وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة التلغوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الزمر   ئایه‌تی:

సూరహ్ అజ్-జుమర్

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
الدعوة للتوحيد والإخلاص، ونبذ الشرك.
ఏకదైవారాధన, చిత్తశుద్ధి మరియు బహుదైవారాధన తిరస్కరణకు పిలుపు

تَنْزِیْلُ الْكِتٰبِ مِنَ اللّٰهِ الْعَزِیْزِ الْحَكِیْمِ ۟
ఖుర్ఆన్ అవతరణ ఎవరూ ఓడించలేని సర్వాధిక్యుడైన అల్లాహ్ వద్ద నుండి జరిగింది. తన సృష్టించటంలో మరియు తన పర్యాలోచనలో మరియు తన ధర్మ శాసనాల్లో వివేకవంతుడు. అది పరిశుద్ధుడైన ఆయన వద్ద నుండి కాకుండా ఇతరుల వద్ద నుండి అవతరించలేదు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنَّاۤ اَنْزَلْنَاۤ اِلَیْكَ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ فَاعْبُدِ اللّٰهَ مُخْلِصًا لَّهُ الدِّیْنَ ۟ؕ
ఓ ప్రవక్తా నిశ్ఛయంగా మేము సత్యముతో కూడుకుని ఉన్న ఖుర్ఆన్ ను మీపై అవతరింపజేశాము. అయితే దాని సందేశములన్ని సత్యము మరియు దాని ఆదేశాలన్ని న్యాయపూరితమైనవి. కాబట్టి మీరు అల్లాహ్ నే ఆయన కొరకు ఏకేశ్వరోపాసనను చేస్తూ,ఆయన కొరకు షిర్కు నుండి తౌహీదును ప్రత్యేకిస్తూ ఆరాధన చేయండి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَلَا لِلّٰهِ الدِّیْنُ الْخَالِصُ ؕ— وَالَّذِیْنَ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اَوْلِیَآءَ ۘ— مَا نَعْبُدُهُمْ اِلَّا لِیُقَرِّبُوْنَاۤ اِلَی اللّٰهِ زُلْفٰی ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَحْكُمُ بَیْنَهُمْ فِیْ مَا هُمْ فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ؕ۬— اِنَّ اللّٰهَ لَا یَهْدِیْ مَنْ هُوَ كٰذِبٌ كَفَّارٌ ۟
వినండి షిర్కు నుండి ఖాళీ అయిన ధర్మం అల్లాహ్ కే ప్రత్యేకము. మరియు ఎవరైతే అల్లాహ్ ను వదిలి విగ్రహాలను మరియు షైతానులను స్నేహితులుగా చేసుకుని అల్లాహ్ ను వదిలి వారిని ఆరాధించే వారు తమ ఆరాధనను వారి కొరకు తమ మాటల్లో ఇలా నిరాకరిస్తారు : మేము వారందరిని ఆరాధించేది వారు మమ్మల్ని స్థానపరంగా దగ్గర చేయటానికి మరియు మా అవసరాలను ఆయనకు చేరవేయటానికి మరియు మా కొరకు ఆయన వద్ద సిఫారసు చేయటానికి. నిశ్చయంగా అల్లాహ్ ప్రళయదినాన ఏకేశ్వరోపాసన చేసే విశ్వాసపరుల మధ్య మరియు సాటికల్పించే అవిశ్వాసపరుల మధ్య వారు తౌహీద్ విషయంలో విభేదించుకునే దాని గురించి తీర్పునిస్తాడు. నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ పై ఆయన కొరకు సాటిని అంటగట్టి అబద్దమును పలికే వాడిని మరియు తనపై ఉన్న అల్లాహ్ అనుగ్రహాలపట్ల కృతఝ్నుడయ్యే వాడిని సత్యం వైపునకు సన్మార్గం పొందటము కొరకు సౌభాగ్యమును కలిగించడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَوْ اَرَادَ اللّٰهُ اَنْ یَّتَّخِذَ وَلَدًا لَّاصْطَفٰی مِمَّا یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ ۙ— سُبْحٰنَهٗ ؕ— هُوَ اللّٰهُ الْوَاحِدُ الْقَهَّارُ ۟
ఒక వేళ అల్లాహ్ కొడుకుని చేయదలచుకుంటే తన సృష్టి రాసుల్లోంచి తాను కోరిన వారిని ఎంచుకుని అతడిని కొడుకు స్థానమును కలిగించేవాడు. అతడు ఈ ముష్రికులందరు పలికే మాటల నుండి అతీతుడు మరియు పరిశుద్ధుడు. ఆయన తన అస్తిత్వంలో, తన గుణాల్లో, తన కార్యాల్లో ఒక్కడు. వాటిలో ఆయనకు సాటి ఎవరూ లేరు. తన సృష్టితాలపై ఆధిక్యతను కలిగినవాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ بِالْحَقِّ ۚ— یُكَوِّرُ الَّیْلَ عَلَی النَّهَارِ وَیُكَوِّرُ النَّهَارَ عَلَی الَّیْلِ وَسَخَّرَ الشَّمْسَ وَالْقَمَرَ ؕ— كُلٌّ یَّجْرِیْ لِاَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— اَلَا هُوَ الْعَزِیْزُ الْغَفَّارُ ۟
ఆయన గొప్ప జ్ఞానముతో ఆకాశములను మరియు భూమిని సృష్టించాడు. దుర్మార్గులు పలికినట్లు వృధాగా కాదు. ఆయన రాత్రిని పగటిపై ప్రవేశింపజేస్తాడు. మరియు పగలును రాత్రిపై ప్రవేశింపజేస్తాడు. ఒకటి వచ్చినప్పుడు రెండవది అదృశ్యమైపోతుంది. మరియు ఆయన సూర్యుడిని ఉపయుక్తంగా చేశాడు. మరియు చంద్రుడిని ఉపయుక్తంగా చేశాడు. వాటిలో నుండి ప్రతి ఒక్కటి ఒక నిర్ధారిత సమయం కొరకు పయనిస్తుంది. అది ఈ జీవితము ముగింపు. వినండి పరిశుద్ధుడైన ఆయనే సర్వాధిక్యుడు ఎవరైతే తన శతృవులపై ప్రతీకారం తీర్చుకుంటాడో. మరియు ఆయనపై ఎవరూ ఆధిక్యతను చూపరు. ఆయన దాసుల్లోంచి పశ్ఛాత్తాప్పడే వారి పాపములను మన్నించేవాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الداعي إلى الله يحتسب الأجر من عنده، لا يريد من الناس أجرًا على ما يدعوهم إليه من الحق.
అల్లాహ్ వైపు పిలిచేవాడు ప్రతిఫలమును ఆయన వద్ద నుండే ఆశిస్తాడు. అతడు ప్రజల నుండి వారిని సత్యం వైపునకు పిలవటంపై ఎటువంటి ప్రతిఫలమును ఆశించడు.

• التكلّف ليس من الدِّين.
మొహమాటం ధర్మంలో లేదు.

• التوسل إلى الله يكون بأسمائه وصفاته وبالإيمان وبالعمل الصالح لا غير.
అల్లాహ్ సాన్నిధ్యం అనేది ఆయన పేర్లతో,ఆయన గుణాలతో,విశ్వాసముతో,సత్కర్మలు చేయటంతో కలుగును. వేరే వాటితో కాదు.

