وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی ئۆزبەکی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز * - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
لَّقَدۡ سَمِعَ ٱللَّهُ قَوۡلَ ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ فَقِيرٞ وَنَحۡنُ أَغۡنِيَآءُۘ سَنَكۡتُبُ مَا قَالُواْ وَقَتۡلَهُمُ ٱلۡأَنۢبِيَآءَ بِغَيۡرِ حَقّٖ وَنَقُولُ ذُوقُواْ عَذَابَ ٱلۡحَرِيقِ
Аллоҳ яҳудларнинг: "Аллоҳ биздан қарз сўраяптими, демак, у камбағал, биз эса боймиз", деган гапларини эшитди. Парвардигорларига қилаётган бу туҳмату бўҳтонларини ҳам, пайғамббарларини ноҳақ ўлдирганларини ҳам албатта ёзиб қўямиз ва уларга: "Дўзахдаги ёндирувчи азобни татинглар", деймиз.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
ٱلَّذِينَ قَالُوٓاْ إِنَّ ٱللَّهَ عَهِدَ إِلَيۡنَآ أَلَّا نُؤۡمِنَ لِرَسُولٍ حَتَّىٰ يَأۡتِيَنَا بِقُرۡبَانٖ تَأۡكُلُهُ ٱلنَّارُۗ قُلۡ قَدۡ جَآءَكُمۡ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِي بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَبِٱلَّذِي قُلۡتُمۡ فَلِمَ قَتَلۡتُمُوهُمۡ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
Улар ёлғон сўзлаб, бўҳтон қилиб, шундай дейдилар: "Аллоҳ бизга Ўзининг китобларида ва пайғамбарлари орқали бирон пайғамбарга то у ўзининг ҳақлигига бир ҳужжат келтирмагунича, яъни, унинг Аллоҳга атаб қилган садақасини самодан бир ўт тушиб, ёндириб юбормагунича иймон келтирмасликни буюрган". Аллоҳ шундай буюрган дейишлари ва пайғамбарларга ишонишни айнан шу ишга боғлаб қўйишлари ёлғон ва бўҳтондир. Шунинг учун Аллоҳ пайғамбари Муҳаммад алайҳиссаломга шундай дейишни буюрди: "Мендан олдинги пайғамбарлар ўзларининг ҳақ эканликларига очиқ ҳужжатларни ҳам, сизлар айтаётган самодан ўт тушиб, ёндириб юборадиган қурбонликни ҳам келтирган эдилар-ку. Хўш, қани, гапларингиз рост бўлса, айтинглар-чи, нима учун уларни ёлғончига чиқардинглар ва ўлдирдинглар?!
تەفسیرە عەرەبیەکان:
فَإِن كَذَّبُوكَ فَقَدۡ كُذِّبَ رُسُلٞ مِّن قَبۡلِكَ جَآءُو بِٱلۡبَيِّنَٰتِ وَٱلزُّبُرِ وَٱلۡكِتَٰبِ ٱلۡمُنِيرِ
Эй Пайғамбар алайҳиссалом, сизни ёлғончига чиқараётган бўлсалар, асло хафа бўлманг. Бу кофирларнинг одати. Сиздан олдинги далиллар, ҳужжатлар ва насиҳатлару кўрсатмаларга тўла битикларни ҳамда шариатлару ҳукмларни ўзида мужассам этган илоҳий Китобни олиб келган пайғамбарлар ҳам ёлғончига чиқарилганлар.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
كُلُّ نَفۡسٖ ذَآئِقَةُ ٱلۡمَوۡتِۗ وَإِنَّمَا تُوَفَّوۡنَ أُجُورَكُمۡ يَوۡمَ ٱلۡقِيَٰمَةِۖ فَمَن زُحۡزِحَ عَنِ ٱلنَّارِ وَأُدۡخِلَ ٱلۡجَنَّةَ فَقَدۡ فَازَۗ وَمَا ٱلۡحَيَوٰةُ ٱلدُّنۡيَآ إِلَّا مَتَٰعُ ٱلۡغُرُورِ
Ҳар бир жон қандай бўлишидан қатъи назар, ўлим шарбатидан татимай иложи йўқ. Шундай экан, банда бу дунёга алданиб қолмасин. Қиёмат кунида ажру савобингизни тўла қилиб оласиз. Заррача камайтирилмайди. Аллоҳ кимни дўзахдан четлатиб, жаннатга киритса, демак, у умид қилаётгани яхшиликка эришибди ва хавфсираётгани ёмонликдан нажот топибди. Дунё ҳаёти бир зумда ўтиб кетадиган алдамчи матодан бошқа нарса эмас. Унга алданганларгина боғланиб қоладилар.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
۞ لَتُبۡلَوُنَّ فِيٓ أَمۡوَٰلِكُمۡ وَأَنفُسِكُمۡ وَلَتَسۡمَعُنَّ مِنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ مِن قَبۡلِكُمۡ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُوٓاْ أَذٗى كَثِيرٗاۚ وَإِن تَصۡبِرُواْ وَتَتَّقُواْ فَإِنَّ ذَٰلِكَ مِنۡ عَزۡمِ ٱلۡأُمُورِ
Эй мўминлар, молу давлатингиз борасида унга оид вожибларни бажариш ва мусибатлар етиши билан синаласизлар. Жонингиз борасида эса шариат талабларини бажариш ва устингизга тушадиган турли балою офатлар билан имтиҳон қилинасизлар. Сизлардан олдинги китоб берилганлардан ҳам, ширк келтирганлардан ҳам ўзингизга ва динингизга таънаю дашномлар отиш каби кўп озорларга учрайсизлар. Бу балою мусибатларга сабр қилиб, Аллоҳдан буйруқларини бажариш ва тақиқларидан тийилиш билан тақво қилсангизлар, бу ишингиз орзу-ҳавас қилишга, унга етиш йўлида беллашишга арзийдиган иш бўлади.
تەفسیرە عەرەبیەکان:
سوودەکانی ئایەتەکان لەم پەڕەیەدا:
• من سوء فعال اليهود وقبيح أخلاقهم اعتداؤهم على أنبياء الله بالتكذيب والقتل.
Яҳудларнинг ёмонлиги ва бадхулқлиги шундаки, улар Аллоҳнинг пайғамбарларига тажовуз қилиб, уларни ёлғончига чиқарганлар ва ўлдирганлар.
• كل فوز في الدنيا فهو ناقص، وإنما الفوز التام في الآخرة، بالنجاة من النار ودخول الجنة.
Дунёдаги ҳар қандай ютуқ-ғалаба арзимасдир. Чин ютуқ-ғалаба охиратда бўлади. У дўзахдан нажот топиш ва жаннатга киришдир.
• من أنواع الابتلاء الأذى الذي ينال المؤمنين في دينهم وأنفسهم من قِبَل أهل الكتاب والمشركين، والواجب حينئذ الصبر وتقوى الله تعالى.
Мўминлар ўзларининг дини ва жони борасида йўлиқадиган балою офатлар турларидан бири аҳли китоб ва мушриклар тарафидан келадиган озорлардир. Бундай пайтда сабр ва Аллоҳдан тақво қилиш вожиб бўлади.
وه‌رگێڕانی ماناكانی قورئانی پیرۆز - وەرگێڕاوی ئۆزبەکی بۆ پوختەی تەفسیری قورئانی پیرۆز - پێڕستی وه‌رگێڕاوه‌كان
بڵاوكراوەتەوە لەلایەن ناوەندی تەفسیر بۆ خوێندنە قورئانیەکان.