Check out the new design

ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߝߎ߬ߟߊߣߌ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ


ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߛ߫   ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫:

Simoore Sad

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
ذكر المخاصمة بالباطل وعاقبتها.
Jantagol pooɗondiral meere, e battane mun.

صٓۚ وَٱلۡقُرۡءَانِ ذِي ٱلذِّكۡرِ
Saad: yewtere yawtiino, fii sugu ɗee karfe taƴondirɗe, ka fuɗɗorde simoore Baqarah. E ngol cortewol ɗoo, Allah no woodanira Alqur'aana, yowondirnde e waajitorɗi yimɓe, kon ko nafata ɓe aduna e laakara. Hara wanaa ko sirkooɓe ɓen aaƴotoo, wonnde Allah no mai denndadiijo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
بَلِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ فِي عِزَّةٖ وَشِقَاقٖ
Ko woni kon, heeferɓe ɓen wonii e townitanagol wootinɗinnde Allah, e luutondirgol e Muhammadu (yo o his), e anygol mo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَمۡ أَهۡلَكۡنَا مِن قَبۡلِهِم مِّن قَرۡنٖ فَنَادَواْ وَّلَاتَ حِينَ مَنَاصٖ
Ɗuuɗii e mofte fennuɓe Nulaaɓe mun, ado maɓɓe, ɓe Men halki, ɓen noddi faaboo uma, nde lepte tellato, kono oon waqtu wonaana waqtu faabeede e lepte sakko faabo nafa ɓe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَعَجِبُوٓاْ أَن جَآءَهُم مُّنذِرٞ مِّنۡهُمۡۖ وَقَالَ ٱلۡكَٰفِرُونَ هَٰذَا سَٰحِرٞ كَذَّابٌ
Ɓe ŋalɗi, tuma ɓe yi'unoo Nulaaɗo arɗo ɓe on, ko jertina ɓe e lepte Allah ɗen, ko e maɓɓe o jeyaa. Yedduɓe ɓen nde yi'unoo hujjaaji ɓannginɗi goonga Muhammadu kan, ɓe wi'i: Oo, ko biloowo yimɓe nii, heewuɗo fenaande e ko wi'ata kon, wonnde ko o Nulaaɗo, mo Allah wahayini e mun.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَجَعَلَ ٱلۡأٓلِهَةَ إِلَٰهٗا وَٰحِدًاۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٌ عُجَابٞ
Kere o waɗay reweteeɗi limtilimtiɗi e mun ɗin fow, reweteeɗo gooto tun? Pellet, ko huunde haɗtirnde haawnagol non.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱنطَلَقَ ٱلۡمَلَأُ مِنۡهُمۡ أَنِ ٱمۡشُواْ وَٱصۡبِرُواْ عَلَىٰٓ ءَالِهَتِكُمۡۖ إِنَّ هَٰذَا لَشَيۡءٞ يُرَادُ
Mbatu maɓɓe ngun hucciti, ɓe wi'ani yimɓe maɓɓe ɓen: Yehee, jokkon haaju mun, wata on naatu e diina Muhammadu, tabitee e reweteeɗi mon ɗin. Anndon ko Muhammadu noddi on e mun kon, wiide yo on rewu gooto tun, ko ko o eɓɓani, fii no o waawira'en, waɗten jokkude mo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَا سَمِعۡنَا بِهَٰذَا فِي ٱلۡمِلَّةِ ٱلۡأٓخِرَةِ إِنۡ هَٰذَآ إِلَّا ٱخۡتِلَٰقٌ
Men nanaali fii ko Muhammadu noddata men e mun kon, woni bajjinɗingol Allah ngol, e diina baabiraaɓe amen ɓen, wanaa e diina Iisaa kan. Ko men naniri mo kon wonaali, si wanaa fenaande fefindaande.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَءُنزِلَ عَلَيۡهِ ٱلذِّكۡرُ مِنۢ بَيۡنِنَاۚ بَلۡ هُمۡ فِي شَكّٖ مِّن ذِكۡرِيۚ بَل لَّمَّا يَذُوقُواْ عَذَابِ
Kere ko e makko Alqur'aana jippintee hakkunde amen, o heertora ɗum e hoore amen, menen koohooɓe ɓen? Si ko woni, ɓee sirkooɓe wonii e sikkitagol wayahu mo mi jippini e maaɗa on. Fotde ɓe meeɗaali lepte Allah ɗen, kono hiɓe ɗayintora nennitaneede ɓe. Si ɓe meeɗuno lepte ɗen, ɓe haɓɓitotanooko e yeddugol sirkana Allah, sikkitoo e ko O wahayini kon e maaɗa.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمۡ عِندَهُمۡ خَزَآئِنُ رَحۡمَةِ رَبِّكَ ٱلۡعَزِيزِ ٱلۡوَهَّابِ
Kaa ɓee sirkooɓe fennooɓe jogiti ngaluuji ɓure Joomi maa, Fooluɗo Mo fooletaake On, Okkoowo mo O muuyani yeɗude. Wano ngalu ngu O yeɗirta Annabaaku, on mo O muuyani. Tawde wanaa kamɓe ɗum wonani, sakko ɓe yeɗa mo ɓe yiɗani, maa ɓe ɗala goɗɗo goo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمۡ لَهُم مُّلۡكُ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَاۖ فَلۡيَرۡتَقُواْ فِي ٱلۡأَسۡبَٰبِ
Kaa ko kamɓe woodani laamagol kammuuli ɗin e leydi ndin e kon ko woni hakkunde majji? Sakko ɓe heɓa feere yeɗugol e ɗawugol! Si ko non ɓe aaƴori, haray yo ɓe ƴeenŋir kala sabu no ɓe hewtiryta ka kammuuli, fii no ɓe ñaawira ko ɓe yiɗi, woni yeɗugol maa ɗalugol. Kono ɓe hippataa ɗum!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جُندٞ مَّا هُنَالِكَ مَهۡزُومٞ مِّنَ ٱلۡأَحۡزَابِ
Ɓee fennooɓe Muhammadu jom kisiyee on, ko konu hoyngu, fooliroyteengu wano ɗiya feddeeji fennunooɗi Nulaaɓe mun, ado maɓɓe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَذَّبَتۡ قَبۡلَهُمۡ قَوۡمُ نُوحٖ وَعَادٞ وَفِرۡعَوۡنُ ذُو ٱلۡأَوۡتَادِ
Wanaa ɓee woni ko adii fennude. Woɗɓe adinoke ɓe e ɗum, woni Yimɓe Nuuhu ɓen, e Aadi'en e Fir'awna lettiraynooɗo yimɓe ɓen, pempe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَثَمُودُ وَقَوۡمُ لُوطٖ وَأَصۡحَٰبُ لۡـَٔيۡكَةِۚ أُوْلَٰٓئِكَ ٱلۡأَحۡزَابُ
Samuuda'en kadi, e yimɓe Luutu ɓen, e yimɓe Shu'aybu ɓen fow kadi fenni Nulaaɓe mun ɓen. Ko ɓen woni feddeeji hawrunooɗi e fennugol yedda ko Nulaaɓe lun addannooɓe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن كُلٌّ إِلَّا كَذَّبَ ٱلرُّسُلَ فَحَقَّ عِقَابِ
Alaa e ɗin feddeeji, mo fennaali Nulaaɓe ɓen. Lepte Allah ɗen jojji e maɓɓe, fii kala ɗe tonngino haa e dumunna.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا يَنظُرُ هَٰٓؤُلَآءِ إِلَّا صَيۡحَةٗ وَٰحِدَةٗ مَّا لَهَا مِن فَوَاقٖ
Ɓee fennooɓe Muhammadu (yo o his) habbaaki, si wanaa wuttaandu ɗiɗaɓuru ndun ka alaandu, ndu alaa ruttorde. Lepte ɗen yana e maɓɓe, si ɓe ɓe tuubaali ko adii.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُواْ رَبَّنَا عَجِّل لَّنَا قِطَّنَا قَبۡلَ يَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ
Ɓe woni e jalkitugol wi'a: Joomi amen, yaccinan men geɓal lepte amen ɗen aduna, ado Ñalaande Darngal.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• أقسم الله عز وجل بالقرآن العظيم، فالواجب تَلقِّيه بالإيمان والتصديق، والإقبال على استخراج معانيه.
Allah tedduɗo mawɗo On, woondirii Alqur'aana teddunde nden. Hino waɗɗii ko nden jogitoree iimaan e goongingol, daranoo yaltingol maanaaji mayre.

