Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - Teburin Bayani kan wasu Fassarori


Fassarar Ma'anoni Sura: Suratu Fussilat   Aya:

Simoore laɓɓinaama

daga cikin abunda Surar ta kunsa:
بيان حال المعرضين عن الله، وذكر عاقبتهم.
Hollirde ngonko ɗuurniiɓe Alla e jantaade battane mum en.

حمٓ
Haa, Miim: Yewtere fii sugu ɗee kalfe yawtiino ka cortewol Al Baqarah.
Tafsiran larabci:
تَنزِيلٞ مِّنَ ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ
Ndee Alqur'aanaare, ko jippornde iwri ka Allah, Yurmeteeɗo, Hinnotooɗo On.
Tafsiran larabci:
كِتَٰبٞ فُصِّلَتۡ ءَايَٰتُهُۥ قُرۡءَانًا عَرَبِيّٗا لِّقَوۡمٖ يَعۡلَمُونَ
Ko Deftere fensitiraande Aayeeje mun, no timmiri, nde waɗaa janngeteende e aarabu, wonannde yimɓe anndooɓe ɓen, tawde ko ɓen nafitorta maanaaji mayre, e peewal e goonga ko woni e mayre.
Tafsiran larabci:
بَشِيرٗا وَنَذِيرٗا فَأَعۡرَضَ أَكۡثَرُهُمۡ فَهُمۡ لَا يَسۡمَعُونَ
Ko nde wewlinirayɓe gomɗimɓe ɓen, ko Allah fodi ɓe kon e mbarjaari teddundi, hulɓiniraynde kadi, lepte Allah muusuɗe ɗen. Kono ɓurɓe ɗuuɗude ɓen e maɓɓe, ɗuurnii nden; watti ɓe nanataa peewal ko woni e mayre kon, sakko ɓe jaɓa.
Tafsiran larabci:
وَقَالُواْ قُلُوبُنَا فِيٓ أَكِنَّةٖ مِّمَّا تَدۡعُونَآ إِلَيۡهِ وَفِيٓ ءَاذَانِنَا وَقۡرٞ وَمِنۢ بَيۡنِنَا وَبَيۡنِكَ حِجَابٞ فَٱعۡمَلۡ إِنَّنَا عَٰمِلُونَ
Ɓe wi'i: Ɓerɗe amen ɗen no uddaa sokaa, ɗe haqqiltaa e ko noddataa men e mun kon, noppi amen ɗin kadi, no teddiri pahu, ɗi nanataa ɗum. Heedo hino hakkunde amen e maa, ko wowlataa kon hewtataa men. Haray wonu e golle maa; menen kadi men wona e gole amen, men jokkataa ma.
Tafsiran larabci:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ بَشَرٞ مِّثۡلُكُمۡ يُوحَىٰٓ إِلَيَّ أَنَّمَآ إِلَٰهُكُمۡ إِلَٰهٞ وَٰحِدٞ فَٱسۡتَقِيمُوٓاْ إِلَيۡهِ وَٱسۡتَغۡفِرُوهُۗ وَوَيۡلٞ لِّلۡمُشۡرِكِينَ
An Nulaaɗo, maakan satta feere'en ɓee: anndee ko mi neɗɗanke wano mon. Allah wahayinii e am, wonnde Reweteeɗo mon on ka goonga, ko Reweteeɗo gooto pet, woni Kanko Allah. haray ñiiɓee e ngol laawol ɗon, ɗaɓɓiron Mo haforaneede junuubi mon. Halkaare e lepte woodanii sirkooɓe rewooɓe ko wanaa Allah ɓen, e kafidoowɓe e Makko ɓen.
Tafsiran larabci:
ٱلَّذِينَ لَا يُؤۡتُونَ ٱلزَّكَوٰةَ وَهُم بِٱلۡأٓخِرَةِ هُمۡ كَٰفِرُونَ
Ɓe jonnataa ɓen zakka jawle maɓɓe ɗen, hara kadi hiɓe yeddi fii laakara, e neemaaji mun duumotooɗi, e lepte mun muusuɗe.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَهُمۡ أَجۡرٌ غَيۡرُ مَمۡنُونٖ
Pellet, ɓen gomɗimɓe Allah e Nulaaɗo Makko on, ɓe golli moƴƴuɗi yamiraaɗi ɗin, hino woodani ɓe njoɓdi duumotoondi ndi taƴatah, woni Aljanna.
Tafsiran larabci:
۞ قُلۡ أَئِنَّكُمۡ لَتَكۡفُرُونَ بِٱلَّذِي خَلَقَ ٱلۡأَرۡضَ فِي يَوۡمَيۡنِ وَتَجۡعَلُونَ لَهُۥٓ أَندَادٗاۚ ذَٰلِكَ رَبُّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
An Nulaaɗo, felu sirkooɓe ɓen, maakanaa ɓe: ko honnɗum yeddiranton taguɗo On leydi ndin nder balɗe ɗiɗi : - woni Alat e tenen, - waɗanon Mo yeradiiɓe ko rewetee, hara wanaa Kanko? Awa ko On woni Jeyɗo tageefo ngon fow.
Tafsiran larabci:
وَجَعَلَ فِيهَا رَوَٰسِيَ مِن فَوۡقِهَا وَبَٰرَكَ فِيهَا وَقَدَّرَ فِيهَآ أَقۡوَٰتَهَا فِيٓ أَرۡبَعَةِ أَيَّامٖ سَوَآءٗ لِّلسَّآئِلِينَ
O waɗi pelle e dow mayri, ko ndi tabitira, hara ndi dillaali. O eɓɓi nguureeji yimɓe ɓen e kulle ɗen, e mayri, nder balɗe nayi timmirɗe ɗeya balɗe ɗiɗi, woni: talaata e alarba, wonannde kala faalaaɗo lamndaade fii mun.
Tafsiran larabci:
ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰٓ إِلَى ٱلسَّمَآءِ وَهِيَ دُخَانٞ فَقَالَ لَهَا وَلِلۡأَرۡضِ ٱئۡتِيَا طَوۡعًا أَوۡ كَرۡهٗا قَالَتَآ أَتَيۡنَا طَآئِعِينَ
Refti O faandanii tagugol kammu ngun, tawi ontuma, hingu curkini, O daalidani ngu kanngu e leydi ndin: ardiree yamiroore Am, ɗoftagol, maa karhegol, hakkunde mun. Ɗi wi'idi: Men arii ko men ɗoftiiɓe. Alaa ko men faalantee hoore amen, hara wanaa e yiɗi Maa, yo Joomi amen.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• تعطيل الكافرين لوسائل الهداية عندهم يعني بقاءهم على الكفر.
Ko tawi kon heeferɓe ɓen salorii ɗate peewal ɗen, ɗum hollii ɓe luttii e keeferaaku.

