وه‌رگێڕانی ماناكان ئایه‌تی 102 سوره‌تی سورەتی المائدة - الترجمة الأويغورية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

ئایه‌تی: 102

قَدۡ سَأَلَهَا قَوۡمٞ مِّن قَبۡلِكُمۡ ثُمَّ أَصۡبَحُواْ بِهَا كَٰفِرِينَ

سىلەردىن ئىلگىرى ئۆتكەن كىشىلەرمۇ مۇشۇنىڭغا ئوخشاش سوئاللارنى سورىغان ئىدى. ئەمما ئۇلار ئۇ ئىشلارغا تەكلىپ قىلىنغاندا ئۇنىڭغا ئەمەل قىلماي، شۇ ئىشلار تۈپەيلىدىن كاپىر بوپكەتتى.

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• الأصل في شعائر الله تعالى أنها جاءت لتحقيق مصالح العباد الدنيوية والأخروية، ودفع المضار عنهم.

ئاللاھنىڭ شەرىئەتلىرىدىكى پىرىنسىپ، ئۇنىڭ بەندىلەرنىڭ بۇ دۇنيالىق ۋە ئاخىرەتلىك مەنپەئەتلىرىنى ئەمەلىيلەشتۈرۈش ۋە ئۇلاردىن زىياننى توسۇپ قېلىش ئۈچۈن كەلگەنلىكىدۇر.

• عدم الإعجاب بالكثرة، فإنّ كثرة الشيء ليست دليلًا على حِلِّه أو طِيبه، وإنما الدليل يكمن في الحكم الشرعي.

كۆپلۈككە مەپتۇن بولماسلىق. چۈنكى بىر نەرسىنىڭ كۆپلۈكى ئۇنىڭ ھالاللىقى ياكى پاكىزەلىكىنىڭ دەلىلى ئەمەس. دەلىل دېگەن پەقەتلا شەرىئەتنىڭ ھۆكۈملىرىدە بولىدۇ.

• من أدب المُسْتفتي: تقييد السؤال بحدود معينة، فلا يسوغ السؤال عما لا حاجة للمرء ولا غرض له فيه.

سوئالنى بەلگىلىك دائىرىدە تىزگىنلەش سوئال سورىغۇچىنىڭ ئەدەب-ئەخلاقىدىندۇر. شۇڭا ئىنساننىڭ ھېچبىر زۆرۈرىيەتسىز ۋە مەقسەتسىز نەرسىلەر ھەققىدە سوئال سورىشى توغرا ئەمەس.

• ذم مسالك المشركين فيما اخترعوه وزعموه من محرمات الأنعام ك: البَحِيرة، والسائبة، والوصِيلة، والحامي.

مۇشرىكلارنىڭ ئۆزلىرى ئويدۇرۇپ، بەھىيرە، سائىبە، ۋەسىيلە ۋە ھامىيلارغا ئوخشاش بىر قىسىم چاھارىپايلارنى ھارام قىلىنغان نەرسىلەردىن سانىغانلىقىدىن ئىبارەت قىلمىشلىرى ئەيىبلىنىدۇ.