِي يَوۡمَ يُبۡعَثُونَ
Адамдарды сурак үчүн кайра тирилткен күнү мени азап менен шерменде кылба.
Faccirooji aarabeeji:
يَوۡمَ لَا يَنفَعُ مَالٞ وَلَا بَنُونَ
Ал күндө адамга дүйнөдө чогулткан байлыгы да, аны колдогон бала-чакасы да пайда бербейт.
Faccirooji aarabeeji:
إِلَّا مَنۡ أَتَى ٱللَّهَ بِقَلۡبٖ سَلِيمٖ
Бирок Аллахка эч кандай ширк, эки жүздүүлүк, эл көрсүндүк жана өзүнө-өзү суктануу сыяктуу нерселер болбогон таза жүрөк менен келген адамга гана пайда берет. Ал Аллах жолунда сарптаган байлыгы менен ага дуба кылган бала-чакасынын пайдасын көрөт.
Faccirooji aarabeeji:
وَأُزۡلِفَتِ ٱلۡجَنَّةُ لِلۡمُتَّقِينَ
Бейиш Раббисинин буйруктарын аткарып жана тыйгандарын таштаган такыба адамдарга жакын келтирилди.
Faccirooji aarabeeji:
وَبُرِّزَتِ ٱلۡجَحِيمُ لِلۡغَاوِينَ
Ал эми тозок сурак майданында акыйкат динден адашкандарга көргөзүлдү.
Faccirooji aarabeeji:
وَقِيلَ لَهُمۡ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَعۡبُدُونَ
Аларга айыптоо максатта айтылды: «Силер сыйынып жүргөн айкел-буттарыңар кайда калды?
Faccirooji aarabeeji:
مِن دُونِ ٱللَّهِ هَلۡ يَنصُرُونَكُمۡ أَوۡ يَنتَصِرُونَ
Аллахты таштап аларга сыйынган элеңер? Алар силерди Аллахтын азабынан куткарып жардам бере алат бекен же өздөрүнө болсо да жардам бере алат бекен?
Faccirooji aarabeeji:
فَكُبۡكِبُواْ فِيهَا هُمۡ وَٱلۡغَاوُۥنَ
Анан алар жана аларды адаштыргандар тозокко биринин үстүнө бири ыргытылат.
Faccirooji aarabeeji:
وَجُنُودُ إِبۡلِيسَ أَجۡمَعُونَ
Ошондой эле жин-шайтандардан болгон Иблистин жардамчыларынын бири да калбай бүт баарысы ыргытылат.
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ وَهُمۡ فِيهَا يَخۡتَصِمُونَ
Аллахтан башкага сыйынып, аларды Ага шерик кылган жана Аны таштап өздөрү сыйынгандар менен талашып-тартышкан мушриктер айтышты:
Faccirooji aarabeeji:
تَٱللَّهِ إِن كُنَّا لَفِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٍ
«Аллахка ант болсун! Көрсө биз акыйкаттан анык адашууда болгон экенбиз.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ نُسَوِّيكُم بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Биз силерди бүт жаратылгандардын Раббисине теңеп, Ага сыйынгандай силерге сыйыныппыз.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَضَلَّنَآ إِلَّا ٱلۡمُجۡرِمُونَ
Бизди акыйкат жолдон күнөөкөрлөр гана адаштырды. Алар бизди Аллахтан башкага сыйынууга үгүттөшкөн.
Faccirooji aarabeeji:
فَمَا لَنَا مِن شَٰفِعِينَ
Эми Аллахтын алдында бизди азаптан куткарууга ортомчу боло турган эч бир шапаатчы жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَلَا صَدِيقٍ حَمِيمٖ
Жана бизди коргой турган жана бизге шапаат кыла турган сүйүктүү дос да жок.
Faccirooji aarabeeji:
فَلَوۡ أَنَّ لَنَا كَرَّةٗ فَنَكُونَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Эгерде бизге дүйнө жашоосуна кайтууга мүмкүнчүлүк берилгенде биз Аллахка ыйман келтиргендерден болмокпуз».
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Чындыгында Ибрахимдин окуясы жана жалганчылардын акыбети тууралуу бул айтылгандарда адамдар үчүн үлгү-насааттар бар. Бирок алардын көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында сенин Раббиң душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, алардын тообо кылгандарына Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
كَذَّبَتۡ قَوۡمُ نُوحٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Нухтун коому да аны жалганга чыгаруу менен бүткүл пайгамбарларды да жалганга чыгарышты.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ نُوحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Бир кезде аларга тектеш тууганы Салих минтип айтты: «Аллахтан коркуп, Андан башка сыйынган нерсеңерди таштап, Ага такыба болбойсуңарбы?!".
Faccirooji aarabeeji:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
Чындыгында мен Аллахтан силерге жиберилген элчимин жана Аллах мага вахий кылганга эч нерсени кошпогон жана кемитпеген аманаткөймүн.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Мен силерге Раббим тараптан жеткирген нерсем үчүн силерден сыйлык сурабайм. Мага сыйлыкты башкалар эмес, ааламдардын Раббиси гана берет.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
۞ قَالُوٓاْ أَنُؤۡمِنُ لَكَ وَٱتَّبَعَكَ ٱلۡأَرۡذَلُونَ
Ага эли айтты: «Эй, Нух! Биз сага ыйман келтирип жана сен алып келген нерсени ээрчип, аны аткарат бекенбиз, а сени ээрчигендер болсо төмөнкү катмардагы адамдар, алардын арасында башчылар да, кадырлуулар да жок?!».
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• أهمية سلامة القلب من الأمراض كالحسد والرياء والعُجب.
Көрө албастык, эл көрсүн үчүн жана өзүнө-өзү суктануу сыяктуу оорулардан жүрөктүн таза болуусунун зарылдыгы.

