وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی سورەتی القلم - الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

Simoore kuɗol (al-qalam)

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:

شهادة الله للنبي بحسن الخُلق، والدفاع عنه وتثبيته.

Alla ina seedano Annabi moƴƴude jikku e duñande Mbo e tabitinde Mbo.

---

ئایه‌تی: 1

نٓۚ وَٱلۡقَلَمِ وَمَا يَسۡطُرُونَ

Nuun : Haala fii sugu ɗee kalfe yawtiino ka fuɗɗorde cortewol Al-Baqarah. Allah woondirii ɗoo karambol, O woondiri kadi ko yimɓe ɓen winndirta kon karammbi maɓɓe ɗin.

ئایه‌تی: 2

مَآ أَنتَ بِنِعۡمَةِ رَبِّكَ بِمَجۡنُونٖ

Aan Nulaaɗo a wonaa kaangaaɗo, sabu ko Allah neeminir-maa kon Annabaaku. Aan ko a danndiiɗo e feetere nde ɓee sirkooɓe siforte.

ئایه‌تی: 3

وَإِنَّ لَكَ لَأَجۡرًا غَيۡرَ مَمۡنُونٖ

Ko pellet, hino woodan-maa mbarjaari ndi taƴondirtaa e ko dokkal hay gooto e dow Ma sabu kon ronnditagol nulal ngal e yimɓe ɓen.

ئایه‌تی: 4

وَإِنَّكَ لَعَلَىٰ خُلُقٍ عَظِيمٖ

E ko pellet, hiɗa e jikku mawngu ngu Alqur'aana ardi e mun. Ko a jikkinirɗo ko woni e mayre kon e mbaadi timmundi.

ئایه‌تی: 5

فَسَتُبۡصِرُ وَيُبۡصِرُونَ

Aray nde tinaa an, ɓee fennooɓe kadi yi'a.

ئایه‌تی: 6

بِأَييِّكُمُ ٱلۡمَفۡتُونُ

Ñalnde goonga feeñata, anndoton ko hommbo e mo'on woni haangaaɗo.

ئایه‌تی: 7

إِنَّ رَبَّكَ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَن ضَلَّ عَن سَبِيلِهِۦ وَهُوَ أَعۡلَمُ بِٱلۡمُهۡتَدِينَ

Pellet, ko Joomi maa an Nulaaɗo ɓuri anndude ooñiiɗo on e laawol Makko ngol, ko Kanko kadi ɓuri anndude feewuɓe ɓen. Himo anndi ko kamɓe woni majjuɓe ɓen, an woni feewuɗo e laawol Makko ngol.

ئایه‌تی: 8

فَلَا تُطِعِ ٱلۡمُكَذِّبِينَ

An Nulaaɗo, wata a tewto fennooɓe ko adduɗaa kon.

ئایه‌تی: 9

وَدُّواْ لَوۡ تُدۡهِنُ فَيُدۡهِنُونَ

Hiɓe yiɗi si a newantono ɓe e innde diina, kamɓe kadi ɓe newano-maa.

ئایه‌تی: 10

وَلَا تُطِعۡ كُلَّ حَلَّافٖ مَّهِينٍ

Wata a tewto kadi kala ɗuuɗuɗo woondirgol meere, hoyɗo.

ئایه‌تی: 11

هَمَّازٖ مَّشَّآءِۭ بِنَمِيمٖ

Ɗuuɗuɗo ño'ugol yimɓe, ɗuuɗuɗo yaarugol waddude yimɓe fii senndira hakkunde maɓɓe.

ئایه‌تی: 12

مَّنَّاعٖ لِّلۡخَيۡرِ مُعۡتَدٍ أَثِيمٍ

Ɗuuɗuɗo haɗugol moƴƴere, jaggitoowo jawle e teddule e pittaali yimɓe, ɗuuɗuɗo bakkaatu e geddi.

ئایه‌تی: 13

عُتُلِّۭ بَعۡدَ ذَٰلِكَ زَنِيمٍ

Yoora-ɓerndeejo, ŋiñiraaɗo heɓireede nii.