• غلبة المقاييس المادية في أذهان المشركين برغبتهم في نزول الوحي على السادة والكبراء.
Ko potndirɗe aduna wonunoo ɗowude sirkooɓe ɓen, fewndo ɓe yelinoo nde wahayu on jippotoo e koohooɓe maɓɓe ɓen.

• سبب إعراض الكفار عن الإيمان: التكبر والتجبر والاستعلاء عن اتباع الحق.
Ko waɗi si heeferɓe ɓen ɗuurnii e gomɗingol, ko townitanagol jaɓugol goonga kan.

ٱصۡبِرۡ عَلَىٰ مَا يَقُولُونَ وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَا دَاوُۥدَ ذَا ٱلۡأَيۡدِۖ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
An Nulaaɗo, muñño e ko fennooɓe ɓen wowlata maa kon; annditaa jeyaaɗo Amen on, Daawuuda, jom cemmbe dartorɗe ayɓe mun, muññoo e ɗoftagol Allah. Kanko ko o ɗuuɗunooɗo ruttoragol tuubannde Allah, e gollugol ko welata Mo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّا سَخَّرۡنَا ٱلۡجِبَالَ مَعَهُۥ يُسَبِّحۡنَ بِٱلۡعَشِيِّ وَٱلۡإِشۡرَاقِ
Men elti pelle ɗen, ko subbunhinoda e Daawuuda, ka kiikiiɗe e ka weetugol.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلطَّيۡرَ مَحۡشُورَةٗۖ كُلّٞ لَّهُۥٓ أَوَّابٞ
Men elti kadi colli ɗin, ka ɗi mooɓindiraa ka weeyo, tawi ɗi fow majji, hiɗo ɗoftanii subbunhinanagol Allah.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَشَدَدۡنَا مُلۡكَهُۥ وَءَاتَيۡنَٰهُ ٱلۡحِكۡمَةَ وَفَصۡلَ ٱلۡخِطَابِ
Men semmbiniri fii laamu Makko ngun, mirin mo Men okki mo on, wonndude e waawugol foola ayɓe makko ɓen. Men yeɗi mo Annabaaku, e hawrugol e sawaaba. Men yeɗi Mo ɗemngal laaɓungal.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ وَهَلۡ أَتَىٰكَ نَبَؤُاْ ٱلۡخَصۡمِ إِذۡ تَسَوَّرُواْ ٱلۡمِحۡرَابَ
An Nulaaɗo, hara kabaaru wenjunooɓe ɓen ɗiɗo arii maa, tuma nde ɓe ƴawunoo ka ganngunal Annabi Daawuuda nokku dewirdo mum!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِذۡ دَخَلُواْ عَلَىٰ دَاوُۥدَ فَفَزِعَ مِنۡهُمۡۖ قَالُواْ لَا تَخَفۡۖ خَصۡمَانِ بَغَىٰ بَعۡضُنَا عَلَىٰ بَعۡضٖ فَٱحۡكُم بَيۡنَنَا بِٱلۡحَقِّ وَلَا تُشۡطِطۡ وَٱهۡدِنَآ إِلَىٰ سَوَآءِ ٱلصِّرَٰطِ
Tuma nde ɓe naatirnoo e juhal, ka Daawuuda, o ɗeƴii ɓe. Ɓe anndi o ɗenƴike, ɓe wi'ani mo: wata a hulu ! Ko men yeddondirɓe ɗiɗo; goɗɗo e amen tooñii oya. Ko yo a ñaawir nunɗal hakkunde amen, wata a tooñu, tinndinaa men e laawol focciingol ngol, woni laawol sawaaba gol.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ هَٰذَآ أَخِي لَهُۥ تِسۡعٞ وَتِسۡعُونَ نَعۡجَةٗ وَلِيَ نَعۡجَةٞ وَٰحِدَةٞ فَقَالَ أَكۡفِلۡنِيهَا وَعَزَّنِي فِي ٱلۡخِطَابِ
Gooto e maɓɓe wi'iani Daawuuda: Oo gorko, ko musiɗɗo am: himo jogii baalii cappanɗe jeenay e jeenay, min miɗo jogii baalii gootii. O ɗaɓɓiri lam henndingol mo ngil, o fooli lam e yewtere.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ لَقَدۡ ظَلَمَكَ بِسُؤَالِ نَعۡجَتِكَ إِلَىٰ نِعَاجِهِۦۖ وَإِنَّ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلۡخُلَطَآءِ لَيَبۡغِي بَعۡضُهُمۡ عَلَىٰ بَعۡضٍ إِلَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ وَقَلِيلٞ مَّا هُمۡۗ وَظَنَّ دَاوُۥدُ أَنَّمَا فَتَنَّٰهُ فَٱسۡتَغۡفَرَ رَبَّهُۥ وَخَرَّۤ رَاكِعٗاۤ وَأَنَابَ۩
