Check out the new design

وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی کوردی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: المرسلات   ئایه‌تی:

المرسلات

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
الوعيد للمكذبين بالويل يوم القيامة.
هەڕەشە لە بێباوەڕان -بەدرۆخەرەوان- بەوەی بەشیان هاوار وئاهـ وناڵەیە -یان دۆڵێک لە دۆزەخ- لە ڕۆژی قیامەتدا.

وَٱلۡمُرۡسَلَٰتِ عُرۡفٗا
سوێند بەو بایانەی کە یەک لەدوای یەک وەك یاڵی -مووی ملی- ئەسپ ھەڵدەکەن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱلۡعَٰصِفَٰتِ عَصۡفٗا
وە سوێند بەو بایانەش کە بەھێز ھەڵدەکەن بەھەڵکردنێکی توند.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلنَّٰشِرَٰتِ نَشۡرٗا
وە سوێند بەو بایانەش کە ھەورەکان دەھێنن ودەبەن وبڵاوەیان پێدەکەن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱلۡفَٰرِقَٰتِ فَرۡقٗا
وەسوێند بەو فریشتانەش، یان بەو بەڵگە ونیشانانەی کە ھەق وناھەق لەیەکتر جودا دەکەنەوە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱلۡمُلۡقِيَٰتِ ذِكۡرًا
ئەمجا سوێند بەو فریشتانەی کە وەحی -سروشی- پەروەردگار دەگەیەنن بە پێغەمبەران.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
عُذۡرًا أَوۡ نُذۡرًا
بەدابەزینی وەحی اللە -تەعاﻻ- بڕوبیانووی بۆ خەڵکی نەھێشتەوە، وە ترساندنیشی بەسزای سەخت ئەگەر باوەڕ نەھێنن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا تُوعَدُونَ لَوَٰقِعٞ
بێگومان ئەوەی بەڵێنتان پێدراوە لەھاتنی رۆژی دوایی و زیندووبوونەوە وپاداشت وەرگرتن هەر دێتەدی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِذَا ٱلنُّجُومُ طُمِسَتۡ
ئەمجا کاتێک کە ئەستێرەکان ڕووناکیان نەما وتاریک بوون (بەو مانایەی کە لەجێگای خۆیان ترازان).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا ٱلسَّمَآءُ فُرِجَتۡ
وە کاتێک کە ئاسمان کەلێنی تێبوو لەیەک ترازا ویەکاڵا کرایەوە، بۆئەوەی فریشتەكان لێیەوە دابەزنە خوار.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا ٱلۡجِبَالُ نُسِفَتۡ
وەکاتێک کێو وچیاکان تەخت کران و ورد وخاش بوون وچوون بەهەوادا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا ٱلرُّسُلُ أُقِّتَتۡ
وە ساتی وادە دانراو بۆ گشت پێغەمبەران (بۆ ئەوەی لەگەڵ ئوممەتەکانیاندا ڕووبەڕوو ببنەوە، وپەروەردگار دادگاییان بکات).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِأَيِّ يَوۡمٍ أُجِّلَتۡ
بۆ چ ڕۆژێک دواخراوە! (بۆ ڕۆژێکی گەورەی وا کە ھەموو بەندەکانی خوا سەریان سوڕ دەمێنێت لەو ڕۆژە لەبەر ناڕەحەتی دیمەن وڕووداوەکانی، لەو ڕۆژەدا ھەموو پێغەمبەران ڕووبەڕووی ئوممەتەکانیان دەبنەوە، بۆ ئەوەی شاھێدی بدەن لەسەریان).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِيَوۡمِ ٱلۡفَصۡلِ
ئەو ڕۆژە ڕۆژی جیاکردنەوەیە (جیاکردنەوەی باوەڕداران لە بێباوەڕان، جیاكردنەوەی هەق وڕاستیە له پوچەڵ -باتڵ- وناڕاستی، جیاكردنەوەی بەختەوەرەكانە له بەدبەختەكان).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَآ أَدۡرَىٰكَ مَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِ
تۆ چوزانیت -ئەی پێغەمبەر- ڕۆژی جیاکردنەوە چیە؟!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆتمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی ئەو پەیامەی پێغەمبەر -صلی اللە علیە وسلم- کە لەلایەن اللە -تەعالا-وە ھێنابووی باوەڕیان پێنەکرد و بەدرۆیان دانا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَمۡ نُهۡلِكِ ٱلۡأَوَّلِينَ
ئایا گەلان وئوممەتانی پێشینمان بەهۆی بێباوەڕیان به الله -تەعاﻻ- وپێغەمبەرەكانى لەناو نەبرد؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ نُتۡبِعُهُمُ ٱلۡأٓخِرِينَ
پاشان ئەو گەلانەشی دوای ئەوان ھاتن ویاخی بوون (مەبەست پێی بێباوەڕانی مەککەیە)، وەك ئەوان لەناومان بردن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَٰلِكَ نَفۡعَلُ بِٱلۡمُجۡرِمِينَ
ھەر بەو جۆرەی گەلانی پێشوومان لەناو برد لەگەڵ گشت تاوانباران مامەڵە دەکەین کە باوەڕیان بەو پەیامە نیە کە پێغەمبەر -صلی اللە علە وسلم- ھێناویەتی.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆتمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نەبوو بەهەڕەشەكانی پەروەردگار بەسزادان وتۆڵە لێسەندنەوە لێیان.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• خطر التعلق بالدنيا ونسيان الآخرة.
مەترسی پەیوەست بوون بەدونیا و لەبیرکردنی ڕۆژی دوایی.

