ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَلَقَدۡ صَرَّفۡنَا فِي هَٰذَا ٱلۡقُرۡءَانِ لِلنَّاسِ مِن كُلِّ مَثَلٖۚ وَكَانَ ٱلۡإِنسَٰنُ أَكۡثَرَ شَيۡءٖ جَدَلٗا
ហើយជាការពិតណាស់ យើងបានបញ្ជាក់និងបានបែងចែងយ៉ាងច្បាស់នៅក្នុងគម្ពីរគួរអានដែលបានបញ្ចុះទៅលើមូហាំម៉ាត់នេះនូវឧទាហរណ៍ជាច្រើនប្រភេទ ដើម្បីឲ្យពួកគេរំលឹក និងយកវាធ្វើជាមេរៀន។ ក៏ប៉ុន្តែមនុស្សលោកវិញទេ(ជាពិសេសពួកគ្មានជំនឿ)ដែលជជែកដេញដោលគ្នាអំពីរឿងដែលមិនពិតជាងអ្វីៗទាំងអស់នោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا مَنَعَ ٱلنَّاسَ أَن يُؤۡمِنُوٓاْ إِذۡ جَآءَهُمُ ٱلۡهُدَىٰ وَيَسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّهُمۡ إِلَّآ أَن تَأۡتِيَهُمۡ سُنَّةُ ٱلۡأَوَّلِينَ أَوۡ يَأۡتِيَهُمُ ٱلۡعَذَابُ قُبُلٗا
ហើយគ្មានអ្វីដែលរារាំងរវាងពួកប្រឆាំងដែលចចេសរឹងរូស និងរវាងការមានជំនឿចំពោះអ្វីដែលព្យាការីមូហាំម៉ាត់បាននាំមកពីម្ចាស់របស់គេនោះទេ ហើយក៏គ្មានអ្វីដែលរារាំងរវាងពួកគេ និងការសុំការអភ័យទោសពីអល់ឡោះចំពោះបាបកម្មរបស់ពួកគេដោយសារតែខ្វះខាតនូវការពន្យល់បកស្រាយនោះដែរ ពីព្រោះគេបានលើកនូវឧទាហរណ៍ជាច្រើនដល់ពួកគេនៅក្នុងគម្ពីរគួរអាន ព្រមទាំងបាននាំមកឲ្យពួកគេនូវភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ជាច្រើន។ តាមពិត អ្វីដែលរារាំងពួកគេ(មិនឲ្យមានជំនឿ)នោះ គឺការស្នើសុំរបស់ពួកគេ(ដោយការរឹងចចេស)ដែលសុំឲ្យទណ្ឌកម្មរបស់ប្រជាជាតិជំនាន់មុនៗនោះធ្លាក់ទៅលើពួកគេ និងឲ្យពួកគេបានឃើញទណ្ឌកម្មដែលគេបានសន្យាចំពោះពួកគេនោះផ្ទាល់នឹងភ្នែក។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا نُرۡسِلُ ٱلۡمُرۡسَلِينَ إِلَّا مُبَشِّرِينَ وَمُنذِرِينَۚ وَيُجَٰدِلُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ بِٱلۡبَٰطِلِ لِيُدۡحِضُواْ بِهِ ٱلۡحَقَّۖ وَٱتَّخَذُوٓاْ ءَايَٰتِي وَمَآ أُنذِرُواْ هُزُوٗا
