പരിഭാഷ അദ്ധ്യായം ഫജ്ർ - ഖുർആൻ സംക്ഷിപ്ത വിശദീകരണം - പരിഭാഷ (അസർബൈജാൻ) - വിശുദ്ധ ഖുർആൻ വിജ്ഞാനകോശം

əl-Fəcr

സൂറത്തിൻ്റെ ഉദ്ദേശ്യങ്ങളിൽ പെട്ടതാണ്:

بيان عاقبة الطغاة، والحكمة من الابتلاء، والتذكير بالآخرة.

Həddi aşmış azğınların aqibətini və imtahan olunmağın hikmətini bəyan etmək, üstəlik, axirəti xatırlatmaq.

---

ആയത്ത്: 1

وَٱلۡفَجۡرِ

Pak və müqəddəs Allah dan yerinə and içir.

ആയത്ത്: 2

وَلَيَالٍ عَشۡرٖ

O, həmçinin, zilhiccə ayının ilk on gecəsinə and içir.

ആയത്ത്: 3

وَٱلشَّفۡعِ وَٱلۡوَتۡرِ

Habelə, əşyalardan cüt və tək olanlara and içir.

ആയത്ത്: 4

وَٱلَّيۡلِ إِذَا يَسۡرِ

Eləcə də, gəlib, davam edib və keçib getməkdə olan gecəyə and içir. Bu andların cavabı belədir: Siz əməllərinizin əvəzini mütləq alacaqsınız.

ആയത്ത്: 5

هَلۡ فِي ذَٰلِكَ قَسَمٞ لِّذِي حِجۡرٍ

Məgər bu andlar ağıl sahibini qane etmirmi?!

ആയത്ത്: 6

أَلَمۡ تَرَ كَيۡفَ فَعَلَ رَبُّكَ بِعَادٍ

Ey Peyğəmbər! Hud peyğəmbərin qövmü Ad tayfası öz peyğəmbərini yalançı saydığı zaman Rəbbinin onlara nələr etdiyini görmədinmi?!

ആയത്ത്: 7

إِرَمَ ذَاتِ ٱلۡعِمَادِ

Bu, Ad tayfasının babası uzunboy İrəmə mənsub edilən qəbilədir.

ആയത്ത്: 8

ٱلَّتِي لَمۡ يُخۡلَقۡ مِثۡلُهَا فِي ٱلۡبِلَٰدِ

Allah yer üzündə onlara bənzərini xəlq etməmişdir.

ആയത്ത്: 9

وَثَمُودَ ٱلَّذِينَ جَابُواْ ٱلصَّخۡرَ بِٱلۡوَادِ

Rəbbinin Saleh qövmünə - səmudlulara nələr etdiyini görmədinmi?! Onlar dağlardakı qayaları yarıb orada özləri üçün evlər düzəldirdilər.

ആയത്ത്: 10

وَفِرۡعَوۡنَ ذِي ٱلۡأَوۡتَادِ

Rəbbinin Firona nələr etdiyini görmədinmi?! O Firon ki, onun sütunları var idi və o, insanları bu sütunlara bağlayıb onlara əzab verirdi.

ആയത്ത്: 11

ٱلَّذِينَ طَغَوۡاْ فِي ٱلۡبِلَٰدِ

Bunların hamısı qəddarlıqda və zülm etməkdə həddi aşmışdılar. Hər bir öz ölkəsində zülm edirdi.

ആയത്ത്: 12

فَأَكۡثَرُواْ فِيهَا ٱلۡفَسَادَ

Orada küfr və asilikləri yaymaqla fəsad törədirdilər.

ആയത്ത്: 13

فَصَبَّ عَلَيۡهِمۡ رَبُّكَ سَوۡطَ عَذَابٍ

Rəbbin onlara Öz şiddətli əzabını daddırdı və onları yer üzündən sildi.

