وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی فارسی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
سوره تغابن
لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
التحذير مما تحصل به الندامة والغبن يوم القيامة.
یُسَبِّحُ لِلّٰهِ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ۚ— لَهُ الْمُلْكُ وَلَهُ الْحَمْدُ ؗ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟
تمام مخلوقاتی که در آسمان‌ها و زمین هستند الله را از صفات نقصی که سزاوار او نیست منزه و پاک برمی‌شمارند. فرمانروایی و مالکیت فقط برای او است، و غیر او هیچ حق مالکیتی ندارد، و ستایش نیکو برای او است، و او بر هر چیزی توانا است، و هیچ‌چیز او را ناتوان نمی‌سازد.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
هُوَ الَّذِیْ خَلَقَكُمْ فَمِنْكُمْ كَافِرٌ وَّمِنْكُمْ مُّؤْمِنٌ ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ بَصِیْرٌ ۟
- ای مردم- او همان ذاتی است که شما را آفرید اما برخی از شما به او کافر هستند و مقصدشان جهنم است، و برخی از شما به او مؤمن هستند و مقصدشان بهشت است، و الله به آنچه انجام می‌دهید بینا است، و ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند، و به زودی شما را در قبال آن جزا خواهد داد.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ وَصَوَّرَكُمْ فَاَحْسَنَ صُوَرَكُمْ ۚ— وَاِلَیْهِ الْمَصِیْرُ ۟
آسمان‌ها و زمین را به حق آفریده، و این دو را بیهوده نیافریده است، و - ای مردم- به لطف و احسان خویش سیمای شما را به زیبایی بیاراست، و اگر می‌خواست به‌طور قطع آن را زشت قرار می‌داد، و در روز قیامت بازگشت فقط به‌سوی او است. آن‌گاه شما را در برابر اعمال‌تان جزا می‌دهد؛ اگر خیر باشد جزای خیر، و اگر شر باشد جزای شر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
یَعْلَمُ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَیَعْلَمُ مَا تُسِرُّوْنَ وَمَا تُعْلِنُوْنَ ؕ— وَاللّٰهُ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
از آنچه در آسمان‌ها، و آنچه در زمین است آگاهی دارد، و اعمال پنهان و آشکار شما را می‌داند، و از خیر و شری که در سینه‌ها است آگاه است، و ذره‌ای از آن بر او پوشیده نمی‌ماند.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَلَمْ یَاْتِكُمْ نَبَؤُا الَّذِیْنَ كَفَرُوْا مِنْ قَبْلُ ؗ— فَذَاقُوْا وَبَالَ اَمْرِهِمْ وَلَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
-ای مشرکان- آیا خبر امت های تکذیب کننده ی پیش از شما مانند قوم نوح، عاد و ثمود و دیگران به شما نرسیده است که سزای کفرشان در دنیا را چشیدند و در آخرت عذابی دردناک برای آن هاست؟! آری، به طور قطع خبرشان به شما رسیده است، پس از سرانجام کارشان پند بگیرید و قبل از این که عذابی مانند عذاب آنان به شما نیز برسد، به سوی الله توبه کنید.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذٰلِكَ بِاَنَّهٗ كَانَتْ تَّاْتِیْهِمْ رُسُلُهُمْ بِالْبَیِّنٰتِ فَقَالُوْۤا اَبَشَرٌ یَّهْدُوْنَنَا ؗ— فَكَفَرُوْا وَتَوَلَّوْا وَّاسْتَغْنَی اللّٰهُ ؕ— وَاللّٰهُ غَنِیٌّ حَمِیْدٌ ۟
