ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
إِنَّمَا ٱلنَّسِيٓءُ زِيَادَةٞ فِي ٱلۡكُفۡرِۖ يُضَلُّ بِهِ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ يُحِلُّونَهُۥ عَامٗا وَيُحَرِّمُونَهُۥ عَامٗا لِّيُوَاطِـُٔواْ عِدَّةَ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُ فَيُحِلُّواْ مَا حَرَّمَ ٱللَّهُۚ زُيِّنَ لَهُمۡ سُوٓءُ أَعۡمَٰلِهِمۡۗ وَٱللَّهُ لَا يَهۡدِي ٱلۡقَوۡمَ ٱلۡكَٰفِرِينَ
ជាការពិតណាស់ ការពន្យារ(លើកខែ)ខែបម្រាមទៅកាន់ខែផ្សេងដែលមិនមែនជាខែបម្រាម ហើយយកខែផ្សេងដែលមិនមែនជាខែបម្រាមមកធ្វើជាខែបម្រាម(ដូចដែលពួកអារ៉ាប់សម័យអវិជ្ជាបានធ្វើ)បែបនេះ គឺជាការបន្ថែមនូវភាពគ្មានជំនឿរបស់ពួកគេចំពោះអល់ឡោះថែមទៀត ដោយសារតែពួកគេប្រឆាំងនឹងច្បាប់របស់អល់ឡោះក្នុងខែបម្រាម។ ហើយដោយសារការពន្យារ(លើកខែ)នេះ ស្ហៃតនបានធ្វើឲ្យពួកដែលប្រឆាំងនឹងអល់ឡោះវង្វេង ខណៈដែលវាបានបង្កើតនូវមាគ៌ានេះដល់ពួកគេ ដែលជាមាគ៌ាដ៏អាក្រក់ ដោយពួកគេបានអនុញ្ញាត(ឲ្យប្រយុទ្ធ)ក្នុងខែបម្រាមមួយឆ្នាំដោយជំនួសមកវិញនូវខែផ្សេងដែលមិនមែនជាខែបម្រាម ឬក៏ពួកគេរក្សាទុកការបម្រាមនេះដដែលទៅមួយឆ្នាំទៀត(នៅឆ្នាំបន្ទាប់)ដើម្បីឲ្យស្របនឹងចំនួនខែបម្រាមដែលអល់ឡោះទ្រង់បានដាក់បម្រាម(មិនឲ្យប្រយុទ្ធនោះ) បើទោះបីជាពួកគេធ្វើខុសពីខែដែលអល់ឡោះបានកំណត់នោះក៏ដោយ។ ដូច្នេះ ក្នុងខែបម្រាមណាដែលពួកគេអនុញ្ញាត(ឲ្យប្រយុទ្ធ) ពួកគេនឹងជំនួសកន្លែងរបស់វាដោយខែផ្សេង(ដែលមិនមែនជាខែបម្រាម)វិញ។ ដូចនេះ ពួកគេបានអនុញ្ញាតនូវអ្វីដែលអល់ឡោះបានហាមឃាត់ពាក់ព័ន្ធនឹងខែបម្រាមនោះ និងបានធ្វើផ្ទុយពីច្បាប់របស់វា។ ស្ហៃតនបានតុបតែងលម្អសម្រាប់ពួកគេនូវអំពើអាក្រក់នានា ហើយពួកគេក៏បានប្រព្រឹត្តនូវទង្វើនោះ ហើយក្នុងចំណោមនោះ គឺការដែលពួកគេបានបង្កើតឲ្យមាននូវការលើកខែនេះ។ ហើយអល់ឡោះមិនចង្អុលបង្ហាញចំពោះពួកដែលប្រឆាំងដែលនៅតែបន្តស្ថិតនៅលើការប្រឆាំងរបស់ពួកគេនោះឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ مَا لَكُمۡ إِذَا قِيلَ لَكُمُ ٱنفِرُواْ فِي سَبِيلِ ٱللَّهِ ٱثَّاقَلۡتُمۡ إِلَى ٱلۡأَرۡضِۚ أَرَضِيتُم بِٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا مِنَ ٱلۡأٓخِرَةِۚ فَمَا مَتَٰعُ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا فِي ٱلۡأٓخِرَةِ إِلَّا قَلِيلٌ