خَلَقَكُمْ مِّنْ نَّفْسٍ وَّاحِدَةٍ ثُمَّ جَعَلَ مِنْهَا زَوْجَهَا وَاَنْزَلَ لَكُمْ مِّنَ الْاَنْعَامِ ثَمٰنِیَةَ اَزْوَاجٍ ؕ— یَخْلُقُكُمْ فِیْ بُطُوْنِ اُمَّهٰتِكُمْ خَلْقًا مِّنْ بَعْدِ خَلْقٍ فِیْ ظُلُمٰتٍ ثَلٰثٍ ؕ— ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبُّكُمْ لَهُ الْمُلْكُ ؕ— لَاۤ اِلٰهَ اِلَّا هُوَ ۚ— فَاَنّٰی تُصْرَفُوْنَ ۟
ఓ ప్రజలారా మీ ప్రభువు మిమ్మల్ని ఒకే ప్రాణమైన ఆదం నుండి సృష్టించాడు. ఆ తరువాత ఆదం నుండి ఆయన భార్య హవ్వాను సృష్టించాడు. మరియు ఆయన మీ కొరకు ఒంటెల నుండి,ఆవుల నుండి,గొర్రెల నుండి,మేకల నుండి ఎనిమిది రకముల వాటిని సృష్టించాడు. ప్రతీ రకము నుండి మగ,ఆడను సృష్టించాడు. పరిశుద్ధుడైన ఆయన మిమ్మల్ని మీ మాతృ గర్భములో ఒక దశ తరువాత ఇంకో దశను కడుపు,గర్భము,మావి (తల్లి గర్భములో శిసువుపై ఉండే పొర) యొక్క చీకట్లలో సృష్టించాడు. వాటన్నింటిని సృష్టించిన వాడే మీ ప్రభువైన అల్లాహ్. రాజ్యాధికారము ఆయన ఒక్కడికే చెందుతుంది. ఆయన తప్ప వాస్తవ ఆరాధ్య దైవం ఇంకొకడు లేడు. అటువంటప్పుడు మీరు ఎలా ఆయన ఆరాధన చేయటం నుండి ఏమీ సృష్టించకుండా తామే సృష్టించబడి వాటి ఆరాధన చేయటం వైపునకు మరలిపోతున్నారు ?!.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنْ تَكْفُرُوْا فَاِنَّ اللّٰهَ غَنِیٌّ عَنْكُمْ ۫— وَلَا یَرْضٰی لِعِبَادِهِ الْكُفْرَ ۚ— وَاِنْ تَشْكُرُوْا یَرْضَهُ لَكُمْ ؕ— وَلَا تَزِرُ وَازِرَةٌ وِّزْرَ اُخْرٰی ؕ— ثُمَّ اِلٰی رَبِّكُمْ مَّرْجِعُكُمْ فَیُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
ఓ ప్రజలారా ఒక వేళ మీరు మీ ప్రభువు పట్ల అవిశ్వాసమును కనబరిస్తే నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ మీ విశ్వాసము అక్కర లేని వాడు. మరియు మీ అవిశ్వాసం ఆయనకు నష్టం కలిగించదు. మరియు మీ అవిశ్వాసము యొక్క నష్టము మీ వైపునకు మాత్రమే మరలుతుంది. మరియు ఆయన తన దాసుల కొరకు తనను అవిశ్వసించటమును ఇష్టపడడు. మరియు వారిని అవిశ్వసించమని ఆదేశించడు. ఎందుకంటే అల్లాహ్ అశ్లీలత గురించి,చెడు గురించి ఆదేశించడు. మరియు ఒక వేళ మీరు అల్లాహ్ కు ఆయన అనుగ్రహాలపై కృతజ్ఞత తెలిపి ఆయనపై విశ్వాసమును కనబరిస్తే ఆయన మీ కృతజ్ఞత నుండి సంతుష్టపడి మీకు దాని ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు. మరియు ఒక ప్రాణం వేరే ప్రాణము యొక్క పాపమును మోయదు. అంతేకాదు ప్రతీ వ్యక్తి తాను చేసుకున్న దానికి ప్రతిగా తాకట్టుగా ఉంటాడు. ఆ తరువాత మీరు ప్రళయదినమున మీ మరలటం ఒక్కడైన మీ ప్రభువు వైపునకు జరుగును. అప్పుడు ఆయన ఇహలోకంలో మీరు చేసుకున్న కర్మల గురించి మీకు సమాచారమిస్తాడు. మరియు ఆయన మీ కర్మలపరంగా మీకు ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు. నిశ్ఛయంగా పరిశుద్ధుడైన ఆయన తన దాసుల హృదయములలో ఉన్న వాటి గురించి బాగా తెలిసినవాడు. వాటిలో ఉన్నది ఏదీ ఆయనపై గోప్యంగా ఉండదు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاِذَا مَسَّ الْاِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَا رَبَّهٗ مُنِیْبًا اِلَیْهِ ثُمَّ اِذَا خَوَّلَهٗ نِعْمَةً مِّنْهُ نَسِیَ مَا كَانَ یَدْعُوْۤا اِلَیْهِ مِنْ قَبْلُ وَجَعَلَ لِلّٰهِ اَنْدَادًا لِّیُضِلَّ عَنْ سَبِیْلِهٖ ؕ— قُلْ تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِیْلًا ۖۗ— اِنَّكَ مِنْ اَصْحٰبِ النَّارِ ۟
మరియు అవిశ్వాసపరుడికి ఏదైన కీడు రోగము ,సంపదను కోల్పోవటము, మునిగిపోయే భయం రూపంలో సంభవించినప్పుడు అతడు పరిశుద్ధుడైన తన ప్రభువుతో ఆయన ఒక్కడి వైపు మరలుతూ తనకు కలిగిన కీడును తొలగించమని వేడుకుంటాడు. ఆయన అతనికి కలిగిన కీడును తొలగించి అతనికి అనుగ్రహాన్ని కలిగించినప్పుడు అతడు ముందు నుండి కడువినయంతో వేడుకున్న అల్లాహ్ ను వదిలివేస్తాడు. మరియు అతడు అల్లాహ్ కొరకు భాగస్వాములను చేసుకుని వారిని అల్లాహ్ ను వదిలి ఆరాధిస్తాడు ఇతరులను అల్లాహ్ మర్గము ఏదైతే ఆయనకు చేరుతుందో దాని నుండి మరలించటానికి. ఓ ప్రవక్తా ఈ స్థితి కలిగిన వాడితో ఇలా పలకండి : నీ అవిశ్వాసముతో మిగిలిన నీ జీవితమంతా ప్రయోజనం చెందు. అది కొద్దిపాటి కాలమే. నిశ్ఛయంగా నీవు నరకవాసుల్లోంచి వాడివి ప్రళయదినమున నీవు దాన్ని ఒక స్నేహితుడు తన స్నేహితుడిని అట్టిపెట్టుకుని ఉన్నట్లుగా అట్టిపెట్టుకుని ఉంటావు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَمَّنْ هُوَ قَانِتٌ اٰنَآءَ الَّیْلِ سَاجِدًا وَّقَآىِٕمًا یَّحْذَرُ الْاٰخِرَةَ وَیَرْجُوْا رَحْمَةَ رَبِّهٖ ؕ— قُلْ هَلْ یَسْتَوِی الَّذِیْنَ یَعْلَمُوْنَ وَالَّذِیْنَ لَا یَعْلَمُوْنَ ؕ— اِنَّمَا یَتَذَكَّرُ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟۠
ఏమిటీ ఎవరైతే అల్లాహ్ కు విధేయుడై రాత్రి సమయములను తన ప్రభువు కొరకు సాష్టాంగపడుతూ మరియు ఆయన కొరకు నిలబడుతూ గడిపి,పరలోక శిక్ష నుండి భయపడి తన ప్రభువు కారుణ్యము గురించి యోచన చేస్తాడో అతడు ఉత్తముడా లేదా ఆ విశ్వాసపరుడు ఎవరైతే కష్ట సమయముల్లో అల్లాహ్ ను ఆరాధించి కలిమిలో ఆయన పట్ల అవిశ్వాసమును కనబరచి,అల్లాహ్ తో పాటు భాగస్వాములను చేసుకుంటాడో అతడు ఉత్తముడా ?!. ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : ఏమీ ఎవరైతే అల్లాహ్ తమపై అనివార్యం చేసిన వాటిని అల్లాహ్ ను తాము గుర్తించటం వలన తెలుసుకుంటారో వారు మరియు ఎవరైతే వీటిలో నుండి ఏమీ తెలియనివారు సమానులవుతారా ?!. ఈ రెండు వర్గముల మధ్య ఉన్న వ్యత్యాసమును సరైన బుద్ధులు కలవారు మాత్రమే గుర్తిస్తారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ یٰعِبَادِ الَّذِیْنَ اٰمَنُوا اتَّقُوْا رَبَّكُمْ ؕ— لِلَّذِیْنَ اَحْسَنُوْا فِیْ هٰذِهِ الدُّنْیَا حَسَنَةٌ ؕ— وَاَرْضُ اللّٰهِ وَاسِعَةٌ ؕ— اِنَّمَا یُوَفَّی الصّٰبِرُوْنَ اَجْرَهُمْ بِغَیْرِ حِسَابٍ ۟
ఓ ప్రవక్తా మీరు నాపై,నా ప్రవక్తలపై విశ్వాసమును కనబరచిన నా దాసులతో ఇలా పలకండి : మీరు మీ ప్రభువుతో ఆయన ఆదేశించిన వాటిని పాటిస్తూ మరియు ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉంటూ భయభీతిని కలిగి ఉండండి. మీలో నుండి ఇహలోకంలో సత్కర్మలను చేసిన వారి కొరకు ఇహలోకములో విజయము (సహాయము),ఆరోగ్యము, సంపద రూపములో మరియు పరలోకములో స్వర్గము రూపములో మేలు కలదు. మరియు అల్లాహ్ యొక్క భూమి విశాలమైనది. కావున మీరు అందులో అల్లాహ్ ఆరాధన చేయటానికి ఏదైన ప్రదేశం పొంది,మిమ్మల్ని ఏ ఆటంకము ఆపనంత వరకు హిజ్రత్ చేయండి. సహనం పాటించేవారు ప్రళయదినమున వారి పుణ్యము లెక్క లేనంత మరియు దాని అధికమవటం వలన,దాని రకరకాలు ఉండటం వలన షుమారు చేయలేనంత ప్రసాదించబడుతుంది.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• رعاية الله للإنسان في بطن أمه.
మానవునికి తన తల్లి గర్భంలో అల్లాహ్ పరిరక్షణ

• ثبوت صفة الغنى وصفة الرضا لله.
అక్కరలేకపోయే గుణం మరియు సంతృప్తి కలిగించే గుణం అల్లాహ్ కొరకే అని నిరూపణ.

• تعرّف الكافر إلى الله في الشدة وتنكّره له في الرخاء، دليل على تخبطه واضطرابه.
అవిశ్వాసపరుడు లేమిలో అల్లాహ్ ను గుర్తుంచుకొని కలిమిలో ఆయనను పట్టించుకోకపోవటం అతని మూర్ఖత్వమునకు మరియు అతని గందరగోళమునకు ఆధారము.

• الخوف والرجاء صفتان من صفات أهل الإيمان.
భయము మరియు ఆశ విశ్వాసపరుల లక్షణాల్లోంచి రెండు లక్షణాలు.

