કુરઆન મજીદના શબ્દોનું ભાષાંતર - ફુલાની ભાષા * - ભાષાંતરોની અનુક્રમણિકા


શબ્દોનું ભાષાંતર સૂરહ: અલ્ અઅરાફ   આયત:

Simoore al-araaf

الٓمٓصٓ
Alif, Laam, Miim,[1] Saad.firo ɗee alkule wulinoomo efuɗɗoode simoore bakharah(nagge nge).
[1] Ɗe alkule taƴaaɗe e arwan'de cimooje ɗe njoopiiima won'de alkur'aana no roŋkina ɗum yani dikkaade sirkooɓe ɓe ɓe ndoŋki aarnaade ɗum tafra ɗemngal arabi tafori tinndi ni roŋker arabi addude yeru mum wond'ude e pasintaagal maɓɓe waɗde alkur'aana ko ɗum wahyu ummade e alla.
અરબી તફસીરો:
كِتَٰبٌ أُنزِلَ إِلَيۡكَ فَلَا يَكُن فِي صَدۡرِكَ حَرَجٞ مِّنۡهُ لِتُنذِرَ بِهِۦ وَذِكۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
Ɗum de ko deftere Jippinaande e maaɗa, wata ɓitteende won e ɓernde maa e mayre ; fii yo a waajor nde, ko nde waaju wonan de gooŋɗinɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
ٱتَّبِعُواْ مَآ أُنزِلَ إِلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ وَلَا تَتَّبِعُواْ مِن دُونِهِۦٓ أَوۡلِيَآءَۗ قَلِيلٗا مَّا تَذَكَّرُونَ
Njokkee ko Jippinaa e mon kon immorde ka Joomi mon, wota on njokku gah ɗuum, weldiiɓe, famɗii ko mbaactortoɗon.
અરબી તફસીરો:
وَكَم مِّن قَرۡيَةٍ أَهۡلَكۡنَٰهَا فَجَآءَهَا بَأۡسُنَا بَيَٰتًا أَوۡ هُمۡ قَآئِلُونَ
Ɗuuɗii e ce'e ɗe min kalki! Lepte Amen ɗen ari e majje jemma hiɓe waalii ɗaanii, maa hara ko ɓe fo'ofiiɓe ñalawma.
અરબી તફસીરો:
فَمَا كَانَ دَعۡوَىٰهُمۡ إِذۡ جَآءَهُم بَأۡسُنَآ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ
Noddaandu maɓɓe ndun ɓaawo lepte Amen ɗen arde ɓe, wonaano si naa bi'igol : "Minen min laatino tooñooɓe".
અરબી તફસીરો:
فَلَنَسۡـَٔلَنَّ ٱلَّذِينَ أُرۡسِلَ إِلَيۡهِمۡ وَلَنَسۡـَٔلَنَّ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Wollahi ma min Laɓditoyo ɓeen ɓe (Min) Nulnoo e muen, Ma Min Laɓnditoyo kadi Nulaaɓe ɓe.
અરબી તફસીરો:
فَلَنَقُصَّنَّ عَلَيۡهِم بِعِلۡمٖۖ وَمَا كُنَّا غَآئِبِينَ
Ma min pillanoroyo ɓe (golle maɓɓe ɗen) e ganndal. min ngonaano wirniiɓe.ɓe (tawtoraaka)
અરબી તફસીરો:
وَٱلۡوَزۡنُ يَوۡمَئِذٍ ٱلۡحَقُّۚ فَمَن ثَقُلَتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
Manndakke=(pe'esirɗi )(ɓetirɗi) Ñande, ko ɗi goonga. Kala mo manndake (moƴƴi ɗen) teddi, ko ɓeen ɗoon ngoni maloyteeɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَمَنۡ خَفَّتۡ مَوَٰزِينُهُۥ فَأُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُم بِمَا كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَظۡلِمُونَ
Kala mo manndakke (moƴƴi) mun foygitii=hoyi, ko ɓeen ɗoon ngoni sooyinirɓe pittaali mu'uen saɓu ko ɓe laatinoo heɓee njedda Aayeeje amen ɗeen.
અરબી તફસીરો:
وَلَقَدۡ مَكَّنَّٰكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَجَعَلۡنَا لَكُمۡ فِيهَا مَعَٰيِشَۗ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
Mi wooɗniiii minn Newinanii on ke leydi, min mbaɗani on e mayri nguuree. (Kono) famɗii ko njettoton.
અરબી તફસીરો:
وَلَقَدۡ خَلَقۡنَٰكُمۡ ثُمَّ صَوَّرۡنَٰكُمۡ ثُمَّ قُلۡنَا لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ ٱسۡجُدُواْ لِأٓدَمَ فَسَجَدُوٓاْ إِلَّآ إِبۡلِيسَ لَمۡ يَكُن مِّنَ ٱلسَّٰجِدِينَ
Mi wooɗndii min tagii on, refti min mbaadini on, refti min mbi'ani maleykaaji ɗiin : "cujjanee Aadama", ɓe cujji, si wonaa Ibliisa, o jeyanooka e sujjuɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
قَالَ مَا مَنَعَكَ أَلَّا تَسۡجُدَ إِذۡ أَمَرۡتُكَۖ قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ
O Daali : "Ko haɗ maa nde cujjataa nde mi yamir-maa?" owi'i : "miɗo ɓuri mo moƴƴude : A tagii kam immorde e Yiite, A tagii mo immorde e loopal".
અરબી તફસીરો:
قَالَ فَٱهۡبِطۡ مِنۡهَا فَمَا يَكُونُ لَكَ أَن تَتَكَبَّرَ فِيهَا فَٱخۡرُجۡ إِنَّكَ مِنَ ٱلصَّٰغِرِينَ
O Daali : "Jippo toon, haananaama nde mawnintintoɗaa toon. yaltu, an ko a jeyaaɗo e hoyɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
قَالَ أَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
[Ibliisa] wi'i : "Neeɓnitanam haa ñande ɓe immintintee".
અરબી તફસીરો:
قَالَ إِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
[Alla] Daali : "aan, ko a jeyaaɗo e neeɓinanteeɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
قَالَ فَبِمَآ أَغۡوَيۡتَنِي لَأَقۡعُدَنَّ لَهُمۡ صِرَٰطَكَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ
[Ibliisa] wi'i : "Sabu ko mbewnirɗaa kam koo, ma mi jooɗano ɓe ka laawol maa po'ociingol.ngol
અરબી તફસીરો:
ثُمَّ لَأٓتِيَنَّهُم مِّنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ وَعَنۡ أَيۡمَٰنِهِمۡ وَعَن شَمَآئِلِهِمۡۖ وَلَا تَجِدُ أَكۡثَرَهُمۡ شَٰكِرِينَ
Refti mi ardiranatɓe ɓe yeeso maɓɓe e ɓaawo maɓɓe, e ka e ñaame maɓɓe e ka nane maɓɓe. a tawataa ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ko yettooɓe [Ma]".
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱخۡرُجۡ مِنۡهَا مَذۡءُومٗا مَّدۡحُورٗاۖ لَّمَن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكُمۡ أَجۡمَعِينَ
[Alla] Daali : "Yaltu toon, ko a ñiŋaaɗo diiwaaɗo. Kala jokkuɗo ma e maɓɓe, ma Mi kebbiiroye Jahannama onon denndaangal".
અરબી તફસીરો:
وَيَٰٓـَٔادَمُ ٱسۡكُنۡ أَنتَ وَزَوۡجُكَ ٱلۡجَنَّةَ فَكُلَا مِنۡ حَيۡثُ شِئۡتُمَا وَلَا تَقۡرَبَا هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةَ فَتَكُونَا مِنَ ٱلظَّٰلِمِينَ
"Eeyma yo Aadama, hoɗ an e ɓeyngu maa ka Aljanna, ñaamee kala nokku ka njiiɗ-ɗon ; wota tan on ɓaɗto kii ɗoo lekki, sakko laatoɗon e tooñooɓe ɓen".
અરબી તફસીરો:
فَوَسۡوَسَ لَهُمَا ٱلشَّيۡطَٰنُ لِيُبۡدِيَ لَهُمَا مَا وُۥرِيَ عَنۡهُمَا مِن سَوۡءَٰتِهِمَا وَقَالَ مَا نَهَىٰكُمَا رَبُّكُمَا عَنۡ هَٰذِهِ ٱلشَّجَرَةِ إِلَّآ أَن تَكُونَا مَلَكَيۡنِ أَوۡ تَكُونَا مِنَ ٱلۡخَٰلِدِينَ
Seytaane sowinsini ɓe, fii yo o feññinan ɓe ko suuɗaa e maɓɓe e awraaji maɓɓe, o wi'i : "Joomi mon haɗiraani on ki lekkil si wanaa fii wata on laato maleykaaji maa laatoɗon duumotooɓe [ka Aljanna]".
અરબી તફસીરો:
وَقَاسَمَهُمَآ إِنِّي لَكُمَا لَمِنَ ٱلنَّٰصِحِينَ
O wooɗndani ɓe o wi'i : "miin komi eɓee laaɓanooɓe on".deedi
અરબી તફસીરો:
فَدَلَّىٰهُمَا بِغُرُورٖۚ فَلَمَّا ذَاقَا ٱلشَّجَرَةَ بَدَتۡ لَهُمَا سَوۡءَٰتُهُمَا وَطَفِقَا يَخۡصِفَانِ عَلَيۡهِمَا مِن وَرَقِ ٱلۡجَنَّةِۖ وَنَادَىٰهُمَا رَبُّهُمَآ أَلَمۡ أَنۡهَكُمَا عَن تِلۡكُمَا ٱلشَّجَرَةِ وَأَقُل لَّكُمَآ إِنَّ ٱلشَّيۡطَٰنَ لَكُمَا عَدُوّٞ مُّبِينٞ
O hodiri ɓe koomte. Nde ɓe meeɗnoo elekki he, awraaji maɓɓe ɗiin peeñani ɓe, ɓe mbaɗti heɓe curritora kaaki Aljanna ɗiin. Joomi maɓɓe noddi ɓe : "E Mi haɗaano on e ki lekki, Mi wi'ani on : Pellet, seytaane ko gaño mon ɓannguɗo?!("peeñɗo.)
અરબી તફસીરો:
قَالَا رَبَّنَا ظَلَمۡنَآ أَنفُسَنَا وَإِن لَّمۡ تَغۡفِرۡ لَنَا وَتَرۡحَمۡنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Ɓe mbi'i : "Joomi amen, min tooñii ko'e amen. Si A yaafaakii amen njurmiɗaa amen, ma min njeye e sooyɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱهۡبِطُواْ بَعۡضُكُمۡ لِبَعۡضٍ عَدُوّٞۖ وَلَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُسۡتَقَرّٞ وَمَتَٰعٌ إِلَىٰ حِينٖ
[Alla] Daali : "njippee (ka leydi), yoga mon ko añɓe yoga. Hino woodani on ka leydi ton ñiiɓirde e dakamme haa saanga".
અરબી તફસીરો:
قَالَ فِيهَا تَحۡيَوۡنَ وَفِيهَا تَمُوتُونَ وَمِنۡهَا تُخۡرَجُونَ
[Alla] Daali : "Ko (ka leydi) ton nguuroton, ko ton kadi maayoton, ko e mayri kadi njaltinoyteɗon".
અરબી તફસીરો:
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ قَدۡ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكُمۡ لِبَاسٗا يُوَٰرِي سَوۡءَٰتِكُمۡ وَرِيشٗاۖ وَلِبَاسُ ٱلتَّقۡوَىٰ ذَٰلِكَ خَيۡرٞۚ ذَٰلِكَ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ
Eehey mon yo ɓiɗɓe Aadam! Gooŋɗii min njippinii e mo'on comci cuhratɗi awraaji mon ɗin e cuɗaari. -Ko comci kulol ɗin noon ɓuri muƴƴude.- Ko ɗuum jeyaaɗum e Aayeeje Alla. mbeleejo'o, kamɓe ɓe mbaajitoto.
અરબી તફસીરો:
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ لَا يَفۡتِنَنَّكُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ كَمَآ أَخۡرَجَ أَبَوَيۡكُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ يَنزِعُ عَنۡهُمَا لِبَاسَهُمَا لِيُرِيَهُمَا سَوۡءَٰتِهِمَآۚ إِنَّهُۥ يَرَىٰكُمۡ هُوَ وَقَبِيلُهُۥ مِنۡ حَيۡثُ لَا تَرَوۡنَهُمۡۗ إِنَّا جَعَلۡنَا ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ لِلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ
Ko onon yo ɓiɗɓe Aadama! Wata seytaane fitinir on wano o yaltinirnoo baabiraaɓe mon ɓen ka Aljanna, homo ɓoora e maɓɓe comci maɓɓe ɗin fii yo hollu ɓe awraaji maɓɓe ɗin. Pellet, homo reeni on kaŋko e gorol makko ngol nokku ka on yi'ataa ɓe. minen min mbaɗii seytaaneeji ɗin beldiiɗi ɓeen ɓen gooɗintaa.
અરબી તફસીરો:
وَإِذَا فَعَلُواْ فَٰحِشَةٗ قَالُواْ وَجَدۡنَا عَلَيۡهَآ ءَابَآءَنَا وَٱللَّهُ أَمَرَنَا بِهَاۗ قُلۡ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَأۡمُرُ بِٱلۡفَحۡشَآءِۖ أَتَقُولُونَ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Si ɓe mbaɗii paŋkare, ɓe mb'a : "min tawru ɗum baabiraaɓe amen ɓeen, ko Alla yamiri min ɗum". Maaku : "Pellet, Alla yamirtaa paŋkare. E on wowlay e hoore Alla ko on nganndaa?!".
અરબી તફસીરો:
قُلۡ أَمَرَ رَبِّي بِٱلۡقِسۡطِۖ وَأَقِيمُواْ وُجُوهَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَٱدۡعُوهُ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَۚ كَمَا بَدَأَكُمۡ تَعُودُونَ
Maaku : "Joomi am yamirii nuunɗal. Ñiiɓnon jeece mon ɗeen nokku kala e ka juuloton, tororon mo laɓɓinangol mo diine kan. Ko wano o Fuɗɗori on non nduɗtorton".
અરબી તફસીરો:
فَرِيقًا هَدَىٰ وَفَرِيقًا حَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلضَّلَٰلَةُۚ إِنَّهُمُ ٱتَّخَذُواْ ٱلشَّيَٰطِينَ أَوۡلِيَآءَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَيَحۡسَبُونَ أَنَّهُم مُّهۡتَدُونَ
Fedde goo o fewnii, fedde goo majjere nden jojji e hoore maɓɓe. Kamɓe ɓe njogitike seytaaneeji ɗin weldiiɓe gaanin Alla, kamɓe hiɓe cikka ko ɓe feewɓe.
