وه‌رگێڕانی ماناكان ئایه‌تی 191 سوره‌تی الأعراف - وەرگێڕاوی ئۆیغوری بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - فرەفەرهەنگی قورئانی پیرۆز

ئایه‌تی: 191

أَيُشۡرِكُونَ مَا لَا يَخۡلُقُ شَيۡـٔٗا وَهُمۡ يُخۡلَقُونَ

ئۇلار بۇ بۇتلارنى ۋە بۇنىڭدىن باشقىلىرىنى ئىبادەتتە ئاللاھقا شېرىك قىلامدۇ، ھالبۇكى ئۇلار بۇتلارنىڭ ھېچ نەرسىنى يارىتالمايدىغانلىقىنى شۇڭا ئىبادەتكىمۇ ھەقلىق بولمايدىغانلىقىنى بەلكى بۇتلارنىڭ مەخلۇق ئىكەنلىكىنى بېلىدۇ، ئۇلار قانداقمۇ بۇتلارنى ئاللاھقا شېرىك قىلىدۇ؟!

سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:

• في الآيات بيان جهل من يقصد النبي صلى الله عليه وسلم ويدعوه لحصول نفع أو دفع ضر؛ لأن النفع إنما يحصل من قِبَلِ ما أرسل به من البشارة والنذارة.

يۇقىرىقى ئايەتلەردە؛ پايدىنى قولغا كەلتۇرۇپ زىياننى دەپئى قىلىش ئۈچۈن پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالامغا دۇئا قىلغان ئادەمنىڭ نادانلىقىنى بايان قىلىدۇ. چۈنكى مەنپەئەت پەقەت پەيغەمبەر ئەلەيھىسسالام ئەۋەتىلگەن خۇش-بىشارەت ۋە ئاگاھلاندۇرۇشلاردىن ھاسىل بولىدۇ.

• جعل الله بمنَّته من نوع الرجل زوجه؛ ليألفها ولا يجفو قربها ويأنس بها؛ لتتحقق الحكمة الإلهية في التناسل.

ئاللاھ ئۆز نېئمىتى بىلەن ئايالنى ئەرنىڭ تۈرىدىن ياراتتى، چۈنكى نەسىل قالدۇرۇشتا ئىلاھى ھىكمەتنىڭ ئىشقا ئېشىشى ئۈچۈن ئەر ئايالى بىلەن ئۈنسى-ئۈلپەتتە بولىدۇ، بۇ جەرياندا بىربىرى بىلەن ئۆزلىشىپ بىرگە ياشاشتىن زىرىكىشىپ قالمايدۇ.

• لا يليق بالأفضل الأكمل الأشرف من المخلوقات وهو الإنسان أن يشتغل بعبادة الأخس والأرذل من الحجارة والخشب وغيرها من الآلهة الباطلة.

مەخلۇقاتلار ئىچىدىكى ئەڭ شەرەپلىك، ئەڭ مۇكەممەل ۋە ئەڭ ئەۋزەل ئىنساننىڭ تاش، ياغاچ ۋە ئۇنىڭدىن باشقا ئەڭ تۆۋەن ۋە ئەڭ خار باتىل ئىلاھلارغا ئىبادەت قىلىشى لايىق ئەمەس.