وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی پەشتۆیی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وَمَنْ یَّهْدِ اللّٰهُ فَهُوَ الْمُهْتَدِ ۚ— وَمَنْ یُّضْلِلْ فَلَنْ تَجِدَ لَهُمْ اَوْلِیَآءَ مِنْ دُوْنِهٖ ؕ— وَنَحْشُرُهُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ عَلٰی وُجُوْهِهِمْ عُمْیًا وَّبُكْمًا وَّصُمًّا ؕ— مَاْوٰىهُمْ جَهَنَّمُ ؕ— كُلَّمَا خَبَتْ زِدْنٰهُمْ سَعِیْرًا ۟
او چا ته چې الله تعالی د هدایت توفیق ورکړي نو یقینا دا په ریښتیا سره هدایت موندونکی دی، او چا لره چې لرې کړي د دې نه او ګمراه یې کړي نو هیچیرې به ته بیا نه مومې -ای پیغمبره- دوی لره دوستان چې د حق طرف ته یې بوځي، او د دوی څخه ضرر دفع کړي، او دوی ته فایدې ورسوي، او راجمع به کړو دوی د قیامت په ورځ چې په مخونو به راښکل کیدلی شي نه به څه ویني او نه به خبرې کولی شي او نه به څه اوري، ځای د ورتګ د دوی هغه چې دوی به ورته ورځي جهنم دی، هر کله چې د دې لمبې په قلاره شي مونږ به یې نورې هم زیاتی کړو په بلولو سره.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذٰلِكَ جَزَآؤُهُمْ بِاَنَّهُمْ كَفَرُوْا بِاٰیٰتِنَا وَقَالُوْۤا ءَاِذَا كُنَّا عِظَامًا وَّرُفَاتًا ءَاِنَّا لَمَبْعُوْثُوْنَ خَلْقًا جَدِیْدًا ۟
دا عذاب چې دوی ته به رسیږي دا بدله د دوی ده په سبب د کفر کولو د دوی زمونږ په رالیږل شوو ایتونو زمونږ په پیغمبر باندې، او په سبب د وینا د دوی د وجې د لرې ګڼلو د دوی دوباره راژوندې کیدلو لره: ایا هر کله چې مونږ مړه شو او زمونږ هډوکي زاړه او وراسته شي، او ټوټي ټوټي ذري ذري شي نو ایا مونږ به د دې نه وروسته بیرته په نوي پيدایش سره راپاڅیږو؟!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَوَلَمْ یَرَوْا اَنَّ اللّٰهَ الَّذِیْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ قَادِرٌ عَلٰۤی اَنْ یَّخْلُقَ مِثْلَهُمْ وَجَعَلَ لَهُمْ اَجَلًا لَّا رَیْبَ فِیْهِ ؕ— فَاَبَی الظّٰلِمُوْنَ اِلَّا كُفُوْرًا ۟
آیا نه پوهیږي دا بیرته راژوندي کیدلو نه منکر خلک چې یقینا الله تعالی هغه ذات دی چې پیدا کړي یې دي اسمانونه او پیداکړې یې ده ځمکه سره د غټوالي د دې دواړو نه، قدرت لرونکی دی په دې چې پیداکړي د دوی په شان، نو څوک چې په دې قادر وي چې یو غټ شی پیداکړي هغه په دې قادر وي چې د هغه نه وړوکی شی پیدا کړي، او یقینا الله تعالی دوی لره په دنیا کې وخت مقرر کړی چې د دوی زندګي پکې ختمیږي، او دوی لره یې نیټه مقرر کړې د دوی د بیرته راژوندي کولو لپاره چې هیڅ شک پکې نشته، او سره د څرګندوالي د دلیلونو د بیرته راژوندي کیدلو بیا هم مشرکانو پریښې هر یو کار مګر انکار کول په بیرته راژوندي کیدلو باندې سره د ښکاره والي د دلیلونو د هغه.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ لَّوْ اَنْتُمْ تَمْلِكُوْنَ خَزَآىِٕنَ رَحْمَةِ رَبِّیْۤ اِذًا لَّاَمْسَكْتُمْ خَشْیَةَ الْاِنْفَاقِ ؕ— وَكَانَ الْاِنْسَانُ قَتُوْرًا ۟۠