Daawuuda ñaawiri hakkunde maɓɓe wi'angol wullitiiɗo on: Pellet, musiɗɗo maa on tooñirii ma, ɗaɓɓugol ɓeydiyude baalii maa ngii, ka baali makko. Ko ɓuri ɗuuɗude e hawtuɓe, hino tooñindira hakkunde maɓɓe, si wanaa gomɗimɓe gollooɓe moƴƴuɗi yamiraaɗi ɗin; ɓen ɗon, ko nunɗuɓe hakkunde maɓɓe, kono ɓe ɗuuɗaa. Annabi Daawuuda felliti, wonnde Men jarriborii mo ngol wennjondiro. O ɗaɓɓiri Joomi makko haforaneede, o suuyiri sujjugol, o tuubani Allah.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَغَفَرۡنَا لَهُۥ ذَٰلِكَۖ وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
Men jaɓirani mo tuubuubuyee, yaafanagol mo ɗum. Pellet non, hino woodani ka Amen, ɓadal e moƴƴugol ruttorde laakara.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰدَاوُۥدُ إِنَّا جَعَلۡنَٰكَ خَلِيفَةٗ فِي ٱلۡأَرۡضِ فَٱحۡكُم بَيۡنَ ٱلنَّاسِ بِٱلۡحَقِّ وَلَا تَتَّبِعِ ٱلۡهَوَىٰ فَيُضِلَّكَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِۚ إِنَّ ٱلَّذِينَ يَضِلُّونَ عَن سَبِيلِ ٱللَّهِ لَهُمۡ عَذَابٞ شَدِيدُۢ بِمَا نَسُواْ يَوۡمَ ٱلۡحِسَابِ
Ko an yo Daawuuda, Men waɗii ma lomto ka hoore leydi. Siinu fiyakuuji diina e aduna ɗin, ñaawiraa nunɗal hakkunde yimɓe ɓen. Wata a jokku mbeleeɗe, tuma ñaawataa hakkunde maɓɓe, sakko tooñataa goɗɗo e maɓɓe, sabu tawde oya on no ɓaɗi maa e jeya maa e weldigal, o majjiniri ɗum, laawol Allah focciingol ngol. Anndaa, pellet, majjooɓe ɓen e ngol Allah focciingol, hino woodani ɓe lepte saɗtuɗe, sabu ko ɓe yejjitiri kon, Ñalaande hasboore nden. Tawde si ɓe annditayno fii mayre, ɓe hula nde, ɓe jokkataano mbeleeɗe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• بيان فضائل نبي الله داود وما اختصه الله به من الآيات.
Aayeeje ɗen ɓannginii ɓure Annabi Daawuuda ɗen, e ko Allah heertinani mo kon e maandeeji.

• الأنبياء - صلوات الله وسلامه عليهم - معصومون من الخطأ فيما يبلغون عن الله تعالى؛ لأن مقصود الرسالة لا يحصل إلا بذلك، ولكن قد يجري منهم بعض مقتضيات الطبيعة بنسيان أو غفلة عن حكم، ولكن الله يتداركهم ويبادرهم بلطفه.
Annabaaɓe ɓen (yo ɓe his) ko reenaaɓe e faljugol, nde ɓe yottinana Allah. Tawde ɗum yahdaa e Nulal Allah ngal. Ɗum hollaa wonnde ɓe yejjitataa, maa welsindora ñaawoore, ko neɗɗanke woowiraa kon; Allah yurmiree ɓe ontuma, annditugol.

• استدل بعض العلماء بقوله تعالى: ﴿ وَإِنَّ كَثِيرًا مِّنَ اْلْخُلَطَآءِ لَيَبْغِي بَعْضُهُمْ عَلَى بَعْضٍ ﴾ على مشروعية الشركة بين اثنين وأكثر.
Karamokooɓe goo dallinorii ka daali ɗon: "Ɗuuɗii ko hawtuɓe tooñindirta hakkunde maɓɓe", wiide hino dagii hawtugol hakkunde ɗiɗo e ko ɓuri.

