وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی سورەتی الفجر - الترجمة الفولانية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

Simoore weetndoogo (al-fajri)

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:

بيان عاقبة الطغاة، والحكمة من الابتلاء، والتذكير بالآخرة.

Hollirde battane bewɓe e ñeeñal jaribeede e siftinde laakara.

---

ئایه‌تی: 1

وَٱلۡفَجۡرِ

Alla ceniiɗo O woondarii wenndoogo.

ئایه‌تی: 2

وَلَيَالٍ عَشۡرٖ

Alla woondirii jemmaaji sappa battandiiɗi e lewri jil hijjati.

ئایه‌تی: 3

وَٱلشَّفۡعِ وَٱلۡوَتۡرِ

Mi woondiri ko ɗimmita e ko teelɗi e geɗe goodaaɗe.

ئایه‌تی: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَسۡرِ

Mi woondiri jemma si mbo arii; mbo ɓenni mbo runtii, ma on njoɓe golle mon.

ئایه‌تی: 5

هَلۡ فِي ذَٰلِكَ قَسَمٞ لِّذِي حِجۡرٍ

Mbela ina ndee woondoore ko jaɓnata jom hakkille?

ئایه‌تی: 6

أَلَمۡ تَرَ كَيۡفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ

Mbela A yi*aani-aan nelaado- no Alla waɗi Aad en yimɓe Huud nde ɓe penni nelaaɓe?

ئایه‌تی: 7

إِرَمَ ذَاتِ ٱلۡعِمَادِ

Leñol Aad ummingol e taani mum en Iram jom darnde.

ئایه‌تی: 8

ٱلَّتِي لَمۡ يُخۡلَقۡ مِثۡلُهَا فِي ٱلۡبِلَٰدِ

Mbo hono mum tagaaka e dow leydi.

ئایه‌تی: 9

وَثَمُودَ ٱلَّذِينَ جَابُواْ ٱلصَّخۡرَ بِٱلۡوَادِ

Mbela A yi*aani no joom Ma waɗi Samuud yimɓe Saalihu, ɓeen seekɓe pelle, ɓe mbaɗi ɗe cuujɗi.

ئایه‌تی: 10

وَفِرۡعَوۡنَ ذِي ٱلۡأَوۡتَادِ

Mbela A yi*aani hono joom ma waɗi Fir*awna oon jom penɗe ɗe o leptiratno yimɓe.

ئایه‌تی: 11

ٱلَّذِينَ طَغَوۡاْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ

ɓee fof mbewiina njawti keeri e canndallaagal e tooñnnge, gooto e mum fof yawtiino keerol e leydi mum.

ئایه‌تی: 12

فَأَكۡثَرُواْ فِيهَا ٱلۡفَسَادَ

ɓe kebbini e hendi bonannde sabu ko ɓe caakti toon ko e keefeeru e goopi.

ئایه‌تی: 13

فَصَبَّ عَلَيۡهِمۡ رَبُّكَ سَوۡطَ عَذَابٍ

Alla meeɗniɓe lepte cattuɗe, O ɗoofiɓe e dow leydi.

ئایه‌تی: 14

إِنَّ رَبَّكَ لَبِٱلۡمِرۡصَادِ

joom Ma-aan nelaado- na tommbii golle mum en na ndaara ɗe, ngam yoɓde oon moƴƴinɗo aljanna, oon bonnuɗo yoɓee yiite.

ئایه‌تی: 15

فَأَمَّا ٱلۡإِنسَٰنُ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ رَبُّهُۥ فَأَكۡرَمَهُۥ وَنَعَّمَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَكۡرَمَنِ

Tawi ko aade na e neesu mum si joom makko jaribiimo mbo O teddini mbo; O neeminiri mbo ngalu e ɓesngu e koongu, o sikka wonde ɗuum ko teddungal ka Alla, o wiya:joom am teddinii kam sabu mina haandi e teddungal Makko.

ئایه‌تی: 16

وَأَمَّآ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ فَقَدَرَ عَلَيۡهِ رِزۡقَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَهَٰنَنِ

Si tawii O jaribiimo mbo O faaɗni arsuko makko, o sikka ɗuum ko koyeere makko to joom mum, o wiya:joom am hoynii kam.

ئایه‌تی: 17

كَلَّاۖ بَل لَّا تُكۡرِمُونَ ٱلۡيَتِيمَ

Alah wonah no aade mbaadinta wonde neemineede ko daliilu weluya Alla wonande maccuɗo mum, e wonde satteende ko maande koyeere to joomiraawo, ko woodi ko woni on teddintaana baaya e arsuko Alla okki mon o.