قُلْ اِنِّیْۤ اُمِرْتُ اَنْ اَعْبُدَ اللّٰهَ مُخْلِصًا لَّهُ الدِّیْنَ ۟ۙ
ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ నేను ఆరాధనను ఆయన కొరకు ప్రత్యేకిస్తూ ఆయన ఒక్కడినే ఆరాధన చేయాలని ఆదేశించాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاُمِرْتُ لِاَنْ اَكُوْنَ اَوَّلَ الْمُسْلِمِیْنَ ۟
మరియి నేను ఈ సమాజము (ఉమ్మత్) నుండి మొట్టమొదట ఆయనకు విధేయుడినై,కట్టుబడి ఉండే వాడినవ్వాలని ఆయన నాకు ఆదేశించాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ اِنِّیْۤ اَخَافُ اِنْ عَصَیْتُ رَبِّیْ عَذَابَ یَوْمٍ عَظِیْمٍ ۟
ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : ఒక వేళ నేను అల్లాహ్ కు అవిధేయుడినై ఆయనకు విధేయత చూపకుండా ఉంటే గొప్ప దిన శిక్ష నుండి భయపడుతున్నాను. అది ప్రళయదినము.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلِ اللّٰهَ اَعْبُدُ مُخْلِصًا لَّهٗ دِیْنِیْ ۟ۙۚ
ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా తెలపండి : నిశ్చయంగా నేను అల్లాహ్ ఒక్కడినే ఆరాధనను ఆయన కొరకు ప్రత్యేకిస్తూ ఆరాధిస్తున్నాను. ఆయనతో పాటు నేను ఇతరులను ఆరాధించను.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاعْبُدُوْا مَا شِئْتُمْ مِّنْ دُوْنِهٖ ؕ— قُلْ اِنَّ الْخٰسِرِیْنَ الَّذِیْنَ خَسِرُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَاَهْلِیْهِمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— اَلَا ذٰلِكَ هُوَ الْخُسْرَانُ الْمُبِیْنُ ۟
ఓ ముష్రికులారా మీరు ఆయనను వదిలి మీరు కోరుకున్న విగ్రహాలను ఆరాధించుకోండి (బెదిరించటానికి ఈ ఆదేశం). ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : నిశ్చయంగా వాస్తవానికి నష్టపోయే వారు ఎవరంటే తమ స్వయానికి,తమ ఇంటి వారికి నష్టం కలిగించుకుని వారు ఒక్కరే స్వర్గములో ప్రవేశించటం వలన లేదా తమతో పాటు వారూ నరకములో ప్రవేశించటం వలన తమ నుండి వారిని విడిపోవటం వలన వారు వారిని కలుసుకోరు. ఎన్నటికి కలవరు. వినండి ఇదే ఎటువంటి సందేహం లేని స్పష్టమైన నష్టము.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَهُمْ مِّنْ فَوْقِهِمْ ظُلَلٌ مِّنَ النَّارِ وَمِنْ تَحْتِهِمْ ظُلَلٌ ؕ— ذٰلِكَ یُخَوِّفُ اللّٰهُ بِهٖ عِبَادَهٗ ؕ— یٰعِبَادِ فَاتَّقُوْنِ ۟
వారి కొరకు వారిపై నుండి పొగ,జ్వాల,వేడి క్రమ్ముకుని ఉంటాయి. మరియు వారి క్రింది నుండి పొగ,జ్వాల,వేడి క్రమ్ముకుని ఉంటాయి. ఈ ప్రస్తావించబడిన శిక్ష ద్వారా అల్లాహ్ తన దాసులను భయపెడుతున్నాడు. ఓ నా దాసులారా మీరు నా ఆదేశాలను పాటిస్తూ మరియు నేను వారించిన వాటికి దూరంగా ఉంటూ నాకు భయపడండి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَالَّذِیْنَ اجْتَنَبُوا الطَّاغُوْتَ اَنْ یَّعْبُدُوْهَا وَاَنَابُوْۤا اِلَی اللّٰهِ لَهُمُ الْبُشْرٰی ۚ— فَبَشِّرْ عِبَادِ ۟ۙ
మరియు ఎవరైతే విగ్రహాల ఆరాధన చేయటం నుండి మరియు అల్లాహ్ ను వదిలి ఆరాధించబడే వాటన్నిటి ఆరాధన నుండి దూరంగా ఉండి,పశ్చాత్తాపముతో అల్లాహ్ వైపునకు మరలుతారో వారి కొరకు మరణము సమయమున,సమాధిలో,ప్రళయదినమున స్వర్గము యొక్క శుభవార్త కలదు. ఓ ప్రవక్తా మీరు నా దాసులకు శుభవార్తనివ్వండి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
الَّذِیْنَ یَسْتَمِعُوْنَ الْقَوْلَ فَیَتَّبِعُوْنَ اَحْسَنَهٗ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ الَّذِیْنَ هَدٰىهُمُ اللّٰهُ وَاُولٰٓىِٕكَ هُمْ اُولُوا الْاَلْبَابِ ۟
ఎవరైతే మాటను విని దాని నుండి మంచిని,చెడును వ్యత్యాసపరచి మంచిమాటను దానిలో ఉన్న ప్రయోజనం వలన అనుసరిస్తారో ఈ గుణాలతో వర్ణించబడిన వారికే అల్లాహ్ సన్మార్గము కొరకు భాగ్యమును కలిగించాడు. మరియు వారందరు సరైన బుద్ధులు కలవారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَفَمَنْ حَقَّ عَلَیْهِ كَلِمَةُ الْعَذَابِ ؕ— اَفَاَنْتَ تُنْقِذُ مَنْ فِی النَّارِ ۟ۚ
ఎవరిపైనైతే తాను తన అవిశ్వాసమును కనబరచటంలో,అపమార్గంలో కొనసాగిపోవటం వలన శిక్ష యొక్క వాక్కు అనివార్యమైపోయినదో ఓ ప్రవక్తా అతనికి సన్మార్గం చూపటంలో, అతడిని అనుగ్రహించటంలో మీకు ఎటువంటి వ్యూహం లేదు. ఓ ప్రవక్తా ఏమిటీ మీరు ఈ లక్షణాలు కలిగిన వాడిని నరకాగ్ని నుండి రక్షించగలరా ?!.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لٰكِنِ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ لَهُمْ غُرَفٌ مِّنْ فَوْقِهَا غُرَفٌ مَّبْنِیَّةٌ ۙ— تَجْرِیْ مِنْ تَحْتِهَا الْاَنْهٰرُ ؕ۬— وَعْدَ اللّٰهِ ؕ— لَا یُخْلِفُ اللّٰهُ الْمِیْعَادَ ۟
కానీ ఎవరైతే తమ ప్రభువు నుండి ఆయన ఆదేశములను పాటిస్తూ మరియు ఆయన వారించిన వాటి నుండి దూరంగా ఉంటూ భయపడుతారో అటువంటి వారి కొరకు ఎత్తైన భవనములు కలవు. అవి ఒక దానిపై ఒకటి ఉంటాయి. వాటి క్రింది నుండి కాలువలు ప్రవహిస్తూ ఉంటాయి. అల్లాహ్ వారికి వాటి గురించి గట్టి వాగ్దానం చేశాడు. మరియు అల్లాహ్ వాగ్దానమును భంగపరచడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَلَمْ تَرَ اَنَّ اللّٰهَ اَنْزَلَ مِنَ السَّمَآءِ مَآءً فَسَلَكَهٗ یَنَابِیْعَ فِی الْاَرْضِ ثُمَّ یُخْرِجُ بِهٖ زَرْعًا مُّخْتَلِفًا اَلْوَانُهٗ ثُمَّ یَهِیْجُ فَتَرٰىهُ مُصْفَرًّا ثُمَّ یَجْعَلُهٗ حُطَامًا ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَذِكْرٰی لِاُولِی الْاَلْبَابِ ۟۠
నిశ్చయంగా మీరు వీక్షించటం వలన అల్లాహ్ ఆకాశము నుండి వర్షపు నీటిని కురిపించాడని తెలుసుకున్నారు. అప్పుడు ఆయన దాన్ని సెలయేరులలో,ప్రవాహములలో ప్రవేశింపజేశాడు. ఆ తరువాత ఆ నీటితో రకరకాల రంగులుకల పంటలను వేలికి తీస్తాడు. ఆ తరువాత పంటలు ఎండిపోతాయి. ఓ వీక్షకుడా నీవు దాన్ని పచ్చగా ఉండిన తరువాత పసుపు రంగులో చూస్తావు. ఆ పిదప అది ఎండిన తరువాత ఆయన దాన్ని చూర్ణంగా,విచ్చిన్నంగా చేస్తాడు. నిశ్ఛయంగా ఈ ప్రస్తావించబడిన దానిలో జీవించి ఉన్న హృదయములు కలవారి కొరకు హితోపదేశం కలదు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• إخلاص العبادة لله شرط في قبولها.
ఆరాధనను అల్లాహ్ కొరకు ప్రత్యేకించటం అది స్వీకరించబడటానికి ఒక షరతు.

• المعاصي من أسباب عذاب الله وغضبه.
పాపకార్యములు అల్లాహ్ శిక్షను మరియు ఆయన ఆగ్రహమును అనివార్యం చేస్తాయి.

• هداية التوفيق إلى الإيمان بيد الله، وليست بيد الرسول صلى الله عليه وسلم.
సన్మార్గపు సౌభాగ్యమును కలిగించటం అల్లాహ్ చేతిలో ఉన్నది ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం చేతిలో లేదు.

اَفَمَنْ شَرَحَ اللّٰهُ صَدْرَهٗ لِلْاِسْلَامِ فَهُوَ عَلٰی نُوْرٍ مِّنْ رَّبِّهٖ ؕ— فَوَیْلٌ لِّلْقٰسِیَةِ قُلُوْبُهُمْ مِّنْ ذِكْرِ اللّٰهِ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ فِیْ ضَلٰلٍ مُّبِیْنٍ ۟
ఏమి ఎవరి హృదయమునైతే అల్లాహ్ ఇస్లాం కొరకు తెరిస్తే అతడు దానివైపునకు మార్గం పొంది,తన ప్రభువు వద్ద నుండి వెలుగుపై ఉంటే అతడు ఎవరి హృదయమైతే అల్లాహ్ స్మరణ నుండి కఠినంగా మరిపోయినదో అతనిలా ఉంటాడా ?. వారిద్దరు ఎన్నటికి సమానులు కారు. సన్మార్గం పొందిన వారి కొరకు సాఫల్యము కలదు. మరియు అల్లాహ్ స్మరణ నుండి కఠినంగా మారిపోయిన హృదయములు కలవారి కొరకు నష్టము కలదు. వారందరు సత్యము నుండి స్పష్టమైన అపమార్గంలో ఉన్నారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَللّٰهُ نَزَّلَ اَحْسَنَ الْحَدِیْثِ كِتٰبًا مُّتَشَابِهًا مَّثَانِیَ تَقْشَعِرُّ مِنْهُ جُلُوْدُ الَّذِیْنَ یَخْشَوْنَ رَبَّهُمْ ۚ— ثُمَّ تَلِیْنُ جُلُوْدُهُمْ وَقُلُوْبُهُمْ اِلٰی ذِكْرِ اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكَ هُدَی اللّٰهِ یَهْدِیْ بِهٖ مَنْ یَّشَآءُ ؕ— وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ هَادٍ ۟
అల్లాహ్ తన ప్రవక్త అయిన ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం పై సర్వశ్రేష్ఠమైన బోధనలైన ఖుర్ఆన్ ను అవతరింపజేశాడు. ఆయన దానిని పరస్పరం పోలినట్లుగా అవతరింపజేశాడు. అవి నిజాయితీలో,శ్రేష్ఠతలో,సంకీర్ణంలో,వ్యతిరేకతలు లేకపోవటంలో ఒక దానితో మరోకటి పోలి ఉన్నాయి.అందులో ఎన్నో గాధలు,ఆదేశములు,వాగ్దానములు,బెదిరింపులు,సత్యవంతుల గుణాలు,అసత్యపరుల గుణాలు మరియు వేరేవి ఉన్నాయి. అందులో ఉన్న హెచ్చరికలను,బెదిరింపులను తమ ప్రభుతో భయపడేవారు విన్నప్పుడు వారి శరీరములపైన ఉన్న రోమాలు నిక్కబొడుచుకుంటాయి. ఆ తరువాత అందులో ఉన్న ఆశలను,శుభవార్తలను విన్నప్పుడు అల్లాహ్ స్మరణ వైపునకు వారి శరీరములు మరియు వారి హృదయములు మెత్తబడిపోతాయి. ఈ ప్రస్తావించబడిన ఖుర్ఆన్,దాని ప్రభావము అల్లాహ్ మార్గదర్శకత్వము. దాని ద్వారా ఆయన తాను తలచిన వారికి సన్మార్గం చూపుతాడు. మరియు అల్లాహ్ ఎవరిని పరాభవమునకు లోను చేస్తాడో అతడికి ఆయన సన్మార్గము కొరకు భాగ్యమును కలిగించడు. అప్పుడు అతని కొరకు సన్మార్గం చూపేవాడెవడూ ఉండడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَفَمَنْ یَّتَّقِیْ بِوَجْهِهٖ سُوْٓءَ الْعَذَابِ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— وَقِیْلَ لِلظّٰلِمِیْنَ ذُوْقُوْا مَا كُنْتُمْ تَكْسِبُوْنَ ۟
ఏమీ ఈ వ్యక్తి ఎవరినైతే అల్లాహ్ సన్మార్గం చూపించి మరియు అతడిని ఇహలోకములో అనుగ్రహించి,పరలోకములో అతడిని స్వర్గములో ప్రవేశింపజేశాడో అతడు మరియు ఎవరైతే అవిశ్వాసమును కనబరిచి తన అవిశ్వాస స్థితిలో మరణిస్తే ఆయన (అల్లాహ్) అతడిని చేతులూ కాళ్ళు బందించబడినట్లు ప్రవేశింపజేస్తే అతడు బోర్లాపడినటువంటి తన ముఖముతో మాత్రమే నరకాగ్ని నుండి కాపాడుకోవలసిన వాడు సమానులవుతారా ?. మరియు అవిశ్వాసముతో,పాపకార్యములతో తమ స్వయంపై హింసకు పాల్పడిన వారితో మందలించే విధంగా ఇలా పలకబడుతుంది : మీరు చేసుకున్న అవిశ్వాసము,పాపకార్యములను రుచి చూడండి. ఇదే మీ ప్రతిఫలము.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كَذَّبَ الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَاَتٰىهُمُ الْعَذَابُ مِنْ حَیْثُ لَا یَشْعُرُوْنَ ۟
ఈ ముష్రికులందరికన్న ముందు ఉన్న సమాజములన్ని తిరస్కరించినవి. అప్పుడు వారి వద్దకు శిక్ష అకస్మాత్తుగా వచ్చిపడింది ఏ విధంగానంటే దాని కొరకు పశ్ఛాత్తాపముతో సిద్ధమవటానికి దాన్ని వారు గ్రహించలేకపోయారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاَذَاقَهُمُ اللّٰهُ الْخِزْیَ فِی الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ۚ— وَلَعَذَابُ الْاٰخِرَةِ اَكْبَرُ ۘ— لَوْ كَانُوْا یَعْلَمُوْنَ ۟
అప్పుడు అల్లాహ్ వారికి అవమానకరమైన,సిగ్గుమాలిన,పరాభవమైన శిక్ష రుచి చూపించాడు. మరియు నిశ్చయంగా వారి కోసం నిరీక్షిస్తున్నటువంటి పరలోక శిక్ష ఎంతో పెద్దది మరియు తీవ్రమైనది. ఒక వేళ వారు తెలుసుకుంటే (బాగుండేది).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدْ ضَرَبْنَا لِلنَّاسِ فِیْ هٰذَا الْقُرْاٰنِ مِنْ كُلِّ مَثَلٍ لَّعَلَّهُمْ یَتَذَكَّرُوْنَ ۟ۚ
మరియు నిశ్చయంగా మేము ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లంపై అవతరింపబడిన ఈ ఖుర్ఆన్ లో మంచి గురించి, చెడు గురించి మరియు సత్యం గురించి,అసత్యం గురించి మరియు విశ్వాసము గురించి,అవిశ్వాసము గురించి మరియు ఇతరవాటి గురించి ప్రజలకొరకు రకరకాల ఉపమానములను తెలియపరచాము. వాటిలో నుండి మేము తెలియపరచిన వాటి (ఉపమానముల) ద్వారా వారు గుణపాఠం నేర్చుకుని సత్యమును ఆచరించి అసత్యమును విడనాడుతారని ఆశిస్తూ (తెలియపరచాము).
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُرْاٰنًا عَرَبِیًّا غَیْرَ ذِیْ عِوَجٍ لَّعَلَّهُمْ یَتَّقُوْنَ ۟
మేము దాన్ని అందులో ఎటువంటి వక్రత గాని వంకరుతనం గాని సందేహము గాని లేకుండా,వారు అల్లాహ్ కు ఆయన ఆదేశములను పాటించి ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండి భయపడుతూ ఉంటారని ఆశిస్తూ ఖుర్ఆన్ ను అరబీ భాషలో తయారు చేశాము.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ضَرَبَ اللّٰهُ مَثَلًا رَّجُلًا فِیْهِ شُرَكَآءُ مُتَشٰكِسُوْنَ وَرَجُلًا سَلَمًا لِّرَجُلٍ ؕ— هَلْ یَسْتَوِیٰنِ مَثَلًا ؕ— اَلْحَمْدُ لِلّٰهِ ۚ— بَلْ اَكْثَرُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
అల్లాహ్ ముష్రిక్ (బహుదైవాలను ఆరాధించేవాడు) కొరకు మరియు మువహ్హిద్ (ఏకేశ్వరోపాసన చేసేవాడు) కొరకు ఒక ఉపమానము ఒక వ్యక్తిది తెలుపుతున్నాడు అతడు చాలా మంది తగాదాలాడే భాగస్వాముల ఆదీనంలో ఉన్నాడు. వారిలో కొంతమంది సంతృప్తి చెందితే కొందరు ఆగ్రహంగా ఉన్నారు. అప్పుడు అతడు కలతలో మరియు గందరగోళంలో పడిపోయాడు. మరియు ఇంకో వ్యక్తిది తెలుపుతున్నాడు అతడు ఒకే వ్యక్తికి ప్రత్యేకమై ఉన్నాడు. అతను ఒక్కడే అధికారం కలవాడు. మరియు అతని అవసరాలను తెలుసుకుంటాడు. అప్పుడు అతను ప్రశాంతంగా మరియు నిస్సంకోచముగా ఉన్నాడు. ఈ ఇద్దరు వ్యక్తులు సమానులు కారు. ప్రశంసలన్నీ అల్లాహ్ కే శోభిస్తాయి. కానీ వారిలో చాలా మందికి తెలియదు. అందుకనే వారు అల్లాహ్ తో పాటు ఇతరులను సాటి కల్పిస్తున్నారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اِنَّكَ مَیِّتٌ وَّاِنَّهُمْ مَّیِّتُوْنَ ۟ؗ
ఓ ప్రవక్తా నిశ్చయంగా మీరు మరణిస్తారు మరియు వారు కూడా ఖచ్చితంగా మరణిస్తారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ اِنَّكُمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ عِنْدَ رَبِّكُمْ تَخْتَصِمُوْنَ ۟۠
ఆ తరువాత ఓ ప్రజలారా నిశ్చయంగా మీరు ప్రలయదినమున మీ ప్రభువు వద్ద మీరు పరస్పరం వివాదమాడుకున్న విషయం గురించి తగువులాడుతారు. అప్పుడు అసత్యపరుడు నుండి సత్యపరుడు స్పష్టమవుతాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• أهل الإيمان والتقوى هم الذين يخشعون لسماع القرآن، وأهل المعاصي والخذلان هم الذين لا ينتفعون به.
వారే విశ్వాసపరులు,భీతిపరులు ఎవరైతే ఖుర్ఆన్ ను వినటం వలన భయపడుతారో. మరియు వారే పాపాత్ములు,నిస్సహాయులు ఎవరైతే దాని ద్వారా ప్రయోజనం చెందరో.

