وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی کوردی کرمانجی * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
سورەتی مریم
إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥ نِدَآءً خَفِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنِّي خِفۡتُ ٱلۡمَوَٰلِيَ مِن وَرَآءِي وَكَانَتِ ٱمۡرَأَتِي عَاقِرٗا فَهَبۡ لِي مِن لَّدُنكَ وَلِيّٗا
5. [خودێوۆ] ب ڕاستی ئەز ژ مرۆڤێت خۆ یێت خوینێ [پسمام و كەس و كارێت خۆ] دترسم، [كو پشتی من ب دورستی ب كارێ ڤی دینی نەرابن، و ئەمانەتی نەپارێزن و ب دنیایێڤە مژویل ببن، و ڤی دینی بەرزە بكەن] و [تو دزانی] كابانییا [ژنا] من ژی بچویك نابن، ڤێجا تو ژ دەڤ خۆ [ژ كەرەما خۆ] كوڕەكی بدە من.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَبَرَّۢا بِوَٰلِدَيۡهِ وَلَمۡ يَكُن جَبَّارًا عَصِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَسَلَٰمٌ عَلَيۡهِ يَوۡمَ وُلِدَ وَيَوۡمَ يَمُوتُ وَيَوۡمَ يُبۡعَثُ حَيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ كَذَٰلِكِ قَالَ رَبُّكِ هُوَ عَلَيَّ هَيِّنٞۖ وَلِنَجۡعَلَهُۥٓ ءَايَةٗ لِّلنَّاسِ وَرَحۡمَةٗ مِّنَّاۚ وَكَانَ أَمۡرٗا مَّقۡضِيّٗا
21. گۆت: هۆسا خودایێ تە حەزكرییە [تە بچویك هەبیت بێی شوی بكەی و بێی كەس دەستێ خۆ بكەتە تە]، و گۆت: ئەڤە ل بەر خودایێ تە تشتەكێ ب ساناهییە [ئەم هۆسا دێ وی دەین]، دا بكەینە نیشانەك [ل سەر شیان و دەستهەلاتدارییا خۆ] بۆ مرۆڤان، و دا بكەینە دلۆڤانییەك ژ مە [هەر بۆ مرۆڤان]، و ئەڤ تشتە خودێ حەزكربوو، و دا هەر ئێت.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ فَحَمَلَتۡهُ فَٱنتَبَذَتۡ بِهِۦ مَكَانٗا قَصِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَجَآءَهَا ٱلۡمَخَاضُ إِلَىٰ جِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ قَالَتۡ يَٰلَيۡتَنِي مِتُّ قَبۡلَ هَٰذَا وَكُنتُ نَسۡيٗا مَّنسِيّٗا
23. ڤێجا ژانێت بچویكبوونێ، بەرێ وێ دا قورمێ دارقەسپێ [هەروەكی دڤیا خۆ ب تشتەكیڤە بگریت] و گۆت: خۆزی ئەز بەری ڤێ مربامە، و تشتەكێ بێ قیمەت و هاڤێتی بامە و هاتبامە ژ بیركرن [نەكو ئەڤە ب سەرێ من هاتبایە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَهُزِّيٓ إِلَيۡكِ بِجِذۡعِ ٱلنَّخۡلَةِ تُسَٰقِطۡ عَلَيۡكِ رُطَبٗا جَنِيّٗا
25. و قورمێ دارقەسپێ ب نك خۆڤە بهەژینە، (رطب)ێت تەڕ و گەهشتی دێ ب سەر تەدا وەریێن [و دا بزانیت خودێ كەرەما د گەل كری و خەمێت وێ سڤك ببن كانییا ئاڤێ ل دەڤ دەرئێخست و جۆك ژێ دچۆ، و قورمێ دارا هشك شینكر و ئینا بەری، و ب هەژیانا وێ و ئەو ب خۆ یا لاواز، (رطب) ژێ وەراندن].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَكُلِي وَٱشۡرَبِي وَقَرِّي عَيۡنٗاۖ فَإِمَّا تَرَيِنَّ مِنَ ٱلۡبَشَرِ أَحَدٗا فَقُولِيٓ إِنِّي نَذَرۡتُ لِلرَّحۡمَٰنِ صَوۡمٗا فَلَنۡ أُكَلِّمَ ٱلۡيَوۡمَ إِنسِيّٗا
