وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان


وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی السجدة   ئایه‌تی:

سۈرە سەجدە

لە مەبەستەکانی سورەتەکە:
بيان حقيقة الخلق وأحوال الإنسان في الدنيا والآخرة.
يارىتىشنىڭ ھەقىقىتىنى ۋە ئىنسانلارنىڭ دۇنيا-ئاخىرەتتىكى ئەھۋالىنى بايان قىلىش.

الٓمٓ
سۈرە بەقەرەنىڭ بېشىدا بۇنىڭغا ئوخشاش ئۈزۈك تاۋۇشلار ھەققىدىكى قاراشلار ئوتتۇرىغا قويۇلدى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تَنزِيلُ ٱلۡكِتَٰبِ لَا رَيۡبَ فِيهِ مِن رَّبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ
مۇھەممەد ئەلەيھىسسالام ئېلىپ كەلگەن بۇ قۇرئان شەكسىز ئالەملەرنىڭ پەرۋەردىگارى تەرىپىدىن نازىل قىلىنغاندۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمۡ يَقُولُونَ ٱفۡتَرَىٰهُۚ بَلۡ هُوَ ٱلۡحَقُّ مِن رَّبِّكَ لِتُنذِرَ قَوۡمٗا مَّآ أَتَىٰهُم مِّن نَّذِيرٖ مِّن قَبۡلِكَ لَعَلَّهُمۡ يَهۡتَدُونَ
ھەقىقەتەن بۇ كاپىرلار: مۇھەممەد ئۇنى ئۆزى توقۇۋالدى، دەيدۇ. ئەي پەيغەمبەر! ئەمەلىيەت ئۇلار دېگەندەك ئەمەس، بەلكى ئۇ قۇرئان قىلچە شەك بولمىغان ھەقىقەتتۇركى، ئۇ سەندىن ئىلگىرى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن ئاگاھلاندۇرىدىغان ھېچقانداق پەيغەمبەر كەلمىگەن قەۋمنى ئاگاھلاندۇرۇشۇڭ ئۈچۈن پەرۋەردىگارىڭ تەرىپىدىن نازىل قىلىنغان بولۇپ، ئۇلار ھىدايەت تېپىپ، ئۇنىڭغا ئەگىشىپ، شۇ بويىچە ئەمەل قىلىۋالسۇن.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱللَّهُ ٱلَّذِي خَلَقَ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا فِي سِتَّةِ أَيَّامٖ ثُمَّ ٱسۡتَوَىٰ عَلَى ٱلۡعَرۡشِۖ مَا لَكُم مِّن دُونِهِۦ مِن وَلِيّٖ وَلَا شَفِيعٍۚ أَفَلَا تَتَذَكَّرُونَ
ئاللاھ ئاسمانلارنى، زېمىننى ۋە ئۇلارنىڭ ئارىسىدىكى بارلىق نەرسىلەرنى ئالتە كۈندە ياراتتى، ھالبۇكى ئۇ بۇلارنى كۆزنى يۇمۇپ ئاچقۇچىلىكمۇ بولمىغان ۋاقىتتا يارىتىشقا قادىر ئىدى. ئاندىن ئەرش ئۈستىدە ئۆزىگە لايىق رەۋىشتە قارار ئالدى. ئى ئىنسانلار! سىلەر ئۈچۈن ئاللاھتىن باشقا ئىشىڭلارغا ئىگە بولىدىغان ھېچقانداق ئىگە ياكى پەرۋەردىگارىڭلارنىڭ دەرگاھىدا شاپائەت قىلىدىغان شاپائەتچىمۇ يوق. ئۇنداق بولغانىكەن، تەپەككۇر قىلىپ، شېرىك كەلتۈرمەستىن ياراتقان پەرۋەردىگارىڭلارغا قۇلچىلىق قىلمامسىلەر؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
يُدَبِّرُ ٱلۡأَمۡرَ مِنَ ٱلسَّمَآءِ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ثُمَّ يَعۡرُجُ إِلَيۡهِ فِي يَوۡمٖ كَانَ مِقۡدَارُهُۥٓ أَلۡفَ سَنَةٖ مِّمَّا تَعُدُّونَ
