ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
අෂ් ෂූරා
ߝߐߘߊ ߟߊߢߌߣߌ߲ ߘߏ߫:
بيان كمال تشريع الله، ووجوب متابعته، والتحذير من مخالفته.
حٰمٓ ۟ۚ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
عٓسٓقٓ ۟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَذٰلِكَ یُوْحِیْۤ اِلَیْكَ وَاِلَی الَّذِیْنَ مِنْ قَبْلِكَ ۙ— اللّٰهُ الْعَزِیْزُ الْحَكِیْمُ ۟
අහෝ මුහම්මද්! නුඹ වෙත එවන ලද මෙම දේව පණිවිඩය මෙන්ම නුඹට පෙර විසූ අල්ලාහ්ගේ නබිවරුන් හටත් එවනු ලැබීය. සැබැවින්ම අල්ලාහ් ඔහුගේ සතුරන්හට සමවිපාක ලබා දීමේ දී සර්වබලධාරීය. එමෙන්ම ඔහුගේ සැලසුමෙහි හා මැවීමෙහි ඔහු මහා ප්රඥාවන්තය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَهٗ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— وَهُوَ الْعَلِیُّ الْعَظِیْمُ ۟
මැවීමෙන්, පාලනයෙන් හා සැලසුම් කිරීමෙන් අහස්හි ඇති දෑ හා මහපොළෝවේ ඇති දෑ අල්ලාහ්ට පමණක් සතුය. ඔහුගේ ස්වභාවෙයන් ද, ඔහුගේ බලයෙන් ද, ඔහුගේ ආධිපත්යයෙන් ද ඔහු අති උත්තරීතරය. ඔහුගේ පැවැත්මෙන් අති මහත්ය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَكَادُ السَّمٰوٰتُ یَتَفَطَّرْنَ مِنْ فَوْقِهِنَّ وَالْمَلٰٓىِٕكَةُ یُسَبِّحُوْنَ بِحَمْدِ رَبِّهِمْ وَیَسْتَغْفِرُوْنَ لِمَنْ فِی الْاَرْضِ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ اللّٰهَ هُوَ الْغَفُوْرُ الرَّحِیْمُ ۟
ශුද්ධවන්තයාණන්ගේ බලමහිමය හේතුවෙන්, අහස් ඒවා විශාලත්වයෙන් හා උසින් පිහිටා තිබීමත් සමග පොළෝවාසීන්ට ඉහළින් පැළෙන්නට බලති. මලක්වරුන් ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිව පිවිතුරු කරති. යටත් වීමෙන් හා ගෞරව කිරීමෙන් ඔහුට ප්රශංසා කරමින් ඔහුට ගරුබුහුමන් දක්වති. මහපොළොවේ සිටින්නන් වෙනුවෙන් අල්ලාහ්ගෙන් සමාව ඉල්ලා සිටිති. දැනගනු! සැබැවින්ම අල්ලාහ් තම ගැත්තන් අතරින්, සමාව ඇයැද ඔහු වෙත හැරෙන්නන්හට අති ක්ෂමාශීලීය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اَوْلِیَآءَ اللّٰهُ حَفِیْظٌ عَلَیْهِمْ ۖؗ— وَمَاۤ اَنْتَ عَلَیْهِمْ بِوَكِیْلٍ ۟
අල්ලාහ් හැර දමා පිළිම තෝරා ගනිමින්, ඔහු හැර ඔවුන්ගේ භාරකාරත්වය දරන්නටත්, නැමදීමටත් ඒවා පත් කරගත් අය වනාහි, අල්ලාහ් ඔවුන් ගැන බලාපොරොත්තුවෙන් සිටියි. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් ඔහු සටහන් කර, ඒ අනුව ඔහු ඔවුනට ප්රතිවිපාක පිරිනමයි. අහෝ ධර්ම දූතය! ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සටහන් කරන්නෙකු ලෙස නුඹ නැත. එහෙයින් ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් ගැන නුඹ විමසා නො සිටිනු. සැබැවින්ම, නුඹ දන්වා සිටින ඇරයුම් කරවෙකු පමණි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَكَذٰلِكَ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ قُرْاٰنًا عَرَبِیًّا لِّتُنْذِرَ اُمَّ الْقُرٰی وَمَنْ حَوْلَهَا وَتُنْذِرَ یَوْمَ الْجَمْعِ لَا رَیْبَ فِیْهِ ؕ— فَرِیْقٌ فِی الْجَنَّةِ وَفَرِیْقٌ فِی السَّعِیْرِ ۟
අහෝ දූතය! නුඹට පෙර විසූ නබිවරුන්හට අපි දේව පණිවිඩ එව්වාක් මෙන්ම මක්කා වාසීන්ටත් ඒ අවට වෙසෙන ගැමි අරාබිවරුන්ටත්, පසු ව මුලු මිනිස් සංහතියටත් අවවාද කරනු පිණිසත් විනිශ්චය හා ප්රතිඵල සඳහා එකම උස් ස්ථානයක් මුල සිට අග දක්වා වූ සියලු දනන් අල්ලාහ් එක්රැස් කරන දිනය පිළිබඳ නුඹ ජනයින්ට බිය ගැන්වීම පිණිසත් අපි නුඹ වෙත අරාබි බසින් වූ කුර්ආනය පහළ කර ඇත්තෙමු. එම දිනය සිදුවීමෙහි කිසිදු සැකයක් නැත. එහිදී ජනයා කණ්ඩායම් දෙකකට බෙදී යයි. පිරිසක් ස්වර්ගයේ සිටිති. ඔවුහු දෙවියන් විශ්වාස කළවුන්ය. තවත් පිරිසක් නිරා ගින්නේ සිටිති ඔවුන් දෙවියන් ප්රතික්ෂේප කළවුන්ය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوْ شَآءَ اللّٰهُ لَجَعَلَهُمْ اُمَّةً وَّاحِدَةً وَّلٰكِنْ یُّدْخِلُ مَنْ یَّشَآءُ فِیْ رَحْمَتِهٖ ؕ— وَالظّٰلِمُوْنَ مَا لَهُمْ مِّنْ وَّلِیٍّ وَّلَا نَصِیْرٍ ۟
ඔවුන් සියලු දෙනාම ඉස්ලාම් දහම මත පදනම් කොට එකම සමූහයක් බවට පත් කරන්නට අල්ලාහ් අභිමත කළේ නම් ඔවුන් එකම සමූහයක් බවට පත් කොට ඔවුන් සියලු දෙනා ස්වර්ගයට ඇතුළත් කරන්නට තිබුණි. නමුත් ඔහු අභිමත කරන අය පමණක් ඉස්ලාමය තුළ ප්රවේශ කොට ස්වර්ගයට ඇතුළත් කිරීම සඳහා ඔහුගේ ප්රඥාව තීන්දු විය. දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් හේතුවෙන් තමන්ටම අපරාධ කරගත් අය වනාහි, ඔවුන්ගේ භාරකාරත්වය දරන්නට කිසිදු භාරකරුවෙකු හෝ උදව්කරුවෙකු හෝ ඔවුනට නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمِ اتَّخَذُوْا مِنْ دُوْنِهٖۤ اَوْلِیَآءَ ۚ— فَاللّٰهُ هُوَ الْوَلِیُّ وَهُوَ یُحْیِ الْمَوْتٰی ؗ— وَهُوَ عَلٰی كُلِّ شَیْءٍ قَدِیْرٌ ۟۠
නමුත් දේව ආදේශකයින් තමන්ගේ භාරකාරත්වය දැරීම සඳහා අල්ලාහ් හැර වෙනත් භාරකරුවන් පත් කර ගත්තෝය. සැබෑ භාරකරු අල්ලාහ්ය. ඔහු හැර වෙනත් කිසිවෙකු සෙත සලසන්නේ නැත. හානි පමුණුවන්නේ ද නැත. ඔහු විනිශ්චය හා ප්රතිඵල සඳහා ඔවුන් යළි අවදි කිරීම සඳහා මියගියවුනට යළි ප්රාණය ලබා දෙන්නාය. කිසිවක් විසින් ශුද්ධවන්තයාණන්ව පරාජය කළ නොහැක.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا اخْتَلَفْتُمْ فِیْهِ مِنْ شَیْءٍ فَحُكْمُهٗۤ اِلَی اللّٰهِ ؕ— ذٰلِكُمُ اللّٰهُ رَبِّیْ عَلَیْهِ تَوَكَّلْتُ ۖۗ— وَاِلَیْهِ اُنِیْبُ ۟
අහෝ ජනයිනි! නුඹලාගේ දහමෙහි යම් මූලිකාංගයක හෝ එහි අනු අංගයක නුඹලා මතභේද ඇති කරගත්තෙහු නම්, එහි තීන්දුව අල්ලාහ් වෙතම විය යුතුය. එවිට එය ඔහුගේ පුස්තකය හා ඔහුගේ දූතයාණන්ගේ පිළිවෙත වෙත යොමු කරනු ලැබේ. මෙම ගුණාංගවලින් වර්ණනා කරනු ලැබූ ඔහුය මාගේ පරමාධිපති. මාගේ සියලු කටයුතුවලදී මම ඔහු මත පමණක් ස්ථීර ව රැඳෙමි. පාපක්ෂමාවෙහි නිරත වී ඔහු වෙත යොමු වෙමි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• القرآن والسُنَّة مرجعان للمؤمنين في شؤونهم كلها، وبخاصة عند الاختلاف.
•අල් කුර්ආනය හා සුන්නාව හෙවත් නබි පිළිවෙත දේවත්වය විශ්වාස කරන්නන්ගේ සියලුම කටයුතු වලදී, විශේෂයෙන් මතභේද ඇති වූ අවස්ථාවකදී ඔවුන් යොමු කරනු ලබන මූලාශ්ර දෙකකි.
• الاقتصار على إنذار أهل مكة ومن حولها؛ لأنهم مقصودون بالرد عليهم لإنكارهم رسالته صلى الله عليه وسلم وهو رسول للناس كافة كما قال تعالى: ﴿وَمَآ أَرسَلنُّكَ إلَّا كافةً لِّلنَّاس...﴾، (سبأ: 28).
•‘අපි නුඹව මුලු මිනිස් සංහතියට ධර්ම දූතයෙකු ලෙස මිස එවා නැත්තෙමු’ යැයි අල්ලාහ් පවසා සිටින පරිදි ඔහු මුලු මිනිස් සංහතියට ධර්ම දූතයකුව සිටියදී මක්කාවාසීන් හා ඒ අවට සිටින්නන්හට අවවාද කිරීම සීමා කර ඇත. ඊට හේතු ව සැබැවින්ම ඔවුන් ධර්ම දූතයාණන් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ දූත පණිවිඩය හෙළා දුටුවෝය. එහෙයින් ප්රතිචාර දැක්වීම සඳහා ඉලක්කකර ගත් පිරිස ඔවුන් ය.
فَاطِرُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— جَعَلَ لَكُمْ مِّنْ اَنْفُسِكُمْ اَزْوَاجًا وَّمِنَ الْاَنْعَامِ اَزْوَاجًا ۚ— یَذْرَؤُكُمْ فِیْهِ ؕ— لَیْسَ كَمِثْلِهٖ شَیْءٌ ۚ— وَهُوَ السَّمِیْعُ الْبَصِیْرُ ۟
කිසිදු පූර්වාදර්ශයකින් තොර ව අහස්හි හා මහපොළොවෙහි මැවුම්කරු අල්ලාහ්ය. නුඹලාගේ ආයුකාලය අධික කරනු පිණිස නුඹලා තුළින්ම නුඹලාගේ යුගලයන් ඔහු නුඹලාට මැව්වේය. එමෙන්ම නුඹලා වෙනුවෙන් ඔටුවන්, ගවයින් හා එළුවන් අතරින් ද යුගලයන් ඔහු මැව්වේය. නුඹලාගේ යුගලයන් අතර විවාහ වීම සඳහා කලත්රයන් මැව්වේය. නුඹලාගේ ගොවිපළ සතුන් අතරින් උන්ගේ මාංශ හා කිරි නුඹලා පරිභෝජනය කිරීම සඳහා නුඹලාට එමගින් ජීවනාධාර පිරිනැමුවේය. ඔහුගේ මැවීම් අතරින් ඔහුට සමාන කිසිවෙකු නැත. ඔහුගේ ගැත්තන්ගේ ප්රකාශවලට ඔහු සවන් දෙන්නාය. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් පිළිබඳ අධීක්ෂණය කරන්නාය. ඉන් කිසිවක් ඔහුට මඟ හැරෙන්නේ නැත. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සඳහා ඔහු ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත. එය යහපත් වී නම් යහපතකි. එය අයහපත් වී නම් අයපහතකි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لَهٗ مَقَالِیْدُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ۚ— یَبْسُطُ الرِّزْقَ لِمَنْ یَّشَآءُ وَیَقْدِرُ ؕ— اِنَّهٗ بِكُلِّ شَیْءٍ عَلِیْمٌ ۟
අහස්හි හා මහපොළොවේ භාණ්ඩාගාරවල යතුරු ඔහුට පමණක් සතුය. ඔහු අභිමත කරන ඔහුගේ ගැත්තන්හට පෝෂණ සම්පත් විස්තීරණ කරන්නේය. කෘතගුණ වීම හෝ ගුණමකු වීම ඔහු සතු තේරීමක් නොවේද?. එලෙස ඔහු අභිමත කරන අයට එය සීමා කරයි. අල්ලාහ්ගේ නියමය මත ඉවසීම හෝ කෝප වීම පරීක්ෂණයක් නොවේ ද?. සැබැවින්ම ඔහු සෑම දෙයක් පිළිබඳවම සර්වඥානීය. තම ගැත්තන් හට යහපත ඇති දෑ කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
شَرَعَ لَكُمْ مِّنَ الدِّیْنِ مَا وَصّٰی بِهٖ نُوْحًا وَّالَّذِیْۤ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ وَمَا وَصَّیْنَا بِهٖۤ اِبْرٰهِیْمَ وَمُوْسٰی وَعِیْسٰۤی اَنْ اَقِیْمُوا الدِّیْنَ وَلَا تَتَفَرَّقُوْا فِیْهِ ؕ— كَبُرَ عَلَی الْمُشْرِكِیْنَ مَا تَدْعُوْهُمْ اِلَیْهِ ؕ— اَللّٰهُ یَجْتَبِیْۤ اِلَیْهِ مَنْ یَّشَآءُ وَیَهْدِیْۤ اِلَیْهِ مَنْ یُّنِیْبُ ۟ؕ
නූහ්(නබි)ට දහම ප්රචාරය කරන මෙන් ද ඒ අනුව කටයුතු කරන මෙන් ද අපි නියෝග කළා සේම නුඹලාටත් දහම සම්බන්ධයෙන් කටයුතු කරන මෙන් ආගමානුගත කර ඇත. අහෝ දූතය! අපි නුඹ වෙත දන්වා සිටි දෑ වනාහි, ප්රචාරය කරන මෙන් හා ඒ අනුව කටයුතු කරන මෙන් ඉබ්රාහීම්, මූසා හා ඊසාට නියෝග කළ දෑම නුඹලාටත් ආගමානුගත කර ඇත. සාරංශයක් වශයෙන්: දහම ස්ථාපිත කිරීම හා එහි ගැටුම් අතහැර දැමීමය. අල්ලාගේ ඒකීයත්වය වෙත දේව ආදේශකයින්හට නුඹලා කළ ඇරයුමත් ඔහු හැර නමදින වෙනත් දෑ අතැහැර දැමීමත් ඔවුනට බැරෑරුම් විය. අල්ලාහ් තම ගැත්තන් අතරින් ඔහු අභිමත කරන අය තෝරා, ඔහුට නැමදුම් කිරීමටත්, අවනත වීමටත් ඔහු ආශිර්වාද කරයි. එමෙන්ම ඔවුන් අතරින් පාපයන් සඳහා පාපක්ෂමාව පතා ඔහු වෙත යොමු වන අයට ඔහු වෙත මග පෙන්වයි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا تَفَرَّقُوْۤا اِلَّا مِنْ بَعْدِ مَا جَآءَهُمُ الْعِلْمُ بَغْیًا بَیْنَهُمْ ؕ— وَلَوْلَا كَلِمَةٌ سَبَقَتْ مِنْ رَّبِّكَ اِلٰۤی اَجَلٍ مُّسَمًّی لَّقُضِیَ بَیْنَهُمْ ؕ— وَاِنَّ الَّذِیْنَ اُوْرِثُوا الْكِتٰبَ مِنْ بَعْدِهِمْ لَفِیْ شَكٍّ مِّنْهُ مُرِیْبٍ ۟
