وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی سورەتی المعارج - الترجمة البشتوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

المعارج

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:

بيان حال وجزاء الخلق يوم القيامة.

د قيامت په ورځ د مخلوق د جزا او حال بيان.

---

ئایه‌تی: 1

سَاَلَ سَآىِٕلٌۢ بِعَذَابٍ وَّاقِعٍ ۟ۙ

له مشرکانو يو غوښتونکي د خپل ځان او قوم پر خلاف د عذاب غوښتنه وکړه چې که چېرې دغه عذاب راتلونکی وي، په داسې حال کې چې دا د هغه له لوري ملنډې وې، او هغه د قيامت په ورځ پېښېدونکی دی.

ئایه‌تی: 2

لِّلْكٰفِرِیْنَ لَیْسَ لَهٗ دَافِعٌ ۟ۙ

(هغه عذاب) پر الله د کفر کوونکو لپاره دی، د دغه عذاب لپاره څوک ايساروونکی نشته.

ئایه‌تی: 3

مِّنَ اللّٰهِ ذِی الْمَعَارِجِ ۟ؕ

د مرتبې، درجو، فضيلتونو او نعمتونو د څښتن له لورې دی.

ئایه‌تی: 4

تَعْرُجُ الْمَلٰٓىِٕكَةُ وَالرُّوْحُ اِلَیْهِ فِیْ یَوْمٍ كَانَ مِقْدَارُهٗ خَمْسِیْنَ اَلْفَ سَنَةٍ ۟ۚ

هغه ته پرېښتې او جبرئيل په دغو درجو کې ورخېژي، د قيامت په ورځ چې هغه دومره اوږده ورځ ده چې اندازه يې پنځوس زره کاله ده.

ئایه‌تی: 5

فَاصْبِرْ صَبْرًا جَمِیْلًا ۟

نو اې رسوله! داسې صبر کوه چې هيڅ وير او شکايت پکې نه وي.

ئایه‌تی: 6

اِنَّهُمْ یَرَوْنَهٗ بَعِیْدًا ۟ۙ

هغوی دغه عذاب لېرې او پېښېدل يې ناشوني ګڼي.

ئایه‌تی: 7

وَّنَرٰىهُ قَرِیْبًا ۟ؕ

او موږ هغه نېږدې هرومرو پېښېدونکی وينو.

ئایه‌تی: 8

یَوْمَ تَكُوْنُ السَّمَآءُ كَالْمُهْلِ ۟ۙ

په کومه ورځ چې آسمان به د سرو زرو او ميسو غوندې ويلې شي.

ئایه‌تی: 9

وَتَكُوْنُ الْجِبَالُ كَالْعِهْنِ ۟ۙ

او غرونه به په سپکوالي کې د وړۍ غوندې وي.

ئایه‌تی: 10

وَلَا یَسْـَٔلُ حَمِیْمٌ حَمِیْمًا ۟ۚۖ

او يو خپل به د بل خپل حال نه پوښتي، ځکه هر يو به په خپل ځان بوخت وي.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• تنزيه القرآن عن الشعر والكهانة.

د قرآن له شعر او کهانت څخه پاکوالی.

• خطر التَّقَوُّل على الله والافتراء عليه سبحانه.

پر الله پورې د خبرو تړلو او پر هغه پاک ذات پورې د درواغ ويلو خطر.

• الصبر الجميل الذي يحتسب فيه الأجر من الله ولا يُشكى لغيره.

ښه صبر دا دی چې په هغو کې له الله څخه د بدلې هيله ولري او بل چاته شکايت ونه کړي.

ئایه‌تی: 11

یُّبَصَّرُوْنَهُمْ ؕ— یَوَدُّ الْمُجْرِمُ لَوْ یَفْتَدِیْ مِنْ عَذَابِ یَوْمِىِٕذٍ بِبَنِیْهِ ۟ۙ

هر انسان به خپل دوست ويني چې نه به ترې پټيږي، خو له دې سره به هيڅوک له بل چا څخه د حالت د سختوالي له امله پوښتنه نه کوي، څوک چې د اور وړ ګرځېدلی هغه به خوښوي چې خپل اولادونه د بدلې په ډول وړاندې کړي.