• التكذيب بما جاءت به الرسل سبب نزول العذاب إما في الدنيا أو الآخرة أو فيهما معًا.
ప్రవక్తలు తీసుకుని వచ్చిన దాన్ని తిరస్కరించటం శిక్ష అవతరణకు కారణమగును అది ఇహలోకంలో అయినా గాని లేదా పరలోకంలో అయినా గాని లేదా ఆరెండింటిలోను.

• لم يترك القرآن شيئًا من أمر الدنيا والآخرة إلا بيَّنه، إما إجمالًا أو تفصيلًا، وضرب له الأمثال.
ఖుర్ఆన్ ఇహలోక మరియు పరలోక విషయములను గరించి దేనిని వదలకుండా సంక్షిప్తంగా గాని లేదా వివరంగా గాని విశదపరచింది.

فَمَنْ اَظْلَمُ مِمَّنْ كَذَبَ عَلَی اللّٰهِ وَكَذَّبَ بِالصِّدْقِ اِذْ جَآءَهٗ ؕ— اَلَیْسَ فِیْ جَهَنَّمَ مَثْوًی لِّلْكٰفِرِیْنَ ۟
మరియు అల్లాహ్ కు తగనటువంటి భాగస్వామిని,భార్యను,సంతానమును అంటగట్టే వాడి కంటే పెద్ద దుర్మార్గుడు ఎవడూ ఉండడు. మరియు దైవ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం తిసుకుని వచ్చిన దైవ వాణిని తిరస్కరించే వాడికంటే పెద్ద దుర్మార్గుడు ఇంకెవడూ ఉండడు. ఏమీ నరకాగ్నిలో అల్లాహ్ పట్ల,ఆయన ప్రవక్త తీసుకుని వచ్చిన దాని పట్ల అవిశ్వాసమును కనబరిచే వారి కొరకు ఆశ్రయం,నివాసం లేదా ?!. ఎందుకు లేదు నిశ్చయంగా వారి కొరకు అందులో ఆశ్రయం మరియు నివాసము ఉన్నవి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَالَّذِیْ جَآءَ بِالصِّدْقِ وَصَدَّقَ بِهٖۤ اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْمُتَّقُوْنَ ۟
మరియు దైవప్రవక్తల్లోంచి,ఇతరుల్లోంచి ఎవరైతే తన మాటల్లో,తన చేతల్లో సత్యాన్ని తీసుకుని వస్తాడో మరియు దాన్ని విశ్వాసస్థితిలో నమ్మి దానికి తగినట్లుగా ఆచరిస్తాడో వారందరే వస్తవానికి దైవభీతి కలవారు. వారు తమ ప్రభువు ఆదేశమును పాటించి ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉంటారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَهُمْ مَّا یَشَآءُوْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ؕ— ذٰلِكَ جَزٰٓؤُا الْمُحْسِنِیْنَ ۟ۚۖ
వారి కొరకు వారి ప్రభువు వద్ద వారు కోరుకునే శాశ్వత సుఖాలు కలవు. ఇది తమ సృష్టికర్తతో,ఆయన దాసులతో మంచిగా మెలిగే వారి కర్మల ప్రతిఫలం.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لِیُكَفِّرَ اللّٰهُ عَنْهُمْ اَسْوَاَ الَّذِیْ عَمِلُوْا وَیَجْزِیَهُمْ اَجْرَهُمْ بِاَحْسَنِ الَّذِیْ كَانُوْا یَعْمَلُوْنَ ۟
అల్లాహ్ వారు ఇహలోకములో చేసుకున్న పాపములను వాటి నుండి వారి పశ్ఛాత్తాపము వలన మరియు వారి ప్రభువు వైపు వారి మరలటం వలన తుడిచి వేయటానికి మరియు వారు చేసుకున్న సత్కర్మలకు మంచి ప్రతిఫలమును వారికి ప్రసాదించటానికి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَلَیْسَ اللّٰهُ بِكَافٍ عَبْدَهٗ ؕ— وَیُخَوِّفُوْنَكَ بِالَّذِیْنَ مِنْ دُوْنِهٖ ؕ— وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ هَادٍ ۟ۚ
ఏమీ అల్లాహ్ తన దాసుడగు ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లంకి ఆయన ధర్మ ,ప్రాపంచిక విషయంలో చాలడా మరియు ఆయన నుండి ఆయన శతృవును అడ్డుకోడా ?!. ఎందుకు కాదు . నిశ్చయంగా ఆయన ఆయనకి చాలు. ఓ ప్రవక్తా వారు మిమ్మల్ని తమ అజ్ఞానం మరియు తమ మూర్ఖత్వం వలన తాము అల్లాహ్ ను వదిలి ఆరాధిస్తున్న విగ్రహాల నుండి అవి మీకు కీడు కలిగిస్తాయని భయపెడుతున్నారు. అల్లాహ్ ఎవరినైతే నిస్సహాయుడిగా వదిలి వేసి అతనికి సన్మార్గం పొందే భాగ్యమును కలిగించడో అతనికి సన్మార్గం చూపించి అనుగ్రహించటానికి మార్గదర్శకుడెవడూ ఉండడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَنْ یَّهْدِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ مُّضِلٍّ ؕ— اَلَیْسَ اللّٰهُ بِعَزِیْزٍ ذِی انْتِقَامٍ ۟
మరియు అల్లాహ్ ఎవరికైతే సన్మార్గమును పొందే భాగ్యమును కలిగిస్తాడో అతడికి మార్గభ్రష్టతకు లోను చేసే వాడెవడూ అతడిని మార్గభ్రష్టతకు గురి చేయలేడు. ఏమీ అల్లాహ్ ఎవరూ ఓడించని, తనను అవిశ్వసించి తనకు అవిధేయతకు పాల్పడిన వారితో ప్రతీకారము తీర్చుకునే సర్వాధిక్యుడు కాడా ?!. ఎందుకు కాదు నిశ్చయంగా ఆయన ప్రతీకారము తీర్చుకునే సర్వాధిక్యుడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَىِٕنْ سَاَلْتَهُمْ مَّنْ خَلَقَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضَ لَیَقُوْلُنَّ اللّٰهُ ؕ— قُلْ اَفَرَءَیْتُمْ مَّا تَدْعُوْنَ مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ اِنْ اَرَادَنِیَ اللّٰهُ بِضُرٍّ هَلْ هُنَّ كٰشِفٰتُ ضُرِّهٖۤ اَوْ اَرَادَنِیْ بِرَحْمَةٍ هَلْ هُنَّ مُمْسِكٰتُ رَحْمَتِهٖ ؕ— قُلْ حَسْبِیَ اللّٰهُ ؕ— عَلَیْهِ یَتَوَكَّلُ الْمُتَوَكِّلُوْنَ ۟
ఓ ప్రవక్త ఒక వేళ మీరు ఈ ముష్రికులందరితో ఆకాశములను,భూమిని ఎవరు సృష్టించారు అని అడిగితే వారు తప్పకుండా వాటిని సృష్టించినవాడు అల్లాహ్ అని సమాధానమిస్తారు. మీరు వారి విగ్రహాల అసమర్ధతను బహిరంగపరుస్తూ ఇలా పలకండి : మీరు అల్లాహ్ ను వదిలి ఆరాధిస్తున్న ఈ విగ్రహాల గురించి నాకు తెలియపరచండి. ఒక వేళ అల్లాహ్ నాకు ఏదైన కీడును కలగదలచితే అవి అతని కీడును నా నుండి తొలగించగలవా ?! లేదా నా ప్రభువు తన వద్ద నుండి నాకు ఏదైన కారుణ్యమును అనుగ్రహించదలచితే వాటికి ఆయన కారుణ్యమును ఆపె శక్తి కలదా ?! . మీరు వారితో ఇలా పలకండి : అల్లాహ్ ఒక్కడే నాకు చాలు. నా వ్యవహారాలన్నింటిలో ఆయనపైనే నేను నమ్మకమును కలిగి ఉంటాను. నమ్మకమును కలిగి ఉండేవారు ఆయన ఒక్కడిపైనే నమ్మకమును కలిగి ఉంటారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ یٰقَوْمِ اعْمَلُوْا عَلٰی مَكَانَتِكُمْ اِنِّیْ عَامِلٌ ۚ— فَسَوْفَ تَعْلَمُوْنَ ۟ۙ
ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : ఓ నా జాతి వారా మీరు మీకు సంతృప్తికరమైన స్థితి అయిన అల్లాహ్ తో పాటు సాటి కల్పించటంపై ఆచరించండి. నిశ్చయంగా నేనూ నా ప్రభువు నాకు ఆదేశించినటువంటి ఆయన ఏకత్వం వైపునకు పిలవటం మరియు ఆరాధనను ఆయనకే ప్రత్యేకించుకోవటం పై ఆచరిస్తాను. అయితే తొందరలోనే మీరు ప్రతీ మార్గము యొక్క పరిణామమును తెలుసుకుంటారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
مَنْ یَّاْتِیْهِ عَذَابٌ یُّخْزِیْهِ وَیَحِلُّ عَلَیْهِ عَذَابٌ مُّقِیْمٌ ۟
అయితే ఇహలోకములో ఎవరిపై వారిని పరాభవము కలిగించే,అవమానము కలిగించే శిక్ష వస్తుందో,ప్రళయ దినాన అతనిపై అంతము కాని,తొలగిపోని శాశ్వత శిక్ష వస్తుందో వారు తొందరలోనే తెలుసుకుంటారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• عظم خطورة الافتراء على الله ونسبة ما لا يليق به أو بشرعه له سبحانه.
అల్లాహ్ పై అబద్దమును అపాదించటం మరియు పరిశుద్ధుడైన ఆయనకు,ఆయన ధర్మమునకు తగని వాటితో సంబంధము కలపటం యొక్క ఘోరమైన ప్రమాధము.

