وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی ئازەری بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وَإِذَا حُشِرَ ٱلنَّاسُ كَانُواْ لَهُمۡ أَعۡدَآءٗ وَكَانُواْ بِعِبَادَتِهِمۡ كَٰفِرِينَ
Bütlərin dünyada insanlara heç bir fayda verməməsindən əlavə, insanlar qiyamət günü bir yerə toplanacaqları zaman bütlər onlara ibadət edən kimsələrə düşmən kəsiləcək, həmin insanlardan uzaq duracaq və o insanların onlara ibadətindən xəbərsiz olduqlarını bildirəcəklər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلۡحَقِّ لَمَّا جَآءَهُمۡ هَٰذَا سِحۡرٞ مُّبِينٌ
Rəsulumuza nazil edilən ayələrimiz onlara oxunduğu zaman, Quranı inkar edən kafirlər onun öz peyğəmbərləri vasitəsilə göndərildiyini görüb: “Bu, Allah tərəfindən göndərilən vəhy deyil, bu açıq-aydın bir sehrdir!” – deyirlər
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۖ قُلۡ إِنِ ٱفۡتَرَيۡتُهُۥ فَلَا تَمۡلِكُونَ لِي مِنَ ٱللَّهِ شَيۡـًٔاۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَا تُفِيضُونَ فِيهِۚ كَفَىٰ بِهِۦ شَهِيدَۢا بَيۡنِي وَبَيۡنَكُمۡۖ وَهُوَ ٱلۡغَفُورُ ٱلرَّحِيمُ
Yoxsa o müşriklər: “Muhəmməd bu Quranı özündən uydurmuş, sonra da onu Allaha nisbət etmişdir!” – deyirlər?! Ey Peyğəmbər! Onlara de: “Əgər mən onu özümdən uydurmuşamsa, siz heç bir tədbirlə məni Allahın əzabından qurtara bilməzsiniz. Elə isə mən Allaha qarşı yalan uydurmaqla öz əllərimlə özümü necə əzaba sürükləyə bilərəm?! Allah sizin Qurana tənə vuraraq lağa qoyduğunuzu və mənə məzəmmət etdiyiniz daha yaxşı bilir. Mənimlə sizin aranızda Allahın şahid olması kifayətdir. O Öz qullarından günahlarına görə tövbə edən kimsələri Bağışlan və onlara Rəhm edəndir”.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ مَا كُنتُ بِدۡعٗا مِّنَ ٱلرُّسُلِ وَمَآ أَدۡرِي مَا يُفۡعَلُ بِي وَلَا بِكُمۡۖ إِنۡ أَتَّبِعُ إِلَّا مَا يُوحَىٰٓ إِلَيَّ وَمَآ أَنَا۠ إِلَّا نَذِيرٞ مُّبِينٞ
Ey Peyğəmbər! Sənin peyğəmbərliyini yalan sayan o müşriklər de: “Mən Allahın göndərdiyi ilk elçi deyiləm ki, mənim sizi (haqqa) dəvət etməyimə təəccüb edirsiniz. Məndən əvvəl neçə-neçə elçilər gəlib-getmişdir. Mən, Allahın bu dünyada mənə və sizə nələr edəcəyini bilmirəm. Mən ancaq Allahın mənə vəhy etdiyinə tabe oluram və ancaq Onun nazil etdiyi vəhyə müvafiq olan sözü danışır, yaxud ona uyğun hərəkət edirəm. Mən sadəcə sizi Allahın əzabı ilə açıq-aşkar qorxudan bir peyğəmbərəm!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ أَرَءَيۡتُمۡ إِن كَانَ مِنۡ عِندِ ٱللَّهِ وَكَفَرۡتُم بِهِۦ وَشَهِدَ شَاهِدٞ مِّنۢ بَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ عَلَىٰ مِثۡلِهِۦ فَـَٔامَنَ وَٱسۡتَكۡبَرۡتُمۡۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
Ey Peyğəmbər! Haqq yalan sayanlara de: “Bir deyin görək, əgər bu Quran Allah tərəfindəndirsə və siz də onu inkar etmisinizsə, İsrail oğullarından da bir şahid bu kitab barədə Tövratda varid olan xəbərlərə etimad edərək onun Allahdan nazil olduğuna şahidlik edib ona iman gətirib, siz isə ona iman gətirməyə təkəbbür göstərmisinizsə, o halda siz zalım sayılmırsınızmı?! Şübhəsiz ki, Allah zalım qövmü haqq yönəlməyə müvəffəq etməz!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُواْ لَوۡ كَانَ خَيۡرٗا مَّا سَبَقُونَآ إِلَيۡهِۚ وَإِذۡ لَمۡ يَهۡتَدُواْ بِهِۦ فَسَيَقُولُونَ هَٰذَآ إِفۡكٞ قَدِيمٞ
Qurana və peyğəmbərinin gətirdiyinə küfr edən kimsələr iman gətirənlərə dedilər: “Əgər Muhəmmədin gətirdiyi risalət xeyirə yönəldən bir haqq olsaydı, o zaman bu kasıblar, kölələr və zəiflər bu işdə bizi qabaqlaya bilməzdilər!” Onlar peyğəmbərlərinin gətirdiyi doğru yola gəlmədikləri üçün deyəcəklər ki: “Onun bizə gətirdiyi din köhnə yalandır və biz bu yalana tabe olan deyilik!”
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمِن قَبۡلِهِۦ كِتَٰبُ مُوسَىٰٓ إِمَامٗا وَرَحۡمَةٗۚ وَهَٰذَا كِتَٰبٞ مُّصَدِّقٞ لِّسَانًا عَرَبِيّٗا لِّيُنذِرَ ٱلَّذِينَ ظَلَمُواْ وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُحۡسِنِينَ
Bu Qurandan əvvəl Allahın Musaya (aleyhissəlam) nazil etdiyi, haqq yolu göstərən bir rəhbər və İsrail oğullarından iman gətirib tabe olanlar üçün bir mərhəmət sayılan Tövrat var idi. Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) nazil edilmiş bu Quran isə, Allaha şərik qoşmaq və günah işlər görməklə özlərinə zülm edən kimsələri qorxutmaq, habelə, həm Xaliqlə, həm də məxluqla öz arasında olan əlaqələrini düzəldən yaxşı əməl sahiblərinə müjdə vermək üçün, ərəb dilində nazil edilmiş və əvvəlkiləri təsdiq edən bir kitabdır.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱلَّذِينَ قَالُواْ رَبُّنَا ٱللَّهُ ثُمَّ ٱسۡتَقَٰمُواْ فَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Həqiqətən də: “Rəbbimiz Allahdır və bizim Ondan başqa rəbbimiz yoxdur!” – deyib, sonra iman gətirib saleh əməl edənlərə nə axirətdə qarşılaşacaqları işlərdə bir qorxu olar, nə də bu dünyada əldə etmədikləri və sonraya saxladıqları nəsiblərinə görə kədərlənərlər.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• كل من عُبِد من دون الله ينكر على من عبده من الكافرين.
Allahdan başqa kimə ibadət edilərsə, o kimsə ona ibadət edən kafirlərin ona ibadət etmələrini inkar edəcəkdir.
• عدم معرفة النبي صلى الله عليه وسلم بالغيب إلا ما أطلعه الله عليه منه.
Allahın Peyğəmbərə (səllallahu aleyhi və səlləm) öyrətdiyi qeyb elmindən başqa onun qeybdən heç bir şey bilməməsi.
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی ئازەری بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
لە لایەن ناوەندی تەفسیر بۆ خوێندنەوە قورئانیەکان.