ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَالسَّمَآءِ ذَاتِ الْحُبُكِ ۟ۙ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِنَّكُمْ لَفِیْ قَوْلٍ مُّخْتَلِفٍ ۟ۙ
අහෝ මක්කා වැසියනි! සැබැවින්ම නුඹලා එකිනෙකට ප්රතිවුරුද්ධ හා පටහැනි ප්රකාශ අතර සිටින්නෙහුය. විටෙක නුඹලා, අල් කුර්ආනය හූනියමක් බවත්, විටෙක එය කවියක් බවත් පවසන්නෙහුය. එමෙන්ම, විටෙක මුහම්මද් (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමා හූනියම් කරුවකු බවත් විටෙක කවියෙකු බවත් පවසන්නෙහුය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یُّؤْفَكُ عَنْهُ مَنْ اُفِكَ ۟ؕ
අල්ලාහ්ගේ දැනුමෙහි කවරෙකු වෙනතකට යොමු කරනු ලැබිය යුතු යැයි ඇතුළත් වන්නේ ද එවැන්නන් අල් කුර්ආනය හා නබි (සල්ලල්ලාහු අලයිහි වසල්ලම්) තුමාණන් විශ්වාස කිරීමෙන් හරවනු ලබනු ඇත. එය සැබැවින්ම ඔහු විශ්වාස නොකරන බව අල්ලාහ් මැනවින් දන්නා බැවිණි. එහෙයින් යහමග වෙත ඔහු ඔහුට ආශිර්වාද නො කරයි.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
الَّذِیْنَ هُمْ فِیْ غَمْرَةٍ سَاهُوْنَ ۟ۙ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
یَسْـَٔلُوْنَ اَیَّانَ یَوْمُ الدِّیْنِ ۟ؕ
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
كَانُوْا قَلِیْلًا مِّنَ الَّیْلِ مَا یَهْجَعُوْنَ ۟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَبِالْاَسْحَارِ هُمْ یَسْتَغْفِرُوْنَ ۟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَفِی السَّمَآءِ رِزْقُكُمْ وَمَا تُوْعَدُوْنَ ۟
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
اِذْ دَخَلُوْا عَلَیْهِ فَقَالُوْا سَلٰمًا ؕ— قَالَ سَلٰمٌ ۚ— قَوْمٌ مُّنْكَرُوْنَ ۟
ඔවුහු එතුමා වෙත පිවිසි අවස්ථාවේ එතුමාට, 'ඔබට සලාම් -ශාන්තිය- අත් වේවා' යැයි පැවසූහ. ඉබ්රාහීම් තුමාද ඔවුනට පිළිතුරු වශයෙන්, 'සලාම්' යැයි පැවසීය. එතුමා ‘මොවුන් නාදුනන පිරිසක්’ යැයි තමාටම කියා ගත්තේය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَوْجَسَ مِنْهُمْ خِیْفَةً ؕ— قَالُوْا لَا تَخَفْ ؕ— وَبَشَّرُوْهُ بِغُلٰمٍ عَلِیْمٍ ۟
ඔවුන් අනුභව නොකළ කල්හි, ඔහු තුළ ඔවුන් ගැන බියක් හට ගැණින. එවිට ඒ ගැන ඔවුන් වටහා ගත් පසු සන්සුන්ව, ‘නුඹ බිය නොවනු. සැබැවින්ම අපි අල්ලාහ් වෙතින් වූ දූත පිරිසක් වෙමු’ යැයි පැවසූහ. දැනුම් සම්භාරයකින් යුත් දරුවකු ඔහුට බිහි වන්නට යන, ඔහුව සතුටු කරවන ශුභාරංචිය දැනුම් දුන්හ. එසේ ශුභාරංචිය දන්වනු ලැබූ දරුවා ඉස්හාක් අලයිහිස් සලාම් තුමා විය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَاَقْبَلَتِ امْرَاَتُهٗ فِیْ صَرَّةٍ فَصَكَّتْ وَجْهَهَا وَقَالَتْ عَجُوْزٌ عَقِیْمٌ ۟
ඔහුගේ බිරිය එම ශුභාරංචියට සවන් දුන් කල්හි, සතුටින් කෑ ගසමින් ඉදිරියට පැමිණ ඇයගේ මුහුණට ගසා ගනිමින් පුදුමයෙන් යුතු ව, ‘ඇය මුළුමණින්ම වඳ කාන්තාවක්ව සිටිය දී මහල්ලෙකු දරුවකු දාව කළ හැකි දැ?'යි විමසා සිටියාය.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُوْا كَذٰلِكِ ۙ— قَالَ رَبُّكِ ؕ— اِنَّهٗ هُوَ الْحَكِیْمُ الْعَلِیْمُ ۟
මලක්වරුන් ඇයට, ‘කවර දෙයක් අපි ඔබ තුමියට දනුම් දුන්නේ ද, එය ඔබ තුමියගේ පරමාධිපති පැවසූ දෑය. ඔහු පැවසූ යමක් වී නම් එයට නැවත හැරීමක් නැත. සැබැවින්ම ඔහු මැවීමෙහි හා සකස් කිරීමෙහි මහා ප්රඥාවන්තය. ඔහුගේ මැවීම ගැන හා ඒවාට සුදුසු දෑ ගැන ද ඔහු මහා ඥානීය.’ යැයි පැවසූහ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• إحسان العمل وإخلاصه لله سبب لدخول الجنة.
•කටයුතු දැහැමි අයුරින් හා අල්ලාහ්ට පමණක් පුද කොට අවංක ලෙසින් සිදු කිරීම ස්වර්ගයට පිවිසීමට හේතුවක් වන්නේය.
• فضل قيام الليل وأنه من أفضل القربات.
•රාත්රී කාලයේ අවදිව සලාත් ඉටු කිරීමේ මහිමය. සැබැවින් එය දේව සමීපතාව ඇති කිරීමේ මහඟු කාර්යයක් වන්නේය.
• من آداب الضيافة: رد التحية بأحسن منها، وتحضير المائدة خفية، والاستعداد للضيوف قبل نزولهم، وعدم استثناء شيء من المائدة، والإشراف على تحضيرها، والإسراع بها، وتقريبها للضيوف، وخطابهم برفق.
• ආගන්තුක සත්කාර කිරීමේ ආචාර ධර්ම කිහිපයක්: ආචාරයට වඩාත් දැහැමි අයුරින් ප්රතිචාර දැක්වීම, යහපත් අයුරින් ආහාර බන්දේසිය පිළිගැන්වීම, ආගන්තුකයින් පැමිණීමට පෙර සූදානම් වීම, ආහාර බන්දේසියෙන් යමක් වෙන් නො කිරීම, එය පිළිගන්වමින් ඔවුන් ගෞරවයට පත් කිරීම, ඒ සඳහා ඉක්මන් වීම, ආගන්තුකයින්ගේ ළඟටම පිළිගැන්වීම, ඔවුන් සමග කාරුණික ලෙසින් කතා කිරීම.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߛߊ߲ߤߊߟߌ߫ ߘߟߊߡߌߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