ئاللاھ ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى پۈتكۈل مەخلۇقاتنىڭ ئىشىنى ئىدارە قىلىپ تۇرىدۇ. ئاندىن -ئەي ئىنسانلار!- بۇ ئىشلار سىلەر دۇنيادا ساناۋاتقان كۈنلەردىن مىڭ يىلغا توغرا كېلىدىغان بىر كۈندە ئاللاھنىڭ دەرگاھىغا ئۆرلەيدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ذَٰلِكَ عَٰلِمُ ٱلۡغَيۡبِ وَٱلشَّهَٰدَةِ ٱلۡعَزِيزُ ٱلرَّحِيمُ
ئاللاھ يوشۇرۇننى ۋە ئاشكارىنى بىلگۈچىدۇر، ئۇنىڭغا بۇلاردىن ھېچ نەرسە مەخپىي ئەمەس. ئاللاھ غالىبتۇركى، ھېچكىم ئاللاھنى يېڭەلمەيدۇ. ئۇ دۈشمەنلىرىنى جازالايدىغان، مۇئمىن بەندىلىرىگە كۆيۈمچان زاتتۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِيٓ أَحۡسَنَ كُلَّ شَيۡءٍ خَلَقَهُۥۖ وَبَدَأَ خَلۡقَ ٱلۡإِنسَٰنِ مِن طِينٖ
ئۇ ھەممە نەرسىنى مۇكەممەل ياراتتى، ئادەمنى دەسلەپتە ئىلگىرىكى ئۆرنەكسىز لايدىن ياراتتى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ جَعَلَ نَسۡلَهُۥ مِن سُلَٰلَةٖ مِّن مَّآءٖ مَّهِينٖ
ئاندىن ئۇنىڭ ئادەمدىن كېيىن كېلىدىغان نەسلىنى ئۇنىڭدىن چىققان سۇ، (يەنى مەنىي)دىن ياراتتى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ثُمَّ سَوَّىٰهُ وَنَفَخَ فِيهِ مِن رُّوحِهِۦۖ وَجَعَلَ لَكُمُ ٱلسَّمۡعَ وَٱلۡأَبۡصَٰرَ وَٱلۡأَفۡـِٔدَةَۚ قَلِيلٗا مَّا تَشۡكُرُونَ
ئاندىن ئىنساننى راۋرۇس يارىتىپ، ئۇنىڭغا روھ پۈۋلەشكە مۇئەككەل پەرىشتىنى بۇيرۇش ئارقىلىق ئۇنىڭ ئۆز روھىدىن كىرگۈزدى. ئى ئىنسانلار! ئاللاھ سىلەرنىڭ ئاڭلىسۇن دەپ قۇلاق، كۆرسۇن دەپ كۆز، چۈشەنسۇن دەپ قەلبلەرنى ياراتتى. ئاللاھ سىلەرگە ئاتا قىلغان بۇ نېئمەتلەرگە ئاز شۈكۈر قىلىسىلەر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَقَالُوٓاْ أَءِذَا ضَلَلۡنَا فِي ٱلۡأَرۡضِ أَءِنَّا لَفِي خَلۡقٖ جَدِيدِۭۚ بَلۡ هُم بِلِقَآءِ رَبِّهِمۡ كَٰفِرُونَ
قايتىدىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلغان مۇشرىكلار: بىز ئۆلۈپ، يەر ئاستىدا غايىب بولساق، جەسەتلىرىمىز توپىغا ئايلىنىپ كەتسىمۇ بىز يەنە تىرىلەمدۇق؟ بۇ ئەقىلگە سىغمايدۇ، دېيىشىدۇ. ئەمەلىيەتتە ئۇلار قايتىدىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلغۇچىلاردۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ قُلۡ يَتَوَفَّىٰكُم مَّلَكُ ٱلۡمَوۡتِ ٱلَّذِي وُكِّلَ بِكُمۡ ثُمَّ إِلَىٰ رَبِّكُمۡ تُرۡجَعُونَ
ئەي پەيغەمبەر! ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلغۇچى بۇ ئادەملەرگە ئېيتقىنكى، ئاللاھ جېنىڭلارنى ئېلىشقا مۇئەككەل قىلغان ئۈلۈم پەرىشتىسى جېنىڭلارنى ئالىدۇ، ئاندىن قىيامەت كۈنى ھېساب ۋە جازا - مۇكاپات ئۈچۈن يالغۇز بىزنىڭ دەرگاھىمىزغا قايتۇرۇلىسىلەر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• الحكمة من بعثة الرسل أن يهدوا أقوامهم إلى الصراط المستقيم.
پەيغەمبەرلەرنى ئەۋەتىشتىكى ھېكمەت ئۇلارنىڭ قەۋملىرىنى توغرا يولغا يىتەكلىشىدۇر.