• ينبغي التزام الأدب في الدخول على أهل الفضل والمكانة.
Hino waɗɗii yooɓoragol needi, tuma naatugol e yimɓe tedduɓe darjimɓe ɓen.

وَمَا خَلَقۡنَا ٱلسَّمَآءَ وَٱلۡأَرۡضَ وَمَا بَيۡنَهُمَا بَٰطِلٗاۚ ذَٰلِكَ ظَنُّ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْۚ فَوَيۡلٞ لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ مِنَ ٱلنَّارِ
Men tagiraali kammu ngun e leydi ndin meere. Ɗum ko sikke yedduɓe ɓen. Bone Yiite woodanii ɓen yedduɓe, sikkuɓe ɗum, Ñalnde Darngal, si ɓe luttii e keeferaaku sikkitagol Allah ko boni !
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَعَمِلُواْ ٱلصَّٰلِحَٰتِ كَٱلۡمُفۡسِدِينَ فِي ٱلۡأَرۡضِ أَمۡ نَجۡعَلُ ٱلۡمُتَّقِينَ كَٱلۡفُجَّارِ
Men waɗataa ɓen gomɗimɓe Allah ɓe jokki Nulaaɗo Makko on, ɓe golli golle moƴƴe, wano ɓen bonnirooɓe ka leydi, geddi e keeferaaku. Men waɗataa kadi hulirɓe Joomi mun ɓen, ɗoftagol yamirooje Makko, woɗɗitoo haɗaaɗi Makko, wano heeferɓe ɓen e naafiqiiɓe yooliiɓe e geddi ɓen. Fonnugol ɓe, ko ooñaare nde yahdaa e Allah toowuɗo seniiɗo On. Si ko woni, O yoɓitiray gomɗimɓe ɓen, naatugol Aljanna, O leptira yedduɓe ɓen, naatugol Yiite. Tawde ɓe fotataa ka Allah. Njoɓdi maɓɓe kadi fotataa ka Makko.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كِتَٰبٌ أَنزَلۡنَٰهُ إِلَيۡكَ مُبَٰرَكٞ لِّيَدَّبَّرُوٓاْ ءَايَٰتِهِۦ وَلِيَتَذَكَّرَ أُوْلُواْ ٱلۡأَلۡبَٰبِ
Ko Deftere heewunde barki e nafa, woni ndee Alqur'aanaare, nde Men jippini e maaɗa. Fii no yimɓe ɓen taskra miijitoo maanaaji mayre, joomiraaɓe haqqille ɓen hisuɗe ɓen, waajitora.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَوَهَبۡنَا لِدَاوُۥدَ سُلَيۡمَٰنَۚ نِعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٌ
Men yeɗi Daawuuda, geɗal makko Sulaymaana, neema e ɓural Amen, ko ɓernde makko deeƴira. Sulaymaana moƴƴii jeyaaɗo. Ko o ɗuuɗunooɗo tuubugol ruttoo e Allah.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِذۡ عُرِضَ عَلَيۡهِ بِٱلۡعَشِيِّ ٱلصَّٰفِنَٰتُ ٱلۡجِيَادُ
Janto nde o hollanoo kiikiiɗeere, pucci yooɗuɗi yaawuɗi, darorayɗi taape tati, ɓamta nayaɓal ngal. Ɓe seeraali e hollugol mo ɗum, haa naange muti.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَقَالَ إِنِّيٓ أَحۡبَبۡتُ حُبَّ ٱلۡخَيۡرِ عَن ذِكۡرِ رَبِّي حَتَّىٰ تَوَارَتۡ بِٱلۡحِجَابِ
Sulaymaana maaki: Mi ɓurnorii yiɗgol jawdi, wano ɗii pucci, e dow ko mi jantotoo Joomi am kon, haa naange ngen mutoyii, mi faɗii julde alansaraa nden.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رُدُّوهَا عَلَيَّۖ فَطَفِقَ مَسۡحَۢا بِٱلسُّوقِ وَٱلۡأَعۡنَاقِ
Ruttee lam ɗii pucci. Ɓe rutti mo ɗi, o woni e sodirgol ɗi kaafa, ka taape(koyde) e ka daaɗe majji.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدۡ فَتَنَّا سُلَيۡمَٰنَ وَأَلۡقَيۡنَا عَلَىٰ كُرۡسِيِّهِۦ جَسَدٗا ثُمَّ أَنَابَ
Gomɗii Men jarribike Sulaymaana, Men werii e jullere makko laamu nden, seytaniiru, nannditiniindu e neɗɗo, ndu ardii seeɗa e laamu makko ngun. Refti Sulaymaana hettiti laamu makko ngun, o wuurti mbo e seytaniiru ndun.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ ٱغۡفِرۡ لِي وَهَبۡ لِي مُلۡكٗا لَّا يَنۢبَغِي لِأَحَدٖ مِّنۢ بَعۡدِيٓۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡوَهَّابُ
Sulaymaana maaki: Joomi am, haforanam goopi am, yeɗaa lam laamu heeranii ngu lam, ngu haananaa goɗɗo goo, ɓaawo am. Ko An Joomi, woni ɗuuɗugol mawni dokke.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَسَخَّرۡنَا لَهُ ٱلرِّيحَ تَجۡرِي بِأَمۡرِهِۦ رُخَآءً حَيۡثُ أَصَابَ
Men jaabinani mo toraare nden. Men eltani mo henndu ndun, tawi ndu wifiray neweende, e yamiroore makko, e hoore doole e yaawere mayru fow, ndu naɓa mo ka o faalaa.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلشَّيَٰطِينَ كُلَّ بَنَّآءٖ وَغَوَّاصٖ
Men eltani mo kadi seytanuuji ɗin, ɗi woni e ley konngol makko. No e majji mahaynooɗi, goɗɗi ɗin mutaynooɗi ka maayo, ɗi yaltina kaŋŋe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَءَاخَرِينَ مُقَرَّنِينَ فِي ٱلۡأَصۡفَادِ
Seytanuuji goo, ko rawaniyanke, eltanaaɗi mo. Ɗin ko dummbaaɗi e jolokooje, ka ɗi waawaa memminaade.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا عَطَآؤُنَا فَٱمۡنُنۡ أَوۡ أَمۡسِكۡ بِغَيۡرِ حِسَابٖ
Ɗum ko ko Men yeɗu maa, an Sulaymaana, ka jaabingol toraare maa. Okku mo yiɗanɗaa, maa ɗalaa mo faalaɗaa. A lamnditortaake goɗɗum e mun.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِنَّ لَهُۥ عِندَنَا لَزُلۡفَىٰ وَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
Pellet, Sulaymaana ka Amen, ko jeyaaɗo e ɓadnaaɓe, maranaaɓe ruttorde moƴƴunde, woni Aljanna.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ عَبۡدَنَآ أَيُّوبَ إِذۡ نَادَىٰ رَبَّهُۥٓ أَنِّي مَسَّنِيَ ٱلشَّيۡطَٰنُ بِنُصۡبٖ وَعَذَابٍ
Janto kadi, an Nulaaɗo, jeyaaɗo Amen on Ayyuuba, nde o torinoo Allah Joomi makko, wonnde: Seytaane memirii lam tampere lebtatnde.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱرۡكُضۡ بِرِجۡلِكَۖ هَٰذَا مُغۡتَسَلُۢ بَارِدٞ وَشَرَابٞ
Men wi'ani mo: latir tunndawal(koyngal) maa ka leydi. O waɗi ɗum, ɓunndu ɓullitanii mo ɗon: tawi goɗɗam ɗam, ko yaretee ɗam, o lootora ɗama, ko o ittira lorra e tampere memunoonde mo nden.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الحث على تدبر القرآن.
Aayeeje ɗen no rerɗina e teskagol Alqur'aana.

