ការបកប្រែអត្ថន័យ អាយ៉ាត់ 78 ជំពូក​ អាល់កះហ្វុី - ការអធិប្បាយសង្ខេបអំពីគម្ពីគួរអានជាភាសាខ្មែរ - សព្វវចនាធិប្បាយនៃគម្ពីគួរអាន

អាយ៉ាត់: 78

قَالَ هَٰذَا فِرَاقُ بَيۡنِي وَبَيۡنِكَۚ سَأُنَبِّئُكَ بِتَأۡوِيلِ مَا لَمۡ تَسۡتَطِع عَّلَيۡهِ صَبۡرًا

ព្យាការីខហ្ទៀរក៏បានពោលទៅកាន់ព្យាការីមូសាថាៈ ការជំទាស់របស់ខ្ញុំដោយខ្ញុំមិនយកថ្លៃឈ្នួលលើការធ្វើឲ្យជញ្ជាំងត្រង់ឡើងវិញនេះ គឺជាកន្លែងដែលពួកយើងត្រូវបែកគ្នាហើយ។ ខ្ញុំនឹងបកស្រាយប្រាប់អ្នកនូវអ្វីដែលអ្នកមិនអាចអត់ធ្មត់ចំពោះអ្វីដែលអ្នកបានឃើញខ្ញុំធ្វើវានោះ។

ក្នុង​ចំណោម​អត្ថប្រយោជន៍​នៃអាយ៉ាត់ទាំងនេះក្នុងទំព័រនេះ:

• وجوب التأني والتثبت وعدم المبادرة إلى الحكم على الشيء.

• ចាំបាច់ត្រូវពិនិត្យពិចារណា ផ្ទៀងផ្ទាត់ ហើយមិនត្រូវប្រញាប់ប្រញាល់វិនិច្ឆ័យចំពោះរឿងអ្វីមួយលឿនពេកនោះឡើយ។

• أن الأمور تجري أحكامها على ظاهرها، وتُعَلق بها الأحكام الدنيوية في الأموال والدماء وغيرها.

• ជាការពិតណាស់ កិច្ចការទាំងឡាយ គឺគេវិនិច្ឆ័យវាទៅលើផ្នែកខាងក្រៅរបស់វា ហើយវាភ្ជាប់ទៅនឹងច្បាប់លោកិយចំពោះទ្រព្យសម្បត្តិ អាយុជីវិត និងផ្សេងៗទៀត។

• يُدْفَع الشر الكبير بارتكاب الشر الصغير، ويُرَاعَى أكبر المصلحتين بتفويت أدناهما.

• ការពារប្រការអាក្រក់ធំៗតាមរយៈការប្រព្រឹត្តប្រការអាក្រក់តូចៗ ហើយត្រូវពិនិត្យមើល ថាតើមួយណាដែលមានផលប្រយោជន៍ធំធេងជាងគេក្នុងចំណោមប្រការទាំងពីរនោះ។

• ينبغي للصاحب ألا يفارق صاحبه ويترك صحبته حتى يُعْتِبَه ويُعْذِر منه.

• ចាំបាច់លើអ្នកដែលរាប់អានគ្នា គឺមិនត្រូវបែកចេញពីមិត្តភក្តិរបស់ខ្លួន និងបោះបង់ការរាប់អានគ្នានោះទេ រហូតទាល់តែគេបានដាស់រំលឹកមិត្តភក្តិរបស់ពីកំហុសឆ្គងនោះជាមុនសិន។

• استعمال الأدب مع الله تعالى في الألفاظ بنسبة الخير إليه وعدم نسبة الشر إليه .

• ការប្រើប្រាស់នូវសុជីវធម៌ល្អជាមួយនឹងអល់ឡោះជាម្ចាស់នៅក្នុងការនិយាយស្តី ដោយត្រូវភ្ជាប់ប្រការដែលល្អទៅកាន់ទ្រង់ និងមិនត្រូវភ្ជាប់ប្រការដែលអាក្រក់ទៅកាន់ទ្រង់ឡើយ។

• أن العبد الصالح يحفظه الله في نفسه وفي ذريته.

• ពិតណាស់ ខ្ញុំបម្រើរបស់អល់ឡោះដែលជាអ្នកសាងទង្វើកុសលនោះ ទ្រង់នឹងការពាររូបគេ និងកូនចៅរបស់គេពីប្រការអាក្រក់ផ្សេងៗ។