ئایه‌تی: 14

أَن كَانَ ذَا مَالٖ وَبَنِينَ

Fii tun o wonii jom jawdi e ɓiɗɓe, o townitanii gomɗingol Allah e Nulaaɗo Makko on.

ئایه‌تی: 15

إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِ ءَايَٰتُنَا قَالَ أَسَٰطِيرُ ٱلۡأَوَّلِينَ

Si Aayeeje Amen ɗen janngaama e makko, o wi'a: Ko tinndi adinooɓe nii.

ئایه‌تی: 16

سَنَسِمُهُۥ عَلَى ٱلۡخُرۡطُومِ

Men waɗanay mo maande nde momtotaako ka hoore kinal makko.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• اتصاف الرسول صلى الله عليه وسلم بأخلاق القرآن.

Nulaaɗo on (mo jam e kisiyee woni e mun) hino sifori jikkuuji Alqur'aana.

• صفات الكفار صفات ذميمة يجب على المؤمن الابتعاد عنها، وعن طاعة أهلها.

Jikkuuji heeferɓe ɓen ko ŋiñaaɗi, ɗi gomɗinɗo haani woɗɗitaade e mun maa ɗoftoo yimɓe mun.

• من أكثر الحلف هان على الرحمن، ونزلت مرتبته عند الناس.

Kala ɗuɗɗinorɗo huɗagol, o hoyay ka Allah, yimɓe ɓen kadi jippina fii makko.

ئایه‌تی: 17

إِنَّا بَلَوۡنَٰهُمۡ كَمَا بَلَوۡنَآ أَصۡحَٰبَ ٱلۡجَنَّةِ إِذۡ أَقۡسَمُواْ لَيَصۡرِمُنَّهَا مُصۡبِحِينَ

Men jarribor ɓee sirkooɓe kokke e heege, wano Men jarribornoo jeyɓe ngesa ba, fewndo ɓen woondunoo wonnde pellet, ɓe soñiroyay mba subaka on, hiɓe hittina fii wata miskiino ñaamu e mabba.

ئایه‌تی: 18

وَلَا يَسۡتَثۡنُونَ

Ɓe ronki ittintinnde e woondoore maɓɓe nden, wi'ugol : "Si Allah jaɓii".

ئایه‌تی: 19

فَطَافَ عَلَيۡهَا طَآئِفٞ مِّن رَّبِّكَ وَهُمۡ نَآئِمُونَ

Allah wuurti yiite e mabba, nge ñaami ba tawi ɓe e mabba hari hiɓe ɗaani, ɓe waawaali duñugol yiite e mabba.

ئایه‌تی: 20

فَأَصۡبَحَتۡ كَٱلصَّرِيمِ

Mba ɓawliri wa jemma niɓɓo.

ئایه‌تی: 21

فَتَنَادَوۡاْ مُصۡبِحِينَ

Ɓe noddindiri bimmbi law.

ئایه‌تی: 22

أَنِ ٱغۡدُواْ عَلَىٰ حَرۡثِكُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰرِمِينَ

Ɓe wi'i : Dawee ka ngesa mon ado waasuɓe ɓen arude, si tawii ko on soñooɓe mba.

ئایه‌تی: 23

فَٱنطَلَقُواْ وَهُمۡ يَتَخَٰفَتُونَ

Ɓe yahiri ka ngesa maɓɓe hiɓe sowndondira hakkunde maɓɓe.

ئایه‌تی: 24

أَن لَّا يَدۡخُلَنَّهَا ٱلۡيَوۡمَ عَلَيۡكُم مِّسۡكِينٞ

Hiɓe wi'indira hakkunde maɓɓe : miskiino woo naatataa ka ngesa ton hannde.

ئایه‌تی: 25

وَغَدَوۡاْ عَلَىٰ حَرۡدٖ قَٰدِرِينَ

Ɓe dawidi e eɓɓoore ɗawugol dimɗe maɓɓe ɗen.

ئایه‌تی: 26

فَلَمَّا رَأَوۡهَا قَالُوٓاْ إِنَّا لَضَآلُّونَ

Nde ɓe yi'noo ngesa mban no huɓɓa, ɓe wi'i: Pellet, men majjii laawol amen ngol.