ആയത്ത്: 14

إِنَّ رَبَّكَ لَبِٱلۡمِرۡصَادِ

Ey Peyğəmbər! Həqiqətən də, sənin Rəbbin, insanların əməllərinə göz qoyur və nəzarət edir ki, yaxşı işlər görənləri Cənnətlə mükafatlandırsın, pis işlər görənləri də, Cəhənnəm odu ilə cəzalandırsın!

ആയത്ത്: 15

فَأَمَّا ٱلۡإِنسَٰنُ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ رَبُّهُۥ فَأَكۡرَمَهُۥ وَنَعَّمَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَكۡرَمَنِ

İnsana gəlincə, onun xasiyyətidir ki, Rəbbi onu imtahana çəkib ona ehtiram göstərdikdə və ona mal-dövlət, övlad və yüksək məqam bəxş etdikdə, özünün Allah yanında hörməti olduğunu zənn edib deyər: "Mən Rəbbimin ehtiramına layiq olduğum üçün O mənə ehtiram göstərdi".

ആയത്ത്: 16

وَأَمَّآ إِذَا مَا ٱبۡتَلَىٰهُ فَقَدَرَ عَلَيۡهِ رِزۡقَهُۥ فَيَقُولُ رَبِّيٓ أَهَٰنَنِ

Lakin onu imtahana çəkib ruzisini azaltdıqda, Rəbbinin onu hörmətdən saldığını zənn edib deyər: "Rəbbim məni alçaltdı".

ആയത്ത്: 17

كَلَّاۖ بَل لَّا تُكۡرِمُونَ ٱلۡيَتِيمَ

Xeyr, bu heç də insanın təsəvvür etdiyi kimi deyil, yəni insana nemətlərin bəxş edilməsi, Allahın ondan razı qalması demək deyil, eləcə də, onun fəlakətə uğraması, Rəbbi yanında alçalması deyil. Əksinə, həqiqət budur ki, siz, Allahın sizə verdiyi ruzidən yetimə vermirsiniz.

ആയത്ത്: 18

وَلَا تَحَٰٓضُّونَ عَلَىٰ طَعَامِ ٱلۡمِسۡكِينِ

Gündəlik yemək tapa bilməyən fəqiri yedirtməyə bir-birinizi təhrik etmirsiniz.

ആയത്ത്: 19

وَتَأۡكُلُونَ ٱلتُّرَاثَ أَكۡلٗا لَّمّٗا

Zəiflərin, qadınların və yetimlərin haqlarını hərisliklə - onun halal və ya haram omasına varmadan yeyirsiniz.

ആയത്ത്: 20

وَتُحِبُّونَ ٱلۡمَالَ حُبّٗا جَمّٗا

Mal-dövləti də hərisliklə sevirsiniz və onu çox sevdiyinizə görə ondan Allah yolunda xərcləməyə xəsislik edirsiniz.

ആയത്ത്: 21

كَلَّآۖ إِذَا دُكَّتِ ٱلۡأَرۡضُ دَكّٗا دَكّٗا

Sizin belə etməyiniz yalnışdir. Siz yerin şiddətlə titrəyib lərzəyə gələcəyi vaxtı xatırlayın.

ആയത്ത്: 22

وَجَآءَ رَبُّكَ وَٱلۡمَلَكُ صَفّٗا صَفّٗا

Ey Peyğəmbər! Rəbbin Öz qulları arasında hökm vermək üçün gələcək, mələklər də gəlib səf-səf duracaqlar.

ഈ പേജിലെ ആയത്തുകളിൽ നിന്നുള്ള പാഠങ്ങൾ:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

Zilhiccə ayının (ilk) on gününün ilin digər günlərindən fəzilətli olması.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

Qiyamət günü Uca Allahın Özünə layiq tərzdə - (heç nəyə və heç kəsə) oxşamadığı və bənzəmədiyi halda, həqiqi mənada gəlməsinin isbatı.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

Mömin kimsə sınağa çəkildikdə səbir edər, özünə nemət bəxş edildikdə də, şükür edər.