දේව ප්රතික්ෂේපකයින් හා දේව ආදේශකයින්, ඔවුන් වෙත මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ පැමිණීම ගැන සාධක ඉදිරිපත් කිරීමෙන් පසු ව මිස ඔවුහු වෙන්ව නොගියෝය. ඔවුන්ගේ වෙන්වීම ක්රෝධය හා ඊර්ෂ්යාව හේතු කර ගත්තක් විය. අල්ලාහ්ගේ දැනුමෙහි නියමිත කාලයක් දක්වා -එනම් ඔවුන් අතර තීන්දු දීම සඳහා වූ මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය දක්වා- දඬුවම ඔවුන්ගෙන් ප්රමාද කරන බවට අල්ලාහ්ගේ දැනුමෙහි පෙර නියමයක් නොවී නම්, ඔවුන් අල්ලාහ්ව ප්රතික්ෂේප කළ හේතුවෙන් හා ඔහුගේ ධර්ම දූතවරුන් බොරු කර සිටි හේතුවෙන් දඬුවම ඔවුනට ඉක්මන් වන්නට තිබුණි. ඔවුන්ගේ මුතුන්මිත්තන්ගෙන් පසුව හා මෙම ආදේශකයින්ගෙන් පසුව සැබැවින්ම තව්රාතය උරුම වූ යුදෙව්වන් ද ඉන්ජීලය උරුම වූ කිතුනුවන් ද මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා ගෙන ආ අල් කුර්ආනය ගැන සැකයෙහි පසුවෙති.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَلِذٰلِكَ فَادْعُ ۚ— وَاسْتَقِمْ كَمَاۤ اُمِرْتَ ۚ— وَلَا تَتَّبِعْ اَهْوَآءَهُمْ ۚ— وَقُلْ اٰمَنْتُ بِمَاۤ اَنْزَلَ اللّٰهُ مِنْ كِتٰبٍ ۚ— وَاُمِرْتُ لِاَعْدِلَ بَیْنَكُمْ ؕ— اَللّٰهُ رَبُّنَا وَرَبُّكُمْ ؕ— لَنَاۤ اَعْمَالُنَا وَلَكُمْ اَعْمَالُكُمْ ؕ— لَا حُجَّةَ بَیْنَنَا وَبَیْنَكُمْ ؕ— اَللّٰهُ یَجْمَعُ بَیْنَنَا ۚ— وَاِلَیْهِ الْمَصِیْرُ ۟ؕ
මෙම ඍජු දහම වෙතට නුඹ ජනයා ඇරයුම් කරනු. අල්ලාහ් නුඹට නියෝග කළ දෑට අනුකූලව එහි ස්ථාවර ව සිටිනු. ඔවුන්ගේ ව්යාජ ආශාවන් අනුගමනය නොකරනු. ඔවුන් සමග තර්ක කරන විට, ‘මම අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් වෙත පහළ කළ දේව ග්රන්ථය පිළිබඳ විශ්වාස කරමි. නුඹලා අතර සාධාරණ ලෙස තීන්දු දෙන මෙන් අල්ලාහ් මට නියෝග කර ඇත. මා නමදින අල්ලාහ්, අපගේ පරමාධිපතිය. නුඹලා සියලු දෙනාගේ ද පරමාධිපතිය. අපගේ ක්රියාවන් යහපත් වුවද අයහපත් වුවද එවා අප වෙනුවෙනි. නුඹලාගේ ක්රියාවන් යහපත් වුව ද අයහපත් වුවද ඒවා නුඹලා වෙනුවෙනි. තර්කය පැහැදිලි වූවායින් පසු හා සාධක පෑදුනු පසු අප අතර හා නුඹලා අතර කිසිදු විවාධයක් නැත. අල්ලාහ් අප සියලු දෙනා එක්රැස් කරයි. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ නැවත හැරී යන ස්ථානය අත්තේ ඔහු වෙතය. අප අතරින් සෑම කෙනෙකුටම ඔහු සුදුසු ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත. එවිට බොරුකාරයාගෙන් සත්යවාදියා ද ව්යාජයෙන් සත්යය ද පැහැදිලිවනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• أهمية وحدة الكلمة، وخطر الاختلاف فيها.
• من مقومات نجاح الدعوة إلى الله: صحة المبدأ، والاستقامة عليه، والبعد عن اتباع الأهواء، والعدل، والتركيز على المشترك، وترك الجدال العقيم، والتذكير بالمصير المشترك.
•මූලධර්මයේ නිවැරදිභාවය, ඒ මත ස්ථාවරව සිටීම, මනෝ ආශාවන් අනුගමනය කිරීමෙන් දුරස්වීම, සාධාරණත්වය, පොදු දේ කෙරෙහි අවධානය යොමු කිරීම, පුහු තර්ක අතහැර දැමීම, පොදු ඉරණම ගැන මෙනෙහි කිරීම යනාදිය අල්ලාහ් වෙත ඇරයුම් කිරීමේ දී සාර්ථකත්වයට අත්යාවශ්ය කරුණු අතරින් කිහිපයකි.
وَالَّذِیْنَ یُحَآجُّوْنَ فِی اللّٰهِ مِنْ بَعْدِ مَا اسْتُجِیْبَ لَهٗ حُجَّتُهُمْ دَاحِضَةٌ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَعَلَیْهِمْ غَضَبٌ وَّلَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ۟
මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාහට පහළ කරනු ලැබූ මෙම දහම ජනයා පිළිගත් පසුව එහි ව්යාජ සාධක ගෙන තර්ක කරන්නන් වනාහි, ඔවුන්ගේ තර්කය ඔවුන්ගේ පරමාධිපති අබියස හා දේව විශ්වාසීන් අබියස ද ඉවත් වන්නකි. වැටෙන්නකි. එයට කිසිදු බලපෑමක් නැත. ඔවුන් සත්ය ප්රතික්ෂේප කළ හේතුවෙන් හා එය පිටුදැකීම හේතුවෙන් ඔවුන් මත අල්ලාහ්ගෙන් වූ කෝපය ඇති විය. මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන්ව බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින දැඩි දඬුවමක් ඔවුනට ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَللّٰهُ الَّذِیْۤ اَنْزَلَ الْكِتٰبَ بِالْحَقِّ وَالْمِیْزَانَ ؕ— وَمَا یُدْرِیْكَ لَعَلَّ السَّاعَةَ قَرِیْبٌ ۟
