કુરઆન મજીદના શબ્દોનું ભાષાંતર - યાઉ ભાષાતર * - ભાષાંતરોની અનુક્રમણિકા
At-Taubah
فَسِيحُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱللَّهَ مُخۡزِي ٱلۡكَٰفِرِينَ
Basi jendagani pa chilambo myesi nchechepe (mwantunjelele kaneko paŵe pangali chiteteyo chilikati chenu nowe), soni manyililani yanti ŵanganyammwe nganim'ba munnepelekasisye Allah (kumpa ipotesi), ni kuti soni Allah juŵele Jwakwajalusya achimakafili.
અરબી તફસીરો:
وَأَذَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦٓ إِلَى ٱلنَّاسِ يَوۡمَ ٱلۡحَجِّ ٱلۡأَكۡبَرِ أَنَّ ٱللَّهَ بَرِيٓءٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ وَرَسُولُهُۥۚ فَإِن تُبۡتُمۡ فَهُوَ خَيۡرٞ لَّكُمۡۖ وَإِن تَوَلَّيۡتُمۡ فَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِۗ وَبَشِّرِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِعَذَابٍ أَلِيمٍ
Soni (aku ni) kwenesya kwakuumila kwa Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ kwa (kwamanyisya) ŵandu lisiku lya Hija jekulungwa yanti; chisimu Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ aŵambalene ni akuwanganya (Allah ni isanamu, nganaŵa asunjile ilanga yao). Sano naga ntende toba, basi chiyiŵe yambone kukwenu, nambo naga nkusyulula, basi manyililani yanti ŵanganyammwe nganim'ba munnepelekasisye Allah (kumpa ipotesi), soni mwatagulilani aŵala ŵaakanile ya ilagasyo yakupoteka nnope.
અરબી તફસીરો:
إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّم مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ثُمَّ لَمۡ يَنقُصُوكُمۡ شَيۡـٔٗا وَلَمۡ يُظَٰهِرُواْ عَلَيۡكُمۡ أَحَدٗا فَأَتِمُّوٓاْ إِلَيۡهِمۡ عَهۡدَهُمۡ إِلَىٰ مُدَّتِهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Ikaŵeje aŵala ŵamwataŵene nao ilanga (yantunjelele) mwa akuwanganya (Allah ni isanamu) kaneka ni nganampunguchisya chilichose (mu ilangayo) soni ni nganankamuchisya jwalijose pa (kumputa) jenumanja, basi mwakwanilichisyani ilanga yao mpaka mu ndaŵi jao. Chisimu Allah akwanonyela ŵawoga (wakun'jogopa Jwalakwe).
અરબી તફસીરો:
فَإِذَا ٱنسَلَخَ ٱلۡأَشۡهُرُ ٱلۡحُرُمُ فَٱقۡتُلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ حَيۡثُ وَجَدتُّمُوهُمۡ وَخُذُوهُمۡ وَٱحۡصُرُوهُمۡ وَٱقۡعُدُواْ لَهُمۡ كُلَّ مَرۡصَدٖۚ فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَخَلُّواْ سَبِيلَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Sano pati jipite myesi jakuchimbichika, basi mwaulagani ŵakuwanganya (Allah ni isanamu) palipose pamwasimene, soni mwakamulani ni kwaŵiga uŵigo, ni kwaalindilila m’matala gosope gene. Nambo naga ali atesile toba ni kwimikaga Swala mwakolosya, ni kutolaga Zaka, basi lilekani litala lyao (kuti ajendeje mwagopoka). Chisimu Allah ni Jwakululuka kusyene, Jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
وَإِنۡ أَحَدٞ مِّنَ ٱلۡمُشۡرِكِينَ ٱسۡتَجَارَكَ فَأَجِرۡهُ حَتَّىٰ يَسۡمَعَ كَلَٰمَ ٱللَّهِ ثُمَّ أَبۡلِغۡهُ مَأۡمَنَهُۥۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَعۡلَمُونَ
Soni naga jumpepe mwa akuwanganya (Allah ni isanamu) ali am'bendile kuti munchiinje (aŵe nchiteteyo chenu), basi munchiingaani kuti mpaka apikane maloŵe ga Allah, kaneka ni mumpechesye kumalo gakwe gantunjelele, yalakweyi ni ligongo lyanti ŵanganyao ni ŵandu ŵangamanyilila.
અરબી તફસીરો:
كَيۡفَ يَكُونُ لِلۡمُشۡرِكِينَ عَهۡدٌ عِندَ ٱللَّهِ وَعِندَ رَسُولِهِۦٓ إِلَّا ٱلَّذِينَ عَٰهَدتُّمۡ عِندَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِۖ فَمَا ٱسۡتَقَٰمُواْ لَكُمۡ فَٱسۡتَقِيمُواْ لَهُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ يُحِبُّ ٱلۡمُتَّقِينَ
Chantiuli chakole chilanga (chantunjelele) kwa Allah ni kwa Ntenga Jwakwe ﷺ akuwanganya (Allah ni isanamu, kutendaga ŵanganyao ali ŵakasa ilanga)? Ikaŵeje aŵala ŵamwataŵene nao chilanga (chantunjelele) pa Nsikiti Wakuchimbichika (wa Maaka). Basi mwatalonjelele ali nkunnungamichila nombe jenumanja mwalungamichilani, chisimu Allah akwanonyela ŵawoga (wakun'jogopa Jwalakwe).
અરબી તફસીરો:
كَيۡفَ وَإِن يَظۡهَرُواْ عَلَيۡكُمۡ لَا يَرۡقُبُواْ فِيكُمۡ إِلّٗا وَلَا ذِمَّةٗۚ يُرۡضُونَكُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَتَأۡبَىٰ قُلُوبُهُمۡ وَأَكۡثَرُهُمۡ فَٰسِقُونَ
Chantiuli (chakole chilanga chantunjelele ŵanganyao) kutendaga naga ali an'guŵatile ŵangakosya kukwenu ulongo namuno chilanga? Akunsengwasyaga ni ngamwa syao kutendaga mitima jao jichikanaga (kunnonyela), soni ŵajinji mwa ŵanganyao ŵakunyosya.
અરબી તફસીરો:
ٱشۡتَرَوۡاْ بِـَٔايَٰتِ ٱللَّهِ ثَمَنٗا قَلِيلٗا فَصَدُّواْ عَن سَبِيلِهِۦٓۚ إِنَّهُمۡ سَآءَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Asagwile (ya duniya) ya ntengo wannono pakusumanya ni ma Ȃya ga Allah, basi ni asiŵilile (ŵandu) kwitala Lyakwe. Chisimu ŵanganyao iŵele yakusakala nnope yaaŵele nkupanganya.
અરબી તફસીરો:
لَا يَرۡقُبُونَ فِي مُؤۡمِنٍ إِلّٗا وَلَا ذِمَّةٗۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُعۡتَدُونَ
અરબી તફસીરો:
فَإِن تَابُواْ وَأَقَامُواْ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَوُاْ ٱلزَّكَوٰةَ فَإِخۡوَٰنُكُمۡ فِي ٱلدِّينِۗ وَنُفَصِّلُ ٱلۡأٓيَٰتِ لِقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Nambo naga ali atesile toba ni kwimikaga Swala mwakolosya ni kutolaga Zaka, nikuti achalongoachimijenu mu Dini ŵeleo, ni tugopolanya ma Ȃya kwa ŵandu ŵakumanyilila.
અરબી તફસીરો:
وَإِن نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُم مِّنۢ بَعۡدِ عَهۡدِهِمۡ وَطَعَنُواْ فِي دِينِكُمۡ فَقَٰتِلُوٓاْ أَئِمَّةَ ٱلۡكُفۡرِ إِنَّهُمۡ لَآ أَيۡمَٰنَ لَهُمۡ لَعَلَّهُمۡ يَنتَهُونَ
Soni naga akugopola kulumbila kwao panyuma pa chilanga chao, ni kutaga nchesela mu Dini jenu, basi mwaputani ngondo achinnongola ŵa ukafili - chisimu ŵanganyao kulumbila kwao kuŵele kwangali mate - (mwaputani ngondo) kuti aleche (yakusakalayo).
અરબી તફસીરો:
أَلَا تُقَٰتِلُونَ قَوۡمٗا نَّكَثُوٓاْ أَيۡمَٰنَهُمۡ وَهَمُّواْ بِإِخۡرَاجِ ٱلرَّسُولِ وَهُم بَدَءُوكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٍۚ أَتَخۡشَوۡنَهُمۡۚ فَٱللَّهُ أَحَقُّ أَن تَخۡشَوۡهُ إِن كُنتُم مُّؤۡمِنِينَ
Ana ngankwaputa ngondo ŵandu ŵaagopwele kulumbila kwao ni kusachilila ya kunkoposya Ntenga r, kutendaga soni ŵanganyao ni ŵaŵantandite jenumanja kandandape? Ana nkwajogopa ŵanganyao? Basi Allah ni jwali Jwakuŵajilwa kuti mun'jogope naga n'di ŵaakulupilila (kusyene).
અરબી તફસીરો:
قَٰتِلُوهُمۡ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ بِأَيۡدِيكُمۡ وَيُخۡزِهِمۡ وَيَنصُرۡكُمۡ عَلَيۡهِمۡ وَيَشۡفِ صُدُورَ قَوۡمٖ مُّؤۡمِنِينَ
Mwaputani ngondo ŵanganyao, Allah tiŵape ilagasyo ni makono genu ni kwajigasya nchesela, ni tanchenjele jenumanja pa ŵanganyao, ni kuposya mitima ja ŵandu ŵakulupilila.
અરબી તફસીરો:
أَمۡ حَسِبۡتُمۡ أَن تُتۡرَكُواْ وَلَمَّا يَعۡلَمِ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ جَٰهَدُواْ مِنكُمۡ وَلَمۡ يَتَّخِذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَلَا رَسُولِهِۦ وَلَا ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَلِيجَةٗۚ وَٱللَّهُ خَبِيرُۢ بِمَا تَعۡمَلُونَ
Ana nkuganichisya yanti chin'gambe kulechedwa kutendaga Allah nkaniŵamanyukule aŵala ŵaapuutiile ngondo (Dini Jakwe) mwa jenumanja, ni ŵanganiŵaatenda ŵanepe ŵangaŵaga Allah kwisa soni Ntenga Jwakwe ﷺ ni ŵaakulupilile kuŵa isyoŵe yapantima. Sano Allah ni Nkusimanya chenene abali syosope sya yankutenda.
અરબી તફસીરો:
مَا كَانَ لِلۡمُشۡرِكِينَ أَن يَعۡمُرُواْ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ شَٰهِدِينَ عَلَىٰٓ أَنفُسِهِم بِٱلۡكُفۡرِۚ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ وَفِي ٱلنَّارِ هُمۡ خَٰلِدُونَ
Nganiiŵajilwa kwa akuwanganya (Allah ni isanamu) kuti ajigose misikiti ja Allah achilitendelaga umboni achimisyene ya ukafili. Ŵanganyao ni ŵagajonasiche masengo gao (gambone), soni ku Moto chakaŵe ŵandamo.
અરબી તફસીરો:
إِنَّمَا يَعۡمُرُ مَسَٰجِدَ ٱللَّهِ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَأَقَامَ ٱلصَّلَوٰةَ وَءَاتَى ٱلزَّكَوٰةَ وَلَمۡ يَخۡشَ إِلَّا ٱللَّهَۖ فَعَسَىٰٓ أُوْلَٰٓئِكَ أَن يَكُونُواْ مِنَ ٱلۡمُهۡتَدِينَ
Chisimu ŵakuŵajilwa kujigosa misikiti ja Allah ni aŵala ŵaakulupilile mwa Allah ni Lisiku Lyambesi ni kwimikaga Swala mwakolosya ni kutolaga Zaka, ni ngaakun’jogopa jwinepe jwangaŵaga Allah. Basi ŵanganyao kuŵa nkuŵa mwa akongoka.