ئایه‌تی: 18

وَلَا تَحَٰٓضُّونَ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ

O hirjindirtah ñamminde baasɗo mbo alah nguura.

ئایه‌تی: 19

وَتَأۡكُلُونَ ٱلتُّرَاثَ أَكۡلٗا لَّمّٗا

Hoɗon ñaama hakkeeli lohɓe rewɓe e yatimeeɓe ñaamgol cattungol ko aldah e reentaade na dagii wolla dagaaki.

ئایه‌تی: 20

وَتُحِبُّونَ ٱلۡمَالَ حُبّٗا جَمّٗا

Hoɗon njiɗi jawdi sanne, lomon nafkude ndi e laawol Alla sabu reerɗude e hendi.

ئایه‌تی: 21

كَلَّآۖ إِذَا دُكَّتِ ٱلۡأَرۡضُ دَكّٗا دَكّٗا

Haanaani nde golle mon wa*ata nih, ciftare si leydi ndi dimmbaam dimmbere sattunde ndi yirbi.

ئایه‌تی: 22

وَجَآءَ رَبُّكَ وَٱلۡمَلَكُ صَفّٗا صَفّٗا

joom ma ara-aan nelaado- ngam ñaawde hakkunde jiyaaɓe; malaykaaji ɗi ngara na mbaɗi saffeeji.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

Hollirde ɓural sappa jil hijjati e dow balɗe hitaande.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

Tabitde gargol Alla ñande darnga e mbaadi ndi O haandi, ko aldah e nanndinde wollo yerinde wollo ɓolɗinde.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

Goonɗinɗo si jaribaama muña, si o okkaama o yetta.

ئایه‌تی: 23

وَجِاْيٓءَ يَوۡمَئِذِۭ بِجَهَنَّمَۚ يَوۡمَئِذٖ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ وَأَنَّىٰ لَهُ ٱلذِّكۡرَىٰ

E oon ñalawma jahannama addee hombo waɗi 70000 ujunere ginol, kala heen gootol na e mum 70000 wuluure malayka na ndasa mbo, ndeen noon aade siftoro ko o welsandino, kono ko siftorde nafata oon ñalawma, o ñalngu ko mbo njoɓdi wonah mbo golle.

ئایه‌تی: 24

يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي قَدَّمۡتُ لِحَيَاتِي

O wi*a sabu sattude nimsa: Haaniino mi ardina golle lobbe wonande nguurndam am ka laakara, ko ɗaam woni goongo.

ئایه‌تی: 25

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يُعَذِّبُ عَذَابَهُۥٓ أَحَدٞ

E oon ñalawma hay gooto leptatah yeru lepte Alla, sabu ko lepte Alla ɓuri sattude e duumaade.

ئایه‌تی: 26

وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُۥٓ أَحَدٞ

Hay gooto tonngotaake e callallale hono tonngi heeferɓe e nder henge.

ئایه‌تی: 27

يَٰٓأَيَّتُهَا ٱلنَّفۡسُ ٱلۡمُطۡمَئِنَّةُ

Tawi ko fittaandu goonɗinɗo ndu wi*anee saanga maayde e ñande darnga: Eehey ma fittaandu deeƴndu faade e iimaan e golle lobbe:

ئایه‌تی: 28

ٱرۡجِعِيٓ إِلَىٰ رَبِّكِ رَاضِيَةٗ مَّرۡضِيَّةٗ

Ruuto e joom ma hombo wela ma, anne haɗa welaa Mbo sabu ko ndaɗa ko e baraaje mawɗe sabu golle ma lobbe.

ئایه‌تی: 29

فَٱدۡخُلِي فِي عِبَٰدِي

Naat e maccuɓe Am moƴƴuɓe.

ئایه‌تی: 30

وَٱدۡخُلِي جَنَّتِي

Naatdu e mum en aljanna Am mbo keblanmi ɓe.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Na woodi e sababuuji naatde aljanna, rimɗinde daande e ñamminde katajinɗo saanga sattee nde e goonɗinde Alla.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Ina e dalaliilaaji annabaagal habrude wonde Makka ma won ko daganii Mbo waktu e nder ñalawma.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Nde Alla faaɗni dame maccungaagu O yaacni dame rimɗinde ko e ɓadorgal Alla e kaffaar.