وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی عەفەری * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
Suurat Al-Qankabuut
أَحَسِبَ ٱلنَّاسُ أَن يُتۡرَكُوٓاْ أَن يَقُولُوٓاْ ءَامَنَّا وَهُمۡ لَا يُفۡتَنُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَن كَانَ يَرۡجُواْ لِقَآءَ ٱللَّهِ فَإِنَّ أَجَلَ ٱللَّهِ لَأٓتٖۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
5. Yallih angaaraw qaagitaah, kay galtóh sangeela num, tokkel diggah Yalli isi ginóh ugtiyyah xagana kah hee wakti amaatele, kaadu usuk isi ginóh maxcoocá yaabbi, ken taamoomi yaaxigi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُكَفِّرَنَّ عَنۡهُمۡ سَيِّـَٔاتِهِمۡ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَحۡسَنَ ٱلَّذِي كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
7. Kaadu yeemeneeh meqe taamoomi abe marah, diggah ken umaaneená keenik duugennooh, kaadu abak sugen meqe taamoomik tayseemil ken galtenno.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوَصَّيۡنَا ٱلۡإِنسَٰنَ بِوَٰلِدَيۡهِ حُسۡنٗاۖ وَإِن جَٰهَدَاكَ لِتُشۡرِكَ بِي مَا لَيۡسَ لَكَ بِهِۦ عِلۡمٞ فَلَا تُطِعۡهُمَآۚ إِلَيَّ مَرۡجِعُكُمۡ فَأُنَبِّئُكُم بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
8. Kaadu seehadaytu isi xalcynah yamqeeh, ken amri oggolaamah kaa farrimne, seehadaytow yot agleyta haytaamah kol yingicilleenik atu ixxiga как aalle waytaamal, tohul ken nammayih amri moggolin, siinik gacsimeyná Yoo fanah akkeleeh, addunyal abak sugteenim siinih warseyyo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِنَ ٱلنَّاسِ مَن يَقُولُ ءَامَنَّا بِٱللَّهِ فَإِذَآ أُوذِيَ فِي ٱللَّهِ جَعَلَ فِتۡنَةَ ٱلنَّاسِ كَعَذَابِ ٱللَّهِۖ وَلَئِن جَآءَ نَصۡرٞ مِّن رَّبِّكَ لَيَقُولُنَّ إِنَّا كُنَّا مَعَكُمۡۚ أَوَلَيۡسَ ٱللَّهُ بِأَعۡلَمَ بِمَا فِي صُدُورِ ٱلۡعَٰلَمِينَ
10. Kaadu sinaamak Yallal neemeneh iyya mari yan, tokkel koros Yallal yeemeneenimih sabbatah adá ken abtek, sinam keenit abta adá Yallih digaaláh innah tet beetaanaah, diinik korraaqan. Kaadu nabiyow ku-Rabbik cató temeetek diggah nanu moominiiney qokoluh siinilluk sugne axceloonuk, Yalli isi ginóh sorkocó baxitteh addat taniimih ixxigah ummaan numuk yaysi hinnaa? yeey yaysi kinnih.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَيَعۡلَمَنَّ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَلَيَعۡلَمَنَّ ٱلۡمُنَٰفِقِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ ٱتَّبِعُواْ سَبِيلَنَا وَلۡنَحۡمِلۡ خَطَٰيَٰكُمۡ وَمَا هُم بِحَٰمِلِينَ مِنۡ خَطَٰيَٰهُم مِّن شَيۡءٍۖ إِنَّهُمۡ لَكَٰذِبُونَ
12. Koroosite mari yeemene marak ni-gita katayaay, sin dambitte nanu akkuqennok iyyen, usun ken dambittek-tu yakkuqe mara hinnon, diggah usun iyyaanamal dirableelá.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَيَحۡمِلُنَّ أَثۡقَالَهُمۡ وَأَثۡقَالٗا مَّعَ أَثۡقَالِهِمۡۖ وَلَيُسۡـَٔلُنَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ عَمَّا كَانُواْ يَفۡتَرُونَ
13. Ka adu diggah sinni dambitte akkuqe loonuuh, Yallih gitak makkoysen marih dambitte sinni dambittê luk akkuqe Ion, kaadu diggah qhiyaamáh ayró ginnaasitak sugen diraabittek esserime-lon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا نُوحًا إِلَىٰ قَوۡمِهِۦ فَلَبِثَ فِيهِمۡ أَلۡفَ سَنَةٍ إِلَّا خَمۡسِينَ عَامٗا فَأَخَذَهُمُ ٱلطُّوفَانُ وَهُمۡ ظَٰلِمُونَ