ووایه -ای پیغمبره- دې مشرکینو ته: که چیرته تاسې اختیار لرلی د خزانو د رحمت د رب زما هغه چې نه ختمیږي او نه ورکیږي، نو په دغه وخت کې به تاسې بند کړی شوي وئ د خرچ کولو د دې خزانو نه د ویرې د ختمیدلو د هغې هسې نه چې تاسې غریبان نشئ، او د انسان طبیعت دا دی چې دا بخیل دی مګر که دا مومن وي، نو دا خرچ کوي د الله تعالی د ثواب په امید.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدْ اٰتَیْنَا مُوْسٰی تِسْعَ اٰیٰتٍۢ بَیِّنٰتٍ فَسْـَٔلْ بَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ اِذْ جَآءَهُمْ فَقَالَ لَهٗ فِرْعَوْنُ اِنِّیْ لَاَظُنُّكَ یٰمُوْسٰی مَسْحُوْرًا ۟
او یقینا مونږ ورکړې وې موسی -علیه السلام- ته نهه ښکاره معجزې چې د هغه په پیغمبرۍ یې ګواهي کوله، او هغه دا وې: امسا او لاس او د قحط کلونه او کموالی د میوو او طوفان او ملخان او سپږې او چنګښې او وینه، نو ته پوښتنه وکړه -ای پیغمبره- د یهودیانو څخه کله چې راتګ وکړ موسی -علیه السلام- د دوی مشرانو ته په دې معجزو سره، نو فرعون ورته وویل: یقینا زه ګومان کوم په تا باندې -ای موسی- د یو جادو کړی شوي سړي؛ ځکه چې ته نا اشنا نا اشنا شیان رواړې.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَالَ لَقَدْ عَلِمْتَ مَاۤ اَنْزَلَ هٰۤؤُلَآءِ اِلَّا رَبُّ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ بَصَآىِٕرَ ۚ— وَاِنِّیْ لَاَظُنُّكَ یٰفِرْعَوْنُ مَثْبُوْرًا ۟
موسی -علیه السلام- هغه ته په جواب کې وویل: یقینا ته خه پوهیږي -ای فرعونه- چې نه دي نازلې کړي دې معجزو لره مګر رب د اسمانونو او د ځمکې، دا یې نازلې کړي لپاره د دلالت کولو په خپل قدرت باندې، او په ریښتنولي د خپل پیغمبر باندې، خو لیکن ته انکار کوي د دې نه، او یقینا زه په دې خه پوهیږم، ته چې یې -ای فرعونه- هلاکیدونکی تاواني یې.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَّقُلْنَا مِنْ بَعْدِهٖ لِبَنِیْۤ اِسْرَآءِیْلَ اسْكُنُوا الْاَرْضَ فَاِذَا جَآءَ وَعْدُ الْاٰخِرَةِ جِئْنَا بِكُمْ لَفِیْفًا ۟ؕ
او ومو ویل وروسته د هلاکت د فرعون او د هغه د لښکرو نه بني اسراېیلو ته: اوسئ تاسې په ځمکه د شام کې، نو کله چې د قیامت ورځ راشي مونږ به تاسې ټول یو ځای د حشر میدان ته د حساب کتاب لپاره راولو.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الله تعالى هو المنفرد بالهداية والإضلال، فمن يهده فهو المهتدي على الحقيقة، ومن يضلله ويخذله فلا هادي له.
الله تعالی هغه یواځې هدایت ورکوونکی او ګمراه کوونکی دی، نو چا ته چې هدایت وکړي نو هغه هدایت موندونکی دی په ريښتیا سره، او څوک چې ګمراه او بې لارې کړي نو نشته دې لره څوک هدایت کوونکی.
• مأوى الكفار ومستقرهم ومقامهم جهنم، كلما سكنت نارها زادها الله نارًا تلتهب.
د کافرانو د ورتللو او اوسېدلو ځای جهنم دی، هر کله چې دهغه اور کم شي الله تعالی یې لمبې نورې زیاتې کړي.
• وجوب الاعتصام بالله عند تهديد الطغاة والمُسْتَبدين.
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی پەشتۆیی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
بڵاوكراوەتەوە لە لایەن ناوەندی تەفسیر بۆ خوێندنە قورئانیەکان.