ئایه‌تی: 27

بَلۡ نَحۡنُ مَحۡرُومُونَ

Wurin ko men haɗaaɓe suñugol dimɗe amen ɗen, sabu ko men eɓɓunoo kon ɗawugol miskimɓe ɓen.

ئایه‌تی: 28

قَالَ أَوۡسَطُهُمۡ أَلَمۡ أَقُل لَّكُمۡ لَوۡلَا تُسَبِّحُونَ

Ɓurɗo moƴƴude on wi'i: Mi wi'anaano on fewndo eɓɓunoɗon ɗawugol waasuɓe ɓen : haanii ka subhinanoɗon Allah, tuubanon Mo?

ئایه‌تی: 29

قَالُواْ سُبۡحَٰنَ رَبِّنَآ إِنَّا كُنَّا ظَٰلِمِينَ

Ɓe wi'i : Senayee woodanii Joomi amen ! Pellet, hari men tooñitorii pittaali amen eɓɓugol ɗawude waasuɓe ɓen ɗee dimɗe amen.

ئایه‌تی: 30

فَأَقۡبَلَ بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٖ يَتَلَٰوَمُونَ

Ɓe ruttitii e konngol maɓɓe ngol, hiɓe felitoo.

ئایه‌تی: 31

قَالُواْ يَٰوَيۡلَنَآ إِنَّا كُنَّا طَٰغِينَ

Ɓe ninnsi ɓe wi'i : Ee bone amen ! Pellet, hari ko men yawtunooɓe keeri, sabu ko men ɗawi kon waasuɓe ɓen haqqee maɓɓe.

ئایه‌تی: 32

عَسَىٰ رَبُّنَآ أَن يُبۡدِلَنَا خَيۡرٗا مِّنۡهَآ إِنَّآ إِلَىٰ رَبِّنَا رَٰغِبُونَ

Hino gasa ka Joomi amen wattitana men ngesa mban. Ko ka Joomi amen tun woni ko menen men rerɗanta. Men jortorii Mo yaafuyee, meɗen ɗaɓɓira Mo moƴƴere.

ئایه‌تی: 33

كَذَٰلِكَ ٱلۡعَذَابُۖ وَلَعَذَابُ ٱلۡأٓخِرَةِ أَكۡبَرُۚ لَوۡ كَانُواْ يَعۡلَمُونَ

Ko sugu ɗee lette haɗeede arsike ɗoo, woni ko Men lettirta yeddayɓe Men ɓen; ko lette laakara ɗen non ɓuri mawnude, sinno hiɓe anndunoo tiiɗugol e duumagol ɗe ngol.

ئایه‌تی: 34

إِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ عِندَ رَبِّهِمۡ جَنَّٰتِ ٱلنَّعِيمِ

Huluɓe Allah ɓen ɗoftii yamirooje Makko ɗen ɓe woɗɗtitii haɗaaɗi Makko ɗin, ko pellet, hino woodani ɓe ka Joomi maɓɓe, Aljannaaji neema, ɗi ɓe neeminotoo e mun, ko aldaa e taƴondiral.

ئایه‌تی: 35

أَفَنَجۡعَلُ ٱلۡمُسۡلِمِينَ كَٱلۡمُجۡرِمِينَ

Kere Men waɗay juulɓe ɓen wano heeferɓe ɓen ka njoɓdi, wano sirkooɓe Makka ɓen aaƴori ɗum?

ئایه‌تی: 36

مَا لَكُمۡ كَيۡفَ تَحۡكُمُونَ

Ko heɓi on onon ɓee sirkooɓe, si tawii hiɗon ñaawira ndee ñaawoore ooñiinde?

ئایه‌تی: 37

أَمۡ لَكُمۡ كِتَٰبٞ فِيهِ تَدۡرُسُونَ

Kaa hiɗon mari Deftere, nde janngoton e mun wiide ɗoftiiɗo e goopɗo no fota?