ហើយយើងមិនបានបញ្ជូនអ្នកនាំសារណាម្នាក់ក្នុងចំណោមអ្នកនាំសារទាំងឡាយរបស់យើងនោះទេ លើកលែងតែជាអ្នកផ្ដល់ដំណឹងរីករាយដល់ក្រុមអ្នកដែលមានជំនឿនិងគោរពប្រតិបត្តិ និងជាអ្នកដាស់តឿនព្រមានដល់ក្រុមអ្នកដែលគ្មានជំនឿនិងប្រព្រឹត្តល្មើសប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពួកគេ(អ្នកនាំសារ)មិនមានអំណាចអ្វីគ្រប់គ្រងដួងចិត្តពួកទាំងនោះឲ្យទទួលបានការចង្អុលបង្ហាញនោះទេ។ ហើយពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះនោះបានជជែកដេញដោលនឹងបណ្តាអ្នកនាំសារទាំងឡាយ បើទោះបីជាមានភស្តុតាងយ៉ាងច្បាស់លាស់ដល់ពួកគេយ៉ាងណាក៏ដោយ ដើម្បី(ពួកគេ)ធ្វើឲ្យប្រការមិនត្រឹមត្រូវរបស់ពួកគេបំបាត់នូវប្រការត្រឹមត្រូវដែលបានបញ្ចុះទៅលើព្យាការីមូហាំម៉ាត់ ហើយពួកគេបានចាត់ទុកគម្ពីរគួរអាន និងអ្វីដែលគេបានព្រមានបន្លាចពួកគេនឹងវានោះ ជាការលេងសើចចំអកឡកឡឺយទៅវិញ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّن ذُكِّرَ بِـَٔايَٰتِ رَبِّهِۦ فَأَعۡرَضَ عَنۡهَا وَنَسِيَ مَا قَدَّمَتۡ يَدَاهُۚ إِنَّا جَعَلۡنَا عَلَىٰ قُلُوبِهِمۡ أَكِنَّةً أَن يَفۡقَهُوهُ وَفِيٓ ءَاذَانِهِمۡ وَقۡرٗاۖ وَإِن تَدۡعُهُمۡ إِلَى ٱلۡهُدَىٰ فَلَن يَهۡتَدُوٓاْ إِذًا أَبَدٗا
ហើយគ្មាននរណាម្នាក់ដែលបំពានខ្លាំងជាងអ្នកដែលត្រូវបានគេរំលឹកនូវភស្តុតាងទាំងឡាយនៃម្ចាស់របស់គេ តែគេបែរជាមិនខ្វាយខ្វល់ចំពោះអ្វីដែលមាននៅក្នុងវានៃការសន្យាដាក់ទណ្ឌកម្ម ហើយបែរចេញមិនព្រមយកវាធ្វើជាមេរៀន ព្រមទាំងបានភ្លេចនូវអ្វីដែលគេបានប្រព្រឹត្តនៅក្នុងជីវិតលោកិយរបស់គេអំពីការប្រឆាំងនិងការប្រព្រឹត្តល្មើស និងមិនបានសារភាពកំហុសពីវានោះទេ។ ពិតប្រាកដណាស់ យើងបានដាក់គម្របនៅលើដួងចិត្តរបស់ពួកដែលមានលក្ខណៈសម្បត្តិដូចពួកគេនេះ ដែលរារាំងវា(ដួងចិត្តរបស់ពួកគេ)មិនឲ្យយល់ពីគម្ពីរគួរអាន និងធ្វើឲ្យត្រចៀករបស់ពួកគេថ្លង់ ដោយពួកគេមិនអាចស្ដាប់ឮវាដោយការទទួលយកនោះឡើយ។ ហើយប្រសិនបើអ្នកអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់ការមានជំនឿនោះ ពួកគេនឹងមិនឆ្លើយតបចំពោះអ្វីដែលអ្នកអំពាវនាវពួកគេទៅកាន់វាជាដាច់ខាត ដរាបណាដួងចិត្តរបស់ពួកគេមានគម្រប(គ្របជិត) និងត្រចៀករបស់ពួកគេថ្លង់ស្តាប់មិនឮបែបនេះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَرَبُّكَ ٱلۡغَفُورُ ذُو ٱلرَّحۡمَةِۖ لَوۡ يُؤَاخِذُهُم بِمَا كَسَبُواْ لَعَجَّلَ لَهُمُ ٱلۡعَذَابَۚ بَل لَّهُم مَّوۡعِدٞ لَّن يَجِدُواْ مِن دُونِهِۦ مَوۡئِلٗا