અરબી તફસીરો:
۞ أَجَعَلۡتُمۡ سِقَايَةَ ٱلۡحَآجِّ وَعِمَارَةَ ٱلۡمَسۡجِدِ ٱلۡحَرَامِ كَمَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَجَٰهَدَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ لَا يَسۡتَوُۥنَ عِندَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ana nkutesile kwaamwesya mesi ŵandu ŵa ku Hija ni kuugosa Nsikiti Wakuchimbichika (wa Maaka) kuŵa yalumo ni ajula jwaakulupilile mwa Allah ni Lisiku Lyambesi ni kumenyana ngondo petala lya Allah? Ngaŵa nkulandana pameso pa Allah. Soni Allah ngaakwajongolaga ŵandu ŵakulitenda lupuso.
અરબી તફસીરો:
ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَهَاجَرُواْ وَجَٰهَدُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ أَعۡظَمُ دَرَجَةً عِندَ ٱللَّهِۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡفَآئِزُونَ
Aŵala ŵaakulupilile ni kusama (kuja ku Madina), ni kumenyana ngondo petala lya Allah ni ipanje yao ni achimisyene ŵakwe, akwete uchimbichimbi wekulungwa pameso pa Allah, soni ŵanganyao niŵali ŵakupunda.[1]
(9:1) Akusimulila Abu Hurairah رضى الله عنه yanti: Ntenga jwa Allah ﷺ jwatite: “Chisimu ku Mbepo kwana dalaja syakwana lichila (100), syaŵalinganyichisye Allah ŵandu ŵakumenyana ngondo petala lya Allah. Nkuuli wa chilikati cha dalaja siŵili uli chisawu chilikati cha kwinani ni pasi. Sambano naga n’di nkum’benda Allah, basi mum’bendeje Al-Firdaus, ligongo jalakwejo jili chilikati cha Mbepo, nambo soni ni jajili penani nnope pa Mbepo” (Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 2637).
અરબી તફસીરો:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَا تَتَّخِذُوٓاْ ءَابَآءَكُمۡ وَإِخۡوَٰنَكُمۡ أَوۡلِيَآءَ إِنِ ٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡكُفۡرَ عَلَى ٱلۡإِيمَٰنِۚ وَمَن يَتَوَلَّهُم مِّنكُمۡ فَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلظَّٰلِمُونَ
E jenumanja ŵankulupilile! Ngasimwatenda achatati ŵenu ni achachimwene ŵenu kuŵa isyoŵe naga ali awunonyele ukafili m’malo mwa chikulupi. Sano jwachiŵatende kuŵa isyoŵe yakwe mwa jenumanja, basi ŵanganyao ni ŵali ŵakulitenda lupuso.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ إِن كَانَ ءَابَآؤُكُمۡ وَأَبۡنَآؤُكُمۡ وَإِخۡوَٰنُكُمۡ وَأَزۡوَٰجُكُمۡ وَعَشِيرَتُكُمۡ وَأَمۡوَٰلٌ ٱقۡتَرَفۡتُمُوهَا وَتِجَٰرَةٞ تَخۡشَوۡنَ كَسَادَهَا وَمَسَٰكِنُ تَرۡضَوۡنَهَآ أَحَبَّ إِلَيۡكُم مِّنَ ٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَجِهَادٖ فِي سَبِيلِهِۦ فَتَرَبَّصُواْ حَتَّىٰ يَأۡتِيَ ٱللَّهُ بِأَمۡرِهِۦۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Jilani: “Naŵaga achatati ŵenu, ŵanache ŵenu, achachimwene ŵenu, achiŵammakwenu, achanasi ŵenu, kwisa soni ipanje yanyyipatile, ni malonda gankugajogopela konasika, kwisa soni majumba gankuganonyela, (naiŵaga yalakweyi) yakunonyeledwa nnope kukwenu kumpunda Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ ni kumenyana ngondo petala Lyakwe; basi jembecheyani kwikanila Allah ayiche ni chilamusi Chakwe (cha ipotesi), soni Allah ngaakwajongolaga ŵandu ŵakunyosya.”
અરબી તફસીરો:
لَقَدۡ نَصَرَكُمُ ٱللَّهُ فِي مَوَاطِنَ كَثِيرَةٖ وَيَوۡمَ حُنَيۡنٍ إِذۡ أَعۡجَبَتۡكُمۡ كَثۡرَتُكُمۡ فَلَمۡ تُغۡنِ عَنكُمۡ شَيۡـٔٗا وَضَاقَتۡ عَلَيۡكُمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ ثُمَّ وَلَّيۡتُم مُّدۡبِرِينَ
Chisimu Allah aŵele ali nkunchenjela mu mbala syejinji syangondo, ni lisiku lya (ngondo ja) Hunaini, ndema ja wannyenjile winji wenu, ninganiunkamuchisya chilichose, chilambo ni cham'banile kutendaga chili chakusapanguka, kaneka ni mwagalawiche kutila.
અરબી તફસીરો:
ثُمَّ أَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَىٰ رَسُولِهِۦ وَعَلَى ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَأَنزَلَ جُنُودٗا لَّمۡ تَرَوۡهَا وَعَذَّبَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ وَذَٰلِكَ جَزَآءُ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Kaneka Allah jwatulwisye kutulala Kwakwe pa Ntenga Jwakwe ﷺ ni pa ŵakulupilila, ni jwatulwisye soni asilikali (ŵachilaika) ŵanganimwaona, ni jwapele ilagasyo aŵala ŵaŵakanile, soni gele ni malipilo ga achimakafili.
અરબી તફસીરો:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّمَا ٱلۡمُشۡرِكُونَ نَجَسٞ فَلَا يَقۡرَبُواْ ٱلۡمَسۡجِدَ ٱلۡحَرَامَ بَعۡدَ عَامِهِمۡ هَٰذَاۚ وَإِنۡ خِفۡتُمۡ عَيۡلَةٗ فَسَوۡفَ يُغۡنِيكُمُ ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦٓ إِن شَآءَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
E jenumanja ŵankulupilile! Chisimu akuwanganya (Allah ni isanamu) aŵele najasun (ŵausakwa)[2], basi akauŵandichila Nsikiti Wakuchimbichika (wa Maaka) panyuma pa chaka chao chechino (cha 9 chisamile Ntume ﷺ), sano naga nkogopa kulaga, basi pangakaŵapa Allah tansichilisye ni umbone Wakwe naasakaga. Chisimu Allah ni Jwakumanyilila nnope, Jwalunda lwakusokoka.
(9:2) Liloŵe lyakuti (Najasun) ligopolelaga usakwa wamuntima, mpela wakwete Al-Mushrikȗn wakum’bwanganya Allah ni isanamu. Nnole tafsîr Al-Jalâlain pa jele Ȃyaji.
અરબી તફસીરો:
قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَلَا بِٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَلَا يُحَرِّمُونَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَلَا يَدِينُونَ دِينَ ٱلۡحَقِّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ حَتَّىٰ يُعۡطُواْ ٱلۡجِزۡيَةَ عَن يَدٖ وَهُمۡ صَٰغِرُونَ
Mwaputani ngondo aŵala ŵangakukulupilila mwa Allah ni Lisiku Lyambesi, ni ngakuiŵambala yaakanyisye Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ, ni ngakukuya Dini jakuona (ja Usilamu) mwa aŵala ŵaŵapedwile chitabu (Ayuda ni Akilisito), mpaka akapeleche nsongo kwa makono gao aku ali ŵakunyosyeka.
અરબી તફસીરો:
وَقَالَتِ ٱلۡيَهُودُ عُزَيۡرٌ ٱبۡنُ ٱللَّهِ وَقَالَتِ ٱلنَّصَٰرَى ٱلۡمَسِيحُ ٱبۡنُ ٱللَّهِۖ ذَٰلِكَ قَوۡلُهُم بِأَفۡوَٰهِهِمۡۖ يُضَٰهِـُٔونَ قَوۡلَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن قَبۡلُۚ قَٰتَلَهُمُ ٱللَّهُۖ أَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
Soni Ayuda akasatiji: “Uzairu (Ezara) mwanache jwa Allah.” Nombe Akilisito akasatiji: “Masihi (Isa) mwanache jwa Allah.” Kwele nikuŵecheta kwao ni ngamwa syao, akusyachisya yakuŵecheta ya aŵala ŵaŵakanile kalakala. Allah ŵalwesile ŵanganyao, ana akusokonesedwa chinauli (kuleka yakuona)?[3]
(9:3) Nnole chilaaki cha Ȃya ja (2:116).
અરબી તફસીરો:
ٱتَّخَذُوٓاْ أَحۡبَارَهُمۡ وَرُهۡبَٰنَهُمۡ أَرۡبَابٗا مِّن دُونِ ٱللَّهِ وَٱلۡمَسِيحَ ٱبۡنَ مَرۡيَمَ وَمَآ أُمِرُوٓاْ إِلَّا لِيَعۡبُدُوٓاْ إِلَٰهٗا وَٰحِدٗاۖ لَّآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۚ سُبۡحَٰنَهُۥ عَمَّا يُشۡرِكُونَ
Ŵatesile achalijiganye ŵao (ilimu ya dini) ni akun'jogopa Nnungu ŵao kuŵa milungu kunneka Allah, kwisa soni Masihi (Isa) mwanache jwa Maryam, kutendaga nganalamulidwa ikaŵeje yanti an'galagatileje Nnungu Jumpepe, pangali nnungu jwine (jwakuŵajilwa kun'galagatila) ikaŵeje Jwele pejo, kuswejela ni Kwakwe pakuŵambalana ni yaakum'bwanganya nayo.[4]
(9:4) Ndema jine Ntume ﷺ pa jwaliji nkusooma jele Ȃyaji, Adiyy bin Hâtim رضى الله عنه ŵatite: “E Ntenga jwa Allah! Ŵanganyao ngakwagalagatilaga ŵanyao (akwamba achalijiganye ŵao ni akun'jogopa Nnungu ŵao).” Ntume ﷺ jwatite: “Ana ŵanganyao ŵangaitenda ichindu yakundisyidwa kuŵa yakanyisyidwa, sano yakanyisyidwa nikuitenda kuŵa yakundisyidwa, ŵanduo nikwapikanila ŵanganyao?” Adiyy رضى الله عنه ŵatite: “Elo mmwe Ntenga jwa Allah.” Ntume ﷺ jwatite: “Kweleko nikwagalagatilako.” (Hadithiji japocheledwe ni Ahmad kwisa soni At-Tirmidhî).
અરબી તફસીરો:
يُرِيدُونَ أَن يُطۡفِـُٔواْ نُورَ ٱللَّهِ بِأَفۡوَٰهِهِمۡ وَيَأۡبَى ٱللَّهُ إِلَّآ أَن يُتِمَّ نُورَهُۥ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡكَٰفِرُونَ
Akusachililaga kuti asimisye lilanguka lya Allah (Usilamu) ni ngamwa syao, sano Allah ni akukana ikaŵeje kwanilisya lilanguka Lyakwe namuno achimakafili yachime.
અરબી તફસીરો:
هُوَ ٱلَّذِيٓ أَرۡسَلَ رَسُولَهُۥ بِٱلۡهُدَىٰ وَدِينِ ٱلۡحَقِّ لِيُظۡهِرَهُۥ عَلَى ٱلدِّينِ كُلِّهِۦ وَلَوۡ كَرِهَ ٱلۡمُشۡرِكُونَ
Jwalakwe ni Ajula jwaatumisye Ntenga Jwakwe (Muhammadi ﷺ) ni chongolo kwisa soni Dini jakuona kuti ajikwesye pachanya pa dini syosope, namuno ŵagalagatila isanamu yachime.
