કુરઆન મજીદના શબ્દોનું ભાષાંતર - ફુલાનિયહ ભાષામાં અલ્ મુખતસર ફી તફસીરિલ્ કુરઆનીલ્ કરીમ કિતાબનું અનુવાદ * - ભાષાંતરોની અનુક્રમણિકા
Simooee njomolaaji
સૂરતના હેતુઓ માંથી:
الأمر بالصبر والثبات عند الابتلاء والفتن، وبيان حسن عاقبته.
الٓمٓ
અરબી તફસીરો:
أَمۡ حَسِبَ ٱلَّذِينَ يَعۡمَلُونَ ٱلسَّيِّـَٔاتِ أَن يَسۡبِقُونَاۚ سَآءَ مَا يَحۡكُمُونَ
Kaa ko ronndoriiɓe bone sirku ekn mun kon sikku, wonnde ɓe laawoto Men, haa ɓe daɗa lepte Amen? Fii ñaawoore maɓɓe nden bonii; tawde ɓe laawotaako Alla, ɓe daɗataa kadi lepte Makko ɗen, si ɓe maayii e keeferaaku.
અરબી તફસીરો:
مَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ ٱللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ ٱللَّهِ لَأٓتٖۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Kala jortiiɗo hawroygol e Alla Ñalnde Darngal, fii yo O warjo mo, yo o anndu pellet, caatal(lajal) ngal Alla happi ngal fii ɗum, ko hewtawl jooni. Ko Kanko woni Nanoowo haalaaji jeyaaɓe Makko ɓen, Annduɗo kuuɗe maɓɓe. Huunde laawotaako Mo e ɗum, O yoɓitoyay ɓe fow e mun.
અરબી તફસીરો:
وَمَن جَٰهَدَ فَإِنَّمَا يُجَٰهِدُ لِنَفۡسِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَغَنِيٌّ عَنِ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Kala tiiɗniiɗo e dewal, o woɗɗitii e geddi, o wonii fii Alla, haray ko hoore-makko o tiiɗnanii; tawde nafa ɗum on, ko e makko artata. Alla kan, ko yondinii- ɗo e tageefo ngon fow; dewal maɓɓe ɓeydataa Mo, goopi maɓɓe kadi ɗuytataa Mo.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنۡهُمۡ سَيِّـَٔاتِهِمۡ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَحۡسَنَ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Ɓen gomɗimɓe non, ɓe muññii e jarrabuyee Amen on, ɓe golli golle moƴƴe, ma Men momtan ɓe junuubi maɓɓe ɗin, Men yoɓitiroya ɓe laakara, ko ɓuri moƴƴude e ko ɓe gollaynoo aduna kon.
અરબી તફસીરો:
وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حُسۡنٗاۖ وَإِن جَٰهَدَاكَ لِتُشۡرِكَ بِي مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٞ فَلَا تُطِعۡهُمَآۚ إِلَيَّ مَرۡجِعُكُمۡ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Men yamirii neɗɗanke on, moƴƴugol e mawɓe makko ɓen ɗiɗo. Si mawɓe maa ɓen arii doolude ma, fii sirkangol Lam, huunde nde a alanaa ɗum ganndal (wano ko heɓunoo Sa'd ibn Abi Waqqaas (yo Alla wele mo, e jurol neene makko), wata a ɗofto ɓe e ɗum; tawde ɗoftagol alanaa tagaaɗo, e ka taguɗo On yeddetee. Ko Am tun, woni ruttorde mon, Ñalnde Darngal, Mi yeetitoo on, kon ko gollaynoɗon aduna, Mi yoɓita on ɗum.
અરબી તફસીરો:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ فَإِذَآ أُوذِيَ فِي ٱللَّهِ جَعَلَ فِتۡنَةَ ٱلنَّاسِ كَعَذَابِ ٱللَّهِۖ وَلَئِن جَآءَ نَصۡرٞ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمۡۚ أَوَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Hino e yimɓe ɓen, wi'oowo: Men gomɗinii Alla; hara non, si heeferɓe ɓen lorrii mo fii gomɗinal makko ngal, o waɗiray lorra maɓɓe kan, wano lepte Alla ɗen, o murta e gomɗinal. Si ballal kadi immorii ka Joomi maa, an Nulaaɗo, pellet, ɓe wi'ay: Meɗen wondunoo e mo'on, onon muumini'en. Kere wanaa Alla ɓuri anndude ko woni e ɓerɗe yimɓe ɓen? Huunde suuɗaaki Mo e ko woni e majje, foti ko keeferaaku maa gomɗinal. Ko honno ɓe yeetorta Alla, fii ko woni e ɓerɗe maɓɓe, ka tawata Himo ɓuri ɓe anndude ɗum?