• تعليق المسؤولية عن الضلال على المضلين لا تنفع الضالين.
Адашкан адамдар өздөрүнүн адашуусунун жоопкерчилигин адаштыргандардын мойнуна илүүсү аларга эч пайда бербейт.

• التكذيب برسول الله تكذيب بجميع الرسل.
Аллахтын элчисин жалганга чыгаруу – жалпы элчилерди жалганга чыгарууга барабар.

• حُسن التخلص في قصة إبراهيم من الاستطراد في ذكر القيامة ثم الرجوع إلى خاتمة القصة.
Ибрахимдин окуясын жакшы абалда баяндоо; окуя башталып ортологондо кыяматтын абалдары айтылып, кайра окуяга кайтып анын аягына чыгуусу.

قَالَ وَمَا عِلۡمِي بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Нух аларга айтты: «Мен ал ыймандуулар эмне иш менен алектенгени тууралуу кабарым жок. Мен алардын кылган иштерин санап тургандай көзөмөлдөөчү болгон эмес элем.
Faccirooji aarabeeji:
إِنۡ حِسَابُهُمۡ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّيۖ لَوۡ تَشۡعُرُونَ
Алардын эсеп-кысабын алуу Аллахтын мойнунда. Алардын ички жана сырткы дүйнөсүн мен эмес, Аллах Өзү билет, эгер айткан сөзүңөрдү өзүңөр түшүнгөн болсоңор.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَنَا۠ بِطَارِدِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Мен силерди ыйман келтирсин деген ойдо талабыңарды кабыл алып ыймандууларды отурган жайымдан кууп жибербейм.
Faccirooji aarabeeji:
إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ
Мен болгону ачык эскерткен эскертүүчүмүн. Силерге Аллахтын азабын эскертем».
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰنُوحُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمَرۡجُومِينَ
Эли ага айтты: «Эгерде бизди үгүттөп жаткан нерсеңди токтотпосоң, анда сен сөзсүз сөгүшкө калып, ташбараңга алынып өлөсүң».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ رَبِّ إِنَّ قَوۡمِي كَذَّبُونِ
Нух Раббисине дуба кылып айтты: «Оо, Раббим! Элим мени жалганга чыгарды жана Сен тараптан алып келген нерседе мага ишенишпеди.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱفۡتَحۡ بَيۡنِي وَبَيۡنَهُمۡ فَتۡحٗا وَنَجِّنِي وَمَن مَّعِيَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Алар жалгандан баш тартышпаганы үчүн биздин ортобузда аларды жок кыла тургандай өкүм чыгар. Ошондой эле мени жана мени менен бирге болгон ыймандууларды элимдеги каапырларды жок кылган нерседен куткар».
Faccirooji aarabeeji:
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَمَن مَّعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ ٱلۡمَشۡحُونِ
Анан Биз анын дубасына жооп бердик жана адамдар менен айбанаттарга толгон кемеде аны менен бирге ыймандууларды куткардык.
Faccirooji aarabeeji:
ثُمَّ أَغۡرَقۡنَا بَعۡدُ ٱلۡبَاقِينَ
Андан соң алардын артында калган Нухтун коомун чөктүрдүк.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Чындыгында бул айтылган Нухтун коому менен болгон окуяда, Нух жана аны менен бирге болгон ыймандуулардын куткарылышында жана коомундагы каапырлардын кыйроосунда адамдар үчүн үлгү-насааттар бар. Бирок алардын көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында сенин Раббиң душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, алардын тообо кылгандарына Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
كَذَّبَتۡ عَادٌ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Аад коому да алардын пайгамбары Худду жалганга чыгаруу менен бүткүл пайгамбарларды жалганга чыгарышты.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ هُودٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Эстегин, бир кезде аларга тектеш тууганы Худ минтип айтты: «Аллахтан коркуп, Андан башка сыйынган нерсеңерди таштап, Ага такыба болбойсуңарбы?!".
Faccirooji aarabeeji:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
Чындыгында мен Аллахтан силерге жиберилген элчимин жана Аллах мага буйруганды ашырбастан жана кемитпестен жеткирген аманаткөймүн.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Мен силерге Раббим тараптан жеткирген нерсем үчүн силерден сыйлык сурабайм. Мага сыйлыкты башкалар эмес, ааламдардын Раббиси гана берет.
Faccirooji aarabeeji:
أَتَبۡنُونَ بِكُلِّ رِيعٍ ءَايَةٗ تَعۡبَثُونَ
Силер эмне, дүйнөңөргө жана акыретиңерге пайда алып келбеген имараттарды оюн, белги катары бийик дөбөлүү жерлерге кура бересиңерби?!
Faccirooji aarabeeji:
وَتَتَّخِذُونَ مَصَانِعَ لَعَلَّكُمۡ تَخۡلُدُونَ
Ошондой эле бул дүйнөдө түбөлүк калчудай, андан кетпечүдөй болуп сепилдерди жана сарайларды салып жатасыңар?!
Faccirooji aarabeeji:
وَإِذَا بَطَشۡتُم بَطَشۡتُمۡ جَبَّارِينَ
Эгер силер өлтүрүү же уруп-сабоо менен кол салсаңар, анда эч ырайым кылбастан канкордук менен кол саласыңар.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِيٓ أَمَدَّكُم بِمَا تَعۡلَمُونَ
Силердин өзүңөргө белгилүү жакшылыктарды берген Аллахтын каарынан корккула!
Faccirooji aarabeeji:
أَمَدَّكُم بِأَنۡعَٰمٖ وَبَنِينَ
Ал силерге үй жаныбарларын жана бала-чакаларды берди.
Faccirooji aarabeeji:
وَجَنَّٰتٖ وَعُيُونٍ
Ал силерге бакчаларды жана аккан булактарды берди.
Faccirooji aarabeeji:
إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
Оо, элим! Чындыгында мен силер үчүн улуу кыямат күнүндөгү азаптан коркомун.
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ سَوَآءٌ عَلَيۡنَآ أَوَعَظۡتَ أَمۡ لَمۡ تَكُن مِّنَ ٱلۡوَٰعِظِينَ
Эли ага айтты: «Сенин бизге эскерткениң менен эскертпегениң бирдей. Биз сага ыйман келтирбейбиз жана эч качан тутунган жолубуздан кайтпайбыз.
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• أفضلية أهل السبق للإيمان حتى لو كانوا فقراء أو ضعفاء.
Алсыздардан же жардылардан болсо да биринчилерден болуп ыйманга келгендердин артыкчылыгы.

