ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫ 2 ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߖߘߍ߬ߟߊ߬ߛߊߦߌ ߝߐߘߊ - الترجمة الأذرية للمختصر في تفسير القرآن الكريم - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߔߘߋߞߎ

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 2

فَسِيحُواْ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَرۡبَعَةَ أَشۡهُرٖ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّكُمۡ غَيۡرُ مُعۡجِزِي ٱللَّهِ وَأَنَّ ٱللَّهَ مُخۡزِي ٱلۡكَٰفِرِينَ

Ey müşriklər! Elə isə yer üzündə dörd ay müddətində əmin-amanlıqla gəzib dolaşın. Bu müddət bitdikdən sonra sizin heç bir toxunulmazlıq və əhdiniz yoxdur. Siz nə qədər Allaha küfür etsəniz də, Onun əzabından qaçıb yaxa qur­ta­ra bil­məyəcəyinizə yəqin olun və bilin ki, Allah kafirləri bu dünya da ölüm və əsir düşməklə, axirətdə isə onları cəhənnəm oduna varid etməklə rüsvay edəcəkdir. Allahın bu hökmü, əhdlərini pozan və ya daimi əhdləri olub, əhdlərini pozmayan kafirlərə aiddir. Amma əhdləri hətta dörd aydan çox olaraq müəyyən bir vaxta qədər əhd bağlamış kafirlərə gəldikdə isə belə kimsələrin əhdləri, əhd bağladıqları vaxtın bitməsinə kimidir.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• في الآيات دليل واضح على حرص الإسلام على تسوية العلاقات الخارجية مع الأعداء على أساس من السّلم والأمن والتّفاهم.

• Yuxarıda qeyd edilən ayələrdə İslam dininin düşmənlərlə sülh, təhlükəsizlik və qarşılıqlı anlaşma əsasında xarici əlaqələrin bərpasına dair açıq-aydın dəlil vardır.

• الإسلام يُقَدِّر العهود، ويوجب الوفاء بها، ويجعل حفظها نابعًا من الإيمان، وملازمًا لتقوى الله تعالى.

• İslam dini əhdlərə xüsusi önəm vermiş, əhdlərə vəfalı olmağa çağırmış, əhdləri qorumağı imanın və Allahdan qorxmağın əlaməti hesab etmişdir.

• أَنَّ إقامة الصّلاة وإيتاء الزّكاة دليل على الإسلام، وأنهما يعصمان الدّم والمال، ويوجبان لمن يؤدّيهما حقوق المسلمين من حفظ دمه وماله إلا بحق الإسلام؛ كارتكاب ما يوجب القتل من قتل النفس البريئة، وزنى الزّاني المُحْصَن، والرّدّة إلى الكفر بعد الإيمان.

• İnsanın namazı vaxt-vaxtında qılması, zəkat verməsi İslam dinində olduğuna dəlildir. Çünki namaz və zəkat insanın qanını və malını qoruyur. Namaz qılmaq, zəkat vermək, haqsız yerə adam öldürmək, evləndikdən sonra zina etmək və iman gətirdikdən sonra küfürə gönmək kimi İslam haqqları müstəsna olmaqla, insana, qanının və malının qorunması kimi müsəlman hüquqlarının verməsini təmin edir.

• مشروعيّة الأمان؛ أي: جواز تأمين الحربي إذا طلبه من المسلمين؛ ليسمع ما يدلّ على صحّة الإسلام، وفي هذا سماحة وتكريم في معاملة الكفار، ودليل على إيثار السِّلم.

• Təhlükəsizliyi təmin etməyin icazəli olması. Yəni ki, kafir müsəlmanlardan İslamı eşidib anlamaq məqsədi ilə aman istəyərsə bu zaman ona, İslamı eşidib anlamaq üçün icazə verilir. Bu, İslamın kafirlərlə müamələdə rəhimli və İsamın sülh sevər bir din olduğuna dəlidir.