• في الآيات دليل على أنه بحسب سلامة القلب وفطنة الإنسان يحصل له التذكر والانتفاع بالقرآن الكريم.
Hino e majje kadi, hujja wonnde, ko no haqqille e fonndo neɗɗo on hisiri woo, o waawata waajitorde nafitora Alqur'aana teddunde nden.

• في الآيات دليل على صحة القاعدة المشهورة: «من ترك شيئًا لله عوَّضه الله خيرًا منه».
Hujja goonginɗo arii e ɗee Aayeeje, ngal doosgal wiide : kala muññorɗo goɗɗum fii Allah, Allah lomtinanay mo ko ɓuri ɗum".

وَوَهَبۡنَا لَهُۥٓ أَهۡلَهُۥ وَمِثۡلَهُم مَّعَهُمۡ رَحۡمَةٗ مِّنَّا وَذِكۡرَىٰ لِأُوْلِي ٱلۡأَلۡبَٰبِ
Men jaabinani mo toraare. Men huncani mo lorra makko kan, Men yeɗi mo ɓeynguure makko nden, Men ɓeydani mo geɗalɓe e taaniraaɓe yeru maɓɓe, yurmeende immorde e Amen, e njoɓdi muñal makko ngal, e fii no joomiraaɓe haqqille hisuɗe ɓen, waajitora, wonnde muñal, adday hoyeende e warjeede.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَخُذۡ بِيَدِكَ ضِغۡثٗا فَٱضۡرِب بِّهِۦ وَلَا تَحۡنَثۡۗ إِنَّا وَجَدۡنَٰهُ صَابِرٗاۚ نِّعۡمَ ٱلۡعَبۡدُ إِنَّهُۥٓ أَوَّابٞ
Nde Annabi Ayyuuba tikkannoo debbo makko on, o woondiri piyugol mo loyru teemedere. Men wi'ani mo ontuma : Ko an Ayyuuba, nanngiri sookewo maa ngon, tamannde huɗo, piyiraa mo ɗum, no hunniraa woodoore maa nden, hara a firtaa nden. O waɗi ɗum. Men tawu mo, ko o muññiiɗo e ko Men jarribori mo kon. O moƴƴii jeyaaɗo. Pellet, ko o ɗuuɗunooɗo tuubugol ruttoo ka Allah.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ عِبَٰدَنَآ إِبۡرَٰهِيمَ وَإِسۡحَٰقَ وَيَعۡقُوبَ أُوْلِي ٱلۡأَيۡدِي وَٱلۡأَبۡصَٰرِ
Janto kadi, an Nulaaɗo, jeyaaɓe Amen ɓen ɓe Men suɓii, e Nulaaɓe Amen, ɓe Men immini: Ibraahiima, e Ishaaqa e Yaaquuba. Ɓe laatino joomiraaɓe cemmbe ka ɗoftagol Allah, ɗaɓɓa welayee Makko. Ɓe woni kadi joomiraaɓe giiɗe, jaɓooɓe goonga.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّآ أَخۡلَصۡنَٰهُم بِخَالِصَةٖ ذِكۡرَى ٱلدَّارِ
Men heertinanii heertinannde, nden woni wuurnugol ɓerɗe maɓɓe ɗen, anntidugol fii galle laakara ɗen, hebilaronaɗe, golle moƴƴe, nodda yimɓe ɓen e mum.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِنَّهُمۡ عِندَنَا لَمِنَ ٱلۡمُصۡطَفَيۡنَ ٱلۡأَخۡيَارِ
Kadi, ɓee ka Amen, ko jeyaaɓe e suɓiraaɓe ɗoftagol dewgol Men, suɓiraaɓe tammbitagol Nulal Amen ngal, yottina e yimɓe ɓen.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱذۡكُرۡ إِسۡمَٰعِيلَ وَٱلۡيَسَعَ وَذَا ٱلۡكِفۡلِۖ وَكُلّٞ مِّنَ ٱلۡأَخۡيَارِ
Janto kadi, an Annabiijo, Ismaa'iila geɗal Ibraahiima, e Ysa'u, e Zal-Kifli, mantiraaɓe mantoore labaande, tawde hiɓe hanndi e mun. Kala e maɓɓe, ko jeyaaɓe e suɓaaɓe moƴƴuɓe ɓen ka Allah.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا ذِكۡرٞۚ وَإِنَّ لِلۡمُتَّقِينَ لَحُسۡنَ مَـَٔابٖ
Ɗum ko annditirgol ɓee, mantoore labaande, ka Alqur'aana. Ko pellet, hino woodani hulirɓe Allah ɓen ɗoftagol Mo woɗɗitoo haɗaaɗi Makko ɗin, ruttorde moƴƴunde, ka galle laakara.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَنَّٰتِ عَدۡنٖ مُّفَتَّحَةٗ لَّهُمُ ٱلۡأَبۡوَٰبُ
Nden ruttorde moƴƴunde, ko Aljannaaji ñiiɓal, ɗi ɓe naatoyta Ñalnde Darngal, hara dame majji no udditiranaaɓe, saɗnugol ɓe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مُتَّكِـِٔينَ فِيهَا يَدۡعُونَ فِيهَا بِفَٰكِهَةٖ كَثِيرَةٖ وَشَرَابٖ
