ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߞߎ߲߬ߠߊ߬ߓߌߘߌ߲߬ߟߊ߲ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲

الغاشیة

ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:

التذكير بالآخرة وما فيها من الثواب والعقاب، والنظر في براهين قدرة الله.

بە بیردا هێنانەوەى قیامەت و ئەوەى تێیدایە لە پاداشت و سزا و تێڕوانین بۆ بەڵگەکانى توانا و دەسەڵاتی خواى گەورە.

---

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 1

هَلۡ أَتَىٰكَ حَدِيثُ ٱلۡغَٰشِيَةِ

-ئەی پێغەمبەر- ئایا دەنگ وباسی ڕۆژە داپۆشەرەکەت پێگەشتووە (ڕۆژی دوایی کە بەناڕەحەتیەکانی تەواوی خەڵکی وبەدیهێنراوەکان دادەپۆشێت لەو ڕۆژەدا)؟!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 2

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٍ خَٰشِعَةٌ

لەڕۆژی قیامەتدا خەڵکی بەدبەختن یان بەختەوەرن، بۆیە ڕووخساری بەدبەختەکان لەو ڕۆژەدا زەلیل وڕیسوا وشەرمەزارە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 3

عَامِلَةٞ نَّاصِبَةٞ

خاوەنی ئەو ڕووخسارانە، ھەوڵدەرێکی ڕەنجەڕۆن، کۆت وزنجیر کراوەتە گەردن وپێیەکانیان وپێی ڕادەکێشرێن.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 4

تَصۡلَىٰ نَارًا حَامِيَةٗ

خاوەنی ئەو ڕووخسارانە دەچنە ناو ئاگرێکی ھەرە گەرمەوە، ئاھو ناڵە ناڵیانه بەدەست گەرمیەکەیەوە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 5

تُسۡقَىٰ مِنۡ عَيۡنٍ ءَانِيَةٖ

وە لەسەرچاوەیەکی گەرم وکوڵ بەکوڵ ئاویان دەدرێتێ.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 6

لَّيۡسَ لَهُمۡ طَعَامٌ إِلَّا مِن ضَرِيعٖ

خۆراکیشیان تەنھا لە دڕکێکی تفت وتاڵی وشکە، کە خراپترین خواردن وبۆگەنترینیانە، پێی دەوترێت (شیبریق:الشِّبْرِق) ئەگەر وشک ببێتەوە ژەھراوی دەبێت.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 7

لَّا يُسۡمِنُ وَلَا يُغۡنِي مِن جُوعٖ

ئەویش نە گۆشتی پێدەگرن وقەڵەو ببن پێی ونە برسێتیشیان پێدەشکێت.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 8

وُجُوهٞ يَوۡمَئِذٖ نَّاعِمَةٞ

ڕووخساری بەختەوەرەکانیش لەو ڕۆژەدا ڕووخۆش وجوان وگەشاوەن، لەبەر ئەو ناز ونیعمەتە خۆشانەی پێیان دراوە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 9

لِّسَعۡيِهَا رَاضِيَةٞ

ڕازین لە کردەوەی چاک وکۆشش وماندووبونی دونیای خۆیان، چونکە بەچەند بەرامبەر پاداشتی گەورە دراونەتەوە لەلایەن پەروەردگاریانەوه.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 10

فِي جَنَّةٍ عَالِيَةٖ

لە ناو بەھەشتێکی بەرز وبڵند دان، بەرز وبڵند لەشوێن وپلەوپایەدا.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 11

لَّا تَسۡمَعُ فِيهَا لَٰغِيَةٗ

ھیچ قسە وگوفتارێکی ھیچ وپووچ وبەتاڵ وبێ مانای تێدا نابیستن، ئەوە سەرەڕای ئەوەی قسە وگوفتاری حەرامی ھەرگیز تێدا نابیسترێت.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 12

فِيهَا عَيۡنٞ جَارِيَةٞ

لەو بەھەشتەدا سەرچاوە وکانی لەبەر ڕۆشتوویان تێدایە، ھەرچۆنێکیان بوێت بەکاری دەھێنن.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 13

فِيهَا سُرُرٞ مَّرۡفُوعَةٞ

ھەروەھا سیسەم وقەنەفە وجێگای حەوانەوەی بەرزی تێدایە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 14

وَأَكۡوَابٞ مَّوۡضُوعَةٞ

وە کوپ وپەرداخی جوان وڕازاوەی ئامادەکراو بۆ خواردنەوەی تێدایە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 15

وَنَمَارِقُ مَصۡفُوفَةٞ

وە پاڵپشت وسەرینی جوانی ڕیزکراوی یەک لەدوای یەک.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 16

وَزَرَابِيُّ مَبۡثُوثَةٌ

وە قاڵی و فەرش و ڕاخەری جوان و ڕەنگا و ڕەنگی لێرە و لەوێ تیا ڕاخراوە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 17

أَفَلَا يَنظُرُونَ إِلَى ٱلۡإِبِلِ كَيۡفَ خُلِقَتۡ

ئەو بێباوەڕانە بۆ وورد نابنەوە لە ووشتر کە چۆن اللە -تەعاﻻ- بەدیھێناوە، وژێرباری کردووە بۆ ئادەمیزاد؟

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 18

وَإِلَى ٱلسَّمَآءِ كَيۡفَ رُفِعَتۡ

وە بۆ تەماشای ئاسمان ناكەن و وورد نابنەوە لێی چۆن بەرزی کردووەتەوە، تاوەکو وایلێھاتووە لەسەروویانەوە سەقفێکی پارێزراو بوونی ھەیە وناکەوێتە خوار بەسەریاندا، (وئەو ھەموو ئەستێرە جوانەی تیا نەخشێنراوە بەبێ بوونی پایەیەک -عامودێک- لەنێوان ئاسمان وزەویدا).