અરબી તફસીરો:
۞ يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡأَحۡبَارِ وَٱلرُّهۡبَانِ لَيَأۡكُلُونَ أَمۡوَٰلَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡبَٰطِلِ وَيَصُدُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۗ وَٱلَّذِينَ يَكۡنِزُونَ ٱلذَّهَبَ وَٱلۡفِضَّةَ وَلَا يُنفِقُونَهَا فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَبَشِّرۡهُم بِعَذَابٍ أَلِيمٖ
E jenumanja ŵankulupilile! Chisimu ŵajinji mwa achalijiganye (ilimu ya dini ŵachiyuda) ni ŵakun'jogopa Nnungu (ŵachikilisito) akulyaga ipanje yaŵandu mwaukoleko, ni akusiŵilila (ŵandu) kwitala lya Allah. Sano aŵala ŵaakukusanya golodi ni silifa (mbiya) ni ngasitolaga petala lya Allah, basi mwatagulilani ya ilagasyo yakupoteka nnope.
અરબી તફસીરો:
يَوۡمَ يُحۡمَىٰ عَلَيۡهَا فِي نَارِ جَهَنَّمَ فَتُكۡوَىٰ بِهَا جِبَاهُهُمۡ وَجُنُوبُهُمۡ وَظُهُورُهُمۡۖ هَٰذَا مَا كَنَزۡتُمۡ لِأَنفُسِكُمۡ فَذُوقُواْ مَا كُنتُمۡ تَكۡنِزُونَ
Lisiku lyasichitukutisidwa (mbiyasyo) ku moto wa Jahannama, basi nikuchomedwa nasyo usyo syao, mbalati syao ni migongo jao, (achisalilidwaga yanti): “Ayi ni yamwalikusanyichisye mwachimisyene, basi pasyani yamwaliji nkukusanya.”
અરબી તફસીરો:
إِنَّ عِدَّةَ ٱلشُّهُورِ عِندَ ٱللَّهِ ٱثۡنَا عَشَرَ شَهۡرٗا فِي كِتَٰبِ ٱللَّهِ يَوۡمَ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ مِنۡهَآ أَرۡبَعَةٌ حُرُمٞۚ ذَٰلِكَ ٱلدِّينُ ٱلۡقَيِّمُۚ فَلَا تَظۡلِمُواْ فِيهِنَّ أَنفُسَكُمۡۚ وَقَٰتِلُواْ ٱلۡمُشۡرِكِينَ كَآفَّةٗ كَمَا يُقَٰتِلُونَكُمۡ كَآفَّةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Chisimu chiŵalanjilo cha myesi kwa Allah (pa chaka) nimyesi likumi kwisa jiŵili, (muyalembedwele) m’chitabu cha Allah lisiku lyaŵagumbile mawunde ni mataka, mu jalakwejo mwana (myesi) ncheche jakuchimbichika (Mfungopili, Mfungotatu, Mfungonne ni Mfungokumi). Jele ni Dini jagoloka, basi ngasillitendaga lupuso mwachimisyene mwele (m’myesi jakuchimbichikamo). Soni jenumanja ŵanaose mwaputani ngondo akuwanganya (Allah ni isanamu) yaakuti ŵanganyao ŵanaose pakumputa ngondo jenumanja, soni manyililani yanti Allah ali pamo ni ŵawoga (wakun'jogopa Jwalakwe).
અરબી તફસીરો:
إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ يُضَلُّ بِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُحِلُّونَهُۥ عَامٗا وَيُحَرِّمُونَهُۥ عَامٗا لِّيُوَاطِـُٔواْ عِدَّةَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ فَيُحِلُّواْ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُۚ زُيِّنَ لَهُمۡ سُوٓءُ أَعۡمَٰلِهِمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Chisimu kuchelewasya (mwesi wakuchimbichika kuti uŵe wamalaŵi m’malo mwaunouno) kuŵele konjechesya pa ukafili, akusochelesyedwa nayo aŵala ŵaakanile, (mwesi umopeo) akuutenda kuŵa mwesi wamba chaka chine, chaka chine ni kuutenda kuŵa ŵakuchimbichika, kuti awutile chiŵalanjilo cha (myesi) jaajitesile Allah kuŵa jakuchimbichika (kuti jikwanile), basi ni akujitenda (myesi) jakuchimbichika jila kuŵa (myesi) wamba. Isalalisidwe kukwao itendo yao yangalumbana, soni Allah ngakwajongolaga ŵandu achimakafili.
અરબી તફસીરો:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَا لَكُمۡ إِذَا قِيلَ لَكُمُ ٱنفِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱثَّاقَلۡتُمۡ إِلَى ٱلۡأَرۡضِۚ أَرَضِيتُم بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مِنَ ٱلۡأٓخِرَةِۚ فَمَا مَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ
E jenumanja ŵamkulupilile! Chipali chichi kukwenu kwanti naga nsalilidwe (yanti): “Ŵigulani (wa kuputa ngondo) petala lya Allah,” nkukanilila mwausito pa chilambo? Ana nnonyelwe ni umi wa duniya kumpunda Akhera? Nganiyiŵatu yakusengwasya ya umi wa duniya pakulandanya ni Akhera ikaŵeje yannono.
અરબી તફસીરો:
إِلَّا تَنفِرُواْ يُعَذِّبۡكُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَيَسۡتَبۡدِلۡ قَوۡمًا غَيۡرَكُمۡ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيۡـٔٗاۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
Naga ngankuŵigula (wa kungondo), Allah champe ilagasyo yakupoteka nnope, ni tayiche nao ŵandu ŵane mmalo mwa jenumanja, soni nganim'ba mumpele chisausyo chilichose, soni Allah pa chindu chilichose aŵele Jwakombola.
અરબી તફસીરો:
إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدۡ نَصَرَهُ ٱللَّهُ إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ فَأَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَيۡهِ وَأَيَّدَهُۥ بِجُنُودٖ لَّمۡ تَرَوۡهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلسُّفۡلَىٰۗ وَكَلِمَةُ ٱللَّهِ هِيَ ٱلۡعُلۡيَاۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
Naga ngankunkamuchisya (Ntumejoﷺngali kandu), basi pamasile paŵankamuchiisye Allah ndema jaŵankopwesye aŵala ŵaŵakanile, ali jwaŵili mwa ŵaŵili (jumo jwakwe Abubakri t), pandema jaŵaliji ŵanaŵaŵilio kumbanga, ndema jaŵansalilaga n'jakwe (kuti): “Ngasin'dandaula, chisimu Allah ali nowe.” Basi Allah ni ŵaatulwisye kutulala Kwakwe pa jwalakwejo, ni ŵan'dimbangenye ni asilikali (ŵachilaika) ŵanganimwaona jenumanja, niŵalitesile liloŵe lya aŵala ŵaŵakanile kuŵa lyapasi, sano liloŵe lya Allah nikuŵa lyapenani, soni Allah ni Jwamachili gakupunda, Jwalunda lwakusokoka.
અરબી તફસીરો:
ٱنفِرُواْ خِفَافٗا وَثِقَالٗا وَجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ
Ŵigulani (wa kungondo) n'di ŵakupepuchilwa namuno ŵakusitopelwa, ni mmenyane ngondo ni chipanje chenu ni mwachimisyene ŵakwe petala lya Allah, yalakweyo ni yambone kukwenu nam'baga jenumanja ŵakumanyilila.[5]
(9:5) Akusimulila anas bin Mâlik رضى الله عنه yanti: Ntume ﷺ jwatite: “Pangali jwalijose jwaakwinjilaga ku Mbepo, nikulajilaga ali awujiile soni ku duniya, kutendaga ali akwete ichindu yakulandana ni yaduya josope, ikaŵeje mundu juŵawilile ku ngondo jakumenyana petala lya Allah. Jukasasachililaga juli juwujiile soni ku duniya, ni jukawulajidwe kakwana kakumi (pangondo jakumenyana petala lya Allah), ligongo lya uchimbichimbi waakuuwona (ku Mbepoko).” (Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 2662).
અરબી તફસીરો:
لَوۡ كَانَ عَرَضٗا قَرِيبٗا وَسَفَرٗا قَاصِدٗا لَّٱتَّبَعُوكَ وَلَٰكِنۢ بَعُدَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلشُّقَّةُۚ وَسَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَوِ ٱسۡتَطَعۡنَا لَخَرَجۡنَا مَعَكُمۡ يُهۡلِكُونَ أَنفُسَهُمۡ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Ingaŵe (kuŵigulako) wa kuchipanje chakuŵandika (chakuchipata mwakwepepala), ulendowo nikuŵa ŵejipi chisimu angankuyiye, nambo kuti lutando (lwakuja ku Tabuki) lwatalichile ŵanganyao. Ni channumbileje Allah (achitiji): “Tungaŵe twakwete ukombosi chisimu tungakopweche namwe.” Akulijonanga achimisyene, soni Allah akumanyilila yanti chisimu ŵanganyao ŵaunami.
અરબી તફસીરો:
عَفَا ٱللَّهُ عَنكَ لِمَ أَذِنتَ لَهُمۡ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَكَ ٱلَّذِينَ صَدَقُواْ وَتَعۡلَمَ ٱلۡكَٰذِبِينَ
Allah ankululuchile (mmwe Muhammadi ﷺ), ligongo chichi kwapa lusa ŵanganyao (lwakutama ngajaula kungondo? Ngati nkajembechele kaje) mpaka amanyukuche kukwenu aŵala ŵaŵechete yakuona ni mwamanyilile ŵaunami.
અરબી તફસીરો:
لَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلۡمُتَّقِينَ
Nganaŵa am'bendile lusa aŵala ŵaakukulupilila mwa Allah ni Lisiku Lyambesi lwakuti akaja kumenyana ngondo ni ipanje yao ni achimisyene ŵakwe, soni Allah ni Jwaakwamanya chenene ŵawoga (wakun'jogopa Jwalakwe).
અરબી તફસીરો:
إِنَّمَا يَسۡتَـٔۡذِنُكَ ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَٱرۡتَابَتۡ قُلُوبُهُمۡ فَهُمۡ فِي رَيۡبِهِمۡ يَتَرَدَّدُونَ
Chisimu ŵaakum'benda lusa mmwe niŵawowopeo ŵangakukulupilila mwa Allah ni Lisiku Lyambesi, soni ŵajikaichiile mitima jao, basi ŵanganyao mu kaichila kwaoko ali ŵapendapenda.
અરબી તફસીરો:
۞ وَلَوۡ أَرَادُواْ ٱلۡخُرُوجَ لَأَعَدُّواْ لَهُۥ عُدَّةٗ وَلَٰكِن كَرِهَ ٱللَّهُ ٱنۢبِعَاثَهُمۡ فَثَبَّطَهُمۡ وَقِيلَ ٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ
Soni ingaŵe ŵasachilile yakopoka (kuja kungondo) angakukosechele yakosechela yakwe, nambo kuti kwanchimile Allah kopoka kwao, basi ni ŵaateengwiisye, soni ni yaŵechetedwe yanti: “Tamani imo ni akutama.”
અરબી તફસીરો:
لَوۡ خَرَجُواْ فِيكُم مَّا زَادُوكُمۡ إِلَّا خَبَالٗا وَلَأَوۡضَعُواْ خِلَٰلَكُمۡ يَبۡغُونَكُمُ ٱلۡفِتۡنَةَ وَفِيكُمۡ سَمَّٰعُونَ لَهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
Ingaŵe ŵakopweche namwe nga nganan'jonjechesya ikaŵeje kuwatanganya, soni angaliji nkusemasema chilikati chenu (kupita nchitenda unakunaku) pakunsachilila mpumbulima, kutendaga soni mwa ŵanganyammwe muli mwana ŵaakwapikanilaga ŵanganyao, soni Allah ni Jwaakwamanya chenene ŵaalitenda lupuso.