කිසිදු සැකයක් නැති සත්යයෙන් යුත් අල් කුර්ආනය පහළ කළේ අල්ලාහ්ය. ජනයා අතර සාධාරණනීය ලෙස තීන්දු ලබා දෙනු පිණිස ඔහු යුක්ති ධර්මය පහළ කළේය. මොවුන් සමීපයෙන් ඇති දෑ බොරු කර සිටින, සෑම දෙයක්ම ඉතා සමීපයෙන් පැමිණෙන්නට නියමිත අවසන් හෝරාව, එය සිදු වන්නේමය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یَسْتَعْجِلُ بِهَا الَّذِیْنَ لَا یُؤْمِنُوْنَ بِهَا ۚ— وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا مُشْفِقُوْنَ مِنْهَا ۙ— وَیَعْلَمُوْنَ اَنَّهَا الْحَقُّ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ الَّذِیْنَ یُمَارُوْنَ فِی السَّاعَةِ لَفِیْ ضَلٰلٍۢ بَعِیْدٍ ۟
ඒ ගැන විශ්වාස නොකරන්නන් ද එය ඉක්මන් කරන මෙන් පතති. ඊට හේතුව සැබැවින්ම ඔවුන් විනිශ්චය ගැන හෝ ප්රතිඵල ගැන හෝ දඬුවම ගැන හෝ විශ්වාස නොකරන බැවිණි. අල්ලාහ් විශ්වාස කළවුන් වනාහි, ඒ ගැන බියෙන් පසුවන්නෝ වෙති. එය ඔවුන් යොමුවන ස්ථානය ගැන බිය හේතුවෙනි. සැබැවින්ම එය කිසිදු සැකයක් නැති සත්යයක්ම බව තරයේම වටහාගෙන සිටිති. දැනගන්න! අවසන් හෝරාව පිළිබඳ වාද කොට එහි තර්ක කොට එය ඇතිවීම ගැන සැක කරන්නන් සත්යයෙන් දුරස් වූ මුළාවෙහි සිටිති.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَللّٰهُ لَطِیْفٌ بِعِبَادِهٖ یَرْزُقُ مَنْ یَّشَآءُ ۚ— وَهُوَ الْقَوِیُّ الْعَزِیْزُ ۟۠
අල්ලාහ් ඔහුගේ ගැත්තන් කෙරෙහි කාරුණිකභාවයෙන් යුක්තය. ඔහු අභිමත කරන අයට පෝෂණ සම්පත් පිරිනමා එම සම්පත් විස්තීරණ කරයි. එමෙන්ම ඔහුගේ ප්රඥාව හා ඔහුගේ කාරුණිකභාවය පදනම් කර ගනිමින් ඔහු අභිමත කරන අයට සීමා කරයි. ඔහු කිසිවකු විසින් අබිබවා යා නොහැකි බලවතාය. ඔහු සතුරන්හට සමප්රතිචාර දක්වන සර්වබලධාරීය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
مَنْ كَانَ یُرِیْدُ حَرْثَ الْاٰخِرَةِ نَزِدْ لَهٗ فِیْ حَرْثِهٖ ۚ— وَمَنْ كَانَ یُرِیْدُ حَرْثَ الدُّنْیَا نُؤْتِهٖ مِنْهَا ۙ— وَمَا لَهٗ فِی الْاٰخِرَةِ مِنْ نَّصِیْبٍ ۟
කවරකු මතුලොව තිළිණ අපේක්ෂාවෙන් ඒ වෙනුවෙන් කටයුතු කරන්නේ ද ඔහුගේ තිළිණ ඔහුට ගුණ කර දෙන්නෙමු. යහපත් තිළිණ එය හා සමාන දහයකින් ද එය හත්සීය ගුණය දක්වා ද එය ද අධික ලෙස ද ගුණකරමින් දෙන්නෙමු. තවද කවරෙකු මෙලොව අපේක්ෂාවෙන් කටයුතු කරන්නේ ද ඔහුට නියම කරන ලද කොටස පමණක් අපි එහි ඔහුට පිරිනැමුවෙමු. නමුත් ඔහු එම ක්රියාවන් සඳහා යහපත මෙලොවෙහි ඇති බැවින් කිසිදු කොටසක් මතුලොවෙහි ඔහුට හිමි නොවනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ لَهُمْ شُرَكٰٓؤُا شَرَعُوْا لَهُمْ مِّنَ الدِّیْنِ مَا لَمْ یَاْذَنْ بِهِ اللّٰهُ ؕ— وَلَوْلَا كَلِمَةُ الْفَصْلِ لَقُضِیَ بَیْنَهُمْ ؕ— وَاِنَّ الظّٰلِمِیْنَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
එසේ නැතහොත්, අල්ලාහ්ගේ දහමෙහි ඔහු අනුමැතිය නොදුන්නා වූ, ඔහුට ආදේශ තැබීම, අනුමත දෑ තහනම් කිරීම හා තහනම් දෑ අනුමත කිරීම යනාදී කරුණු ඔහුගෙන් තොරව ආගමානුගත කළ වෙනත් දෙවිවරුන් එම ආදේශ තබන්නන්හට සිටිත් ද? මතගැටුම් ඇති කරන්නන් අතර වෙන් කිරීම සඳහා නියමිත කාලයක් හා ඒ වෙත ඔවුන් ප්රමාද කිරීමක් අල්ලාහ් නියම නොකළේ නම් සැබැවින්ම ඔවුන් අතර වෙන් කරන්නට තිබුණි. සැබැවින්ම අල්ලාහ්ට ආදේශ තබමින් පාපකම් සිදු කරමින් ඔවුන්ටම අපරාධකරගත් අය වනාහි, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන්ව අපේක්ෂා කරන වේදනීය දඬුවමක් ඔවුනට ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
تَرَی الظّٰلِمِیْنَ مُشْفِقِیْنَ مِمَّا كَسَبُوْا وَهُوَ وَاقِعٌ بِهِمْ ؕ— وَالَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ فِیْ رَوْضٰتِ الْجَنّٰتِ ۚ— لَهُمْ مَّا یَشَآءُوْنَ عِنْدَ رَبِّهِمْ ؕ— ذٰلِكَ هُوَ الْفَضْلُ الْكَبِیْرُ ۟
අහෝ දූතය! දේව ආදේශය හා පාපකම් හේතුවෙන් තමන්ටම අපරාධ කරගත්තවුන් වනාහි, ඔවුන් උපයා ගත් දෑහි දඬුවමට බියෙන් පසුවනු නුඹ දකිනු ඇත. එම දඬුවම කිසිදු සැකයකින් තොර ව ඔවුනට සිදු වන්නේමය. පාපක්ෂමාවෙන් තොර ව බියවීම පමණක් ඔවුනට ප්රයෝජනවත් වන්නේ නැත. අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් විශ්වාස කොට ඔවුනට වඩා වෙනස් දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළවුන් වනාහි, ඔවුහු සැපපහසුකම් විඳින ස්වර්ග උයන්වල සිටිති. ඔවුන්ගේ පරමාධිපති අබියස ඇති කිසිදිනෙක කප්පාදු නොවන විවිධ සැප පහසුකම් අතරින් ඔවුන් කැමති දෑ ඔවුනට ඇත. කිසිදු මහිමයක් කිට්ටු කළ නොහැකි අතිමයත් භාග්යයකි එය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• خوف المؤمن من أهوال يوم القيامة يعين على الاستعداد لها.
•මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ පවතින අර්බුධ ගැන දේව විශ්වාසියා බියවීම, ඒ සඳහා සූදානම් වීමට ඔහුට සහාය වනු ඇත.