• مشيئة العبد تابعة لمشيئة الله.
ویستی بەندەکان پەیوەستە بە ویستی اللە -تەعاﻻ-وە.

• إهلاك الأمم المكذبة سُنَّة إلهية.
لەناوبردنی گەلە بێباوەڕەکان، سوننەتێکی ئیلاھیە -خوداییە-.

أَلَمۡ نَخۡلُقكُّم مِّن مَّآءٖ مَّهِينٖ
-ئەی خەڵکینە- ئایا ئێمە ئێوەمان لەئاوێکی قێزەونی بێنرخی کەم بەدی نەھێناوە؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَجَعَلۡنَٰهُ فِي قَرَارٖ مَّكِينٍ
ئەمجا ئەو ئاوە قێزەونە بێ نرخەمان نەخستە جێگایەکی قایم ومەحکەمەوە (کە منداڵدانی ئافرەتە)؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَىٰ قَدَرٖ مَّعۡلُومٖ
هەتا ماوەیەکی دیاری کراو، کە ماوەی سکپڕی ودووگیانیە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَقَدَرۡنَا فَنِعۡمَ ٱلۡقَٰدِرُونَ
ئەمجا ئێمە سیفەتی ئەو مناڵە وقەدەر وڕەنگ وشتەکانی تریشمان بەڕێکوپێکی دیاریکرد، بەڕاستی ئێمە ئەندازەگیر وکارچاکێکی دروستین بۆ وەھا کارێک.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارەتمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نییە بەھێز ودەسەڵاتی اللە -تەعاﻻ-.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَلَمۡ نَجۡعَلِ ٱلۡأَرۡضَ كِفَاتًا
ئایا ئێمە زەویمان نەکردووەتە جێگای کۆبوونەوەی ئێوە، کە ھەموو خەڵکی لەخۆ دەگرێت؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَحۡيَآءٗ وَأَمۡوَٰتٗا
کەسانی زیندوو لەخۆ بگرێت بەنیشتەجێ بوون تێیدا وئاوەدانکردنەوەى، وە کەسانی مردوویش لەخۆ بگرێت بەناشتن وشاردنەوەیان.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَعَلۡنَا فِيهَا رَوَٰسِيَ شَٰمِخَٰتٖ وَأَسۡقَيۡنَٰكُم مَّآءٗ فُرَاتٗا
وە کێوی بەرز وبڵندمان دانەمەزراندوە لەزەویدا، تاوەکو نەھێڵێت بلەرزێ، وە ئایا -ئەی خەڵکینە- ئاوی شیرین وسازگارمان پێنەبەخشیوون بۆ خواردنەوە، ئەو زاتەی ئەمانەی بەدیھێناوە دەسەوسان نییە لە زیندوو کردنەوەتان.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارەتمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نییە بەناز ونیعمەتەکانی اللە -تەعاﻻ- کە بەسەریانەوەیە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱنطَلِقُوٓاْ إِلَىٰ مَا كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
دەوترێت بە ئەوانەی پێغەمبەرەکانیان بەدرۆزانی وباوەڕیان نەکرد بەو پەیامەی ھێنابوویان: بچن بۆ سزای ئەو دۆزەخەی کە باوەڕتان پێی نەبوو.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱنطَلِقُوٓاْ إِلَىٰ ظِلّٖ ذِي ثَلَٰثِ شُعَبٖ