26. ڤێجا [وان ڕوتەبان] بخۆ و [وێ ئاڤێ] ڤەخۆ، و چاڤێت تە بلا [ب وی بچویكی كو عیسایە] ڕۆن و گەش ببن، و بلا دلێ تە پێ خۆش ببیت، و ئەگەر تە مرۆڤەك دیت، بێژە: ب ڕاستی من بۆ خودایێ دلۆڤان نەزرا دایی، ئەز ژ خەلكی یا ب ڕۆژی بم و نەئاخڤم، ڤێجا ئەڤرۆ ئەز چو مرۆڤان نائاخێڤم.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَٰٓأُخۡتَ هَٰرُونَ مَا كَانَ أَبُوكِ ٱمۡرَأَ سَوۡءٖ وَمَا كَانَتۡ أُمُّكِ بَغِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَشَارَتۡ إِلَيۡهِۖ قَالُواْ كَيۡفَ نُكَلِّمُ مَن كَانَ فِي ٱلۡمَهۡدِ صَبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَعَلَنِي مُبَارَكًا أَيۡنَ مَا كُنتُ وَأَوۡصَٰنِي بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱلزَّكَوٰةِ مَا دُمۡتُ حَيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱلسَّلَٰمُ عَلَيَّ يَوۡمَ وُلِدتُّ وَيَوۡمَ أَمُوتُ وَيَوۡمَ أُبۡعَثُ حَيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذَٰلِكَ عِيسَى ٱبۡنُ مَرۡيَمَۖ قَوۡلَ ٱلۡحَقِّ ٱلَّذِي فِيهِ يَمۡتَرُونَ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِنَّ ٱللَّهَ رَبِّي وَرَبُّكُمۡ فَٱعۡبُدُوهُۚ هَٰذَا صِرَٰطٞ مُّسۡتَقِيمٞ
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَٱخۡتَلَفَ ٱلۡأَحۡزَابُ مِنۢ بَيۡنِهِمۡۖ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِن مَّشۡهَدِ يَوۡمٍ عَظِيمٍ
37. بەلێ پشتی عیسایی، دەستەك و كۆمێت [ئسرائیلییان] د ڕاستا ویدا، ژێك جودا بوون [هەر ئێكی تشتەك دگۆت، هندەكان كرە خودێ ب خۆ، و هندەكان كرە كوڕێ خودێ، و هندەكان كرە ئێك ژ سێ خودێیان، هندەكان دەیكا وی ب دەهمەن پیسییێ گونەهكار كر]، ڤێجا ئیزا و نەخۆشی بۆ وان بیت ئەوێت بێ باوەر ژ دیتنا ڕۆژەكا مەزن [كو ڕۆژا قیامەتێیە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَنذِرۡهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡحَسۡرَةِ إِذۡ قُضِيَ ٱلۡأَمۡرُ وَهُمۡ فِي غَفۡلَةٖ وَهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
39. [هەی موحەممەد] تو وان ژ ڕۆژا كەسەرێ و زێدەپەشێمانییێ بترسینە [ڕۆژا خراب ل سەر خرابییا خۆ پەشێمان دبیت، و باش ل سەر كێمییا باشییا خۆ پەشێمان دبیت]، ڕۆژا حسێب ب دویماهیك دئێت [ڕۆژا بەحەشتی دچنە بەحەشتێ و دۆژەهی دچنە دۆژەهێ]، و بەلێ ئەو [ژ ڤێ ڕۆژێ] د بێ ئاگەهن، و باوەرییێ پێ نائینن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَعۡتَزِلُكُمۡ وَمَا تَدۡعُونَ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَأَدۡعُواْ رَبِّي عَسَىٰٓ أَلَّآ أَكُونَ بِدُعَآءِ رَبِّي شَقِيّٗا