• بيان منزلة الزكاة، وأنها ركن من أركان الإسلام.
Aayeeje ɗen ɓannginii martaba asakal, wonnde ko ngal gootal e tugaale lislaamu ɗen.

• استسلام الكون لله وانقياده لأمره سبحانه بكل ما فيه.
Tagoore nden fow no jebbilanii Allah na jebbalani ceniido On.

فَقَضَىٰهُنَّ سَبۡعَ سَمَٰوَاتٖ فِي يَوۡمَيۡنِ وَأَوۡحَىٰ فِي كُلِّ سَمَآءٍ أَمۡرَهَاۚ وَزَيَّنَّا ٱلسَّمَآءَ ٱلدُّنۡيَا بِمَصَٰبِيحَ وَحِفۡظٗاۚ ذَٰلِكَ تَقۡدِيرُ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡعَلِيمِ
Allah timminiri tagugol kammuuli ɗin, e nder balɗe ɗiɗi: woni Alkamisa e Juma; ko e ɗen balɗe ɗiɗi, woni tagugol kammuuli ɗin e leydi ndin, timmiri balɗe jeegoo. Ontuma Allah yamiri kammu kalal, fiyaaku maggu, immorde e yamaruyee ɗoftagol Mo rewa Mo. Men cuɗiniri kammu aduna ngun, koode, Men reeni ngu e ko seytanuuji ɗin wujjata heɗoo kon. Ko jantaa koo fow, ko eɓɓoore Fooluɗo Mo gooto foolataa, Annduɗo fii tagu Makko ngun.
Tafsiran larabci:
فَإِنۡ أَعۡرَضُواْ فَقُلۡ أَنذَرۡتُكُمۡ صَٰعِقَةٗ مِّثۡلَ صَٰعِقَةِ عَادٖ وَثَمُودَ
Si ɓe salike gomɗinnde ko arduɗaa e mun kon, haray wi'u ɓe, an Nulaaɗo: mi jertinirii on lepte, sugu lepte jippinooɗe e Aadi'en yimɓe Huudu ɓen, e Samuuda'en yimɓe Saaalih, tuma ɓe fennunoo ɓen ɗiɗo.
Tafsiran larabci:
إِذۡ جَآءَتۡهُمُ ٱلرُّسُلُ مِنۢ بَيۡنِ أَيۡدِيهِمۡ وَمِنۡ خَلۡفِهِمۡ أَلَّا تَعۡبُدُوٓاْ إِلَّا ٱللَّهَۖ قَالُواْ لَوۡ شَآءَ رَبُّنَا لَأَنزَلَ مَلَٰٓئِكَةٗ فَإِنَّا بِمَآ أُرۡسِلۡتُم بِهِۦ كَٰفِرُونَ
Nde Nulaaɓe maɓɓe ɓen ardirannooɓe waaju wootu ngun, gooto kala e maɓɓe, hiɓe yamira wiide, wata ɓe rewu dey, si wanaa Allah tun. Heeferɓe ɓen e maɓɓe wi'i: si Joomi amen haajuno jippinnde Malaa'ikaaɓe Nulaaɓe e amen, O waɗayno ɗum. Awa menen on, ko men yedduɓe ko nulaɗon fii mun kon, tawde ko on yimɓe honooɓe amen.
Tafsiran larabci:
فَأَمَّا عَادٞ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ بِغَيۡرِ ٱلۡحَقِّ وَقَالُواْ مَنۡ أَشَدُّ مِنَّا قُوَّةًۖ أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّ ٱللَّهَ ٱلَّذِي خَلَقَهُمۡ هُوَ أَشَدُّ مِنۡهُمۡ قُوَّةٗۖ وَكَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَجۡحَدُونَ
Aadi'en yimɓe Huudu ɓen kan, e hoore ko ɓe yeddi Allah kon, ɓe mawnintinii kadi ka leydi, ko aldaa e goonga, ɓe woni e tooñugol heddii ɓe ɓen, ɓe ɗaynitorii doole maɓɓe ɗen wi'ugol: hara ko hommbe ɓuri men doole? Hakkee ko ɓe felliti e doolnugol. Allah ruttiri ngol wiide ɓe: E ɓee yi'aali ɓe seeditii, wonnde Allah taguɗo ɓe On no ɓuri ɓe tiiɗude doole? Ɓe woni e yeddugol Aayeeje Allah ɗe Nulaaɗo maɓɓe Huudu addi ɗen.
Tafsiran larabci:
فَأَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِمۡ رِيحٗا صَرۡصَرٗا فِيٓ أَيَّامٖ نَّحِسَاتٖ لِّنُذِيقَهُمۡ عَذَابَ ٱلۡخِزۡيِ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَخۡزَىٰۖ وَهُمۡ لَا يُنصَرُونَ
Men wurti henndu bittinndu e maɓɓe, e ñalaaɗe maɓɓe kiitaade, sabu lepte ɗen; fii no Men meeɗinira ɓe lepte hoynooje ɗe ɓen ka nguurndam aduna. Pellet, ko lepte laakara habbitiiɗe ɓe ɗen, ɓuri sattude wonnde hoynayɗe ɓe, kadi, ɓe heɓoytaa ton faabo, ko daɗnda ɓe lepte ɗen.
Tafsiran larabci:
وَأَمَّا ثَمُودُ فَهَدَيۡنَٰهُمۡ فَٱسۡتَحَبُّواْ ٱلۡعَمَىٰ عَلَى ٱلۡهُدَىٰ فَأَخَذَتۡهُمۡ صَٰعِقَةُ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡهُونِ بِمَا كَانُواْ يَكۡسِبُونَ
Samuuda'en non, yimɓe Saalih ɓen, Men fewnirno ɓe ɓannginangol ɓe laawol goonga ngol; kono ɓe suɓii majjere nden e dow peewal ngal. lepte jaasinooje ɗen nanngiri ɓe, sabu keeferaaku e jeddi ko ɓe faggitotonoo.
Tafsiran larabci:
وَنَجَّيۡنَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَكَانُواْ يَتَّقُونَ
Men danɗni gomɗimɓe Allah e Nulaaɓe Mun ɓen, huliraynooɓe Allah ɓen, ɗoftagol yamirooje Makko ɗen, woɗɗitoo haɗaaɗi Makko ɗin. Men daɗndi ɓe ɗen lepte yanunooɗe e yimɓe maɓɓe.
Tafsiran larabci:
وَيَوۡمَ يُحۡشَرُ أَعۡدَآءُ ٱللَّهِ إِلَى ٱلنَّارِ فَهُمۡ يُوزَعُونَ
Ñalnde Allah mooɓindiroyta ayɓe Makko ɓen faade ka Yiite, hara halfinaaɓe Yiite ngen hino ñoƴƴindira ɓe; tawa ɓe hattanaa laawagol ngen.
Tafsiran larabci:
حَتَّىٰٓ إِذَا مَا جَآءُوهَا شَهِدَ عَلَيۡهِمۡ سَمۡعُهُمۡ وَأَبۡصَٰرُهُمۡ وَجُلُودُهُم بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Haa si tawii ɓe hewtii ka Yiite, ɓe fuɗɗike yeddude kuuɗe maɓɓe ɗen aduna, nanɗe maɓɓe ɗen, e giiɗe maɓɓe ɗen, e guri ɓalli maɓɓe ɗin wona e seeditagol geddi e keeferaaku ko ɓe huuwaynoo kon aduna.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• الإعراض عن الحق سبب المهالك في الدنيا والآخرة.
Ko ɗuurnagol e goonga kan, wonata sabu halkeede aduna e laakara.