અરબી તફસીરો:
لَقَدِ ٱبۡتَغَوُاْ ٱلۡفِتۡنَةَ مِن قَبۡلُ وَقَلَّبُواْ لَكَ ٱلۡأُمُورَ حَتَّىٰ جَآءَ ٱلۡحَقُّ وَظَهَرَ أَمۡرُ ٱللَّهِ وَهُمۡ كَٰرِهُونَ
Chisimu pamasile paŵasachilile yampumbulima kutandila kala (mmwe Muhammadi ﷺ n'di naikape m’Madina), ni aŵele ali nkun'galauchisyagalauchisya ichindu mpaka iyiiche yakuona (kupunda pa ngondo), ni kuonechela papaswela chilamusi cha Allah (Usilamu) kutendaga ŵanganyao ili nkwachima.
અરબી તફસીરો:
وَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ ٱئۡذَن لِّي وَلَا تَفۡتِنِّيٓۚ أَلَا فِي ٱلۡفِتۡنَةِ سَقَطُواْۗ وَإِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحِيطَةُۢ بِٱلۡكَٰفِرِينَ
Soni mwa ŵanganyao mwana jwaakutiji: “Mumbani lusa une (lwangajaula kungondo), soni ngasimumbika pa kuliingwa (kwakwaona achakongwe ŵa ku Roma ndakuja kulemwa).” Manyililani yanti ŵanganyao agwilile kala nkuliingwa, soni chisimu Jahannama jichasyungula achimakafili.
અરબી તફસીરો:
إِن تُصِبۡكَ حَسَنَةٞ تَسُؤۡهُمۡۖ وَإِن تُصِبۡكَ مُصِيبَةٞ يَقُولُواْ قَدۡ أَخَذۡنَآ أَمۡرَنَا مِن قَبۡلُ وَيَتَوَلَّواْ وَّهُمۡ فَرِحُونَ
Naga ili impatile yambone ikwasakalisyaga, nambo naga gali gampatile makungu akutiji: “Twalikalamuchile kalape (niligongo lyakwe makungu gatuŵambele).” Ni akugalaukaga ulendo aku ali nkusengwa.
અરબી તફસીરો:
قُلۡ هَلۡ تَرَبَّصُونَ بِنَآ إِلَّآ إِحۡدَى ٱلۡحُسۡنَيَيۡنِۖ وَنَحۡنُ نَتَرَبَّصُ بِكُمۡ أَن يُصِيبَكُمُ ٱللَّهُ بِعَذَابٖ مِّنۡ عِندِهِۦٓ أَوۡ بِأَيۡدِينَاۖ فَتَرَبَّصُوٓاْ إِنَّا مَعَكُم مُّتَرَبِّصُونَ
Jilani: “Ana nkwembecheya kuti itupate uwwe (inepe) yangaŵaga chimo mu yambone iŵili (kupunda pa ngondo ni kupalagula chipanje, kapena kuulajidwa ni kuja kwinjila ku Mbepo). Sano uwwe ni tukwembecheya kukwenu kuti Allah ampe ilagasyo kuuma Kukwakwe kapena kupitila m’makono mwetu, basi jembecheyagani, chisimu uwwe tukwembecheya namwe.”
અરબી તફસીરો:
قُلۡ أَنفِقُواْ طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا لَّن يُتَقَبَّلَ مِنكُمۡ إِنَّكُمۡ كُنتُمۡ قَوۡمٗا فَٰسِقِينَ
Jilani: “Tolagani (chipanje chenu petala lya Allah) mwakusachilila kapena mwakulikanganichisya (yalumope), nganichiŵa chipocheledwe kuumila kukwenu, chisimu ŵanganyammwe m'bele ŵandu ŵakunyosya.”
અરબી તફસીરો:
وَمَا مَنَعَهُمۡ أَن تُقۡبَلَ مِنۡهُمۡ نَفَقَٰتُهُمۡ إِلَّآ أَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَبِرَسُولِهِۦ وَلَا يَأۡتُونَ ٱلصَّلَوٰةَ إِلَّا وَهُمۡ كُسَالَىٰ وَلَا يُنفِقُونَ إِلَّا وَهُمۡ كَٰرِهُونَ
Soni pangali chachikwasiŵilila ŵanganyao kuti yakutola yao ikapocheledwa kuumila kukwao, ikaŵeje kuti ŵanganyao ankanile Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ, ni ngakujiyichilila Swala ikaŵeje mwaulesi,[6] soni ngaakutola ikaŵeje mwakulikanganichisya.
(9:6) Akusimulila Abu Hurairah رضى الله عنه yanti: Ntume ﷺ jwatite: “Pangali swala syakusitopa nnope kwa achinakunaku kumpunda Fajr ni Isha. Ingaŵe akumanyilila ukoto wauli mu syalakwesyo, angasiyichilile namuno wakwaŵa. Une nasachilile kuti nanchisye nkukoma nsana kuti jutende iqâmah, kaneka ninanchisye mundu kuti jwaaswalisyeje ŵandu, kaneka ninjigale chenje cha moto, ningaachome aŵala ŵanganakopoche (m’majumba mwao) wa kuswala.” (Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 626).
અરબી તફસીરો:
فَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَلَآ أَوۡلَٰدُهُمۡۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ لِيُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَتَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Basi ikansengwasya ipanje yao namuno ŵanache ŵao, chisimu Allah akusaka kuti ŵalagasye nayo yalakweyo pa umi wa duniya, ni jityoche mitima jao (pakuwa) ali achimakafili.
અરબી તફસીરો:
وَمِنۡهُم مَّن يَلۡمِزُكَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ فَإِنۡ أُعۡطُواْ مِنۡهَا رَضُواْ وَإِن لَّمۡ يُعۡطَوۡاْ مِنۡهَآ إِذَا هُمۡ يَسۡخَطُونَ
Soni mwa ŵanganyao mwana ŵaakun'gamba mu (kagaŵanye ka) sadaka, basi naga ali apedwile kachindu mwalakwemo akasanonyelwa, nambo naga nganapedwa kalikose mwalakwemo akasaŵa ŵakasilika.
અરબી તફસીરો:
وَلَوۡ أَنَّهُمۡ رَضُواْ مَآ ءَاتَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ وَقَالُواْ حَسۡبُنَا ٱللَّهُ سَيُؤۡتِينَا ٱللَّهُ مِن فَضۡلِهِۦ وَرَسُولُهُۥٓ إِنَّآ إِلَى ٱللَّهِ رَٰغِبُونَ
Sano ingaŵe ŵanganyao ŵajikutile pa yaŵapele Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ ni kuŵechetaga kuti: “Allah akutukwanila, Allah chaatupe kuumila mu ukoto Wakwe, ni Ntenga Jwakwe ﷺ soni, chisimu uwwe kwa Allah tukusachilila (ukoto Wakwe).” (Ingaliji yambone kukwao).
અરબી તફસીરો:
۞ إِنَّمَا ٱلصَّدَقَٰتُ لِلۡفُقَرَآءِ وَٱلۡمَسَٰكِينِ وَٱلۡعَٰمِلِينَ عَلَيۡهَا وَٱلۡمُؤَلَّفَةِ قُلُوبُهُمۡ وَفِي ٱلرِّقَابِ وَٱلۡغَٰرِمِينَ وَفِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَٱبۡنِ ٱلسَّبِيلِۖ فَرِيضَةٗ مِّنَ ٱللَّهِۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Chisimu sadaka (sya Zaka) sipelechedweje kwa ŵakulaga, ni masikini, kwisa soni akusisonganganya, ni ŵakujisyoŵechesya mitima jao (ku Usilamu), ni pa kwapela ulokosyo achikapolo, ni (kwalipilila) ŵasyakwembekenye ngongole, ni petala lya Allah (mpela pa Jihadi), kwisa soni jwaakatichilwe pa ulendo. Ali ni lilamusi lyakuumila kwa Allah, soni Allah ni Jwakumanyilila nnope, Jwalunda lwakusokoka.
અરબી તફસીરો:
وَمِنۡهُمُ ٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ ٱلنَّبِيَّ وَيَقُولُونَ هُوَ أُذُنٞۚ قُلۡ أُذُنُ خَيۡرٖ لَّكُمۡ يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَيُؤۡمِنُ لِلۡمُؤۡمِنِينَ وَرَحۡمَةٞ لِّلَّذِينَ ءَامَنُواْ مِنكُمۡۚ وَٱلَّذِينَ يُؤۡذُونَ رَسُولَ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Soni mwa ŵanganyao mwana ŵane ŵaakunsausya Ntume ﷺ ni kuŵechetaga kuti: “Jwalakweju (jugamba kutejela) liwiwi (ku iliyose ni kuijitichisya).” Jilani: “Liwiwi lyakutejela chenene kukwenu, (ngati jukwamanya ŵaakuŵecheta yakuona ni ŵaakulambusya), jukunkulupilila Allah ni kwajitichisya ŵakulupilila, soni juŵele chanasa kwa aŵala ŵaakulupilile mwa jenumanja.” Nambo aŵala ŵaakunsausya Ntenga jwa Allah ﷺ, akwete kupata ŵanganyao ilagasyo yakupoteka nnope.
અરબી તફસીરો:
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّهُۥ مَن يُحَادِدِ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ فَأَنَّ لَهُۥ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدٗا فِيهَاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡخِزۡيُ ٱلۡعَظِيمُ
Ana ngakumanyilila yanti chisimu jwaakunsisya Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ nikuti akwete kupata jwalakwejo moto wa Jahannama, chakaŵe jwandamo mwalakwemo? Kwalakweko ni kwaluka kwekulungwa nnope.
અરબી તફસીરો:
يَحۡذَرُ ٱلۡمُنَٰفِقُونَ أَن تُنَزَّلَ عَلَيۡهِمۡ سُورَةٞ تُنَبِّئُهُم بِمَا فِي قُلُوبِهِمۡۚ قُلِ ٱسۡتَهۡزِءُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ مُخۡرِجٞ مَّا تَحۡذَرُونَ
Achinakunaku akogopa yakwatuluchila Sura jakwaajuwula yaili m’mitima mwao. Jilani: “Tendagani chipongwe, chisimu Allah ni Nkuikoposya yankuijogopayo.”
અરબી તફસીરો:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُمۡ لَيَقُولُنَّ إِنَّمَا كُنَّا نَخُوضُ وَنَلۡعَبُۚ قُلۡ أَبِٱللَّهِ وَءَايَٰتِهِۦ وَرَسُولِهِۦ كُنتُمۡ تَسۡتَهۡزِءُونَ
Soni naga n'di ntite mwawusye (chaŵecheteleje maloŵe gachalu), chisimu mpaka ajile: “Chisimutu uwwe twaliji nkutenda yambenje ni yakunguluka.” Jilani: “Ana mwaliji nkuntenda chipongwe Allah, ma Ȃya Gakwe, kwisa soni Ntenga Jwakwe ﷺ?”
અરબી તફસીરો:
لَا تَعۡتَذِرُواْ قَدۡ كَفَرۡتُم بَعۡدَ إِيمَٰنِكُمۡۚ إِن نَّعۡفُ عَن طَآئِفَةٖ مِّنكُمۡ نُعَذِّبۡ طَآئِفَةَۢ بِأَنَّهُمۡ كَانُواْ مُجۡرِمِينَ
Kasin'diŵalanga, pamasile pankufuulu panyuma pachikulupi chenu. Naga tulikululuchile likuga line mwa jenumanja, likuga line chitulipe ilagasyo ligongo lyanti ŵanganyao ŵaliji ŵakuleŵa.