• إهلاك الظالمين، وإنجاء المؤمنين سُنَّة إلهية.
Залымдардын кыйроосу жана ыймандуулардын аман калуусу – Аллахтын койгон эрежелеринен.

• خطر الركونِ إلى الدنيا.
Дүйнөгө берилип ага таянуунун коркунучу.

• تعنت أهل الباطل، وإصرارهم عليه.
Жалган ээлеринин көктүгү жана андан кайтпай көшөрүүсү.

إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا خُلُقُ ٱلۡأَوَّلِينَ
Ал эми бул абалкылардын дини, үрп-адаттары жана адептеринен башка эч нерсе эмес.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَا نَحۡنُ بِمُعَذَّبِينَ
Жана биз азапталбайбыз».
Faccirooji aarabeeji:
فَكَذَّبُوهُ فَأَهۡلَكۡنَٰهُمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Алар Худ пайгамбарды жалганга чыгарганын токтотушпады. Анан Биз аларды жалганга чыгарышканы себептүү катуу шамал менен жок кылдык. Чындыгында бул кыйратып жок кылуубузда адамдар үчүн үлгү-насааттар бар. Бирок алардын көпчүлүгүн ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, пенделеринен тообо кылгандарына Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
كَذَّبَتۡ ثَمُودُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Самуд эли да Салих пайгамбарды жалганга чыгаруу менен бүткүл пайгамбарларды да жалганга чыгарышты.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ صَٰلِحٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Бир кезде алардын тектеш тууганы Салих айтты: «Аллахтан башка сыйынганыңарды таштап Андан коркпойсуңарбы?!
Faccirooji aarabeeji:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
Чындыгында мен Аллахтан силерге жиберилген элчимин жана Ал тараптан жеткирген нерседе аманаткөймүн, ага эч бир нерсени кошпойм жана кемитпейм.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Мен силерге Раббим тараптан жеткирген нерсем үчүн силерден сыйлык сурабайм. Мага сыйлыкты башкалар эмес, ааламдардын Раббиси гана берет.
Faccirooji aarabeeji:
أَتُتۡرَكُونَ فِي مَا هَٰهُنَآ ءَامِنِينَ
Силер жакшылык жыргалчылыктарда эч кандай коркунучсуз аман-эсен калабыз деп каалап жатасыңарбы?
Faccirooji aarabeeji:
فِي جَنَّٰتٖ وَعُيُونٖ
Бакчаларда жана аккан булактарда.
Faccirooji aarabeeji:
وَزُرُوعٖ وَنَخۡلٖ طَلۡعُهَا هَضِيمٞ
Эгинзарларда жана мөмөлөрү эзилип бышкан курмалар арасында.
Faccirooji aarabeeji:
وَتَنۡحِتُونَ مِنَ ٱلۡجِبَالِ بُيُوتٗا فَٰرِهِينَ
Ошондой эле өзүңөр жашаш үчүн тоолорду оюп үйлөрдү жасап жатасыңар. Силер тоону ойгон жактан чеберсиңер.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Эми Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَلَا تُطِيعُوٓاْ أَمۡرَ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
Күнөөлөрдү кылып өздөрүнө зыян кылган адамдардын буйругуна баш ийбегиле!
Faccirooji aarabeeji:
ٱلَّذِينَ يُفۡسِدُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا يُصۡلِحُونَ
Алар жер бетинде күнөөлөрдү жайылтып бузукулук кылышкандар жана Аллахка моюн сунуу менен өздөрүн оңдобогон адамдар.
Faccirooji aarabeeji:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
Ага эли айтты: «Чындыгында сен көп сыйкырлана берип, акыры сыйкыр анын акылын жоготкон адамдардансың!
Faccirooji aarabeeji:
مَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا فَأۡتِ بِـَٔايَةٍ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
Сен бизге окшогон эле адамсың! Бизге пайгамбар болгудай сенин бизден эч кандай артыкчылыгың жок. Эгер пайгамбармын деп айтып жаткан сөзүңдө чынчыл болсоң, анда пайгамбар экениңди далилдеген керемет белги алып келчи?».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ هَٰذِهِۦ نَاقَةٞ لَّهَا شِرۡبٞ وَلَكُمۡ شِرۡبُ يَوۡمٖ مَّعۡلُومٖ
Аллах Салихке керемет белги кылып, таштан төөнү чыгарып берди. Ошондо Салих аларга айтты: «Мына бул төө, карагыла жана кармап көргүлө. Суу ичүүдө анын өз кезеги бар, силердин да белгилүү кезегиңер бар. Силердин кезек күнүңөрдө ал суу ичпейт. Анын кезек күнү келгенде силер да суу албайсыңар.
Faccirooji aarabeeji:
وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابُ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
Эми аны союп же уруп ага зыян келтирбегиле, антсеңер, силерге Аллах тараптан азап келет, ал силердин башыңарга балээ түшкөн улуу күндө силерди ошол күнөөңөр үчүн кыйратып жок кылат».
Faccirooji aarabeeji:
فَعَقَرُوهَا فَأَصۡبَحُواْ نَٰدِمِينَ
Бирок алар аны соёбуз деп өз ара макулдашып, алардын эң бактысызы аны союп салды. Качан алар азаптын сөзсүз түшөрүн билишкенде бул кылгандарына өкүнүп калышты. Бирок азапты көргөн кезде өкүнүч эч пайда бербейт.
Faccirooji aarabeeji:
فَأَخَذَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Ошондо аларга убада кылынган жер титирөө жана ач кыйкырык сыяктуу азап аларды алды. Чындыгында бул айтылган Салихтин окуясында адамдар үчүн үлгү-сабактар бар. Бирок алардын көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, пенделеринен тообо кылгандарына Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• توالي النعم مع الكفر استدراج للهلاك.
Каапырлыкка карабастан жакшылыктар үзүлбөй уланып туруусу – акырындык менен кыйроого алып барат.

• التذكير بالنعم يُرتجى منه الإيمان والعودة إلى الله من العبد.
Жакшылыктарды эске салуу менен пенденин ыйман келтирүүсүн жана Аллахка кайтуусун үмүт кылуу.

• المعاصي هي سبب الفساد في الأرض.
Күнөөлөр жер бетиндеги бузукулуктун себеби.

