ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَاِذَا قِیْلَ لَهُمْ تَعَالَوْا اِلٰی مَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ وَاِلَی الرَّسُوْلِ قَالُوْا حَسْبُنَا مَا وَجَدْنَا عَلَیْهِ اٰبَآءَنَا ؕ— اَوَلَوْ كَانَ اٰبَآؤُهُمْ لَا یَعْلَمُوْنَ شَیْـًٔا وَّلَا یَهْتَدُوْنَ ۟
কিছুমান জন্তুক আল্লাহে হাৰাম কৰা বুলি মিছা আৰোপ কৰা ব্যক্তিসকলক যেতিয়া কোৱা হয় যে, কোৰআনৰ পিনে আহা, যিটোক আল্লাহে অৱতীৰ্ণ কৰিছে, তথা ৰাছুল চাল্লাল্লাহু আলাইহি অছাল্লামৰ ছুন্নতৰ পিনে আহা, যাতে তোমালোকে হালাল আৰু হাৰামৰ মাজত পাৰ্থক্য কৰিব পাৰা। তেতিয়া সিহঁতে কয়ঃ আমি আমাৰ পূৰ্বপুৰুষ সকলৰ পৰা পোৱা বিশ্বাস, কথা আৰু কৰ্মই আমাৰ বাবে যথেষ্ট। এইবোৰ সিহঁতৰ বাবে কেনেকৈ যথেষ্ট হব পাৰে, অথচ সিহঁতৰ পুৰ্বপুৰুষ সকলে একোৱেই জনা নাছিল, আৰু সত্যৰ হিদায়তো পোৱা নাছিল। সিহঁতৰ অনুসৰণ কেৱল সেই ব্যক্তিয়ে কৰিব যিজন সিহঁততকৈও অধিক পথভ্ৰষ্ট তথা মুৰ্খ। সিহঁত সকলোৱে পথভ্ৰষ্ট তথা মুৰ্খ।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا عَلَیْكُمْ اَنْفُسَكُمْ ۚ— لَا یَضُرُّكُمْ مَّنْ ضَلَّ اِذَا اهْتَدَیْتُمْ ؕ— اِلَی اللّٰهِ مَرْجِعُكُمْ جَمِیْعًا فَیُنَبِّئُكُمْ بِمَا كُنْتُمْ تَعْمَلُوْنَ ۟
হে মুমিনসকল! তোমালোকে নিজৰ চিন্তা কৰা। এনেকুৱা কৰ্ম কৰা যিটো তোমালোকৰ বাবে উপকাৰী। যিসকল পথভ্ৰষ্ট হৈছে তথা তোমালোকৰ কথা শুনা নাই, সিহঁতে তোমালোকৰ একোৱে ক্ষতি কৰিব নোৱাৰে, যদি তোমালোকে সঠিক পথত থাকা। আৰু সঠিক পথৰ পৰিচয় হৈছে, সত্কৰ্মৰ আদেশ দিয়া আৰু অসত্কৰ্মৰ পৰা নিষেধ কৰা। কেৱল আল্লাহৰ পিনেই তোমালোকে উভতি যাব লাগিব, তেতিয়া তেওঁ তোমালোকক জনাই দিব যে, তোমালোকে পৃথিৱীত কি কি কৰিছিলা। আৰু তেওঁ তোমালোকক প্ৰতিদানো দিব।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یٰۤاَیُّهَا الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا شَهَادَةُ بَیْنِكُمْ اِذَا حَضَرَ اَحَدَكُمُ الْمَوْتُ حِیْنَ الْوَصِیَّةِ اثْنٰنِ ذَوَا عَدْلٍ مِّنْكُمْ اَوْ اٰخَرٰنِ مِنْ غَیْرِكُمْ اِنْ اَنْتُمْ ضَرَبْتُمْ فِی الْاَرْضِ فَاَصَابَتْكُمْ مُّصِیْبَةُ الْمَوْتِ ؕ— تَحْبِسُوْنَهُمَا مِنْ بَعْدِ الصَّلٰوةِ فَیُقْسِمٰنِ بِاللّٰهِ اِنِ ارْتَبْتُمْ لَا نَشْتَرِیْ بِهٖ ثَمَنًا وَّلَوْ كَانَ ذَا قُرْبٰی ۙ— وَلَا نَكْتُمُ شَهَادَةَ ۙ— اللّٰهِ اِنَّاۤ اِذًا لَّمِنَ الْاٰثِمِیْنَ ۟
হে মুমিনসকল! ভ্ৰমণ অৱস্থাত যতি তোমালোকৰ কাৰোবাৰ মৃত্যু সন্নিকট হয়, আৰু মৃত্যু প্ৰভাৱ প্ৰকট হয়, আৰু তেওঁ যদি অছীয়ত কৰিব বিচাৰে, এনে অৱস্থাত তেওঁ দুজন ন্যায়পৰায়ণ মুছলিমক সাক্ষী কৰা উচিত। আনহাতে যদি কোনো মুছলিম নাথাকে তেন্তে দুজন কাফিৰকেই যেন সাক্ষী কৰি লয়। এতেকে সিহঁতৰ সাক্ষীত যদি তোমালোকৰ সন্দেহ হয় তেন্তে কোনো এক ছালাতৰ পিছত সিহঁতক থিয় কৰাই দিয়া, তেতিয়া সিহঁতে শপত খাই ক'ব যে, আমি আমাৰ শপতৰ বিনিময়ত কোনো ধৰণৰ মূল্য গ্ৰহণ নকৰিম। লগতে কোনো আত্মীয়ৰ পক্ষপাতীও নহম। লগতে আল্লাহৰ বাবে দিয়া কোনো সাক্ষীও গোপন নকৰিম। এতেকে যদি আমি এনেকুৱা কিবা কৰো তেন্তে আমি পাপিষ্ঠ গুনাহগাৰ সকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ যাম।