• التكبر والاغترار بالقوة مانعان من الإذعان للحق.
Mawnintinagol mantora doole, hino faddo e jaɓugol goonga.

• الكفار يُجْمَع لهم بين عذاب الدنيا وعذاب الآخرة.
Heeferɓe ɓen rendinante lepte aduna e laakara.

• شهادة الجوارح يوم القيامة على أصحابها.
Aayeeje ɗen hollii wonnde terɗe ɗen seeditoyto Ñalnde Darngal.

وَقَالُواْ لِجُلُودِهِمۡ لِمَ شَهِدتُّمۡ عَلَيۡنَاۖ قَالُوٓاْ أَنطَقَنَا ٱللَّهُ ٱلَّذِيٓ أَنطَقَ كُلَّ شَيۡءٖۚ وَهُوَ خَلَقَكُمۡ أَوَّلَ مَرَّةٖ وَإِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
Heeferɓe ɓen wi'ana guri maɓɓe ɗen: ko fii honɗum seeditaniɗon e dow amen, ko men huuwaynoo aduna? guri maɓɓe ɗen jaaboo: ko Allah wowlinɗo kala huunde On, woni ko wowlini men. Ko Kanko tagunoo on, ka laawol aranol, fewndo wonuɗon aduna. Ko ka Makko tun, woni ruttorde mon laakara, fii ñaaweede yoɓee.
Tafsiran larabci:
وَمَا كُنتُمۡ تَسۡتَتِرُونَ أَن يَشۡهَدَ عَلَيۡكُمۡ سَمۡعُكُمۡ وَلَآ أَبۡصَٰرُكُمۡ وَلَا جُلُودُكُمۡ وَلَٰكِن ظَنَنتُمۡ أَنَّ ٱللَّهَ لَا يَعۡلَمُ كَثِيرٗا مِّمَّا تَعۡمَلُونَ
On wonaali hiɗon suuɗitoo, fewndo faggitotonoɗon geddi ɗin, fii wata nanɗe mon, e giiɗe mon, e guri mon seeditoyo e dow mo. Ko tawde on gomɗinaano hasboore, wanaa fii lepte maa warjeede ɓaawo maayde. Kono on sikkuno, wonnde Allah anndaa ko ɗuuɗi e ko huuwaynoɗon kon, ɗaynitiɗon.
Tafsiran larabci:
وَذَٰلِكُمۡ ظَنُّكُمُ ٱلَّذِي ظَنَنتُم بِرَبِّكُمۡ أَرۡدَىٰكُمۡ فَأَصۡبَحۡتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Ko ɗen sikke mon bonɗe, wonunoo ko sikkunoɗon Joomi mon, ɗe halki on. Waɗtinirɗon sabu ɗum, jeyaaɓe e pertuɓe aduna e laakara ɓen.
Tafsiran larabci:
فَإِن يَصۡبِرُواْ فَٱلنَّارُ مَثۡوٗى لَّهُمۡۖ وَإِن يَسۡتَعۡتِبُواْ فَمَا هُم مِّنَ ٱلۡمُعۡتَبِينَ
Hay si ɓee ɓe tere mun seeditii e dow mun muññike, ko Yiite ngen wonata jaaƴode maɓɓe; hay si ɓe ɗaɓɓirii yarluyee Allah on huncaneede lepte ɗen, ɓe wonaa heɓayɓe ɗum, wanaa fii naatugol Aljanna.
Tafsiran larabci:
۞ وَقَيَّضۡنَا لَهُمۡ قُرَنَآءَ فَزَيَّنُواْ لَهُم مَّا بَيۡنَ أَيۡدِيهِمۡ وَمَا خَلۡفَهُمۡ وَحَقَّ عَلَيۡهِمُ ٱلۡقَوۡلُ فِيٓ أُمَمٖ قَدۡ خَلَتۡ مِن قَبۡلِهِم مِّنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِۖ إِنَّهُمۡ كَانُواْ خَٰسِرِينَ
Men heblani ɓee heeferɓe, seytanuuji ko ɓe wonda e maɓɓe, ɗin lobbinani ɓe golle maɓɓe bonɗe ɗen aduna, e fiyakuuji laakara, ɗi ɓe yejjitinaa fii mun, haɗi ɓe hebilangol ɗi. Konngol lepte ngol jojji e maɓɓe ontuma, wondude e mofte yawtunooɓe ado maɓɓe, immorde e jinna e yimɓe. Pellet, ɓen wonuno hayruɓe, tawde ɓe hayrinirii ko'e-maɓɓe e ɓeynguureeji maɓɓe fow, Ñalnde Darngal, naatoygol Yiite.
Tafsiran larabci:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَا تَسۡمَعُواْ لِهَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ وَٱلۡغَوۡاْ فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَغۡلِبُونَ
Nde heeferɓe ɓen ronkunoo teeɗora hujja on hujja goo, ɓe wasondiri wiide: wata on jentito ndee Alqur'aanaare nde Muhammadu janngata e mon, wata on jebbilano nde, ko yo on sonku tuma nde janngetee, balajo'o, on foolay mo, o acca janngugol nde nodda e mayre, ɓuttiniren e makko.
Tafsiran larabci:
فَلَنُذِيقَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ عَذَابٗا شَدِيدٗا وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَسۡوَأَ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
Ma Men meeɗiniroy yedduɓe Allah ɓen fennuɓe Nulaaɓe Makko ɓen, lepte saɗtuɗe Ñalne Darangal, Men yoɓira ko ɓuri bonde e ko ɓe huuwaynoo kon e sirku e geddi.
Tafsiran larabci:
ذَٰلِكَ جَزَآءُ أَعۡدَآءِ ٱللَّهِ ٱلنَّارُۖ لَهُمۡ فِيهَا دَارُ ٱلۡخُلۡدِ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يَجۡحَدُونَ
Ko ndin njoɓdi jantaandi, woni njoddi ayɓe Allah yedduɓe Mo fenni Nulaaɓe Makko ɓen: ko Yiite ngen. Hino woodani ɓe ton galle luttugol, poomaa; njoɓdi kon ko ɓe yeddiraynoo Aayeeje Allah ɗen, ɓe salii gomɗinnde ɗe, e hoore ko ɓanngunoo tiiɗi hujja kon fow.
Tafsiran larabci:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ رَبَّنَآ أَرِنَا ٱلَّذَيۡنِ أَضَلَّانَا مِنَ ٱلۡجِنِّ وَٱلۡإِنسِ نَجۡعَلۡهُمَا تَحۡتَ أَقۡدَامِنَا لِيَكُونَا مِنَ ٱلۡأَسۡفَلِينَ
Yeddunooɓe Allah fenni Nulaaɓe Makko ɓen wi'oya: Joomi amen, hollii men majjiinooɓe men ɓen ka jinna e ka yimɓe: Ibuliisaa fuɗɗuɗo yeddugol on nodda e mun, e banii-aadama fuɗɗuɗo rufude ƴiiƴam on, men tippa e maɓɓe e nder Yiite, haa ɓe wona e ɓurɓe joltude ɓen ka Yiite, ɓurɓe tiiɗude lepte ɓen.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• سوء الظن بالله صفة من صفات الكفار.
Sikkugol Allah ko boni, ko jikku keeferaaku.

• الكفر والمعاصي سبب تسليط الشياطين على الإنسان.
Keeferaaku e geddi, ko ɗate wurtirɗe seytaane e neɗɗo.

• تمنّي الأتباع أن ينال متبوعوهم أشدّ العذاب يوم القيامة.
Ñalnde Darngal, sukkunooɓe ɓen yeloyto nde sukkaooɓe maɓɓe ɓen ɓurata ɓe lepte.