• ثبوت صفة الاستواء لله من غير تشبيه ولا تمثيل.
ئاللاھنىڭ ئەرشتە قارار ئالغانلىق سۈپىتى(باشقا ھېچنەرسىگە) ئوخشىتىلماستىن، تەمسىل قىلىنماستىن سابىتتۇر.

• استبعاد المشركين للبعث مع وضوح الأدلة عليه.
دەلىللەر ئوچۇق تۇرسىمۇ مۇشرىكلار ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى يىراق سانايدۇ.

وَلَوۡ تَرَىٰٓ إِذِ ٱلۡمُجۡرِمُونَ نَاكِسُواْ رُءُوسِهِمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ رَبَّنَآ أَبۡصَرۡنَا وَسَمِعۡنَا فَٱرۡجِعۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا إِنَّا مُوقِنُونَ
گۇناھكارلار قايتىدىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلغانلىقلىرى تۈپەيلىدىن قىيامەت كۈنى باشلىرىنى ساڭگىلىتىپ، خار بولغان ھالدا چىقىپ كېلىدۇ. ئۇلار خارلىق ھېس قىلىپ: ئى پەرۋەردىگارىمىز! بىز ئىلگىرى ئىنكار قىلغان قايتا تىرىلىشنى كۆردۇق، پەيغەمبەرلەر سېنىڭ دەرگاھىڭدىن ئېلىپ كەلگەن نەرسىنىڭ راستلىقىنى ئاڭلىدۇق. شۇڭا ئەمدى بىزنى ھاياتىي دۇنياغا قايتۇرساڭ، بىز سېنى رازى قىلغۇدەك ياخشى ئەمەل قىلىۋالساق. بىز ئەمدى ھەقىقەتەن قايتا تىرىلىشكە ۋە پەيغەمبەرلەر ئېلىپ كەلگەن نەرسىنىڭ راستلىقىغا ئىشەنگۈچىلەرمىز، دەيدۇ. ئەگەر سەن گۇناھكارلارنىڭ بۇ ھالىنى كۆرگەن بولساڭ، ئەلۋەتتە بۈيۈك بىر ئىشنى كۆرگەن بولاتتىڭ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَوۡ شِئۡنَا لَأٓتَيۡنَا كُلَّ نَفۡسٍ هُدَىٰهَا وَلَٰكِنۡ حَقَّ ٱلۡقَوۡلُ مِنِّي لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنَ ٱلۡجِنَّةِ وَٱلنَّاسِ أَجۡمَعِينَ
ئەگەر بىز ھەر كىمنى ھىدايەت قىلىشنى خالىغان بولساق، ئەلۋەتتە شۇنداق قىلاتتۇق. لېكىن مەن ھېكمىتىم ۋە ئادىللىقىم بىلەن شۇنى دېيىشىم كېرەككى، قىيامەت كۈنى جەھەننەمنى ئىنسانلار ۋە جىنلارنىڭ ئىچىدىن چىققان كاپىرلار بىلەن تولدۇرىمەن. چۈنكى ئۇلار ئىمان ۋە توغرا يولنى قويۇپ، كۇپۇرلۇق ۋە ئازغۇنلۇق يولىنى تاللىۋالدى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَذُوقُواْ بِمَا نَسِيتُمۡ لِقَآءَ يَوۡمِكُمۡ هَٰذَآ إِنَّا نَسِينَٰكُمۡۖ وَذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡخُلۡدِ بِمَا كُنتُمۡ تَعۡمَلُونَ
قىيامەت كۈنى ئەھلى دوزاخنى ئەيىبلەپ، ئۇلارنى مات قىلىش ئۈچۈن دېيىلىدۇكى، سىلەر دۇنيادىكى ۋاقتىڭلاردا قىيامەت كۈنى ھېساب بېرىش ئۈچۈن ئاللاھقا ئۇچرىشىشتىن بىخۇت ياشىغىنىڭلار ئۈچۈن ئازابنى تېتىڭلار. بىز ھەقىقەتەن سىلەرنىڭ ئازاب چېكىشىڭلارغا پەرۋا قىلماستىن سىلەرنى ئازاب ئىچىدە تاشلاپ قويىمىز. سىلەر دۇنيادا ئۆتكۈزگەن گۇناھىڭلار تۈپەيلىدىن دوزاخنىڭ مەڭگۈلۈك ئۈزۈلمەس ئازابىنى تېتىڭلار.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّمَا يُؤۡمِنُ بِـَٔايَٰتِنَا ٱلَّذِينَ إِذَا ذُكِّرُواْ بِهَا خَرُّواْۤ سُجَّدٗاۤ وَسَبَّحُواْ بِحَمۡدِ رَبِّهِمۡ وَهُمۡ لَا يَسۡتَكۡبِرُونَ۩