عذابی که به آنها رسید فقط به این سبب بود که رسولان‌شان دلایل آشکار و براهین روشن از جانب الله برای‌شان می‌آوردند، اما آنها با این اعتراض که رسولان از جنس بشر هستند می‌گفتند: آیا انسانی ما را به‌سوی حق راهنمایی می‌کند؟! پس کفر می‌ورزیدند و از ایمان به آنها روی می‌گرداندند. اما ذره‌ای به الله زیان نرساندند، و الله از ایمان و طاعت‌شان بی‌نیاز است؛ زیرا طاعت‌شان چیزی بر او نمی‌افزاید، و الله ذات بی‌نیازی است که به بندگانش نیاز ندارد، و در اقوال و افعالش ستوده‌شده است.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
زَعَمَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اَنْ لَّنْ یُّبْعَثُوْا ؕ— قُلْ بَلٰی وَرَبِّیْ لَتُبْعَثُنَّ ثُمَّ لَتُنَبَّؤُنَّ بِمَا عَمِلْتُمْ ؕ— وَذٰلِكَ عَلَی اللّٰهِ یَسِیْرٌ ۟
کافران پنداشتند که الله هرگز آنها را پس از مرگشان زنده مبعوث نخواهد کرد. - ای رسول- به این منکران رستاخیز بگو: آری به پروردگارم سوگند که به‌طور قطع برانگیخته خواهید شد، سپس به یقین، از آنچه در دنیا انجام می‌دادید به شما خبر داده خواهد شد، و این رستاخیز بر الله آسان است؛ زیرا شما را نخستین بار آفریده است، در نتیجه بر برانگیختن شما پس از مرگ‌تان به صورت زنده برای حسابرسی و جزا توانا است.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاٰمِنُوْا بِاللّٰهِ وَرَسُوْلِهٖ وَالنُّوْرِ الَّذِیْۤ اَنْزَلْنَا ؕ— وَاللّٰهُ بِمَا تَعْمَلُوْنَ خَبِیْرٌ ۟
پس - ای مردم- به الله و به رسولانش، و به قرآن که آن را بر رسول‌مان فرو فرستادیم ایمان آورید، و الله به آنچه انجام می‌دهید بسیار دانا است. ذره‌ای از اعمال‌تان بر او پوشیده نمی‌ماند، و به زودی شما را در قبال آن جزا خواهد داد.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
یَوْمَ یَجْمَعُكُمْ لِیَوْمِ الْجَمْعِ ذٰلِكَ یَوْمُ التَّغَابُنِ ؕ— وَمَنْ یُّؤْمِنْ بِاللّٰهِ وَیَعْمَلْ صَالِحًا یُّكَفِّرْ عَنْهُ سَیِّاٰتِهٖ وَیُدْخِلْهُ جَنّٰتٍ تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ خٰلِدِیْنَ فِیْهَاۤ اَبَدًا ؕ— ذٰلِكَ الْفَوْزُ الْعَظِیْمُ ۟
و - ای رسول- روز قیامت را به یاد آور که الله شما را در آن گرد می‌آورد تا در قبال اعمال‌تان جزا دهد. در آن روز زیان و نقص کافران آشکار می‌گردد؛ زیرا مؤمنان منازل جهنمیان را در بهشت، و جهنمیان منازل بهشتیان را در جهنم به ارث می‌برند، و هرکس به الله ایمان آوَرَد و عمل صالح انجام دهد الله بدی‌هایش را می‌پوشاند، و او را در بهشت‌هایی که نهرها از زیر کاخ‌ها و درختانش جاری است وارد می‌کند که برای همیشه در آن می‌مانند، و از آن اخراج نمی‌شوند، و نعمت‌هایش از آنها قطع نمی‌گردد. این چیزی‌که به آن دست می‌یابند همان رستگاری بزرگی است که هیچ رستگاری دیگری با آن برابری نمی‌کند.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا وَكَذَّبُوْا بِاٰیٰتِنَاۤ اُولٰٓىِٕكَ اَصْحٰبُ النَّارِ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا ؕ— وَبِئْسَ الْمَصِیْرُ ۟۠
و کسانی‌که به الله کفر ورزیدند، و آیات ما را که بر رسولانمان نازل کردیم تکذیب کردند، اینها ساکنان جهنم هستند که برای همیشه در آن می‌مانند، و چه مقصد بسیار زشتی دارند.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَاۤ اَصَابَ مِنْ مُّصِیْبَةٍ اِلَّا بِاِذْنِ اللّٰهِ ؕ— وَمَنْ یُّؤْمِنْ بِاللّٰهِ یَهْدِ قَلْبَهٗ ؕ— وَاللّٰهُ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