અરબી તફસીરો:
۞ يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ خُذُواْ زِينَتَكُمۡ عِندَ كُلِّ مَسۡجِدٖ وَكُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ وَلَا تُسۡرِفُوٓاْۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُسۡرِفِينَ
Eey mon ɓiɗɓe Aadama, ƴettee cuɗaari mon ndin nokku kala ka njuuloton. Ñaamee njaron wota on ɓurtin. Pellet, Kaŋko o yiɗaa ɓurtinooɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ مَنۡ حَرَّمَ زِينَةَ ٱللَّهِ ٱلَّتِيٓ أَخۡرَجَ لِعِبَادِهِۦ وَٱلطَّيِّبَٰتِ مِنَ ٱلرِّزۡقِۚ قُلۡ هِيَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا خَالِصَةٗ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۗ كَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Maaku : "Ko hommbo harmini cuɗaari Alla ndi O Yaltinani jeyaaɓe Makko ɓeen, e laaɓuɗi ɗin ka arsikeeji?" Maaku : "Ɗin ɓen gooŋɗiinɓe ka nguurndam aduna woodani, heeraniiɗi [ɓe] Ñande Darngal". Ko wano non min pirtirta Aayeeje ɗen, wonan de yimɓe anndooɓe.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ إِنَّمَا حَرَّمَ رَبِّيَ ٱلۡفَوَٰحِشَ مَا ظَهَرَ مِنۡهَا وَمَا بَطَنَ وَٱلۡإِثۡمَ وَٱلۡبَغۡيَ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَأَن تُشۡرِكُواْ بِٱللَّهِ مَا لَمۡ يُنَزِّلۡ بِهِۦ سُلۡطَٰنٗا وَأَن تَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Maaku : "Joomi am ko Harmini : ko paaŋkare ɗen -ko feeñi e majje ko suuɗii-, e bakkaat, e bewrugol ko aldaa e goonga, e nde cirkanton Mo kon ko O Jippinanaani ɗuum hujja, e nde wowloton e Alla ko on nganndaa.
અરબી તફસીરો:
وَلِكُلِّ أُمَّةٍ أَجَلٞۖ فَإِذَا جَآءَ أَجَلُهُمۡ لَا يَسۡتَأۡخِرُونَ سَاعَةٗ وَلَا يَسۡتَقۡدِمُونَ
Hino woodani kala mofte( leñol)lajal. Si lajal maɓɓe ngal arii, ɓe neeɓtitantaake saa'i gooto, ɓe ngardinantaake kadi.
અરબી તફસીરો:
يَٰبَنِيٓ ءَادَمَ إِمَّا يَأۡتِيَنَّكُمۡ رُسُلٞ مِّنكُمۡ يَقُصُّونَ عَلَيۡكُمۡ ءَايَٰتِي فَمَنِ ٱتَّقَىٰ وَأَصۡلَحَ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Ehey mon ɓiɗɓe Aadama! Si aroyii e mon Nulaaɓe jeyaaɓe e mo'on, ɓe no fillanoo on Aayeeje Am, kala kulɗo [Alla] o moƴƴini [golle], kulol alanaa ɓen ɗon, wanaa kamɓe kadi ɓe cunoytaako.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen ɓe townitanii e heɗe, ko ɓen ngooni yimɓe Yiite, kamɓe ko ɓe luttooɓe toon.
અરબી તફસીરો:
فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِـَٔايَٰتِهِۦٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ يَنَالُهُمۡ نَصِيبُهُم مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِۖ حَتَّىٰٓ إِذَا جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُنَا يَتَوَفَّوۡنَهُمۡ قَالُوٓاْ أَيۡنَ مَا كُنتُمۡ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِۖ قَالُواْ ضَلُّواْ عَنَّا وَشَهِدُواْ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَنَّهُمۡ كَانُواْ كَٰفِرِينَ
Alaa ɓurɗo tooñuɗo haa hewta on pekindiiɗo e Alla fenaande, maa o yeddi Aayeeje Makko ɗen? ɓeen keɓat ɓe geɗal maɓɓe ngal e binndoodi ndin ; haa si Nulaaɓe amen [warooɓe] ɓen ngarii ɓe, ɓe mbara ɓe, ɓe mbia : "Ko hoito kon ko ndewaynoɗon gaanin Alla [woni]?!" ɓe mbia : "Ɗi majjirii amen". Ɓe ceeditoo e ko'e maɓɓe, won de ɓe laatino yedduɓe.
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱدۡخُلُواْ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِكُم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ فِي ٱلنَّارِۖ كُلَّمَا دَخَلَتۡ أُمَّةٞ لَّعَنَتۡ أُخۡتَهَاۖ حَتَّىٰٓ إِذَا ٱدَّارَكُواْ فِيهَا جَمِيعٗا قَالَتۡ أُخۡرَىٰهُمۡ لِأُولَىٰهُمۡ رَبَّنَا هَٰٓؤُلَآءِ أَضَلُّونَا فَـَٔاتِهِمۡ عَذَابٗا ضِعۡفٗا مِّنَ ٱلنَّارِۖ قَالَ لِكُلّٖ ضِعۡفٞ وَلَٰكِن لَّا تَعۡلَمُونَ
[Maleykaaji] mbi'a : "Naate e moftaaji, gooŋɗii yawtii adii mon immorde e jinna e yimɓe ka ndeer Yiite". Tuma kala nde leñol naati, ngol huɗa banndu ngol . Haa si ɓe tawtindirii toon ɓe denndaanal, sakkitiiɓe maɓɓe ɓeen wi'ana aramɓe maɓɓe ɓeen : "Joomi amen! Ko ɓee majjini min : Okku ɓe lepte cowanɗe e Yiite ngen". O Daala : "Hino woodani kala [mon] cowanɗe, kono on ganndaa".
અરબી તફસીરો:
وَقَالَتۡ أُولَىٰهُمۡ لِأُخۡرَىٰهُمۡ فَمَا كَانَ لَكُمۡ عَلَيۡنَا مِن فَضۡلٖ فَذُوقُواْ ٱلۡعَذَابَ بِمَا كُنتُمۡ تَكۡسِبُونَ
Aramɓe maɓɓe ɓen mbi'ana sakkitiiɓe ɓeen : "Alanaa on e dow amen ɓural, meeɗiree lepte ɗen sabu kon ko paggitotonoɗon".
અરબી તફસીરો:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَٱسۡتَكۡبَرُواْ عَنۡهَا لَا تُفَتَّحُ لَهُمۡ أَبۡوَٰبُ ٱلسَّمَآءِ وَلَا يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ حَتَّىٰ يَلِجَ ٱلۡجَمَلُ فِي سَمِّ ٱلۡخِيَاطِۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Pellet, ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen, ɓe townitanii ɗe, ɓe udditantaake dame kammuuli ɗin, ɓe naatataa kadi Aljanna haa ngelooba naata e wuddere meselal. Ko wano non Men njoɓirto ɓonɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
لَهُم مِّن جَهَنَّمَ مِهَادٞ وَمِن فَوۡقِهِمۡ غَوَاشٖۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلظَّٰلِمِينَ
Hino woodani ɓe ka Jahannama ndaɗɗudi, no dow maɓɓe kadi kippoodi. Ko wanon non min njoɓirta tooñooɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَا نُكَلِّفُ نَفۡسًا إِلَّا وُسۡعَهَآ أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِۖ هُمۡ فِيهَا خَٰلِدُونَ
Ɓeen gooɗinɓe ɓe ngolli moƴƴuɗi - min pawataa woŋkii si wanaa ko ki waawi - Ko ɓen ɗon woni yimɓe Aljanna : kamɓe ko ɓe duumotooɓe ton.
અરબી તફસીરો:
وَنَزَعۡنَا مَا فِي صُدُورِهِم مِّنۡ غِلّٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهِمُ ٱلۡأَنۡهَٰرُۖ وَقَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي هَدَىٰنَا لِهَٰذَا وَمَا كُنَّا لِنَهۡتَدِيَ لَوۡلَآ أَنۡ هَدَىٰنَا ٱللَّهُۖ لَقَدۡ جَآءَتۡ رُسُلُ رَبِّنَا بِٱلۡحَقِّۖ وَنُودُوٓاْ أَن تِلۡكُمُ ٱلۡجَنَّةُ أُورِثۡتُمُوهَا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Men ɓoori e ɓerɗe maɓɓe ɗen konnaagu, caatli ɗiin no ila senngo ley maɓɓe, ɓe mbi'a : "jettoorje ngoodani Alla on peewnuɗo amen e ɗuum ɗoo, men ngonaano feewooɓe si Alla fewnaano amen. Gooŋɗii Nulaaɓe Joomi amen ɓeen ngaddii goonga". Ɓe noddee si ko woni : "Oon ɗon mooɗon Aljanna, on ndonnaama mo, sabu kon ko ngollatnoɗon".
અરબી તફસીરો:
وَنَادَىٰٓ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَنَّةِ أَصۡحَٰبَ ٱلنَّارِ أَن قَدۡ وَجَدۡنَا مَا وَعَدَنَا رَبُّنَا حَقّٗا فَهَلۡ وَجَدتُّم مَّا وَعَدَ رَبُّكُمۡ حَقّٗاۖ قَالُواْ نَعَمۡۚ فَأَذَّنَ مُؤَذِّنُۢ بَيۡنَهُمۡ أَن لَّعۡنَةُ ٱللَّهِ عَلَى ٱلظَّٰلِمِينَ
Yimɓe Aljanna ɓeen noddi yimɓe Yiite ɓen, si ko woni : "Gooŋɗii min tawii ko Joomi amen fodi min kon ko goonga. Onon kadi on tawii ko Joom mon fodi on kon ko goonga?" Ɓe mbi'i : "Eyyo". Noddoowo nodda hakkunde maɓɓe won de : Kuddi Alla ndin wonii e tooñooɓe ɓeen,
અરબી તફસીરો:
ٱلَّذِينَ يَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ وَيَبۡغُونَهَا عِوَجٗا وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ كَٰفِرُونَ
Ɓeen sakkotooɓe=falatoobe gah e laawol Alla ngol, ɓe ɗaɓɓana ngol ooñorde, kamɓe kadi ko ɓe yedduɓe laakara".
અરબી તફસીરો:
وَبَيۡنَهُمَا حِجَابٞۚ وَعَلَى ٱلۡأَعۡرَافِ رِجَالٞ يَعۡرِفُونَ كُلَّۢا بِسِيمَىٰهُمۡۚ وَنَادَوۡاْ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ أَن سَلَٰمٌ عَلَيۡكُمۡۚ لَمۡ يَدۡخُلُوهَا وَهُمۡ يَطۡمَعُونَ
Heedo no hakkunde maɓɓe. Hino e dow tulde La'raafi nden worɓe heɓe nganndira kala e maande mum Ɓe nodda yimɓe Aljanna ɓeen, si ko woni : "Kisial woni e mon!". Ɓe naataani mo kono heɓe tamƴinii.
અરબી તફસીરો:
۞ وَإِذَا صُرِفَتۡ أَبۡصَٰرُهُمۡ تِلۡقَآءَ أَصۡحَٰبِ ٱلنَّارِ قَالُواْ رَبَّنَا لَا تَجۡعَلۡنَا مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
Si jiiɗe maɓɓe ɗen pewtiniraa ɓannge yimɓe Yiite ɓeen, ɓe mbi'a : "Joomi amen! Wata A waɗtdu amen e yimɓe tooñooɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
وَنَادَىٰٓ أَصۡحَٰبُ ٱلۡأَعۡرَافِ رِجَالٗا يَعۡرِفُونَهُم بِسِيمَىٰهُمۡ قَالُواْ مَآ أَغۡنَىٰ عَنكُمۡ جَمۡعُكُمۡ وَمَا كُنتُمۡ تَسۡتَكۡبِرُونَ
Yimɓe La'raafi ɓen noddi worɓe, hiɓe nganndira ɓeen maandeeji maɓɓe, ɓe mbia : "Nafaali on mooɓugol mon [jawle], e kon ko laatinoɗon hiɗon mawnintinoo!".
અરબી તફસીરો:
أَهَٰٓؤُلَآءِ ٱلَّذِينَ أَقۡسَمۡتُمۡ لَا يَنَالُهُمُ ٱللَّهُ بِرَحۡمَةٍۚ ٱدۡخُلُواْ ٱلۡجَنَّةَ لَا خَوۡفٌ عَلَيۡكُمۡ وَلَآ أَنتُمۡ تَحۡزَنُونَ
E ko ɓee ɗoo woondirnoɗon [won de] Alla memintaa ɓe yurmeende?! Naatee Aljanna! Kulol alanaa on, wanaa onon ngoni ko sunoytooɓe.
અરબી તફસીરો:
وَنَادَىٰٓ أَصۡحَٰبُ ٱلنَّارِ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ أَنۡ أَفِيضُواْ عَلَيۡنَا مِنَ ٱلۡمَآءِ أَوۡ مِمَّا رَزَقَكُمُ ٱللَّهُۚ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ حَرَّمَهُمَا عَلَى ٱلۡكَٰفِرِينَ
Yimɓe Yiite ɓeen noddi yimɓe Aljanna ɓe, si ko woni : "njuppee e amen ndiyam, maa kon ko Alla arsiki on". Ɓe mbi'a: "Pellet, Alla harmini ɗin ɗiɗi e heeferɓe ɓen
અરબી તફસીરો:
ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ دِينَهُمۡ لَهۡوٗا وَلَعِبٗا وَغَرَّتۡهُمُ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَاۚ فَٱلۡيَوۡمَ نَنسَىٰهُمۡ كَمَا نَسُواْ لِقَآءَ يَوۡمِهِمۡ هَٰذَا وَمَا كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَجۡحَدُونَ
Ɓeen jogitoriiɓe diine mum kan belaaɗe e fijindaaru, nguurndam aduna hodi ɓe. hannde min njejjitiray ɓe no ɓe njejjitirnoo hawrugol Ñalaande maɓɓe ndee, e kon ko ɓe njeddiranoo Aayeeje amen ɗen.
અરબી તફસીરો:
وَلَقَدۡ جِئۡنَٰهُم بِكِتَٰبٖ فَصَّلۡنَٰهُ عَلَىٰ عِلۡمٍ هُدٗى وَرَحۡمَةٗ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Gooŋɗii min ngaddanii ɓe deftere, min fpirti nde e dow gaanndal, ko nde peewal e yurmeende ɓen yimɓe gooŋɗinooɓe.
અરબી તફસીરો:
هَلۡ يَنظُرُونَ إِلَّا تَأۡوِيلَهُۥۚ يَوۡمَ يَأۡتِي تَأۡوِيلُهُۥ يَقُولُ ٱلَّذِينَ نَسُوهُ مِن قَبۡلُ قَدۡ جَآءَتۡ رُسُلُ رَبِّنَا بِٱلۡحَقِّ فَهَل لَّنَا مِن شُفَعَآءَ فَيَشۡفَعُواْ لَنَآ أَوۡ نُرَدُّ فَنَعۡمَلَ غَيۡرَ ٱلَّذِي كُنَّا نَعۡمَلُۚ قَدۡ خَسِرُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
Hara heɓe kabbii si wanaa battane mum ɗen? Ñalnde battane (firo) mayre arata, yejjitunooɓe ɗum ɓeen ko adii wi'ay : "Gooŋɗii Nulaaɓe Joomi amen ɓeen ngaddii goonga. Hara tefooɓe no woodani min ɓe tefana min? Maa min nduttee [aduna] min ngolla ko wanaa ko min ngollaatnoo?" Gooŋɗii ɓe hayrinii wonkiiji maɓɓe ; kon ko ɓe fekinotonoo majjiriɓe.