14.Nummah Nabii Nuuc kay mara fan kaa rubneeh, ken addal alfi liggiday kontom liggida sinni ken seecak suge Yallal yaamineenim keh, tokkel kaa cineeniih, Yalli tuufaanat (woh maggo leey Yalli Nabii Nuuc mara edde bayse) ken bayse usun sinni nafsi yudlumc marah anuk.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡثَٰنٗا وَتَخۡلُقُونَ إِفۡكًاۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ تَعۡبُدُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ لَا يَمۡلِكُونَ لَكُمۡ رِزۡقٗا فَٱبۡتَغُواْ عِندَ ٱللَّهِ ٱلرِّزۡقَ وَٱعۡبُدُوهُ وَٱشۡكُرُواْ لَهُۥٓۖ إِلَيۡهِ تُرۡجَعُونَ
17.Cagalah isin Yallak kalah taqbudeenim manton diraabah yallitte axcuk ginnaasittan numtin- wellitte akke waytek. diggah Yallak kalah taqbuden mari sin yarzuqhem maduuda, toysa rizqhi Yallih xaqul gurrusaay, Kaa uqbudaay, Kaa faatita, dubuk Kaa fan gacsimctton rabtecniik gecral cisab kee galtóh.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِن تُكَذِّبُواْ فَقَدۡ كَذَّبَ أُمَمٞ مِّن قَبۡلِكُمۡۖ وَمَا عَلَى ٱلرَّسُولِ إِلَّا ٱلۡبَلَٰغُ ٱلۡمُبِينُ
18. Kaadu sinaamey Ni-farmoyta Mucammad ﷺ dirabbosseenik, nummah siinik naharat sugte ummoota sinni farmoytit dirabbosseh, kaadu Ni- farmoyta Mucammadal baxxaqqa-le gudduysiyyak-sá tanim matan.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ سِيرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱنظُرُواْ كَيۡفَ بَدَأَ ٱلۡخَلۡقَۚ ثُمَّ ٱللَّهُ يُنشِئُ ٱلنَّشۡأَةَ ٱلۡأٓخِرَةَۚ إِنَّ ٱللَّهَ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٞ
20. Nabiyow rabccniik lakal ugutoonu waanam dirabboysa marak baaxô bagul gexaay, Yalli ginó elle qimbise inna wagita keenik ixxic, tohuk lakal Yalli ellecabô ginó qimbisa naharsi ginó elle qimbise innal qhiyaamah ayró, diggah Yalli ummaan iimih dudda-li.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَنتُم بِمُعۡجِزِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِي ٱلسَّمَآءِۖ وَمَا لَكُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ مِن وَلِيّٖ وَلَا نَصِيرٖ
22. Kaadu sinaamey isin baaxól Nee mataanissaanaay, qaraanal Nee mataanissan, kaadu Yallak kalah hebeltoh awlaytu mantoonuuy, hebeltó cateynay Ni-digaalák sin cata manton.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱقۡتُلُوهُ أَوۡ حَرِّقُوهُ فَأَنجَىٰهُ ٱللَّهُ مِنَ ٱلنَّارِۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٖ لِّقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
24.Nabii Ibraahim isi mara Yallah seece waqdi, kay mari kaal gacseh yenem mali, mariiy marak keenik kaa qida hinnay girât kaa cararisa iyyaanam akke waytek, tokkel girât kaa qideeniih, tokkel Yalli girák kaa naggoyseh, diggah tohut yaamine marah astooti tan.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَ إِنَّمَا ٱتَّخَذۡتُم مِّن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡثَٰنٗا مَّوَدَّةَ بَيۡنِكُمۡ فِي ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَاۖ ثُمَّ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ يَكۡفُرُ بَعۡضُكُم بِبَعۡضٖ وَيَلۡعَنُ بَعۡضُكُم بَعۡضٗا وَمَأۡوَىٰكُمُ ٱلنَّارُ وَمَا لَكُم مِّن نَّٰصِرِينَ