ئایه‌تی: 38

إِنَّ لَكُمۡ فِيهِ لَمَا تَخَيَّرُونَ

Pellet, ko woodani on e nde Deftere, ko ko suɓoytoɗon ka laakara.

ئایه‌تی: 39

أَمۡ لَكُمۡ أَيۡمَٰنٌ عَلَيۡنَا بَٰلِغَةٌ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡقِيَٰمَةِ إِنَّ لَكُمۡ لَمَا تَحۡكُمُونَ

Kaa ko aadiiji teentinaaɗi woodani on e Amen, wonnde pellet, ko ko ñaawanɗon ko'e-mon kon woodani on?

ئایه‌تی: 40

سَلۡهُمۡ أَيُّهُم بِذَٰلِكَ زَعِيمٌ

An Nulaaɗo, lamndii ɓe wowlu ɓe ngol konngol ɓen, ko hommbo e maɓɓe fawtanii ɓe ɗum?

ئایه‌تی: 41

أَمۡ لَهُمۡ شُرَكَآءُ فَلۡيَأۡتُواْ بِشُرَكَآئِهِمۡ إِن كَانُواْ صَٰدِقِينَ

Kaa ko kafidaaɗi woodani ɓe gaanin Allah, fotnayɗi ɓe e gomɗimɓe ɓen njoɓdi? Awa yo ɓe addu ɗin kafidaaɗi maɓɓe, si tawii ko e goonga ɓe woni nodditorde fotnugol ɓe e gomɗimɓe ɓen ka njoɓdi.

ئایه‌تی: 42

يَوۡمَ يُكۡشَفُ عَن سَاقٖ وَيُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ فَلَا يَسۡتَطِيعُونَ

Ñalnde Darngal, kulol ngol feeñay, Joomi men feññina korlal Makko ngal, yimɓe ɓen noddee e sujjugol : gomɗimɓe ɓen sujja, heddoo heeferɓe ɓen e naafiqiiɓe ɓen tawde ɓe waawoytaa sujjude.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• منع حق الفقير سبب في هلاك المال.

Ɗawugol baasɗɗo haqqee makko, hino wona sabu halkagol jawdi mun.

• تعجيل العقوبة في الدنيا من إرادة الخير بالعبد ليتوب ويرجع.

Yaawneede lepte aduna, ko yiɗangol jeyaaɗo on moƴƴere ngam tuuba o ruttoo.

• لا يستوي المؤمن والكافر في الجزاء، كما لا تستوي صفاتهما.

Muumini e keefeero fotatah e njoɓdi, wano noɓe seediri e jikkuuji.

ئایه‌تی: 43

خَٰشِعَةً أَبۡصَٰرُهُمۡ تَرۡهَقُهُمۡ ذِلَّةٞۖ وَقَدۡ كَانُواْ يُدۡعَوۡنَ إِلَى ٱلسُّجُودِ وَهُمۡ سَٰلِمُونَ

Hara gite maɓɓe no heli, nimse e koyeera kadi no suddi ɓe. Ko tawde ɓe ɗaɓɓirteno sujjangol Allah ka aduna, fewndo ka ɓe waawunoo ɓuri hanndeere nden.

ئایه‌تی: 44

فَذَرۡنِي وَمَن يُكَذِّبُ بِهَٰذَا ٱلۡحَدِيثِۖ سَنَسۡتَدۡرِجُهُم مِّنۡ حَيۡثُ لَا يَعۡلَمُونَ

An Nulaaɗo, accidam e kala fennuɗo ndee Alqur'aanaare jippinaande e Maaɗa; aray nde Men soggira ɓe e lette ɗen sagara-sagara ka ɓe anndataa wonnde ko fewjoori e hoore maɓɓe non.

ئایه‌تی: 45

وَأُمۡلِي لَهُمۡۚ إِنَّ كَيۡدِي مَتِينٌ

Mi nennan ɓe tun e bakkatuuji maɓɓe ɗin seeɗa. Ko pellet, pewje Am ɗen e hoore heeferɓe e fennooɓe ɓen ko tiiɗuɗe. Ɓe fuutotaako Lam, ɓe daɗoytaa kadi lette Am ɗen.