અરબી તફસીરો:
إِنَّ رَبَّكُمُ ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ يُغۡشِي ٱلَّيۡلَ ٱلنَّهَارَ يَطۡلُبُهُۥ حَثِيثٗا وَٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ وَٱلنُّجُومَ مُسَخَّرَٰتِۭ بِأَمۡرِهِۦٓۗ أَلَا لَهُ ٱلۡخَلۡقُ وَٱلۡأَمۡرُۗ تَبَارَكَ ٱللَّهُ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Pellet, Joomi mon ko Alla, On Takuɗo kammuuli ɗin e leydi ndin e nder balɗe jeegoo, refti O fotondiri ka hoore Arsi. Himo suddira jemma on ñalawma, hiɗi ɗaɓɓindira no yaccorii. Naange ngen e lewru ndun e koode ɗen ko eltiraaɗi yamiroore Makko. Paamee ko Kaŋko heeranii tagoore nde e yamiroore nden. Mawnii mawngu Alla, Jeyɗo Winndere ndeen. @સુધારેલું
અરબી તફસીરો:
ٱدۡعُواْ رَبَّكُمۡ تَضَرُّعٗا وَخُفۡيَةًۚ إِنَّهُۥ لَا يُحِبُّ ٱلۡمُعۡتَدِينَ
Noddiiree Joomi mon yaŋkinaare e gunndoo. Pellet, Kaŋko O Yiɗaa jaggitooɓe (ɓenyawtooɓe. Keeri).
અરબી તફસીરો:
وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَا وَٱدۡعُوهُ خَوۡفٗا وَطَمَعًاۚ إِنَّ رَحۡمَتَ ٱللَّهِ قَرِيبٞ مِّنَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Wata on mbonnu ke leydi ɓaawo moƴƴugol ndi. Noddiree mo kulol e ɗamam'u. Pellet, yurmeende Alla nden no ɓadii moƴƴimɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَهُوَ ٱلَّذِي يُرۡسِلُ ٱلرِّيَٰحَ بُشۡرَۢا بَيۡنَ يَدَيۡ رَحۡمَتِهِۦۖ حَتَّىٰٓ إِذَآ أَقَلَّتۡ سَحَابٗا ثِقَالٗا سُقۡنَٰهُ لِبَلَدٖ مَّيِّتٖ فَأَنزَلۡنَا بِهِ ٱلۡمَآءَ فَأَخۡرَجۡنَا بِهِۦ مِن كُلِّ ٱلثَّمَرَٰتِۚ كَذَٰلِكَ نُخۡرِجُ ٱلۡمَوۡتَىٰ لَعَلَّكُمۡ تَذَكَّرُونَ
Ko Kaŋko woni Nuloowo keneeli ɗin welo-welo yeeso Yurmeende Makko nden. Haa si ndu ronndike duule teddunde, Men cogga nde e leydi maayndi [yoori], min njippina e mayri ndiyam, min njaltinira ɗam kala dimɗe. Ko non min njaltiniroyta maayɓe ɓen. mbeleeo'o, on mbaactoto.
અરબી તફસીરો:
وَٱلۡبَلَدُ ٱلطَّيِّبُ يَخۡرُجُ نَبَاتُهُۥ بِإِذۡنِ رَبِّهِۦۖ وَٱلَّذِي خَبُثَ لَا يَخۡرُجُ إِلَّا نَكِدٗاۚ كَذَٰلِكَ نُصَرِّفُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَشۡكُرُونَ
Leydi moƴƴiri ndin, puɗi mayri no yaltira duŋayee Joomi mayri ; ndin ndi (puɗi mum) boni, ndi yaltintaa si wanaa no saɗtiri. Ko non min ɓannginirta Aayeeje ɗeen woan de yimɓe yettooɓe [Joomi muen].
અરબી તફસીરો:
لَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓ إِنِّيٓ أَخَافُ عَلَيۡكُمۡ عَذَابَ يَوۡمٍ عَظِيمٖ
Wollahiii min nulii Nuuhu e yimɓe makko ɓen, o maaki : "Ko onon yo yimɓe am, ndewee Alla. deweteeɗo alanaa on ko woori mo. min miɗo hulani on lepte Ñalaande mawnde".
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِهِۦٓ إِنَّا لَنَرَىٰكَ فِي ضَلَٰلٖ مُّبِينٖ
Hooreeɓe mbatu yimɓe makko ɓen wi'i : "Minen mɗen ma njia e nder majjere ɓanngunde"(.feeñnde)
અરબી તફસીરો:
قَالَ يَٰقَوۡمِ لَيۡسَ بِي ضَلَٰلَةٞ وَلَٰكِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
O maaki : "Eey mon yimɓe am, majjere (woo) alaa e am ; ko woni min, ko Nulaaɗo immorde ka Jeyɗo Winndere nden.
અરબી તફસીરો:
أُبَلِّغُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَأَنصَحُ لَكُمۡ وَأَعۡلَمُ مِنَ ٱللَّهِ مَا لَا تَعۡلَمُونَ
Miɗo yottina e mon Nule Joomi am, miɗo laaɓana on (reedu), miɗo anndi ka Alla ko on nganndaa.
અરબી તફસીરો:
أَوَعَجِبۡتُمۡ أَن جَآءَكُمۡ ذِكۡرٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنكُمۡ لِيُنذِرَكُمۡ وَلِتَتَّقُواْ وَلَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
E on kaawa fii waajo no ari on immorde ka Joomi mon e dow gorko jeyaaɗo e mo'on?! Fii yo o jertin on e fii yo on ndeento, mbelejo'o, on (keɓat) yurmeende [Alla].
અરબી તફસીરો:
فَكَذَّبُوهُ فَأَنجَيۡنَٰهُ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ فِي ٱلۡفُلۡكِ وَأَغۡرَقۡنَا ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَآۚ إِنَّهُمۡ كَانُواْ قَوۡمًا عَمِينَ
Ɓe njeddi mo. minn ndaɗndii mo e ɓeen won duɓe e makko ka laana, min njooli ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen. Pellet, ɓe laatino yimɓe wumɗuɓe.
અરબી તફસીરો:
۞ وَإِلَىٰ عَادٍ أَخَاهُمۡ هُودٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥٓۚ أَفَلَا تَتَّقُونَ
[min Nulii] kadi fa'ade e Aadinkooɓe ɓeen, musiɗɗo maɓɓe on Huudi. O maaki : "Ko onon yo yimɓe am, ndewee Alla, deweteeɗo alanaa on ko woori mo. E on kulataa [Mo]?!".
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦٓ إِنَّا لَنَرَىٰكَ فِي سَفَاهَةٖ وَإِنَّا لَنَظُنُّكَ مِنَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
Hooreeɓe mbatu ɓen yedduɓe e yimɓe makko ɓen mbi'i : "minen miɗen ma njia'e e ɗayre, minen miɗen cikku maa jeyaaɗo e fenooɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
قَالَ يَٰقَوۡمِ لَيۡسَ بِي سَفَاهَةٞ وَلَٰكِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
O maaki : "Eey mon yimɓe am, ɗayre (woo) alaa e am ; ko woni min, ko Nulaaɗo immorde ka Jeyɗo Winndere ndeen.
અરબી તફસીરો:
أُبَلِّغُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَأَنَا۠ لَكُمۡ نَاصِحٌ أَمِينٌ
Miɗo yottina e mo'on Nule Joomi am, min (non) ko mi laaɓanoo on (reedu), koolniiɗo.
અરબી તફસીરો:
أَوَعَجِبۡتُمۡ أَن جَآءَكُمۡ ذِكۡرٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَلَىٰ رَجُلٖ مِّنكُمۡ لِيُنذِرَكُمۡۚ وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ جَعَلَكُمۡ خُلَفَآءَ مِنۢ بَعۡدِ قَوۡمِ نُوحٖ وَزَادَكُمۡ فِي ٱلۡخَلۡقِ بَصۜۡطَةٗۖ فَٱذۡكُرُوٓاْ ءَالَآءَ ٱللَّهِ لَعَلَّكُمۡ تُفۡلِحُونَ
E kaawo fii waajo no ari on immorde ka Joomi mon e dow gorko jeyaaɗo e mo'on, fii yo o jeertin on?! ciftoree tuma nde O waɗnoo on lomtiiɓe ɓaawo yimɓe Nuuhu ɓen, O ɓeydi on ka tagoore semmbe. ciftoree dokke Alla ɗe mbelejo'o, on malete.
અરબી તફસીરો:
قَالُوٓاْ أَجِئۡتَنَا لِنَعۡبُدَ ٱللَّهَ وَحۡدَهُۥ وَنَذَرَ مَا كَانَ يَعۡبُدُ ءَابَآؤُنَا فَأۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
Ɓe mbi'i : "E a ar e amen fii yo min ndew Alla tan, min ngacca kon ko baabiraaɓe amen ɓeen ndewatnoo?! Awa addan amen ko podanɗaa men kon (e lepte) si tawii ko a jeyaaɗo e gooŋnuɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
قَالَ قَدۡ وَقَعَ عَلَيۡكُم مِّن رَّبِّكُمۡ رِجۡسٞ وَغَضَبٌۖ أَتُجَٰدِلُونَنِي فِيٓ أَسۡمَآءٖ سَمَّيۡتُمُوهَآ أَنتُمۡ وَءَابَآؤُكُم مَّا نَزَّلَ ٱللَّهُ بِهَا مِن سُلۡطَٰنٖۚ فَٱنتَظِرُوٓاْ إِنِّي مَعَكُم مِّنَ ٱلۡمُنتَظِرِينَ
O maaki : "Gooŋɗii yanii e mon immorde ka Joomi mon soɓe (lepte) e tikkere. E on mbeeñdat e am fii inɗe ɗe innuɗon onon e baabiraaɓe mo'on, Alla Jippinaali fii majje hujja?! padee! min, won dude e mo'on, ko mi jeyaaɗo e fatɓe ɓen".
અરબી તફસીરો:
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَٱلَّذِينَ مَعَهُۥ بِرَحۡمَةٖ مِّنَّا وَقَطَعۡنَا دَابِرَ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۖ وَمَا كَانُواْ مُؤۡمِنِينَ
Min ndaɗniri mo e ɓeen won duɓe e makko yurmeende amen, men taƴi ɓabbe ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗeen, ɓe laatanooki gooŋɗinɓe.
અરબી તફસીરો:
وَإِلَىٰ ثَمُودَ أَخَاهُمۡ صَٰلِحٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ قَدۡ جَآءَتۡكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡۖ هَٰذِهِۦ نَاقَةُ ٱللَّهِ لَكُمۡ ءَايَةٗۖ فَذَرُوهَا تَأۡكُلۡ فِيٓ أَرۡضِ ٱللَّهِۖ وَلَا تَمَسُّوهَا بِسُوٓءٖ فَيَأۡخُذَكُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
[Men Nulii] kadi faade e Samuuda'en, musiɗɗo maɓɓe on Saalihu, o maaki : "Eehey mon yimɓe am, ndewee Alla. deweteeɗo alanaa on ko woori mo. Gooŋɗii arii on ɓanngannduyee immorde ka Joomi mon : mbaa ko ngeelooba Alla ma'ande wonan de on, tertee mba ñaama ka leydi Alla, wata on memir ba bone sakko lepte muusuɗe nannga on".
અરબી તફસીરો:
وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ جَعَلَكُمۡ خُلَفَآءَ مِنۢ بَعۡدِ عَادٖ وَبَوَّأَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ تَتَّخِذُونَ مِن سُهُولِهَا قُصُورٗا وَتَنۡحِتُونَ ٱلۡجِبَالَ بُيُوتٗاۖ فَٱذۡكُرُوٓاْ ءَالَآءَ ٱللَّهِ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
Ciftoree tuma nde o waɗnoo on lomtiiɓe Aadinkooɓe ɓeen, o weernii on ka leydi hoɗon njogitoo e ndantaaji mayri kuɓeeje, hoɗon lesa pelle (waɗon) cuuɗi. Ciftoree dokke Alla ɗeen, wota on ɓurtinir ka leydi ko on bonnooɓe.
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ لِلَّذِينَ ٱسۡتُضۡعِفُواْ لِمَنۡ ءَامَنَ مِنۡهُمۡ أَتَعۡلَمُونَ أَنَّ صَٰلِحٗا مُّرۡسَلٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قَالُوٓاْ إِنَّا بِمَآ أُرۡسِلَ بِهِۦ مُؤۡمِنُونَ
Hooreeɓe mbatu mawninkiniiɓe ɓeen e yimɓe makko ɓeen mbi'ani gooŋɗinɓe lo'inaaɓe ɓen e maɓɓe : "E hoɗon nganndi won de Saalihu ko Nulaaɗo immorde ka Joomi makko?" Ɓe mbi'i : minen ko men gooŋɗinɓe ko o Nulidaa e mum koon".
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُوٓاْ إِنَّا بِٱلَّذِيٓ ءَامَنتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
Ɓen mawnintiniiɓe wi'i : "Minen, kon ko ngooŋɗinɗon, ko men yedduɓe ɗum".
અરબી તફસીરો:
فَعَقَرُواْ ٱلنَّاقَةَ وَعَتَوۡاْ عَنۡ أَمۡرِ رَبِّهِمۡ وَقَالُواْ يَٰصَٰلِحُ ٱئۡتِنَا بِمَا تَعِدُنَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلۡمُرۡسَلِينَ
Ɓe mborii ngeelooba ban, ɓe mawninkini gah e yamiroore Joomi maɓɓe ndeen, ɓe mbi'i : "Ko an yo Saalihu, addan amen kon ko podannaɗaa amen (e lepte) si tawii ko a jeyaaɗo e Nulaaɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دَارِهِمۡ جَٰثِمِينَ
Dillaango ngon nanngi ɓe, ɓe mbaɗtini ka koɗooli maɓɓe ko ɓe jicciiɓe-ɗaanii(.jusɓe)
અરબી તફસીરો:
فَتَوَلَّىٰ عَنۡهُمۡ وَقَالَ يَٰقَوۡمِ لَقَدۡ أَبۡلَغۡتُكُمۡ رِسَالَةَ رَبِّي وَنَصَحۡتُ لَكُمۡ وَلَٰكِن لَّا تُحِبُّونَ ٱلنَّٰصِحِينَ
O ruŋtii ɓe o maaki : "eey mon yo yimɓe am, gooŋɗii mi yottinii e mon Nulal Joomi am ngal mi laaɓanii on (reedu), konon, on njiɗaa laaɓooɓe (reedu) ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَلُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ أَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
E luuti, tuma nde o maakannoo yimɓe makko ɓen : " E o ngaray e paŋkare ɗe goɗɗo goo adaaki on e mun e Winndere ndeen?!
અરબી તફસીરો:
إِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ شَهۡوَةٗ مِّن دُونِ ٱلنِّسَآءِۚ بَلۡ أَنتُمۡ قَوۡمٞ مُّسۡرِفُونَ
Onon hoɗon njottoo e worɓe ɓeen tuuyo ngaccon rewɓe ɓeen! Si ko woni, onon ko on yimɓe fantimɓe(.ɓurtinɓe).