ئایه‌تی: 12

وَصَاحِبَتِهٖ وَاَخِیْهِ ۟ۙ

او مېرمن او وروڼه يې په بدله کې ورکړي.

ئایه‌تی: 13

وَفَصِیْلَتِهِ الَّتِیْ تُـْٔوِیْهِ ۟ۙ

او له کورنۍ يې هغه خپلوان قربان کړي چې له هغه سره په سختيو کې درېدل.

ئایه‌تی: 14

وَمَنْ فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا ۙ— ثُمَّ یُنْجِیْهِ ۟ۙ

او له انسانانو، پېريانو او له هغوی پرته چې څه هم په ځمکه کې دي دا ټول به په بدله کې ورکړي، بيا به دغه بدله سپاري ترڅو ځان د اور له عذابه و ژغوري.

ئایه‌تی: 15

كَلَّا ؕ— اِنَّهَا لَظٰی ۟ۙ

معامله به داسې نه وي لکه څنګه يې چې دغه ګناهکار غواړي، هغه خو د آخرت اور دی لمبې او شغلې وهي.

ئایه‌تی: 16

نَزَّاعَةً لِّلشَّوٰی ۟ۚۖ

د سخت ګرموالي او لمبو له امله د سر پوستکی په ډېره سختۍ له سره بېلوي.

ئایه‌تی: 17

تَدْعُوْا مَنْ اَدْبَرَ وَتَوَلّٰی ۟ۙ

هغه څوک رابولي چې له حقه يې مخ اړولی وي او ډېر ترې لېرې شوی وي، ايمان يې نه وي پرې راوړی او عمل يې نه وي کړی.

ئایه‌تی: 18

وَجَمَعَ فَاَوْعٰی ۟

او مال يې راټول کړی، د الله په لار کې يې پر لګولو پرې بخيلي کړې ده.

ئایه‌تی: 19

اِنَّ الْاِنْسَانَ خُلِقَ هَلُوْعًا ۟ۙ

پرته له شکه انسان سخت حريص پيداکړل شوی دی.

ئایه‌تی: 20

اِذَا مَسَّهُ الشَّرُّ جَزُوْعًا ۟ۙ

کله چې له ناروغۍ او بې وزلۍ کوم ضرر ور ورسي لږ صبر کوونکی وي.

ئایه‌تی: 21

وَّاِذَا مَسَّهُ الْخَیْرُ مَنُوْعًا ۟ۙ

او کله چې له آبادۍ او شتمنۍ کوم داسې څه ور ورسي چې خوشالوي يې؛ نو د الله په لار کې له لګولو زيات منع کوونکی وي.

ئایه‌تی: 22

اِلَّا الْمُصَلِّیْنَ ۟ۙ

مګر لمونځ کوونکي، ځکه هغوی له دغو بدو صفتونو څخه خوندي دي.

ئایه‌تی: 23

الَّذِیْنَ هُمْ عَلٰی صَلَاتِهِمْ دَآىِٕمُوْنَ ۟

هغه کسان چې پر خپلو لمونځونو ټينګ ولاړ وي، پر بل څه نه ترې بوختيږي، او پر خپل ټاکلي وخت کې يې اداکوي.

ئایه‌تی: 24

وَالَّذِیْنَ فِیْۤ اَمْوَالِهِمْ حَقٌّ مَّعْلُوْمٌ ۟

او هغه کسان چې په مالونو کې يې ټاکلې فرض برخه وي.

ئایه‌تی: 25

لِّلسَّآىِٕلِ وَالْمَحْرُوْمِ ۟

هغه چاته يې ورکوي چې سوال ترې کوي او هغه چاته چې سوال نه ترې کوي خو د کوم لامل له امله له روزۍ بې برخې وي.

ئایه‌تی: 26

وَالَّذِیْنَ یُصَدِّقُوْنَ بِیَوْمِ الدِّیْنِ ۟

او هغه کسان چې د قيامت ورځ رېښتيني ګڼي، په کومه ورځ چې الله هر چاته د هغه څه بدله ورکوي چې وړ يې وي.

ئایه‌تی: 27

وَالَّذِیْنَ هُمْ مِّنْ عَذَابِ رَبِّهِمْ مُّشْفِقُوْنَ ۟ۚ

او هغه کسان چې د خپل پالونکي له عذابه وېرېدونکي وي، سره له دې چې هغوی نېک عملونه وړاندې کړي وي.