ឱបណ្តាអ្នកដែលមានជំនឿចំពោះអល់ឡោះនិងអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ហើយអនុវត្តតាមអ្វីដែលគេដាក់បញ្ញត្តិច្បាប់លើពួកគេ! តើមានរឿងអ្វីចំពោះពួកអ្នកបានជានៅពេលដែលគេអំពាវនាវពួកអ្នកទៅកាន់ការតស៊ូក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដើម្បីប្រយុទ្ធនឹងសត្រូវរបស់ពួកអ្នក ពួកអ្នកបែរជាយឺតយ៉ាវ មិនរវាសរវៃ ហើយបន្តស្ថិតក្នុងលំនៅដ្ឋានរបស់ពួកអ្នកទៅវិញដូចនេះ? តើពួកអ្នកពេញចិត្តទ្រព្យសម្បត្តិលោកិយដែលមិនឋិតឋេរ ហើយភាពរីករាយរបស់វានឹងត្រូវកាត់ផ្តាច់នេះ ជាងការសោយសុខដ៏អមតៈនៅថ្ងៃបរលោកដែលអល់ឡោះបានរៀបចំវាសម្រាប់បណ្តាអ្នកដែលតស៊ូក្នុងមាគ៌ារបស់ទ្រង់ឬ? ជាការពិតណាស់ សុភមង្គលនៃឆាកជីវិតលោកិយនេះ មិនអាចប្រៀបនឹងថ្ងៃបរលោកបានឡើយ លើកលែងតែបន្តិចបន្តួចប៉ុណ្ណោះ។ ដូច្នេះ តើអ្នកដែលមានប្រាជ្ញាស្មារតីជ្រើសរើសយករបស់ដែលនឹងវិនាសដោយបោះបង់របស់ដែលនៅគង់វង្សស្ថិតស្ថេរ និង(ជ្រើសរើស)របស់ដែលតិចតួច គ្មានតម្លៃ ដោយបោះបង់របស់ដែលមានភាពធំធេងយ៉ាងដូចម្តេច?
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَّا تَنفِرُواْ يُعَذِّبۡكُمۡ عَذَابًا أَلِيمٗا وَيَسۡتَبۡدِلۡ قَوۡمًا غَيۡرَكُمۡ وَلَا تَضُرُّوهُ شَيۡـٔٗاۗ وَٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ قَدِيرٌ
ប្រសិនបើពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)មិនចេញទៅតស៊ូប្រយុទ្ធក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះដើម្បីប្រយុទ្ធនឹងសត្រូវរបស់ពួកអ្នកទេនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់ប្រាកដជានឹងដាក់ទណ្ឌកម្មដ៏សែនឈឺចាប់បំផុតចំពោះពួកអ្នក និងធ្វើឲ្យពួកអ្នកអាម៉ាសបំផុត ហើយទ្រង់នឹងជំនួសពួកអ្នកដោយក្រុមមួយ(ផ្សេងទៀត)ដែលប្រតិបត្តិតាមអល់ឡោះ នៅពេលដែលគេស្នើឲ្យពួកគេចេញទៅប្រយុទ្ធ ពួកគេក៏នាំគ្នាចេញទៅប្រយុទ្ធ។ ការធ្វើផ្ទុយពីបទបញ្ជារបស់អល់ឡោះរបស់ពួកអ្នកនោះ មិនអាចបង្កគ្រោះថ្នាក់អ្វីបន្តិចដល់ទ្រង់នោះឡើយ ពីព្រោះទ្រង់មហាមានលើសលប់ មិនត្រូវការពួកអ្នកឡើយ តែពួកអ្នកទៅវិញទេដែលត្រូវការទ្រង់នោះ។ ហើយអល់ឡោះទ្រង់មានសមត្ថភាពលើអ្វីៗទាំងអស់ ដោយគ្មានអ្វីមួយដែលទ្រង់អសមត្ថភាពនោះឡើយ។ ដូច្នេះ ទ្រង់មានសមត្ថភាពក្នុងការជួយសាសនារបស់ទ្រង់និងព្យាការីរបស់ទ្រង់ដោយមិនត្រូវការពួកអ្នកឡើយ។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِلَّا تَنصُرُوهُ فَقَدۡ نَصَرَهُ ٱللَّهُ إِذۡ أَخۡرَجَهُ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ثَانِيَ ٱثۡنَيۡنِ إِذۡ هُمَا فِي ٱلۡغَارِ إِذۡ يَقُولُ لِصَٰحِبِهِۦ لَا تَحۡزَنۡ إِنَّ ٱللَّهَ مَعَنَاۖ فَأَنزَلَ ٱللَّهُ سَكِينَتَهُۥ عَلَيۡهِ وَأَيَّدَهُۥ بِجُنُودٖ لَّمۡ تَرَوۡهَا وَجَعَلَ كَلِمَةَ ٱلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱلسُّفۡلَىٰۗ وَكَلِمَةُ ٱللَّهِ هِيَ ٱلۡعُلۡيَاۗ وَٱللَّهُ عَزِيزٌ حَكِيمٌ
ប្រសិនបើពួកអ្នក(ឱបណ្តាអ្នកមានជំនឿ)មិនជួយអ្នកនាំសាររបស់អល់ឡោះ(ព្យាការីមូហាំម៉ាត់) និងមិនឆ្លើយតបចំពោះការអំពាវនាវរបស់គាត់ ដោយពួកអ្នកមិនចេញទៅតស៊ូប្រយុទ្ធក្នុងមាគ៌ារបស់អល់ឡោះទេនោះ ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់បានជួយដល់គាត់(រួចទៅហើយ)ទោះបីជាពួកអ្នកមិននៅជាមួយគាត់ក៏ដោយ ខណៈពេលដែលពួកមុស្ហរីគីនបានបណ្តេញគាត់ និងអាពូហ្ពាកើរ ដោយគ្មានអ្នកទីបីនៅជាមួយពួកគេនោះឡើយ។ ពេលដែលគេទាំងពីរស្ថិតនៅក្នុងរូងភ្នំ”ស៊ួរ”លាក់បាំងពីពួកប្រឆាំងដែលកំពុងតែស្វែងរកពួកគេទាំងពីរ ខណៈពេលដែលអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់បានពោលទៅកាន់មិត្តរបស់គាត់ គឺអាពូហ្ពាកើរ អាស្ស៊ិទ្ទីក នៅពេលដែលអាពូហ្ពាកើរព្រួយបារម្ភខ្លាចពួកមុស្ហរីគីនដឹង(មើលឃើញពួកគាត់)ថាៈ ចូរអ្នកកុំព្រួយ! ពិតប្រាកដណាស់ អល់ឡោះជាម្ចាស់ទ្រង់នៅជាមួយពួកយើងដោយការគាំទ្រ និងការជួយរបស់ទ្រង់។ ពេលនោះ អល់ឡោះជាម្ចាស់ក៏បានបញ្ចុះនូវភាពនឹងនរទៅក្នុងដួងចិត្តអ្នកនាំសាររបស់ទ្រង់ ហើយទ្រង់បានបញ្ជូនកងទ័ពយ៉ាងច្រើនដែលពួកអ្នកមិនអាចមើលឃើញពួកគេបាន នោះគឺពពួកម៉ាឡាអ៊ីកាត់ ដើម្បីជួយពង្រឹងដល់គាត់។ ហើយទ្រង់បានធ្វើឲ្យពាក្យពេចន៍របស់ពួកប្រឆាំងទាបថោកបំផុត ចំណែកឯពាក្យបន្ទូលរបស់អល់ឡោះវិញ គឺខ្ពង់ខ្ពស់បំផុត ខណៈដែលទ្រង់បានធ្វើឲ្យសាសនាឥស្លាមខ្ពស់ត្រដែតឡើង។ ហើយអល់ឡោះមហាខ្លាំងពូកែបំផុតដោយខ្លួនរបស់ទ្រង់ផ្ទាល់ អំណាចរបស់ទ្រង់ និងការគ្រប់គ្រងរបស់ទ្រង់ ដោយគ្មាននរណាម្នាក់អាចយកឈ្នះទ្រង់បានឡើយ ហើយទ្រង់មហាគតិបណ្ឌិតក្នុងការចាត់ចែង ការកំណត់ និងការបញ្ញត្តិច្បាប់របស់ទ្រង់។
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• العادات المخالفة للشرع بالاستمرار عليها دونما إنكار لها يزول قبحها عن النفوس، وربما ظُن أنها عادات حسنة.
• ទម្លាប់នៃការធ្វើផ្ទុយពីច្បាប់ ដោយនៅតែបន្តបែបនេះដោយគ្មានការប្រឆាំង ឬទប់ទល់ ឬរារាំងទេនោះ នឹងធ្វើឲ្យខ្លួនរបស់គេក្លាយជាអាក្រក់ ហើយជួនកាល គេអាចគិតថា ការធ្វើដូចនោះ គឺជាទម្លាប់ល្អទៀតផង។
• عدم النفير في حال الاستنفار من كبائر الذنوب الموجبة لأشد العقاب، لما فيها من المضار الشديدة.
• ការមិនព្រមចេញទៅប្រយុទ្ធនៅពេលដែលមានគេស្នើសុំឲ្យចេញទៅប្រយុទ្ធនោះ គឺស្ថិតក្នុងចំណោមបាបកម្មធំដែលចាំបាច់ត្រូវទទួលនូវទណ្ឌកម្មដ៏ខ្លាំងក្លា ដោយសារតែវាអាចនាំមកនូវគ្រោះថ្នាក់ខ្លាំងក្លាបាន។
• فضيلة السكينة، وأنها من تمام نعمة الله على العبد في أوقات الشدائد والمخاوف التي تطيش فيها الأفئدة، وأنها تكون على حسب معرفة العبد بربه، وثقته بوعده الصادق، وبحسب إيمانه وشجاعته.
• ឧត្តមភាពនៃភាពនឹងនរ(ស្ងប់ចិត្ត)។ ពិតណាស់ វាស្ថិតក្នុងចំណោមឧបការគុណដ៏ពេញលេញមួយរបស់អល់ឡោះដែលទ្រង់ប្រទានឲ្យបម្រើរបស់ទ្រង់នៅក្នុងពេលដែលពួកគេជួបនឹងស្ថានភាពលំបាក តានតឹង និងភ័យខ្លាចដែលធ្វើឲ្យដួងចិត្តរបស់គេញាប់ញ័រ ហើយវាអាស្រ័យលើការស្គាល់របស់ខ្ញុំបម្រើអល់ឡោះចំពោះម្ចាស់របស់គេ ការជឿជាក់ចំពោះការសន្យាយ៉ាងពិតប្រាកដរបស់ទ្រង់ ហើយវាក៏អាស្រ័យផងដែរទៅលើកម្រិតនៃសេចក្តីជំនឿរបស់គេ និងភាពក្លាហានរបស់គេ។
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߊߘߛߏߣߍ߲ ߘߟߊߡߌߘߊ ߞߊ߬ߡߙߌ߬ߦߊ߬ߞߊ߲ ߘߐ߫. - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