અરબી તફસીરો:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّبِعُواْ سَبِيلَنَا وَلۡنَحۡمِلۡ خَطَٰيَٰكُمۡ وَمَا هُم بِحَٰمِلِينَ مِنۡ خَطَٰيَٰهُم مِّن شَيۡءٍۖ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Heeferɓe ɓen wi'ani gomɗimɓe Alla ɓen: Jokkee diina amen kan, men fawtoto fii junuubi mon ɗin; hara ko menen ronnditotoo fii majji. Kono ɓe wonaali fawtotooɓe hay huunde e junuubi maɓɓe. Pellet, ko ɓe fenuɓe e kan haala maɓɓe.
અરબી તફસીરો:
وَلَيَحۡمِلُنَّ أَثۡقَالَهُمۡ وَأَثۡقَالٗا مَّعَ أَثۡقَالِهِمۡۖ وَلَيُسۡـَٔلُنَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَمَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
Kono ɓee sirkooɓe noddooɓe e meere maɓɓe nden, ko maa ɓe fawtoo fii junuubi maɓɓe ɗi faggitii ɗin, e junuubi kala jokkuɗo ɓe, e hoore junuubi ɓen ɗon ɗin ustetaake. Ko maa kadi ɓe lamndoyee Ñalnde Darngal, gaay e kon ko ɓe faggitotonoo e meereeji ka aduna.
અરબી તફસીરો:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَلَبِثَ فِيهِمۡ أَلۡفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمۡسِينَ عَامٗا فَأَخَذَهُمُ ٱلطُّوفَانُ وَهُمۡ ظَٰلِمُونَ
Gomɗii Men nulii Nuuhu e yimɓe makko ɓen, o ñiiɓi hakkunde maɓɓe, duuɓi teemeɗɗe jeenay e cappanɗe jowi, himo nodaa ɓe e wootinɗingol Alla. Kono ɓe fenni mo, ɓe lutti e keeferaaku; waame on nanngi ɓe, hari ko ɓe tooñirɓe yeddugol Alla, e fennugol Nulaaɗo Makko on, ɓe halkiraa yoolagol.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• الإيمان بالله يقتضي الصبر على الأذى في سبيله.
وَإِبۡرَٰهِيمَ إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱتَّقُوهُۖ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
An Nulaaɗo, janto kadi fillayee Ibraahiima on, nde o wi'annoo yimɓe makko ɓen: rewee Alla tun, huliron lepte Makko ɗen, ɗoftagol yamirooje Makko ɗen, woɗɗitoo haɗaaɗi Makko ɗin; ko ɗum ɓuri moƴƴannde on, si wonii hiɗon anndi.
અરબી તફસીરો:
إِنَّمَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡثَٰنٗا وَتَخۡلُقُونَ إِفۡكًاۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَمۡلِكُونَ لَكُمۡ رِزۡقٗا فَٱبۡتَغُواْ عِندَ ٱللَّهِ ٱلرِّزۡقَ وَٱعۡبُدُوهُ وَٱشۡكُرُواْ لَهُۥٓۖ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Anndee ko rewoton kon, onon ɓee sirkooɓe, ko sanamuuji ɗi nafataa ɗi loraataa, hiɗon taƴa fenaande, aaƴagol wonnde hiɗi hanndi e reweede. Pellet, ɗin ɗi rewoton gaani Alla, ɗi waawaa on arsikude, sakko ɗi waɗa ɗum; awa ɗaɓɓiree arsike on ka Alla, tawde ko Kanko woni arsikoowo On, rewon Mo Kanko tun, yettiron Mo neema arsike on. Ko ka Makko tun, woni ruttorde mon, Ñalnde Darngal, fii hasbeede yoɓitee, wanaa ka sanamuuji mon.
અરબી તફસીરો:
وَإِن تُكَذِّبُواْ فَقَدۡ كَذَّبَ أُمَمٞ مِّن قَبۡلِكُمۡۖ وَمَا عَلَى ٱلرَّسُولِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
Si onon ɓee sirkooɓe on fennii ko Muhammadu (jom kisiyee) addi kon, haray mofte adinooɓe on kadi feenniino Nuuhu e 'Adi e Samuuda e woɗɓe goo. Alaa ko fawii e Nulaaɗo on, si wanaa yottingol ɓanngina. Gomɗii le o yottinii e mo'on, ko Joomi makko nuli mo e mon kon.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ بَدَأَ ٱلۡخَلۡقَۚ ثُمَّ ٱللَّهُ يُنشِئُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأٓخِرَةَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
An Nulaaɗo, maakan ɓee fennuɓe ummital: yiilee ka leydi, taskoɗon no Alla fuɗɗori tagu ngun. Refti Alla wuurnitay yimɓe ɓen, e nguurndam goo, fii hasbeede. Pellet, Alla ko hattanɗo kala huunde. Huunde ronkintaa Mo. Wanaa wuurnitugol yimɓe ɓen, wano woniri non, O ronkaano tagugol ɓe ka arannde.