كَذَّبَتۡ قَوۡمُ لُوطٍ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Луттун (ага Аллахтын саламаттыгы, тынчтыгы болсун) эли да аны жалганга чыгаруу менен бүткүл пайгамбарларды жалганга чыгарышты.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ أَخُوهُمۡ لُوطٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Бир кезде алардын тектеш тууганы Лут минтип айтты: «Аллахтан коркуп, Ага шерик кылган нерсеңерди таштап, Ага такыба болбойсуңарбы?!".
Faccirooji aarabeeji:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
Чындыгында мен Аллахтан силерге жиберилген элчимин жана Андан силерге жеткирген нерседе аманаткөймүн, ага эч нерсени кошпойм жана кемитпейм.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Мен силерге Раббим тараптан жеткирген нерсем үчүн силерден сыйлык сурабайм. Мага сыйлыкты башкалар эмес, ааламдардын Раббиси гана берет.
Faccirooji aarabeeji:
أَتَأۡتُونَ ٱلذُّكۡرَانَ مِنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Силер адамдардын арасынан эркектерге артынан кошулуп жатасыңарбы?!
Faccirooji aarabeeji:
وَتَذَرُونَ مَا خَلَقَ لَكُمۡ رَبُّكُم مِّنۡ أَزۡوَٰجِكُمۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٌ عَادُونَ
Аллах силердин кумарыңарды кандырыш үчүн жаратып койгон аялдарыңарды таштайсыңарбы?! Бирок силер бул бузукулук күнөөнү кылуу менен Аллахтын чектеринен чыктыңар».
Faccirooji aarabeeji:
قَالُواْ لَئِن لَّمۡ تَنتَهِ يَٰلُوطُ لَتَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡمُخۡرَجِينَ
Эли Лутка айтты: «Эй, Лут! Эгерде бизди бул иштен тыйганыңды токтотпосоң, анда сени жана сени менен бирге болгондорду шаарыбыздан кетиребиз».
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ إِنِّي لِعَمَلِكُم مِّنَ ٱلۡقَالِينَ
Лут аларга айтты: «Чындыгында мен силердин бул кылып жаткан ишиңерден жийиркенем, жек көрөм.
Faccirooji aarabeeji:
رَبِّ نَجِّنِي وَأَهۡلِي مِمَّا يَعۡمَلُونَ
Ал Раббисине кайрылып: «Оо, Раббим! Мени жана үй-бүлөмдү булардын кылып жаткан күнөөсү себептүү баштарына түшө турган азаптан сакта» – деп дуба кылды».
Faccirooji aarabeeji:
فَنَجَّيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ أَجۡمَعِينَ
Ошондо Биз анын дубасына жооп бердик, кийин аны жана үй-бүлөсүн толугу менен куткардык.
Faccirooji aarabeeji:
إِلَّا عَجُوزٗا فِي ٱلۡغَٰبِرِينَ
Бирок аялын гана куткарбадык. Анткени ал каапыр болчу. Ал кыйрап кеткендерден болду.
Faccirooji aarabeeji:
ثُمَّ دَمَّرۡنَا ٱلۡأٓخَرِينَ
Андан соң Лут менен үй-бүлөсү Садум шаарынан чыккандан кийин Биз анын артында калган элин тыптыйпыл кылып жок кылдык.
Faccirooji aarabeeji:
وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَسَآءَ مَطَرُ ٱلۡمُنذَرِينَ
Биз аларга асмандан таштарды жамгырдай жаадырдык. Аларга жааган жамгыр кандай жаман! Лут аларга Аллахтын азабын эскертсе да, алар ага карабастан кылган күнөөлөрүн уланта беришти.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Чындыгында бузукулук кылышканы себептүү Луттун коомуна түшкөн азап тууралуу айтылган нерседе адамдар үчүн үлгү-сабактар бар. Бирок алардын көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң Өз душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, тообо кылган пенделерине Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
كَذَّبَ أَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Мадиянга жакын жайгашкан жыш бак-дарактуу шаардын жашоочулары да пайгамбары Шуайбга ишенбей, жалпы пайгамбарларды жалганга чыгарышты.
Faccirooji aarabeeji:
إِذۡ قَالَ لَهُمۡ شُعَيۡبٌ أَلَا تَتَّقُونَ
Бир кезде аларга пайгамбары Шуайб айтты: «Аллахка ширк кылганыңарды таштап Андан коркпойсуңарбы?!
Faccirooji aarabeeji:
إِنِّي لَكُمۡ رَسُولٌ أَمِينٞ
Чындыгында мен Аллахтан силерге жиберилген элчимин жана Андан силерге жеткирген нерседе аманаткөймүн, Ал мага жеткир деп буйруган нерсеге эч нерсени кошпойм жана кемитпейм.
Faccirooji aarabeeji:
فَٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَأَطِيعُونِ
Аллахтын буйруктарын аткарып, тыйгандарын таштап Андан корккула жана мен силерге буйруган жана тыйган нерседе мага моюн сунгула!
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٍۖ إِنۡ أَجۡرِيَ إِلَّا عَلَىٰ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Мен силерге Раббим тараптан жеткирген нерсем үчүн силерден сыйлык сурабайм. Мага сыйлыкты башкалар эмес, ааламдардын Раббиси гана берет.
Faccirooji aarabeeji:
۞ أَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَلَا تَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُخۡسِرِينَ
Соода-сатыкта адамдарга толук өлчөп-ченеп бергиле. Өлчөм-ченемди кемитип жеп калуучулардан болбогула!
Faccirooji aarabeeji:
وَزِنُواْ بِٱلۡقِسۡطَاسِ ٱلۡمُسۡتَقِيمِ
Башкаларга тартып бергенде туура тараза менен тарткыла!
Faccirooji aarabeeji:
وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
Адамдардын акыларын кемитпегиле жана жер бетинде күнөөлөрдү кылып бузукулукту жайбагыла!
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• اللواط شذوذ عن الفطرة ومنكر عظيم.
Бачабаздык – табиятка каршы жат көрүнүш жана чоң күнөө.

• من الابتلاء للداعية أن يكون أهل بيته من أصحاب الكفر أو المعاصي.
Ыйманга үгүт кылган адамдын үй-бүлөсүндөгү адамдардын каапырлардан же күнөөкөрлөрдөн болуусу ага карата болгон сыноолордон.

• العلاقات الأرضية ما لم يصحبها الإيمان، لا تنفع صاحبها إذا نزل العذاب.
Жер бетиндеги байланыштар ыйман менен коштолбосо, ал байланыштар азап түшкөн кезде адамга эч кандай пайда бербейт.

• وجوب وفاء الكيل وحرمة التَّطْفِيف.
Таразаны туура тартып берүүнүн милдеттиги жана кемитип берүүнүн арамдыгы.