بڕۆن بۆ سێبەری دووکەڵی ئەو ئاگرەی سێ پارچەیە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّا ظَلِيلٖ وَلَا يُغۡنِي مِنَ ٱللَّهَبِ
نە سێبەرێکی فێنکە ونە پارێزەریشە لەگڕ وبڵێسەی دۆزەخ کە پێتان بگات.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّهَا تَرۡمِي بِشَرَرٖ كَٱلۡقَصۡرِ
بێگومان ئاگری ئەو دۆزەخە بڵێسه وپریشکی وەک کۆشکی زۆر بەرز دەھاوێژێت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَأَنَّهُۥ جِمَٰلَتٞ صُفۡرٞ
ئەو بڵێسە وپریشکانەی لەوێوە دەھاوێژرێن لەڕەشی وگەورەییاندا ھەر دەڵێی کاروانی وشتری زەردن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارەتمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نییە بە سزای اللە -تەعاﻻ-.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
هَٰذَا يَوۡمُ لَا يَنطِقُونَ
ئەمڕۆ ڕۆژێکە (بێباوەڕان) ناتوانن ھیچ قسەیەک بکەن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَا يُؤۡذَنُ لَهُمۡ فَيَعۡتَذِرُونَ
وە ڕێگاشیان پێنادرێت کە بڕوبیانوو بھێننەوە بۆ پەروەردگاریان لەسەر ئەو کوفر وبێباوەڕی وگوناھــ و تاوانەی لەسەری بوون.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نییە بە ھەواڵەکانى -ڕووداووەکانى- ئەم رۆژە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
هَٰذَا يَوۡمُ ٱلۡفَصۡلِۖ جَمَعۡنَٰكُمۡ وَٱلۡأَوَّلِينَ
ئەمە ڕۆژی جیاکردنەوەیە لەنێوان بەدیھێنراوەکاندا، ئێوە وئوممەتانی پێش ئێوەشمان کۆکردووەتەوە لەیەك دەشتی كاكی بەكاكیدا -تەخت ویەک ئاستدا-.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِن كَانَ لَكُمۡ كَيۡدٞ فَكِيدُونِ
جا ئەگەر فڕوفێڵێکتان ھەیە بۆ ئەوەی ڕزگارتان بێت لەسزای اللە -تەعاﻻ- ئەوا با فڕوفێڵی خۆیان بکەن لێم.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نییە بەڕۆژی جیاكردنەوە (بەڕۆژی قیامەت).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ ٱلۡمُتَّقِينَ فِي ظِلَٰلٖ وَعُيُونٖ
بێگومان پارێزکاران وخواناسان، ئەوانەی بەجێبەجێکردنی فەرمانەکان و دوورکەوتنەوە لە نەهی لێکراوەکان لەپەروەردگاریان دەترسن، لەناو سێبەری درەختە گەڵادار وکانیاوە سازگارەکاندان.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَفَوَٰكِهَ مِمَّا يَشۡتَهُونَ
وە لەھەر جۆرە میوەیەک ئارەزوو بکەن بۆیان ئامادە دەکرێت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كُلُواْ وَٱشۡرَبُواْ هَنِيٓـَٔۢا بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
