ការបកប្រែអត្ថន័យ ជំពូក​ អាល់ហ្ពាឡាត់ - ការអធិប្បាយសង្ខេបអំពីគម្ពីគួរអានជាភាសាអាហ្ស៊ែរី - លេខ​ទំព័រ 594 - សព្វវចនាធិប្បាយនៃគម្ពីគួរអាន

əl-Bələd

គោល​បំណងនៃជំពូក:

بيان افتقار الإنسان وكبده وسبل نجاته.

İnsanın ehtiyac və çətinlik içində olmasının, üstəlik, bundan qurtulmağı yolunun bəyan edilməsi.

---

អាយ៉ាត់: 1

لَآ أُقۡسِمُ بِهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ

Allah toxunulmaz şəhərə - çox möhtərəm Məkkəyə and içir.

អាយ៉ាត់: 2

وَأَنتَ حِلُّۢ بِهَٰذَا ٱلۡبَلَدِ

Ey Peyğəmbər! Sənin bu şəhərdə gördüyün işlər - öldürülməyə layiq olan kimsəni öldürməyin, əsir götürülməyə layiq olan kimsəni də, əsir götürməyin sənə halal sayılır.

អាយ៉ាត់: 3

وَوَالِدٖ وَمَا وَلَدَ

Uca Allah, həmçinin, bəşər valideyninə və ondan törəyən övladlara and içir.

អាយ៉ាត់: 4

لَقَدۡ خَلَقۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ فِي كَبَدٍ

Doğrusu Biz insanı, dünyada çəkdiyi çətinliklər səbəbindən onu məşəqqətlər içində xəlq etdik.

អាយ៉ាត់: 5

أَيَحۡسَبُ أَن لَّن يَقۡدِرَ عَلَيۡهِ أَحَدٞ

Yoxsa insan günah işlətdiyi zaman heç kimsənin hətta onu yaradan Rəbbinin ona gücü çatmayacağını və ondan intiqam almayacağını güman edir?!

អាយ៉ាត់: 6

يَقُولُ أَهۡلَكۡتُ مَالٗا لُّبَدًا

O deyər: "Mən saysız-hesabsız çoxlu mal-dövlət xərcləmişəm".

អាយ៉ាត់: 7

أَيَحۡسَبُ أَن لَّمۡ يَرَهُۥٓ أَحَدٌ

Yoxsa bu lovğa adam Allahın onu görmədiyini, bu mal-dövlətə görə onu haqq-hesaba çəkməyəcəyini - onu haradan qazandığını və nəyə xərclədiyini soruşmayacağını güman edir?!

អាយ៉ាត់: 8

أَلَمۡ نَجۡعَل لَّهُۥ عَيۡنَيۡنِ

Məgər Biz ona görən iki göz vermədikmi?!

អាយ៉ាត់: 9

وَلِسَانٗا وَشَفَتَيۡنِ

Həmçinin, sayəsində danışdığı bir dil və iki dodaq vermədikmi?!

អាយ៉ាត់: 10

وَهَدَيۡنَٰهُ ٱلنَّجۡدَيۡنِ

Biz ona haqq və batil yolu göstərmədikmi?!

អាយ៉ាត់: 11

فَلَا ٱقۡتَحَمَ ٱلۡعَقَبَةَ

O kimsədən, onu Cənnətdən ayıran sərt yoxuşu aşıb keşməsi üçün səy göstərməsi tələb olunur.

អាយ៉ាត់: 12

وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا ٱلۡعَقَبَةُ

Ey Peyğəmbər! Sən nə bilirsən onun üstündən aşıb Cənnətə girmək istədiyi sərt yoxuş nədir?!

អាយ៉ាត់: 13

فَكُّ رَقَبَةٍ

Bu, kişi və ya qadın olmasından aslı olmayaraq bir kölə azad etməkdir.

អាយ៉ាត់: 14

أَوۡ إِطۡعَٰمٞ فِي يَوۡمٖ ذِي مَسۡغَبَةٖ

Yaxud yeməyin az tapıldığı aclıq günündə ehtiyacı olan kimsəyə yemək verməkdir.

អាយ៉ាត់: 15

يَتِيمٗا ذَا مَقۡرَبَةٍ

Özü də, qohumluğu çatan, atasını itirmiş bir uşağa,

អាយ៉ាត់: 16

أَوۡ مِسۡكِينٗا ذَا مَتۡرَبَةٖ

Yaxud heç bir şeyi olmayan fəqirə.

អាយ៉ាត់: 17

ثُمَّ كَانَ مِنَ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلصَّبۡرِ وَتَوَاصَوۡاْ بِٱلۡمَرۡحَمَةِ

Sonra isə Allaha iman gətirənlərdən, (Allaha) itaət etməkdə, asiliklərdən çəkinməkdə və müsibətlərə səbir etməkdə bir-birinə səbirli olmağı tövsiyə edənlərdən və bir-birinə Allahın qullarına mərhəmət göstərməyi tövsiyə edənlərdən olmaqdır.

អាយ៉ាត់: 18

أُوْلَٰٓئِكَ أَصۡحَٰبُ ٱلۡمَيۡمَنَةِ

Bu xislətləri özündə cəm edən kimsələr - məhz onlar sağ tərəf sahibləridir.

ក្នុង​ចំណោម​អត្ថប្រយោជន៍​នៃអាយ៉ាត់ទាំងនេះក្នុងទំព័រនេះ:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Kölə azad etmək, ehtiyaclı olan kəslərə çətin vaxtda yemək vermək, Allaha iman gətirmək, bir-birinə səbirli olmağı və bir-birinə mərhəmət göstərməyi tövsiyə etmək, Cənnətə girmək üçün səbəblərdir.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Uca Allahın, vaxtı çatanda günün bir hissəsində Məkkəni Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) halal ediləcəyi barədə xəbər verməsi, peyğəmbərlik möcüzələrindəndir.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Allah kölə etmə yollarını daraltdıqda, kölə azad etmə yollarını genişləndirdi, beləliklə də, kölə azad etməyi, Allaha yaxınlaşdıran və günahları silib aparan əməllərdən biri etdi.