وَٱتَّقُواْ ٱلَّذِي خَلَقَكُمۡ وَٱلۡجِبِلَّةَ ٱلۡأَوَّلِينَ
Силерди жана мурунку муундарды жараткан Аллахтын силерге жазасы түшүүдөн корккула.
Faccirooji aarabeeji:
قَالُوٓاْ إِنَّمَآ أَنتَ مِنَ ٱلۡمُسَحَّرِينَ
Шуайбдын эли ага айтты: «Чындыгында сен көп жолу сыйкырланып, акыры ал сыйкыр сенин акылыңа үстөмдүк кылып, аны кетирди.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَنتَ إِلَّا بَشَرٞ مِّثۡلُنَا وَإِن نَّظُنُّكَ لَمِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
Сен бизге окшогон эле адамсың. Бизден эч кандай артыкчылыгың деле жок. Анан кантип пайгамбар болмок элең? Биз сенин пайгамбармын деп айтып жаткан сөзүңдө анык эле жалганчысың деген ойдобуз.
Faccirooji aarabeeji:
فَأَسۡقِطۡ عَلَيۡنَا كِسَفٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
Эгерде айткан сөзүңдө чынчыл болсоң, анда биздин үстүбүзгө асмандын бир бөлүгүн түшүрүп жиберчи.
Faccirooji aarabeeji:
قَالَ رَبِّيٓ أَعۡلَمُ بِمَا تَعۡمَلُونَ
Шуайб аларга айтты: «Раббим силер кылып жаткан ширкти жана күнөөлөрдү эң жакшы билет. Силердин кылган ишиңердин эч бири Ага жашыруун эмес».
Faccirooji aarabeeji:
فَكَذَّبُوهُ فَأَخَذَهُمۡ عَذَابُ يَوۡمِ ٱلظُّلَّةِۚ إِنَّهُۥ كَانَ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
Алар жалганга чыгарышканын токтоткон жок. Анан аларга аптаптуу күндүн артынан булут көлөкөлөгөн азап келди. Ошондо алардын үстүнөн от жаап, аларды күйгүзүп салды. Чындыгында алар кыйраган күн – чоң коркунучка толгон күн болду.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗۖ وَمَا كَانَ أَكۡثَرُهُم مُّؤۡمِنِينَ
Чындыгында бул айтылган Шуайбдын элинин кыйроосунда адамдар үчүн үлгү-сабактар бар. Бирок алардын көпчүлүгү ыйман келтиришкен жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّ رَبَّكَ لَهُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
Оо, пайгамбар! Чындыгында Раббиң Өз душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, пенделеринен тообо кылгандарына Ырайымдуу.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّهُۥ لَتَنزِيلُ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Чындыгында Мухаммадга (ага Аллахтын саламы, тынчтыгы жана мактоо дубасы болсун) түшкөн бул Куран – макулуктардын Раббиси тарабынан түштү.
Faccirooji aarabeeji:
نَزَلَ بِهِ ٱلرُّوحُ ٱلۡأَمِينُ
Аны аманаткөй Жебреил алып келди.
Faccirooji aarabeeji:
عَلَىٰ قَلۡبِكَ لِتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُنذِرِينَ
Оо, пайгамбар! Ал аны сен адамдарды эскерткен жана аларды Аллахтын азабынан коркуткан пайгамбарлардан болушуң үчүн сенин жүрөгүңө алып келди.
Faccirooji aarabeeji:
بِلِسَانٍ عَرَبِيّٖ مُّبِينٖ
Ал аны ачык-айкын түшүнүктүү болгон араб тилинде алып келди.
Faccirooji aarabeeji:
وَإِنَّهُۥ لَفِي زُبُرِ ٱلۡأَوَّلِينَ
Чындыгында бул Куран асмандан түшкөн абалкылардын китептеринде эскерилип, ал тууралуу куш кабарлар айтылган.
Faccirooji aarabeeji:
أَوَلَمۡ يَكُن لَّهُمۡ ءَايَةً أَن يَعۡلَمَهُۥ عُلَمَٰٓؤُاْ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Сага түшкөн нерсенин акыйкат экенин Абдуллах ибн Салам сыяктуу Исраил урпактарынын аалымдарынын билүүсү – ал жалганчылар үчүн сенин чынчылдыгыңа далил боло албайбы?
Faccirooji aarabeeji:
وَلَوۡ نَزَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ بَعۡضِ ٱلۡأَعۡجَمِينَ
Эгерде Биз бул Куранды араб тилинде сүйлөбөгөн араб эмес элдерге түшүргөн болсок
Faccirooji aarabeeji:
فَقَرَأَهُۥ عَلَيۡهِم مَّا كَانُواْ بِهِۦ مُؤۡمِنِينَ
жана аларга аны окуп берсе, алар ыйман келтиришмек эмес. Себеби алар: «Биз муну түшүнгөн жокпуз» – дешмек. Андыктан алар Аллахка шүгүр кылышсын, анткени аны алардын тилинде түшүрдү.
Faccirooji aarabeeji:
كَذَٰلِكَ سَلَكۡنَٰهُ فِي قُلُوبِ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Ошондой эле Биз күнөөкөрлөрдүн жүрөктөрүнө (Куранга болгон) жалган менен каапырлыкты киргиздик.
Faccirooji aarabeeji:
لَا يُؤۡمِنُونَ بِهِۦ حَتَّىٰ يَرَوُاْ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَلِيمَ
Алар кыйноочу азапты көрүшмөйүнчө каапырлыктан кайтышпайт жана ыйман келтиришпейт.
Faccirooji aarabeeji:
فَيَأۡتِيَهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Ал азап аларга капыстан келет. Ал аларга күтүүсүз келгенге чейин алар анын келерин билишпейт.
Faccirooji aarabeeji:
فَيَقُولُواْ هَلۡ نَحۡنُ مُنظَرُونَ
Аларга азап күтүүсүз келгенде катуу өкүнүчтөн мындай дешет: «Бизге мөөнөт берилер бекен, биз Аллахка тообо кылалы?».
Faccirooji aarabeeji:
أَفَبِعَذَابِنَا يَسۡتَعۡجِلُونَ
Ал каапырлар Биздин азабыбызды шаштырып: «Сен биздин үстүбүзгө асмандын бир бөлүгүн түшүрмөйүнчө биз сага ыйман келтирбейбиз» – деп жатышабы?!
Faccirooji aarabeeji:
أَفَرَءَيۡتَ إِن مَّتَّعۡنَٰهُمۡ سِنِينَ
Оо, пайгамбар! Айтчы Мага, эгерде Биз сен алып келген нерседен баш тарткан каапырларга узак убакыт бою жакшылыктарды берип жыргаткан болсок,
Faccirooji aarabeeji:
ثُمَّ جَآءَهُم مَّا كَانُواْ يُوعَدُونَ
андан соң алар ошол жакшылыктарга жеткен замандан кийин аларга убада кылынган азап келген болсо,
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• كلما تعمَّق المسلم في اللغة العربية، كان أقدر على فهم القرآن.
Мусулман адам араб тилин канчалык терең үйрөнгөн сайын Куранды да терең түшүнө баштайт.