بىزنىڭ پەيغەمبىرىمىزگە نازىل قىلغان ئايەتلىرىمىزگە پەقەت شۇنداق كىشىلەرلا ئىمان ئېيتىدۇكى، ئۇلارغا شۇ ئايەتلەر بىلەن ۋەز - نەسىھەت قىلىنسا ئاللاھقا سەجدە قىلىدۇ، ئۇنىڭغا ھەمدۇسانا ئېيتقان ھالدا تەسبىھ ئېيتىدۇ، ئۇلار ھەر قانداق ئەھۋالدا ئاللاھقا ئىبادەت قىلىشتىنمۇ، سەجدە قىلىشتىنمۇ باش تارتمايدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
تَتَجَافَىٰ جُنُوبُهُمۡ عَنِ ٱلۡمَضَاجِعِ يَدۡعُونَ رَبَّهُمۡ خَوۡفٗا وَطَمَعٗا وَمِمَّا رَزَقۡنَٰهُمۡ يُنفِقُونَ
ئۇلارنىڭ يانلىرى ئۇخلايدىغان ئورۇن - كۆرپىلىرىدىن يىراق بولىدۇ، ئۇلار ئورۇن - كۆرپىلىرىنى تاشلاپ، ئاللاھقا يۈزلىنىدۇ، ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قورقۇپ، رەھمىتىنى ئۈمىد قىلىپ نامازلىرىدا ۋە ئۇنىڭدىن باشقا ۋاقىتلىرىدا ئاللاھقا دۇئا قىلىدۇ، بىز بەرگەن ماللىرىنى ئاللاھ يولىدا سەرپ قىلىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَلَا تَعۡلَمُ نَفۡسٞ مَّآ أُخۡفِيَ لَهُم مِّن قُرَّةِ أَعۡيُنٖ جَزَآءَۢ بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ئاللاھ تائالا ئۇلارنىڭ دۇنيادا قىلغان ياخشى ئەمەللىرىگە مۇكاپات قىلىپ تەييارلىغان نېئمەتلەرنى ھېچكىم بىلمەيدۇ، ئۇلار شۇ نېئمەتلەردىن خۇشاللىققا چۆمىدۇ. دېمەك ئۇ كاتتىلىقىدىن ئاللاھتىن باشقا ھېچكىم بىلمەيدىغان مۇكاپاتتۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَفَمَن كَانَ مُؤۡمِنٗا كَمَن كَانَ فَاسِقٗاۚ لَّا يَسۡتَوُۥنَ
ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىنى بەجا كەلتۈرۈپ، چەكلىمىلىرىدىن يىراق تۇرغان مۇئمىن كىشى ئاللاھنىڭ ئىتائىتىدىن چىققان ئادەمگە ئوخشاش ئەمەس، ئۇلار ئاللاھنىڭ دەرگاھىدىكى جازا - مۇكاپاتتىمۇ باراۋەر ئەمەس.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ فَلَهُمۡ جَنَّٰتُ ٱلۡمَأۡوَىٰ نُزُلَۢا بِمَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ
ئىمان ئېيتقان ۋە ياخشى ئەمەللەرنى قىلغانلارغا تەييارلانغان مۇكاپات ئۇلار تۇرىدىغان جەننەتلەردۇركى، بۇ ئاللاھنىڭ ئۇلارغا كۆرسەتكەن ئىلتىپاتى، ئۇلارنىڭ دۇنيادا قىلغان ياخشى ئەمەللىرىنىڭ مۇكاپاتىدۇر.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فَسَقُواْ فَمَأۡوَىٰهُمُ ٱلنَّارُۖ كُلَّمَآ أَرَادُوٓاْ أَن يَخۡرُجُواْ مِنۡهَآ أُعِيدُواْ فِيهَا وَقِيلَ لَهُمۡ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلنَّارِ ٱلَّذِي كُنتُم بِهِۦ تُكَذِّبُونَ
كۇپۇرلۇق ۋە گۇناھ - مەئسىيەت بىلەن ئاللاھنىڭ ئىتائىتىدىن چىققانلارغا كەلسەك، قىيامەت كۈنى ئۇلارغا تەييارلانغان تۇرار جايى دوزاختۇر، ئۇلار دوزاختا مەڭگۈ قالىدۇ، ئۇلار ھەر قاچان دوزاختىن چىقماقچى بولغىنىدا دوزاخقا قايتۇرۇلىدۇ. ئۇلارنى مات قىلىش ئۈچۈن ئۇلارغا: دۇنيادا پەيغەمبەرلىرىڭلار سىلەرنى ئاگاھلاندۇرغان چاغدا سىلەر ئىنكار قىلغان دوزاخنىڭ ئازابىنى تېتىڭلار، دېيىلىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• إيمان الكفار يوم القيامة لا ينفعهم؛ لأنها دار جزاء لا دار عمل.
قىيامەت كۈنى كاپىرلارنىڭ ئېيتقان ئىمانىنىڭ پايدىسى بولمايدۇ، چۈنكى قىيامەت ئەمەل قىلىدىغان ئەمەس، جازا - مۇكاپاتقا ئېرىشىدىغان جايدۇر.