અરબી તફસીરો:
وَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُوٓاْ أَخۡرِجُوهُم مِّن قَرۡيَتِكُمۡۖ إِنَّهُمۡ أُنَاسٞ يَتَطَهَّرُونَ
Jaabawol yimɓe makko e ɓee wonaano si wanaa ko ɓe mbi'i : "njaaltinee ɓe ka hoɗordemon ; kamɓe ko ɓe yimɓe laɓɓintintooɓe".
અરબી તફસીરો:
فَأَنجَيۡنَٰهُ وَأَهۡلَهُۥٓ إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
Min daɗndi mo kaŋko e yimɓe makko ɓeen, si wonaa debbo makko on ; onɗon heddodino e (leptaaɓe) ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَأَمۡطَرۡنَا عَلَيۡهِم مَّطَرٗاۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ
Min saaƴini toɓo e maɓɓe. Ndaarii ko holno battane bonɓe ɓeɗn laatornoo?
અરબી તફસીરો:
وَإِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗاۚ قَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ مَا لَكُم مِّنۡ إِلَٰهٍ غَيۡرُهُۥۖ قَدۡ جَآءَتۡكُم بَيِّنَةٞ مِّن رَّبِّكُمۡۖ فَأَوۡفُواْ ٱلۡكَيۡلَ وَٱلۡمِيزَانَ وَلَا تَبۡخَسُواْ ٱلنَّاسَ أَشۡيَآءَهُمۡ وَلَا تُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بَعۡدَ إِصۡلَٰحِهَاۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
[Men Nulii] kadi faade e Madyana, musiɗɗo maɓɓe on Su'aybu, o maaki : "eehey mon yimɓe am, ndewee Alla. deweteeɗo alanaa on ko woori mo. Gooŋɗii ɓanngannduyee arii on immorde ka Joomi mon. Timminee ɓetirɗe ɗiin e manndikke ɗeen, wata on ustan yimɓe ɓeen piiji maɓɓe ɗiin, wota on mbonnu ko leydi ɓaawo moƴƴugol ndi. Ko ɗuum mooɗon ɓuri on moƴƴannde si on laatike gooŋɗiinɓe".
અરબી તફસીરો:
وَلَا تَقۡعُدُواْ بِكُلِّ صِرَٰطٖ تُوعِدُونَ وَتَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِهِۦ وَتَبۡغُونَهَا عِوَجٗاۚ وَٱذۡكُرُوٓاْ إِذۡ كُنتُمۡ قَلِيلٗا فَكَثَّرَكُمۡۖ وَٱنظُرُواْ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Wata on njooɗo e kala laawol, hoɗon kammba, hoɗon sakko=paddooo e laawol Alla ngol ɓeen gooŋɗinɓe Mo, hoɗon ɗaɓɓana ngol ooñaare. ngannditee tuma nde ngonndoɗon seeɗaaɓe o ɗuɗɗini on. Ndaaree holno battane bonnooɓe ɓe laatornoo.
અરબી તફસીરો:
وَإِن كَانَ طَآئِفَةٞ مِّنكُمۡ ءَامَنُواْ بِٱلَّذِيٓ أُرۡسِلۡتُ بِهِۦ وَطَآئِفَةٞ لَّمۡ يُؤۡمِنُواْ فَٱصۡبِرُواْ حَتَّىٰ يَحۡكُمَ ٱللَّهُ بَيۡنَنَاۚ وَهُوَ خَيۡرُ ٱلۡحَٰكِمِينَ
Si wonii fedde e mooɗon gooŋɗinii kon ko Nuliraa e mun, fedde goo gooŋɗinaani, muññee haa Alla ñaawa hakkunde me'n. Ko Kaŋko ɓuri moƴƴude e ñaawooɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
۞ قَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ ٱسۡتَكۡبَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ لَنُخۡرِجَنَّكَ يَٰشُعَيۡبُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَكَ مِن قَرۡيَتِنَآ أَوۡ لَتَعُودُنَّ فِي مِلَّتِنَاۚ قَالَ أَوَلَوۡ كُنَّا كَٰرِهِينَ
Mbatu mawnintiniingu e yimɓe makko ɓen mbi'i : "Ko maa men yaltine an Su'aybu, e ɓeen gooŋɗinɓe won dude e maaɗa ka saare amen, maa nduttoɗon e diina amen". -o maaki : "Hay si tawii ko men añuɓe [ɗuum]?".
અરબી તફસીરો:
قَدِ ٱفۡتَرَيۡنَا عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا إِنۡ عُدۡنَا فِي مِلَّتِكُم بَعۡدَ إِذۡ نَجَّىٰنَا ٱللَّهُ مِنۡهَاۚ وَمَا يَكُونُ لَنَآ أَن نَّعُودَ فِيهَآ إِلَّآ أَن يَشَآءَ ٱللَّهُ رَبُّنَاۚ وَسِعَ رَبُّنَا كُلَّ شَيۡءٍ عِلۡمًاۚ عَلَى ٱللَّهِ تَوَكَّلۡنَاۚ رَبَّنَا ٱفۡتَحۡ بَيۡنَنَا وَبَيۡنَ قَوۡمِنَا بِٱلۡحَقِّ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡفَٰتِحِينَ
Gooɗii (haray) min pekifindike e hoore Alla fenaande si men nduttike e diina mon ɓaawo nde Alla daɗndi men e makka. Alanaa min ndee men rnduttoo e makka si wanaa nde Alla Joomi amen muuyi. Joomi amen yaajanii kala huunde ganndal. Ko e Alla en pawii. Joomi amen, ñaawir hakkunde amen e yimɓe amen ɓen goonga, ko An woni ɓurɗo moƴƴude e ñaawooɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
وَقَالَ ٱلۡمَلَأُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَوۡمِهِۦ لَئِنِ ٱتَّبَعۡتُمۡ شُعَيۡبًا إِنَّكُمۡ إِذٗا لَّخَٰسِرُونَ
Mbatu ɓen yedduɓe e yimɓe makko ɓeen mb'i : "Pellet, si on njokkii Su'aybu, onon ontuma ko on hayruɓe".(pertuɓe)
અરબી તફસીરો:
فَأَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ فَأَصۡبَحُواْ فِي دَارِهِمۡ جَٰثِمِينَ
Dillaango ngoon nanngi ɓe, ɓe waɗtini ka koɗooli maɓɓe ko ɓe jicciiɓe-ɗaanii.
અરબી તફસીરો:
ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيۡبٗا كَأَن لَّمۡ يَغۡنَوۡاْ فِيهَاۚ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ شُعَيۡبٗا كَانُواْ هُمُ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Ɓeen yeddnnunooɓe Su'aybu, (ɓe kalkorino) wa si ɓe meeɗaa wuurude e ngon [hoɗo]. Ɓeen yeddunooɓe Su'aybu, ɓe laatino kamɓe woni hayruɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
فَتَوَلَّىٰ عَنۡهُمۡ وَقَالَ يَٰقَوۡمِ لَقَدۡ أَبۡلَغۡتُكُمۡ رِسَٰلَٰتِ رَبِّي وَنَصَحۡتُ لَكُمۡۖ فَكَيۡفَ ءَاسَىٰ عَلَىٰ قَوۡمٖ كَٰفِرِينَ
O ɗuurni ɓe, o maaki : "eey mon yimɓe am, gooŋɗii mi njottinii e mo'on Nule Joomi am ɗeen mi laaɓanii on (reedu). E ko hoolno mi surnortoo e yimɓe yedduɓe?!".
અરબી તફસીરો:
وَمَآ أَرۡسَلۡنَا فِي قَرۡيَةٖ مِّن نَّبِيٍّ إِلَّآ أَخَذۡنَآ أَهۡلَهَا بِٱلۡبَأۡسَآءِ وَٱلضَّرَّآءِ لَعَلَّهُمۡ يَضَّرَّعُونَ
Men nulaali e saare hay e Annbaajo, si wanaa minn nanngirii yimɓe mayre ɓeen saɗteende e lorra mbelejo'o, ɓe yankinoto.
અરબી તફસીરો:
ثُمَّ بَدَّلۡنَا مَكَانَ ٱلسَّيِّئَةِ ٱلۡحَسَنَةَ حَتَّىٰ عَفَواْ وَّقَالُواْ قَدۡ مَسَّ ءَابَآءَنَا ٱلضَّرَّآءُ وَٱلسَّرَّآءُ فَأَخَذۡنَٰهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
Refti min mbaɗtitiri nokku bone on moƴƴere, haa ɓe ɗuuɗi, ɓe mbi'i : "Gooŋɗii saɗtteende e neweende heɓiino baabiraaɓe amen ɓeen". min nanngiri ɓe e juhal, tawi kamɓe ɓe so'aa anndude.(tinaana).
અરબી તફસીરો:
وَلَوۡ أَنَّ أَهۡلَ ٱلۡقُرَىٰٓ ءَامَنُواْ وَٱتَّقَوۡاْ لَفَتَحۡنَا عَلَيۡهِم بَرَكَٰتٖ مِّنَ ٱلسَّمَآءِ وَٱلۡأَرۡضِ وَلَٰكِن كَذَّبُواْ فَأَخَذۡنَٰهُم بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Sinno yimɓe ce'e ɓeen ngooŋɗinno ɓe kuli (Joomi maɓɓe), min udditanayno ɓe moƴƴereeji immorde ka Kammu e ka leydi. Kono ɓe njedd, min nanngitiri ɓe (lepte ɗeen) kon ko ɓe paggittoonoo.
અરબી તફસીરો:
أَفَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰٓ أَن يَأۡتِيَهُم بَأۡسُنَا بَيَٰتٗا وَهُمۡ نَآئِمُونَ
Hara yimɓe ce'e ɓene kooli nde lepte amen ɗen ngarataa ɓe jemma, hara heɓe ɗaanii?
અરબી તફસીરો:
أَوَأَمِنَ أَهۡلُ ٱلۡقُرَىٰٓ أَن يَأۡتِيَهُم بَأۡسُنَا ضُحٗى وَهُمۡ يَلۡعَبُونَ
Kaa hara yimɓe ce'e ɓeen kooli nde lepte amen ɗen ngarataa ɓe ka mbeeto, hara hiɓe pija?
અરબી તફસીરો:
أَفَأَمِنُواْ مَكۡرَ ٱللَّهِۚ فَلَا يَأۡمَنُ مَكۡرَ ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡقَوۡمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
E ɓe kooli pewje Alla ɗeen? Hoolotaako pewje Alla ɗeen si wanaa yimɓe hayruɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
أَوَلَمۡ يَهۡدِ لِلَّذِينَ يَرِثُونَ ٱلۡأَرۡضَ مِنۢ بَعۡدِ أَهۡلِهَآ أَن لَّوۡ نَشَآءُ أَصَبۡنَٰهُم بِذُنُوبِهِمۡۚ وَنَطۡبَعُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَسۡمَعُونَ
E ɓannganaali ɓeen ronooɓe leydi ɓeen ɓaawo (halkagol) yimɓe mayri ɓeen, won de si min muuyuno min meminirayno ɓe [lepte ɗen] bakkatuji maɓɓe ɗin? min tappa e ɓerɗe maɓɓe ɗeen hara kamɓe ɓe nanataa.
અરબી તફસીરો:
تِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰ نَقُصُّ عَلَيۡكَ مِنۡ أَنۢبَآئِهَاۚ وَلَقَدۡ جَآءَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَمَا كَانُواْ لِيُؤۡمِنُواْ بِمَا كَذَّبُواْ مِن قَبۡلُۚ كَذَٰلِكَ يَطۡبَعُ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Ɗeen ce'e, miɗen fillano maa kumpite majje. Gooŋɗii nulaaɓe maɓɓe ɓen ngaddanii ɓe ɓanngannduyeeji, ɓe ngonaano gooŋɗinooɓe ko ɓe njeddi kon ko adii. Ko wano nii All notirta e ɓerɗe heeferɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَمَا وَجَدۡنَا لِأَكۡثَرِهِم مِّنۡ عَهۡدٖۖ وَإِن وَجَدۡنَآ أَكۡثَرَهُمۡ لَفَٰسِقِينَ
min tawaano ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe huuɓooɓe ahadi ; si ko men tawi, ko ɓuri ɗuuɗude e maɓɓe ko yaltuɓe. ɗoftaare
અરબી તફસીરો:
ثُمَّ بَعَثۡنَا مِنۢ بَعۡدِهِم مُّوسَىٰ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَىٰ فِرۡعَوۡنَ وَمَلَإِيْهِۦ فَظَلَمُواْ بِهَاۖ فَٱنظُرۡ كَيۡفَ كَانَ عَٰقِبَةُ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Refti minn Nulidi ɓaawo maɓɓe Muusaa e Maandeeji amen ɗin haa e Fir'awna e mbatu mu'um, ɓe yeddi ɗi. Ndaaru ko honno battane bonnooɓe ɓeen laatornoo.
અરબી તફસીરો:
وَقَالَ مُوسَىٰ يَٰفِرۡعَوۡنُ إِنِّي رَسُولٞ مِّن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Muusaa maaki : "eeheyma Fir'awna, miin komi nulaaɗo immorde ka Jeyɗo winndere ndeen
અરબી તફસીરો:
حَقِيقٌ عَلَىٰٓ أَن لَّآ أَقُولَ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّۚ قَدۡ جِئۡتُكُم بِبَيِّنَةٖ مِّن رَّبِّكُمۡ فَأَرۡسِلۡ مَعِيَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
No haand i e am nde mi wowlataa e Alla si wanaa goonga. Gooŋɗii mi addanii on ɓanngannduyee immorde ka Joomi mon. neldu e ɓiɗɓe Israa'iila ɓen.
અરબી તફસીરો:
قَالَ إِن كُنتَ جِئۡتَ بِـَٔايَةٖ فَأۡتِ بِهَآ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
[Fir'awna] wi'i : "Si tawii a ardii e maande, addu nde si tawii ko a jeyaaɗo e gooŋɗuuɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
فَأَلۡقَىٰ عَصَاهُ فَإِذَا هِيَ ثُعۡبَانٞ مُّبِينٞ
O wernii weduru makko ndun, jaka ko ndu mbooɗdi=ngoolwa ɓanngundi.
અરબી તફસીરો:
وَنَزَعَ يَدَهُۥ فَإِذَا هِيَ بَيۡضَآءُ لِلنَّٰظِرِينَ
O yaltini junngo makko ngon, jaka yoo ko ngo ranwungo wonannde ndaarooɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
قَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِ فِرۡعَوۡنَ إِنَّ هَٰذَا لَسَٰحِرٌ عَلِيمٞ
Mbatu yimɓe Fir'awna ɓen mbi'i : "Pellet, oo, ko mbileejo gannduɗo".
અરબી તફસીરો:
يُرِيدُ أَن يُخۡرِجَكُم مِّنۡ أَرۡضِكُمۡۖ فَمَاذَا تَأۡمُرُونَ
"O faala yaltinnde on ka leydi mo'on". -"Ko holɗum njamirton?"