• الاحتجاج على المشركين بما عند المُنْصِفين من أهل الكتاب من الإقرار بأن القرآن من عند الله.
Китеп ээлеринин арасындагы калыс адамдардын Куран Аллах тараптан экендигин моюнга алууларын мушриктерге каршы далил катары колдонуу.

• ما يناله الكفار من نعم الدنيا استدراج لا كرامة.
Бул дүйнөдө каапырларга берилген жакшылыктар – аларга карата сый-урмат эмес, аларды акырындык менен жазалоо.

مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يُمَتَّعُونَ
Алардын бул дүйнөдөгү жакшылыктары аларга кандай пайда алып келмек?! Ал жакшылыктар кетти жана эч кандай пайда да келтирген жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَآ أَهۡلَكۡنَا مِن قَرۡيَةٍ إِلَّا لَهَا مُنذِرُونَ
Биз кайсы элди кыйратып жок кылган болсок, демек аларга пайгамбарлар жиберилип жана китептер түшүрүлүп актанууга себеп калбай калгандан кийин гана болгон.
Faccirooji aarabeeji:
ذِكۡرَىٰ وَمَا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
Аларга сабак жана эскертүү болсун үчүн. Аларга пайгамбарлар жиберилип жана китептер түшүрүлүп актанууга себеп калбай калгандан кийин Биз аларды азаптоо менен залымдардан болгон жокпуз.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَا تَنَزَّلَتۡ بِهِ ٱلشَّيَٰطِينُ
Бул Куранды пайгамбардын жүрөгүнө шайтандар алып келген жок.
Faccirooji aarabeeji:
وَمَا يَنۢبَغِي لَهُمۡ وَمَا يَسۡتَطِيعُونَ
Анын жүрөгүнө алардын алып келүүсү туура эмес. Буга алардын күч-кудурети да жетпейт.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّمۡعِ لَمَعۡزُولُونَ
Алардын буга кудурети жетпейт. Анткени алар асмандагы анын турган жайынан тосулуп, толук бөгөттөлгөн. Анан кантип ага жетип, аны алып түшүшмөк эле?!
Faccirooji aarabeeji:
فَلَا تَدۡعُ مَعَ ٱللَّهِ إِلَٰهًا ءَاخَرَ فَتَكُونَ مِنَ ٱلۡمُعَذَّبِينَ
Аллахка шерик кылып Аны менен катар башка кудайга сыйынба! Болбосо, мунун себебинен азапталуучулардан болуп каласың.
Faccirooji aarabeeji:
وَأَنذِرۡ عَشِيرَتَكَ ٱلۡأَقۡرَبِينَ
Оо, пайгамбар! Элиңдин арасынан эң жакындарыңардан баштап эскерт! Эгерде алар ширк кыла беришсе, аларга Аллахтын азабы келет.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱخۡفِضۡ جَنَاحَكَ لِمَنِ ٱتَّبَعَكَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Жана сени ээрчиген ыймандууларга мээримдүүлүк, жумшактык кылып иш жүзүндө жана сөз түрүндө жылуу-жумшак мамиле кыл!
Faccirooji aarabeeji:
فَإِنۡ عَصَوۡكَ فَقُلۡ إِنِّي بَرِيٓءٞ مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
Эгер алар сага баш ийбестик кылып, сенин аларга айткан Аллахты жалгыздоо жана Ага моюн сунуу сыяктуу буйруктарыңа жооп беришпесе, анда аларга: «Чындыгында мен силер кылып жаткан ширкке жана күнөөлөргө катышым жок» – деп айткын.
Faccirooji aarabeeji:
وَتَوَكَّلۡ عَلَى ٱلۡعَزِيزِ ٱلرَّحِيمِ
Ар бир ишиңде Өз душмандарынан өч алууга Кудуреттүү, алардын Ага кайткандарына Ырайымдуу Аллахка гана тобокел кыл.
Faccirooji aarabeeji:
ٱلَّذِي يَرَىٰكَ حِينَ تَقُومُ
Ал сенин намазга турганыңды көрүп турат.
Faccirooji aarabeeji:
وَتَقَلُّبَكَ فِي ٱلسَّٰجِدِينَ