• ثبوت حفظ الله للرسول صلى الله عليه وسلم أن يصيبه أعداؤه بسوء.
దైవ ప్రవక్త సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం కొరకు ఆయన శతృవులు కీడు కలిగించటం నుండి అల్లాహ్ యొక్క రక్షణ నిరూపణ.

• الإقرار بتوحيد الربوبية فقط بغير توحيد الألوهية، لا ينجي صاحبه من عذاب النار.
తౌహీదె ఉలూహియత్ లేకుండా కేవలం తౌహీదె రుబూబియ్యత్ ను అంగీకరించటం నరకాగ్ని శిక్ష నుండి విముక్తిని కలిగించదు.

اِنَّاۤ اَنْزَلْنَا عَلَیْكَ الْكِتٰبَ لِلنَّاسِ بِالْحَقِّ ۚ— فَمَنِ اهْتَدٰی فَلِنَفْسِهٖ ۚ— وَمَنْ ضَلَّ فَاِنَّمَا یَضِلُّ عَلَیْهَا ۚ— وَمَاۤ اَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَكِیْلٍ ۟۠
ఓ ప్రవక్తా నిశ్ఛయంగా మేము ఖుర్ఆన్ ను మీపై ప్రజల కొరకు సత్యముతో అవతరింపజేశాము మీరు వారిని హెచ్చరించటానికి. ఎవరైతే సన్మార్గము పొందుతాడో అతని సన్మార్గం పొందటం యొక్క ప్రయోజనం అతని స్వయం కొరకే. అయితే అతని సన్మార్గం పొందటం అల్లాహ్ కు ప్రయోజనం చేకూర్చదు. ఎందుకంటే ఆయన దాని నుండి అక్కరలేనివాడు. మరియు ఎవరైతే అపమార్గము పొందుతాడో అతని అపమార్గం పొందటం యొక్క నష్టము అతని స్వయమునకే కలుగును. అయితే పరిశుద్ధుడైన అల్లాహ్ కు అతని అపమార్గము నష్టం కలిగించదు. మరియు మీరు వారిని సన్మార్గముపై బలవంతం చేయటానికి మీరు వారిపై బాధ్యులు కారు. వారికి చేరవేయమని మీకు ఆదేశించబడిన వాటిని చేరవేయటం మాత్రమే మీపై బాధ్యత కలదు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَللّٰهُ یَتَوَفَّی الْاَنْفُسَ حِیْنَ مَوْتِهَا وَالَّتِیْ لَمْ تَمُتْ فِیْ مَنَامِهَا ۚ— فَیُمْسِكُ الَّتِیْ قَضٰی عَلَیْهَا الْمَوْتَ وَیُرْسِلُ الْاُخْرٰۤی اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یَّتَفَكَّرُوْنَ ۟
అల్లాహ్ యే ఆత్మలను వాటి ఆయుషు ముగిసేటప్పుడు స్వాధీనపరచుకుంటాడు. వేటి ఆయుషు పూర్తికాలేదో ఆ ఆత్మలను నిదుర సమయములో స్వాధీనపరచుకుని వేటి యొక్క మరణం నిర్ణయించబడినదో వాటిని ఆపుకుని వేటి పై దాని (మరణం) నిర్ణయం కాలేదో వాటిని పరిశుద్ధుడైన ఆయన జ్ఞానంలో నిర్ధారించబడిన వేళ వరకు వదిలివేస్తాడు. నిశ్చయంగా స్వాధీనపరచటం,వదిలివేయటం మరియు మరణం కలిగించటం,జీవింపజేయటంలో వీటిని చేసే సామర్ధ్యం కలవాడు ప్రజలను వారి మరణం తరువాతా లెక్కతీసుకోవటం కొరకు మరియు ప్రతిఫలం ప్రసాదించటం కొరకు మరణాంతరం లేపటంపై సామర్ధ్యం కలవాడని యోచన చేసే ప్రజలకు ఆధారాలు కలవు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِ اللّٰهِ شُفَعَآءَ ؕ— قُلْ اَوَلَوْ كَانُوْا لَا یَمْلِكُوْنَ شَیْـًٔا وَّلَا یَعْقِلُوْنَ ۟
వాస్తవానికి ముష్రికులు తమ విగ్రహాలను అల్లాహ్ ను వదిలి వారి వద్ద ప్రయోజనమును ఆశిస్తూ సిఫారసు చేసేవారిగా చేసుకున్నారు. ఓ ప్రవక్తా వారితో మీరు ఇలా పలకండి : ఏమీ ఒక వేళ వారికి మీపై,వారి స్వయంపై ఎటువంటి అధికారము లేకపోయినా,వారు ఏమీ అర్ధం చేసుకోకపోయినా మీరు వారిని సిఫారసు చేసేవారిగా చేసుకుంటారా. వారు మాట్లాడలేని మూగబోయిన, వినలేని,చూడలేని,ప్రయోజనం కలిగించని,నష్టం కలిగించని రాతిపలకలు ?!.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ لِّلّٰهِ الشَّفَاعَةُ جَمِیْعًا ؕ— لَهٗ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— ثُمَّ اِلَیْهِ تُرْجَعُوْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా ఈ ముష్రికులందరితో ఇలా పలకండి : సిఫారసు అంతా ఒక్కడైన అల్లాహ్ కే చెందుతుంది. ఆయన వద్ద ఆయన అనుమతించిన వారు మాత్రమే సిఫరసు చేస్తారు. మరియు ఆయన ఇష్టపడిన వారి కొరకు మాత్రమే సిఫారసు చేస్తాడు. ఆకాశముల సామ్రాజ్యాధికారము మరియు భూమి సామ్రాజ్యాధికారము ఆయన ఒక్కడి కొరకే చెందుతుంది. ఆ తరువాత ప్రళయదినమున లెక్క తీసుకోబడటం కొరకు మరియు ప్రతిఫలం ప్రసాదించబడటం కొరకు ఆయన ఒక్కడి వైపునకే మీరు మరలించబడుతారు. అప్పుడు ఆయన మీ ఆచరణల పరంగా మీకు ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاِذَا ذُكِرَ اللّٰهُ وَحْدَهُ اشْمَاَزَّتْ قُلُوْبُ الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِالْاٰخِرَةِ ۚ— وَاِذَا ذُكِرَ الَّذِیْنَ مِنْ دُوْنِهٖۤ اِذَا هُمْ یَسْتَبْشِرُوْنَ ۟
మరియు ఒక్కడైన అల్లాహ్ ప్రస్తావన వచ్చినప్పుడు పరలోకమును మరియు అందులో ఉన్నటువంటి మరణాంతరం లేపబడటము,లెక్క తీసుకోబడటం,ప్రతిఫలం ప్రసాదించబడటం పై విశ్వాసమును కనబరచని ముష్రికుల హృదయములు ధ్వేషిస్తాయి. మరియు అల్లాహ్ ను వదిలి వారు ఆరాధించే విగ్రహాల ప్రస్తావన వచ్చినప్పుడు వారు సంతోషపడేవారు,ఆనందపడేవారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلِ اللّٰهُمَّ فَاطِرَ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ عٰلِمَ الْغَیْبِ وَالشَّهَادَةِ اَنْتَ تَحْكُمُ بَیْنَ عِبَادِكَ فِیْ مَا كَانُوْا فِیْهِ یَخْتَلِفُوْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా మీరు ఇలా పలకండి : ఓ అల్లాహ్ భూమ్యాకాశములను పూర్వ నమూనా లేకుండా సృష్టించినవాడా, అగోచర,గోచరాలను తెలిసినవాడా వాటిలో నుండి ఏదీ నీపై గోప్యంగా ఉండదు. నీవు ఒక్కడే ప్రళయదినమున దాసుల మధ్య వారు ఇహలోకంలో విభేదించుకున్న వాటి విషయంలో తీర్పునిచ్చేవాడివి. అప్పుడు సత్యవంతుడు ,అసత్యవంతుడు మరియు పుణ్యాత్ముడు, దుష్టుడు స్పష్టమవుతారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوْ اَنَّ لِلَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مَا فِی الْاَرْضِ جَمِیْعًا وَّمِثْلَهٗ مَعَهٗ لَافْتَدَوْا بِهٖ مِنْ سُوْٓءِ الْعَذَابِ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— وَبَدَا لَهُمْ مِّنَ اللّٰهِ مَا لَمْ یَكُوْنُوْا یَحْتَسِبُوْنَ ۟
మరియు ఒక వేళ షిర్కు,పాప కార్యములతో తమ స్వయముపై హింసకు పాల్పడిన వారి కొరకు భూమిలో ఉన్న విలువైన వస్తువులు,సంపదలు ఉంటే దాన్ని వారు మరణాంతరం లేపబడిన తరువాత చూసిన కఠినమైన శిక్షకు పరిహారంగా చెల్లిస్తారు. కాని అది వారి కొరకు ఉండదు. ఒక వేళ అది వారి వద్ద ఉన్నా అది వారి నుండి స్వీకరించబడదు. మరియు వారి కొరకు అల్లాహ్ వద్ద నుండి వారు ఊహించని రకరకాల శిక్షలు బహిర్గతమవుతాయి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• النوم والاستيقاظ درسان يوميان للتعريف بالموت والبعث.
నిద్ర మరియు నిద్ర నుండి మేల్కొలుపు మరణమును మరియు మరణాంతరం లేపబడటమును గుర్తు చేయటానికి రెండు రోజువారీ పాఠాలు.