અરબી તફસીરો:
قَالُوٓاْ أَرۡجِهۡ وَأَخَاهُ وَأَرۡسِلۡ فِي ٱلۡمَدَآئِنِ حَٰشِرِينَ
Ɓe mbi'i : "Neeɓnu mo e musiɗɗo makko on, nulaa e ce'e ɗeen mooɓooɓe (mbile)".wileeɓe
અરબી તફસીરો:
يَأۡتُوكَ بِكُلِّ سَٰحِرٍ عَلِيمٖ
Ɓe ngadane kala mbileejo gannduɗo.
અરબી તફસીરો:
وَجَآءَ ٱلسَّحَرَةُ فِرۡعَوۡنَ قَالُوٓاْ إِنَّ لَنَا لَأَجۡرًا إِن كُنَّا نَحۡنُ ٱلۡغَٰلِبِينَ
wileeɓe ɓeen ari Fir'awna ɓe mbi'i : "Hara njoɓdi no woodani min, si min ngonii foolɓe ɓeen?"
અરબી તફસીરો:
قَالَ نَعَمۡ وَإِنَّكُمۡ لَمِنَ ٱلۡمُقَرَّبِينَ
O wi'i : "Eyyo, haray on jeyaama e ɓaɗtinaaɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
قَالُواْ يَٰمُوسَىٰٓ إِمَّآ أَن تُلۡقِيَ وَإِمَّآ أَن نَّكُونَ نَحۡنُ ٱلۡمُلۡقِينَ
Ɓe mbi'i : "eehe yma Muusaa, si ɗa yiɗi ko nde bugotoɗaa, maa men wona (adotooɓe) bugagol".(beddagol)
અરબી તફસીરો:
قَالَ أَلۡقُواْۖ فَلَمَّآ أَلۡقَوۡاْ سَحَرُوٓاْ أَعۡيُنَ ٱلنَّاسِ وَٱسۡتَرۡهَبُوهُمۡ وَجَآءُو بِسِحۡرٍ عَظِيمٖ
O maaki : "Bugee(mbedde)". Nde ɓe bugii, (mbeddi )ɓe mbilɗii gite yimɓe ɓeen, ɓe kulɓini ɓe, ɓe ngddi mbilewu mawnungu.
અરબી તફસીરો:
۞ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ أَنۡ أَلۡقِ عَصَاكَۖ فَإِذَا هِيَ تَلۡقَفُ مَا يَأۡفِكُونَ
minn mbahyini e Muusaa won de : "Bugo tuggordu maa ndun weduru". Jaka yoo hindi moɗa ko ɓe pepekindotonoo.
અરબી તફસીરો:
فَوَقَعَ ٱلۡحَقُّ وَبَطَلَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Goonga on feeñi, ko ɓe ngollaynoo kon [fof] boni.
અરબી તફસીરો:
فَغُلِبُواْ هُنَالِكَ وَٱنقَلَبُواْ صَٰغِرِينَ
Ɓe poolaa ɗoon ɓe kooti ko ɓe ja'asuɓe.
અરબી તફસીરો:
وَأُلۡقِيَ ٱلسَّحَرَةُ سَٰجِدِينَ
Wileeɓe ɓeen nduuyi cujji.
અરબી તફસીરો:
قَالُوٓاْ ءَامَنَّا بِرَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
Ɓe mbi'i : "min ngooŋɗinii Jeyɗo winndere ndeen,
અરબી તફસીરો:
رَبِّ مُوسَىٰ وَهَٰرُونَ
Joomum Muusaa e Haaruuna".
અરબી તફસીરો:
قَالَ فِرۡعَوۡنُ ءَامَنتُم بِهِۦ قَبۡلَ أَنۡ ءَاذَنَ لَكُمۡۖ إِنَّ هَٰذَا لَمَكۡرٞ مَّكَرۡتُمُوهُ فِي ٱلۡمَدِينَةِ لِتُخۡرِجُواْ مِنۡهَآ أَهۡلَهَاۖ فَسَوۡفَ تَعۡلَمُونَ
Fir'awna wi'i : "On ngooŋɗini mo adii mi mi yamirde= sakkitoore on? Pellet, ɗuum ɗoo ko fewjoore nde pewjuɗon ka saare fii no njaltiniron toon yimɓe mayre. ma on nganndu.
અરબી તફસીરો:
لَأُقَطِّعَنَّ أَيۡدِيَكُمۡ وَأَرۡجُلَكُم مِّنۡ خِلَٰفٖ ثُمَّ لَأُصَلِّبَنَّكُمۡ أَجۡمَعِينَ
Ma mi taƴa juuɗe mon ɗen e koyɗe mon ɗeen (mi) luutindira, refti ma mi feta on denndaangal".
અરબી તફસીરો:
قَالُوٓاْ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا مُنقَلِبُونَ
Ɓe mbi'i : "minen, ko faade ka Joomi amen woni ruttorde amen.
અરબી તફસીરો:
وَمَا تَنقِمُ مِنَّآ إِلَّآ أَنۡ ءَامَنَّا بِـَٔايَٰتِ رَبِّنَا لَمَّا جَآءَتۡنَاۚ رَبَّنَآ أَفۡرِغۡ عَلَيۡنَا صَبۡرٗا وَتَوَفَّنَا مُسۡلِمِينَ
A añiraani min si wanaa fii min ngooŋɗinii maandeeji Joomi amen, tuma nde ɗi ngarunoo amen. Joomi amen! Yuppu muñal e amen, ƴettitaa min ko min jebbilii ɓe.(juulɓe)
અરબી તફસીરો:
وَقَالَ ٱلۡمَلَأُ مِن قَوۡمِ فِرۡعَوۡنَ أَتَذَرُ مُوسَىٰ وَقَوۡمَهُۥ لِيُفۡسِدُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَيَذَرَكَ وَءَالِهَتَكَۚ قَالَ سَنُقَتِّلُ أَبۡنَآءَهُمۡ وَنَسۡتَحۡيِۦ نِسَآءَهُمۡ وَإِنَّا فَوۡقَهُمۡ قَٰهِرُونَ
Mbatu yimɓe Fir'awna ngun mbi'i : "A accat Muusaa e yimɓe mum ɓeen no bonnira ka leydi, o acce an e deweteeɗi maa ɗin?!" o wi'i : "ma min mbar ɓiɗɓe maɓɓe worɓe ɓeen men ngaccita ɓiɗɓe maɓɓe rewɓe ɓeen (nguura). Pellet, minen, e dow maɓɓe ko min foolooɓe".
અરબી તફસીરો:
قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِ ٱسۡتَعِينُواْ بِٱللَّهِ وَٱصۡبِرُوٓاْۖ إِنَّ ٱلۡأَرۡضَ لِلَّهِ يُورِثُهَا مَن يَشَآءُ مِنۡ عِبَادِهِۦۖ وَٱلۡعَٰقِبَةُ لِلۡمُتَّقِينَ
Muusaa maakani yimɓe makko ɓeen : "mballinoree Alla muññoɗon. Pellet, leydi ndin ka Alla woodani, Himo ronina ndi on mo o muuyi e jeyaaɓe makko ɓeen. battane moƴƴe ɗeen ko gooŋɗinɓe ɓeen woodani".
અરબી તફસીરો:
قَالُوٓاْ أُوذِينَا مِن قَبۡلِ أَن تَأۡتِيَنَا وَمِنۢ بَعۡدِ مَا جِئۡتَنَاۚ قَالَ عَسَىٰ رَبُّكُمۡ أَن يُهۡلِكَ عَدُوَّكُمۡ وَيَسۡتَخۡلِفَكُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَيَنظُرَ كَيۡفَ تَعۡمَلُونَ
Ɓe mbi'i : "min lorranooma adii a arde amen e ɓaawo nde ngarɗaa e amen". O maaki : "Hino jortaa nde Joomi mon halkata gaño mon O lomtina on ka leydi, O ndaara ko holno ngollirton".
અરબી તફસીરો:
وَلَقَدۡ أَخَذۡنَآ ءَالَ فِرۡعَوۡنَ بِٱلسِّنِينَ وَنَقۡصٖ مِّنَ ٱلثَّمَرَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَذَّكَّرُونَ
Gooŋɗii min nanngirii yimɓe Fir'awna ɓe kokke e usytagol ɓesnooje ; mbelejo'o, ɓe mbaajitoto.
અરબી તફસીરો:
فَإِذَا جَآءَتۡهُمُ ٱلۡحَسَنَةُ قَالُواْ لَنَا هَٰذِهِۦۖ وَإِن تُصِبۡهُمۡ سَيِّئَةٞ يَطَّيَّرُواْ بِمُوسَىٰ وَمَن مَّعَهُۥٓۗ أَلَآ إِنَّمَا طَٰٓئِرُهُمۡ عِندَ ٱللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Si moƴƴere nden arii ɓe, ɓe mbi'a : "miɗen kaan di e ndee ɗoo" ; si bone on heɓii ɓe, ɓe kiitinora Muusaa e won duɓe e makko ɓeen. nganndee pellet, kiiti maɓɓe ɗin ko ka Alla iwri, kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen nganndaa.
અરબી તફસીરો:
وَقَالُواْ مَهۡمَا تَأۡتِنَا بِهِۦ مِنۡ ءَايَةٖ لِّتَسۡحَرَنَا بِهَا فَمَا نَحۡنُ لَكَ بِمُؤۡمِنِينَ
Ɓe mbi'i : "Kala ko ngaaddan ɗaa min e kaawis fii no mbilɗoraa min ɗuum ; min wonaani gooŋɗinooɓe ma".
અરબી તફસીરો:
فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلطُّوفَانَ وَٱلۡجَرَادَ وَٱلۡقُمَّلَ وَٱلضَّفَادِعَ وَٱلدَّمَ ءَايَٰتٖ مُّفَصَّلَٰتٖ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ وَكَانُواْ قَوۡمٗا مُّجۡرِمِينَ
Min ngurti e maɓɓe waame, e kanu, e karan=tendi, e totiiji=paabi, e ƴiiƴam, ko kaawisaaji pensitaaɗi, ɓe mawnintinii, ɓe laatii yimɓe bon ɓe.
અરબી તફસીરો:
وَلَمَّا وَقَعَ عَلَيۡهِمُ ٱلرِّجۡزُ قَالُواْ يَٰمُوسَى ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ بِمَا عَهِدَ عِندَكَۖ لَئِن كَشَفۡتَ عَنَّا ٱلرِّجۡزَ لَنُؤۡمِنَنَّ لَكَ وَلَنُرۡسِلَنَّ مَعَكَ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
Tuma nde lepte ɗeen njannoo e maɓɓe, ɓe mbi'i : "ko an Muusaa, torano amen Joomi maa sabu kon ko O ahodi e maaɗa. Si a huncanii amen ɗee lepte, ma men ngooŋɗine, ma min accide kadi e ɓiɗɓe Israa'iila ɓeen".
અરબી તફસીરો:
فَلَمَّا كَشَفۡنَا عَنۡهُمُ ٱلرِّجۡزَ إِلَىٰٓ أَجَلٍ هُم بَٰلِغُوهُ إِذَا هُمۡ يَنكُثُونَ
Nde min kuŋcannoo ɓe lepte ɗeen haa e lajal ngal ɓe njottotoo, jaka yoo kamɓe ko ɓe firtooɓe (ahadi maɓɓe ndin).
અરબી તફસીરો:
فَٱنتَقَمۡنَا مِنۡهُمۡ فَأَغۡرَقۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡيَمِّ بِأَنَّهُمۡ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَكَانُواْ عَنۡهَا غَٰفِلِينَ
Min njottii e maɓɓe ; minn njooliri ɓe ka maayo sabu ko ɓe njeddiri kon kaawisaaji amen ɗiin, ɓe laatii welsindiiɓe e majje.
અરબી તફસીરો:
وَأَوۡرَثۡنَا ٱلۡقَوۡمَ ٱلَّذِينَ كَانُواْ يُسۡتَضۡعَفُونَ مَشَٰرِقَ ٱلۡأَرۡضِ وَمَغَٰرِبَهَا ٱلَّتِي بَٰرَكۡنَا فِيهَاۖ وَتَمَّتۡ كَلِمَتُ رَبِّكَ ٱلۡحُسۡنَىٰ عَلَىٰ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ بِمَا صَبَرُواْۖ وَدَمَّرۡنَا مَا كَانَ يَصۡنَعُ فِرۡعَوۡنُ وَقَوۡمُهُۥ وَمَا كَانُواْ يَعۡرِشُونَ
minn ndonnni yimɓe wonnooɓe e lo'ineede ɓeen fuɗnaange leydi ndin e hiirnaange mayri ndi min mbarkini e mu'um. Konngol Joomi maa moƴƴongol ngol timmii e ɓiɗɓe Israa'iila ɓeen sabu ko ɓe muññinoo kon. min kalki ko Fir'awna e yimɓe mum ɓeen moƴƴinanynoo, e kon ko ɓe ɓamtaynoo (e kuɓeeje).
અરબી તફસીરો:
وَجَٰوَزۡنَا بِبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ ٱلۡبَحۡرَ فَأَتَوۡاْ عَلَىٰ قَوۡمٖ يَعۡكُفُونَ عَلَىٰٓ أَصۡنَامٖ لَّهُمۡۚ قَالُواْ يَٰمُوسَى ٱجۡعَل لَّنَآ إِلَٰهٗا كَمَا لَهُمۡ ءَالِهَةٞۚ قَالَ إِنَّكُمۡ قَوۡمٞ تَجۡهَلُونَ
Min lummbini ɓiɗɓe Israa'iila ɓen maayo ngon, ɓe ndewi e yimɓe ñiiɓuɓe (e dewugol) sanamuuji mu'un, ɓe mbi : "ehey Muusaa, waɗan amen deweteeɗo wano deweteeɗi woodirani ɓe non". O maaki : "Pellet, onon ko on yimɓe majjooɓe".
અરબી તફસીરો:
إِنَّ هَٰٓؤُلَآءِ مُتَبَّرٞ مَّا هُمۡ فِيهِ وَبَٰطِلٞ مَّا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Pellet, ɓee ɗoo, ko ɓe ngoni e mum kon ko kalkaaɗum, kadi ko mehre woni ko ɓe ngollatnoo.
અરબી તફસીરો:
قَالَ أَغَيۡرَ ٱللَّهِ أَبۡغِيكُمۡ إِلَٰهٗا وَهُوَ فَضَّلَكُمۡ عَلَى ٱلۡعَٰلَمِينَ
E ko ko woori Alla mi ɗaɓɓanta on deweteeɗo, Kaŋko O ɓurnii on e winndere ndeen?!".
અરબી તફસીરો:
وَإِذۡ أَنجَيۡنَٰكُم مِّنۡ ءَالِ فِرۡعَوۡنَ يَسُومُونَكُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِ يُقَتِّلُونَ أَبۡنَآءَكُمۡ وَيَسۡتَحۡيُونَ نِسَآءَكُمۡۚ وَفِي ذَٰلِكُم بَلَآءٞ مِّن رَّبِّكُمۡ عَظِيمٞ
(ciftoree) tuma nde minn ndaɗndunoo on e yimɓe Fir'awna ɓeen, heɓe meeɗna on lepte bon ɗe : ɓe mbara ɓiɗɓe mon worɓe ɓe kedda rewɓe mon ɓeen. No e ɗuum mooɗon jarrabuyee mawɗo immorde ka Joomi mon.