• خطر الغفلة عن لقاء الله يوم القيامة.
قىيامەت كۈنى ئاللاھقا ئۇچرىشىشتىن غەپلەتتە قىلىش خەتەرلىكتۇر.

• مِن هدي المؤمنين قيام الليل.
كېچىدە قىيامدا تۇرۇش مۇئمىنلەرنىڭ توغرا يولىدىندۇر.

وَلَنُذِيقَنَّهُم مِّنَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَدۡنَىٰ دُونَ ٱلۡعَذَابِ ٱلۡأَكۡبَرِ لَعَلَّهُمۡ يَرۡجِعُونَ
پەرۋەردىگارىنىڭ ئىتائىتىدىن چىققان بۇ ئىنكارچىلار ئەگەر تەۋبە قىلمىسا، ئۇلارغا ئاخىرەتتە تەييارلغان ئەڭ ئېغىر ئازاب كېلىشتىن بۇرۇن ئۇلارنىڭ پەرۋەردىگارىنىڭ ئىتائىتىگە قايتىشى ئۈچۈن مۇشۇ دۇنيانىڭ ئۆزىدىلا جاپا - مۇشەققەت ۋە بالايىئاپەتلەرگە مۇپتىلا قىلىمىز.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ ثُمَّ أَعۡرَضَ عَنۡهَآۚ إِنَّا مِنَ ٱلۡمُجۡرِمِينَ مُنتَقِمُونَ
ئاللاھنىڭ ئايەتلىرى بىلەن ۋەز - نەسىھەت قىلىنغان، ئاندىن ئۇنىڭدىن پەند - نەسىھەت ئالماي، پەرۋاسىزلارچە يۈز ئۆرۈگەن ئادەمدىنمۇ زالىمراق بىرى يوق. بىز كۇپۇرلۇق ۋە گۇناھ - مەئسىيەتلەر بىلەن ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىدىن يۈز ئۆرۈگەن گۇناھكارلارنى شەكسىز جازالايمىز.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَلَقَدۡ ءَاتَيۡنَا مُوسَى ٱلۡكِتَٰبَ فَلَا تَكُن فِي مِرۡيَةٖ مِّن لِّقَآئِهِۦۖ وَجَعَلۡنَٰهُ هُدٗى لِّبَنِيٓ إِسۡرَٰٓءِيلَ
ھەقىقەتەن بىز مۇساغا تەۋراتنى ئاتا قىلدۇق. ئەي پەيغەمبەر! سەن مىراج كېچىسىدە مۇسا بىلەن ئۇچراشقىنىڭدىن شەكتە بولمىغىن. بىز مۇساغا نازىل قىلىنغان كىتابنى بەنى ئىسرائىلنى ئازغۇنلۇقتىن توغرا يولغا يېتەكلىگۈچى قىلدۇق.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَجَعَلۡنَا مِنۡهُمۡ أَئِمَّةٗ يَهۡدُونَ بِأَمۡرِنَا لَمَّا صَبَرُواْۖ وَكَانُواْ بِـَٔايَٰتِنَا يُوقِنُونَ
بىز بەنى ئىسرائىل ئىچىدىن بىر تۈركۈم يولباشچىلارنى چىقاردۇقكى، بەنى ئىسرائىل ئاللاھنىڭ بۇيرۇقلىرىنى بەجا كەلتۈرۈپ، چەكلىمىلىرىدىن يېنىشتا چىدامچان بولۇپ، دەۋەت يولىدا يەتكەن ئەزىيەتلەرگە سەۋر قىلغان، ھەمدە ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرىگە نازىل قىلىنغان ئايەتلىرىگە ھەقىقىي ئىشەنگەن چاغلاردا ئۇلار بەنى ئىسرائىلنى ھەق يولىغا يېتەكلەپ، توغرىنى كۆرسىتەتتى.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