25.Kaadu Nabii Ibraahim isi marak iyyeh; isin cagalah Yallak kalah qibaadáh haysitteenim numtin- wellitte, addunyâ manol sin fanal kacni dabqamkeh iyyaanama tet kah haysitteenim, tohuk lakat qhiyaamáh ayró mariiy-maral siinik koroositaah, mariiy mara siinik abaaraah mariiy-marak bari siinik yakke. Kaadu girá siinik orbeynaay, cateynittey girä culimik sin çatta manton.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ فَـَٔامَنَ لَهُۥ لُوطٞۘ وَقَالَ إِنِّي مُهَاجِرٌ إِلَىٰ رَبِّيٓۖ إِنَّهُۥ هُوَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ
26.Tokkel Nabii Luut, Nabii Ibraahim nummayseeh, kay diini kataate, kaadu Nabii Ibraahim diggah anu inni Rabbi fan guuruma kay kacnih sangeelih iyye, diggah Yalli mayso- li, naggaara.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ إِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ وَجَعَلۡنَا فِي ذُرِّيَّتِهِ ٱلنُّبُوَّةَ وَٱلۡكِتَٰبَ وَءَاتَيۡنَٰهُ أَجۡرَهُۥ فِي ٱلدُّنۡيَاۖ وَإِنَّهُۥ فِي ٱلۡأٓخِرَةِ لَمِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ
27.Kaadu Nabii Ibraahim Ni-sabbatah guurumeemih Iscaaqh deqsita baxa kaah neceeh, kay baxih baxa Yaq-qhuub kaah necee kaadu nubuwwannuu kee kitab kay samadah necee, kaadu addunyal kay galtó kaah neceeh, diggah usuk akeeral meqe marih loowot yan.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلُوطًا إِذۡ قَالَ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلۡفَٰحِشَةَ مَا سَبَقَكُم بِهَا مِنۡ أَحَدٖ مِّنَ ٱلۡعَٰلَمِينَ
28.Kaadu nabiyow Ni-farmoyta Luut keenih cus, isi marak iyye waqdi; diggah isin qaxumaané kak gufti toofee taama abtan, ama uma taamá ginók (inșii kee ginnik) hebeltô num siinik tet maakaminna.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَئِنَّكُمۡ لَتَأۡتُونَ ٱلرِّجَالَ وَتَقۡطَعُونَ ٱلسَّبِيلَ وَتَأۡتُونَ فِي نَادِيكُمُ ٱلۡمُنكَرَۖ فَمَا كَانَ جَوَابَ قَوۡمِهِۦٓ إِلَّآ أَن قَالُواْ ٱئۡتِنَا بِعَذَابِ ٱللَّهِ إِن كُنتَ مِنَ ٱلصَّٰدِقِينَ
29.Diggaak isin labhal fidóh orobtaanaah, gexentak gita targiqeeniih sin aroocay elle walaltaanal qaxumaané-le taamoomi abtaanaa? tokkel kay mari kaal gacseh yanim mali Yallih digaalá neh bah iyyaanam akke waytek numma yacee marih num tekkek.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ رَبِّ ٱنصُرۡنِي عَلَى ٱلۡقَوۡمِ ٱلۡمُفۡسِدِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَمَّا جَآءَتۡ رُسُلُنَآ إِبۡرَٰهِيمَ بِٱلۡبُشۡرَىٰ قَالُوٓاْ إِنَّا مُهۡلِكُوٓاْ أَهۡلِ هَٰذِهِ ٱلۡقَرۡيَةِۖ إِنَّ أَهۡلَهَا كَانُواْ ظَٰلِمِينَ
31.Kaadu Ni-farmoytit (Malayka kinnuk) Nabii Ibraahimih Iscaaqh deqsita baxi yaabaku waah, lakal Iscaaqh baxi Yaq-qhuub yaabaku waamal kaa aytikumusak temeete waqdi, diggah Malayka nanu magaalah mara (Nabii Luut magaalah mara kinnuk) baysenno itte, diggah tet mari daalimiinih sugccnimih sabbatah.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ إِنَّ فِيهَا لُوطٗاۚ قَالُواْ نَحۡنُ أَعۡلَمُ بِمَن فِيهَاۖ لَنُنَجِّيَنَّهُۥ وَأَهۡلَهُۥٓ إِلَّا ٱمۡرَأَتَهُۥ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
