ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߞߎߙߘߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
قُلۡ إِن كَانَتۡ لَكُمُ ٱلدَّارُ ٱلۡأٓخِرَةُ عِندَ ٱللَّهِ خَالِصَةٗ مِّن دُونِ ٱلنَّاسِ فَتَمَنَّوُاْ ٱلۡمَوۡتَ إِن كُنتُمۡ صَٰدِقِينَ
ئەی پێغەمبەر بڵێ: ئەی جولەکە ئەگەر بەھەشت لە دواڕۆژدا تایبەتە بە ئێوەوە و کەسی تری تێناچێت جگە لە ئێوە، دەی ئەگەر ڕاست دەکەن وایە ئاواتی مردن بخوازن وداوا بکەن کە بمرن، بۆ ئەوەی زۆر خێرا بگەنە ئەو پلە وپایە مەزنە، و پشوو بدەن لە نارەحەتیەکانی دونیا وتەنگ وچەڵەمەکانی، ئەگەر ئێوە ڕاستگۆن لەوەی کە بانگەشەی بۆ دەکەن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَن يَتَمَنَّوۡهُ أَبَدَۢا بِمَا قَدَّمَتۡ أَيۡدِيهِمۡۚ وَٱللَّهُ عَلِيمُۢ بِٱلظَّٰلِمِينَ
ئەو جولەکانە ھەرگیز ئاواتی مردن ناخوازن، بەھۆی ئەو کارە نەگریسانەی کە پێش خۆیان خستووە لە ژیانی دونیادا لە بێباوەڕیان بەخوای گەورە وبەدرۆزانینی پێغەمبەر و دەستکاری کردنی کتێبەکانیانەوە، خوای گەورەش زانایە بەوان وغەیری ئەوانیش، وە پاداشتی ھەموو کەسێکیش دەداتەوە بەوەی کە کردویەتی.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَتَجِدَنَّهُمۡ أَحۡرَصَ ٱلنَّاسِ عَلَىٰ حَيَوٰةٖ وَمِنَ ٱلَّذِينَ أَشۡرَكُواْۚ يَوَدُّ أَحَدُهُمۡ لَوۡ يُعَمَّرُ أَلۡفَ سَنَةٖ وَمَا هُوَ بِمُزَحۡزِحِهِۦ مِنَ ٱلۡعَذَابِ أَن يُعَمَّرَۗ وَٱللَّهُ بَصِيرُۢ بِمَا يَعۡمَلُونَ
سوێند بێت ئەی پێغەمبەر ئەو (جوولەکانە) دەبینیت لەھەموو کەس زیاتر حەز لەژیان دەکەن ھەرچەند دونیا سوک وبێبایەخیش بێت، بەڵکو زیاتر لەوانەش کە ھاوبەش بۆ خوای گەورە پەیدا دەکەن وباوەڕیان نیە بە زیندوو بوونەوە ولێپرسینەوە، لەگەڵ ئەوەشدا ئەوان خاوەنی کتێبی ئاسمانین و بە حسابی خۆیان باوەڕیان بە زیندوو بوونەوە ولێپرسینەوە ھەیە، بێگومان کەسێک لەوان ھێندە حەزی لە ژیانی دونیایە حەز دەکات ھەزار ساڵ تەمەن بکات وبژی، لەگەڵ ئەوەشدا تەمەنی ھەرچەند درێژ بێت وھەرچیش بکات نایپارێزێت لە سزای خوای گەورە، بێگومان خوای گەورە ئاگادارە بە کاروکردەوەیان و دەیانبینێت، وە ھیچ شتێکی لێ وون نابێت وشاراوە نیە لای.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قُلۡ مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّـجِبۡرِيلَ فَإِنَّهُۥ نَزَّلَهُۥ عَلَىٰ قَلۡبِكَ بِإِذۡنِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِ وَهُدٗى وَبُشۡرَىٰ لِلۡمُؤۡمِنِينَ
ئەی پێغەمبەر بڵێ بەو جولەکانەی کە وتبویان: «جوبرەئیل لەناو فریشتەکاندا دوژمنی ئێمەیە»، جا کێ دوژمنی جوبرەئیلە ئەوا با لە خەم وخەفەتدا بمرێت چونکە بێگومان ھەر ئەوە بە فەرمانی خوا قورئانی دابەزاندووە بۆ سەر دڵ ودەروونی تۆ، کە بەڕاست دانەری ھەمووە ئەو کتێب وپەرتووکانەیە خوای گەورە پێشتر دایبەزاندوون، وەک تەورات وئینجیل، وە ھەر ئەو قورئانە ڕێنیشاندەری خێر وچاکەیە، وە موژدە پێدەری باوەڕدارانە بەوەی کە بۆی ئامادە کردووون لە ناز ونیعمەت وخۆشیەکانی بەھەشت، ھەرکەسێک دوژمنی کەسێک بێت ئەمە سیفەتەکانی بێت بێگومان لە گومڕایانە.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَن كَانَ عَدُوّٗا لِّلَّهِ وَمَلَٰٓئِكَتِهِۦ وَرُسُلِهِۦ وَجِبۡرِيلَ وَمِيكَىٰلَ فَإِنَّ ٱللَّهَ عَدُوّٞ لِّلۡكَٰفِرِينَ