અરબી તફસીરો:
۞ وَوَٰعَدۡنَا مُوسَىٰ ثَلَٰثِينَ لَيۡلَةٗ وَأَتۡمَمۡنَٰهَا بِعَشۡرٖ فَتَمَّ مِيقَٰتُ رَبِّهِۦٓ أَرۡبَعِينَ لَيۡلَةٗۚ وَقَالَ مُوسَىٰ لِأَخِيهِ هَٰرُونَ ٱخۡلُفۡنِي فِي قَوۡمِي وَأَصۡلِحۡ وَلَا تَتَّبِعۡ سَبِيلَ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
Min haldidi e Muusaa jemmaaji cappanɗi tati, Min timminiri ɗi sappo, happu Joomi makko on timmiri jemmaaji cappanɗe nayi. Muusaa maakani musiɗɗo makko Haaruuna : "Lomtom ka yimɓe am, moƴƴinaa (fiyaake maɓɓe), wata a jokku laawol bonnooɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
وَلَمَّا جَآءَ مُوسَىٰ لِمِيقَٰتِنَا وَكَلَّمَهُۥ رَبُّهُۥ قَالَ رَبِّ أَرِنِيٓ أَنظُرۡ إِلَيۡكَۚ قَالَ لَن تَرَىٰنِي وَلَٰكِنِ ٱنظُرۡ إِلَى ٱلۡجَبَلِ فَإِنِ ٱسۡتَقَرَّ مَكَانَهُۥ فَسَوۡفَ تَرَىٰنِيۚ فَلَمَّا تَجَلَّىٰ رَبُّهُۥ لِلۡجَبَلِ جَعَلَهُۥ دَكّٗا وَخَرَّ مُوسَىٰ صَعِقٗاۚ فَلَمَّآ أَفَاقَ قَالَ سُبۡحَٰنَكَ تُبۡتُ إِلَيۡكَ وَأَنَا۠ أَوَّلُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
Nde Muusaa arunoo fii happu amen on Joomi makko yeewti mo, o maaki : "Joomi, hollam mi ndaare!" O Daali : "A yi'ataa kam ; kono ndaar fello ngon : si ngo ñiiɓii e nokku maggo, aray ka yi'at kam". Nde Joomi makko feeñannoo fello ngon, O waɗti ngo ɗiggu ngo, Muusaa yani faɗɗaa. Nde o ɗigtunoo, o maaki : "Senaare woodani Ma! mi tuubanii ma, min ko mi arano e gooŋɗinɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
قَالَ يَٰمُوسَىٰٓ إِنِّي ٱصۡطَفَيۡتُكَ عَلَى ٱلنَّاسِ بِرِسَٰلَٰتِي وَبِكَلَٰمِي فَخُذۡ مَآ ءَاتَيۡتُكَ وَكُن مِّنَ ٱلشَّٰكِرِينَ
O Daali : "Eehey ma Muusaa, min mi suɓii ma e yimɓe ɓeen Nule mm ɗeen e konngol am ngol. Jogito ko mi jonnu maa kon njeyeeɗaa e yettooɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
وَكَتَبۡنَا لَهُۥ فِي ٱلۡأَلۡوَاحِ مِن كُلِّ شَيۡءٖ مَّوۡعِظَةٗ وَتَفۡصِيلٗا لِّكُلِّ شَيۡءٖ فَخُذۡهَا بِقُوَّةٖ وَأۡمُرۡ قَوۡمَكَ يَأۡخُذُواْ بِأَحۡسَنِهَاۚ سَأُوْرِيكُمۡ دَارَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Min mbnndani mo ka alluuje kala huunde, waaju e fensitannde kala huunde. Jogitor nde doole, njamiraa yimɓe maa ɓe jogitagol ko ɓuri moƴƴude e mayre. Arma mi holla on galle yaltuɓe ɗoftaare ɓe
અરબી તફસીરો:
سَأَصۡرِفُ عَنۡ ءَايَٰتِيَ ٱلَّذِينَ يَتَكَبَّرُونَ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَإِن يَرَوۡاْ كُلَّ ءَايَةٖ لَّا يُؤۡمِنُواْ بِهَا وَإِن يَرَوۡاْ سَبِيلَ ٱلرُّشۡدِ لَا يَتَّخِذُوهُ سَبِيلٗا وَإِن يَرَوۡاْ سَبِيلَ ٱلۡغَيِّ يَتَّخِذُوهُ سَبِيلٗاۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَكَانُواْ عَنۡهَا غَٰفِلِينَ
Mi firto ga e Aayeeje Am ɗe ɓeen mawnintinorayɓe ka leydi ko aldaa e goonga. hay si ɓe nji'i kala kaawis ɓe ngooŋɗintaa mo, si ɓe nji'ii laawol peewal ngol ɓe njogitotaako ngol laawol, si ɓe nji'ii laawol bewre ngol ɓe njogitoo ngol laawol. Ɗuum noon, ko tawde ɓe njeddii kaawniinde amen ɗe, ɓe ngoni welsindiiɓe e majje.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَلِقَآءِ ٱلۡأٓخِرَةِ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡۚ هَلۡ يُجۡزَوۡنَ إِلَّا مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Ɓeen yedduɓe kaawniiɗe amen ɗen e kawraangal e laakara, golle maɓɓe ɗe mbonii. Hara ɓeen njoɓoyte si wanaa kon ko ɓe ngollaynoo?
અરબી તફસીરો:
وَٱتَّخَذَ قَوۡمُ مُوسَىٰ مِنۢ بَعۡدِهِۦ مِنۡ حُلِيِّهِمۡ عِجۡلٗا جَسَدٗا لَّهُۥ خُوَارٌۚ أَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّهُۥ لَا يُكَلِّمُهُمۡ وَلَا يَهۡدِيهِمۡ سَبِيلًاۘ ٱتَّخَذُوهُ وَكَانُواْ ظَٰلِمِينَ
Yimɓe Muusa ɓeen njogitii ɓaawo makko cuɗaari maɓɓe ndin ngaari ɓanndinnke, hindi mari nuunaango=kuunaali. E ɓe nji'aani won de ndi yewtidataa e maɓɓe ndi fewntanaa ɓe kadi e laawol? Ɓe njogitike ndii [ngaari reweteendi], ɓe laatii tooñooɓe.
અરબી તફસીરો:
وَلَمَّا سُقِطَ فِيٓ أَيۡدِيهِمۡ وَرَأَوۡاْ أَنَّهُمۡ قَدۡ ضَلُّواْ قَالُواْ لَئِن لَّمۡ يَرۡحَمۡنَا رَبُّنَا وَيَغۡفِرۡ لَنَا لَنَكُونَنَّ مِنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Nde yantunoo e juuɗe maɓɓe, ɓe nji'i won de gooŋɗii ɓe majjii, ɓe mb'i : "Si Joomi amen yurmaaka amen, o yaafi men, pellet, min laatoday e hayruɓe ɓen".(pertuɓe)
અરબી તફસીરો:
وَلَمَّا رَجَعَ مُوسَىٰٓ إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ غَضۡبَٰنَ أَسِفٗا قَالَ بِئۡسَمَا خَلَفۡتُمُونِي مِنۢ بَعۡدِيٓۖ أَعَجِلۡتُمۡ أَمۡرَ رَبِّكُمۡۖ وَأَلۡقَى ٱلۡأَلۡوَاحَ وَأَخَذَ بِرَأۡسِ أَخِيهِ يَجُرُّهُۥٓ إِلَيۡهِۚ قَالَ ٱبۡنَ أُمَّ إِنَّ ٱلۡقَوۡمَ ٱسۡتَضۡعَفُونِي وَكَادُواْ يَقۡتُلُونَنِي فَلَا تُشۡمِتۡ بِيَ ٱلۡأَعۡدَآءَ وَلَا تَجۡعَلۡنِي مَعَ ٱلۡقَوۡمِ ٱلظَّٰلِمِينَ
Nde Muusaa ruttinoo e yimɓe makko ɓen ko o tikkuɗo, cuniiɗo, o maaki : "Bonii kon ko lomtiɗon kam ɓaawo am. E on keñor yamiroore Joomi mon nde?!" O weddii alluuje ɗeen o nanngi hoore (musiɗɗo) neene-gooto makko on himo fooɗa mo e makko. [Haaruuna] Maaki : "Ko an yo ɓiɗɗo neene am, ɓee yimɓe lo'inii kam, ɓe ɗeɓi'i warde kam. Wota a weltin añɓe am, wata a waɗtidam kadi e yimɓe toonoɓe ɓe".
અરબી તફસીરો:
قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَلِأَخِي وَأَدۡخِلۡنَا فِي رَحۡمَتِكَۖ وَأَنتَ أَرۡحَمُ ٱلرَّٰحِمِينَ
O maaki : "Joomi am, yaafom min e (musiɗɗo)neene-gooto am on, naataa min ka yurmeende aa. Ko an woni ɓurɗo yurmeede e yurmeteeɓe ɓen".
અરબી તફસીરો:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ ٱلۡعِجۡلَ سَيَنَالُهُمۡ غَضَبٞ مِّن رَّبِّهِمۡ وَذِلَّةٞ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۚ وَكَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُفۡتَرِينَ
Pellet, ɓeen jogitii ɓe ngaari ndi (reweteendi), arma tikkere heɓa ɓe immorde e Joomi maɓɓe, e koyeera ka nguurndam aduna. Ko wano non min njoɓirta fekintooɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ عَمِلُواْ ٱلسَّيِّـَٔاتِ ثُمَّ تَابُواْ مِنۢ بَعۡدِهَا وَءَامَنُوٓاْ إِنَّ رَبَّكَ مِنۢ بَعۡدِهَا لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
Ɓeen golluɓe boneeji, refti ɓe tuubi ɓaawo ɗuum ɓe ngooŋɗini, pellet, Joomi maa, ɓaawo ɗum, ko jafotooɗo, jurmotooɗo.
અરબી તફસીરો:
وَلَمَّا سَكَتَ عَن مُّوسَى ٱلۡغَضَبُ أَخَذَ ٱلۡأَلۡوَاحَۖ وَفِي نُسۡخَتِهَا هُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ هُمۡ لِرَبِّهِمۡ يَرۡهَبُونَ
Nde tikkere nden deeƴunoo e Muusaa, o ƴetti alluuje ɗen. Tawi no e binndoodi majje, peewal e yurmeende wonan de ɓeen hulooɓe Joomi muen.
અરબી તફસીરો:
وَٱخۡتَارَ مُوسَىٰ قَوۡمَهُۥ سَبۡعِينَ رَجُلٗا لِّمِيقَٰتِنَاۖ فَلَمَّآ أَخَذَتۡهُمُ ٱلرَّجۡفَةُ قَالَ رَبِّ لَوۡ شِئۡتَ أَهۡلَكۡتَهُم مِّن قَبۡلُ وَإِيَّٰيَۖ أَتُهۡلِكُنَا بِمَا فَعَلَ ٱلسُّفَهَآءُ مِنَّآۖ إِنۡ هِيَ إِلَّا فِتۡنَتُكَ تُضِلُّ بِهَا مَن تَشَآءُ وَتَهۡدِي مَن تَشَآءُۖ أَنتَ وَلِيُّنَا فَٱغۡفِرۡ لَنَا وَٱرۡحَمۡنَاۖ وَأَنتَ خَيۡرُ ٱلۡغَٰفِرِينَ
Muusaa suɓii e yimɓe makko ɓen worɓe cappanɗe njeeɗiɗo fii happu amen. Nde dillaango ngon nanngunoo ɓe, o maaki : "Joomi, si a muuyuno, A halkayno ɓe adii hannde, e min kadi. E A halkiray men ko ɗaayɓe amen ɓen ngollii? Ɗum wonaani si wanaa jarrabuyee maaɗa, Haɗa majjinira ɗum on mo muuyu-ɗaa, Haɗa feewna on mo muuyu-ɗaa. Ko aan woni keeto amen, hafran amen njurme-ɗaa amen. Ko aan woni ɓurɗo moƴƴude e yaafooɓe ɓe".
અરબી તફસીરો:
۞ وَٱكۡتُبۡ لَنَا فِي هَٰذِهِ ٱلدُّنۡيَا حَسَنَةٗ وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِنَّا هُدۡنَآ إِلَيۡكَۚ قَالَ عَذَابِيٓ أُصِيبُ بِهِۦ مَنۡ أَشَآءُۖ وَرَحۡمَتِي وَسِعَتۡ كُلَّ شَيۡءٖۚ فَسَأَكۡتُبُهَا لِلَّذِينَ يَتَّقُونَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَٱلَّذِينَ هُم بِـَٔايَٰتِنَا يُؤۡمِنُونَ
Winndan amen ka aduna ɗoo moƴƴere, e ka laakara. minen min tuubanii ma. O Daali : "Lepte am ɗe, mi meminay ɗe on mo mi muuyi. Yurmeende am nden yaajanii kala huunde. arma mi winndana nde ɓen hulooɓe (Alla), ɓe totta zakka, e ɓen ngooŋɗinooɓe Aayeeje amen ɗe".
અરબી તફસીરો:
ٱلَّذِينَ يَتَّبِعُونَ ٱلرَّسُولَ ٱلنَّبِيَّ ٱلۡأُمِّيَّ ٱلَّذِي يَجِدُونَهُۥ مَكۡتُوبًا عِندَهُمۡ فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِيلِ يَأۡمُرُهُم بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَىٰهُمۡ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُحِلُّ لَهُمُ ٱلطَّيِّبَٰتِ وَيُحَرِّمُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡخَبَٰٓئِثَ وَيَضَعُ عَنۡهُمۡ إِصۡرَهُمۡ وَٱلۡأَغۡلَٰلَ ٱلَّتِي كَانَتۡ عَلَيۡهِمۡۚ فَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِهِۦ وَعَزَّرُوهُ وَنَصَرُوهُ وَٱتَّبَعُواْ ٱلنُّورَ ٱلَّذِيٓ أُنزِلَ مَعَهُۥٓ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
Ɓeen jokkatɓe nulaaɗo on, annabaajo humammbinneejo, on mo ɓe tawta fii mum no winndaa ka maɓɓe ka Tawreeta e ka Linnjiila. Homo yamira ɓe moƴƴere, o haɗa ɓe ŋiñere, homo daginana ɓe dagiiɗi ɗi, o harminana ɓe coɓɗi ɗin, o ittana ɓe teddeelo e kolommbooje=tonngi wonunooɗe e hoore-maɓɓe. Ɓen gooŋɗinɓe mo, ɓe teddini mo, ɓe walli mo, ɓe njokki annoore Jippinaaɗo won dude e makko ; ɓen, ko kamɓe woni malaaɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّاسُ إِنِّي رَسُولُ ٱللَّهِ إِلَيۡكُمۡ جَمِيعًا ٱلَّذِي لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۖ فَـَٔامِنُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِ ٱلنَّبِيِّ ٱلۡأُمِّيِّ ٱلَّذِي يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَكَلِمَٰتِهِۦ وَٱتَّبِعُوهُ لَعَلَّكُمۡ تَهۡتَدُونَ
Maaku : "Eey mon yimɓe, min ko mi Nulaaɗo Alla e mooɗon on denndaangal, on mo woodani ɗum laamu kammuuli ɗin e leydi ndin. deweteeɗo alaa si wanaa kaŋko. Homo wuurna wara. ngooŋɗinee Alla e nulaaɗo makko annabaajo humammbinneejo on, on ngooŋɗinɗo Alla e Konnguɗi makko ɗin. njokkee mo, mbelejo'o, on peeway".