ئایه‌تی: 28

اِنَّ عَذَابَ رَبِّهِمْ غَیْرُ مَاْمُوْنٍ ۪۟

پرته له شکه د هغوی د پالونکي عذاب وېروونکی دی هوښيار نه شي ترېبې غمه کېدلای.

ئایه‌تی: 29

وَالَّذِیْنَ هُمْ لِفُرُوْجِهِمْ حٰفِظُوْنَ ۟ۙ

او هغه کسان چې د خپلو شرمځايونو په پټولو او له نارواوو په لېرې کولو ساتونکي وي.

ئایه‌تی: 30

اِلَّا عَلٰۤی اَزْوَاجِهِمْ اَوْ مَا مَلَكَتْ اَیْمَانُهُمْ فَاِنَّهُمْ غَیْرُ مَلُوْمِیْنَ ۟ۚ

پرته له خپلو مېرمنو او هغو مينځو چې هغوی يې څښتنان شوي دي، ځکه پر دغو ښځو د کوروالي يا له هغو کمه ګټه اخېستلو کې هغوی ګرم نه دي.

ئایه‌تی: 31

فَمَنِ ابْتَغٰی وَرَآءَ ذٰلِكَ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْعٰدُوْنَ ۟ۚ

نو څوک چې له يادو شويو مېرمنو او مينځو پرته پر بل چا ګټه پورته کوي، همغوی د الله له پولو اوښتونکي دي.

ئایه‌تی: 32

وَالَّذِیْنَ هُمْ لِاَمٰنٰتِهِمْ وَعَهْدِهِمْ رٰعُوْنَ ۟

او هغه کسان چې د مالونو، رازونو او نور څه په اړه امين وګڼل شي، او د خپلو هغو ژمنو چې له خلکو سره يې کړې دي ساتونکي دي، په امانتونو کې خيانت نه کوي اوخپلې ژمنې نه ماتوي.

ئایه‌تی: 33

وَالَّذِیْنَ هُمْ بِشَهٰدٰتِهِمْ قَآىِٕمُوْنَ ۟

او هغه کسان چې خپلې شاهدۍ په مطلوب ډول وړاندې کوي، په هغو کې خپلوي او دښمني اغېز نه کوي.

ئایه‌تی: 34

وَالَّذِیْنَ هُمْ عَلٰی صَلَاتِهِمْ یُحَافِظُوْنَ ۟ؕ

او هغه کسان چې د خپل لمانځه ساتنه کوي، چې په خپل وخت کې يې ادا کوي، په پاکۍ او ډاډ يې کوي، هيڅ شی يې نه ترې مشغولوي.

ئایه‌تی: 35

اُولٰٓىِٕكَ فِیْ جَنّٰتٍ مُّكْرَمُوْنَ ۟ؕ۠

همدغه پر داسې صفتونو متصف خلک به په عزتمنو جنتونو کې وي، چې له تلپاتې نعمتونو او د عزتمن الله مخ ته له کتلو سره به مخ کيږي.

ئایه‌تی: 36

فَمَالِ الَّذِیْنَ كَفَرُوْا قِبَلَكَ مُهْطِعِیْنَ ۟ۙ

اې رسوله! څه شي دغه ستا د قوم مشرکان ستا شاوخوا ته ستا درواغ ګڼلو ته په منډه منډه در کش کړي دي؟!.

ئایه‌تی: 37

عَنِ الْیَمِیْنِ وَعَنِ الشِّمَالِ عِزِیْنَ ۟

ستا له ښي او چپ لوري ډلې ډلې پرتا چاپېر دي.

ئایه‌تی: 38

اَیَطْمَعُ كُلُّ امْرِئٍ مِّنْهُمْ اَنْ یُّدْخَلَ جَنَّةَ نَعِیْمٍ ۟ۙ

آيا هر يو له هغوی دا هيله لري چې الله به يې د نعمتونو جنت ته ننباسي، چې پر تلپاتې نعمتونو به مزې کوي، په داسې حال کې چې هغه پر خپل کفر پاتې وي؟!.