Hara ko ɓe soɓɓindiiɓe e hoore danɗe cuɗinanaaɗe ɓe, hiɓe nodda gollooɓe ton ɓen, lamndooɓe muuyanteeɗi ɗuuɗuɗi serti, e noone kala e njaram, mo ɓe yiɗi, wano sanngara ekw.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
۞ وَعِندَهُمۡ قَٰصِرَٰتُ ٱلطَّرۡفِ أَتۡرَابٌ
Hino woodani ɓe ton: rewɓe raɓɓinayɓe ndaarɗe mun e worɓe mun tun, fotɓe e duuɓi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا مَا تُوعَدُونَ لِيَوۡمِ ٱلۡحِسَابِ
Ko ɗum woni ko fodaɗon e njoɓdi laaɓundi, onon gomɗuɓe ɓen, Ñalnde Darngal. Fii golle mon moƴƴe ɗen aduna.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ هَٰذَا لَرِزۡقُنَا مَا لَهُۥ مِن نَّفَادٍ
Pellet, njoɓdi jantaandi fii mun ndin ɗoo, ko arsike Amen, mo Men arsikoyta gomɗuɓe ɓen, Ñalnde Darngal. Arsike duumotooɗo, mo taƴondirtaa, o lannataa.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَاۚ وَإِنَّ لِلطَّٰغِينَ لَشَرَّ مَـَٔابٖ
Ko jantoo kon, ko njoɓdi gomɗuɓe ɓen. Pellet, hino woodani kadi yawtirɓe keeri Allah ɗin geddi e keeferaaku, njoɓdi sertundi; kamɓe on, ko ruttorde ɓurnde bonnde woodani ɓe Ñalnde Darngal.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
جَهَنَّمَ يَصۡلَوۡنَهَا فَبِئۡسَ ٱلۡمِهَادُ
Njoɓdi maɓɓe ndin, ko Jahannama, huuɓitaynge ɓe, nge tampina ɓe nguleeki e ooyeende. Hiɓe mari ton ndaɗɗuɗe, kono ɗe bonii daɗɗuɗe!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا فَلۡيَذُوقُوهُ حَمِيمٞ وَغَسَّاقٞ
Ɗen lepte, ko ndiyam haɗtuɗam e fatugol, e mbor- di ilatndi e ɓalli yimɓe lepteteeɓe ɓen ka Yiite. Yo ɓe sulko ɗam, sabu ko njaram maɓɓe ɗam ittataa ɗonka ɗan non!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَءَاخَرُ مِن شَكۡلِهِۦٓ أَزۡوَٰجٌ
Hino woodani ɓe lepte goo, nannduɗe e majje. Ɗen ko nooneeji, ɗi ɓe leptiroytee ka laakara.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
هَٰذَا فَوۡجٞ مُّقۡتَحِمٞ مَّعَكُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِهِمۡۚ إِنَّهُمۡ صَالُواْ ٱلنَّارِ
Si yimɓe Yiite ɓen naatoyii e magge, ɓe ukkondi- royii hakkunde maɓɓe e weljugol hoynindira, kala e maɓɓe wona e daɗndinagol e oya. Woɗɓe e maɓɓe wi'i: E hino fedde naatidoyay nde e mon ka Yiite. Ɓe jaaboo ɓe: Toolii alanaa ɓe, tawde ko ɓe meeɗirayɓe Yiite ngen, no men meeɗirta nge.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُواْ بَلۡ أَنتُمۡ لَا مَرۡحَبَۢا بِكُمۡۖ أَنتُمۡ قَدَّمۡتُمُوهُ لَنَاۖ فَبِئۡسَ ٱلۡقَرَارُ
Fedde jokkunooɓe ɓeya ɓen wi'ana koohooɓe ɓen: ko onon ɓee koohooɓe kan, woni toolii alanaa, ko onon defi men ɗee lepte muusuɗe, sabu ko mojjinirɗon men kon, bewinɗon men. Ndee ñiiɓirde Jahannama ɗoo, nde bonii ñiiɓirde naatooɓe nge fow.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُواْ رَبَّنَا مَن قَدَّمَ لَنَا هَٰذَا فَزِدۡهُ عَذَابٗا ضِعۡفٗا فِي ٱلنَّارِ
Ɓe wi'a kadi: Joomi amen, defuɗo men majjugol on, ɓaawo nde peewal ngal ari e amen, sowan mo lepte ɗen ka Yiite.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• من صبر على الضر فالله تعالى يثيبه ثوابًا عاجلًا وآجلًا، ويستجيب دعاءه إذا دعاه.
Kala muññiiɗo lorra, Allah warjoray mo ɗum neeɓa maa yaawa, O jaabinana mo, si o torike Mo.