અરબી તફસીરો:
يُعَذِّبُ مَن يَشَآءُ وَيَرۡحَمُ مَن يَشَآءُۖ وَإِلَيۡهِ تُقۡلَبُونَ
Himo leptira nunɗal Makko ngal, mo O muuyani e jeyaaɓe Makko ɓen, O yurminira ɓural Makko ngal, mo O muuyani e maɓɓe. Ko ka Makko tun, woni ruttorde mon, Ñalnde Darngal, fii hasbeede, ɓaawo immitineede e genaale mon.
અરબી તફસીરો:
وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِي ٱلسَّمَآءِۖ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
On wonaali laawotooɓe Joomi mon, wanaa ɓoccittooɓe lepte Makko ɗen ka leydi, wanaa ka kammu; alanaa on kadi, gaanin Alla giɗo heftoowo fii mon, wanaa ballo duñanayɗo on lepte Makko ɗen.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ وَلِقَآئِهِۦٓ أُوْلَٰٓئِكَ يَئِسُواْ مِن رَّحۡمَتِي وَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Ɓen yedduɓe Aayeeje Alla ɗen, e hawroygol e Makko ngol Ñalnde Darngal, ɓen taƴike e yurmeende Am, tawde ɓe naatataa Aljanna poomaa, sabu keeferaaku maɓɓe ngun. Ɓen ɗon, hino woodani ɓe lepte muusuɗe, haɓɓitiiɗe ɓe ka laakara.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• الأصنام لا تملك رزقًا، فلا تستحق العبادة.
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱقۡتُلُوهُ أَوۡ حَرِّقُوهُ فَأَنجَىٰهُ ٱللَّهُ مِنَ ٱلنَّارِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Nde Annabi Ibraahiima waajinoo yimɓe makko ɓen rewugol Alla tun, tertoo sanamu, jaabawol maɓɓe ngol wonaano, si wanaa wiide ɓe: waree mo, maa bugoɗon mo kaa yiite, no daɗndiron reweteeɗi mon ɗin. Kono Alla hisini mo e ngen yiite. Pellet, wonii ngon tottirgol e yiite, ɓaawoo bugeede e magge, tasakuyee, wonannde yimɓe gomɗimɓe, tawde ko ɓen ɗon tun waajitorta.
અરબી તફસીરો:
وَقَالَ إِنَّمَا ٱتَّخَذۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡثَٰنٗا مَّوَدَّةَ بَيۡنِكُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ ثُمَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُ بَعۡضُكُم بِبَعۡضٖ وَيَلۡعَنُ بَعۡضُكُم بَعۡضٗا وَمَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّٰصِرِينَ
Annabi Ibraahiima maaki: anndee ko rewoton kon gaanin Alla, ko sanamuuji, ɗi rewirton, fii yiɗindirgol hakkunde mon, ka nguurndam aduna. Hooti non, Ñalnde Darngal, ngol giggol taƴoyay hakkunde mon, woɗɓe e mon yeddoya ɓeya, tuma lepte ɗen feeñata, ɓeya kadi huɗoya ɓeya, hara non, jaaƴorde mon on fow, ko ka Yiite, ka on alaa wallooɓe e ɗen lepte Alla, gile e sanamuuji mon ɗi rewaynoɗon ɗin, wanaa fere goɗɗum goo.
અરબી તફસીરો:
۞ فَـَٔامَنَ لَهُۥ لُوطٞۘ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَىٰ رَبِّيٓۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
Annabi Luutu gomɗini mo. Annabi Inraahiima maaki: Min on, ko mi feroowo ka Joomi am, e leydi Saami barkinaandi ndin. Ko Kanko woni Fooluɗo Mo fooletaake, Mo hoynataa feruɗo ka Makko, Ñeeñuɗo e eɓɓoore Mun, e toppitannde Mun.
અરબી તફસીરો:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَجَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ ٱلنُّبُوَّةَ وَٱلۡكِتَٰبَ وَءَاتَيۡنَٰهُ أَجۡرَهُۥ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
men yeɗi Ibraahiima Ishaaqa, e geɗal makko Yaaquuba, Men waɗi e geyngol makko ngol, Annabaaku e Deftere jipponriinde ka Alla. Men okki mo mbarjaari muñal makko ngal e hoore goonga ka aduna, moƴƴugol geyngol e mantoore labaande. Kanko on ka laakara, pellet, ko o yoɓoyteeɗo njoɓdi moƴƴuɓe ɓen, hara njoɓdi makko aduna ndin ɗuytetaake e ndi laakara ndin.
અરબી તફસીરો:
وَلُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Janto kadi, an Nulaaɗo, Luutu, tuma nde o maakannoo yimɓe makko ɓen: "E on waɗay pankare ɗe gooto e winndere nden adaaki on e mun? Ko onon adii sincude koo ko haqqil hisuki salotoo.