• إذا ذُكِر الله وحده عند الكفار أصابهم ضيق وهمّ؛ لأنهم يتذكرون ما أمر به وما نهى عنه وهم معرضون عن هذا كله.
అవిశ్వాసపరుల వద్ద అల్లాహ్ ప్రస్తావన చేయబడినప్పుడు వారికి ఇబ్బంది,బాధ కలుగుతుంది. ఎందుకంటే ఆయన ఆదేశించినది,వారించినది వారికి గుర్తు వస్తాయి. వాస్తవానికి వారు వాటన్నింటి నుండి విముఖత చూపినారు.

• يتمنى الكافر يوم القيامة افتداء نفسه بكل ما يملك مع بخله به في الدنيا، ولن يُقْبل منه.
అవిశ్వాసపరుడు ప్రళయదినమున తాను స్వయంగా తన ఆదీనంలో ఉన్న వాటన్నింటిని ఇహలోకంలో వాటి విషయంలో పిసినారి తనం చూపినా కూడా పరిహారంగా ఇవ్వటానికి సిద్ధమవుతాడు. కాని అది అతని నుండి స్వీకరించబడదు.

وَبَدَا لَهُمْ سَیِّاٰتُ مَا كَسَبُوْا وَحَاقَ بِهِمْ مَّا كَانُوْا بِهٖ یَسْتَهْزِءُوْنَ ۟
మరియు వారు చేసుకున్న షిర్కు,పాపకార్యముల దుష్ఫలితాలు వారి ముందు బహిర్గతమవుతాయి. మరియు వారికి ఆ శిక్ష దేని గురించైతే వారు ఇహలోకములో భయపెట్టబడినప్పుడు పరిహాసమాడేవారో అది వారిని చుట్టుముట్టుతుంది.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاِذَا مَسَّ الْاِنْسَانَ ضُرٌّ دَعَانَا ؗ— ثُمَّ اِذَا خَوَّلْنٰهُ نِعْمَةً مِّنَّا ۙ— قَالَ اِنَّمَاۤ اُوْتِیْتُهٗ عَلٰی عِلْمٍ ؕ— بَلْ هِیَ فِتْنَةٌ وَّلٰكِنَّ اَكْثَرَهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ ۟
అవిశ్వాస మానవునికి రోగము గాని పేదరికం గాని వేరే ఏమైనా కలిగినప్పుడు అతనికి కలిగిన వాటిని అతని నుండి మేము తొలగించటానికి మమ్మల్ని వేడుకుంటాడు. ఆ తరువాత మేము అతనికి ఆరోగ్యము లేదా సంపద అనుగ్రహమును ప్రసాదించినప్పుడు అవిశ్వాసపరుడు ఇలా పలుకుతాడు : అల్లాహ్ తన జ్ఞానం వలన నేను దానికి యోగ్యుడినని గుర్తించి నాకు ప్రసాదించాడు. వాస్తవమేమిటంటే అది ఒక పరీక్ష మరియు మోసము. కాని చాలా మంది అవిశ్వాసపరులకు అది తెలియదు. అందుకనే వారు అల్లాహ్ వారికి అనుగ్రహించిన వాటితో మోసపోతున్నారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قَدْ قَالَهَا الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِهِمْ فَمَاۤ اَغْنٰی عَنْهُمْ مَّا كَانُوْا یَكْسِبُوْنَ ۟
వాస్తవానికి ఇలాంటి మాటనే వారికన్న పూర్వం గతించిన అవిశ్వాసపరులూ పలికారు. అప్పుడు వారు సంపాదించుకున్న సంపదలు మరియు స్థానం వారికి ఏమీ పనికి రాలేదు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَاَصَابَهُمْ سَیِّاٰتُ مَا كَسَبُوْا ؕ— وَالَّذِیْنَ ظَلَمُوْا مِنْ هٰۤؤُلَآءِ سَیُصِیْبُهُمْ سَیِّاٰتُ مَا كَسَبُوْا ۙ— وَمَا هُمْ بِمُعْجِزِیْنَ ۟
అప్పుడు వారు పాల్పడిన షిర్కు,అవిధేయ కార్యాల యొక్క పాపముల ప్రతిఫలం వారిపై పడింది. మరియు హాజరై ఉన్న వీరందరిలోంచి షిర్కు,పాపకార్యములకు పాల్పడి తమపై హింసకు పాల్పడిన వారిపై వారు చేసుకున్న దుష్కర్మల ప్రతిఫలము గతించిన వారి మాదిరిగా వచ్చిపడుతుంది. మరియు వారు అల్లాహ్ నుండి తప్పించుకోలేరు మరియు ఆయనను ఓడించలేరు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَوَلَمْ یَعْلَمُوْۤا اَنَّ اللّٰهَ یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیَقْدِرُ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّقَوْمٍ یُّؤْمِنُوْنَ ۟۠
ఏమి ఈ ముష్రికులందరు వారు పలికినదే పలికారా. మరియు వారికి తెలియదా అల్లాహ్ తాను తలచిన వారిపై ఆహారోపాధిని పుష్కలంగా ఇస్తాడు. అతడిని పరీక్షించటానికి అతడు కృతజ్ఞత తెలుపుకుంటాడా లేదా కృతఘ్నుడవుతాడా ?!. మరియు ఆయన దాన్ని తాను కోరిన వారిపై కుదించివేస్తాడు అతడిని పరీక్షించటానికి అతడు అల్లాహ్ యొక్క కుదించటంపై సహనం చూపుతాడా లేదా ఆగ్రహానికి లోనవుతాడా ?!. నిశ్చయంగా ఈ ప్రస్తావించబడినటువంటి ఆహారోపాధిని పుష్కలంగా చేయటం మరియు దాన్ని కుదించటంలో విశ్వసించే జనుల కొరకు అల్లాహ్ పర్యాలోచనపై సూచనలు కలవు. ఎందుకంటే వారే ఆధారాల ద్వారా ప్రయోజనం చెందుతారు. మరియు అవిశ్వాసపరులు వాటిపై నుండి వాటి నుండి విముఖత చూపుతూ దాటిపోతారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ یٰعِبَادِیَ الَّذِیْنَ اَسْرَفُوْا عَلٰۤی اَنْفُسِهِمْ لَا تَقْنَطُوْا مِنْ رَّحْمَةِ اللّٰهِ ؕ— اِنَّ اللّٰهَ یَغْفِرُ الذُّنُوْبَ جَمِیْعًا ؕ— اِنَّهٗ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِیْمُ ۟
ఓ ప్రవక్తా మీరు అల్లాహ్ తో పాటు సాటి కల్పించి,పాపకార్యములకు పాల్పడి తమ స్వయంపై అతిక్రమించిన నా దాసులతో ఇలా పలకండి : మీరు అల్లాహ్ కారుణ్యము నుండి మరియు మీ పాపములకు ఆయన మన్నింపు నుండి నిరాశ చెందకండి. నిశ్ఛయంగా అల్లాహ్ ఆయన వైపునకు పశ్చాత్తాపముతో మరలేవారి పాపములన్నింటిని మన్నించి వేస్తాడు. నిశ్ఛయంగా ఆయన పశ్ఛాత్తాప్పడే వారి పాపములను బాగా మన్నించేవాడును, వారిపై కరుణించేవాడును.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاَنِیْبُوْۤا اِلٰی رَبِّكُمْ وَاَسْلِمُوْا لَهٗ مِنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَكُمُ الْعَذَابُ ثُمَّ لَا تُنْصَرُوْنَ ۟
మరియు మీరు ప్రళయదనమున శిక్ష మీ వద్దకు రాక మునుపు పశ్ఛాత్తాపముతో మరియు సత్కర్మలతో మీ ప్రభువు వైపునకు మరలండి. మరియు ఆయనకు విధేయులవ్వండి. ఆ తరువాత శిక్ష నుండి మిమ్మల్ని రక్షించటం ద్వారా మీకు సహాయపడే వాడిని మీ విగ్రహాల్లోంచి గాని మీ ఇంటి వారిలోంచి గాని మీరు పొందరు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاتَّبِعُوْۤا اَحْسَنَ مَاۤ اُنْزِلَ اِلَیْكُمْ مِّنْ رَّبِّكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَكُمُ الْعَذَابُ بَغْتَةً وَّاَنْتُمْ لَا تَشْعُرُوْنَ ۟ۙ
మరియు మీరు మీ ప్రభువు తన ప్రవక్తపై అవతరింపజేసిన శ్రేష్ఠమైన ఖుర్ఆన్ ను అనుసరించండి. అయితే మీరు దాని ఆదేశములను పాటించండి మరియు అది వారించిన వాటి నుండి దూరంగా ఉండండి. మీ వద్దకు శిక్ష అకస్మాత్తుగా రాక ముందే. మరియు మీరు దాని కొరకు పశ్చాత్తాపముతో సిద్ధం కావటానికి దాన్ని మీరు గ్రహించలేరు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَنْ تَقُوْلَ نَفْسٌ یّٰحَسْرَتٰی عَلٰی مَا فَرَّطْتُ فِیْ جَنْۢبِ اللّٰهِ وَاِنْ كُنْتُ لَمِنَ السّٰخِرِیْنَ ۟ۙ
ప్రళయదినమున అవమాన తీవ్రత వలన ఏ ప్రాణమయినా ఇలా పలకటం నుండి జాగ్రత్తగా ఉండటానికి మీరు దాన్ని చేయండి : అయ్యో అల్లాహ్ విషయంలో అది దేనిపైనైతే ఉన్నదో అవిశ్వాసము,పాపకార్యముల వలన అది చేసిన నిర్లక్ష్యం పై మరియు విశ్వాసపరులపై,విధేయులపై అది ఎగతాళి చేయటం పై దాని అవమానము.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• النعمة على الكافر استدراج.
అవిశ్వాసపరునిపై అనుగ్రహము నెమ్మది నెమ్మదిగా (శిక్షకు) దగ్గర చేయటమే.