32.Nabii Ibraahim Malaykak iyyeh: diggah Nabii Luut tet addal yaniih, usuk daalimiinit (koros kinnuk) mayanak, mannal bayissaanaah magaalâ mara usuk tet addal anuk, Nanu tet addal yan marat ixxigah kok nayseh kaak itte Malayka, diggah kaa kee kay buxah maraay kaa nummayse mara finqak naggoysenno, kay barray raaqe mará luk raqteeh finqitte akke waytek.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَمَّآ أَن جَآءَتۡ رُسُلُنَا لُوطٗا سِيٓءَ بِهِمۡ وَضَاقَ بِهِمۡ ذَرۡعٗاۖ وَقَالُواْ لَا تَخَفۡ وَلَا تَحۡزَنۡ إِنَّا مُنَجُّوكَ وَأَهۡلَكَ إِلَّا ٱمۡرَأَتَكَ كَانَتۡ مِنَ ٱلۡغَٰبِرِينَ
33.Kaadu Ni-farmoytit (Malayka kinnuk) Nabii Luutul temeete waqdi, ken sabbatah rookiteeh kaxxam ceyteeh seehada ken yekkeleh isi marih umaané yaaxigeemih sabbatah, atu neh mameesitinaay, marookitin nanu diggah koo kee ku-buxah mara finqak naggoysennok kaak iyyen, ku-barray raaqe marat raqtey finqite marâ luk finqitte akke waytek.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِلَىٰ مَدۡيَنَ أَخَاهُمۡ شُعَيۡبٗا فَقَالَ يَٰقَوۡمِ ٱعۡبُدُواْ ٱللَّهَ وَٱرۡجُواْ ٱلۡيَوۡمَ ٱلۡأٓخِرَ وَلَا تَعۡثَوۡاْ فِي ٱلۡأَرۡضِ مُفۡسِدِينَ
36.Kaadu Madyan marah ken toobokoyta Nabii Shuqeybi keenih rubne, tokkel yi-maraw Yalla dibuk uqbudaay, abtan qibaadât ellecaboh ayróh galtó qaagita keenik iyye, kaadu baaxó mabaysina, baaxó umaanét baysa mara tikki itteenih.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَعَادٗا وَثَمُودَاْ وَقَد تَّبَيَّنَ لَكُم مِّن مَّسَٰكِنِهِمۡۖ وَزَيَّنَ لَهُمُ ٱلشَّيۡطَٰنُ أَعۡمَٰلَهُمۡ فَصَدَّهُمۡ عَنِ ٱلسَّبِيلِ وَكَانُواْ مُسۡتَبۡصِرِينَ
38.Kaadu Qaad kee Samuud deqsita тага finqisneeh, nummah keenit abne finqi siinih baxxaqqa iyye ken buxaaxiy baytey keenik foyyah raqtel. Kaadu sheetan ken uma taamoomi keenit bilqiseeh, cakki gitak ken waaseh, usun sinni koroosannuu kee sinni uma taamoomi yable marah sugeenih immay woh nummayse mara makkon sinni nafsi-fayxi kataateenikkal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَٰرُونَ وَفِرۡعَوۡنَ وَهَٰمَٰنَۖ وَلَقَدۡ جَآءَهُم مُّوسَىٰ بِٱلۡبَيِّنَٰتِ فَٱسۡتَكۡبَرُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَمَا كَانُواْ سَٰبِقِينَ
39. Kaadu nummah Qhaaruunuuy, Firqawnaay, Haamaan finqisneh, nummah Nabii Muusa baxxaqqooqi-le astooti luk keenih yemeete. Tokkel baaxô bagul yaamineenimik kaxxa mariiniteeniih, nek yassaqqe mara makkon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَكُلًّا أَخَذۡنَا بِذَنۢبِهِۦۖ فَمِنۡهُم مَّنۡ أَرۡسَلۡنَا عَلَيۡهِ حَاصِبٗا وَمِنۡهُم مَّنۡ أَخَذَتۡهُ ٱلصَّيۡحَةُ وَمِنۡهُم مَّنۡ خَسَفۡنَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ وَمِنۡهُم مَّنۡ أَغۡرَقۡنَاۚ وَمَا كَانَ ٱللَّهُ لِيَظۡلِمَهُمۡ وَلَٰكِن كَانُوٓاْ أَنفُسَهُمۡ يَظۡلِمُونَ