ھەر کەسێک دژایەتی خوای گەورە وفریشتە و پێغەمبەرەکانی وە دژایەتی ھەردوو فریشتە زۆر نزیکەکەی خوای گەورە جوبەرئیل ومیکائیل بکات، ئەوا بێگومان خوای گەورە دوژمنی بێباوەڕانە لە ئێوە و غەیری ئێوەش، وە ھەرکەسیش خوا دوژمنی بێت بێگومان خەسارۆمەندی ئاشکرا ھەر ئەوە.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدۡ أَنزَلۡنَآ إِلَيۡكَ ءَايَٰتِۭ بَيِّنَٰتٖۖ وَمَا يَكۡفُرُ بِهَآ إِلَّا ٱلۡفَٰسِقُونَ
بێگومان ئەی پێغەمبەر نیشانە وبەڵگەی ڕوون وئاشکرامان دابەزاندووە بۆت کە بەڵگەن لەسەر ڕاستگۆی ئەوەی ھێناوتە لە پێغەمبەرایەتی و وەحی ونیگا، وە ھیچ کەسێک بێباوەڕ نابێت بەم بەڵگە ونیشانە ڕوون وئاشکرایانە کەسانێکی دەرچوو نەبێت لە دینی خوا.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
أَوَكُلَّمَا عَٰهَدُواْ عَهۡدٗا نَّبَذَهُۥ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۚ بَلۡ أَكۡثَرُهُمۡ لَا يُؤۡمِنُونَ
خراپی حاڵی جولەکەکان ئەوە بووە ھەرکاتێک پەیمان وبەڵێنێکیان لەسەر خۆیان دانابێت، لەنێوانیاندا باوەڕ وئیمان بە پێغەمبەرێتی موحەمەد (صلی اللە علیە وسلم) کە تەوراتەکەی خۆیان بەڵگەیە لەسەری، خێرا کۆمەڵێکیان ئەو پەیمان وبەڵێنەیان شکاندووە، بگرە زۆربەی ئەو جولەکانە باوەڕیان نیە بە حەقیقەتی ئەوەی خوای گەورە دایبەزاندووە، چونکە باوەڕ وەفا بە بەڵین و پیەمانەکان لەخۆ دەگرێت و داکۆکیان لەسەر دەکات.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَمَّا جَآءَهُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ عِندِ ٱللَّهِ مُصَدِّقٞ لِّمَا مَعَهُمۡ نَبَذَ فَرِيقٞ مِّنَ ٱلَّذِينَ أُوتُواْ ٱلۡكِتَٰبَ كِتَٰبَ ٱللَّهِ وَرَآءَ ظُهُورِهِمۡ كَأَنَّهُمۡ لَا يَعۡلَمُونَ
جا کاتێک موحەمەد (صلی اللە علیە وسلم) بە پێغەمبەرێتی لە لایەن خوای گەورەوە ڕەوانە کرا بۆلایان، کە ھاوتای ئەو سیفەتانە بوو لە تەوراتەکەی لای خۆیان ھەبوو کۆمەڵێکیان پشتیان کردە ئەوەی کە تەورات باسی کردبوو، وە خستیانە پشتی خۆیانەوە و تۆزێکیش دەبارز نەبوون وگوێیان پێ نەدا، ھەروەک ئەو کەسە نەزان و جاھیلانەی کە ھیچ سوودێک لە ھەق وھیدایەتی قورئان نابینن، و گوێی پێ نادەن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• المؤمن الحق يرجو ما عند الله من النعيم المقيم، ولهذا يفرح بلقاء الله ولا يخشى الموت.
باوەڕداری ڕاستەقینە ئومێدی ھەیە بەوەی خوای گەورە ئامادەی کردووە لە ناز ونیعمەت بۆ باوەڕداران، بۆیە دڵخۆشە بە گەیشتن بەخودا، وە لەمردنیش ناترسێت.
• حِرص اليهود على الحياة الدنيا حتى لو كانت حياة حقيرة مهينة غير كريمة.
• أنّ من عادى أولياء الله المقربين منه فقد عادى الله تعالى.
ھەرکەسێک دژایەتی دۆستە نزیکەکانی خوای گەورە بکات ئەوا بێگومان دژایەتی خوای گەورەی بەرزو باڵای کردووە.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߞߎߙߘߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