إِنَّ رَبَّكَ هُوَ يَفۡصِلُ بَيۡنَهُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِ فِيمَا كَانُواْ فِيهِ يَخۡتَلِفُونَ
ئەي پەيغەمبەر! شەكسىزكى پەرۋەردىگارىڭ قىيامەت كۈنى ئۇلار دۇنيادا ئىختىلاپ قىلىشقان ئىشلارنى كونكرېت ئۇقتۇرىدۇ، ئاندىن توغرا قىلغۇچىنى خاتا قىلغۇچىدىن ئايرىپ، ھەر كىمگە ئۆزىگە لايىق جازا - مۇكاپات بېرىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَهۡدِ لَهُمۡ كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّنَ ٱلۡقُرُونِ يَمۡشُونَ فِي مَسَٰكِنِهِمۡۚ إِنَّ فِي ذَٰلِكَ لَأٓيَٰتٍۚ أَفَلَا يَسۡمَعُونَ
ئۇلار كورمۇ؟ ئەجىبا ئۇلارغا ئۆزلىرىدىن ئىلگىرى ئۆتكەن قانچىلىغان ئۈممەتلەرنى ھالاك قىلغانلىقىمىز بايان قىلىنمىدىمۇ؟ ئۇلار (يەنى مەككىلىكلەر) ھالاك بولغانلار ھالاك بولۇشتىن ئىلگىرىكى ماكانلىرىنىڭ يېنىدىن ئۆتۈپ تۇرسىمۇ ئۇلارنىڭ ئەھۋالىدىن ئىبرەت ئالمىدى. ھەقىقەتەن ئىلگىرىكى ئۈممەتلەرنىڭ كۇپۇرلۇقى ۋە گۇناھ - مەئسىيىتى تۈپەيلى ھالاكەتكە ئۇچرىشىدا ئاللاھ تەرىپىدىن كەلگەن پەيغەمبەرلەرنىڭ راستلىقىغا دەلىل قىلىنىدىغان نۇرغۇن ئىبرەتلەر بار. ئاللاھنىڭ ئايەتلىرىنى ئىنكار قىلغۇچىلار بۇنى قوبۇل قىلىپ، ئىبرەت ئالىدىغان تەرزدە قۇلاق سالمامدۇ؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
أَوَلَمۡ يَرَوۡاْ أَنَّا نَسُوقُ ٱلۡمَآءَ إِلَى ٱلۡأَرۡضِ ٱلۡجُرُزِ فَنُخۡرِجُ بِهِۦ زَرۡعٗا تَأۡكُلُ مِنۡهُ أَنۡعَٰمُهُمۡ وَأَنفُسُهُمۡۚ أَفَلَا يُبۡصِرُونَ
ئۆلگەندىن كېيىن قايتا تىرىلىشنى ئىنكار قىلغۇچىلار كۆرمەمدۇكى، بىز گىياھسىز قۇرغاق زېمىنغا يامغۇر سۈيىنى ئەۋەتىمىز، ئاندىن شۇ سۇ ئارقىلىق ئىنسانلارنىڭ تۆگە، كالا ۋە قويلىرى، شۇنداقلا ئۆزلىرىمۇ يەيدىغان زىرائەتلەرنى ئۆستۈرۈپ بېرىمىز. ئۇلار مۇشۇ ئىشلارنى كۆرۈپ، قۇرغاق زېمىننى كۆكەرتكەن زاتنىڭ ئۆلۈكلەرنى تىرىلدۈرۈشكە قادىر ئىكەنلىكىنى بىلىپ يەتمەمدۇ؟
تەفسیرە عەرەبیەکان:
وَيَقُولُونَ مَتَىٰ هَٰذَا ٱلۡفَتۡحُ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ئۆلگەندىن كېيىن تىرىلىشنى ئىنكار قىلىپ، ئازابنىڭ تېز كېلىشىنى تەلەپ قىلغانلار: قېنى سىلەر قىيامەت كۈنى بىز بىلەن سىلەرنىڭ ئاراڭلاردا ھۆكۈم چىقىرىلىپ، بىزنىڭ ئاقىۋىتىمىزنىڭ دوزاخ، ئۆزۈڭلارنىڭ ئاقىۋىتىڭلارنىڭ جەننەت بولىدىغانلىقىنى دەۋا قىلىۋاتاتتىڭلارغۇ؟ بۇ ھۆكۈم قاچان ئەمەلگە ئاشىدۇ؟ دېيىشىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
قُلۡ يَوۡمَ ٱلۡفَتۡحِ لَا يَنفَعُ ٱلَّذِينَ كَفَرُوٓاْ إِيمَٰنُهُمۡ وَلَا هُمۡ يُنظَرُونَ
ئەي پەيغەمبەر! ئېيتقىنكى، بۇ ۋەدە قىيامەت كۈنى ئەمەلگە ئاشىدۇ. شەكسىزكى ئۇ كۈن بەندىلەرنىڭ ئوتتۇرىسىدا ھۆكۈم چىقىرىلىدىغان كۈندۇركى، بۇ چاغدا دۇنيادا ئاللاھقا كاپىر بولغانلارنىڭ قىيامەت كۈنىنى ئەينەن كۆرۈپ بولغاندىن كېيىنكى ئىشىنىشى قىلچە ئەسقاتمايدۇ ھەم ئۇلارغا پەرۋەردىگارىغا تەۋبە قىلىۋالغۇدەك پۇرسەتمۇ بېرىلمەيدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَأَعۡرِضۡ عَنۡهُمۡ وَٱنتَظِرۡ إِنَّهُم مُّنتَظِرُونَ
ئەي پەيغەمبەر! ئۇلار ئازغۇنلۇقىدا تېخىمۇ ئەزۋەيلىگەندىن كېيىن ئۇلاردىن يۈز ئۆرۈگىن، ئۇلارغا چۈشىدىغان ئازابنى كۈتكىن، ئۇلارمۇ چوقۇم سەن ۋەدە قىلغان ئازابنى كۈتىدۇ.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• عذاب الكافر في الدنيا وسيلة لتوبته.
كاپىرنىڭ دۇنيادا جازالىنىشى ئۇنىڭ تەۋبە قىلىۋېلىشىغا ۋاسىتە بولىدۇ.

• ثبوت اللقاء بين نبينا صلى الله عليه وسلم وموسى عليه السلام ليلة الإسراء والمعراج.
مىراج كېچىسى پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام بىلەن مۇسا ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۇچراشقانلىقى ئېنىقتۇر.

• الصبر واليقين صفتا أهل الإمامة في الدين.
سەۋرچانلىق ھەم تەۋرەنمەس ئېتىقاد دىن يولىدىكى يولباشچىلارنىڭ سۈپەتلىرىدۇر.

 
وه‌رگێڕانی ماناكان سوره‌تی: سورەتی السجدة
پێڕستی سوره‌ته‌كان ژمارەی پەڕە
 
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان

الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم، صادر عن مركز تفسير للدراسات القرآنية.

داخستن