ហើយដើម្បីកុំឲ្យព្យាការីមូហាំម៉ាត់រំពឺងចង់ឲ្យទណ្ឌកម្មធ្លាក់ទៅលើពួកប្រឆាំងភ្លាមៗ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានមានបន្ទូលទៅកាន់គាត់ថាៈ ហើយម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) គឺមហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះបាបកម្មរបស់ខ្ញុំបម្រើទ្រង់ដែលបានសារភាពកំហុស និងជាអ្នកដែលមានក្ដីមេត្តាករុណាដ៏ទូលំទូលាយ(ជ្រួតជ្រាប)លើអ្វីៗទាំងអស់។ ហើយក្នុងចំណោមក្ដីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់ពន្យារពេល(ដាក់ទណ្ឌកម្ម)ដល់អ្នកដែលប្រព្រឹត្តល្មើស ដោយសង្ឃឹមថាពួកគេនឹងសារភាពកំហុសទៅកាន់ទ្រង់។ ពិតប្រាកដណាស់ ប្រសិនបើទ្រង់មានចេតនាចង់ដាក់ទណ្ឌកម្មពួកដែលបែរចេញទាំងនោះ ទ្រង់ពិតជានឹងដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេភ្លាមៗនៅក្នុងជីវិតលោកិយនេះជាមិនខាន ក៏ប៉ុន្តែទ្រង់ជាម្ចាស់មហាអត់ធ្មត់ មហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុត ដោយទ្រង់ពន្យារពេលដាក់ទណ្ឌកម្មពួកគេដើម្បីឲ្យពួកគេសារភាពកំហុស។ តែទោះជាយ៉ាងណាក៏ដោយ ពួកគេមានទីកន្លែងនិងពេលវេលាដែលត្រូវបានគេកំណត់យ៉ាងច្បាស់លាស់ ដែលពួកគេនឹងត្រូវបានគេតបស្នងចំពោះភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេ និងការងាកចេញរបស់ពួកគេ(ពីសេចក្តីពិត) ប្រសិនបើពួកគេមិនសារភាពកំហុសទេនោះ ដោយពួកគេគ្មានកន្លែងជ្រកកោនដែលពួកគេនឹងជ្រកកោនក្រៅពីឆ្ពោះទៅកាន់ទ្រង់នោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَتِلۡكَ ٱلۡقُرَىٰٓ أَهۡلَكۡنَٰهُمۡ لَمَّا ظَلَمُواْ وَجَعَلۡنَا لِمَهۡلِكِهِم مَّوۡعِدٗا
ហើយភូមិស្រុកគ្មានជំនឿដែលនៅជិតពួកអ្នកទាំងនោះ ដូចជាភូមិស្រុករបស់ក្រុមព្យាការីហ៊ូទ ភូមិស្រុករបស់ក្រុមព្យាការីសឡេះ និងភូមិស្រុករបស់ក្រុមព្យាការីស៊្ហូអែបនោះ យើងបានបំផ្លាញពួកគេនៅពេលដែលពួកគេបានបំពានលើខ្លួនឯងដោយការប្រឆាំង និងការប្រព្រឹត្តល្មើស។ ហើយយើងបានកំណត់ពេលវេលាជាក់លាក់មួយដើម្បីបំផ្លាញពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِفَتَىٰهُ لَآ أَبۡرَحُ حَتَّىٰٓ أَبۡلُغَ مَجۡمَعَ ٱلۡبَحۡرَيۡنِ أَوۡ أَمۡضِيَ حُقُبٗا
ហើយចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ចងចាំ នៅពេលដែលព្យាការីមូសាបាននិយាយទៅក្មេងបម្រើប្រុសរបស់គាត់គឺ យូស្ហាក់ កូនប្រុសរបស់ នូន ថាៈ ខ្ញុំនៅតែបន្តធ្វើដំណើររហូតទាល់តែខ្ញុំបានទៅដល់ចំណុចប្រសព្វនៃសមុទ្រទាំងពីរ ឬក៏ខ្ញុំត្រូវធ្វើដំណើរអស់រយៈពេលយ៉ាងយូរ(យ៉ាងណាក៏ដោយក៏មិនឈប់ដែរ) ទាល់តែខ្ញុំបានជួបនឹងខ្ញុំបម្រើ(របស់អល់ឡោះ)ដែលជាមនុស្សល្អម្នាក់(គឺព្យាការីខហ្ទៀរ) ហើយខ្ញុំនឹងរៀនសូត្រអំពីគាត់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلَمَّا بَلَغَا مَجۡمَعَ بَيۡنِهِمَا نَسِيَا حُوتَهُمَا فَٱتَّخَذَ سَبِيلَهُۥ فِي ٱلۡبَحۡرِ سَرَبٗا
ពេលនោះ គេទាំងពីរក៏បានធ្វើដំណើរ។ នៅពេលដែលគេទាំងពីរបានទៅដល់ចំណុចប្រសព្វនៃសមុទ្រទាំងពីរ គេទាំងពីរក៏បានភ្លេចត្រីរបស់ពួកគេដែលពួកគេបានយកវាធ្វើជាស្បៀងអាហារសម្រាប់ពួកគេ។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានធ្វើឲ្យត្រីនោះរស់ឡើងវិញ ហើយវាក៏បានននៀលតាមរូងចូលទៅក្នុងសមុទ្របាត់ទៅ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• عظمة القرآن وجلالته وعمومه؛ لأن فيه كل طريق موصل إلى العلوم النافعة، والسعادة الأبدية، وكل طريق يعصم من الشر.
• ភាពធំធេង ឧត្តុង្គឧត្តម និងភាពទូទៅនៃគម្ពីរគួរអាន ពីព្រោះរាល់មាគ៌ាដែលនាំទៅកាន់ចំណេះដឹងដែលមានប្រយោជន៍ និងសុភមង្គលជានិរន្តន៍ ហើយនិងមាគ៌ាទាំងឡាយដែលការពារពីប្រការអាក្រក់ គឺសុទ្ធតែមានបញ្ជាក់ប្រាប់នៅក្នុងវាទាំងអស់។
• من حكمة الله ورحمته أن تقييضه المبطلين المجادلين الحق بالباطل من أعظم الأسباب إلى وضوح الحق، وتبيُّن الباطل وفساده.
• ក្នុងចំណោមគតិបណ្ឌិតរបស់អល់ឡោះ និងក្តីមេត្តាករុណារបស់ទ្រង់នោះ គឺទ្រង់បានបញ្ជាក់ដល់ពួកបំពានដែលយកប្រការមិនពិតមកជជែកដេញដោលនឹងការពិតនោះ គឺស្ថិតចំណោមមូលហេតុដ៏ចម្បងដើម្បីបញ្ជាក់ឲ្យឃើញច្បាស់នូវការពិត និងបញ្ជាក់ពីភាពមិនត្រឹមត្រូវ និងគ្រោះថ្នាក់របស់វា។
• في الآيات من التخويف لمن ترك الحق بعد علمه أن يحال بينه وبين الحق، ولا يتمكن منه بعد ذلك، ما هو أعظم مُرَهِّب وزاجر عن ذلك.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាការបន្លាចដល់អ្នកដែលបោះបង់សេចក្តីពិតក្រោយពីគេបានដឹងពីវាហើយនោះ គឺមិនមានអ្វីដែលរារាំងរវាងពួកគេនិងការពិតនោះឡើយ ហើយពួកគេក៏មិនអាចធ្វើដូច្នោះបានដែរបន្ទាប់ពីពួកគេបានដឹងពីអ្វីដែលគួរឲ្យខ្លាច និងគួរឲ្យចៀសវាងអំពីវានោះ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