40. Toysa ama uma maray cddc yabnck kulli num keenik le-dambih sabbatah finqisne, tokkel arruuqi edde yan gibdi caacay elle rubne mari keenit yanih (Nabii Luut mara kinnuk) kaadu gibdi xongló tibbixeeh, tootoke mari keenit yanih (Nabii Saalic maraa kee Nabii Shuqeybi mara kinnuk). kaadu baaxó elle qanxisneeh nunxuqsuuse mari keenit yanih (Qhaaruun kinnuk) kaadu lee kee badat xuumusne mari keenit yanih (Nabii Nuuc maraay firqownaa kee kay mara kinnuk). kaadu Yalli ama mara dambi maleh dulmih finqise Rabbi mäkko, kinnih ikkal usun sinni nafsi sinnih yudlume marah sugen Yallal koroositeeniih, ambiya dirabboyseenimih sabbatah.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَثَلُ ٱلَّذِينَ ٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ أَوۡلِيَآءَ كَمَثَلِ ٱلۡعَنكَبُوتِ ٱتَّخَذَتۡ بَيۡتٗاۖ وَإِنَّ أَوۡهَنَ ٱلۡبُيُوتِ لَبَيۡتُ ٱلۡعَنكَبُوتِۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
41. Yallak kalah numtin-wellitte awlah haysite marih ceelallo, Qaróy tu teetih xiqewaa qari haysitteh ceelalloh inna. Kaadu diggah qarwak boolah umah yan qari qarô qari kinni. Toh aaxaginnoonuy awlah ken haysitak manannon.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
خَلَقَ ٱللَّهُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ بِٱلۡحَقِّۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَةٗ لِّلۡمُؤۡمِنِينَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱتۡلُ مَآ أُوحِيَ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَأَقِمِ ٱلصَّلَوٰةَۖ إِنَّ ٱلصَّلَوٰةَ تَنۡهَىٰ عَنِ ٱلۡفَحۡشَآءِ وَٱلۡمُنكَرِۗ وَلَذِكۡرُ ٱللَّهِ أَكۡبَرُۗ وَٱللَّهُ يَعۡلَمُ مَا تَصۡنَعُونَ
45. Nabiyow wacyik kol obsimtem kitaabak (Qhuraan kitab kinnuk) ikriyaay elle taamitaay, salat soolis elle faxxiima innal, diggah salat qaxuma taamáa kee ceelewaytok waasah, Yallih cusiyyi kulliimik nabaah muxxóh yayseh, kaadu Yalli isin abba haytaanam yaaxigeh umaanék maqaanék, tohul sin gaițele.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ وَلَا تُجَٰدِلُوٓاْ أَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ إِلَّا بِٱلَّتِي هِيَ أَحۡسَنُ إِلَّا ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ مِنۡهُمۡۖ وَقُولُوٓاْ ءَامَنَّا بِٱلَّذِيٓ أُنزِلَ إِلَيۡنَا وَأُنزِلَ إِلَيۡكُمۡ وَإِلَٰهُنَا وَإِلَٰهُكُمۡ وَٰحِدٞ وَنَحۡنُ لَهُۥ مُسۡلِمُونَ
46. Moominiiney kitab mara (yahuud kee nasaara kinnuk) ma-giddiyina tayse maxcóy qaxmeqet ken giddiytan sin akke waytek, keenik dulmi abeeh cakki gitak daggaaweeh, muslimiinih wiilih yan mari koh raaqay immay. Woo marat qeebi aba Yalla nummassa haanam fan hinnay gabbará acuwwu haanam fan. Kaadu Nel obsime Qhuraanal neemeneeh, siinil obsime Tawraat kee Injiilil neemeneh kaadu ni-Yallaa kee sin Yalla inkittuuy, nanu kaah nuqunxeeh kay amri oggollah ixxica.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَذَٰلِكَ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَۚ فَٱلَّذِينَ ءَاتَيۡنَٰهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ يُؤۡمِنُونَ بِهِۦۖ وَمِنۡ هَٰٓؤُلَآءِ مَن يُؤۡمِنُ بِهِۦۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلۡكَٰفِرُونَ
47. Kaadu nabiyow tonnaah Qhuraan kitab kol oobisneh dumi farmoytiitil kitooba kah oobisne innah, tokkel kitab kah necee mari kaa nummayseh (Qhuraan kinnuk) kaadu ama Qarabak kaa nummaysa mari yaniih, ni-aayoota yangadde mari mayan korosuh yan тага akke waytek.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا كُنتَ تَتۡلُواْ مِن قَبۡلِهِۦ مِن كِتَٰبٖ وَلَا تَخُطُّهُۥ بِيَمِينِكَۖ إِذٗا لَّٱرۡتَابَ ٱلۡمُبۡطِلُونَ