ئایه‌تی: 46

أَمۡ تَسۡـَٔلُهُمۡ أَجۡرٗا فَهُم مِّن مَّغۡرَمٖ مُّثۡقَلُونَ

Kaa hara an Nulaaɗo on a ɗaɓɓir ɓe njoɓdi e ko noddataa ɓe e mun kon, hara ko yoɓugol ɗum woni ko sattani ɓe haa tawata ɓe ɗuurnoto ma? Tigi on, wanaa ɗum. A ɗaɓɓiraani ɓee njoɓdi fes. Ko haɗi ɓe non jokkugol ma?

ئایه‌تی: 47

أَمۡ عِندَهُمُ ٱلۡغَيۡبُ فَهُمۡ يَكۡتُبُونَ

Kaa ɓe anndu fii wirniiɗi ɗin, hara ko ɗin woni ko ɓe winndirta ko waalantooɓe e hujjaaji ɗi ɓe wennjire?

ئایه‌تی: 48

فَٱصۡبِرۡ لِحُكۡمِ رَبِّكَ وَلَا تَكُن كَصَاحِبِ ٱلۡحُوتِ إِذۡ نَادَىٰ وَهُوَ مَكۡظُومٞ

An Nulaaɗo, muññor ko Joomi maa ñaawiri kon suynirgol ɓe nennaneede, hara a wa'aali wa Annabi Yuunusa wonndiiɗo linngii ngii, taƴinooɗo e yimɓe mun tuma o noddunoo Joomi makko ka niwre maayo e niwre linngii.

ئایه‌تی: 49

لَّوۡلَآ أَن تَدَٰرَكَهُۥ نِعۡمَةٞ مِّن رَّبِّهِۦ لَنُبِذَ بِٱلۡعَرَآءِ وَهُوَ مَذۡمُومٞ

Si wanaa fii yurmeende Joomi makko nden hewtitike mo, ko pellet, linngii ngii bugotono mbo e wulaa hara ko o felniiɗo.

ئایه‌تی: 50

فَٱجۡتَبَٰهُ رَبُّهُۥ فَجَعَلَهُۥ مِنَ ٱلصَّٰلِحِينَ

Joomi makko suɓii mo, O waɗi mo jeyaaɗo e moƴƴuɓe ɓen.

ئایه‌تی: 51

وَإِن يَكَادُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَيُزۡلِقُونَكَ بِأَبۡصَٰرِهِمۡ لَمَّا سَمِعُواْ ٱلذِّكۡرَ وَيَقُولُونَ إِنَّهُۥ لَمَجۡنُونٞ

Hay yedduɓe Allah ɓen yeddi Nulaaɗo Makko on, ɓe eɓɓiino yuwirgol ma gite maɓɓe ɗen, hakkee ko ɓe puttinatno maa gite, tuma ɓe nanata ndee Alqur'aanaare jippinaande e maaɗa, hara hiɓe wi'ira mbeleeɗe e ɗuurnagl goonga : Oo Nulaaɗo arduɗo e ndee Deftere, ko haangaaɗo.

ئایه‌تی: 52

وَمَا هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ

Ndee Alqur'aanaare jippinaande e maaɗa wonaali, si wanaa waaju e janntoore yimɓe e jinna.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• الصبر خلق محمود لازم للدعاة وغيرهم.

Muñal ko jikku yettiniiɗo, ngu noddanoowo diina ekn haani jikkinorde.

• التوبة تَجُبُّ ما قبلها وهي من أسباب اصطفاء الله للعبد وجعله من عباده الصالحين.

Tuubugol hino heefa ko yawti, kadi ko jeyaaɗum e ko Allah suɓorta jeyaaɗo on, O waɗa mo e moƴƴuɓe ɓen.

• تنوّع ما يرسله الله على الكفار والعصاة من عذاب دلالة على كمال قدرته وكمال عدله.

Ɗuuɗugol noone e lette ɗe Allah wuurtata ɗen e heeferɓe ɓen e yedduɓe ɓen, hino tinndina timmugol kattal e nunɗal Makko.