ആയത്ത്: 23

وَجِاْيٓءَ يَوۡمَئِذِۭ بِجَهَنَّمَۚ يَوۡمَئِذٖ يَتَذَكَّرُ ٱلۡإِنسَٰنُ وَأَنَّىٰ لَهُ ٱلذِّكۡرَىٰ

O gün Cəhənnəm gətiriləcək. Onun yetmiş min tutacağı olacaq və hər tutacaqdan yetmiş min mələk çəkib gətirəcək. O gün insan Allah üçün etmədiyi əməlləri xatırlayacaq, lakin bu xatırlamanın həmin gün ona nə faydası. Axı o gün, əməl etmək günü yox, əməllərin cəzasını almaq günüdür.

ആയത്ത്: 24

يَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي قَدَّمۡتُ لِحَيَاتِي

Beləsi çox peşman olub deyəcək: "Kaş bu həqiqi həyat - axirət həyatım üçün əvvəlcədən yaxşı əməllər etməklə hazırlıq görəydim".

ആയത്ത്: 25

فَيَوۡمَئِذٖ لَّا يُعَذِّبُ عَذَابَهُۥٓ أَحَدٞ

O gün heç kəs Allahın verdiyi əzab kimi əzab verə bilməz. Çünki Allahın əzabı daha şiddətli və daha sürəklidir.

ആയത്ത്: 26

وَلَا يُوثِقُ وَثَاقَهُۥٓ أَحَدٞ

Heç kəs Allahın kafirləri zəncirlərə buxovladığı kimi buxovlaya bilməz.

ആയത്ത്: 27

يَٰٓأَيَّتُهَا ٱلنَّفۡسُ ٱلۡمُطۡمَئِنَّةُ

Mömin kimsəyə isə həm ölüm anında həm də qiyamət günü belə deyiləcək: "Ey imanına və saleh əməllərinə arxayın olan nəfs!

ആയത്ത്: 28

ٱرۡجِعِيٓ إِلَىٰ رَبِّكِ رَاضِيَةٗ مَّرۡضِيَّةٗ

Böyük mükafata nail oduğuna görə razı qalmış və etdiyin saleh əməllər sayəsində pak və müqəddəs Rəbbinin yanında razılıq qazanmış halda öz Rəbbinə tərəf dön!

ആയത്ത്: 29

فَٱدۡخُلِي فِي عِبَٰدِي

Məmin əməlisaleh qullarımın zümrəsinə daxil ol!

ആയത്ത്: 30

وَٱدۡخُلِي جَنَّتِي

Əməlisaleh qullarımla bərabər onlar üçün hazırladığım Cənnətimə daxil ol!

ഈ പേജിലെ ആയത്തുകളിൽ നിന്നുള്ള പാഠങ്ങൾ:

• عتق الرقاب، وإطعام المحتاجين في وقت الشدة، والإيمان بالله، والتواصي بالصبر والرحمة: من أسباب دخول الجنة.

Kölə azad etmək, ehtiyaclı olan kəslərə çətin vaxtda yemək vermək, Allaha iman gətirmək, bir-birinə səbirli olmağı və bir-birinə mərhəmət göstərməyi tövsiyə etmək, Cənnətə girmək üçün səbəblərdir.

• من دلائل النبوة إخباره أن مكة ستكون حلالًا له ساعة من نهار.

Uca Allahın, vaxtı çatanda günün bir hissəsində Məkkəni Muhəmmədə (səllallahu aleyhi və səlləm) halal ediləcəyi barədə xəbər verməsi, peyğəmbərlik möcüzələrindəndir.

• لما ضيق الله طرق الرق وسع طرق العتق، فجعل الإعتاق من القربات والكفارات.

Allah kölə etmə yollarını daraltdıqda, kölə azad etmə yollarını genişləndirdi, beləliklə də, kölə azad etməyi, Allaha yaxınlaşdıran və günahları silib aparan əməllərdən biri etdi.