48. Nabiyow kaak duma (Qhuraan kinnuk) hebeltö kitab akriyak masuginnitooy, hebeltö curuuf kaak isi migdat aktabuk masuginnito. Wacyi kol oobak duma akriyee kee hinnay aktube takkeemil, toysa koros Qhuraan Yallih garik yemeeteemit shakkitak ten.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بَلۡ هُوَ ءَايَٰتُۢ بَيِّنَٰتٞ فِي صُدُورِ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡعِلۡمَۚ وَمَا يَجۡحَدُ بِـَٔايَٰتِنَآ إِلَّا ٱلظَّٰلِمُونَ
49. Wonna hinnay Qhuraan usuk baxxaqqa itta aayootay qilmi kah yontocowwime marih alilwat tani kaadu ni-aayoota tangaddem matan daalimiinih yan mara akke waytek.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُواْ لَوۡلَآ أُنزِلَ عَلَيۡهِ ءَايَٰتٞ مِّن رَّبِّهِۦۚ قُلۡ إِنَّمَا ٱلۡأٓيَٰتُ عِندَ ٱللَّهِ وَإِنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ
50. Koros kay Rabbik astooti (Nabii Saalic alaay, Nabii Muusä caxxih innah tan astáy tambullee kinnuk) macah kaal obsime wayteeh itte. Nabiyow keenik ixxic; cagalah astooti Yallih garil taniih, faxek tet oobisaah, faxek tet waasah. Cagalah anu baxxaqqa-le meesiiséy Yallih digaalák sin meesiisa kinniyo.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَكۡفِهِمۡ أَنَّآ أَنزَلۡنَا عَلَيۡكَ ٱلۡكِتَٰبَ يُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَرَحۡمَةٗ وَذِكۡرَىٰ لِقَوۡمٖ يُؤۡمِنُونَ
51. Kaadu nabiyow Nanu diggah keenil yankirriyime kitab kol oobisnam ken (koros kinnuk) maxiqtaa astáh, diggah woo Qhuraanat nacrur kee kassis edde yan Yallal yeemene marah.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ كَفَىٰ بِٱللَّهِ بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡ شَهِيدٗاۖ يَعۡلَمُ مَا فِي ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۗ وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ وَكَفَرُواْ بِٱللَّهِ أُوْلَٰٓئِكَ هُمُ ٱلۡخَٰسِرُونَ
52. Yoo kee sin fan Yalli sumaaqah xiqah anu kay farmoyta kinniyooh, nummal emeeteemih keenik ixxic. Yalli qaranwaa kee baaxól tanim inkih yaaxigeh, dccdal nummayseeh Yallal koroosite mari, woo mari usun kasaarite тага addunyaay akceral.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَسۡتَعۡجِلُونَكَ بِٱلۡعَذَابِ وَلَوۡلَآ أَجَلٞ مُّسَمّٗى لَّجَآءَهُمُ ٱلۡعَذَابُۚ وَلَيَأۡتِيَنَّهُم بَغۡتَةٗ وَهُمۡ لَا يَشۡعُرُونَ
53. Nabiyow a koros a-nee edde meesissa digaalá neh baaha axcuk kot tasissike anqasah, Yalli digaaláh muggaqsime wakti keenih xageh sugewannay esseren digaalá keenih amaatuk ten kaadu diggah woo digaalá garciik usun aaxigekal keenit amaatele.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۖ ثُمَّ إِلَيۡنَا تُرۡجَعُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ لَنُبَوِّئَنَّهُم مِّنَ ٱلۡجَنَّةِ غُرَفٗا تَجۡرِي مِن تَحۡتِهَا ٱلۡأَنۡهَٰرُ خَٰلِدِينَ فِيهَاۚ نِعۡمَ أَجۡرُ ٱلۡعَٰمِلِينَ
58. Kaadu yeemeneeh mcqe taamoomi abbaasite mara, diggah jannatal fayya itta qarway weeqaytitte guba как gexxal ken oobisenno kaal waarak, manxu meqe galtóoy meqem taamite marih galtó jannatal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَأَيِّن مِّن دَآبَّةٖ لَّا تَحۡمِلُ رِزۡقَهَا ٱللَّهُ يَرۡزُقُهَا وَإِيَّاكُمۡۚ وَهُوَ ٱلسَّمِيعُ ٱلۡعَلِيمُ