إِنَّ ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ تَتَنَزَّلُ عَلَيۡهِمُ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ أَلَّا تَخَافُواْ وَلَا تَحۡزَنُواْ وَأَبۡشِرُواْ بِٱلۡجَنَّةِ ٱلَّتِي كُنتُمۡ تُوعَدُونَ
Pellet, wi'uɓe ɓen: Joomi amen ko Allah, wanaa goɗɗum goo, hooti ɓe tabiti e ɗum, ɓe woɗɗitii haɗaaɗi Makko ɗin; Malaa'ika'en hino jippoo e maɓɓe tuma ɓe ƴettitetee, ɓe wi'ana ɓe: wata on hulu maayde e ko hikkori yeeso mayre, wata on sunano ko acciɗon aduna; wewliree Aljanna mo wonanoɗon e fodeede on aduna, sabu ko gomɗinirɗon kon Allah, golluɗon ko moƴƴi.
Tafsiran larabci:
نَحۡنُ أَوۡلِيَآؤُكُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا وَفِي ٱلۡأٓخِرَةِۖ وَلَكُمۡ فِيهَا مَا تَشۡتَهِيٓ أَنفُسُكُمۡ وَلَكُمۡ فِيهَا مَا تَدَّعُونَ
Ko menen woni yiɗɓe mon ɓen ka nguurndam aduna, tawde men semmbinayno on men reena on, ko menen kadi woni yiɗɓe mon ɓen ka laakara: ngol giggol no heddii. Hino woodani on ka Aljanna, kala ko wonkiiji mon faaletee, immorde e dakammeeji e muuyanteeji. Hino woodani on ton kadi, kala ko faaleteɗon.
Tafsiran larabci:
نُزُلٗا مِّنۡ غَفُورٖ رَّحِيمٖ
Ɗum ko maraari helaandi fii hottude mon, immorde e Joomiraawo, Haforoowo junuubi kala tuubanɗo Mo e jeyaaɓe Makko ɓen, Hinnotooɗo ɓe.
Tafsiran larabci:
وَمَنۡ أَحۡسَنُ قَوۡلٗا مِّمَّن دَعَآ إِلَى ٱللَّهِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا وَقَالَ إِنَّنِي مِنَ ٱلۡمُسۡلِمِينَ
Alaa ɓurɗo moƴƴude konngol, wano on nodduɗo e fii wootinɗingol Allah, o gollitiri sari'a Makko on, o golli golle moƴƴe weltinayɗe Joomi makko, o wi'i: min on, ko e jebbilaniiɓe yankinanii Allah ɓen, mi jeyaa? Wa'uɗo non fow, ko on ɓuri yimɓe ɓen moƴƴude konngol.
Tafsiran larabci:
وَلَا تَسۡتَوِي ٱلۡحَسَنَةُ وَلَا ٱلسَّيِّئَةُۚ ٱدۡفَعۡ بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ فَإِذَا ٱلَّذِي بَيۡنَكَ وَبَيۡنَهُۥ عَدَٰوَةٞ كَأَنَّهُۥ وَلِيٌّ حَمِيمٞ
Golle moƴƴe ɗen e ɗoftaare weltinaynde Allah nden, fotataa e bone maa geddi tikkinayɗi Mo ɗin. Duñir ko ɓuri e moƴƴude, on boniiɗo e maaɗa; e jaka yoo, on mo ngayngu woni hakkunde maa e mun, si tawii a duñirii bone makko on moƴƴere, himo wa'ita wa giɗo saɗtuɗo giggol.
Tafsiran larabci:
وَمَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ٱلَّذِينَ صَبَرُواْ وَمَا يُلَقَّىٰهَآ إِلَّا ذُو حَظٍّ عَظِيمٖ
Hawrataa e on jikku yettiniiɗo, si wanaa muññotooɓe lorra e bone yimɓe ɓen; hawrataa e mun, si wanaa jom geɓal manngal. Tawde ko e ɗum moƴƴere ɗuuɗunde woni.
Tafsiran larabci:
وَإِمَّا يَنزَغَنَّكَ مِنَ ٱلشَّيۡطَٰنِ نَزۡغٞ فَٱسۡتَعِذۡ بِٱللَّهِۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
Si seytaane arii sowinsinirde maa bonnugol e kala, waqtu moolor Allah, yiltoɗaa e Makko. Ko Kanko woni Nanoowo ko wowlataa kon, Annduɗo fii maaɗa.
Tafsiran larabci:
وَمِنۡ ءَايَٰتِهِ ٱلَّيۡلُ وَٱلنَّهَارُ وَٱلشَّمۡسُ وَٱلۡقَمَرُۚ لَا تَسۡجُدُواْ لِلشَّمۡسِ وَلَا لِلۡقَمَرِ وَٱسۡجُدُواْۤ لِلَّهِۤ ٱلَّذِي خَلَقَهُنَّ إِن كُنتُمۡ إِيَّاهُ تَعۡبُدُونَ
Hino jeyaa e maandeeji tindinayɗi e mawngu Makko ngun, jemma on e ñalorama on ko waylondirta kon, e naange ngen e lewru ndun. Onon ɓee yimɓe, wata sujjan naange ngen wanaa kadi lewru ndun. Sujjanee Allah tun, taguɗo ɗi On, si wonii ko Kanko rewoton.
Tafsiran larabci:
فَإِنِ ٱسۡتَكۡبَرُواْ فَٱلَّذِينَ عِندَ رَبِّكَ يُسَبِّحُونَ لَهُۥ بِٱلَّيۡلِ وَٱلنَّهَارِ وَهُمۡ لَا يَسۡـَٔمُونَ۩
Si ɓe townitorii ɗuurnagol, ɓe sujjanaali Allah taguɗo On, haray Malaa'ika'en wonɓe ka Allah ɓen, hiɓe subbunhinoo ɓe yetta Mo jemma e ñalorma, hara ɓe haaɓataa rewugol Mo.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• منزلة الاستقامة عند الله عظيمة.
Martaba fooccagol ngal, hino mawni ka Allah.

