ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَءَاتَىٰكُم مِّن كُلِّ مَا سَأَلۡتُمُوهُۚ وَإِن تَعُدُّواْ نِعۡمَتَ ٱللَّهِ لَا تُحۡصُوهَآۗ إِنَّ ٱلۡإِنسَٰنَ لَظَلُومٞ كَفَّارٞ
ئاللاھ سىلەرگە تەلەپ قىلغان ۋە تەلەپ قىلمىغان نەرسىلەرنىڭ ھەممىسىدىن بەردى، ئەگەر ئاللاھنىڭ نېئمەتلىرىنى سانايمىز دېسەڭلەرمۇ، ئۇنىڭ تۈرلىرى ۋە مىقدارىنىڭ كۆپلۈكىدىن ساناپ بولالمايسىلەر. ئاللاھ تائالانىڭ سىلەرگە دەپ بەرگەنلىرى ئۇلاردىن بىر قانچە مىسالدۇر. شەكسىزكى ئىنسان ئاللاھ تائالانىڭ نېئمەتلىرىگە كۆپ تۇزكورلۇق قىلغانلىقتىن ئۆزىگە ھەقىقەتەنمۇ زۇلۇم قىلغۇچىدۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ قَالَ إِبۡرَٰهِيمُ رَبِّ ٱجۡعَلۡ هَٰذَا ٱلۡبَلَدَ ءَامِنٗا وَٱجۡنُبۡنِي وَبَنِيَّ أَن نَّعۡبُدَ ٱلۡأَصۡنَامَ
ئەي پەيغەمبەر! ئۆز ۋاقتىدا ئىبراھىم ئوغلى ئىسمائىل بىلەن ئانىسى ھاجەرنى مەككە جىلغىسىدا قويۇپ قويغاندىن كېيىن مۇنداق دېدى: ئى پەرۋەردىگارىم! مەن ئائىلەمنى قالدۇرۇپ قويغان بۇ جاينى خاتىرجەم شەھەر قىلىپ بەرگىنكى، ئۇنىڭدا قان تۆكۈلمىسۇن، ھېچكىم زۇلۇمغا ئۇچرىمىسۇن. مېنىڭ ئەۋلادلىرىمنى بۇتلارغا چوقۇنۇشتىن يىراق قىلغىن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبِّ إِنَّهُنَّ أَضۡلَلۡنَ كَثِيرٗا مِّنَ ٱلنَّاسِۖ فَمَن تَبِعَنِي فَإِنَّهُۥ مِنِّيۖ وَمَنۡ عَصَانِي فَإِنَّكَ غَفُورٞ رَّحِيمٞ
ئەي پەرۋەردىگارىم! ھەقىقەتەن بۇتلار نۇرغۇن كىشىلەرنى ئازدۇرۇۋەتتى، چۈنكى ئۇلار بۇتلارنى ئۆزلىرىگە شاپائەت قىلىدۇ، دەپ ئويلاپ، شۇنىڭغا ئالدىنىپ قالدى ۋە ئاللاھنى قويۇپ بۇتلارغا چوقۇنۇشتى. ئىنسانلاردىن كىمكى ئاللاھنى بىر دەپ بىلىش ۋە ئۇنىڭغا ئىتائەت قىلىشتا ماڭا ئەگىشىدىكەن، شەكسىزكى ئۇ مېنىڭ تەۋەيىم ۋە ئەگەشكۈچىلىرىمدىندۇر. كىمكى ماڭا ئاسىيلىق قىلىپ، ئاللاھنى بىر بىلىش ۋە ئىتائەت قىلىشتا ماڭا ئەگەشمەيدىكەن، ئەي پەرۋەردىگارىم! سەن ھەقىقەتەن كەچۈرۈم قىلىشنى خالىغان بەندەڭنىڭ گۇناھىنى كەچۈرۈم قىلغۇچى ۋە ئۇلارغا شەپقەتلىكسەن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَّبَّنَآ إِنِّيٓ أَسۡكَنتُ مِن ذُرِّيَّتِي بِوَادٍ غَيۡرِ ذِي زَرۡعٍ عِندَ بَيۡتِكَ ٱلۡمُحَرَّمِ رَبَّنَا لِيُقِيمُواْ ٱلصَّلَوٰةَ فَٱجۡعَلۡ أَفۡـِٔدَةٗ مِّنَ ٱلنَّاسِ تَهۡوِيٓ إِلَيۡهِمۡ وَٱرۡزُقۡهُم مِّنَ ٱلثَّمَرَٰتِ لَعَلَّهُمۡ يَشۡكُرُونَ
ئەي پەرۋەردىگارىمىز! مەن ئەۋلادلىرىمىنىڭ بىر قىسمىنى، يەنى ئوغلۇم ئىسمائىل ۋە ئۇنىڭ ئەۋلادلىرىنى سېنىڭ ھۆرمەتلىك ئۆيۈڭنىڭ يېنىدىكى گىياھسىز، سۇسىز بىر چۆلدە قويۇپ قويدۇم. ئەي پەرۋەردىگارىمىز! مەن ئۇلارنى ناماز ئوقۇسۇن دەپ شۇ ئۆينىڭ يېنىدا قالدۇردۇم. ئەي رەببىم! ئىنسانلارنىڭ قەلبلىرىنى مۇشۇ شەھەرگە مايىل قىلىپ بەرگىن، ئۇلارنىڭ نېئمەتلىرىڭگە شۈكۈر قىلىشلىرى ئۈچۈن تۈرلۈك مېۋىلەردىن رىزىق بەرگىن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبَّنَآ إِنَّكَ تَعۡلَمُ مَا نُخۡفِي وَمَا نُعۡلِنُۗ وَمَا يَخۡفَىٰ عَلَى ٱللَّهِ مِن شَيۡءٖ فِي ٱلۡأَرۡضِ وَلَا فِي ٱلسَّمَآءِ