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 19

وَإِلَى ٱلۡجِبَالِ كَيۡفَ نُصِبَتۡ

وە بۆ وورد نابنەوە لە چیا وشاخ وکێوەکان کە چۆن داکوتراون ودامەزرێنراون لەسەر زەوی، تاوەکو نەجوڵێت وژیان لەخەڵکی تێک نەچێت؟!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 20

وَإِلَى ٱلۡأَرۡضِ كَيۡفَ سُطِحَتۡ

وە بۆ تەماشای دەشتەکانی زەوی ناکەن کە چۆن ڕاخراوە ولەبارکراوە بۆ کشتوکاڵ وژیان بەسەربردنی خەڵکی تیایدا؟!

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 21

فَذَكِّرۡ إِنَّمَآ أَنتَ مُذَكِّرٞ

-ئەی پێغەمبەر- تۆیش ئامۆژگاری ئەوانە بکە وبیانترسێنە لەسزای اللە -تەعاﻻ-، چونکە بەڕاستی تۆ تەنھا یادخەرەوەیت. ھیچ شتێکیت جگە لەیادخستنەوە لێ داوا ناکرێت، وە تەوفیق ویارمەتیدانیشیان بۆ باوەڕھێنان ئەوە تەنھا بەدەستی اللە -تەعاﻻ-یە.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 22

لَّسۡتَ عَلَيۡهِم بِمُصَيۡطِرٍ

تۆ دەسەڵاتت نیە بەسەریاندا تا بتوانیت بەزۆر باوەڕیان پێ بھێنیت.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• أهمية تطهير النفس من الخبائث الظاهرة والباطنة.

گرنگی پاککردنەوەی دڵ ودەروون لە پیسی وپۆخڵی دیار ونادیار.

• الاستدلال بالمخلوقات على وجود الخالق وعظمته.

بەڵگەھێنانەوە بە خوڵقێنراو وبەدیھێنراوەکان لەسەر بوونی پەروەردگار وگەورەیی ئەو زاتە پیرۆزە.

• مهمة الداعية الدعوة، لا حمل الناس على الهداية؛ لأن الهداية بيد الله.

ئەرکی بانگخواز بریتیە لە بانگەوازی کردنی خەڵکی بۆ باوەڕهێنان بەشێوازێکی جوان ودانایانە، نەک بەزۆر وناچاری خەڵکی ھیدایەت وەربگرێت وڕێنموونی بکرێت، چونکە ئەوە تەنھا بەدەستی اللە -تەعاﻻ-یە نەک ھیچ کەسێکی تر.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 23

إِلَّا مَن تَوَلَّىٰ وَكَفَرَ

بەڵام ئەو کەسەی کە پشت ھەڵدەکات وبێباوەڕ دەبێت بە اللە -تەعاﻻ- وپێغەمبەرەکەی.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 24

فَيُعَذِّبُهُ ٱللَّهُ ٱلۡعَذَابَ ٱلۡأَكۡبَرَ

ئەوە اللە -تەعاﻻ- لەڕۆژی قیامەتدا سزای دەدات بە سزایەکی زۆر گەورە، ودەیخاتە ناو ئاگرەوە بەھەمیشەیی.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 25

إِنَّ إِلَيۡنَآ إِيَابَهُمۡ

بێگومان ھەر بۆلای ئێمەیە گەڕانەوەیان لەپاش مردنیان (واتە پاش مردن زیندوو دەکرێنەوە ودەگەڕێنەوە بۆلای اللە -تەعاﻻ-).

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 26

ثُمَّ إِنَّ عَلَيۡنَا حِسَابَهُم

پاشان بەڕاستی ھەر لەسەر ئێمەشە لێپرسینەوەیان لەسەر کردەوەکانیان، نە تۆ ونە جگە تۆیش مافی لێپرسینەوەتان نیە لەگەڵ خەڵیکدا.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• فضل عشر ذي الحجة على أيام السنة.

فەزڵی دە ڕۆژی یەکەمی مانگی -ذي الحجة- بە سەر ڕۆژەکانی تری ساڵەوە.

• ثبوت المجيء لله تعالى يوم القيامة وفق ما يليق به؛ من غير تشبيه ولا تمثيل ولا تعطيل.

سەلماندن وجێگیر بوونی ھاتنی اللە -تەعاﻻ- لەڕۆژی قیامەتدا بەشێوەیەک شایستەی ئەو بێت، بەبێ ھیچ لێچواندن وبەبێ هیچ لێکدانەوە وبەبێ هیچ ھاوشێوە بوون وبەبێ هیچ لەکار خستنێک.

• المؤمن إذا ابتلي صبر وإن أعطي شكر.

کەسی باوەڕدار ئەگەر تووشی بەڵا وناخۆشیەک ھات ئارام دەەگرێت، وە ئەگەر ناز ونیعەتێکیشی پێدرا ئەوا شوکر وسوپاسی لەسەر دەکات.