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِنْ عُثِرَ عَلٰۤی اَنَّهُمَا اسْتَحَقَّاۤ اِثْمًا فَاٰخَرٰنِ یَقُوْمٰنِ مَقَامَهُمَا مِنَ الَّذِیْنَ اسْتَحَقَّ عَلَیْهِمُ الْاَوْلَیٰنِ فَیُقْسِمٰنِ بِاللّٰهِ لَشَهَادَتُنَاۤ اَحَقُّ مِنْ شَهَادَتِهِمَا وَمَا اعْتَدَیْنَاۤ ۖؗ— اِنَّاۤ اِذًا لَّمِنَ الظّٰلِمِیْنَ ۟
শপত বাক্য পাঠ কৰোৱাৰ পিছত, যদি উমান পোৱা যায় যে, সিহঁতে শপত খোৱাত তথা সাক্ষী প্ৰদানত মিছাৰ আশ্ৰয় লৈছে অথবা বিশ্বাসঘাতকতা কৰিছে, তেন্তে সিহঁতৰ স্থানত মৃত ব্যক্তিৰ দুজন আত্মীয় থিয় হৈ সত্য সাক্ষী দিব যে, সত্যতা তথা আমানতৰ ক্ষেত্ৰত সিহঁতৰ সাক্ষ্যতকৈ আমাৰ সাক্ষ্য অধিক সত্য। আৰু আমি কোনো মিছা শপত খোৱা নাই। অন্যথা আমি অন্যায়কাৰী তথা আল্লাহৰ সীমালংঘনকাৰী সকলৰ অন্তৰ্ভুক্ত হৈ যাম।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ذٰلِكَ اَدْنٰۤی اَنْ یَّاْتُوْا بِالشَّهَادَةِ عَلٰی وَجْهِهَاۤ اَوْ یَخَافُوْۤا اَنْ تُرَدَّ اَیْمَانٌ بَعْدَ اَیْمَانِهِمْ ؕ— وَاتَّقُوا اللّٰهَ وَاسْمَعُوْا ؕ— وَاللّٰهُ لَا یَهْدِی الْقَوْمَ الْفٰسِقِیْنَ ۟۠
সাক্ষ্য প্ৰদানত সন্দেহ হোৱাৰ পৰিপ্ৰেক্ষিতত দুয়োজন সাক্ষীক ছালাতৰ পিছত শপত বাক্য পাঠ কৰোৱা তথা সিহঁতৰ সাক্ষ্য দান নাকচ হ'ব বুলি, এই কথাৰ আগ্ৰহ বেছি বৃদ্ধি পাব যে, সাক্ষ্য চৰীয়ত অনুসাৰে দিব লাগিব। গতিকে সাক্ষ্য দানৰ ক্ষেত্ৰত পৰিৱৰ্তন, পৰিবৰ্ধন, বিকৃত তথা বিশ্বাসঘাতকতাৰ পৰা বিৰত থকা উচিত। লগতে সাক্ষীসকলে এই কথাও মনত ৰখা উচিত যে, সিহঁতৰ সাক্ষ্য প্ৰদানক উত্তৰাধিকাৰী সকলে চেলেঞ্জ কৰিব পাৰে, ফলত সাক্ষী সকল অপমানিত হ'ব। গতিকে আল্লাহৰ তাক্বৱা অৱলম্বন কৰি সাক্ষ্য দানত তথা শপত বাক্য পাঠ কৰাত যাতে কোনো ধৰণৰ মিছাৰ আশ্ৰয় বা বিশ্বাসঘাতকতা কৰা নহয়, তাৰ পৰা বিৰত থকা উচিত। এতেকে তোমালোকক যিটোৰ আদেশ দিয়া হৈছে, সেইটো শুনা আৰু স্বীকাৰ কৰা আৰু আল্লাহে অৱজ্ঞাকাৰী সকলক তাওফীক নিদিয়ে।
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• إذا ألزم العبد نفسه بطاعة الله، وأمر بالمعروف ونهى عن المنكر بحسب طاقته، فلا يضره بعد ذلك ضلال أحد، ولن يُسْأل عن غيره من الناس، وخاصة أهل الضلال منهم.
যেতিয়া বান্দা আল্লাহৰ আনুগত্যক প্ৰধান্য দিব, সামৰ্থ অনুযায়ী সত্কৰ্মৰ আদেশ দিব আৰু অসত্কৰ্মৰ পৰা নিষেধ কৰিব, ইয়াৰ পিছত কাৰোবাৰ পথভ্ৰষ্টতাই তাক একো ক্ষতি কৰিব নোৱাৰে, আৰু তেওঁক আনৰ বিষয়ে সোধ-পোচও কৰা নহ'ব। বিশেষকৈ সেই সকল লোকৰ বিষয়ে যিসকল পথভ্ৰষ্ট হৈছে।
• الترغيب في كتابة الوصية، مع صيانتها بإشهاد العدول عليها.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߊߛߊ߯ߡߌߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