અરબી તફસીરો:
أَئِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ وَتَقۡطَعُونَ ٱلسَّبِيلَ وَتَأۡتُونَ فِي نَادِيكُمُ ٱلۡمُنكَرَۖ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱئۡتِنَا بِعَذَابِ ٱللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
E on aray yottoragol e worɓe ɓen ka duburi maɓɓe, fii ittugol tuuyo? Sakkoɗon seteeɓe ɓen ka laawi, haa ɓe acca feƴƴirde ɗon, sabu hulugol pankare mon? Huuwon e mbatirdu mon ndun piiji añiniiɗi, wano wirtere e lorrirgol feƴƴooɓe konngol e kuugal? Kono jaabawol yimɓe makko ɓen wonaano, si wanaa wiide ɓe: awa addan men lepte Alla ɗen ɗe hulɓinirtaa men, si tawii ko a jeyaaɗo e goonguɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• عناية الله بعباده الصالحين حيث ينجيهم من مكر أعدائهم.
• عظم منزلة إبراهيم وآله عند الله تعالى.
• تعجيل بعض الأجر في الدنيا لا يعني نقص الثواب في الآخرة.
وَلَمَّا جَآءَتۡ رُسُلُنَآ إِبۡرَٰهِيمَ بِٱلۡبُشۡرَىٰ قَالُوٓاْ إِنَّا مُهۡلِكُوٓاْ أَهۡلِ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِۖ إِنَّ أَهۡلَهَا كَانُواْ ظَٰلِمِينَ
Tuma nde Malaa'ikaaɓe ɓe Men immini ɓen addannoo Ibraahiima welo-welo jibingol Ishaaqa e geɗal on ɗon, woni Yaaquuba, ɓe wi'ani mo: menen, ko men halkooɓe yimɓe ndee Saduum, saare Luutu nden.Tawde pellet, yimɓe mayre laatike tooñirooɓe kuuɗe pankare.
અરબી તફસીરો:
قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطٗاۚ قَالُواْ نَحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَن فِيهَاۖ لَنُنَجِّيَنَّهُۥ وَأَهۡلَهُۥٓ إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
Annabai Ibraahiima maakani Malaa'ikaaɓe ɓen: kono Luutu no e nden saare, nde faalaɗon halkude. O tawaaka le e tooñuɓe ɓen. Malaa'ika'en jaabii: ko menen ɓuri anndude fii wonɓe ton. Ma men daɗndu mo halkagol, kanko e ɓeynguure makko nden, si wanaa debbo makko on, o jeyaama e heddotooɓe e hlakaare nden, men waɗtiday mo e maɓɓe.
અરબી તફસીરો:
وَلَمَّآ أَن جَآءَتۡ رُسُلُنَا لُوطٗا سِيٓءَ بِهِمۡ وَضَاقَ بِهِمۡ ذَرۡعٗاۖ وَقَالُواْ لَا تَخَفۡ وَلَا تَحۡزَنۡ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهۡلَكَ إِلَّا ٱمۡرَأَتَكَ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
Nde Malaa'ikaaɓe ɓen immini halkugol yimɓe Luutu ɓen hewtunoo ka Luutu, o saɗtiraa fii maɓɓe, arugol maɓɓe ngol sunini mo, sabu ko jiiɓodu ndu o anndiri yimɓe makko ɓen. Tawde Malaa'ikaaɓe ɓen ardirii mbaadi worɓe, yimɓe makko ɓen non, ko ittirayɓe tuuyu mun e worɓe tun. Kono Malaa'ika'en jaabii mo: wata a hulu, ɓe hewtirtaa ma bone, wata a suno kadi e ko men humpitirmaa halkugol ɓe ngol; men daɗndete an e ɓeynguure maa nden, si wanaa debbo maa on, o jeyaama e heddotooɓe e halkaare nden, men waɗtiday mo e maɓɓe.
અરબી તફસીરો:
إِنَّا مُنزِلُونَ عَلَىٰٓ أَهۡلِ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
Ko men jippinooɓe lepte e yimɓe ndee saare, huuwooɓe jiiɓoldu, immorde ka kammu, woni kaaƴe immorɗe "Sijjiil", sabu ko ɓe yaltunoo e ɗoftaare kon: hiɓe faggitoo pankare bonɗe, anndiranooɓe ittugol tuuyo mun e worɓe ɓen, acca ɗon rewɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَإِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗا فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱرۡجُواْ ٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
Men nuli kadi e Madyana, musiɗɗo maɓɓe on ka dammbe, Annabi Shu'aybu. O maaki: ko onon yo yimɓe am, rewee Alla tun, jortoron dewal mon ngal, mbarjaari Ñalaande sakkitiinde nden, wata on wonir e leydi ndin, gollugol bone saakita ɗum.