ئایه‌تی: 39

كَلَّا ؕ— اِنَّا خَلَقْنٰهُمْ مِّمَّا یَعْلَمُوْنَ ۟

امر داسې نه دی لکه څنګه چې هغوی فکر کړی، پرته له شکه موږ هغوی له هغه څه پيداکړي چې هغوی پرې پوهيږي، موږ له سپکو اوبو پيداکړي دي، چې هغوی کمزوري وو د ځانونو لپاره يې نه د ګټې او نه د ضرر واک لرلو؛ نو بیا څنګه هغوی لويي کوي؟!.

ئایه‌تی: 40

فَلَاۤ اُقْسِمُ بِرَبِّ الْمَشٰرِقِ وَالْمَغٰرِبِ اِنَّا لَقٰدِرُوْنَ ۟ۙ

الله پر خپل ذات لوړه وکړه، په داسې حال کې چې هغه د لمر، سپوږمۍ او ټولو ستورو لپاره د ختيځونو او لوېديځونو پالونکی دی، چې بېشکه موږ ځواکمن يو.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• شدة عذاب النار حيث يود أهل النار أن ينجوا منها بكل وسيلة مما كانوا يعرفونه من وسائل الدنيا.

د اور د عذاب سختوالی چې دوزخيان به خوښوي چې په هره لار ترې وژغورل شي، هغه لارې چارې کومې چې هغوی په دنيا کې پېژندلې.

• الصلاة من أعظم ما تكفَّر به السيئات في الدنيا، ويتوقى بها من نار الآخرة.

لمونځ ترټولو لوی هغه څه دی چې په دنيا کې کړي ګناهونه له منځه وړي او په آخرت کې له اوره پرې ساتل کيږي.

• الخوف من عذاب الله دافع للعمل الصالح.

د الله له عذابه وېره د نېک عمل کولو لامل دی.

ئایه‌تی: 41

عَلٰۤی اَنْ نُّبَدِّلَ خَیْرًا مِّنْهُمْ ۙ— وَمَا نَحْنُ بِمَسْبُوْقِیْنَ ۟

د هغوی پر نورو خلکو بدلولو چې د الله اطاعت به کوي، او هغوی به تباه کوو، له دغه کار څخه نه بې وسې کېږو، او نه موږ کمزوري يو کله چې د هغوی د تباهۍ او پر نورو يې د بدلولو اراده وکړو.

ئایه‌تی: 42

فَذَرْهُمْ یَخُوْضُوْا وَیَلْعَبُوْا حَتّٰی یُلٰقُوْا یَوْمَهُمُ الَّذِیْ یُوْعَدُوْنَ ۟ۙ

نو اې رسوله! پرېږده يې چې په هغه باطل او لارورکۍ کې ننوزي چې پکې دي، او په خپل دنيوي ژوند کې لوبې کوي، تردې د قيامت په ورځ له هغه څه سره مخ شي چې په قرآن کې يې ژمنه ورسره کيږي.

ئایه‌تی: 43

یَوْمَ یَخْرُجُوْنَ مِنَ الْاَجْدَاثِ سِرَاعًا كَاَنَّهُمْ اِلٰی نُصُبٍ یُّوْفِضُوْنَ ۟ۙ

په کومه ورځ چې له قبرونو څخه په منډه منډه راوځي داسې لکه يوې نښې خواته چې سره سيالي کوي.

ئایه‌تی: 44

خَاشِعَةً اَبْصَارُهُمْ تَرْهَقُهُمْ ذِلَّةٌ ؕ— ذٰلِكَ الْیَوْمُ الَّذِیْ كَانُوْا یُوْعَدُوْنَ ۟۠

سترګې به يې ټيټې وي، رسوايي به پرې خپره وي، دا هغه ورځ ده چې په دنيا کې يې ژمنه ورسره کېدله، او هغوی يې پروا نه لرله.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• خطر الغفلة عن الآخرة.

له آخرته د بې پروايۍ خطر.

• عبادة الله وتقواه سبب لغفران الذنوب.

د الله لمانځل او له هغه وېره د ګناهونو د بښنې لامل کيږي.

• الاستمرار في الدعوة وتنويع أساليبها حق واجب على الدعاة.

په بلنه کې دوام او د کړنلارو بدلول را بدلول يې پر بلونکو يو لازمي حق دی.