60. Mutuccu ittaamay isi rizqhi assukuqqe waytaah orbissam duude wayta magide takkeeh (ma axxulleeh)? Valii tet yarzuqheeh, sin yarzuqheh kaadu Usuk sin maxcooca yaabbi, sin abtoota yaaxigi.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّنۡ خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَسَخَّرَ ٱلشَّمۡسَ وَٱلۡقَمَرَ لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُۖ فَأَنَّىٰ يُؤۡفَكُونَ
61. Nabiyow ama koros qaranwaa kee baaxó iyyi gineeh, ayróo kee alsá iyyi qaneeh axcuk ken essertek diggah Yalla axcelon. Toysa diggah Yallal yaamineenimik mannal daggaawaanaah mannal dirabboysaanaah woh yeelemeeniik gamadal.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَئِن سَأَلۡتَهُم مَّن نَّزَّلَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ مَآءٗ فَأَحۡيَا بِهِ ٱلۡأَرۡضَ مِنۢ بَعۡدِ مَوۡتِهَا لَيَقُولُنَّ ٱللَّهُۚ قُلِ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يَعۡقِلُونَ
63. Kaadu Nabiyow qaraanak lee oobisseeh baaxó is-rabteek gamadal edde tuynuwweem miyyaay axcuk ken essertek, diggah Yalla axcelon aalamuk, sumaq siinil sooleemih Yalli fayla le keenik ixxic, tonna hinnay keenik maggo mari amahal ma kaskassoowa.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا هَٰذِهِ ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا لَهۡوٞ وَلَعِبٞۚ وَإِنَّ ٱلدَّارَ ٱلۡأٓخِرَةَ لَهِيَ ٱلۡحَيَوَانُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ
64. Kaadu A addunyah mano tu-hinna, digir kee doklá akke waytek, kaadu diggah akeerâ dabqi nummâ manoy rabi elle aneewaa teeti, sinam woh aaxaguk suginnay addunyá dooritak manannon akeerak.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِذَا رَكِبُواْ فِي ٱلۡفُلۡكِ دَعَوُاْ ٱللَّهَ مُخۡلِصِينَ لَهُ ٱلدِّينَ فَلَمَّا نَجَّىٰهُمۡ إِلَى ٱلۡبَرِّ إِذَا هُمۡ يُشۡرِكُونَ
65. Toysa koros dawaanikit korta waqdi xuumiyyak (sutiyyak) meesiteenik, Yalla kallacan dooqá kaah caglisak, tokkel Yalli badak ken naggossu heeh barri fan ken bukku haa waqdi, usun too waqdi agleyta kaat haanaah, sinni koroosannuh gacan.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا جَعَلۡنَا حَرَمًا ءَامِنٗا وَيُتَخَطَّفُ ٱلنَّاسُ مِنۡ حَوۡلِهِمۡۚ أَفَبِٱلۡبَٰطِلِ يُؤۡمِنُونَ وَبِنِعۡمَةِ ٱللَّهِ يَكۡفُرُونَ
67. Kaadu a koros nanu diggah Макка caramay saayah yani keenih abneeh, keenik derfal sinam qawwimtaah, ken qidak seelabak saay waanam mayablaanaa? Tokkel usun deedal numtin-wellitte nummaysaanaah, Yallih niqmatay Yalli ken caglisel koroositaanaa?
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبًا أَوۡ كَذَّبَ بِٱلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُۥٓۚ أَلَيۡسَ فِي جَهَنَّمَ مَثۡوٗى لِّلۡكَٰفِرِينَ
68. Yallal dirab ginnaasiteeh, hinnay Yalli Nabii Mucammad edde ruube cakki kaah yemeete waqdi cakki dirabboyse numuk dulmih iyyi gacaah? (num magaca) korosuh jahannam giráh addal orbeyná matana innaa? (diggaluk tanih).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی عەفەری - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی عەفەری، وەرگێڕان: کۆمەڵێک لە زانایان بەسەرپەرشتیاری شێخ مەحمود عبدالقادر، 1441 ك .