Жана Ал намаз окугандардын арасында сенин бир абалдан экинчи абалга өткөнүңдү да көрүп турат. Ага сенин жана башкалардын кылган нерселеринин эч бири жашыруун эмес.
Faccirooji aarabeeji:
إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Чындыгында Ал сен окуган Куранды жана зикирди Угуучу, сенин ниетиңди Билүүчү.
Faccirooji aarabeeji:
هَلۡ أُنَبِّئُكُمۡ عَلَىٰ مَن تَنَزَّلُ ٱلشَّيَٰطِينُ
Силер бул Куранды алып түшкөн деп ойлоп жаткан шайтандар кандай адамдарга түшөрү тууралуу силерге кабар берейинби?
Faccirooji aarabeeji:
تَنَزَّلُ عَلَىٰ كُلِّ أَفَّاكٍ أَثِيمٖ
Ал шайтандар көп күнөө кылган жалганчы, көзү ачыктарга окшогондорго түшөт.
Faccirooji aarabeeji:
يُلۡقُونَ ٱلسَّمۡعَ وَأَكۡثَرُهُمۡ كَٰذِبُونَ
Шайтандар бийиктеги периштелер тобунан уурданып сөз тыңшап, кийин аны достору болгон көзү ачыктарга айтышат. Көзү ачыктар дээрлик жалганчылар. Алар бир сөздү чын айтышса да аны менен кошо жүз жалганды айтышат.
Faccirooji aarabeeji:
وَٱلشُّعَرَآءُ يَتَّبِعُهُمُ ٱلۡغَاوُۥنَ
Ал эми силер Мухаммадды (ага Аллахтын саламаттыгы, тынчтыгы жана мактоо дубасы болсун) ошолордон деп ойлоп жаткан акындарды болсо, акыйкат жолдон адашкандар ээрчишет. Алар анын айтып жаткандарын ыр деп ойлоп жатышат.
Faccirooji aarabeeji:
أَلَمۡ تَرَ أَنَّهُمۡ فِي كُلِّ وَادٖ يَهِيمُونَ
Оо, пайгамбар! Сен алардын ар кайсы өрөөндө темселеп, бирде мактоо угуп, бирде айып угуп же башка нерселерге кабылып жүрүшкөнү алардын адашкандарынын көрүнүштөрүнөн экенин көргөн жоксуңбу?!
Faccirooji aarabeeji:
وَأَنَّهُمۡ يَقُولُونَ مَا لَا يَفۡعَلُونَ
Алар жалган сүйлөшөт. Биз муну кылдык дешет, бирок аны кылышкан эмес.
Faccirooji aarabeeji:
إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَذَكَرُواْ ٱللَّهَ كَثِيرٗا وَٱنتَصَرُواْ مِنۢ بَعۡدِ مَا ظُلِمُواْۗ وَسَيَعۡلَمُ ٱلَّذِينَ ظَلَمُوٓاْ أَيَّ مُنقَلَبٖ يَنقَلِبُونَ
Бирок Хассан ибн Сабитке окшоп ыйман келтирген, жакшылык иштерди кылган, Аллахты көп эскерген жана Аллахтын душмандарынан зулум көргөндөн кийин алардан өч алган акындар андай эмес. Ал эми Аллахка ширк кылып зулумдук кылгандар жана Анын пенделерине зордук-зомбулук көрсөткөндөр жакында кайсы жайга барарын билишет. Анан алар улуу жайга жана кылдат сурак берүүгө кайтып келишет.
Faccirooji aarabeeji:
Ina jeyaa e nafoore aayeeje ɗee e ngol hello:
• إثبات العدل لله، ونفي الظلم عنه.
Аллах адилеттүүлүк сыпатына ээ жана зулумдуктан алыс экенин тастыктоо.

• تنزيه القرآن عن قرب الشياطين منه.
Куран түшүп жатканда, шайтандар ага киришүүсүнөн, бурмалоо киргизүүсүнөн таза корголуп сакталган.

• أهمية اللين والرفق للدعاة إلى الله.
Аллахка үгүт кылгандарга жылуу-жумшак мамиле кылуунун маанилүүлүгү.

• الشعر حَسَنُهُ حَسَن، وقبيحه قبيح.
Поэзиянын жакшысы жакшы, жаманы жаман.

 
Firo maanaaji Simoore: Simoore yimooɓe
Tippudi cimooje Tonngoode hello ngoo
 
Firo maanaaji al-quraan tedduɗo oo - Eggo e haala Kirgiiz wonande deftere Firo Alkur'aana raɓɓinaango. - Tippudi firooji ɗii

iwde e galle Firo jaŋdeeji Alkur'aana.

Uddude