• كرامة الله لعباده المؤمنين وتولِّيه شؤونهم وشؤون مَن خلفهم.
Allah no teddina jeyaaɓe Makko gomɗimɓe ɓen, O toppitoo fii maɓɓe e ɓen ɓe fawtii fii mun.

• مكانة الدعوة إلى الله، وأنها أفضل الأعمال.
Aayeeje ɗen holli darae noddangol Allah, e wonnde ko ɗum ɓuri moƴƴude e golle.

• الصبر على الإيذاء والدفع بالتي هي أحسن خُلُقان لا غنى للداعي إلى الله عنهما.
Muññagol loreede, duñira bone on ko ɓuri moƴƴude, ko jikkuuji ɗi noddanoowo diina Allah seedataa e mun.

وَمِنۡ ءَايَٰتِهِۦٓ أَنَّكَ تَرَى ٱلۡأَرۡضَ خَٰشِعَةٗ فَإِذَآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡهَا ٱلۡمَآءَ ٱهۡتَزَّتۡ وَرَبَتۡۚ إِنَّ ٱلَّذِيٓ أَحۡيَاهَا لَمُحۡيِ ٱلۡمَوۡتَىٰٓۚ إِنَّهُۥ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
Hino jeyaa e maandeeji Makko tindinɗi e mawngu e gootaagu e kattal Makko wuurnitugol, tawde a yi'ay leydi ndin no yoori, ndi alaa puɗi. Si wonii non Men jippinii ndiyam toɓo e mayri, ndi dillira aawdi mariindi e mayri ndin, ndi fontoo. Awa wuurnituɗo ndii leydi On puɗi, pellet, ko wuurnitoowo maayɓe ɓen, fii ñaaweede yoɓee, tawde pellet, ko O hattanɗo kala huunde. Wuurnitugol leydi yoorunoondi ronkintaa Mo, wanaa fii wuurnitugol maayɓe e genaale mun.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱلَّذِينَ يُلۡحِدُونَ فِيٓ ءَايَٰتِنَا لَا يَخۡفَوۡنَ عَلَيۡنَآۗ أَفَمَن يُلۡقَىٰ فِي ٱلنَّارِ خَيۡرٌ أَم مَّن يَأۡتِيٓ ءَامِنٗا يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۚ ٱعۡمَلُواْ مَا شِئۡتُمۡ إِنَّهُۥ بِمَا تَعۡمَلُونَ بَصِيرٌ
Pellet, ooñotooɓe ɓen e Aayeeje Amen Alla ɗen, ɓe yedda ɗe ɓe fenna, ɓe wayla ɗe, fii maɓɓe suuɗaaki Men; Meɗen anndi fii maɓɓe. E ko feroyteeɗo on ka Yiite ɓuri moƴƴude kaa ko aroyoowo on Ñalnde Darngal himo hoolii daɗugol lepte? Onon ɓee yiimɓe, huuwee ko yiɗuɗon e moƴƴere maa bone, Men ɓannginanii on ɗate moƴƴere e bone ɗen fow. Ko pellet, Allah no reeni ko golloton e ɗin kon. Hunnde e kuuɗe mon, suuɗaaki Mo.
Tafsiran larabci:
إِنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلذِّكۡرِ لَمَّا جَآءَهُمۡۖ وَإِنَّهُۥ لَكِتَٰبٌ عَزِيزٞ
Yeddunooɓe ɓen Alqur'aana tuma nde arunoo e maɓɓe, immorde e Allah, ko leptoyteeɓe Ñalnde Darngal, feere mun alaa. Pellet non, ko nde Deftere teddunde foolunde. Gooto hattanaa waylude nden, maa wattita nde.
Tafsiran larabci:
لَّا يَأۡتِيهِ ٱلۡبَٰطِلُ مِنۢ بَيۡنِ يَدَيۡهِ وَلَا مِنۡ خَلۡفِهِۦۖ تَنزِيلٞ مِّنۡ حَكِيمٍ حَمِيدٖ
Meere iwrantaa nde yeeso mayre, wanaa ɓaawo mayre; foti koi ɗuytugol maa ɓeydugol, waylugol maa wattitugol. Ko nde jipporiinde immorde ka Ñeeño e tagu Mun, e eɓɓoore Mun e sari'a Mun On, Yettiniiɗo e kala fiyaaku On.
Tafsiran larabci:
مَّا يُقَالُ لَكَ إِلَّا مَا قَدۡ قِيلَ لِلرُّسُلِ مِن قَبۡلِكَۚ إِنَّ رَبَّكَ لَذُو مَغۡفِرَةٖ وَذُو عِقَابٍ أَلِيمٖ