48. و ئەز دێ خۆ ژ هەوە و یێت هوین ژ بلی خودێ دپەرێسن، دویرئێخم و دەمە پاش، و ئەز دێ دوعایێ ژ خودایێ خۆ ب تنێ كەم [و وی ب تنێ پەرێسم]، هیڤی دكەم ئەز ب گازیكرنا خودایێ خۆ بێ هیڤی نەبم.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ مُوسَىٰٓۚ إِنَّهُۥ كَانَ مُخۡلَصٗا وَكَانَ رَسُولٗا نَّبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوَهَبۡنَا لَهُۥ مِن رَّحۡمَتِنَآ أَخَاهُ هَٰرُونَ نَبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ إِسۡمَٰعِيلَۚ إِنَّهُۥ كَانَ صَادِقَ ٱلۡوَعۡدِ وَكَانَ رَسُولٗا نَّبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَانَ يَأۡمُرُ أَهۡلَهُۥ بِٱلصَّلَوٰةِ وَٱلزَّكَوٰةِ وَكَانَ عِندَ رَبِّهِۦ مَرۡضِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱذۡكُرۡ فِي ٱلۡكِتَٰبِ إِدۡرِيسَۚ إِنَّهُۥ كَانَ صِدِّيقٗا نَّبِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَرَفَعۡنَٰهُ مَكَانًا عَلِيًّا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أُوْلَٰٓئِكَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمَ ٱللَّهُ عَلَيۡهِم مِّنَ ٱلنَّبِيِّـۧنَ مِن ذُرِّيَّةِ ءَادَمَ وَمِمَّنۡ حَمَلۡنَا مَعَ نُوحٖ وَمِن ذُرِّيَّةِ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡرَٰٓءِيلَ وَمِمَّنۡ هَدَيۡنَا وَٱجۡتَبَيۡنَآۚ إِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُ ٱلرَّحۡمَٰنِ خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَبُكِيّٗا۩
58. ئەڤە [پێغەمبەرێت بۆرین] ئەو پێغەمبەرن ئەوێت خودێ كەرەما خۆ د گەل كری، ئەوێت ژ دویندەها ئادەمی و ژ وان ئەوێت د گەل نووح پێغەمبەر ڕاكرین [د گەمیێدا]، و ئەوێت ژ دویندەها ئیبراهیمی و ژ دویندەها یەعقووبی و ژ وان ئەوێت مە ڕاستەڕێكرین و هەلبژارتین، هەر وەختێ ئایەتێت خودایێ دلۆڤان ل سەر وان دئێنە خواندن [ژ ترسا خودێ] دكەڤن و ب گریڤە دچنە سوجدەیێ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِلَّا مَن تَابَ وَءَامَنَ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَأُوْلَٰٓئِكَ يَدۡخُلُونَ ٱلۡجَنَّةَ وَلَا يُظۡلَمُونَ شَيۡـٔٗا
60. ژ بلی وان ئەوێت تۆبەكرین [ژ كریارێت خۆ پەشێمان بوویین]، و باوەری ئینایین و كار و كریارێت باش كرین، ڤێجا ئەڤە دێ چنە بەحەشتێ و چو ستەم ل وان نائێتەكرن [چو ژ خەلاتێ وان نائێتە كێمكرن].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تِلۡكَ ٱلۡجَنَّةُ ٱلَّتِي نُورِثُ مِنۡ عِبَادِنَا مَن كَانَ تَقِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا نَتَنَزَّلُ إِلَّا بِأَمۡرِ رَبِّكَۖ لَهُۥ مَا بَيۡنَ أَيۡدِينَا وَمَا خَلۡفَنَا وَمَا بَيۡنَ ذَٰلِكَۚ وَمَا كَانَ رَبُّكَ نَسِيّٗا
64. [وەختێ جبریل ل پێغەمبەری گیرۆبووی و پێغەمبەر ژ بەر هندێ نەخۆش بووی، خودێ ئەمر دا جبریلی بێژیت]: و ئەم ملیاكەت نائێینە خوارێ ئەگەر ب ئەمرێ خودایێ تە و ب دەستویرییا وی نەبیت، هندی بەری مە و هندی پشتی مە و هندی د ناڤبەرا هەردوویاندا، هەمی یێ خودێیە و ب ئەمرێ وییە، و خودایێ تە [چو ژ كاروبارێت بەندەیان] ژ بیر ناكەت [ڤێجا تو ژ بیر نەكرییە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
رَّبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا فَٱعۡبُدۡهُ وَٱصۡطَبِرۡ لِعِبَٰدَتِهِۦۚ هَلۡ تَعۡلَمُ لَهُۥ سَمِيّٗا
65. خودایێ ئەرد و ئەسمانان و [خودایێ] هندی د ناڤبەرا واندا [هەر ئەوە]، ڤێجا وی بپەرێسە، و خۆ ل سەر پەرستنا وی ڕابگرە، ئەرێ ما تو هەڤكویفەكی بۆ دبینی [ما ئێك هەیە هەڤبەرێ وی بیت؟!].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَقُولُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَءِذَا مَا مِتُّ لَسَوۡفَ أُخۡرَجُ حَيًّا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَا يَذۡكُرُ ٱلۡإِنسَٰنُ أَنَّا خَلَقۡنَٰهُ مِن قَبۡلُ وَلَمۡ يَكُ شَيۡـٔٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ لَنَنزِعَنَّ مِن كُلِّ شِيعَةٍ أَيُّهُمۡ أَشَدُّ عَلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ عِتِيّٗا
69. پاشی ئەم دێ ژ هەر كۆمەكێ [ژ كۆمێت ل سەر خەلەتییێ پێكهاتین]، وی دەرئێخین یێ ژ هەمییان ب جورئەت و ب وێرتر ل سەر نەگوهدارییا خودێ [كو سەروەر و سەردارێت وانن د خرابییێدا، ئێك ئێكە دێ هاڤێژینە د ئاگریدا].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ لَنَحۡنُ أَعۡلَمُ بِٱلَّذِينَ هُمۡ أَوۡلَىٰ بِهَا صِلِيّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَإِذَا تُتۡلَىٰ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتُنَا بَيِّنَٰتٖ قَالَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لِلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ أَيُّ ٱلۡفَرِيقَيۡنِ خَيۡرٞ مَّقَامٗا وَأَحۡسَنُ نَدِيّٗا
73. و هەر دەمێ ئایەتێت مە یێت ڕۆن و ئاشكەرا بۆ وان (موشركان) دهاتنە خواندن، ئەوێت گاوربوویین دگۆتنە ئەوێت باوەری ئینایین [گەلی خودان باوەران كا بەرێ خۆ بدەنێ]، ژ مە ڤان هەردو جوینان [خودان باوەرێت هەژار و گاورێت زەنگین]، جهێ كێ ژ مە چێترە، و دیوانا كێ ژ مە خۆشترە؟!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ مَن كَانَ فِي ٱلضَّلَٰلَةِ فَلۡيَمۡدُدۡ لَهُ ٱلرَّحۡمَٰنُ مَدًّاۚ حَتَّىٰٓ إِذَا رَأَوۡاْ مَا يُوعَدُونَ إِمَّا ٱلۡعَذَابَ وَإِمَّا ٱلسَّاعَةَ فَسَيَعۡلَمُونَ مَنۡ هُوَ شَرّٞ مَّكَانٗا وَأَضۡعَفُ جُندٗا
75. [هەی موحەممەد] بێژە [وان ئەوێت هزر دكەن ئەو چێترن و ئەو یێت ل سەر هەقییێ]: ژ مە و هەوە كا كی د تاریاتی و بەرزەبوونێدایە، بلا خودایێ دلۆڤان ل دویڤ بەردەت، و بهێلیتە د ئەوا ئەو تێدا، هەتا وێ دبینن یا خودێ ژڤان پێ دایی، ڤێجا یان ئیزایا ڤێ دنیایێ دێ بینن یان ژی ئیزایا ئاخرەتێ دێ بینن، نێ وێ ڕۆژێ دێ زانن كا جهێ كێ خرابترە و لەشكەرێ كێ لاوازترە؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَزِيدُ ٱللَّهُ ٱلَّذِينَ ٱهۡتَدَوۡاْ هُدٗىۗ وَٱلۡبَٰقِيَٰتُ ٱلصَّٰلِحَٰتُ خَيۡرٌ عِندَ رَبِّكَ ثَوَابٗا وَخَيۡرٞ مَّرَدًّا