અરબી તફસીરો:
وَعَادٗا وَثَمُودَاْ وَقَد تَّبَيَّنَ لَكُم مِّن مَّسَٰكِنِهِمۡۖ وَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَصَدَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَكَانُواْ مُسۡتَبۡصِرِينَ
Men halki kadi Aadi'en, yimɓe Huudu ɓen, e Samuuda'en, yimɓe Saalih ɓen. Gomɗii ɓannganii on, onon yimɓe Makka ɓen, fii galleeji maɓɓe ɗin, Hegra e Ash-Shiħr (e nder diiwal Hadramawt ngal), Hajri seeditiɗon ko tinndinta e ko Men halkunooɓe kon, tawde koɗooli maɓɓe ɗin wontii caabeeji. Seytaane cuɗinan ɓe, kuuɗe maɓɓe keeferaaku ekn, o yilti ɓe e laawol focciingol ngol, tawi le, hiɓe senndidniri goonga kan e majjere nden, peewal ngal e bewre nden, tippude e ko Nulaaɓe maɓɓe anndini ɓe. Kono ɓe suɓii jokkugol mbeleeɗe ɗen, ɓe acca peewal ngal.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• قوله تعالى:﴿ وَقَد تَّبَيَّنَ..﴾ تدل على معرفة العرب بمساكنهم وأخبارهم.
Ko Alla daali kon: " ɓannganii on", hino faamina wonnde Aaraabeeɓe ɓen, hino anndunoo fii koɗooli e kabaruuji jantaaɓe fiimun ɓen.
• العلائق البشرية لا تنفع إلا مع الإيمان.
• الحرص على أمن الضيوف وسلامتهم من الاعتداء عليهم.
• منازل المُهْلَكين بالعذاب عبرة للمعتبرين.
وَقَٰرُونَ وَفِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا كَانُواْ سَٰبِقِينَ
Men halki kadi Qaaruuna, mutindinirgol mo e suudu makko ndun, nde o bewunoo e yimɓe Muusaa ɓen. Men Halkidi kadi Fir'awna e jaagorɗo makko on Haaruuna, yoolugol ɓe ka maayo. Gomɗii le, Muusaa addaniino ɓe Aayeeje ɓannguɗe, tinndinayɗe wonnde ko e goonga o woni. Kono ɓe townitorii e leydi Misra ndin, salagol gomɗinde mo. Kono ɓe wonaano laawotooɓe lepte Amen ɗen.
અરબી તફસીરો:
فَكُلًّا أَخَذۡنَا بِذَنۢبِهِۦۖ فَمِنۡهُم مَّنۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِ حَاصِبٗا وَمِنۡهُم مَّنۡ أَخَذَتۡهُ ٱلصَّيۡحَةُ وَمِنۡهُم مَّنۡ خَسَفۡنَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ وَمِنۡهُم مَّنۡ أَغۡرَقۡنَاۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
Men leptiri kala jantaaɓe dow ɓen, halkugol ɓe: no e maɓɓe, yimɓe Luutu ɓen, ɓe Men wuurti kaaƴe sijjiila e maɓɓe; no e maɓɓe kadi, yimɓe Saalih e Shu'aybu ɓen, ɓe Men halkiri haacaango; no e maɓɓe, Qaaruuna, mo Men mutindini e galle mun ɗen; no e maɓɓe kadi, yimɓe Nuuhu ɓen e Fir'awna e Haamaana, ɓe halkiri yoolagol. Kono non, Alla siforaali tooñirɗo ɓe halkirgol junuubi ɗi ɓe faggitaaki; si ko woni, ko kamɓe tooñirnoo ko'e maɓɓe, faggitagol geddi, haa ɓe hanndi e lepte.
અરબી તફસીરો:
مَثَلُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَ كَمَثَلِ ٱلۡعَنكَبُوتِ ٱتَّخَذَتۡ بَيۡتٗاۖ وَإِنَّ أَوۡهَنَ ٱلۡبُيُوتِ لَبَيۡتُ ٱلۡعَنكَبُوتِۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
Misal sirkooɓe jogitiiɓe gaanin Alla ɓen sanamuuji reweteeɗi, jortagol nafa e tefoore majji, ko wano misal marijaawowal saccungal suudu ka daɗndira jaggitere. Ko ɓuri non lo'ude e cuuɗi ɗin, ko suudu marijaawo; tawde ndu dartotaako gaño. Ko non sanamuuji maɓɓe ɗin kadi wa'i, ko nafataa, ɗi lorrataa, ɗi tefataa. Kono ko si sirkooɓe ɓen anndayno ɗum, si ɓe aɗitoo jogitorgol sanamuuji ɗin, reweteeɗi gaanin Alla.