અરબી તફસીરો:
ٱلۡمُنَٰفِقُونَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتُ بَعۡضُهُم مِّنۢ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمُنكَرِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَقۡبِضُونَ أَيۡدِيَهُمۡۚ نَسُواْ ٱللَّهَ فَنَسِيَهُمۡۚ إِنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ هُمُ ٱلۡفَٰسِقُونَ
Achinakunaku ŵachilume ni achinakunaku ŵachikongwe ali (ŵanakaajumo) ŵane kwa ŵane, akuchisyaga yakusakala ni kanyaga yambone, ni akasaumbataga soni magasa gao (pangatola petala lya Allah), an'diŵalile Allah basi nombenajo ni jwaliŵalile, chisimu achinakunaku niŵali ŵakunyosya.
અરબી તફસીરો:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱلۡمُنَٰفِقَٰتِ وَٱلۡكُفَّارَ نَارَ جَهَنَّمَ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ هِيَ حَسۡبُهُمۡۚ وَلَعَنَهُمُ ٱللَّهُۖ وَلَهُمۡ عَذَابٞ مُّقِيمٞ
Allah ŵapele achinakunaku ŵachilume ni achinakunaku ŵachikongwe kwisa soni achimakafili chilanga cha moto wa Jahannama, chakaŵe ŵandamo mwalakwemo, walakweo chiuchakwana ŵanganyao, soni Allah ŵalwesile ŵanganyao, ni akwete kupata ŵanyao ilagasyo yakwendelechela.
અરબી તફસીરો:
كَٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُمۡ كَانُوٓاْ أَشَدَّ مِنكُمۡ قُوَّةٗ وَأَكۡثَرَ أَمۡوَٰلٗا وَأَوۡلَٰدٗا فَٱسۡتَمۡتَعُواْ بِخَلَٰقِهِمۡ فَٱسۡتَمۡتَعۡتُم بِخَلَٰقِكُمۡ كَمَا ٱسۡتَمۡتَعَ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِكُم بِخَلَٰقِهِمۡ وَخُضۡتُمۡ كَٱلَّذِي خَاضُوٓاْۚ أُوْلَٰٓئِكَ حَبِطَتۡ أَعۡمَٰلُهُمۡ فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
(Jenumanja n'di) chisawu aŵala ŵaŵaliji paujo penu, (chitukomboleche kun'jonanga mwatwajonanjile ŵanganyao, kutendaga) ŵanganyao ŵaliji ŵakulimbangana nnope kumpunda ŵanganyammwe pamachili, niŵakwete ipanje yejinji nnope kwisa soni ŵanache, basi ni ŵasangalalile liunjili lyao (lya duniya ndema jannono), basi nombe jenumanja ni nkuŵa nkusangalalila liunjili lyenu (lya duniya kwandema jannono), yaŵatite pakusangalalila aŵala ŵaŵaliji paujo penu liunjili lyao, ni nkuŵa nkutiŵila (mmaloŵe gangali mate) yaŵatite pakutiŵila ŵanganyao, ŵele ŵanyao ni ŵagajonasiche masengo gao pa duniya pano ni ku Akhera kwakwe, soni ŵanyao niŵali ŵakwasika.
અરબી તફસીરો:
أَلَمۡ يَأۡتِهِمۡ نَبَأُ ٱلَّذِينَ مِن قَبۡلِهِمۡ قَوۡمِ نُوحٖ وَعَادٖ وَثَمُودَ وَقَوۡمِ إِبۡرَٰهِيمَ وَأَصۡحَٰبِ مَدۡيَنَ وَٱلۡمُؤۡتَفِكَٰتِۚ أَتَتۡهُمۡ رُسُلُهُم بِٱلۡبَيِّنَٰتِۖ فَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
Ana nganijaichilila abali ja ŵapaujo pao, ŵandu ŵa Nuhu, A'di ni Samuda, kwisa soni ŵandu ŵa Ibrahima, ni achinsyene Madiyana, kwisa soni misi jajapitikusyidwe (kwinani kuŵa pasi, pasi kuŵa kwinani jajili Sodomu ni Gomora)? Achimitenga ŵao ŵaichilile ni ilosyo yakuonechela palangulangu, basi nganaŵa Allah jwanti nikwatenda lupuso ŵanganyao, nambo achimisyene niŵaŵaliji nkulitenda lupuso.
અરબી તફસીરો:
وَٱلۡمُؤۡمِنُونَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتُ بَعۡضُهُمۡ أَوۡلِيَآءُ بَعۡضٖۚ يَأۡمُرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَيَنۡهَوۡنَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَيُقِيمُونَ ٱلصَّلَوٰةَ وَيُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَيُطِيعُونَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥٓۚ أُوْلَٰٓئِكَ سَيَرۡحَمُهُمُ ٱللَّهُۗ إِنَّ ٱللَّهَ عَزِيزٌ حَكِيمٞ
Sano ŵakulupilila ŵachilume ni ŵakulupilila ŵachikongwe ŵane mwa jamanjao aŵele isyoŵe ya ŵane, akuchisyaga yambone ni akukanyaga yakusakala, ni akwimikaga Swala mwakolosya, ni kutolaga Zaka, ni akumpikanilaga Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ, ŵanganyao ni ŵatachatendela Allah chanasa. Chisimu Allah ni Jwamachili gakupunda, Jwalunda lwakusokoka.
અરબી તફસીરો:
وَعَدَ ٱللَّهُ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَٱلۡمُؤۡمِنَٰتِ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَا وَمَسَٰكِنَ طَيِّبَةٗ فِي جَنَّٰتِ عَدۡنٖۚ وَرِضۡوَٰنٞ مِّنَ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Allah jwapele chilanga ŵakulupilila ŵachilume ni ŵakulupilila ŵachikongwe cha Matimbe ga ku Mbepo gasikujilima cha pasi pakwe sulo, chakaŵe ŵandamo mwalakwemo, ni mauto gambone m’Matimbe Gandamo, sano chinonyelo chakuumila kwa Allah ni chachili chekulungwa kusyene. Kwalakweko nikwakuli kupunda kwekulungwa nnope.
અરબી તફસીરો:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلنَّبِيُّ جَٰهِدِ ٱلۡكُفَّارَ وَٱلۡمُنَٰفِقِينَ وَٱغۡلُظۡ عَلَيۡهِمۡۚ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُۖ وَبِئۡسَ ٱلۡمَصِيرُ
E mmwe Ntume ﷺ! Limbanani nao achimakafili kwisa soni achinakunaku, ni mwajumulile ntima, soni mauto gao ni ku Jahannama, kaje kusakala malo gakuujila gakwe!
અરબી તફસીરો:
يَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ مَا قَالُواْ وَلَقَدۡ قَالُواْ كَلِمَةَ ٱلۡكُفۡرِ وَكَفَرُواْ بَعۡدَ إِسۡلَٰمِهِمۡ وَهَمُّواْ بِمَا لَمۡ يَنَالُواْۚ وَمَا نَقَمُوٓاْ إِلَّآ أَنۡ أَغۡنَىٰهُمُ ٱللَّهُ وَرَسُولُهُۥ مِن فَضۡلِهِۦۚ فَإِن يَتُوبُواْ يَكُ خَيۡرٗا لَّهُمۡۖ وَإِن يَتَوَلَّوۡاْ يُعَذِّبۡهُمُ ٱللَّهُ عَذَابًا أَلِيمٗا فِي ٱلدُّنۡيَا وَٱلۡأٓخِرَةِۚ وَمَا لَهُمۡ فِي ٱلۡأَرۡضِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
Akunnumbila Allah kuti nganaŵecheta (maloŵe gachalu), kutendaga ŵaŵechete maloŵe gaukafili, ni ŵakufuulu panyuma pa Usilamu wao, ni ŵasachilile (kutenda malindi) gaŵalepele kugaichila, ni nganachiona chakusakala chilichose (pakwika kwa Usilamu chachatendekasisye ganisya yamalindi), ikaŵeje kuti Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ ŵasichilisye ŵanganyao ni ukoto Wakwe. Basi naga atende toba chiiŵe yambone kukwao, nambo naga anyosye Allah tiŵape ilagasyo yakupoteka nnope pa duniya pano ni ku Akhera kwakwe, soni nganakola ŵanganyao pa chilambo kaligoselo ata nkulupusyo.
અરબી તફસીરો:
فَلَمَّآ ءَاتَىٰهُم مِّن فَضۡلِهِۦ بَخِلُواْ بِهِۦ وَتَوَلَّواْ وَّهُم مُّعۡرِضُونَ
અરબી તફસીરો:
فَأَعۡقَبَهُمۡ نِفَاقٗا فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَىٰ يَوۡمِ يَلۡقَوۡنَهُۥ بِمَآ أَخۡلَفُواْ ٱللَّهَ مَا وَعَدُوهُ وَبِمَا كَانُواْ يَكۡذِبُونَ
Basi yakuichisya yakwe nikwaliji kwaŵika unakunaku m’mitima mwao kwikanila lisiku lyatachisimangana Najo, ligongo lyakuwwesechesya Allah ya ŵataŵene Najo, soni ligongo lya unami waŵaliji nkulambusya ndaŵi ni katema.
અરબી તફસીરો:
ٱلَّذِينَ يَلۡمِزُونَ ٱلۡمُطَّوِّعِينَ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ فِي ٱلصَّدَقَٰتِ وَٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ إِلَّا جُهۡدَهُمۡ فَيَسۡخَرُونَ مِنۡهُمۡ سَخِرَ ٱللَّهُ مِنۡهُمۡ وَلَهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٌ
Aŵala ŵaakwasogoda ŵandu ŵakulipeleka pakutola sadaka syejinji mwa ŵandu ŵakulupilila, ni (kwasogoda soni) aŵala ŵangakupata (chakutola) ikaŵeje (channono cha) ukombosi wao, basi ni akuŵa ali nkwaatenda chipongwe ŵanganyao; Allah chiŵalipile pa chipongwe chaocho, soni ni akwete kupata ŵanganyao ilagasyo yakupoteka nnope.
અરબી તફસીરો:
ٱسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ أَوۡ لَا تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ إِن تَسۡتَغۡفِرۡ لَهُمۡ سَبۡعِينَ مَرَّةٗ فَلَن يَغۡفِرَ ٱللَّهُ لَهُمۡۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡفَٰسِقِينَ
Mwaŵendelani chikululuko ŵanganyao kapena nneche ngaŵendela chikululuko (yalumope), namuno mwaŵendele chikululuko katema kakwana makumi nsano nagaŵili (70), basi Allah nganaŵa ŵakululuchile ŵanganyao, yalakweyo ni ligongo lyanti ŵanganyao ankanile Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ, sano Allah ni jwangaajongola ŵandu ŵakunyosya.
અરબી તફસીરો:
فَرِحَ ٱلۡمُخَلَّفُونَ بِمَقۡعَدِهِمۡ خِلَٰفَ رَسُولِ ٱللَّهِ وَكَرِهُوٓاْ أَن يُجَٰهِدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَقَالُواْ لَا تَنفِرُواْ فِي ٱلۡحَرِّۗ قُلۡ نَارُ جَهَنَّمَ أَشَدُّ حَرّٗاۚ لَّوۡ كَانُواْ يَفۡقَهُونَ
Aŵala ŵaŵasigalile munyuma (ngajaula kungondo ja Tabuki), ŵasangalele pakutama kwao panyuma pa (kuŵigula) Ntenga jwa Allah ﷺ, ni yachimile yakuputa ngondo ni chipanje chao ni achimisyene ŵakwe petala lya Allah, ni ŵatite: “Nkaŵigula (wa kungondo) mu lyoto (chitukuta chejinji).” Jilani: “Moto wa Jahannama ni waupundile nnope lyoto ingaŵe ŵaliji ŵana umanyilisi.”