• في الآيات دليل على أن للزوج أن يضرب امرأته تأديبًا ضربًا غير مبرح؛ فأيوب عليه السلام حلف على ضرب امرأته ففعل.
Aayeeje ɗen hino tinndina wonnde, gorko no waawa foccude debbo mun on, fii ne'ugol mo, hara wanaa piya fantina. Annabi Ayyuuba woondiino foccugol debbo makko on, o laatini.

وَقَالُواْ مَا لَنَا لَا نَرَىٰ رِجَالٗا كُنَّا نَعُدُّهُم مِّنَ ٱلۡأَشۡرَارِ
Bewɓe townitiiɓe ɓen wi'a: Ko haɗi men yi'ugol ka Yiite gaa, worɓe ɓe men limtaynoo ka aduna, jeyaaɓe e bomɓe, hannduɓe e lepte?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَتَّخَذۡنَٰهُمۡ سِخۡرِيًّا أَمۡ زَاغَتۡ عَنۡهُمُ ٱلۡأَبۡصَٰرُ
Hara men falju e kon men jagitornoo ɓe kon jalnori, tawa ɓe handaa e lepte, kaa hara ɓe naatu Yiite, gite amen yawti ɓe?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ذَٰلِكَ لَحَقّٞ تَخَاصُمُ أَهۡلِ ٱلنَّارِ
Pellet, ko Men jantanii on kon, e ko yedduɓe ɓen wenjorndirta hakkunde maɓɓe Ñalnde Darngal, ko goonga mo sikke alaa e mu'un.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ إِنَّمَآ أَنَا۠ مُنذِرٞۖ وَمَا مِنۡ إِلَٰهٍ إِلَّا ٱللَّهُ ٱلۡوَٰحِدُ ٱلۡقَهَّارُ
An Muhammadu, maakan yimɓe maa yedduɓe ɓen: Anndee ko mi jertinoowo on, e lepte Allah ɗen, fii wata ɗe yanir e mon, sabu yeddugol mon fenna Nulaaɓe Makko ɓen. Anndo kadi, alaa reweteeɗo hannduɗo e dewal, si wanaa Allah Seniiɗo On. Ko Kanko woni Bajjo ka mawngu e sifaaji e ka inɗe Mun, Fooluɗo kala huunde. Mo huunde kala yankinii Ɗum.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبُّ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِ وَمَا بَيۡنَهُمَا ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡغَفَّٰرُ
Ko Kanko woni Jeyɗo kammuuli ɗin, e leydi ndin, e kon ko woni hakkunde majji. Fooluɗo e laamu Mun, Mo gooto foolataa. Haforoowo junuubi jeyaaɓe Makko tuubuɓe ɓen.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ هُوَ نَبَؤٌاْ عَظِيمٌ
An Nulaaɗo, maakan ɓee fennooɓe : ndee Alqur'aanaare, ko kumpital mawngal fiyaaku.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَنتُمۡ عَنۡهُ مُعۡرِضُونَ
Kono hiɗon ɗuurnii e on kabaaru mawnuɗo fiyaaku. On alaa yeƴƴitaade e makko.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَا كَانَ لِيَ مِنۡ عِلۡمِۭ بِٱلۡمَلَإِ ٱلۡأَعۡلَىٰٓ إِذۡ يَخۡتَصِمُونَ
Mi heɓataano ganndal, e ko feƴƴaynoo hakkunde Malaa'ika'en, fii tagugol Aadama, si wanaano Allah wahayini ɗum e am, O anndimmi.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِن يُوحَىٰٓ إِلَيَّ إِلَّآ أَنَّمَآ أَنَا۠ نَذِيرٞ مُّبِينٌ
Allah wahayiniraali e am, si wanaa tawde ko mi jertinoowo on, e lepte Makko ɗen, ɓanninano on.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِذۡ قَالَ رَبُّكَ لِلۡمَلَٰٓئِكَةِ إِنِّي خَٰلِقُۢ بَشَرٗا مِّن طِينٖ
Janto nde Joomi maa daalannoo Malaa'ika'en: Min ko Mi tagiroowo ɓanndinke, woni Aadama (yo o his) immorde e loopal.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَإِذَا سَوَّيۡتُهُۥ وَنَفَخۡتُ فِيهِ مِن رُّوحِي فَقَعُواْ لَهُۥ سَٰجِدِينَ
Si Mi fotindirii tagu makko ngun, Mi moƴƴintinii mbaadi makko ndin, mi wuttii ruuhu Am on e makko, ko yo on sujjan mo.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَسَجَدَ ٱلۡمَلَٰٓئِكَةُ كُلُّهُمۡ أَجۡمَعُونَ
Malaa'ika'en ɗoftii yamaruyee Joomi maɓɓe on, ɓe sujji ɓe denndaangal, sujuudu teddungal. Alaa mo sujjanaano Aadama e maɓɓe.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَّآ إِبۡلِيسَ ٱسۡتَكۡبَرَ وَكَانَ مِنَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
Si wanaa Ibuliisa, o mawnitinii sujjugol ngol, o woni jeyaaɗo e yedduɓe Joomi mun.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ يَٰٓإِبۡلِيسُ مَا مَنَعَكَ أَن تَسۡجُدَ لِمَا خَلَقۡتُ بِيَدَيَّۖ أَسۡتَكۡبَرۡتَ أَمۡ كُنتَ مِنَ ٱلۡعَالِينَ
Allah daali: Ko an yo Ibuliisa, ko honɗum haɗu maa sujjangol Aadama, mo tagirmi juuɗe Am? Ko mawnintinaare haɗu maa kaa hari nun ko a jeyanooɗo e townitaniiɓe Joomi mun ɓen?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ أَنَا۠ خَيۡرٞ مِّنۡهُ خَلَقۡتَنِي مِن نَّارٖ وَخَلَقۡتَهُۥ مِن طِينٖ
Ibuliisa wi'i: Ko min ɓuri Aadama moƴƴude. Tawde A tagirii lam immorde e yiite, A tagirii mo kanko e loopal. Sikkugol mo wonnde yiite ɓuri loope teddude.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ فَٱخۡرُجۡ مِنۡهَا فَإِنَّكَ رَجِيمٞ
Alla daalani ibuliisa: Yaltu ka Aljanna ton, sabu ko a huɗaaɗo Kiitaaɗa.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِنَّ عَلَيۡكَ لَعۡنَتِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلدِّينِ
Pellet, raɗeede ka Aljanna fawike ma, haa Ñalaande nɓjodi kuuɗe, nden woni Ñalnde Darngal.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ رَبِّ فَأَنظِرۡنِيٓ إِلَىٰ يَوۡمِ يُبۡعَثُونَ
Ibuliisa wi'i: Nennitanam maayugol, haa ñalnde immintaa jeyaaɓe Maa ɓen.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ فَإِنَّكَ مِنَ ٱلۡمُنظَرِينَ
Allah daali: A jeyaama e nennitanaaɓe ɓen.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَىٰ يَوۡمِ ٱلۡوَقۡتِ ٱلۡمَعۡلُومِ
A nennitanaama, haa e happu anndaaɗo, halkeede ma.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالَ فَبِعِزَّتِكَ لَأُغۡوِيَنَّهُمۡ أَجۡمَعِينَ
Ibuliisa wi'i: Mi woondirii kattal e mawngu Maa ngun ! Ma mi majjin ɓiɗɓe Aadama ɓen fow.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَّا عِبَادَكَ مِنۡهُمُ ٱلۡمُخۡلَصِينَ
Si wanaa ɓen ɓe daɗndu-Ɗaa bone am, heertinir-Ɗaa ɓe e rewugol Am tun.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• القياس والاجتهاد مع وجود النص الواضح مسلك باطل.
Waɗugol tiɗnaare e etaare tawa ƴi'al ɓanngunagl joli e mun, ko laawol meere.

