وه‌رگێڕانی ماناكان ئایه‌تی 155 سوره‌تی سورەتی الأعراف - الترجمة السنهالية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

ئایه‌تی: 155

وَاخْتَارَ مُوْسٰی قَوْمَهٗ سَبْعِیْنَ رَجُلًا لِّمِیْقَاتِنَا ۚ— فَلَمَّاۤ اَخَذَتْهُمُ الرَّجْفَةُ قَالَ رَبِّ لَوْ شِئْتَ اَهْلَكْتَهُمْ مِّنْ قَبْلُ وَاِیَّایَ ؕ— اَتُهْلِكُنَا بِمَا فَعَلَ السُّفَهَآءُ مِنَّا ۚ— اِنْ هِیَ اِلَّا فِتْنَتُكَ ؕ— تُضِلُّ بِهَا مَنْ تَشَآءُ وَتَهْدِیْ مَنْ تَشَآءُ ؕ— اَنْتَ وَلِیُّنَا فَاغْفِرْ لَنَا وَارْحَمْنَا وَاَنْتَ خَیْرُ الْغٰفِرِیْنَ ۟

මූසා (අලය්හිස් සලාම්) තුමා, ඔහුගේ සමූහයා අතර සිටි අඥානයින් වසු පැටවා අදහමින් කළ ක්රියාවට ඔවුන්ගේ පරමාධිපති වෙත නිදහසට කරුණු ඉදිරිපත් කරනු පිණිස ඔවුන් අතර සිටි ශ්රේෂ්ඨ මිනිසුන් හැත්තෑ දෙනෙකු තෝරා ගත්තේය. ඔවුහු එහි සහභාගී විය යුතු නියමිත වේලාවක් අල්ලාහ් ඔවුනට පොරොන්දු විය. ඔවුන් සහභාගී වීම පිණිස අල්ලාහ් වෙත උනන්දුවෙන් ගිය කල්හි, තම දෑස් ඉදිරිපිට අල්ලාහ් ව පෙන්වන්නැයි මූසාගෙන් ඉල්ලා සිටියහ. එවිට මහා භූ චලනයක් ඔවුන් ග්රහණය කළේය. ඔවුන් කම්පනයට පත් ව භීතියට පත් වූහ. මූසා ඔහුගේ පරමාධිපති වෙත බැගෑපත් ව කණ්ණලව් කර, "මාගේ පරමාධිපතියාණනි! ඔවුන් වෙත පැමිණීමට පෙර, ඔවුන් හා මා විනාශ කරන්නට ඔබ අභිමත කළේ නම් ඔබ ඔවුන් විනාශ කරන්නට තිබුණි. අප අතර සිටි බුද්ධි හීනයන් සිදු කළ දෑ හේතුකොට ගෙන ඔබ අප විනාශ කරන්නෙහිද? මාගේ ජනයා වසු පැටවා නැමදුමට ගෙන එසේ ක්රියා කළේ විභාගයකට හා පරීක්ෂණයකට මිස නැත. ඔබ අභිමත කරන්නන් නොමග යන්නට ඉඩ හරින්නෙහිය. ඔබ අභිමත කරන්නන්හට ඔබ මඟ පෙන්වන්නෙහිය. අපගේ කටයුතු භාර ව සිටින්නා ඔබය. එහෙයින් අපගේ පාපකම් සඳහා ඔබ අපට සමාව දෙනු මැනව! ඔබේ පුළුල් දයාව තුළින් අපට කරුණා කරනු මැනව! වැරැද්ද නොසලකා හැර, පාපයට සමාව දෙන්නන්ගෙන් ඔබ අති ශ්රේෂ්ඨය." යැයීි කීය.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• في الآيات دليل على أن الخطأ في الاجتهاد مع وضوح الأدلة لا يعذر فيه صاحبه عند إجراء الأحكام عليه، وهو ما يسميه الفقهاء بالتأويل البعيد.

•පැහැදිලි සාධක සමග ස්ව උත්සාහයේ යෙදීමේ දී වරදක් සිදු වන අවස්ථාවක අදාළ පුද්ගලයාට නීතිය ක්රියාත්මක වන විට එහි නිදහසට කරුණු දැක්විය නොහැකි බව මෙම පාඨ පෙන්වා දෙයි. ආගමික නීති විශාරදයින් එයට නම් තබා ඇත්තේ ‘අත්-තඃවීලිල් බඊද්’ දුරස්ථ අර්ථ නිරූපණය ලෙස ය.

• من آداب الدعاء البدء بالنفس، حيث بدأ موسى عليه السلام دعاءه فطلب المغفرة لنفسه تأدُّبًا مع الله فيما ظهر عليه من الغضب، ثم طلب المغفرة لأخيه فيما عسى أن يكون قد ظهر منه من تفريط أو تساهل في رَدْع عَبَدة العجل عن ذلك.

•පළමුව තමන් ගැන ප්රාර්ථනා කිරීම, ප්රාර්ථනාවේ ආචාර ධර්ම අතරට ඇතුළත් වේ. මූසා (අලය්හිස් සලාම්) තුමා එසේ ප්රාර්ථනා කළහ. තමන්ට කෝපය හට ගත්තද අල්ලාහ් සමග ආචාරශීලී ව හැසිරීමක් ලෙස එතුමා තමන් වෙනුවෙන් පළමු ව පාපක්ෂමාව ඉල්ලා සිටියහ. පසුව වසු පැටවා වන්දනා කරන්නන් ඉන් වැළක්වීමේදී දැක්වූ නොසැලකිල්ල හා ඒ ගැන පිළිගැනීම නිසා, ඔහු තම සහෝදරයා වෙනුවෙන් සමාව ඉල්ලා සිටියේය.

• التحذير من الغضب وسلطته على عقل الشخص؛ ولذلك نسب الله للغضب فعل السكوت كأنه هو الآمر والناهي.

•කෝපය පිළිබඳ සහ පුද්ගලයෙකුගේ මනස කෙරෙහි එය බලපාන ආකාරය පිළිබඳ අනතුරු ඇඟවීම. එබැවින් අල්ලාහ් කෝපය සඳහා නිහඩතාවයේ ක්රියාව ආරෝපණය කළේය. එය ඔහු අණ කරන්නෙකු හා තහනම් කරනනෙකු ලෙස සිටිමිනි.

• ضرورة التوقي من غضب الله، وخوف بطشه، فانظر إلى مقام موسى عليه السلام عند ربه، وانظر خشيته من غضب ربه.

•අල්ලාහ්ගේ කෝපයෙන් ආරක්ෂාවීමේ හා ඔහුගේ ග්රහණය පිළිබඳ බියවීමේ අවශ්යතාවය. ඒ සඳහා තම පරමාධිපති අබියස මූසා තුමාගේ ස්ථාවරත්වය දෙස බලන්න, තම පරමාධිපතිගේ උදහස පිළිබඳ එතුමා තුළ පැවති බිය දෙස බලන්න.