અરબી તફસીરો:
فَإِن رَّجَعَكَ ٱللَّهُ إِلَىٰ طَآئِفَةٖ مِّنۡهُمۡ فَٱسۡتَـٔۡذَنُوكَ لِلۡخُرُوجِ فَقُل لَّن تَخۡرُجُواْ مَعِيَ أَبَدٗا وَلَن تُقَٰتِلُواْ مَعِيَ عَدُوًّاۖ إِنَّكُمۡ رَضِيتُم بِٱلۡقُعُودِ أَوَّلَ مَرَّةٖ فَٱقۡعُدُواْ مَعَ ٱلۡخَٰلِفِينَ
Sano nam’busyaaga Allah (kungondo ja Tabuki) kuja ku likuga line mwa jamanjao ni kum’bendaga lusa lwakopoka (kuja kungondo sine syasipatikaneje panyuma pakwe), basi jilani: “Nganim’ba nkopweche none mpaka kalakala, soni nganim’ba mumputile ngondo none mmagongo, chisimu ŵanganyammwe mwanonyelwe kutama (ngajaula kungondo) kandanda, basi tamagani pamo ni ŵakusigala munyuma.”
અરબી તફસીરો:
وَلَا تُصَلِّ عَلَىٰٓ أَحَدٖ مِّنۡهُم مَّاتَ أَبَدٗا وَلَا تَقُمۡ عَلَىٰ قَبۡرِهِۦٓۖ إِنَّهُمۡ كَفَرُواْ بِٱللَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَمَاتُواْ وَهُمۡ فَٰسِقُونَ
Soni ngasimunswalila ata panandi (mmwe Muhammadi ﷺ) jwalijose jwaawile mwa jamanjao, soni ngasin’jima pelembe lyakwe (kum’bombela dua), chisimu ŵanganyao ankanile Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ, ni awile ali ŵakunyosya.
અરબી તફસીરો:
وَلَا تُعۡجِبۡكَ أَمۡوَٰلُهُمۡ وَأَوۡلَٰدُهُمۡۚ إِنَّمَا يُرِيدُ ٱللَّهُ أَن يُعَذِّبَهُم بِهَا فِي ٱلدُّنۡيَا وَتَزۡهَقَ أَنفُسُهُمۡ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Soni ikansengwasya ipanje yao namuno ŵanache ŵao, chisimu Allah akusaka kuti ŵalagasye nayo yalakweyo pa duniya pano, nikuti mitima jao jityoche (pakuwa) ali achimakafili.
અરબી તફસીરો:
وَإِذَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٌ أَنۡ ءَامِنُواْ بِٱللَّهِ وَجَٰهِدُواْ مَعَ رَسُولِهِ ٱسۡتَـٔۡذَنَكَ أُوْلُواْ ٱلطَّوۡلِ مِنۡهُمۡ وَقَالُواْ ذَرۡنَا نَكُن مَّعَ ٱلۡقَٰعِدِينَ
Soni pati jitulusyidwe Sura jakuchisya yanti: Munkulupililani Allah soni ni mputeje ngondo pamo ni Ntenga Jwakwe ﷺ, ayipanje mwa jamanjao akum’bendaga lusa (lwangajaula nao kungondo), ni akutiji: “Tulekani tuŵe pamo ni akutama (pannango).”
અરબી તફસીરો:
لَٰكِنِ ٱلرَّسُولُ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَعَهُۥ جَٰهَدُواْ بِأَمۡوَٰلِهِمۡ وَأَنفُسِهِمۡۚ وَأُوْلَٰٓئِكَ لَهُمُ ٱلۡخَيۡرَٰتُۖ وَأُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡمُفۡلِحُونَ
Nambo Ntenga ﷺ ni aŵala ŵakulupilile najo imo, aputile ngondo ni chipanje chao ni achimisyene ŵakwe, soni ŵanganyao akwete kupata yambone, soni ŵanyao ni ŵali ŵakupunda.
અરબી તફસીરો:
وَجَآءَ ٱلۡمُعَذِّرُونَ مِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ لِيُؤۡذَنَ لَهُمۡ وَقَعَدَ ٱلَّذِينَ كَذَبُواْ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥۚ سَيُصِيبُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنۡهُمۡ عَذَابٌ أَلِيمٞ
Soni akutola ipaka (yakuona) mu ŵarabu ŵanchimisi ŵayiche (kwa Ntenga ﷺ) kuti apedwe lusa (lwangajaula kungondo), nambo aŵala (achinakunaku) ŵaŵannambwisye Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ, ŵagambile kutama (mwangali kuŵenda lusa kwa Ntenga ﷺ), chiyapate aŵala ŵakanile mwa jamanjao ilagasyo yakupoteka nnope.
અરબી તફસીરો:
لَّيۡسَ عَلَى ٱلضُّعَفَآءِ وَلَا عَلَى ٱلۡمَرۡضَىٰ وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ لَا يَجِدُونَ مَا يُنفِقُونَ حَرَجٌ إِذَا نَصَحُواْ لِلَّهِ وَرَسُولِهِۦۚ مَا عَلَى ٱلۡمُحۡسِنِينَ مِن سَبِيلٖۚ وَٱللَّهُ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Pangali ulemwa (pa ngajaula kungondo) kwa (ŵandu) ŵangali machili, kapena ŵakulwala, kapena aŵala ŵangaakupata yakuti atole (yakwakamuchisya pa ulendo kapena yakwalechela ŵakusigala pannango), naga achikulupichikaga kwa Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ. Pangali litala lililyose lya (kwagambila) ŵakolosya, soni Allah ni Jwakululuka kusyene, Jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
وَلَا عَلَى ٱلَّذِينَ إِذَا مَآ أَتَوۡكَ لِتَحۡمِلَهُمۡ قُلۡتَ لَآ أَجِدُ مَآ أَحۡمِلُكُمۡ عَلَيۡهِ تَوَلَّواْ وَّأَعۡيُنُهُمۡ تَفِيضُ مِنَ ٱلدَّمۡعِ حَزَنًا أَلَّا يَجِدُواْ مَا يُنفِقُونَ
Nambo soni (pangali ulemwa) kwa aŵala ŵanti ndema jaŵam’bichilile kuti mwasosele chakwela (pakuja ku ngondo), mmwe nikuti: “Nganguchipata chilichose chanti ni kunkwesyapo,” ŵagalawiche aku meso gao galinkulakatisya misosi jamadandausi ligongo lyangachipata chilichose chachatole (chakamuchisya pa ulendowo).
અરબી તફસીરો:
۞ إِنَّمَا ٱلسَّبِيلُ عَلَى ٱلَّذِينَ يَسۡتَـٔۡذِنُونَكَ وَهُمۡ أَغۡنِيَآءُۚ رَضُواْ بِأَن يَكُونُواْ مَعَ ٱلۡخَوَالِفِ وَطَبَعَ ٱللَّهُ عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ فَهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
Nambo kuti litala (lyachigambilo) lili pa aŵala ŵaakum’benda lusa (lwangajaula ku ngondo) kutendaga ali ŵakupata, yanonyele yakuŵa pamo ni ŵakusigala munyuma, ni amudindile Allah chidindo m’mitima mwao, mwanti ŵanganyao ngakumanyilila (ukoto waakwasa).
અરબી તફસીરો:
يَعۡتَذِرُونَ إِلَيۡكُمۡ إِذَا رَجَعۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡۚ قُل لَّا تَعۡتَذِرُواْ لَن نُّؤۡمِنَ لَكُمۡ قَدۡ نَبَّأَنَا ٱللَّهُ مِنۡ أَخۡبَارِكُمۡۚ وَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ ثُمَّ تُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Chantolele ipaka (yaunami yangajaulila kungondo) pandema jachim'bujile kukwao. Jilani: “Nkatola ipaka, nganituŵa tunkulupilile jenumanja, Allah pamasile paatutagulile ya abali syenu, soni Allah chagaone masengo genu pamo ni Ntenga Jwakwe ﷺ, kaneka (panyuma pa kuwa kwenu) ni chachim'buchisya kwa Nkumanyilila yakusisika ni yakuonechela, basi ni taachintagulila pa ichindu yamwaliji nkupanganya.”
અરબી તફસીરો:
سَيَحۡلِفُونَ بِٱللَّهِ لَكُمۡ إِذَا ٱنقَلَبۡتُمۡ إِلَيۡهِمۡ لِتُعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡۖ فَأَعۡرِضُواْ عَنۡهُمۡۖ إِنَّهُمۡ رِجۡسٞۖ وَمَأۡوَىٰهُمۡ جَهَنَّمُ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Pachin'galauche kuja kukwao channumbile Allah kukwenu kuti mwaleche (nkatenda chilichose), basi mwalekani, chisimu ŵanganyao aŵele usakwa (ligongo lya itendo yao yangalumbana), soni mauto gao ni ku Jahannama kuŵa malipilo ga yaŵaliji nkupanganya.
અરબી તફસીરો:
ٱلۡأَعۡرَابُ أَشَدُّ كُفۡرٗا وَنِفَاقٗا وَأَجۡدَرُ أَلَّا يَعۡلَمُواْ حُدُودَ مَآ أَنزَلَ ٱللَّهُ عَلَىٰ رَسُولِهِۦۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Ŵarabu ŵanchimisi ni ŵapundile nnope ukafili ni unakunaku, soni ni ŵaŵajilwe kuti akajimanya mipingu ja yatulwisye Allah kwa Ntenga Jwakwe ﷺ, sano Allah ni Jwakumanyilila nnope, Jwalunda lwakusokoka.
અરબી તફસીરો:
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ مَغۡرَمٗا وَيَتَرَبَّصُ بِكُمُ ٱلدَّوَآئِرَۚ عَلَيۡهِمۡ دَآئِرَةُ ٱلسَّوۡءِۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٞ
Soni mwa ŵarabu ŵanchimisi mwana ŵaakuionaga yaakutola (petala lya Allah) nti chisawu mbote syalulele, ni akuujembechelaga mpupulusi kuti umpate ŵanganyammwe, paŵanganyao ni pauli mpupulusi wakusakala (chiwapate achinsyene), sano Allah ni Jwakupikanichisya, Jwakumanyilila nnope.
અરબી તફસીરો:
وَمِنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مَن يُؤۡمِنُ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَيَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ قُرُبَٰتٍ عِندَ ٱللَّهِ وَصَلَوَٰتِ ٱلرَّسُولِۚ أَلَآ إِنَّهَا قُرۡبَةٞ لَّهُمۡۚ سَيُدۡخِلُهُمُ ٱللَّهُ فِي رَحۡمَتِهِۦٓۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
Soni mwa ŵarabu ŵanchimisi mwana ŵane ŵaakunkulupilila Allah ni Lisiku Lyambesi, ni akuiona yaakutola (petala lya Allah) kuŵa chakuliŵandichilisya kwa Allah ni (chakwatendekasya kupata) maduwa ga Ntenga ﷺ. Manyililani yanti! Chisimu yalakweyo niyakwaŵandichisya ŵanganyao (kwa Allah), Allah tachajinjisya ŵanganyao ku Ukoto Wakwe, chisimu Allah ni Jwakululuka kusyene, Jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
وَٱلسَّٰبِقُونَ ٱلۡأَوَّلُونَ مِنَ ٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ وَٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُم بِإِحۡسَٰنٖ رَّضِيَ ٱللَّهُ عَنۡهُمۡ وَرَضُواْ عَنۡهُ وَأَعَدَّ لَهُمۡ جَنَّٰتٖ تَجۡرِي تَحۡتَهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَآ أَبَدٗاۚ ذَٰلِكَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Sano ŵaŵalongolele ni kuŵa ŵandanda (mu Usilamu) mwa Akusama (ŵaŵasamile ku Maaka), ni Akukamuchisya (ŵali alukosyo ŵa m’Madina), kwisa soni aŵala ŵaŵaakuyiye ŵanganyao mwa umbone, Allah tachanonyela (pakwapochela masengo gao gambone), nombe nao tachinonyelwa Najo (pa malipilo gatachaalipila), soni ŵalinganyichisye ŵanganyao Matimbe ga ku Mbepo gasikujilima pasi pakwe sulo. Chakaŵe ŵandamo mwalakwemo kwa yaka ni yaka. Kwalakweko ni kupunda kwekulungwa nnope.