અરબી તફસીરો:
خَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
Alla tagirii kammuuli ɗin e leydi ndin, e hoore goonga. Wanaa e meere maa fii fijindaaru O tagiri ɗi. Pellet, wonii e ngol tagugol ɗon, tinndinoore kattal ngal, fewtiniraande gomɗimɓe ɓen, tawde ko kamɓe dallinorta tagu Alla ngun, wiide taguɗo On no woodaa. Heeferɓe ɓen kan, ɓe yawtay e ɗen tinndinooje ka Winndere e hoore-maɓɓe tigiri, kono ɓe ronka waɗtannde yiila, e mawngu taguɗo On, e kattal Makko, Kanko seniiɗo On.
અરબી તફસીરો:
ٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَۖ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِۗ وَلَذِكۡرُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۗ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَصۡنَعُونَ
An Nulaaɗo, janngan yimɓe ɓen, kon ko Alla wahayini e maaɗa ka Alqur'aanaare, ñiiɓniraa julde nden no timmiri. Pellet, julde timmunde sartiiji nden, hinde haɗa juuluɗo nden, yanugol e geddi e ko añinii; tawde ɗum no ndaygina ɓerɗe ɗen, haɗa ɗe faggitagol geddi, ɗowa ɗe e golle moƴƴe. Faamee ko jantagol Alla ngol, ɓuri kala huunde mawnude. Alla no anndi ko golloton kon. Huunde e golle mon, suuɗaaki Mo. O yoɓitoyay on e ɗum: woni ko moƴƴere maa bone.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• أهمية ضرب المثل: (مثل العنكبوت) .
• التعلق بغير الله تعلق بأضعف الأسباب.
۞ وَلَا تُجَٰدِلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡۖ وَقُولُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَأُنزِلَ إِلَيۡكُمۡ وَإِلَٰهُنَا وَإِلَٰهُكُمۡ وَٰحِدٞ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
Onon gomɗimɓe ɓen, wata on yewtir Alyahuuda e Annasaara wennjirgol ɓe, si wanaa noone ɓurɗo moƴƴude on; on woni noddirgol ɓe waaju e hujjaaji ɓannguɗi, si wanaa hara ko ɓen tooñirɓe e maɓɓe sattere-noppi e mawnitaare, ɓe ɓannginani on hare. Ɓen ɗon, haɓee ɓe haa ɓe silma maa ɓe jonnira sagalle ɗen junngu e junngo hara ko ɓe jaasuɓe. Wi'anon Alyahuuda e Annasaara: Men gomɗinii nden Alqur'aanaare nde Alla jippini e amen, e ɗen ɗe O jippini e mooɗon immorde e Tawreeta e Linjiila. Reweteeɗo amen On e rewteeɗo mon On ko gooto Mo alaa kafidiiɗo e Reweede Mun e Jeygol Mun e timmal Mun. Menen on, ko Kanko tun men jebbilantoo.
અરબી તફસીરો:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَۚ فَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۖ وَمِنۡ هَٰٓؤُلَآءِ مَن يُؤۡمِنُ بِهِۦۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلۡكَٰفِرُونَ
Ko wano Men jippinirnoo Defte ɗen non e ɓen adi- adinooɓe ma, Men jippiniri Alqur'aana e maaɗa. Yoga e ɓee janngooɓe Tawreeta, wano ‘AbduLlaah ibn Salaam, hino gomɗiniri nde sabu ko nde joopa joopaa fii mun kon ka defte maɓɓe. Yeddataa Aayeeje Amen ɗen, si wanaa heeferɓe ɓen woowuɓe yeddugol goonga ko o feeñi woo.
અરબી તફસીરો:
وَمَا كُنتَ تَتۡلُواْ مِن قَبۡلِهِۦ مِن كِتَٰبٖ وَلَا تَخُطُّهُۥ بِيَمِينِكَۖ إِذٗا لَّٱرۡتَابَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
A wonaano an Nulaaɗo, hiɗa janngaynoo deftere woo, ado Alque'aana. A wonaano kadi windiray-nooɗo huunde ñaamo maa ngon; tawde a janngaano. Sinno hiɗa janngunoo waawuɗaa winndugol, pellet, yimɓe majjuɓe ɓen sikkitotono Annabaaku maa ngun, ɓe dallinora wonnde ko e defte adinooɗe ɗen eggu-ɗaa.
અરબી તફસીરો:
بَلۡ هُوَ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ فِي صُدُورِ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلظَّٰلِمُونَ
Si ko woni fii Alqur'aana jippinaande nden e maaɗa, ko nde Aayeeje ɓannguɗe e ɓerɓe ɓen okkaaɓe ganndal e gomɗimɓe ɓen. Yeddataa Aayeeje Amen ɗen, si wanaa ɓen tooñirɓe ko'e-mun yeddugol Alla e sirkangol Mo.