ذٰلِكَ الَّذِیْ یُبَشِّرُ اللّٰهُ عِبَادَهُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ ؕ— قُلْ لَّاۤ اَسْـَٔلُكُمْ عَلَیْهِ اَجْرًا اِلَّا الْمَوَدَّةَ فِی الْقُرْبٰی ؕ— وَمَنْ یَّقْتَرِفْ حَسَنَةً نَّزِدْ لَهٗ فِیْهَا حُسْنًا ؕ— اِنَّ اللّٰهَ غَفُوْرٌ شَكُوْرٌ ۟
එම ශුභාරංචිය අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් විශ්වාස කොට දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළවුනට ඔහුගේ දූතයාණන්ගේ දෑතින් අල්ලාහ් දන්වා සිටි මහඟු ශුභාරංචියයි. අහෝ දූතය! නුඹ මෙසේ පවසනු. "සත්යය දන්වා සිටීම වෙනුවෙන් එහි ඵලය නුඹලා වෙත නැවත ලබා දෙන ආකාරයේ තිළිණයක් මිස වෙනත් කිසිදු තිළිණයක් මම නො පතමි. එනම් නුඹලා අතර මා සමීපතයකු වීම සඳහා නුඹලා මට ආදරය කිරීමය. කවරෙකු යහපතක් උපයන්නේ ද, එහි ප්රතිඵල ඔහුට අපි ගුණ කර දෙන්නෙමු. එනම් යහපතක් සඳහා ඒ හා සමාන දස ගුණයකි. ඔහුගේ ගැත්තන් අතරින් කවරෙකු පව් සමාව අයැද ඔහු වෙත යොමුවන්නේ ද ඔවුන්ගේ පාපකම් සඳහා සැබැවින්ම ඔහු අතිශය සමාව දානය කරන්නාය. ඔහුගේ තෘප්තිය බලාපොරොත්තුවෙන් ඔවුන් සිදු කරන ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් සඳහා ඔහු කෘතගුණ සලකන්නාය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَمْ یَقُوْلُوْنَ افْتَرٰی عَلَی اللّٰهِ كَذِبًا ۚ— فَاِنْ یَّشَاِ اللّٰهُ یَخْتِمْ عَلٰی قَلْبِكَ ؕ— وَیَمْحُ اللّٰهُ الْبَاطِلَ وَیُحِقُّ الْحَقَّ بِكَلِمٰتِهٖ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌۢ بِذَاتِ الصُّدُوْرِ ۟
සැබැවින්ම මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා මෙම කුර්ආනය ගොතා, ඔහුගේ පරමාධිපතිට ආරෝපණය කර ඇති බව පැවසීම දේව ආදේශකයින්ගේ විශ්වාසයයි. ඔවුනට ප්රතිචාර වශයෙන් අල්ලාහ්,‘සැබැවින්ම නුඹ බොරුවක් ගොතා, නුඹ වෙනුවෙන් කතා කර ඇත්නම්, නුඹේ හදවත මත මම මුද්රා තබමි. ගොතන ලද අසත්යය මකා දමමි. සත්ය ඉතිරි කරමි' යැයි අල්ලාහ් පවසයි. එම කරුණ එසේ නොවී නම් සැබැවින්ම නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාගේ සත්යතාව එය පෙන්වා දෙනු ඇත. එනම් සැබැවින්ම එය ඔහුගේ පරමාධිපති විසින් ඔහු වෙත එවන ලද දේව පණිවිඩයක් යන වගය. සැබැවින්ම ඔහුගේ ගැත්තන්ගේ හදවත් තුළ ඇති දෑ පිළිබඳ ඔහු දනී. ඔහුට ඉන් කිසිවක් සැඟවෙන්නේ නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ الَّذِیْ یَقْبَلُ التَّوْبَةَ عَنْ عِبَادِهٖ وَیَعْفُوْا عَنِ السَّیِّاٰتِ وَیَعْلَمُ مَا تَفْعَلُوْنَ ۟ۙ
ඔහු වනාහි, ඔහුගේ ගැත්තන් ඔවුන්ගේ දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් සඳහා ඔහුගෙන් පාපක්ෂමා අයැද සිටින විට එම පාපක්ෂමාව පිළිගන්නා සුවිශුද්ධයාණන්ය. ඔවුන් සිදු කරන පාපකම් ඔහු නොසලකා හරිනු ඇත. නුඹලා කවර කරුණක් සිදු කළ ද ඒ ගැන අල්ලාහ් දනී. ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් අතරින් කිසිවක් ඔහුට සැඟවෙන්නේ නැත. ඒ සඳහා ඔහු නුඹලාට ප්රතිඵල පිරිනමනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَیَسْتَجِیْبُ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَمِلُوا الصّٰلِحٰتِ وَیَزِیْدُهُمْ مِّنْ فَضْلِهٖ ؕ— وَالْكٰفِرُوْنَ لَهُمْ عَذَابٌ شَدِیْدٌ ۟
අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන්ව විශ්වාස කොට දැහැමි ක්රියාවන් සිදු කළවුන්ගේ ප්රාර්ථනාවන්ට ඔහු පිළිතුරු සපයයි. ඔවුහු ඔහුගෙන් නොපැතූ දෑ ද ඔහුගේ භාග්යයෙන් ඔහු ඔවුනට අධික කර දෙයි. අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන්ව ප්රතික්ෂේප කරන්නන් වනාහි, මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ ඔවුන්ව බලාපොරොත්තුවෙන් සිටින බලවත් දඬුවමක් ඔවුන් සතු වනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَوْ بَسَطَ اللّٰهُ الرِّزْقَ لِعِبَادِهٖ لَبَغَوْا فِی الْاَرْضِ وَلٰكِنْ یُّنَزِّلُ بِقَدَرٍ مَّا یَشَآءُ ؕ— اِنَّهٗ بِعِبَادِهٖ خَبِیْرٌ بَصِیْرٌ ۟
අල්ලාහ් තම පෝෂණ සම්පත් තමන්ගේ සියලු ගැත්තන් හට පුළුල්ව ප්රදානය කළේ නම්, ඔවුහු අපරාධ කරමින් මහපොළොවේ සීමාව ඉක්මවා කටයුතු කරනු ඇත. නමුත් ශුද්ධවන්තයාණන් පුළුල් වශයෙන් ද, සීමා කරමින් ද, ඔහු අභිමත කරන ප්රමාණ කොට පෝෂණ සම්පත් පහළ කරනු ඇත. සැබැවින්ම ඔහු ඔහුගේ ගැත්තන්ගේ තත්ත්වයන් ගැන තොරතුරු මැනවින් දන්නාය. එය අධීකෂණය කරමින් සිටින්නාය. එහෙයින් යම් ප්රඥාවක් වෙනුවෙන් ඔහු පිරිනමයි. එමෙන්ම යම් ප්රඥාවක් වෙනුවෙන් ඔහු එය වළක්වාලයි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُوَ الَّذِیْ یُنَزِّلُ الْغَیْثَ مِنْ بَعْدِ مَا قَنَطُوْا وَیَنْشُرُ رَحْمَتَهٗ ؕ— وَهُوَ الْوَلِیُّ الْحَمِیْدُ ۟
වර්ෂාව පහළ වීම ගැන බලාපොරොත්තු සුන්වී ගිය පසුව තම ගැත්තන්හට වර්ෂාව පහළ කරනුයේ ඔහුය. එවිට එම වර්ෂාව දසත පැතිරී යයි. එවිට මහපොළොව පැලෑටි හටගන්වයි. එමෙන්ම ඔහු තම ගැත්තන්ගේ කටයුතු භාරව සිටින්නාය. සියලු තත්ත්වයන්හි ඔහු ප්රශංසාලාභීය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمِنْ اٰیٰتِهٖ خَلْقُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ وَمَا بَثَّ فِیْهِمَا مِنْ دَآبَّةٍ ؕ— وَهُوَ عَلٰی جَمْعِهِمْ اِذَا یَشَآءُ قَدِیْرٌ ۟۠
අහස් මැවීම, මහපොළොව මැවීම, ඒ දෙක තුළ අපූරු මැවීම් විසිරුවා තිබීම යනාදිය අල්ලාහ්ගේ ඒකීයත්වය හා ඔහුගේ බලය පෙන්වා දෙන ඔහුගේ සංඥාවන් අතරිනි. ඔහු අභිමත වේලාවක රැස්කිරීම සඳහාත්, ප්රතිඵල පිරිනැමීම සඳහාත් ඔහු ඔවුන් එකතු කරන්නාය. පළමු වරට ඔවුන් මැවීමට අපොහොසත් නොවූ මෙන්ම එසේ අවදි කිරීමද අල්ලාහ්ට අපොහොසත් කාර්යයක් වන්නේ නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَاۤ اَصَابَكُمْ مِّنْ مُّصِیْبَةٍ فَبِمَا كَسَبَتْ اَیْدِیْكُمْ وَیَعْفُوْا عَنْ كَثِیْرٍ ۟ؕ
අහෝ ජනයිනි! නුඹලා අතර හෝ නුඹලාගේ සම්පත් අතර යම් අභාග්යයක් අත් වූයේ නම් එය නුඹලාගේ අත්වලින් නුඹලා උපයා ගත් දෑ හේතුවෙනි. ඒවායින් බොහෝ දෑ නුඹලා වෙනුවෙන් අල්ලාහ් නොසලකා හැර ඇත. එමගින් නුඹලාව වරදකරුවන් බටව පත් කර නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَاۤ اَنْتُمْ بِمُعْجِزِیْنَ فِی الْاَرْضِ ۖۚ— وَمَا لَكُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ مِنْ وَّلِیٍّ وَّلَا نَصِیْرٍ ۟