અરબી તફસીરો:
وَمِمَّنۡ حَوۡلَكُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ مُنَٰفِقُونَۖ وَمِنۡ أَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ مَرَدُواْ عَلَى ٱلنِّفَاقِ لَا تَعۡلَمُهُمۡۖ نَحۡنُ نَعۡلَمُهُمۡۚ سَنُعَذِّبُهُم مَّرَّتَيۡنِ ثُمَّ يُرَدُّونَ إِلَىٰ عَذَابٍ عَظِيمٖ
Soni mwa aŵala ŵali mungulugulu mwenu (dusi ni nsinda wa Madina) mu ŵarabu ŵanchimisi mwana achinakunaku, nambo soni achinsyene nsinda wa Madina apimiiliile pa unakunaku (mwanti) ngankwamanyilila, Uwwe tukwamanyilila, chitwape ilagasyo kaŵili kose (pa duniya pano), kaneka ni tachiuchisyidwa ku ilagasyo yekulungwa nnope (pa Kiyama).
અરબી તફસીરો:
وَءَاخَرُونَ ٱعۡتَرَفُواْ بِذُنُوبِهِمۡ خَلَطُواْ عَمَلٗا صَٰلِحٗا وَءَاخَرَ سَيِّئًا عَسَى ٱللَّهُ أَن يَتُوبَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ غَفُورٞ رَّحِيمٌ
Sano ŵane ajitichisye ilemwa yao (ni kutenda toba), awanganyisye masengo gambone ni gane gakusakala, mwanti Allah chiŵapochele toba jao, chisimu Allah ni Jwakululuka kusyene, Jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
خُذۡ مِنۡ أَمۡوَٰلِهِمۡ صَدَقَةٗ تُطَهِّرُهُمۡ وَتُزَكِّيهِم بِهَا وَصَلِّ عَلَيۡهِمۡۖ إِنَّ صَلَوٰتَكَ سَكَنٞ لَّهُمۡۗ وَٱللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ
Jigalani sadaka m’chipanje chao kuti mwatakatisye (ku sambi) ni kwaswejesya najo (ku ubaili), soni mwaombeleje duwa, chisimu duwa jenu jiŵele jakwatulasya ŵanganyao, sano Allah ni Jwakupikanichisya, Jwakumanyilila nnope.
અરબી તફસીરો:
أَلَمۡ يَعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ هُوَ يَقۡبَلُ ٱلتَّوۡبَةَ عَنۡ عِبَادِهِۦ وَيَأۡخُذُ ٱلصَّدَقَٰتِ وَأَنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Ana ngaakumanyilila yanti Allah ni jwaakupochela toba kuumila kwa achikapolo Ŵakwe ni kusipochela sadaka, soni yanti Allah ni Jwakupochela nnope toba, Jwachanasa channope?
અરબી તફસીરો:
وَقُلِ ٱعۡمَلُواْ فَسَيَرَى ٱللَّهُ عَمَلَكُمۡ وَرَسُولُهُۥ وَٱلۡمُؤۡمِنُونَۖ وَسَتُرَدُّونَ إِلَىٰ عَٰلِمِ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ فَيُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
Soni jilani: “Panganyani (yankusaka), basi Allah tagaone masengo genu pamo ni Ntenga Jwakwe ﷺ kwisa soni ŵakulupilila, kaneka (panyuma pa kuwa kwenu) ni chachim'buchisya kwa Nkumanyilila yakusisika niyakuonechela, basi ni taachintagulila pa ichindu yamwaliji nkupanganya.”
અરબી તફસીરો:
وَءَاخَرُونَ مُرۡجَوۡنَ لِأَمۡرِ ٱللَّهِ إِمَّا يُعَذِّبُهُمۡ وَإِمَّا يَتُوبُ عَلَيۡهِمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٞ
Sano ŵane ŵatesile kuti ajembecheyeje chilamusi cha Allah (toba jao nganijipocheledwe), mwine chiŵape ilagasyo kapena chiŵapochele toba jao, sano Allah ni Jwakumanyilila nnope, Jwalunda lwakusokoka.
અરબી તફસીરો:
وَٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مَسۡجِدٗا ضِرَارٗا وَكُفۡرٗا وَتَفۡرِيقَۢا بَيۡنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ وَإِرۡصَادٗا لِّمَنۡ حَارَبَ ٱللَّهَ وَرَسُولَهُۥ مِن قَبۡلُۚ وَلَيَحۡلِفُنَّ إِنۡ أَرَدۡنَآ إِلَّا ٱلۡحُسۡنَىٰۖ وَٱللَّهُ يَشۡهَدُ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
Ni (pana achinakunaku ŵane) aŵala ŵaŵataŵile nsikiti pakupeleka ilagasyo (kwa Asilamu), ni (kulimbikasya) ukafili, ni gaŵanya chilikati cha ŵakulupilila, ni kuutenda kuŵa chiliindo cha kwalindilila aŵala ŵana kumputaga ngondo Allah ni Ntenga Jwakwe ﷺ kalakala, soni chisimu chene chaŵeje nkulumbila (kuti): “Nganitusaka (pakutaŵa nsikitiu inepe) ikaŵeje umbone.” Sano Allah ni akuŵichila umboni kuti chisimu ŵanganyao ŵaunami.
અરબી તફસીરો:
لَا تَقُمۡ فِيهِ أَبَدٗاۚ لَّمَسۡجِدٌ أُسِّسَ عَلَى ٱلتَّقۡوَىٰ مِنۡ أَوَّلِ يَوۡمٍ أَحَقُّ أَن تَقُومَ فِيهِۚ فِيهِ رِجَالٞ يُحِبُّونَ أَن يَتَطَهَّرُواْۚ وَٱللَّهُ يُحِبُّ ٱلۡمُطَّهِّرِينَ
Ngasin’jima (kuswali) mwalakwemo ata panandi, chisimu nsikiti wawalembeleledwe kutandila lisiku lyandanda pakun’jogopa (Allah), niwauli wakuŵajilwa kuti n’jime (kuswali) mwalakwemo, mwelemo mwana ŵandu ŵakunonyelwa kuliswejesya, sano Allah ni akwanonyela ŵakuliswejesya.
અરબી તફસીરો:
أَفَمَنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ تَقۡوَىٰ مِنَ ٱللَّهِ وَرِضۡوَٰنٍ خَيۡرٌ أَم مَّنۡ أَسَّسَ بُنۡيَٰنَهُۥ عَلَىٰ شَفَا جُرُفٍ هَارٖ فَٱنۡهَارَ بِهِۦ فِي نَارِ جَهَنَّمَۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ana ajula jwana kulembelelaga chakutaŵa chakwe pa woga wakun'jogopa Allah ni (pa kusachilila) chinonyelo (Chakwe) ngaŵa ni jwali jwambone, kapena ajula jwana kulembelelaga chakutaŵa chakwe munjengwe mwa lisimbo lyaagumuchila ni gumuchila najo m’moto wa Jahannama? Sano Allah jwangaajongola ŵandu ŵakulitenda lupuso.
અરબી તફસીરો:
لَا يَزَالُ بُنۡيَٰنُهُمُ ٱلَّذِي بَنَوۡاْ رِيبَةٗ فِي قُلُوبِهِمۡ إِلَّآ أَن تَقَطَّعَ قُلُوبُهُمۡۗ وَٱللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ
Chakutaŵa chao achila chaŵataŵile ngachileka kuŵa chakutaga chikaiko m’mitima mwao ni ikaŵeje mitima jao jili jikatichekatiche (pa kuwa), sano Allah ni Jwakumanyilila nnope, Jwalunda lwakusokoka.
અરબી તફસીરો:
۞ إِنَّ ٱللَّهَ ٱشۡتَرَىٰ مِنَ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ أَنفُسَهُمۡ وَأَمۡوَٰلَهُم بِأَنَّ لَهُمُ ٱلۡجَنَّةَۚ يُقَٰتِلُونَ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ فَيَقۡتُلُونَ وَيُقۡتَلُونَۖ وَعۡدًا عَلَيۡهِ حَقّٗا فِي ٱلتَّوۡرَىٰةِ وَٱلۡإِنجِيلِ وَٱلۡقُرۡءَانِۚ وَمَنۡ أَوۡفَىٰ بِعَهۡدِهِۦ مِنَ ٱللَّهِۚ فَٱسۡتَبۡشِرُواْ بِبَيۡعِكُمُ ٱلَّذِي بَايَعۡتُم بِهِۦۚ وَذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَوۡزُ ٱلۡعَظِيمُ
Chisimu Allah jusumile kwa ŵakulupilila mitima jao ni chipanje chao pantengo wanti akwete kupata ŵanganyao Litimbe lya ku Mbepo, akuputa ngondo petala lya Allah, basi ni akuwulagaga (makafli) nombe nao ni kuwulajidwaga. Achi ni chilanga chakuonaonape chaalichisisye Nsyene mu Taurat, mu Injil kwisa soni mu Qur'an. Ana ni nduni jwali jwakwanisya nnope chilanga chakwe kumpunda Allah? Basi sengwani ni malonda genu gansumisyene Najo, soni kwalakweko ni kupunda kwekulungwa nnope.[7]
(9:7) Akusimulila Abu Hurairah رضى الله عنه yanti: Nampikene Ntenga jwa Allahﷺjuchitiji: “Jukwete kupata nkumenyana ngondo petala lya Allah kuja kun’jinjisya (Allah) ku Mbepo naga juli juwulajidwe, kapena kum’busya juli jwambonembonepe, juli jupatile malipilo kapena mbote.” (Swahîh Al-Bukhârî, Hadith No. 2635).
અરબી તફસીરો:
ٱلتَّٰٓئِبُونَ ٱلۡعَٰبِدُونَ ٱلۡحَٰمِدُونَ ٱلسَّٰٓئِحُونَ ٱلرَّٰكِعُونَ ٱلسَّٰجِدُونَ ٱلۡأٓمِرُونَ بِٱلۡمَعۡرُوفِ وَٱلنَّاهُونَ عَنِ ٱلۡمُنكَرِ وَٱلۡحَٰفِظُونَ لِحُدُودِ ٱللَّهِۗ وَبَشِّرِ ٱلۡمُؤۡمِنِينَ
(Ŵakulupilila ŵakwe aŵala) ŵakutendatenda toba (pati alemwisye), ŵakutenda ibada nnope, ŵakunnapilila (Allah), ŵakuchuluya kutaŵa (Swaum), ŵakwinamajinama (kuswali), ŵakusujudusujudu, ŵakuchisya yambone soni ŵakanya yakusakala, soni ŵagosa mipingu ja Allah, sano mwapani abali jakusengwasya ŵakulupilila.