• كفر إبليس كفر عناد وتكبر.
Keeferaagu Ibuliisa ngun, ko keeferaaku canndalaaga e mawnintinaare.

• من أخلصهم الله لعبادته من الخلق لا سبيل للشيطان عليهم.
Ɓe Allah laɓɓiniri rewugol Mo ngol, seytaane alanaa ɓen laawol.

قَالَ فَٱلۡحَقُّ وَٱلۡحَقَّ أَقُولُ
Allah daali: goonga kan ko e Am, ko goonga Mi wowlata, wanaa ko lunndi ɗum.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَأَمۡلَأَنَّ جَهَنَّمَ مِنكَ وَمِمَّن تَبِعَكَ مِنۡهُمۡ أَجۡمَعِينَ
Ma Mi hebbinire Jahannama Ñande Darngal, an e ɓen jokkuɓe ma, yedduɓe ɓen e banii Aadama ɓen fow.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ مَآ أَسۡـَٔلُكُمۡ عَلَيۡهِ مِنۡ أَجۡرٖ وَمَآ أَنَا۠ مِنَ ٱلۡمُتَكَلِّفِينَ
An Nulaaɗo, maakan sirkooɓe ɓen: Mi lamndaaki on e ko mi yottinta e mon kon, njoɓdi. Mi wonaali kadi etotooɗo sincugol ɓeyda e ko mi yamiraa kon.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنۡ هُوَ إِلَّا ذِكۡرٞ لِّلۡعَٰلَمِينَ
Alqur'aana wonaali, si wanaa waaju, wonannde hellifaaɓe yimɓe e jinna ɓen.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَتَعۡلَمُنَّ نَبَأَهُۥ بَعۡدَ حِينِۭ
Ma on anndu kabaaru ndee Alqur'aanaare, wonnde ko nde goonga, ɓaawo dummunna ɓadiiɗo, tuma nde maayoton.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الداعي إلى الله يحتسب الأجر من عنده، لا يريد من الناس أجرًا على ما يدعوهم إليه من الحق.
Noddanoowo diina Allah, ko e Makko tun habbitorta mbarjaari, o faaletaake baraaje e yimɓe ɓe o noddata e goonga ɓen.

• التكلّف ليس من الدِّين.
Fawtagol ko fawaaka e diina, jeyaaka e diina.

• التوسل إلى الله يكون بأسمائه وصفاته وبالإيمان وبالعمل الصالح لا غير.
Jkkoragol Allah, ko inɗe Makko ɗen, e sifaaji Makko ɗin, gomɗina, golla ko moƴƴi, wanaa goɗɗum goo.

 
ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫: ߛ߫
ߝߐߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ ߞߐߜߍ ߝߙߍߕߍ
 
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߝߎ߬ߟߊߣߌ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ

ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫

ߘߊߕߎ߲߯ߠߌ߲