නුඹලාගේ පරමාධිපති නුඹලාට දඬුවම් කිරීමට අපේක්ෂා කළ විට ඔහුගෙන් පලා ගොස් මිදෙන්නට නුඹලාට හැකියාවක් නැත. ඔහු හැර නුඹලාගේ කටයුතු භාරව කටයුතු කරන වෙනත් භාරකරුවෙකු නුඹලාට නැත. එමෙන්ම ඔහු නුඹලාට දඬුවමක් අපේක්ෂා කළ විට එයින් නුඹලාව වළක්වාලන කිසිදු උදව් කරුවෙකු ද නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنْ یَّشَاْ یُسْكِنِ الرِّیْحَ فَیَظْلَلْنَ رَوَاكِدَ عَلٰی ظَهْرِهٖ ؕ— اِنَّ فِیْ ذٰلِكَ لَاٰیٰتٍ لِّكُلِّ صَبَّارٍ شَكُوْرٍ ۟ۙ
ඒවා ගමන් කරවන සුළඟ හැමීම නවතාලන්නට අල්ලාහ් අභිමත කළේ නම්, එවා ක්රියා විරහිත වී මුහුදේම නැවතී තිබෙනු ඇත. නැව් මැවීම, සුළඟ වසඟ කරදීම යනාදිය මෙනෙහි කිරීම තුළ පරීක්ෂාවන් හා දුෂ්කරතාවන් මත ඉවසීමෙන් කටයුතු කරන ඔහුට පිරිනැමූ අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදවලට ගුණගරුක වන සෑම කෙනෙකුටම අල්ලාහ්ගේ බලය පෙන්වා දෙන පැහැදිළි සාධක ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَوْ یُوْبِقْهُنَّ بِمَا كَسَبُوْا وَیَعْفُ عَنْ كَثِیْرٍ ۟ۙ
එසේ නැතහොත්, එම නැව් මත සුළී කුණාටුවක් එවා ඒවා විනාශ කිරීමට ශුද්ධවන්තයාණන් අභිමත කර සිටියේ නම් මිනිසා උපයාගත් පාපකම් නිසාවෙන් ඔහු ඒවා විනාශ කරන්නට තිබුණි. නමුත් තම ගැත්තන්ගේ බොහෝ පාපකම් ඔහු නොසලකා හරියි. ඒ සඳහා ඔවුන් දඬුවමට ලක් නොකරයි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَّیَعْلَمَ الَّذِیْنَ یُجَادِلُوْنَ فِیْۤ اٰیٰتِنَا ؕ— مَا لَهُمْ مِّنْ مَّحِیْصٍ ۟
සුළී කුණාටුවක් එවීමෙන් එම නැව් විනාශ කරන අවස්ථාවේ අල්ලාහ්ගේ වදන් ව්යාජත්වයට පත් කිරීම සඳහා එහි තර්ක කරන්නන් පිළිබඳ ඔහු දනී. එම විනාශයෙන් පළා යන්නට ඔවුනට කිසිදු තැනක් නැත. එවිට ඔවුන් අල්ලාහ් හැර වෙනත් කිසිවෙකු ඇරයුම් නොකරති. ඔහු හැර වෙනත් දෑ අතහැර දමති.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَمَاۤ اُوْتِیْتُمْ مِّنْ شَیْءٍ فَمَتَاعُ الْحَیٰوةِ الدُّنْیَا ۚ— وَمَا عِنْدَ اللّٰهِ خَیْرٌ وَّاَبْقٰی لِلَّذِیْنَ اٰمَنُوْا وَعَلٰی رَبِّهِمْ یَتَوَكَّلُوْنَ ۟ۚ
අහෝ ජනයිනි! ධනය, නිලය හෝ දරුවන්ගෙන් කවර කරුණක් නුඹලාට දෙනු ලබන්නේ ද එය මෙලොව ජීවිතයේ භුක්ති විඳීමක් පමණි. ඒවා විසන්ධි වී පහව යන දෑය. සදා සැපත යනු අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන් විශ්වාස කොට ඔවුන්ගේ සියලුම කටයුතුවලදී ඔවුන්ගේ පමරාධිපති මත පමණක් රැඳී සිටින්නන්හට අල්ලාහ් සූදානම් කර ඇති ස්වර්ග සැපතයි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ یَجْتَنِبُوْنَ كَبٰٓىِٕرَ الْاِثْمِ وَالْفَوَاحِشَ وَاِذَا مَا غَضِبُوْا هُمْ یَغْفِرُوْنَ ۟ۚ
තවද ඔවුහු බරපතළ පාපයන්ගෙන් හා අශීලාචාරකම් වලින් දුරස්වන්නන් වෙති. ඔවුන් වෙත වදනින් හෝ ක්රියාවෙන් නපුරක් කළ අයකු සම්බන්ධයෙන් ඔවුන් කෝපවූ විට, ඔහුට නිහතමානීව සමාව දෙති. ඒ වෙනුවෙන් දඬුවම් නොකරති. මෙම සමාව එහි හොඳක් හෝ යහපතක් තිබූ විට ඔවුනට හිමිවන භාග්යයකි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَالَّذِیْنَ اسْتَجَابُوْا لِرَبِّهِمْ وَاَقَامُوا الصَّلٰوةَ ۪— وَاَمْرُهُمْ شُوْرٰی بَیْنَهُمْ ۪— وَمِمَّا رَزَقْنٰهُمْ یُنْفِقُوْنَ ۟ۚ
තවද ඔවුහු වනාහි, ඔවුනට නියෝග කරනු ලැබූ දෑ පිළිපදිමින් හා තහනම් කළ දැයින් වැළකී සිටිමින් ඔවුන්ගේ පරමාධිපතිට පිළිතුරු දුන් අය වෙති. සලාතය පූර්ණ අයුරින් විධිමත්ව ඉටු කළවුන් වෙති. ඔවුන්ගේ වැදගත් කරුණු සම්බන්ධයෙන් එකිනෙකා සාකච්ඡා කරන්නන් වෙති. එමෙන්ම අපි ඔවුනට පිරිනැමූ දැයින් අල්ලාහ්ගේ තෘප්තිය උදෙසා වියදම් කරන්නන් වෙති.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَجَزٰٓؤُا سَیِّئَةٍ سَیِّئَةٌ مِّثْلُهَا ۚ— فَمَنْ عَفَا وَاَصْلَحَ فَاَجْرُهٗ عَلَی اللّٰهِ ؕ— اِنَّهٗ لَا یُحِبُّ الظّٰلِمِیْنَ ۟
කවරෙකු හෝ ඔහුගේ අයිතිය ලබන්නට අපේක්ෂා කරන්නේ ද ඔහුට එම අයිතිය ඇත. නමුත් කිසිදු ඉක්මවීමකින් හෝ වැඩි කිරීමකින් තොරව ඒ හා සමානව විය යුතුය. එමෙන්ම කවරෙකු තමන්ට නපුරක් කළ පුද්ගලයකුට සමාව දී එම නපුර වෙනුවෙන් ඔහු ව හසු නොකර ඔහු අතර හා ඔහුගේ සහෝදරයා අතර සමතයට පත් කර ගන්නේ ද, එවිට ඔහුගේ කුසල් අල්ලාහ් අබියස පවතිනු ඇත. ජනයාගේ ජීවිත ඔවුන්ගේ ධනය හා ඔවුන්ගේ මාන්යයන්හි ඔවුනට අසාධාරණකම් කරන අපරාධකරුවන් සැබැවින්ම අල්ලාහ් ප්රිය කරන්නේ නැත. ඔහු ඔවුන් කෙරෙහි කෝප වනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّمَا السَّبِیْلُ عَلَی الَّذِیْنَ یَظْلِمُوْنَ النَّاسَ وَیَبْغُوْنَ فِی الْاَرْضِ بِغَیْرِ الْحَقِّ ؕ— اُولٰٓىِٕكَ لَهُمْ عَذَابٌ اَلِیْمٌ ۟
අපරාධකරුවෙකු ලෙස හසු කරනුයේ දඬුවම් දෙනුයේ මිනිසුනට අපරාධ කොට මහපොළොවේ පාපකම් සිදුකරන්නන් වෙනුවෙනි. ඔවුනට මතුලොවෙහි ද වේදනීය දඬුවමක් ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَمَنْ صَبَرَ وَغَفَرَ اِنَّ ذٰلِكَ لَمِنْ عَزْمِ الْاُمُوْرِ ۟۠
වෙනත් කෙනෙකු තමන්ට කළ හිංසාවන් සම්බන්ධයෙන් කවරෙකු ඉවසීමෙන් කටයුතු කර ඔහුට සමාව දෙන්නේ ද, සැබැවින්ම එම ඉවසීම ඔහුටත් සමාජයටත් යහපත ගෙන දෙනු ඇත. එය ප්රශංසනීය කටයුත්තකි. ඒ සඳහා එකඟ වනුයේ මහත් භාග්යයක් ඇත්තන් පමණය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ وَّلِیٍّ مِّنْ بَعْدِهٖ ؕ— وَتَرَی الظّٰلِمِیْنَ لَمَّا رَاَوُا الْعَذَابَ یَقُوْلُوْنَ هَلْ اِلٰی مَرَدٍّ مِّنْ سَبِیْلٍ ۟ۚ
අල්ලාහ් කවරෙකු ව යහමග ලැබීමෙන් ඉවත් කළේ ද එවිට සත්යයෙන් මුළාවන්නට ඔහු ඔහුට ඉඩ හරියි. එවිට ඔහුගෙන් පසුව ඔහුගේ කටයුතු භාරගන්නට කිසිදු භාරකරුවකු නොවනු ඇත. දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් සිදු කරමින් තමන්ටම අපරාධකරගත්තවුන් මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ, දඬුවම දෑසින් දකින විට ඔවුන් ප්රාර්ථනා කරමින්, ‘මෙලොවට නැවත හැරී යන්නට මාර්ගයක් තිබිය යුතු නොවේද? එවිට අපි අල්ලාහ් වෙත සමාව අයැද හැරෙන්නෙමු’ යැයි පවසා සිටිනු නුඹ දකිනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الصبر والشكر سببان للتوفيق للاعتبار بآيات الله.