અરબી તફસીરો:
وَقَالُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَٰتٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قُلۡ إِنَّمَا ٱلۡأٓيَٰتُ عِندَ ٱللَّهِ وَإِنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ
Sirkooɓe ɓen wi'i: Hanno jippinee e Muhammadu maandeeji immorde ka Joomi makko sugu ɗen jippinooɗe e Nulaaɓe adinooɓe mo ɓen? Maakan an Nulaaɗo: Anndee maandeej ɗin, ko e Juuɗe Alla woni. Himo jippina ɗi nde O muuyi woo, wanaa min ɗum wonani. Min on, ko mi jertinoowo on e lepte Alla ɗen, ɓannguɗo jertinol.
અરબી તફસીરો:
أَوَلَمۡ يَكۡفِهِمۡ أَنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَرَحۡمَةٗ وَذِكۡرَىٰ لِقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Kere yonaaɓe ɓee lanndiiɓe maandeeji wonnde Men jippinii e maaɗa an Nulaaɗo, Alqur'aana hinde janngee e maɓɓe? Wonii e Alqur'anaa jippinaande nden e maɓɓe, yurmeende e waaju wonannde yimɓe gomɗinooɓe; ko kamɓe woni ko nafitorta ko woni e mayre. Men jippinanii ɓe ko ɓuri moƴƴude ko ɓe lanndii kon haa hewta ko jippinanoo e Nulaaɓe ɓen kon.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡ شَهِيدٗاۖ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ وَكَفَرُواْ بِٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
Maakan ɓe an Nulaaɗo: Alla yonii seedee goongugol ko mi addi kon, e wonnde on fennii ɗum. Himo anndi kon ko woni ka kammuuli e ka leydi, huunde suuɗaaki Mo e ɗin ɗiɗi. Ɓen non gomɗimɓe meere immorde e rewooɓe ko wanaa Alla ɓen, ɓe yeddi Alla hannduɗo e reweede On tun, ko ɓen woni sooyuɓe ɓen; sabu koɓe waɗtitiri keeferaaku ngun kon gomɗinal ngal.
અરબી તફસીરો:
وَيَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلۡعَذَابِ وَلَوۡلَآ أَجَلٞ مُّسَمّٗى لَّجَآءَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ وَلَيَأۡتِيَنَّهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Ɓee sirkooɓe no hawjirane an Nulaaɗo, lepte ɗe jertinir-ɗaa ɓe e mun ɗen. Si wanaa fii Alla hoddiranii leptugol ɓe ngol lajal ngal aditotaako ngal nennotaako, pellet, ɗen lepte ɗe ɓe hawri arayno e maɓɓe. Ɗe ardirayno ɓe juhal, hara ɓe habbanooki ɗe.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ غُرَفٗا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ نِعۡمَ أَجۡرُ ٱلۡعَٰمِلِينَ
Ɓen gomɗimɓe Alla ɓe golli golle moƴƴe ɓallinayɗe e Alla, ma Men hoɗnu ɓe ka Aljanna e cuuɗi ɗi canɗi ilata senngo ley kuɓeeje majji, ko ɓe duumo- tooɓe ton poomaa, ɓe maayataa ton haa pooma, kuuɓal woodantaaɓe toon Iskin moƴƴe- re njoɓdi gollirnooɓe ɗoftagol Alla ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَكَأَيِّن مِّن دَآبَّةٖ لَّا تَحۡمِلُ رِزۡقَهَا ٱللَّهُ يَرۡزُقُهَا وَإِيَّاكُمۡۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Kala ruugayɗi ɗin, no ɗi foti e waade, ɗe gaynataa mooɓude arsike majji wanaa fii yooɓagol mo. Ko Alla arsikata O arsika on. Haray ngantoo alanaa on e ronkude ferde fii kulol heege. Ko Kanko woni Nanoowo haalaaji mon, Annduɗo annuyeeji e golle mon. Huunde suuɗaaki Mo e ɗum. Ma on yoɓitoy on e ɗum.
અરબી તફસીરો:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُۖ فَأَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
Pellet, si an Nulaaɗo a lanndike ɓee sirkooɓe: Ko hommbo tagi kammuuli ɗin e leydi ndin, O eltiri naange ngen e lewru waylondirgol? Ma ɓe wi'u: Ko Alla tagi ɗi. Ko honno non ɓe ferlitortee e gomɗin- gol Alla tun haa tawa ɓe reway ko nafataa lorrataa?