અરબી તફસીરો:
وَمِن قَوۡمِ مُوسَىٰٓ أُمَّةٞ يَهۡدُونَ بِٱلۡحَقِّ وَبِهِۦ يَعۡدِلُونَ
Hino e yimɓe Muusaa ɓeen, mofte (leñol)fewnirayɗe (yimɓe ɓen) e goonga, ko ɗuum ngoni ko ɓe nuunɗiraa.
અરબી તફસીરો:
وَقَطَّعۡنَٰهُمُ ٱثۡنَتَيۡ عَشۡرَةَ أَسۡبَاطًا أُمَمٗاۚ وَأَوۡحَيۡنَآ إِلَىٰ مُوسَىٰٓ إِذِ ٱسۡتَسۡقَىٰهُ قَوۡمُهُۥٓ أَنِ ٱضۡرِب بِّعَصَاكَ ٱلۡحَجَرَۖ فَٱنۢبَجَسَتۡ مِنۡهُ ٱثۡنَتَا عَشۡرَةَ عَيۡنٗاۖ قَدۡ عَلِمَ كُلُّ أُنَاسٖ مَّشۡرَبَهُمۡۚ وَظَلَّلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلۡغَمَٰمَ وَأَنزَلۡنَا عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَنَّ وَٱلسَّلۡوَىٰۖ كُلُواْ مِن طَيِّبَٰتِ مَا رَزَقۡنَٰكُمۡۚ وَمَا ظَلَمُونَا وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
Min ceerndi ɓe gori sappo e ɗiɗi (lenol). min wahyini e Muusaa tuma nde yimɓe makko ɓeen ɗaɓɓirnoo mo yarnineede won de : "fiyir tuggordu maa ndun haaƴre nden". ɓulli sappo e ɗiɗi yallti e mayre. Gooŋɗii gorol kala andii yarirde mu'm. min ɗowdinirani ɓe duule, min Jippini e maɓɓe demmbe-njuuri, e teewu colli. "Ñaamee e laaɓuɗi ɗi min arsiki on". Ɓe tooñaani min, kono ko woŋkiiji maɓɓe ɓe tooñatnoo.
અરબી તફસીરો:
وَإِذۡ قِيلَ لَهُمُ ٱسۡكُنُواْ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةَ وَكُلُواْ مِنۡهَا حَيۡثُ شِئۡتُمۡ وَقُولُواْ حِطَّةٞ وَٱدۡخُلُواْ ٱلۡبَابَ سُجَّدٗا نَّغۡفِرۡ لَكُمۡ خَطِيٓـَٰٔتِكُمۡۚ سَنَزِيدُ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Tuma nde ɓe mbi'anaa : "koɗee e ndee saare, ñaamon e mayre nokku kala ka njiɗuɗon, mbion : ɓoran amen [goopi amen], naatiron ka damal ko on sujjuɓe, minn njaafoto on goopi mon. Arma min ɓeydana moƴƴimɓe ɓeen".
અરબી તફસીરો:
فَبَدَّلَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡ قَوۡلًا غَيۡرَ ٱلَّذِي قِيلَ لَهُمۡ فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِجۡزٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ بِمَا كَانُواْ يَظۡلِمُونَ
Tooñuɓe ɓen e maɓɓe mbayliri konngol ngol ko wanaa ngol ngol ɓe mbiananoo. min njippini e maɓɓe lepte immorde ka kammu, sabu ko ɓe laatinoo heɓe tooña.
અરબી તફસીરો:
وَسۡـَٔلۡهُمۡ عَنِ ٱلۡقَرۡيَةِ ٱلَّتِي كَانَتۡ حَاضِرَةَ ٱلۡبَحۡرِ إِذۡ يَعۡدُونَ فِي ٱلسَّبۡتِ إِذۡ تَأۡتِيهِمۡ حِيتَانُهُمۡ يَوۡمَ سَبۡتِهِمۡ شُرَّعٗا وَيَوۡمَ لَا يَسۡبِتُونَ لَا تَأۡتِيهِمۡۚ كَذَٰلِكَ نَبۡلُوهُم بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
Naamno ɓe fii saare wonunoonde nden ka sera maayo, tuma nde ɓe jaggitaynoo e Aseweere nden, tuma nde liƴƴi maɓɓe ɗin ngraynooɓe ñalnde Aseweere maɓɓe nden ko ɗi kuywuɗi, ñalnde woni wanaa aseweere maɓɓe ɗi ngrataa ɓe. Ko wano nii min jarriborta ɓe kon ko ɓe njaltatnooko ɗoftaare
અરબી તફસીરો:
وَإِذۡ قَالَتۡ أُمَّةٞ مِّنۡهُمۡ لِمَ تَعِظُونَ قَوۡمًا ٱللَّهُ مُهۡلِكُهُمۡ أَوۡ مُعَذِّبُهُمۡ عَذَابٗا شَدِيدٗاۖ قَالُواْ مَعۡذِرَةً إِلَىٰ رَبِّكُمۡ وَلَعَلَّهُمۡ يَتَّقُونَ
Tuma nde dentaal jeyaaɗo e maɓɓe wi'noo : "Ko holɗum mbaajoantoɗon yimɓe, Allaahu ko kalkoowo ɓe maa O lepta ɓe lepte sattuɗe?" ɓe mbi'i : "Ko [ittugol] ngantu faade ka Joomi mo'on ; e belejo'o, kamɓe ɓe ndentoto".
અરબી તફસીરો:
فَلَمَّا نَسُواْ مَا ذُكِّرُواْ بِهِۦٓ أَنجَيۡنَا ٱلَّذِينَ يَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلسُّوٓءِ وَأَخَذۡنَا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ بِعَذَابِۭ بَـِٔيسِۭ بِمَا كَانُواْ يَفۡسُقُونَ
Nde ɓe njejjitunoo ko ɓe mbaajanoo fii mum kon, minn ndaɗndi ɓeen haɗaynooɓe e bone on, minn nanngiri ɓeen tooñuɓe lepte sattuɗe sabu ko ɓe njalatnooko.e ɗoftaare.
અરબી તફસીરો:
فَلَمَّا عَتَوۡاْ عَن مَّا نُهُواْ عَنۡهُ قُلۡنَا لَهُمۡ كُونُواْ قِرَدَةً خَٰسِـِٔينَ
Nde ɓe townitaninoo e ko ɓe kaɗaa e mum kon, min mbi'ani ɓe : "Laatee baaɗi jaasuɗi".
અરબી તફસીરો:
وَإِذۡ تَأَذَّنَ رَبُّكَ لَيَبۡعَثَنَّ عَلَيۡهِمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ مَن يَسُومُهُمۡ سُوٓءَ ٱلۡعَذَابِۗ إِنَّ رَبَّكَ لَسَرِيعُ ٱلۡعِقَابِ وَإِنَّهُۥ لَغَفُورٞ رَّحِيمٞ
siftor tuma nde Joomi maa anndinnoo (won de) ma o nulu e maɓɓe haa Ñalnde Darngal on meeɗinoowo ɓe lepte bon ɗe. Pellet, Joomi maa ko jaawuɗe lepte, pellet kadi, ko O jaafotooɗoo, jurmotooɗo.
અરબી તફસીરો:
وَقَطَّعۡنَٰهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ أُمَمٗاۖ مِّنۡهُمُ ٱلصَّٰلِحُونَ وَمِنۡهُمۡ دُونَ ذَٰلِكَۖ وَبَلَوۡنَٰهُم بِٱلۡحَسَنَٰتِ وَٱلسَّيِّـَٔاتِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
Men senndiri ɓe ka leydi dente : hino e maɓɓe moƴƴuɓe, hino e maɓɓe ko jaasi ɗum. min njarribori ɓe moƴƴuɗi e boɗɗi, mbelejo'o, kamɓe ɓe nduttoto.
અરબી તફસીરો:
فَخَلَفَ مِنۢ بَعۡدِهِمۡ خَلۡفٞ وَرِثُواْ ٱلۡكِتَٰبَ يَأۡخُذُونَ عَرَضَ هَٰذَا ٱلۡأَدۡنَىٰ وَيَقُولُونَ سَيُغۡفَرُ لَنَا وَإِن يَأۡتِهِمۡ عَرَضٞ مِّثۡلُهُۥ يَأۡخُذُوهُۚ أَلَمۡ يُؤۡخَذۡ عَلَيۡهِم مِّيثَٰقُ ٱلۡكِتَٰبِ أَن لَّا يَقُولُواْ عَلَى ٱللَّهِ إِلَّا ٱلۡحَقَّ وَدَرَسُواْ مَا فِيهِۗ وَٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ خَيۡرٞ لِّلَّذِينَ يَتَّقُونَۚ أَفَلَا تَعۡقِلُونَ
Lomtii ɓaawo maɓɓe lomtii ɓe (bonɓe), ɓe roni deftere nden, hiɓe ƴetta weeɓitanɗe oo aduna ɓe mbi'a : "Aray min njaaffee". Si weeɓitannde sugu mum arii e maɓɓe, ɓe ƴetta ɗum.hara ahadi deftere nden ƴettidaaka e maɓɓe, won de wata ɓe wowlu e Alla si wanaa goonga?! ɓe janngi ko woni e mayre. Ko galle laakara ɗen ɓuri moƴƴannde ɓen rentiiɓe. E on kakkiltaa?!
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ يُمَسِّكُونَ بِٱلۡكِتَٰبِ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ إِنَّا لَا نُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُصۡلِحِينَ
Ɓeen jogitotooɓe deftere nden ɓe ñiiɓna juulde, pellet, mien min yeebataa njoɓdi moƴƴinooɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
۞ وَإِذۡ نَتَقۡنَا ٱلۡجَبَلَ فَوۡقَهُمۡ كَأَنَّهُۥ ظُلَّةٞ وَظَنُّوٓاْ أَنَّهُۥ وَاقِعُۢ بِهِمۡ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
Siftor tuma nde min ɓorunoo fello ngon senngo dow maɓɓe, a sikkat ko ngo ɗowdi.ɓe pelliti ngo yanat e maɓɓe. "njogitoree ko min ngokki on kon doole, jaŋtee ko woni e mayre, mbelejo'o, on kulon Alla".
અરબી તફસીરો:
وَإِذۡ أَخَذَ رَبُّكَ مِنۢ بَنِيٓ ءَادَمَ مِن ظُهُورِهِمۡ ذُرِّيَّتَهُمۡ وَأَشۡهَدَهُمۡ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِمۡ أَلَسۡتُ بِرَبِّكُمۡۖ قَالُواْ بَلَىٰ شَهِدۡنَآۚ أَن تَقُولُواْ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّا كُنَّا عَنۡ هَٰذَا غَٰفِلِينَ
siftoro kadi nde Joomi maa ƴettunoo e ɓiɗɓe Aadama ɓen ka keeci maɓɓe jurriiyaaji maɓɓe ɗin, O seendintini ɓe e woŋkiiji maɓɓe ɗin : "Wanaa kon min woni Joomi mon?" ɓe mb'i : "Ko non woniri, min seedike". Ko fii (wata) on mb'oy Ñande Darngal : "minn min ngoniino welsindiiɓe e ɗuum ɗoo".
અરબી તફસીરો:
أَوۡ تَقُولُوٓاْ إِنَّمَآ أَشۡرَكَ ءَابَآؤُنَا مِن قَبۡلُ وَكُنَّا ذُرِّيَّةٗ مِّنۢ بَعۡدِهِمۡۖ أَفَتُهۡلِكُنَا بِمَا فَعَلَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
Maa mbi'oyon : "woni ko baabiraaɓe amen ɓe cirkunoo ko adii, min wonti (tun) jurriiya ɓaawo maɓɓe. E A halkiray men ko bonnooɓe ɓen mbaɗi?
અરબી તફસીરો:
وَكَذَٰلِكَ نُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ وَلَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
Ko wano nii min fensitirta Aayeeje ɗeen, e mbeleo'o kamɓe ɓe nduttoto.
અરબી તફસીરો:
وَٱتۡلُ عَلَيۡهِمۡ نَبَأَ ٱلَّذِيٓ ءَاتَيۡنَٰهُ ءَايَٰتِنَا فَٱنسَلَخَ مِنۡهَا فَأَتۡبَعَهُ ٱلشَّيۡطَٰنُ فَكَانَ مِنَ ٱلۡغَاوِينَ
Janngan ɓe kumpite on mo min ngokkuno Aayeeje amen ɗen, o ɓoorii ɗe, seytaane jokki mo, e laatodii e majjuɓe ɓen(.bewɓeɓe)
અરબી તફસીરો:
وَلَوۡ شِئۡنَا لَرَفَعۡنَٰهُ بِهَا وَلَٰكِنَّهُۥٓ أَخۡلَدَ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ وَٱتَّبَعَ هَوَىٰهُۚ فَمَثَلُهُۥ كَمَثَلِ ٱلۡكَلۡبِ إِن تَحۡمِلۡ عَلَيۡهِ يَلۡهَثۡ أَوۡ تَتۡرُكۡهُ يَلۡهَثۚ ذَّٰلِكَ مَثَلُ ٱلۡقَوۡمِ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَاۚ فَٱقۡصُصِ ٱلۡقَصَصَ لَعَلَّهُمۡ يَتَفَكَّرُونَ
Sinno min muuyuno, min ɓamtirayno mo ɗe, ko woni tun o heddike ka leydi o jokki belaaɗe makko. yeru makko ko sifa rawaandu, si a ronndii ndu ndu lahay, maa si a terti ndu du lahay. Ko ɗuum woni misal yimɓe yedduɓe Aayeeje amen ɗeen. Fillo qissaaji ɗin ; mbelejo'o, ɓe miijitoto.
અરબી તફસીરો:
سَآءَ مَثَلًا ٱلۡقَوۡمُ ٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا وَأَنفُسَهُمۡ كَانُواْ يَظۡلِمُونَ
[Alaa ko ɓuri] bon de misal ɓeen yimɓe yedduɓe Aayeeje amen ɗen, ko woŋkiiji maɓɓe woni ko ɓe tooñaynoo.