• سعة رحمة الله بخلقه.
అల్లాహ్ కారుణ్యము యొక్క విశాలత ఆయన సృష్టిపై.

• الندم النافع هو ما كان في الدنيا، وتبعته توبة نصوح.
ప్రయోజనకరమైన పశ్చాత్తాపము ఏదైతే ఉన్నదో అది ఇహలోకములో కలదు. మరియు దాని తరువాత వచ్చేది నిష్కల్మషమైన పశ్చాత్తాపము.

اَوْ تَقُوْلَ لَوْ اَنَّ اللّٰهَ هَدٰىنِیْ لَكُنْتُ مِنَ الْمُتَّقِیْنَ ۟ۙ
లేదా అది (ప్రాణము) విధి వ్రాత గురించి వాదించి ఇలా పలకటం నుండి : ఒక వేళ అల్లాహ్ నన్ను అనుగ్రహించి ఉంటే నేను కూడా ఆయనకు భయపడేవారిలోంచి అయిపోయి,ఆయన ఆదేశములను పాటించి,ఆయన వారించిన వాటి నుండి దూరంగా ఉండేవాడిని.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَوْ تَقُوْلَ حِیْنَ تَرَی الْعَذَابَ لَوْ اَنَّ لِیْ كَرَّةً فَاَكُوْنَ مِنَ الْمُحْسِنِیْنَ ۟
లేదా అది శిక్షను చూసినప్పుడు ఆశపడుతూ ఇలా పలకటం నుండి : ఒక వేళ నాకు ఇహలోకం వైపునకు మరలింపు ఉంటే నేను అల్లాహ్ తో తౌబా చేసి తమ కర్మలను మంచిగా చేసుకునే వారిలో నుంచి అయిపోతాను.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بَلٰی قَدْ جَآءَتْكَ اٰیٰتِیْ فَكَذَّبْتَ بِهَا وَاسْتَكْبَرْتَ وَكُنْتَ مِنَ الْكٰفِرِیْنَ ۟
సన్మార్గమును ఆశించి నీవు అనుకున్నట్లు విషయం కాదు. వాస్తవానికి నా సూచనలు నీ వద్దకు వచ్చాయి అప్పుడు నీవు వాటిని తిరస్కరించి అహంకారమును చూపావు. మరియు అల్లాహ్ పట్ల,ఆయన ఆయతుల పట్ల,ఆయన ప్రవక్తల పట్ల అవిశ్వాసమును కనబరిచే వారిలో నుంచి అయిపోయావు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَیَوْمَ الْقِیٰمَةِ تَرَی الَّذِیْنَ كَذَبُوْا عَلَی اللّٰهِ وُجُوْهُهُمْ مُّسْوَدَّةٌ ؕ— اَلَیْسَ فِیْ جَهَنَّمَ مَثْوًی لِّلْمُتَكَبِّرِیْنَ ۟
మరియు ప్రళయదినమున మీరు అల్లాహ్ పై ఆయనతో సాటిని మరియు సంతానమును అంటగట్టి అబద్దమును ఆపాదించే వారి ముఖములను నల్లగా మారటమును చూస్తారు. వారి దుష్టత్వమునకు ఒక చిహ్నము. ఏమీ అల్లాహ్ పై మరియు ఆయన ప్రవక్తపై విశ్వాసమును కనబరచటం పై అహంకారమును చూపేవారి కొరకు నరకంలో ఆశ్రయం లేదా ?. ఎందుకు లేదు. నిశ్చయంగా వారి కొరకు అందులో ఆశ్రయం ఉన్నది.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَیُنَجِّی اللّٰهُ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا بِمَفَازَتِهِمْ ؗ— لَا یَمَسُّهُمُ السُّوْٓءُ وَلَا هُمْ یَحْزَنُوْنَ ۟
ఎవరైతే తమ ప్రభువు పట్ల ఆయన ఆదేశములను పాటించి,ఆయన వారించిన వాటికి దూరంగా ఉండి భయభీతి కలిగి ఉంటారో వారిని అల్లాహ్ వారి సాఫల్య ప్రదేశమైన స్వర్గములో ప్రవేశింపజేసి శిక్ష నుండి రక్షిస్తాడు. వారికి శిక్ష ముట్టుకోదు. తాము ఇహలోక భాగములను కోల్పోవటంపై దుఃఖించరు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
اَللّٰهُ خَالِقُ كُلِّ شَیْءٍ ؗ— وَّهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ وَّكِیْلٌ ۟
అల్లాహ్ యే ప్రతీ వస్తువును సృష్టించినవాడు. మరియు ఆయన ప్రతీ వస్తువును సంరక్షించేవాడు. దాని వ్యవహారమును పర్యాలోచన చేసి దాన్ని తాను తలచిన విధంగా నడిపిస్తాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
لَهٗ مَقَالِیْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— وَالَّذِیْنَ كَفَرُوْا بِاٰیٰتِ اللّٰهِ اُولٰٓىِٕكَ هُمُ الْخٰسِرُوْنَ ۟۠
ఆకాశములలో,భూమిలో ఉన్న మేళ్ళ నిక్షేపాల యొక్క తాళాలు ఆయన ఒక్కడి చేతిలో కలవు. ఆయన వాటిని తాను తలచిన వారికి ప్రసాదిస్తాడు. తాను తలచిన వారి నుండి వాటిని ఆపుతాడు. మరియు అల్లాహ్ ఆయతులపట్ల అవిశ్వాసమును కనబరిచేవారందరే తమ ఇహలోక జీవితంలో విశ్వాసమును కోల్పోవటం వలన మరియు వారు పరలోకములో నరకాగ్నిలో శాశ్వతంగా ఉంటూ ప్రవేశించటం వలన నష్టమును చవిచూస్తారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلْ اَفَغَیْرَ اللّٰهِ تَاْمُرُوْٓنِّیْۤ اَعْبُدُ اَیُّهَا الْجٰهِلُوْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా మిమ్మల్ని తమ విగ్రహాలను ఆరాధించమని ప్రేరేపించే ఈ ముష్రికులందరితో ఇలా పలకండి : ఓ మీ ప్రభువు పట్ల అజ్ఞానులైన వారా మీరు నన్ను అల్లాహ్ ను వదిలి ఇతరులను ఆరాధన చేయమని ఆదేశిస్తున్నారా ?. కేవలం అల్లాహ్ ఒక్కడే ఆరాధనకు యోగ్యుడు. కాబట్టి నేను ఆయనను వదిలి ఇతరులను ఆరాధించనంటే ఆరాధించను.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدْ اُوْحِیَ اِلَیْكَ وَاِلَی الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِكَ ۚ— لَىِٕنْ اَشْرَكْتَ لَیَحْبَطَنَّ عَمَلُكَ وَلَتَكُوْنَنَّ مِنَ الْخٰسِرِیْنَ ۟
ఓ ప్రవక్తా నిశ్చయంగా అల్లాహ్ మీ వైపునకు ఇలా దైవవాణిని అవతరింపజేశాడు మరియు మీకన్న పూర్వ ప్రవక్తలకు ఇలా దైవవాణిని అవతరింపజేశాడు : ఒక వేళ మీరు అల్లాహ్ తో పాటు ఇతరులను ఆరాధన చేస్తే మీ సత్కర్మ యొక్క పుణ్యము వృధా అయిపోతుంది. మరియు మీరు ఇహలోకములో మీ ధర్మమును నష్టపోవటము ద్వారా మరియు పరలోకములో శిక్ష ద్వారా నష్టపోయేవారిలోంచి అయిపోతారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
بَلِ اللّٰهَ فَاعْبُدْ وَكُنْ مِّنَ الشّٰكِرِیْنَ ۟
అలా కాదు మీరు అల్లాహ్ ఒక్కడినే ఆరాధించి ఆయనతో పాటు ఎవరిని సాటి కల్పించకండి. మరియు మీరు ఆయన మీకు అనుగ్రహించిన ఆయన అనుగ్రహాలపై కృతజ్ఞతలు తెలుపుకునే వారిలోంచి అయిపోండి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَا قَدَرُوا اللّٰهَ حَقَّ قَدْرِهٖ ۖۗ— وَالْاَرْضُ جَمِیْعًا قَبْضَتُهٗ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ وَالسَّمٰوٰتُ مَطْوِیّٰتٌ بِیَمِیْنِهٖ ؕ— سُبْحٰنَهٗ وَتَعٰلٰی عَمَّا یُشْرِكُوْنَ ۟
మరియు ముష్రికులు బలహీనులైన,అశక్తులైన అల్లాహ్ సృష్టిరాసుల్లోంచి ఇతరులను ఆయనతో పాటు సాటి కల్పించినప్పుడు అల్లాహ్ ను ఏవిధంగా ఆదరించాలో ఆవిధంగా ఆదరించలేదు. మరియు వారు అల్లాహ్ సామర్ధ్యమును నుండి నిర్లక్ష్యం వహించారు. దాని (అల్లాహ్ సామర్ధ్యం) దృశ్యముల్లోంచి భూమి తనలో ఉన్నటువంటి పర్వతాలు,చెట్లు,కాలువలు,సముద్రాలతో సహా ప్రళయదినమున ఆయన ఆదీనంలో (పిడికిిలిలో) ఉంటాయి. మరియు సప్తాకాశములన్నీ ఆయన కుడి చేతిలో చుట్టబడి ఉంటాయి. మరియు ముష్రికులు ఆయన గురించి పలుకుతున్న మాటల నుండి,విశ్వసిస్తున్న విశ్వాసముల నుండి పరిశుద్ధుడు మరియు అతీతుడు మరియు మహోన్నతుడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الكِبْر خلق ذميم مشؤوم يمنع من الوصول إلى الحق.
అహంకారము చెడ్డదైన,దూషించబడిన గుణము .అది సత్యమునకు చేరటం నుండి ఆపుతుంది.

• سواد الوجوه يوم القيامة علامة شقاء أصحابها.
ముఖములు నల్లగా మారిపోవటం ప్రళయదినమున అది కలవారి యొక్క దుష్టతకు సూచన.

• الشرك محبط لكل الأعمال الصالحة.
షిర్కు సత్కర్మలన్నింటిని వృధా చేస్తుంది.

• ثبوت القبضة واليمين لله سبحانه دون تشبيه ولا تمثيل.
పరిశుద్ధుడైన అల్లాహ్ కొరకు పిడికిలి మరియు కుడి చేయి ఎటువంటి పోలిక,ఉపమానము లేకుండా నిరూపించబడినది.