ئەي پەرۋەردىگارىمىز! شەكسىزكى سەن بىز يوشۇرغان ۋە ئاشكارا قىلغان بارلىق ئىشلارنى بىلىپ تۇرىسەن. نە زېمىندا، نە ئاسماندا ئاللاھ تائالاغا ھېچنەرسە مەخپىي قالمايدۇ، بەلكى ئۇ ھەممىنى بىلىپ تۇرىدۇ. شۇڭا ئۇنىڭغا بىزنىڭ ئېھتىياجلىرىمىز ۋە موھتاجلىقىمىزمۇ مەخپىي قالمايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِي وَهَبَ لِي عَلَى ٱلۡكِبَرِ إِسۡمَٰعِيلَ وَإِسۡحَٰقَۚ إِنَّ رَبِّي لَسَمِيعُ ٱلدُّعَآءِ
جىمى ھەمدۇ-سانا ئاللاھ تائالاغا خاستۇركى، ئۇ مېنىڭ سالىھلارنىڭ قاتارىدىن قىلغىن، دېگەن دۇئايىمنى ئىجابەت قىلدى، ئۇ ماڭا ياشىنىپ قالغان بولساممۇ ھاجەردىن ئىسمائىلنى، سارەدىن ئىسھاقنى ئاتا قىلدى. شەكسىزكى پەرۋەردىگارىم ئۆزىگە دۇئا قىلغۇچىنىڭ دۇئاسىنى ئاڭلاپ تۇرغۇچىدۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبِّ ٱجۡعَلۡنِي مُقِيمَ ٱلصَّلَوٰةِ وَمِن ذُرِّيَّتِيۚ رَبَّنَا وَتَقَبَّلۡ دُعَآءِ
ئەي پەرۋەردىگارىم! مېنىمۇ نامازنى مۇكەممەل رەۋىشتە ئادا قىلغۇچى قىلغىن، ئەۋلادلىرىم ئىچىدىنمۇ نامازنى شۇنداق ئادا قىلىدىغانلارنى چىقىرىپ بەرگىن. ئەي پەرۋەردىگارىمىز! دۇئايىمنى ئىجابەت ۋە ھۇزۇرۇڭدا مەقبۇل قىلغىن!
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
رَبَّنَا ٱغۡفِرۡ لِي وَلِوَٰلِدَيَّ وَلِلۡمُؤۡمِنِينَ يَوۡمَ يَقُومُ ٱلۡحِسَابُ
ئەي پەرۋەردىگارىمىز! مېنىڭ ۋە ئاتا - ئانامنىڭ گۇناھلىرىنى مەغپىرەت قىلغىن. (ئىبراھىم ئەلەيھىسسالام بۇ دۇئانى دادىسىنىڭ ئاللاھنىڭ دۈشمىنى ئىكەنلىكىنى بىلىشتىن بۇرۇن قىلغان. لېكىن كېيىن ئۇنىڭ ئاللاھنىڭ دۈشمىنى ئىكەنلىكىنى بىلگەندە ئۇنىڭدىن ئادا-جۇدا بولغان). پۈتۈن ئىنسانلار پەرۋەردىگارىنىڭ ئالدىدا ھېساب بېرىش ئۈچۈن تۇرىدىغان كۈندە بارلىق مۇئمىنلەرنىڭ گۇناھلىرىنىمۇ مەغپىرەت قىلغىن.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَا تَحۡسَبَنَّ ٱللَّهَ غَٰفِلًا عَمَّا يَعۡمَلُ ٱلظَّٰلِمُونَۚ إِنَّمَا يُؤَخِّرُهُمۡ لِيَوۡمٖ تَشۡخَصُ فِيهِ ٱلۡأَبۡصَٰرُ
ئەي پەيغەمبەر! ئاللاھ تائالانىڭ زالىملارنىڭ ئازابىنى كېچىكتۈرگەنلىكىدىن ئۇلارنىڭ پەيغەمبەرلەرنى ئىنكار قىلىش، ئاللاھنىڭ يولىدىن توسۇش ۋە باشقا قىلمىشلىرىدىن خەۋەرسىز دەپ ئويلىمىغىن، بەلكى ئۇ ھەممىنى بىلىپ تۇرغۇچىدۇر. ئۇنىڭغا ھېچ نەرسە مەخپىي قالمايدۇ. ئاللاھ تائالا ئۇلارنىڭ ئازابىنى پەقەت قىيامەت كۈنىگىچىلا كېچىكتۈرىدۇ. قىيامەت شۇنداق بىر كۈنكى، كۆزلەر ئۇ كۈندە كۆرگەن قورقۇنچلۇق ئەھۋالدىن قورقۇپ چەكچىيىپ كېتىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• بيان فضيلة مكة التي دعا لها نبي الله إبراهيم عليه الصلاة والسلام.
بۇ ئايەتلەر ئاللاھنىڭ پەيغەمبىرى ئىبراھىم ئەلەيھىسسالام دۇئا قىلغان مەككىنىڭ پەزىلىتىنى بايان قىلىدۇ.
• أن الإنسان مهما ارتفع شأنه في مراتب الطاعة والعبودية ينبغي له أن يخاف على نفسه وذريته من جليل الشرك ودقيقه.
ئىنساننىڭ تائەت - ئىبادەت ۋە قۇلچىلىق قىلىش مەرتىۋىلىرى ھەر قانچە يۇقىرى بولسىمۇ، ئۆزى ۋە ئەۋلادلىرىنىڭ ئاشكارا ۋە مەخپىي شېرىككە چۈشۈپ قېلىشىدىن ئەنسىرىشى لازىم.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