અરબી તફસીરો:
مَن يَهۡدِ ٱللَّهُ فَهُوَ ٱلۡمُهۡتَدِيۖ وَمَن يُضۡلِلۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
Kala mo Alla feewni, ko on feewata ; kala kadi mo O majjini, ko ɓeen hayruɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَلَقَدۡ ذَرَأۡنَا لِجَهَنَّمَ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِۖ لَهُمۡ قُلُوبٞ لَّا يَفۡقَهُونَ بِهَا وَلَهُمۡ أَعۡيُنٞ لَّا يُبۡصِرُونَ بِهَا وَلَهُمۡ ءَاذَانٞ لَّا يَسۡمَعُونَ بِهَآۚ أُوْلَٰٓئِكَ كَٱلۡأَنۡعَٰمِ بَلۡ هُمۡ أَضَلُّۚ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡغَٰفِلُونَ
Gooŋɗii min taganii Jahannama ko ɗuuɗi e jinna e yimɓe. Heɓe mari ɓerɗe, ɓe faamirtaa ɗe. Hiɓe mari gite, ɓe njiirtaa ɗe. Hiɓe mari noppi, ɓe nanirtaa ɗi. ɓeen no mb'i wa neemoraaɗi, toode ko kamɓe ɓuri majjude. Ko ɓeen ngoni welsindiiɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَلِلَّهِ ٱلۡأَسۡمَآءُ ٱلۡحُسۡنَىٰ فَٱدۡعُوهُ بِهَاۖ وَذَرُواْ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ أَسۡمَٰٓئِهِۦۚ سَيُجۡزَوۡنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Ko Alla woodani inɗe ɓurɗe moƴƴude ɗen. Noddiree Mo ɗe, tertoɗon ɓen ooñotooɓe ka inɗe makko : arma ɓe njoɓoyee ko ɓe ngollaynoo.
અરબી તફસીરો:
وَمِمَّنۡ خَلَقۡنَآ أُمَّةٞ يَهۡدُونَ بِٱلۡحَقِّ وَبِهِۦ يَعۡدِلُونَ
Hino e ɓen ɓe Men tagi, mofte (leƴƴi)feewirayɗe goonga, ko ɗum kadi ɓe nuunɗirta.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ كَذَّبُواْ بِـَٔايَٰتِنَا سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ
Ɓeen yedduɓe Aayeeje amen ɗen, min suyniray ɓe e nokku ka ɓe anganndaa.
અરબી તફસીરો:
وَأُمۡلِي لَهُمۡۚ إِنَّ كَيۡدِي مَتِينٌ
Miɗo neeɓnana ɓe, pellet, pewje Am ɗen ko tiiɗuɗe.
અરબી તફસીરો:
أَوَلَمۡ يَتَفَكَّرُواْۗ مَا بِصَاحِبِهِم مِّن جِنَّةٍۚ إِنۡ هُوَ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٌ
E ɓee miijitaaki? gonndiijo maɓɓe on aldaa e jinna : on wonaani si wanaa jeertinoowo ɓannguɗo.(peeñɗo)
અરબી તફસીરો:
أَوَلَمۡ يَنظُرُواْ فِي مَلَكُوتِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا خَلَقَ ٱللَّهُ مِن شَيۡءٖ وَأَنۡ عَسَىٰٓ أَن يَكُونَ قَدِ ٱقۡتَرَبَ أَجَلُهُمۡۖ فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَهُۥ يُؤۡمِنُونَ
E ɓe ndaaraani laamuuji kammuuli ɗin e leydi ndin, e ko Alla tagi e piiji, e haawnaaki hara lajal maɓɓe ngal ɓadike? E ko yewtere honnde ɓaawo ndee ɗoo ɓe ngooŋɗinta?!
અરબી તફસીરો:
مَن يُضۡلِلِ ٱللَّهُ فَلَا هَادِيَ لَهُۥۚ وَيَذَرُهُمۡ فِي طُغۡيَٰنِهِمۡ يَعۡمَهُونَ
Kala mo Alla majjini, peewnoowo mo alaa. Himo acca ɓe e bewre maɓɓe hiɓe bumam-bumannoo .(mbumo)
અરબી તફસીરો:
يَسۡـَٔلُونَكَ عَنِ ٱلسَّاعَةِ أَيَّانَ مُرۡسَىٰهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ رَبِّيۖ لَا يُجَلِّيهَا لِوَقۡتِهَآ إِلَّا هُوَۚ ثَقُلَتۡ فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ لَا تَأۡتِيكُمۡ إِلَّا بَغۡتَةٗۗ يَسۡـَٔلُونَكَ كَأَنَّكَ حَفِيٌّ عَنۡهَاۖ قُلۡ إِنَّمَا عِلۡمُهَا عِندَ ٱللَّهِ وَلَٰكِنَّ أَكۡثَرَ ٱلنَّاسِ لَا يَعۡلَمُونَ
Hiɓe naamno maa fii darngal : "ko honnde woni daragol maggal?" Maaku : " ganndal mum ko ka Joomi am woni. Alaa feññioowo waqtu maggal on si wanaa Kaŋko. Ngal teddii ka kammuuli e ka leydi. Ngal arataa e mon si wanaa e juhal". Hiɓe laɓndo maa a sikkay ko a kuɓindiiɗo e ɗum. Maaku : "ganndal mum ko ka Alla woni". kono ko ɓuri ɗuuɗude e yimɓe ɓen ngnndaa [ɗum].
અરબી તફસીરો:
قُل لَّآ أَمۡلِكُ لِنَفۡسِي نَفۡعٗا وَلَا ضَرًّا إِلَّا مَا شَآءَ ٱللَّهُۚ وَلَوۡ كُنتُ أَعۡلَمُ ٱلۡغَيۡبَ لَٱسۡتَكۡثَرۡتُ مِنَ ٱلۡخَيۡرِ وَمَا مَسَّنِيَ ٱلسُّوٓءُۚ إِنۡ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ وَبَشِيرٞ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Maaku : "Mi waawanaa hoore-am nafa wanaa lorra, si wanaa ko Alla muuyi. Sinno miɗo anndunoo ko wirnii, mi hebbinorayno moƴƴere, bone kadi memataano kam. mi wonaani si wanaa jeertinoowo e bewlinoowo, wonan de yimɓe gooŋɗinooɓe".
અરબી તફસીરો:
۞ هُوَ ٱلَّذِي خَلَقَكُم مِّن نَّفۡسٖ وَٰحِدَةٖ وَجَعَلَ مِنۡهَا زَوۡجَهَا لِيَسۡكُنَ إِلَيۡهَاۖ فَلَمَّا تَغَشَّىٰهَا حَمَلَتۡ حَمۡلًا خَفِيفٗا فَمَرَّتۡ بِهِۦۖ فَلَمَّآ أَثۡقَلَت دَّعَوَا ٱللَّهَ رَبَّهُمَا لَئِنۡ ءَاتَيۡتَنَا صَٰلِحٗا لَّنَكُونَنَّ مِنَ ٱلشَّٰكِرِينَ
Ko Kaŋko woni takɗo on immorde e woŋkii gooti, o waɗi e makki genndo makko, fii yo o deeƴu e makko. tuma nde o renndunoo e makko, o sowii sowannde hoyfunde, o duumodi e mun. Nde o teddidunoo [e reedu ndun], ɓe torodi Alla Joomi maɓɓe : "Pellet, si a weeɗii amen (ɓiɗɗo) yottiiɗo, ma min njeye e yettooɓe Ma ɓeen".
અરબી તફસીરો:
فَلَمَّآ ءَاتَىٰهُمَا صَٰلِحٗا جَعَلَا لَهُۥ شُرَكَآءَ فِيمَآ ءَاتَىٰهُمَاۚ فَتَعَٰلَى ٱللَّهُ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Nde O weeɗnoo ɓe (ɓiɗɗo) yottiiɗo, ɓe waɗidani Mo kafidiiɓe e kon ko o yeɗi ɓe. Alla toowii e kon ko ɓe corkata.
અરબી તફસીરો:
أَيُشۡرِكُونَ مَا لَا يَخۡلُقُ شَيۡـٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ
E ɓe kafiday (mo) e kon ko tagataa hay e huunde, kamɓe tigi ko ɓe tagaaɓe?!
અરબી તફસીરો:
وَلَا يَسۡتَطِيعُونَ لَهُمۡ نَصۡرٗا وَلَآ أَنفُسَهُمۡ يَنصُرُونَ
Ɗi waawanaa ɓe ballal, wanaa (hay) ko'e majji ɗi mballata.
અરબી તફસીરો:
وَإِن تَدۡعُوهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ لَا يَتَّبِعُوكُمۡۚ سَوَآءٌ عَلَيۡكُمۡ أَدَعَوۡتُمُوهُمۡ أَمۡ أَنتُمۡ صَٰمِتُونَ
Si on noddii ɗi e peewal, ɗi njokkataa on. Hino fotanion , si on noddii ɗi maa hara ko on deyƴuɓe.
અરબી તફસીરો:
إِنَّ ٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ عِبَادٌ أَمۡثَالُكُمۡۖ فَٱدۡعُوهُمۡ فَلۡيَسۡتَجِيبُواْ لَكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Pellet, ɗiin ɗi noddoton gah Alla, ko jeyaaɗi yeruuji mon. Noddee ɗi, yo ɗi njaabinanii on, si on laatike gooŋɗuɓe.
અરબી તફસીરો:
أَلَهُمۡ أَرۡجُلٞ يَمۡشُونَ بِهَآۖ أَمۡ لَهُمۡ أَيۡدٖ يَبۡطِشُونَ بِهَآۖ أَمۡ لَهُمۡ أَعۡيُنٞ يُبۡصِرُونَ بِهَآۖ أَمۡ لَهُمۡ ءَاذَانٞ يَسۡمَعُونَ بِهَاۗ قُلِ ٱدۡعُواْ شُرَكَآءَكُمۡ ثُمَّ كِيدُونِ فَلَا تُنظِرُونِ
Hara hiɗi mari koyɗe ko ɗi yahra? kaa hiɗi mari juuɗe ko ɗi duñira? Kaa hiɗi mari gite ko ɗi nji'ira? Kaa hiɗi mari noppi ko ɗi nanira? maaku : "Noddee kafidiiɗi mon ɗiin, refti pewjanon kam, wata on neeɓtiitanam".
અરબી તફસીરો:
إِنَّ وَلِـِّۧيَ ٱللَّهُ ٱلَّذِي نَزَّلَ ٱلۡكِتَٰبَۖ وَهُوَ يَتَوَلَّى ٱلصَّٰلِحِينَ
Pellet, ko Alla woni keetam on, On Jippinɗo deftetere nden, ko Kaŋko woni keet moƴƴuɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ تَدۡعُونَ مِن دُونِهِۦ لَا يَسۡتَطِيعُونَ نَصۡرَكُمۡ وَلَآ أَنفُسَهُمۡ يَنصُرُونَ
Ɗin ɗi noddoton gah mo, ɗi kattanaa e wallude on, wanaa kadi ko'e majji ɗi mballata.
અરબી તફસીરો:
وَإِن تَدۡعُوهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ لَا يَسۡمَعُواْۖ وَتَرَىٰهُمۡ يَنظُرُونَ إِلَيۡكَ وَهُمۡ لَا يُبۡصِرُونَ
Si on noddii ɗi e peewal, ɗi nanataa. haɗa yi'a hiɗi hiɗima ndaara, (kono) kaŋji ɗi yi'ataa.
અરબી તફસીરો:
خُذِ ٱلۡعَفۡوَ وَأۡمُرۡ بِٱلۡعُرۡفِ وَأَعۡرِضۡ عَنِ ٱلۡجَٰهِلِينَ
Jogito yaafuyee, njamiraa moƴƴere nden ɗuurno-ɗaa e majjuɓe ɓeen.
અરબી તફસીરો:
وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ نَزۡغٞ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِۚ إِنَّهُۥ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
Si sowinsinoore arii heɓude ma immorde e seytaane, moolor Alla. Kaŋko ko O nanoowo, gannduɗo.
અરબી તફસીરો:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ٱتَّقَوۡاْ إِذَا مَسَّهُمۡ طَٰٓئِفٞ مِّنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ تَذَكَّرُواْ فَإِذَا هُم مُّبۡصِرُونَ
Pellet, ɓeen hulɓɓe(Alla), si sowonsinoore heɓii ɓe immorde e sytaane, ɓe ngannditay [Alla] : jaka yoo kamɓe ko ɓe yi'ooɓe.
અરબી તફસીરો:
وَإِخۡوَٰنُهُمۡ يَمُدُّونَهُمۡ فِي ٱلۡغَيِّ ثُمَّ لَا يُقۡصِرُونَ
Musiɓɓe maɓɓe ɓen [ka yimɓe] hino fooɗa ɓe e bewre, refti ɓe raɓɓintaako.
અરબી તફસીરો:
وَإِذَا لَمۡ تَأۡتِهِم بِـَٔايَةٖ قَالُواْ لَوۡلَا ٱجۡتَبَيۡتَهَاۚ قُلۡ إِنَّمَآ أَتَّبِعُ مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ مِن رَّبِّيۚ هَٰذَا بَصَآئِرُ مِن رَّبِّكُمۡ وَهُدٗى وَرَحۡمَةٞ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
Si a addanaani ɓe Aaya, ɓe mbi'a : "Ko haɗnoo sincaa ɗum?"(pekindoɗa) Maaku : "Anndee ko jokku-mi, ko kon wahyina e am immorde ka Joomi am. Ndee ɗoo [Alqur'aanaare] ko hujjaaji (ɓannguɗi) immorde ka Joomi mon, e peewal e yurmeende wonnande yimɓe gomɗinooɓe".
અરબી તફસીરો:
وَإِذَا قُرِئَ ٱلۡقُرۡءَانُ فَٱسۡتَمِعُواْ لَهُۥ وَأَنصِتُواْ لَعَلَّكُمۡ تُرۡحَمُونَ
Si Alqur'aana no janngeede, keɗtee nde deƴƴiton ; mbelejo'o, on njurminte.
અરબી તફસીરો:
وَٱذۡكُر رَّبَّكَ فِي نَفۡسِكَ تَضَرُّعٗا وَخِيفَةٗ وَدُونَ ٱلۡجَهۡرِ مِنَ ٱلۡقَوۡلِ بِٱلۡغُدُوِّ وَٱلۡأٓصَالِ وَلَا تَكُن مِّنَ ٱلۡغَٰفِلِينَ
Siftor Joomi maaɗa ka woŋkii maa, ka yankinaare e ka kulol, ko aldaa e feññingol konngol, bimmbi e kiikiiɗe, wata a laatodo e welsindiiɓe ɓen.
અરબી તફસીરો:
إِنَّ ٱلَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ عَنۡ عِبَادَتِهِۦ وَيُسَبِّحُونَهُۥ وَلَهُۥ يَسۡجُدُونَۤ۩
Pellet, ɓeen [maleykaaji] won ɓe ka Joomi maa, ɓe townitantaako dewgol Mo, hiɓe subbunhinanoo Mo, ko Kaŋko woni ko ɓe cujjanta.
અરબી તફસીરો:
 
શબ્દોનું ભાષાંતર સૂરહ: અલ્ અઅરાફ
સૂરહ માટે અનુક્રમણિકા પેજ નંબર
 
કુરઆન મજીદના શબ્દોનું ભાષાંતર - ફુલાની ભાષા - ભાષાંતરોની અનુક્રમણિકા

ફુલાની ભાષામાં કુરઆન મજીદનું ભાષાતર, તેનું ભાષાતર મરકઝ રવાદ અત્ તરજુમાની ટીમેં islam house.comની મદદથી કર્યું.

બંધ કરો