A wi'aaka an Nulaaɗo, immorde e fenneede, si wanaa ko Nulaaɓe adinooɓe ma ɓen wi'anoo. Muñño, sabu pellet, Joomi maa, ko O Jom yaafuyee kala tuubanɗo Mo e jeyaaɓe Makko ɓen, e Jom lepte muusuɗe e kala haɓɓitiiɗo e junuubi, o ronki tuubude.
Tafsiran larabci:
وَلَوۡ جَعَلۡنَٰهُ قُرۡءَانًا أَعۡجَمِيّٗا لَّقَالُواْ لَوۡلَا فُصِّلَتۡ ءَايَٰتُهُۥٓۖ ءَا۬عۡجَمِيّٞ وَعَرَبِيّٞۗ قُلۡ هُوَ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ هُدٗى وَشِفَآءٞۚ وَٱلَّذِينَ لَا يُؤۡمِنُونَ فِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٞ وَهُوَ عَلَيۡهِمۡ عَمًىۚ أُوْلَٰٓئِكَ يُنَادَوۡنَ مِن مَّكَانِۭ بَعِيدٖ
Si Men waɗuno ndee Alqur'aanaare e haala goo, hara wanaa aarabu, heeferɓe maɓɓe ɓen wi'ayno: ko haɗno Aayeeje mayre ɗen ɓannginiree, no men faamira? Alqur'aana wonay e haala ajami, arduɗo e mayre on wona aarabuujo? An Nulaaɗo, maakan ɓee: Alqur'aana, wonannde gomɗimɓe Allah ɓen ɓe goongini Nulaaɓe Makko ɓen, ko fewnaynde itta e majjere, e sellinaynde ñabbuuli majjere ɗin ka ɓernde e ko jokki ɗum. Ɓe gomɗimɓe ɓen kan Allah, pahu no e noppi maɓɓe ɗin, kayre hinde niɓɓitani ɓe, ɓe faamataa nde. Ɓen siforiiɓe ɗin sifaaji, hino wa'i wa noddirteeɓe e nokku woɗɗuɗo, ko honno ɓe nanirta ndun noddaandu?
Tafsiran larabci:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ فَٱخۡتُلِفَ فِيهِۚ وَلَوۡلَا كَلِمَةٞ سَبَقَتۡ مِن رَّبِّكَ لَقُضِيَ بَيۡنَهُمۡۚ وَإِنَّهُمۡ لَفِي شَكّٖ مِّنۡهُ مُرِيبٖ
Gomɗii Men okkii Muusaa Tawreetaare nden, kono luutondira e mayre: woɗɓe e maɓɓe gomɗini nde, woɗɓe ɓen yeddi nde. Si wanaa fii fodoore Allah nden, wonnde ko Ñalnde Darngal O ñaawoyta hakkunde jeyaaɓe ɓen, e ko ɓe luutondiri e mun kon, O ñaawayno hakkunde luutondirnooɓe e fii Tawreeta ɓen; O feññina goonguɗo on e meerenteejo on, O teddina goonguɗo On, O hoyna meereejo on. Heeferɓe ɓen kan, pellet, hiɓe e sikke sikkitiiɗo ndee Alqur'aanaare.
Tafsiran larabci:
مَّنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا فَلِنَفۡسِهِۦۖ وَمَنۡ أَسَآءَ فَعَلَيۡهَاۗ وَمَا رَبُّكَ بِظَلَّٰمٖ لِّلۡعَبِيدِ
Kala golluɗo ko moƴƴi, ko kanko nafitorta ɗum, wanaa Allah nafitorta golle moƴƴe hay gooto. Kala kadi huuwuɗo ko boni, lorra mun ko e makko yantata, wanaa Allah woni ko bone geddi gooto e tagu Makko ngun, lorrata. O yoɓoyay kala e ko hanndi kon. Joomi maa an Nulaaɗo, O siforaali wonnde, tooñoowo jeyaaɓe Makko ɓen. O ɗuytanoytaaɓe moƴƴi maɓɓe, O ɓeydanoytaaɓe kadi bonɗi.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• حَفِظ الله القرآن من التبديل والتحريف، وتَكَفَّل سبحانه بهذا الحفظ، بخلاف الكتب السابقة له.
Allah reenirii Alqur'aanaare nden, wayleede e waɗtiteede, O fawtanii nde ɗum ɗon, ko aldaa e ɗeya Defte adinooɗe nde.