وَنُفِخَ فِی الصُّوْرِ فَصَعِقَ مَنْ فِی السَّمٰوٰتِ وَمَنْ فِی الْاَرْضِ اِلَّا مَنْ شَآءَ اللّٰهُ ؕ— ثُمَّ نُفِخَ فِیْهِ اُخْرٰی فَاِذَا هُمْ قِیَامٌ یَّنْظُرُوْنَ ۟
ఆ రోజు బాకా ఊదే బాధ్యత ఇవ్వబడిన దూత కొమ్ములో (బాకాలో) ఊదుతాడు. అప్పుడు ఆకాశములలో మరియు భూమిలో ఉన్నవన్నీ చనిపోతాయి. ఆ పిదప దైవదూత రెండవసారి మరణాంతరం లేపబడటానికి అందులో (బాకాలో) ఊదుతాడు. అప్పుడు జీవించిన వారందరు నిలబడి అల్లాహ్ వారి పట్ల ఏమి వ్యవహరిస్తాడని నిరీక్షిస్తుంటారు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَاَشْرَقَتِ الْاَرْضُ بِنُوْرِ رَبِّهَا وَوُضِعَ الْكِتٰبُ وَجِایْٓءَ بِالنَّبِیّٖنَ وَالشُّهَدَآءِ وَقُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَهُمْ لَا یُظْلَمُوْنَ ۟
సర్వాధిక్యుడైన ప్రభువు దాసుల మధ్య తీర్పునివ్వటం కొరకు ప్రత్యక్షమయినప్పుడు భూమి కాంతితో వెలిగిపోతుంది. మరియు ప్రజల కర్మల పత్రాలు తెరవబడుతాయి. మరియు ప్రవక్తలను తీసుకుని రావటం జరుగుతుంది. మరియు ముహమ్మద్ సల్లల్లాహు అలైహి వసల్లం యొక్క జాతి వారిని దైవ ప్రవక్తల కొరకు వారి జాతుల వారిపై సాక్ష్యం పలకటానికి తీసుకురాబడుతుంది. మరియు అల్లాహ్ వారందరి మధ్య న్యాయపరంగా తీర్పునిస్తాడు. ఆ రోజు వారికి అన్యాయం చేయబడదు. అప్పుడు ఏ మనిషి యొక్క పాపము అధికం చేయబడదు మరియు ఏ పుణ్యమూ తగ్గించబడదు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَوُفِّیَتْ كُلُّ نَفْسٍ مَّا عَمِلَتْ وَهُوَ اَعْلَمُ بِمَا یَفْعَلُوْنَ ۟۠
అల్లాహ్ ప్రతీ ప్రాణము యొక్క పుణ్యమును పూర్తి చేస్తాడు. దాని ఆచరణ మంచి అయినా గాని చెడు అయినా గాని. వారు చేస్తున్నది అల్లాహ్ కు తెలుసు. వారి కార్యల్లోంచి మంచివైనవి , చెడ్డవైనవి ఆయనపై ఏదీ గోప్యంగా ఉండదు. మరియు ఆయన తొందరలోనే ఆ రోజు వారికి వారి కర్మలపరంగా ప్రతిఫలమును ప్రసాదిస్తాడు.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَسِیْقَ الَّذِیْنَ كَفَرُوْۤا اِلٰی جَهَنَّمَ زُمَرًا ؕ— حَتّٰۤی اِذَا جَآءُوْهَا فُتِحَتْ اَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَاۤ اَلَمْ یَاْتِكُمْ رُسُلٌ مِّنْكُمْ یَتْلُوْنَ عَلَیْكُمْ اٰیٰتِ رَبِّكُمْ وَیُنْذِرُوْنَكُمْ لِقَآءَ یَوْمِكُمْ هٰذَا ؕ— قَالُوْا بَلٰی وَلٰكِنْ حَقَّتْ كَلِمَةُ الْعَذَابِ عَلَی الْكٰفِرِیْنَ ۟
మరియు దైవదూతలు అల్లాహ్ పట్ల అవిశ్వాసమును కనబరచిన వారిని నరకం వైపునకు గుంపులు గుంపులుగా అవమానపరచి తోలుతారు. చివరికి వారు నరకం వద్దకు వచ్చినప్పుడు వారి కొరకు దానిపై బాధ్యులుగా నియమింపబడిన దైవదూతల్లోంచి దాని పర్యవేక్షకులు దాని తలపులను తెరుస్తారు. మరియు వారు వారితో మందలింపులతో ఇలా పలుకుతూ అభివందనములు చేస్తారు : ఏమీ మీ వద్దకు మీ కోవకు చెందిన ప్రవక్తలు తమపై అవతరింపబడిన మీ ప్రభువు ఆయతులను మీపై చదువుతూ మరియు మిమ్మల్ని ప్రళయదినమున కలవటం గురించి అందులో ఉన్న కఠినమైన శిక్ష నుండి మిమ్మల్ని భయపెడుతూ రాలేదా ?. అవిశ్వాసపరులు స్వయంగా అంగీకరిస్తూ ఇలా పలుకుతారు : ఎందుకు కాదు. వాస్తవానికి ఇదంత జరిగింది. మరియు అవిశ్వాసపరులపై శిక్ష యొక్క వాక్కు అనివార్యమైనది. మరియు మేము అవిశ్వసిస్తూ ఉండేవారము.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قِیْلَ ادْخُلُوْۤا اَبْوَابَ جَهَنَّمَ خٰلِدِیْنَ فِیْهَا ۚ— فَبِئْسَ مَثْوَی الْمُتَكَبِّرِیْنَ ۟
వారిని అవమానపరుస్తూ మరియు అల్లాహ్ కారుణ్యము నుండి, నరకాగ్ని నుండి బయటపడటం నుండి నిరాశపరుస్తూ వారితో ఇలా పలకబడుతుంది : మీరు నరక ద్వారాలలోనికి అందులో శాశ్వతంగా ఉంటూ ప్రవేశించండి. సత్యం ముందు గర్వపడే మరియు అహంకారమును చూపే వారి నివాసము ఎంతో చెడ్డది మరియు దుర్భరమైనది.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَسِیْقَ الَّذِیْنَ اتَّقَوْا رَبَّهُمْ اِلَی الْجَنَّةِ زُمَرًا ؕ— حَتّٰۤی اِذَا جَآءُوْهَا وَفُتِحَتْ اَبْوَابُهَا وَقَالَ لَهُمْ خَزَنَتُهَا سَلٰمٌ عَلَیْكُمْ طِبْتُمْ فَادْخُلُوْهَا خٰلِدِیْنَ ۟
మరియు దైవదూతలు తమ ప్రభువు ఆదేశాలను పాటించి,ఆయన వారించిన వాటి నుండి దూరంగా ఉండి ఆయన భయభీతి కలిగిన విశ్వాసపరులను గౌరవోన్నతులైన(దైవదూదలు) గుంపులుగుంపులుగా స్వర్గం వైపునకు మృధువుగా తీసుకునివస్తారు. చివరికి వారు స్వర్గం వద్దకు వచ్చినప్పుడు వారి కొరకు దాని ద్వారములు తెరవబడి ఉంటాయి. మరియు దాని బాధ్యత ఇవ్వబడిన దైవదూతలు వారితో ఇలా పలుకుతారు : ప్రతీ కీడు నుండి మరియు మీరు ఇష్టపడని ప్రతీ దాని నుండి మీపై శాంతి కురియుగాక. మీ మనస్సులు,మీ కర్మలు శ్రేష్ఠమయ్యాయి. అయితే మీరు స్వర్గములో శాశ్వతంగా ఉండటానికి ప్రవేశించండి.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُوا الْحَمْدُ لِلّٰهِ الَّذِیْ صَدَقَنَا وَعْدَهٗ وَاَوْرَثَنَا الْاَرْضَ نَتَبَوَّاُ مِنَ الْجَنَّةِ حَیْثُ نَشَآءُ ۚ— فَنِعْمَ اَجْرُ الْعٰمِلِیْنَ ۟
స్వర్గంలో ప్రవేశించినప్పుడు విశ్వాసపరులు ఇలా పలుకుతారు : పొగడ్తలన్నీ ఆ అల్లాహ్ కొరకే ఎవరైతే తన ప్రవక్తల నోటి ద్వారా మాకు చేసిన వాగ్దానమును మాకు నిజం చేసి చూపించాడో. నిశ్ఛయంగా ఆయన మమ్మల్ని స్వర్గంలో ప్రవేశింపచేస్తాడని,స్వర్గము యొక్కభూమికి మమ్మల్ని వారసులను చేస్తానని మాకు వాగ్దానం చేశాడు. మేము అక్కడ దిగదలచిన చోటులో దిగుతాము. తమ ప్రభువు మన్నతను ఆశిస్తూ సత్కర్మలు చేసే వారి పుణ్యము ఎంతో గొప్పది.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• ثبوت نفختي الصور.
రెండు సూర్ల (బాకా) ఊదటం యొక్క నిరూపణ

• بيان الإهانة التي يتلقاها الكفار، والإكرام الذي يُسْتَقبل به المؤمنون.
అవిశ్వాసపరులు అందుకునే అవమానము మరియు విశ్వాసపరులు పొందే గౌరవ ప్రకటన.

• ثبوت خلود الكفار في الجحيم، وخلود المؤمنين في النعيم.
నరకములో అవిశ్వాసపరులు శాశ్వతంగా ఉండటం మరియు విశ్వాసపరులు అనుగ్రహాల్లో శాశ్వతంగా ఉండటం యొక్క నిరూపణ.

• طيب العمل يورث طيب الجزاء.
శ్రేష్ఠమైన ఆచరణ శ్రేష్ఠమైన ప్రతిఫలమునకు వారసులను చేస్తుంది.

وَتَرَی الْمَلٰٓىِٕكَةَ حَآفِّیْنَ مِنْ حَوْلِ الْعَرْشِ یُسَبِّحُوْنَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ ۚ— وَقُضِیَ بَیْنَهُمْ بِالْحَقِّ وَقِیْلَ الْحَمْدُ لِلّٰهِ رَبِّ الْعٰلَمِیْنَ ۟۠
మరియు దైవదూతలు ఈ హాజరుపరచబడే రోజున సింహాసనమును (అర్ష్ ను) చుట్టుముట్టి ఉంటారు. అవిశ్వాసపరులు పలుకుతున్న అల్లాహ్ కు తగని మాటల నుండి వారు అల్లాహ్ పరిశుద్ధతను కొనియాడుతూ ఉంటారు. మరియు అల్లాహ్ సృష్టిరాసులందరి మధ్య న్యాయముతో తీర్పునిస్తాడు. గౌరవించిన వాడిని గౌరవిస్తాడు. మరియు శిక్షించిన వాడిని శిక్షిస్తాడు. మరియు ఇలా పలుకబడింది : ప్రశంసలన్నీ సృష్టిరాసుల ప్రభువైన అల్లాహ్ కొరకు తన విశ్వాసపరులైన దాసుల కొరకు కారుణ్యము గురించి,మరియు అవిశ్వాసపరుల దాసుల కొరకు శిక్ష గురించి ఆయన తీర్పునిచ్చిన తన తీర్పు పై.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الجمع بين الترغيب في رحمة الله، والترهيب من شدة عقابه: مسلك حسن.
అల్లాహ్ కారుణ్యము విషయంలో ఆశ చూపటమునకు మరియు ఆయన శిక్ష తీవ్రత నుండి భయపెట్టటం మధ్య సమీకరణ మంచి పద్దతి.

• الثناء على الله بتوحيده والتسبيح بحمده أدب من آداب الدعاء.
అల్లాహ్ తౌహీద్ తో ఆయనను పొగడటం మరియు ఆయన పొగడ్తలతో పరిశుద్ధతను కొనియాడటం దుఆ చేసే పద్దతుల్లోంచి ఒక పద్దతి.

• كرامة المؤمن عند الله؛ حيث سخر له الملائكة يستغفرون له.
అల్లాహ్ వద్ద విశ్వాసపరునికి గౌరవం కలదు. ఎందుకంటే ఆయన అతని కొరకు మన్నింపుని వేడుకోవటానికి దైవదూతలను అతనికి ఉపయుక్తంగా చేశాడు.

 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی الزمر
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة التلغوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

الترجمة التلغوية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

داخستن