مصیبتی بر جان یا مال یا فرزندان هیچ‌کسی، جز به قضا و قدر الله وارد نمی‌شود، و هرکس به الله و قضا و قدرش ایمان آورد الله قلبش را برای تسلیم بر فرمانش و رضایت به قضا و قدرش توفیق می‌دهد، و الله از هر چیزی آگاه است، و هیچ‌چیز بر او پوشیده نمی‌ماند.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاَطِیْعُوا اللّٰهَ وَاَطِیْعُوا الرَّسُوْلَ ۚ— فَاِنْ تَوَلَّیْتُمْ فَاِنَّمَا عَلٰی رَسُوْلِنَا الْبَلٰغُ الْمُبِیْنُ ۟
و از الله و رسول صلی الله علیه وسلم اطاعت کنید، و اگر از آنچه رسول صلی الله علیه وسلم برای‌تان آورده است روی گرداندید گناه این رویگردانی بر خودتان است، و برعهدۀ رسول ما جز تبلیغ آنچه او را به تبلیغ آن فرمان داده‌ایم نیست، و به تحقیق که آنچه را به تبلیغ آن فرمان یافته ابلاغ کرده است.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنَّ مِنْ اَزْوَاجِكُمْ وَاَوْلَادِكُمْ عَدُوًّا لَّكُمْ فَاحْذَرُوْهُمْ ۚ— وَاِنْ تَعْفُوْا وَتَصْفَحُوْا وَتَغْفِرُوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ رَّحِیْمٌ ۟
ای کسانی‌که به الله ایمان آورده‌اید و به احکامش عمل کرده‌اید، به‌راستی‌که برخی از همسران و فرزندان‌تان دشمن شما هستند؛ چون شما را از یاد الله و جهاد در راه او تعالی بازمی‌دارند، و منصرف می‌کنند، پس برحذر باشید که در شما تاثیر بگذارند، و اگر از لغزش‌های‌شان درگذرید و صرف نظر کنید و بر آنها بپوشانید، به‌راستی‌که الله گناهان‌تان را بر شما می‌آمرزد و بر شما رحم می‌کند، چون جزا از جنس عمل است.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنَّمَاۤ اَمْوَالُكُمْ وَاَوْلَادُكُمْ فِتْنَةٌ ؕ— وَاللّٰهُ عِنْدَهٗۤ اَجْرٌ عَظِیْمٌ ۟
جز این نیست که اموال و فرزندان‌تان وسیلۀ آزمایش و ارزیابی شما هستند، که شما را بر کسب حرام، و ترک طاعت الله وامی‌دارند، اما هرکس طاعت الله را بر طاعت فرزندان، و بر مشغول شدن به مال ترجیح دهد پاداش بزرگی نزد الله دارد، و این پاداش بزرگ همان بهشت است.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاتَّقُوا اللّٰهَ مَا اسْتَطَعْتُمْ وَاسْمَعُوْا وَاَطِیْعُوْا وَاَنْفِقُوْا خَیْرًا لِّاَنْفُسِكُمْ ؕ— وَمَنْ یُّوْقَ شُحَّ نَفْسِهٖ فَاُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُفْلِحُوْنَ ۟
پس از الله با اجرای اوامر و اجتناب از نواهی‌اش تا جایی‌که توانایی این کار را دارید بترسید، و از الله و رسولش بشنوید و اطاعت کنید، و اموال‌تان را که الله آن را برای‌تان ارزانی داشته در راه‌های خیر ببخشید، و هرکس الله او را از زیاده‌خواهی نفسش حفظ کند اینها همان دست‌یافتگان به آنچه می‌طلبند، و نجات‌یافتگان از آنچه از آن می‌ترسند هستند.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنْ تُقْرِضُوا اللّٰهَ قَرْضًا حَسَنًا یُّضٰعِفْهُ لَكُمْ وَیَغْفِرْ لَكُمْ ؕ— وَاللّٰهُ شَكُوْرٌ حَلِیْمٌ ۟ۙ
اگر وامی نیکو به الله بدهید؛ یعنی بخشی از اموال‌تان را در راه او ببخشید، بر مزدتان با قراردادن یک نیکی به ده برابر تا هفتصد برابر و حتی بسیار بیشتر می‌افزاید، و از گناهان‌تان درمی‌گذرد، و الله ذات بسیار بخشنده‌ای است که در برابر عمل اندک مزد بسیار می‌دهد، و ذات بسیار بردباری است که کیفر را به تعجیل نمی‌اندازد.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• مهمة الرسل التبليغ عن الله، وأما الهداية فهي بيد الله.
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی فارسی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
وەرگێڕاوی فارسی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز، لە لایەن ناوەندی تەفسیر بۆ خوێندنەوە قورئانیەکان.