• قطع الحجة على مشركي العرب بنزول القرآن بلغتهم.
Hujja on boniirii sirkooɓe aarabuuɓe ɓen, sabu jippagol Alqur'aaa e haala maɓɓe.

• نفي الظلم عن الله، وإثبات العدل له.
Aayeeje ɗen ndiiwtanii Allah tooñugol, ɗe tabintinani Mo nunɗal.

۞ إِلَيۡهِ يُرَدُّ عِلۡمُ ٱلسَّاعَةِۚ وَمَا تَخۡرُجُ مِن ثَمَرَٰتٖ مِّنۡ أَكۡمَامِهَا وَمَا تَحۡمِلُ مِنۡ أُنثَىٰ وَلَا تَضَعُ إِلَّا بِعِلۡمِهِۦۚ وَيَوۡمَ يُنَادِيهِمۡ أَيۡنَ شُرَكَآءِي قَالُوٓاْ ءَاذَنَّٰكَ مَا مِنَّا مِن شَهِيدٖ
Ko faade ka Allah tun, woni ko ganndal Darngal ruttetee: ko Kanko tun anndi nde ngal darotoo, wanaa goɗɗo goo. Dimɗe yaltataa coombi mum (oomɗi mun), deyel kadi saawataa, ngel jibintaa si wanaa e ganndal Makko. Hay huunde yawtataa Mo e ɗin. Ñalnde O noddiroyta kafidaynooɓe Allah ɓen e sanamu, hara Himo felira ɓe ɗen kuuɗe maɓɓe wiide: ko honto woni ɗin ɗi kafidaynoɗon e Am woni? Sirkooɓe ɓen wi'i: Tigi-tigi on, men qirrii ma wonnde hay gooto e amen alaa seeditotooɗo ɗum ɗoo.
Tafsiran larabci:
وَضَلَّ عَنۡهُم مَّا كَانُواْ يَدۡعُونَ مِن قَبۡلُۖ وَظَنُّواْ مَا لَهُم مِّن مَّحِيصٖ
Ɓe majjondira e ɗin sanamuuji ɗi ɓe rawaynoo; ɓe yananee ontuma, wonnde laaworde lepte Allah ɗen alanaa ɓe, wanaa daɗinrde.
Tafsiran larabci:
لَّا يَسۡـَٔمُ ٱلۡإِنسَٰنُ مِن دُعَآءِ ٱلۡخَيۡرِ وَإِن مَّسَّهُ ٱلشَّرُّ فَيَـُٔوسٞ قَنُوطٞ
Neɗɗanke on haaɓataa toragol cellal, e jawdi, e ɓiɗɗo ekn. Si bone baasal maa ñawu ekn memii mo, ko o heewuɗo fibtaade e taƴagol e njurum Allah nden.
Tafsiran larabci:
وَلَئِنۡ أَذَقۡنَٰهُ رَحۡمَةٗ مِّنَّا مِنۢ بَعۡدِ ضَرَّآءَ مَسَّتۡهُ لَيَقُولَنَّ هَٰذَا لِي وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَلَئِن رُّجِعۡتُ إِلَىٰ رَبِّيٓ إِنَّ لِي عِندَهُۥ لَلۡحُسۡنَىٰۚ فَلَنُنَبِّئَنَّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِمَا عَمِلُواْ وَلَنُذِيقَنَّهُم مِّنۡ عَذَابٍ غَلِيظٖ
Si Men meeɗinirii mo cellal e ngalu e ɓuttu, ɓaawo jarrabuyee e ñawu memunooɗo mo, ko pellet o wi'ay: Ɗum ɗoo ko min woodani ! Tawde miɗo haandi e mun. Mi fellitaa si Darngal daroto. Si ɗum aru waɗde, haray pellet, hino woodani lam ka Allah, ngalu e jawdi; wano O neeminirnoo e am aduna, tawde miɗo hanndi e mun. Ma Men yeetitoyo yedduɓe Allah ɓen, geddi e keeferaaku ko ɓe huuwaynoo, ko ma Men meeɗinoy ɓe lepte saɗtuɗe muusuude.
Tafsiran larabci:
وَإِذَآ أَنۡعَمۡنَا عَلَى ٱلۡإِنسَٰنِ أَعۡرَضَ وَنَـَٔا بِجَانِبِهِۦ وَإِذَا مَسَّهُ ٱلشَّرُّ فَذُو دُعَآءٍ عَرِيضٖ