અરબી તફસીરો:
مَا كَانَ لِلنَّبِيِّ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَن يَسۡتَغۡفِرُواْ لِلۡمُشۡرِكِينَ وَلَوۡ كَانُوٓاْ أُوْلِي قُرۡبَىٰ مِنۢ بَعۡدِ مَا تَبَيَّنَ لَهُمۡ أَنَّهُمۡ أَصۡحَٰبُ ٱلۡجَحِيمِ
Nganiyiŵa (yakuŵajilwa) kwa Ntume ﷺ ni aŵala ŵaakulupilile kwaŵendela chikululuko ŵagalagatila isanamu, namuno akaliji ŵaulongo, panyuma pakumanyukuka kukwao kuti ŵanganyao niŵandu ŵa ku Moto Waukali (pakuwa ali makafili).
અરબી તફસીરો:
وَمَا كَانَ ٱسۡتِغۡفَارُ إِبۡرَٰهِيمَ لِأَبِيهِ إِلَّا عَن مَّوۡعِدَةٖ وَعَدَهَآ إِيَّاهُ فَلَمَّا تَبَيَّنَ لَهُۥٓ أَنَّهُۥ عَدُوّٞ لِّلَّهِ تَبَرَّأَ مِنۡهُۚ إِنَّ إِبۡرَٰهِيمَ لَأَوَّٰهٌ حَلِيمٞ
Soni nganikuŵa kuŵenda kwa Ibrahima chikululuko kwaŵendela babagwe ikaŵeje ligongo lya chilanga chajwataŵene nao. Nambo ndema ja yamanyukwiche kukwakwe yanti ŵalakweo mmagongo jwa Allah jwaŵambalene nao. Chisimu Ibrahima jwaliji jwakum'benda nnope Allah mwakulinandiya, jwakutulala ntima.
અરબી તફસીરો:
وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيُضِلَّ قَوۡمَۢا بَعۡدَ إِذۡ هَدَىٰهُمۡ حَتَّىٰ يُبَيِّنَ لَهُم مَّا يَتَّقُونَۚ إِنَّ ٱللَّهَ بِكُلِّ شَيۡءٍ عَلِيمٌ
Soni Allah nganaŵa jwanti ni kwasochelesya ŵandu panyuma pa kwajongola, ni ikaŵeje ali ŵatagulile kaje yakuŵajilwa kuiŵambala. Chisimu Allah chindu chilichose aŵele Jwakuchimanya chenene.
અરબી તફસીરો:
إِنَّ ٱللَّهَ لَهُۥ مُلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۖ يُحۡيِۦ وَيُمِيتُۚ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
Chisimu Allah uŵele Wakwe uchimwene wa kumawunde ni petaka, akupelekaga umi ni chiwa, soni nganinkola ŵanganyammwe jwangaŵaga Allah akun’gosa ŵaliose namuno akunkamuchisya.
અરબી તફસીરો:
لَّقَد تَّابَ ٱللَّهُ عَلَى ٱلنَّبِيِّ وَٱلۡمُهَٰجِرِينَ وَٱلۡأَنصَارِ ٱلَّذِينَ ٱتَّبَعُوهُ فِي سَاعَةِ ٱلۡعُسۡرَةِ مِنۢ بَعۡدِ مَا كَادَ يَزِيغُ قُلُوبُ فَرِيقٖ مِّنۡهُمۡ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّهُۥ بِهِمۡ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Chisimu Allah jwajendelechele kupochela toba ja Ntume ﷺ, Akusama (ŵaŵasamile ku Maaka) ni Akukamuchisya (ŵali alukosyo ŵa m’Madina) aŵala ŵaŵankuyiye (Ntumejo(ﷺ pa ndema ja masausyo (pakuja kumenyana ni Aroma ku Tabuki), panyuma panti mitima ja likuga line mwa jamanjao jasigele panandi kuti jipombotale (kuleka litala lyagoloka), kaneka (Allah) jwapochele toba jao, chisimu Jwalakwe kwa jamanjao juŵele Mpole kusyene, Jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
وَعَلَى ٱلثَّلَٰثَةِ ٱلَّذِينَ خُلِّفُواْ حَتَّىٰٓ إِذَا ضَاقَتۡ عَلَيۡهِمُ ٱلۡأَرۡضُ بِمَا رَحُبَتۡ وَضَاقَتۡ عَلَيۡهِمۡ أَنفُسُهُمۡ وَظَنُّوٓاْ أَن لَّا مَلۡجَأَ مِنَ ٱللَّهِ إِلَّآ إِلَيۡهِ ثُمَّ تَابَ عَلَيۡهِمۡ لِيَتُوبُوٓاْۚ إِنَّ ٱللَّهَ هُوَ ٱلتَّوَّابُ ٱلرَّحِيمُ
Ni (jwapochele soni toba) kwa aŵala ŵatatu ŵana kulechedwaga (toba jao ngapocheledwa chitema) kwikanila ndema ja chaaŵanile chilambo mwachisapanguchilemu, ni ŵaŵanikwe soni m’mitima mwao, ni ŵasimichisye yanti pangali kwakuntilila Allah ikaŵeje Kukwakwe pe. Kaneka ni jwakombolasyisye ŵanganyao kutenda toba kuti atende tobajo, chisimu Allah ni Jwakupochela nnope toba, Jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّقُواْ ٱللَّهَ وَكُونُواْ مَعَ ٱلصَّٰدِقِينَ
અરબી તફસીરો:
مَا كَانَ لِأَهۡلِ ٱلۡمَدِينَةِ وَمَنۡ حَوۡلَهُم مِّنَ ٱلۡأَعۡرَابِ أَن يَتَخَلَّفُواْ عَن رَّسُولِ ٱللَّهِ وَلَا يَرۡغَبُواْ بِأَنفُسِهِمۡ عَن نَّفۡسِهِۦۚ ذَٰلِكَ بِأَنَّهُمۡ لَا يُصِيبُهُمۡ ظَمَأٞ وَلَا نَصَبٞ وَلَا مَخۡمَصَةٞ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ وَلَا يَطَـُٔونَ مَوۡطِئٗا يَغِيظُ ٱلۡكُفَّارَ وَلَا يَنَالُونَ مِنۡ عَدُوّٖ نَّيۡلًا إِلَّا كُتِبَ لَهُم بِهِۦ عَمَلٞ صَٰلِحٌۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يُضِيعُ أَجۡرَ ٱلۡمُحۡسِنِينَ
Nganiyiŵajilwa kwa achinsyene nsinda wa Madina ni ŵali mungulugulu mwao mu ŵarabu ŵanchimisi kusigala munyuma kunneka Ntenga jwa Allah ﷺ(pangalongana najo ku ngondo), soni (nganiyiŵajilwa) kulongosya umi wao kuleka umi wakwe. Yalakweyo ligongo lyanti ŵanganyao ngaŵa nkwakola njota, kapena kwapata matabu, kapena kwakola sala petala lya Allah, soni ngaŵa nkuliŵata pa malo pa kwapikasya ntima achimakafili, soni ngaŵa nkwapatisya amagongo chipato chilichose, ni ikaŵeje gakulembedwa kukwao masengo gambone pa yalakweyo. Chisimu Allah jwangajonanga malipilo ga ŵakolosya (masengo).
અરબી તફસીરો:
وَلَا يُنفِقُونَ نَفَقَةٗ صَغِيرَةٗ وَلَا كَبِيرَةٗ وَلَا يَقۡطَعُونَ وَادِيًا إِلَّا كُتِبَ لَهُمۡ لِيَجۡزِيَهُمُ ٱللَّهُ أَحۡسَنَ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Soni ngaŵa nkutola ŵanganyao chakutola chamwana namuno chekulungwa, soni ngaŵa nkutumbulukanya chiŵata, ikaŵeje ikulembedwa kukwao kuti Allah chachalipila (malipilo) gambone nnope ga yaŵaliji nkupanganya.
અરબી તફસીરો:
۞ وَمَا كَانَ ٱلۡمُؤۡمِنُونَ لِيَنفِرُواْ كَآفَّةٗۚ فَلَوۡلَا نَفَرَ مِن كُلِّ فِرۡقَةٖ مِّنۡهُمۡ طَآئِفَةٞ لِّيَتَفَقَّهُواْ فِي ٱلدِّينِ وَلِيُنذِرُواْ قَوۡمَهُمۡ إِذَا رَجَعُوٓاْ إِلَيۡهِمۡ لَعَلَّهُمۡ يَحۡذَرُونَ
Soni ŵakulupilila nganaŵa ŵanti ni akopocheje ŵanaose (wakungondo kunneka Ntume ﷺ jikape), anauli ngakopoka kuumila mwiikuga lililyose lya jamanjao kalikuga (wakungondo), kuti (ŵakusigalao) alijiganyeje ya Dini (kwa Ntume ﷺ), ni kuti ŵatetele ŵandu ŵao pataujile kukwao kuti ŵanganyao aligose (ku ilemwa).
અરબી તફસીરો:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ ٱلۡكُفَّارِ وَلۡيَجِدُواْ فِيكُمۡ غِلۡظَةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
E jenumanja ŵankulupilile! Mwaputani ngondo aŵala achimakafili ŵam’bandichile, ni akusimane kalalisya mwa jenumanja, soni manyililani yanti Allah ali pamo ni ŵakun’jogopa (Jwalakwe).
અરબી તફસીરો:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَهُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
Soni ndema jilijose jajikutulusyidwa Sura, basi ŵane mwa jamanjao (achinakunaku) pana ŵaakutiji: “Ana nduni mwa jamanja jwajin’jonjechesye jalakweji chikulupi?” Basi kwa aŵala ŵaakulupilile ni jajonjechesye chikulupi soni akuŵa ali nkusengwa.
અરબી તફસીરો:
أَوَلَا يَرَوۡنَ أَنَّهُمۡ يُفۡتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٖ مَّرَّةً أَوۡ مَرَّتَيۡنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمۡ يَذَّكَّرُونَ
Ana ngaakuiona yanti ŵanganyao akulinjidwa pa chaka chilichose kampepe kapena kaŵilikose (ni makungu gakulekangana-lekangana)? Nambo kaneka ŵangatenda toba (kwa Allah) namuno kuliunda.
અરબી તફસીરો:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ نَّظَرَ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ هَلۡ يَرَىٰكُم مِّنۡ أَحَدٖ ثُمَّ ٱنصَرَفُواْۚ صَرَفَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ
Soni ndema jilijose jajikutulusyidwa Sura (jakwajuwula ungalumbana wao), akasaloleganaga (kuti agwale aku achitiji): “Ana pana jwalijose jwakum’bona?” Kaneka ni akasapwilingana (mwagwala), Allah ajipwilingenye mitima jao (kwilanguka lyachikulupi) ligongo lyanti ŵanganyao ni ŵandu ŵangali umanyilisi.
અરબી તફસીરો:
لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Chisimu chene pamasile pam’bichilile ŵanganyammwe Ntenga ﷺ jwakuumila mwa jenumanja, ikasain’dandaulikasya jwalakwe yayinnagasisye ŵanganyammwe, jwakuŵichila ntima pa jenumanja (kuti n’jongoche ni nkajinjile ku Mbepo), kwa ŵakulupilila juŵele mpole kusyene, jwachanasa channope.
અરબી તફસીરો:
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
Nambo naga akwendelechela ŵanganyao kunyosya, basi jilani: “Allah akungwanila (kuŵa Nkungosa jwangu), pangali nnungu jwine (jwakuŵajilwa kun’galagatila) ikaŵe Jwalakwe, kwa Jwalakwe pe njegamiile, soni Jwalakwe ni M’mbuje jwa Arishi (Chindanda Chaulungu) jekulungwa nnope.”
અરબી તફસીરો:
કુરઆન મજીદના શબ્દોનું ભાષાંતર - યાઉ ભાષાતર - ભાષાંતરોની અનુક્રમણિકા
યાઉ ભાષામાં કુરઆન મજીદનું ભાષાતર, ભાષાતર કરનારનું નામ મુહમ્મદ બિન અબ્દુલ્ હમીદ સલિકા