وَتَرٰىهُمْ یُعْرَضُوْنَ عَلَیْهَا خٰشِعِیْنَ مِنَ الذُّلِّ یَنْظُرُوْنَ مِنْ طَرْفٍ خَفِیٍّ ؕ— وَقَالَ الَّذِیْنَ اٰمَنُوْۤا اِنَّ الْخٰسِرِیْنَ الَّذِیْنَ خَسِرُوْۤا اَنْفُسَهُمْ وَاَهْلِیْهِمْ یَوْمَ الْقِیٰمَةِ ؕ— اَلَاۤ اِنَّ الظّٰلِمِیْنَ فِیْ عَذَابٍ مُّقِیْمٍ ۟
අහෝ දූතය! මෙම අපරාධකරුවන් නිරා ගින්නට ඉදිරිපත් කරනු ලබන විට, ඒ ගැන ඇති බිහිසුණු බිය හේතුවෙන් ඔවුන් අවමානයෙන් හා අපහාසයෙන් යුතුව ජනයා වෙත හොර රහසින් බලනු නුඹ දකිනු ඇත. අල්ලාහ් හා ඔහුගේ දූතයාණන්ව විශ්වාස කළවුන්, ‘සැබැවින්ම සැබෑ පරාජිතයින් වනුයේ තමන්ට හා තම පවුලේ උදවියට පරාජය ගෙන දුන් අයට මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අල්ලාහ්ගේ දඬුවමට ඔවුන් මුහුණ දෙන්නට සිදුවන හේතුවෙන් ඇතිවන පරාජයයි. දැනගනු! සැබැවින්ම දේව ප්රතික්ෂේපය හා පාපකම් හේතුවෙන් තමන්ටම අපරාධකරගත්තවුන් කිසිවිටෙක නිමක් නැති සදා දඬුවමෙහි පසුවනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا كَانَ لَهُمْ مِّنْ اَوْلِیَآءَ یَنْصُرُوْنَهُمْ مِّنْ دُوْنِ اللّٰهِ ؕ— وَمَنْ یُّضْلِلِ اللّٰهُ فَمَا لَهٗ مِنْ سَبِیْلٍ ۟ؕ
මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනයේ අල්ලාහ්ගේ දඬුවමින් ඔවුන් මුදවා ගෙන, ඔවුනට උදව් කරන භාරකරුවන් ඔවුනට නොවනු ඇත. අල්ලාහ් කවරෙකු සත්යයෙන් පහත් කරන්නේ ද ඔහු නොමග යන්නට හරියි. එවිට සත්යය වෙත මග පෙන්වීමට කිසිදු මාර්ගයක් ඔහුට අත් නොවනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِسْتَجِیْبُوْا لِرَبِّكُمْ مِّنْ قَبْلِ اَنْ یَّاْتِیَ یَوْمٌ لَّا مَرَدَّ لَهٗ مِنَ اللّٰهِ ؕ— مَا لَكُمْ مِّنْ مَّلْجَاٍ یَّوْمَىِٕذٍ وَّمَا لَكُمْ مِّنْ نَّكِیْرٍ ۟
අහෝ ජනයිනි! මළවුන් කෙරෙන් නැගිටුවනු ලබන දිනය පැමිණීමට පෙර අල්ලාහ්ගේ නියෝග පිළිපදිමින් හා ඔහු තහනම් කළ දැයින් වැළකෙමින් ඒවා කල් දැමීමෙන් තොර ව යුහුසුළු ව ඉටු කිරීම සඳහා අල්ලාහ්ට ප්රතිචාර දක්වනු. සැබැවින්ම එය පැමිණි විට එය වළක්වන්නෙකු නැත. නුඹලාට සරණ පතන්නට සරණාගත ස්ථානයක් ද නුඹලාට නැත. මෙලොවෙහි නුඹලා උපයා ගත් නුඹලාගේ පාපයන් හෙළා දකින්නාක් මෙන් හෙළා දැකීමක් ද නැත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاِنْ اَعْرَضُوْا فَمَاۤ اَرْسَلْنٰكَ عَلَیْهِمْ حَفِیْظًا ؕ— اِنْ عَلَیْكَ اِلَّا الْبَلٰغُ ؕ— وَاِنَّاۤ اِذَاۤ اَذَقْنَا الْاِنْسَانَ مِنَّا رَحْمَةً فَرِحَ بِهَا ۚ— وَاِنْ تُصِبْهُمْ سَیِّئَةٌ بِمَا قَدَّمَتْ اَیْدِیْهِمْ فَاِنَّ الْاِنْسَانَ كَفُوْرٌ ۟
මා කවර කරුණක් ඔවුනට නියෝග කර සිටියේ ද ඔවුන් එය ප්රතික්ෂේප කළේ නම්, අහෝ දූතය! ඔවුන්ගේ ක්රියාවන් ආරක්ෂා කරන ආරක්ෂකයෙකු ලෙස නුඹ ව අපි ඔවුන් වෙත එවා නැත. මා කවර කරුණක් දන්වා සිටින මෙන් නියෝග කළේ ද එය දන්වා සිටීම මිස නුඹ වෙත වෙනත් වගකීමක් නැත. ඔවුන්ගේ විනිශ්චය අල්ලාහ් මත පවතින්නකි. සැබැවින්ම අපගෙන් වූ ආශිර්වාදයක් ලෙස පොහොසත්කමක් හෝ සැපතක් හෝ එවන් යම් සම්පතක් මිනිසාට විඳින්නට සැලැස්වූ විට ඔහු ඒ ගැන සතුටු වෙයි. ඔවුන්ගේ පාපකම් හේතුවෙන් පිළිකුල් සහගත අභාග්යයක් මිනිස්වර්ගයාට අත් වූ විට සැබැවින්ම ඔවුන්ගේ ස්වභාවය වනුයේ අල්ලාහ්ගේ ආශිර්වාදයන්ට කෘතඥ නොවී ගුණමකු වීමය. යම් ප්රඥාවක් වෙනුවෙන් අල්ලාහ් ඔහුට නියම කර ඇති දෑ ගැන කෝප වීමය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
لِلّٰهِ مُلْكُ السَّمٰوٰتِ وَالْاَرْضِ ؕ— یَخْلُقُ مَا یَشَآءُ ؕ— یَهَبُ لِمَنْ یَّشَآءُ اِنَاثًا وَّیَهَبُ لِمَنْ یَّشَآءُ الذُّكُوْرَ ۟ۙ
අහස්හි ආධිපත්යය ද මහපොළොවේ ආධිපත්යය ද අල්ලාහ්ට පමණක් සතුය. ඔහු අභිමත කරන පරිදි පිරිමින් හෝ කාන්තාවන් හෝ ඒ හැර වෙනත් දෑ ඔහු මවන්නේය. ඔහු අභිමත කරන අයට ගැහැණු දරුවන් ලබා දී පිරිමි දරුවන් අහිමි කරනු ඇත. ඔහු අභිමත කරන අයට පිරිමි දරුවන් ලබා දී ගැහැණු දරුවන් අහිමි කරනු ඇත. එසේ නැතහොත් ඔහු අභිමත කරන අයට පිරිමි දරුවන් මෙන්ම ගැහැණු දරුවන් ද ලබා දෙයි. ඔහු අභිමත කරන අය ව දරුවන් නොමැති වඳ බවට පත් කරයි. ඔහු සිදු වෙමින් තිබෙන දෑ ද, ඉදිරියේ දී සිදු වන්නට යන දෑ ද සැබැවින්ම දනී. මෙය ඔහුගේ දැනුමේ පූර්ණත්වය හා ඔහුගේ ප්රඥාවේ පූර්ණත්වයයි. ඔහුට කිසිවක් සැඟවෙන්නේ නැත. කිසිවක් ඔහු පරාජය කළ නොහැක.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اَوْ یُزَوِّجُهُمْ ذُكْرَانًا وَّاِنَاثًا ۚ— وَیَجْعَلُ مَنْ یَّشَآءُ عَقِیْمًا ؕ— اِنَّهٗ عَلِیْمٌ قَدِیْرٌ ۟