76. و ئەوێت ڕاستەڕێ بوویین، خودێ ڕاستەڕێیییا وان دێ پتر لێ كەت، و كار و كریارێت قەنج ئەوێت بۆ مرۆڤی ل دەڤ خودێ دمینن، ل دەڤ خودایێ تە ب خێرترن و دویماهیكا وان باشترە [ژ وان تشتان ئەوێت ئەو خۆ پێ مەزن دكەن ژ مال و مالداریێ].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَرَءَيۡتَ ٱلَّذِي كَفَرَ بِـَٔايَٰتِنَا وَقَالَ لَأُوتَيَنَّ مَالٗا وَوَلَدًا
77. [هەی موحەممەد] ئەرێ تە دیت و بۆ تە بێژم سەرهاتییا وی ئەوێ باوەری ب ئایەتێت مە نەئینایی و ئینكار كرین [و باوەرنەكری جارەكا دی پشتی مرنێ دێ ساخكەینەڤە]، و گۆت: [ڕۆژا ئەز ژ گۆڕێ ڕادبم و زێندی دبمەڤە] دێ مال و عەیالەكێ زێدەتر بۆ من ئێتە دان [ئەڤ ئایەتە د دەرهەقێ (وائیلێ كوڕێ عاص)یدا هاتییە خوارێ (خەببابێ كوڕێ ئەرتی) دەینەك ل سەر بوو، دەینێ خۆ ژێ خواست، گۆتێ: هەتا تو خۆ بێ باوەر نەكەی ژ موحەممەدی، ئەز دەینێ تە نادەمە تە، ئینا گۆت: ب خودێ ئەز ژێ بێ باوەر نابم هەتا تو نەمری و ساخ ببییەڤە، ئینا گۆت: دەمێ ڕادبمەڤە وەرە دەڤ من، دێ دەینێ تە دەمە تە].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَطَّلَعَ ٱلۡغَيۡبَ أَمِ ٱتَّخَذَ عِندَ ٱلرَّحۡمَٰنِ عَهۡدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَٱتَّخَذُواْ مِن دُونِ ٱللَّهِ ءَالِهَةٗ لِّيَكُونُواْ لَهُمۡ عِزّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يَوۡمَ نَحۡشُرُ ٱلۡمُتَّقِينَ إِلَى ٱلرَّحۡمَٰنِ وَفۡدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَنَسُوقُ ٱلۡمُجۡرِمِينَ إِلَىٰ جَهَنَّمَ وِرۡدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَّقَدۡ جِئۡتُمۡ شَيۡـًٔا إِدّٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَن دَعَوۡاْ لِلرَّحۡمَٰنِ وَلَدٗا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا يَنۢبَغِي لِلرَّحۡمَٰنِ أَن يَتَّخِذَ وَلَدًا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكُلُّهُمۡ ءَاتِيهِ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فَرۡدًا
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَكَمۡ أَهۡلَكۡنَا قَبۡلَهُم مِّن قَرۡنٍ هَلۡ تُحِسُّ مِنۡهُم مِّنۡ أَحَدٍ أَوۡ تَسۡمَعُ لَهُمۡ رِكۡزَۢا
98. و مە چەند ملەت بەری وان یێت د هیلاك برین و ڤەبراندین، ئەرێ ما پێژنەكا ئێك ژ وان دئێتە تە، یان ژی تو كپێنا ئێك ژ وان گولێ دبی؟! [هەمی بێ سەروشوین چۆن و نەمان، كا چاوا مە ئەو بنبڕكرن، ئەم دشێین ڤان ژی وەسا بنبڕ بكەین].
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی مریم
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی کوردی کرمانجی - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕاوی ماناکانی قورئانی پیرۆز بۆ زمانی کوردی - کرمانجی، وەرگێڕان: ئیسماعیل سگێری.