Si Men neeminirii neɗɗanke on cellal e ɓuttu ekn, o welsindoo e jantagol Allah ɗoftoo Mo, o ɗuurnora ɗum, toownugol balaaje makko. Si ñawu non memii mo, maa baasal ekn, o wona torotooɗo Allah ko ɗuuɗi, hara himo woyto e Makko fii on bone, no O huncirana mo ɗum. Tawaa o yettataa Allah si O neeminii e makko, o muññotaako kadi e ko O jarriborta mo kon.
Tafsiran larabci:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كَانَ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ ثُمَّ كَفَرۡتُم بِهِۦ مَنۡ أَضَلُّ مِمَّنۡ هُوَ فِي شِقَاقِۭ بَعِيدٖ
An Nulaaɗo, maakan ɓee sirkooɓe fennooɓe: "Yeetee lam, si wonii ndee Alqur'aanaaree ko ka Allah iwri, refti yedduɗon nde fennuɗon; ko honno fiyaaku mon waɗtinirta? Haray ko hommbo ɓuri majjude on salaniiɗo goonga, feeñirka hujja doolnuɗo?
Tafsiran larabci:
سَنُرِيهِمۡ ءَايَٰتِنَا فِي ٱلۡأٓفَاقِ وَفِيٓ أَنفُسِهِمۡ حَتَّىٰ يَتَبَيَّنَ لَهُمۡ أَنَّهُ ٱلۡحَقُّۗ أَوَلَمۡ يَكۡفِ بِرَبِّكَ أَنَّهُۥ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ شَهِيدٌ
Aray ka Men holla heeferɓe Qurayshi ɓen, maandeeji Amen ɗin ka tatteeji leydi, tuma Allah yaññanta juulɓe ɓen, Men holla ɓe ɗi e maɓɓe tigiri, ka uddital Makka, haa ɓanngana ɓe ko sikke alaa e mu'un, wonnde ndee Alqur'aanaare, ko nde goonga, mo Allah seeditii wonnde ka ka Makko nde iwri. Ko hommbo non ɓuri mawnude Allah seedee? Si ko goonga ɓe muuynoo, ɓe yonndinorayno seedee Joomi maɓɓe on.
Tafsiran larabci:
أَلَآ إِنَّهُمۡ فِي مِرۡيَةٖ مِّن لِّقَآءِ رَبِّهِمۡۗ أَلَآ إِنَّهُۥ بِكُلِّ شَيۡءٖ مُّحِيطُۢ
Anndee sirkooɓe ɓen no e sikke fii hawroygol e Joomi maɓɓe, Ñalnde Darngal; ɓe gomɗinaa laakaraa, ko ɗum waɗi si ɓe hebilorantaako ngal golle moƴƴe. Anndee non, Allah no huɓindorii ganndal e kattal Makko ngal, kala huunde.
Tafsiran larabci:
daga cikin fa'idodin Ayoyin wannan shafi:
• علم الساعة عند الله وحده.
Anndugol fii Darngal, ko Allah tun heerori.

• تعامل الكافر مع نعم الله ونقمه فيه تخبط واضطراب.
heeferɓe ɓen hino gollondira e neemaaji Allah ɗin jumpal e buɓɓondiral.

• إحاطة الله بكل شيء علمًا وقدرة.
Allah no fiiltiri huunde kala, ganndal e kattal.

 
Fassarar Ma'anoni Sura: Suratu Fussilat
Teburin Jerin Sunayen Surori Lambar shafi
 
Fassarar Ma'anonin Alqura'ni - الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - Teburin Bayani kan wasu Fassarori

الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

Rufewa