અરબી તફસીરો:
ٱللَّهُ يَبۡسُطُ ٱلرِّزۡقَ لِمَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦ وَيَقۡدِرُ لَهُۥٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٞ
Alla no yaññana arsike on Mo O muuyi e jeyaaɓe Makko ɓen, O ɓillana on Mo O muuyi. O waɗira ɗum ñenƴal Makko ngal O anndi Kanko. Pellet, Alla ko Annduɗo kala huunde. Huunde suuɗaaki Mo e ko moƴƴani jeyaaɓe Makko ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّن نَّزَّلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ مِنۢ بَعۡدِ مَوۡتِهَا لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُۚ قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
Pellet, si an Nulaaɗo a lanndike ɓee sirkooɓe: Ko hommbo jippiniri ndiyam ka kammu, O wuurnitiri ɗam leydi ndin ɓaawo ndi yoorunoo? Ma ɓe wi'u: Ko Alla jippini ɗam, O wuurnitiri ɗam leydi ndin. Maakan ɓe an Nullaɗo: Yettoore woodanii Alla, On ɓannginɗo hujja e mooɗon. Si ko woni, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe haqqiltaa; tawde si ɓe hakkilay-noo, ɓe kafidataano e Alla ɗin sanamuuji ɗi nafataa ɗi lorrataa.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• استعجال الكافر بالعذاب دليل على حمقه.
وَمَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَهۡوٞ وَلَعِبٞۚ وَإِنَّ ٱلدَّارَ ٱلۡأٓخِرَةَ لَهِيَ ٱلۡحَيَوَانُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
Ɗam nguurndam aduna e ko woni e majjam immorde e tuuyo e dakamme wonaali, si wanaa ko mbeleeɗe e fijindaaru ɓerɗe yowitiiɓe e majjam. Ɗum ko ko lannata heña. Pellet non, ko hoɗo laakara ngon woni nguurndam ɗam tigi, tawde ɗam heddotoo. Sinno ɓe annduno, ɓe ardintaano ko lannata kon yeeso ko lannataa kon.
અરબી તફસીરો:
فَإِذَا رَكِبُواْ فِي ٱلۡفُلۡكِ دَعَوُاْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ فَلَمَّا نَجَّىٰهُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ إِذَا هُمۡ يُشۡرِكُونَ
Si ɓe waɗɗike ka laana, ɓe noddira Alla laɓɓinan- gol Mo Kanko tun noddaandu ndun, no O daɗndira ɓe e yoolagol. Tuma nde O daɗndi ɓe e ngol yoolo- gol, ɓe waɗta kafidude Mo e reweteeɗi maɓɓe ɗin.
અરબી તફસીરો:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا جَعَلۡنَا حَرَمًا ءَامِنٗا وَيُتَخَطَّفُ ٱلنَّاسُ مِنۡ حَوۡلِهِمۡۚ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَبِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَكۡفُرُونَ
E yedduɓe neemaaji Alla ɗin e dow maɓɓe tuma Alla daɗndunooɓe yoolagol ɓen yi'aali neemaaji goo? Ɗin woni: Wonnde Men waɗanii ɓe hormorde hoolniinde ka ɓe daɗndata ƴiiƴe maɓɓe e jawle maɓɓe? Ka tawata woɗɓe goo hino yoolora ka woniri, ɓen no waree dahee, rewɓe e ɓiɗɓe maɓɓe hoynee, jawle maɓɓe ciifee(bifte)? E ko reweteɗi maɓɓe meerente ɗin ɗi ɓe aaƴorta woni ko ɓe gomɗinta ɓe yedda neemaaji Alla ɗin ɓe ronka yettude Alla e majji?
અરબી તફસીરો:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُۥٓۚ أَلَيۡسَ فِي جَهَنَّمَ مَثۡوٗى لِّلۡكَٰفِرِينَ
Alaa ɓurɗo tooñirde wa on fefindiiɗo fenaande e hoore Alla o dammbira sirku e Makko, maa o fenna goonga ka Nulaaɗo Makko on addi kan. Sikke alaa wonnde ko Jahannama woni hoɗorde yedduɓe ɓen e nanndo maɓɓe.
અરબી તફસીરો:
આયતોના ફાયદાઓ માંથી:
• لجوء المشركين إلى الله في الشدة ونسيانهم لأصنامهم، وإشراكهم به في الرخاء؛ دليل على تخبطهم.
Sirkooɓe ɓen hino jikkinori yiltagol All si ɓe saɗtiraama ɓe yejjita fii sanamuuji maɓɓe ɗin, ɓe sirkana Mo siɓe yaajiraa. Ɗum no tinndina e jumpugol maɓɓe.
• الجهاد في سبيل الله سبب للتوفيق إلى الحق.
કુરઆન મજીદના શબ્દોનું ભાષાંતર - ફુલાનિયહ ભાષામાં અલ્ મુખતસર ફી તફસીરિલ્ કુરઆનીલ્ કરીમ કિતાબનું અનુવાદ - ભાષાંતરોની અનુક્રમણિકા
તફસીર લિદ્ દિરાસતીલ્ કુરઆનિયહ કેન્દ્ર દ્વારા પ્રકાશિત.