අහස්හි ආධිපත්යය ද මහපොළොවේ ආධිපත්යය ද අල්ලාහ්ට පමණක් සතුය. ඔහු අභිමත කරන පරිදි පිරිමින් හෝ කාන්තාවන් හෝ ඒ හැර වෙනත් දෑ ඔහු මවන්නේය. ඔහු අභිමත කරන අයට ගැහැණු දරුවන් ලබා දී පිරිමි දරුවන් අහිමි කරනු ඇත. ඔහු අභිමත කරන අයට පිරිමි දරුවන් ලබා දී ගැහැණු දරුවන් අහිමි කරනු ඇත. එසේ නැතහොත් ඔහු අභිමත කරන අයට පිරිමි දරුවන් මෙන්ම ගැහැණු දරුවන් ද ලබා දෙයි. ඔහු අභිමත කරන අය ව දරුවන් නොමැති වඳ බවට පත් කරයි. ඔහු සිදු වෙමින් තිබෙන දෑ ද ඉදිරියේ දී සිදු වන්නට යන දෑ ද සැබැවින්ම දනී. මෙය ඔහුගේ දැනුමේ පූර්ණත්වය හා ඔහුගේ ප්රඥාවේ පූර්ණත්වයයි. ඔහුට කිසිවක් සැඟවෙන්නේ නැත. කිසිවක් ඔහු පරාජය කළ නොහැක.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَمَا كَانَ لِبَشَرٍ اَنْ یُّكَلِّمَهُ اللّٰهُ اِلَّا وَحْیًا اَوْ مِنْ وَّرَآئِ حِجَابٍ اَوْ یُرْسِلَ رَسُوْلًا فَیُوْحِیَ بِاِذْنِهٖ مَا یَشَآءُ ؕ— اِنَّهٗ عَلِیٌّ حَكِیْمٌ ۟
දිව්යමය පණිවිඩයකින් හෝ වෙනත් අයුරකින් හෝ මිස අල්ලාහ් සමග ඍජුව කතා කිරීමට හෝ ඔහුගේ ප්රකාශයට සවන් දෙන අයුරින් හෝ ඔහු ව දකින අයුරින් කතා කිරීමට හෝ ජිබ්රීල් මෙන් දේව දූතයකු ඔහු වෙත එවීමෙන් මිස, මිනිසා අල්ලාහ් සමග ඍජුව කතා කිරීමට සුදුසු නොවීය. දේව පණිවිඩ දන්වා සිටින්නට අල්ලාහ් අභිමත කළ දෑ ඔහුගේ අවසරයෙන් මිනිස් දූතයා වෙත දන්වා සිටිනු ලැබේ. සැබැවින්ම ශුද්ධවන්තයාණන් ඔහුගේ පැවැත්මෙහි හා ඔහුගේ ගුණාංගයෙහි උත්තරීතරය. ඔහුගේ මැවීමෙහි, සැලැසුම් කිරීමෙහි හා ආගමානුගත කිරීමෙහි ඔහු මහා ප්රඥාවන්තය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• وجوب المسارعة إلى امتثال أوامر الله واجتناب نواهيه.
• مهمة الرسول البلاغ، والنتائج بيد الله.
• هبة الذكور أو الإناث أو جمعهما معًا هو على مقتضى علم الله بما يصلح لعباده، ليس فيها مزية للذكور دون الإناث.
•පිරිමි දරුවන් හෝ ගැහැණු දරුවන් හෝ ඒ වර්ග දෙකම එකට හෝ ත්යාග කිරීම අල්ලාහ් තම ගැත්තන්ගේ යහපත උදෙසා තීන්දු කරනු ලැබූවක් මත පදනම් ව පවතී. ගැහැණු දරුවන් නොමැති පිරිමි දරුවන් පිහිටීම හේතුවෙන් පමණක් වාසියක් එහි නැත.
وَكَذٰلِكَ اَوْحَیْنَاۤ اِلَیْكَ رُوْحًا مِّنْ اَمْرِنَا ؕ— مَا كُنْتَ تَدْرِیْ مَا الْكِتٰبُ وَلَا الْاِیْمَانُ وَلٰكِنْ جَعَلْنٰهُ نُوْرًا نَّهْدِیْ بِهٖ مَنْ نَّشَآءُ مِنْ عِبَادِنَا ؕ— وَاِنَّكَ لَتَهْدِیْۤ اِلٰی صِرَاطٍ مُّسْتَقِیْمٍ ۟ۙ
අහෝ දූතය! නුඹට පෙර සිටි නබිවරුන්හට අපි දේව පණිවිඩ පහළ කළාක් මෙන්ම අප වෙතින් වූ කුර්ආනයක් නුඹ වෙත ද අපි පහළ කළ ඇත්තෙමු. දූතවරුන්හට පහළ කරන ලද දිව්යමය පුස්තක පිළිබඳ දැනුමක් මීට පෙර නුඹ දැන නොසිටියෙහිය. දේව විශ්වාසය යනු කුමක්දැයි ද නුඹ දැන නොසිටියෙහිය. නමුත් අපගේ ගැත්තන් අතරින් අප අභිමත කරන්නන් හට මඟ පෙන්වනු පිණිස ආලෝකයක් වශයෙන් මෙම අල් කුර්ආනය පහළ කර ඇත්තෙමු. සැබැවින්ම නුඹ ඍජු මාර්ගය එනම් ඉස්ලාම් දහම වෙත මිනිසුනට මඟ පෙන්වන්නෙහිය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
صِرَاطِ اللّٰهِ الَّذِیْ لَهٗ مَا فِی السَّمٰوٰتِ وَمَا فِی الْاَرْضِ ؕ— اَلَاۤ اِلَی اللّٰهِ تَصِیْرُ الْاُمُوْرُ ۟۠
එය වනාහි, අහස්හි ඇති දෑ හා මහපොළොවේ ඇති දෑ මැවීමෙන්, පාලනයෙන් හා සැලසුම් කිරීමෙන් සතු වූ අල්ලාහ්ගේ මාර්ගයයි. ඒවා අල්ලාහ් වෙත අවශ්යතාවෙන් පෙළෙයි. සියලු කරුණු ඔහුගේ නියමය හා සැලසුම අතරට යොමු වනු ඇත.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• سمي الوحي روحًا لأهمية الوحي في هداية الناس، فهو بمنزلة الروح للجسد.
•වහී හෙවත් දේව පණිවිඩයට රූහ් - ප්රාණය යනුවෙන් නම් තබන ලද්දේ මිනිසාට මඟ පෙන්වීමේදී දේව පණිවිඩය වඩාත් වැදගත් වන බැවිණි. එය ශරීරය සතු ප්රාණයේ නිලයේ පවතින්නකි.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