ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ثَمَٰنِيَةَ أَزۡوَٰجٖۖ مِّنَ ٱلضَّأۡنِ ٱثۡنَيۡنِ وَمِنَ ٱلۡمَعۡزِ ٱثۡنَيۡنِۗ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۖ نَبِّـُٔونِي بِعِلۡمٍ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ទ្រង់បានបង្កើតសម្រាប់ពួកអ្នកនូវសត្វពាហនៈចំនួនប្រាំបីគូ ក្នុងនោះ មានសត្វចៀមមួយគូ និងសត្វពពែមួយគូ(ញីនិងឈ្មោល)។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនចុះថាៈ តើអល់ឡោះទ្រង់បានហាមឃាត់សត្វឈ្មោលទាំងពីរប្រភេទនេះដោយហេតុផលថា វាទាំងពីរជាសត្វឈ្មោលឬ? ប្រសិនបើពួកគេឆ្លើយថា “ពិតមែនហើយ”នោះ ចូរអ្នកសួរទៅកាន់ពួកគេទាំងថា “ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកហាមឃាត់សត្វញី? ឬមួយក៏អល់ឡោះទ្រង់បានហាមឃាត់សត្វញីទាំងពីរប្រភេទនោះដោយហេតុផលថា វាទាំងពីរនោះជាសត្វញីឬ”? ប្រសិនបើពួកគេឆ្លើយថា “ពិតមែនហើយ”នោះ ចូរអ្នកសួរទៅកាន់ពួកគេទាំងនោះទៀតថា “ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកបានហាមឃាត់សត្វឈ្មោលទាំងពីរប្រភេទនោះ? ឬមួយក៏អល់ឡោះទ្រង់ហាមឃាត់នូវអ្វីដែលមាននៅក្នុងផ្ទៃពោះសត្វញីទាំងពីរនោះ ដោយហេតុផលថា វាមានកូននៅក្នុងផ្ទៃឬ”? ប្រសិនបើពួកគេឆ្លើយថា “ពិតមែនហើយ”នោះ ចូរអ្នកសួរទៅកាន់ពួកគេទាំងនោះទៀតថា “ចុះហេតុអ្វីបានជាពួកអ្នកបែងចែករវាងអ្វីដែលមាននៅក្នុងពោះសត្វនោះ ដោយម្តងពួកអ្នកហាមឃាត់សត្វឈ្មោលរបស់វា និងម្តងពួកអ្នកហាមឃាត់សត្វញីរបស់វា? ចូរពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីនទាំងឡាយ)ប្រាប់ខ្ញុំដោយផ្អែកលើមូលដ្ឋាននៃចំណេះដឹងដែលត្រឹមត្រូវមក ប្រសិនបើពួកអ្នកគឺជាទៀងត្រង់ចំពោះអ្វីដែលពួកអ្នកបានអះអាងថា ការដាក់បម្រាមបែបនេះ គឺមកពីអល់ឡោះជាម្ចាស់មែននោះ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِنَ ٱلۡإِبِلِ ٱثۡنَيۡنِ وَمِنَ ٱلۡبَقَرِ ٱثۡنَيۡنِۗ قُلۡ ءَآلذَّكَرَيۡنِ حَرَّمَ أَمِ ٱلۡأُنثَيَيۡنِ أَمَّا ٱشۡتَمَلَتۡ عَلَيۡهِ أَرۡحَامُ ٱلۡأُنثَيَيۡنِۖ أَمۡ كُنتُمۡ شُهَدَآءَ إِذۡ وَصَّىٰكُمُ ٱللَّهُ بِهَٰذَاۚ فَمَنۡ أَظۡلَمُ مِمَّنِ ٱفۡتَرَىٰ عَلَى ٱللَّهِ كَذِبٗا لِّيُضِلَّ ٱلنَّاسَ بِغَيۡرِ عِلۡمٍۚ إِنَّ ٱللَّهَ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلظَّٰلِمِينَ
ហើយប្រភេទដែលនៅសល់ក្នុងចំណោមសត្វទាំងប្រាំបីគូនោះគឺៈ សត្វអូដ្ឋមួយគូ និងសត្វគោមួយគូ។ ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)សួរទៅកាន់ពួកមុស្ហរីគីនទាំងនោះថាៈ តើអល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានហាមឃាត់ប្រភេទទាំងពីរនេះដោយហេតុផលថា វាជាសត្វឈ្មោល ឬសត្វញី ឬដោយសារតែវាមានកូននៅក្នុងផ្ទៃរបស់វាឬ? ឬមួយក៏ពួកអ្នក(ឱពួកមុស្ហរីគីន)មានវត្តមាន(តាមការអះអាងរបស់ពួកអ្នក)ក្នុងខណៈពេលដែលអល់ឡោះបានផ្តាំផ្ញើពួកអ្នកដោយការដាក់បម្រាមចំពោះសត្វពាហនៈដែលពួកអ្នកបានដាក់បម្រាមទាំងនោះ? ពិតប្រាកដណាស់ គ្មាននរណាម្នាក់ដែលបំពាននិងប្រព្រឹត្តបាបកម្មធំធេងជាងអ្នកដែលប្រឌិតរឿងភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះជាម្ចាស់នោះទេ ដោយពួកគេបានចោទថា ទ្រង់បានដាក់បម្រាមនូវអ្វីដែលអល់ឡោះមិនដាក់បម្រាមចំពោះវាសោះ ដើម្បីធ្វើឲ្យមនុស្សវង្វេងចេញពីមាគ៌ាដ៏ត្រឹមត្រូវដោយគ្មានមូលដ្ឋានពីចំណេះដឹងដែលត្រឹមត្រូវទាល់តែសោះ។ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់មិនចង្អុលបង្ហាញពួកដែលបំពានដោយការប្រឌិតពាក្យភូតកុហកទៅលើអល់ឡោះនោះទេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُل لَّآ أَجِدُ فِي مَآ أُوحِيَ إِلَيَّ مُحَرَّمًا عَلَىٰ طَاعِمٖ يَطۡعَمُهُۥٓ إِلَّآ أَن يَكُونَ مَيۡتَةً أَوۡ دَمٗا مَّسۡفُوحًا أَوۡ لَحۡمَ خِنزِيرٖ فَإِنَّهُۥ رِجۡسٌ أَوۡ فِسۡقًا أُهِلَّ لِغَيۡرِ ٱللَّهِ بِهِۦۚ فَمَنِ ٱضۡطُرَّ غَيۡرَ بَاغٖ وَلَا عَادٖ فَإِنَّ رَبَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ចូរអ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់)ពោលចុះថាៈ ខ្ញុំមិនបានប្រទះឃើញនៅក្នុងអ្វីដែលអល់ឡោះបានផ្តល់វ៉ាហ៊ីមកកាន់ខ្ញុំនូវការដាក់បម្រាមណាមួយនោះឡើយ ក្រៅពីសត្វដែលបានស្លាប់ដោយមិនបានសំឡេះ(ត្រឹមត្រូវតាមច្បាប់ឥស្លាម) ឬឈាមដែលហូរ ឬសាច់ជ្រូកនោះទេ ដោយសារវាជារបស់កខ្វក់ដែលត្រូវបានហាមឃាត់(មិនឲ្យបរិភោគ) ឬក៏សត្វដែលគេសំឡេះដោយរំលឹកឈ្មោះផ្សេងក្រៅពីព្រះនាមអល់ឡោះ ដូចជាការសំឡេះសម្រាប់ដាក់សែនដល់ព្រះនានារបស់ពួកគេប៉ុណ្ណោះ។ ក៏ប៉ុន្តែ ចំពោះបុគ្គលណាដែលមានភាពចាំបាច់ខ្លាំងក្នុងការទទួលទានរបស់ដែលត្រូវបានគេហាមឃាត់ទាំងនោះ ដោយសារតែការស្រេកឃ្លានខ្លាំង ដោយមិនមែនដោយសារចង់ភ្លក់រសជាតិរបស់វា និងមិនបំពានព្រំដែនរបស់វា ពោលគឺ(ទទួលទាន)មិនលើសពីតម្រូវការចាំបាច់ទេនោះ គឺគ្មានបាបកម្មអ្វីចំពោះគេនោះឡើយ។ ជាការពិតណាស់ ម្ចាស់របស់អ្នក(ឱអ្នកនាំសារមូហាំម៉ាត់) ទ្រង់មហាអភ័យទោសបំផុតចំពោះអ្នកដែលបង្ខំចិត្តក្នុងការទទួលទានរបស់(ដែលត្រូវបានហាមឃាត់)ទាំងនោះ និងជាម្ចាស់ដែលមហាអាណិតស្រឡាញ់បំផុតចំពោះពួកគេ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَعَلَى ٱلَّذِينَ هَادُواْ حَرَّمۡنَا كُلَّ ذِي ظُفُرٖۖ وَمِنَ ٱلۡبَقَرِ وَٱلۡغَنَمِ حَرَّمۡنَا عَلَيۡهِمۡ شُحُومَهُمَآ إِلَّا مَا حَمَلَتۡ ظُهُورُهُمَآ أَوِ ٱلۡحَوَايَآ أَوۡ مَا ٱخۡتَلَطَ بِعَظۡمٖۚ ذَٰلِكَ جَزَيۡنَٰهُم بِبَغۡيِهِمۡۖ وَإِنَّا لَصَٰدِقُونَ
ហើយយើងបានដាក់បម្រាមហាមឃាត់ទៅលើពួកយូដា(មិនឲ្យទទួលទាន)រាល់សត្វទាំងឡាយដែលមានក្រចកជាប់គ្នា ដូចជាសត្វអូដ្ឋ និងសត្វអូទ្រីសជាដើម។ ហើយយើងក៏បានហាមឃាត់ទៅលើពួកគេផងដែរមិនឲ្យបរិភោគខ្លាញ់គោ និងខ្លាញ់ពពែ លើកលែងតែខ្លាញ់ដែលនៅជាប់នឹងឆ្អឹងខ្នងរបស់វា ឬក៏ខ្លាញ់ដែលជាប់នឹងពោះវៀន ឬខ្លាញ់ដែលនៅជាប់នឹងឆ្អឹងទាំងឡាយប៉ុណ្ណោះ។ ហើយពិតប្រាកដណាស់ យើងបានតបស្នងដល់ពួកគេទៅលើការបំពានរបស់ពួកគេ ដោយបានដាក់បម្រាមនូវរបស់ទាំងអស់នោះទៅលើពួកគេ(មិនឲ្យទទួលទាន)។ ហើយជាការពិតណាស់ យើងគឺជាអ្នកសច្ចៈបំផុតចំពោះរាល់អ្វីៗដែលយើងបានប្រាប់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• في الآيات دليل على إثبات المناظرة في مسائل العلم، وإثبات القول بالنظر والقياس.
• នៅក្នុងបណ្តាវាក្យខណ្ឌទាំងនេះ គឺជាភស្តុតាងបញ្ជាក់ទៅលើការទទួលស្គាល់ចំពោះការពិចារណានៅក្នុងបញ្ហាពាក់ព័ន្ធនឹងចំណេះដឹង និងទទួលស្គាល់ពាក្យសម្តីដោយការពិចារណា និងការថ្លឹងថ្លែង។
• الوحي وما يستنبط منه هو الطريق لمعرفة الحلال والحرام.
• វ៉ាហ៊ី(សារពីអល់ឡោះ) និងអ្វីដែលដកស្រង់ចេញពីវា គឺជាមធ្យោបាយដើម្បីឲ្យយើងអាចដឹងនូវប្រការដែលគេអនុញ្ញាត និងប្រការដែលគេដាក់បម្រាមហាមឃាត់។
• إن من الظلم أن يُقْدِم أحد على الإفتاء في الدين ما لم يكن قد غلب على ظنه أنه يفتي بالصواب الذي يرضي الله.
• ពិតណាស់ ក្នុងចំណោមការបំពាននោះ គឺបុគ្គលម្នាក់ផ្តល់ការកាត់សេចក្តី(កាត់ហ៊ូកុម)ពាក់ព័ន្ធនឹងរឿងសាសនាចំពោះបញ្ហាអ្វីមួយទៅកាន់នរណាម្នាក់ក្នុងខណៈដែលគេដឹងថា បុគ្គលនោះ នឹងមិនកាត់សេចក្តីតាមភាពត្រឹមត្រូវដែលអល់ឡោះពេញចិត្តនោះទេ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