پێیان دەوترێت: بخۆن لە خواردنە پاک وبەچێژەکان، وبخۆنەوە لە خواردنەوەیەکی -شەرابێکی- چێژدار وئاسان کە بەهۆیەوە تووشی هیچ ناڕەحەتیەک نابن؛ ئەمیش لەپاداشتی ئەو کردەوە چاکانەی کە ئەنجامتان دەدا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّا كَذَٰلِكَ نَجۡزِي ٱلۡمُحۡسِنِينَ
بێگومان ئێمە بەو شێوەیەی کە پاداشتی ئێوەمان داوەتەوە، پاداشتی چاکەکارانیش دەدەینەوە.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نیە بەوەی اللە -تەعاﻻ- ئامادەی كردووه بۆ پارێزكاران ولەخواترسان.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كُلُواْ وَتَمَتَّعُواْ قَلِيلًا إِنَّكُم مُّجۡرِمُونَ
بە بێباوەڕان دەووترێت: ئەمجا ئێوەش ئەی بێباوەڕان (بۆ ماوەیەکی کەم) لەم دونیایەدا بخۆن وڕابوێرن، بەڕاستی ئێوە بەکوفر وبێباوەڕیتان بە اللە -تەعاﻻ- وپێغەمبەرەکانی لە تاوانبارانن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی باوەڕیان نییە بەپاداشتی ڕۆژی دوایی -ڕۆژی لێپرسینەوە-.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا قِيلَ لَهُمُ ٱرۡكَعُواْ لَا يَرۡكَعُونَ
وە کاتێک بەو بێباوەڕانە بووترێت: کڕنوش بەرن بۆ پەروەرەدگارتان (واتە نوێژ بکەن) کڕنوش نابەن ونوێژ ناکەن بۆ پەروەردگاریان.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيۡلٞ يَوۡمَئِذٖ لِّلۡمُكَذِّبِينَ
تیاچوون وسزای سەخت وخەسارۆتمەندی لەو ڕۆژەدا بۆ ئەوانەی ئەو پەیامەی پێغەمبەر -صلی اللە علیە وسلم- کە لەلایەن اللە -تەعالا-وە ھێنابووی باوەڕیان پێنەکرد و بەدرۆیان دانا.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَبِأَيِّ حَدِيثِۭ بَعۡدَهُۥ يُؤۡمِنُونَ
ئەگەر باوەڕ بەم قورئانە نەھێنن کە لەلایەن پەروەردگاریانەوە دابەزیووە، ئیتر بەچ فەرموودەیەکی تر باوەڕ دەھێنن دوای قورئان؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• رعاية الله للإنسان في بطن أمه.
چاودێری كردنی اللە -تەعاﻻ- بۆ مرۆڤ ھەر لەو کاتەوەی کە لەناو سکی دایکی دایە.

• اتساع الأرض لمن عليها من الأحياء، ولمن فيها من الأموات.
ئەم زەویەی لەسەری دەژین جێگای ھەموو زیندووەکان ومردووەکانیشی تێدا دەبێتەوە.

• خطورة التكذيب بآيات الله والوعيد الشديد لمن فعل ذلك.
مەترسی باوەڕ نەکردن بە نیشانە وئایەتەکانی اللە -تەعالا- وھەڕەشە توندەکانی بۆ ئەوانەی بێباوەڕن ونیشانە وئایەتەکان بەدرۆ دەخەنەوە.

 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: المرسلات
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی کوردی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

بڵاوكراوەتەوە لە لایەن ناوەندی تەفسیر بۆ خوێندنە قورئانیەکان.

داخستن