ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
وَٱلَّذِيٓ أَوۡحَيۡنَآ إِلَيۡكَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ هُوَ ٱلۡحَقُّ مُصَدِّقٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهِۗ إِنَّ ٱللَّهَ بِعِبَادِهِۦ لَخَبِيرُۢ بَصِيرٞ
ئى پەيغەمبەر! بىز ساڭا ۋەھىي قىلغان كىتاب شەكسىز ھەقىقەتتۇر. ئاللاھ ئۇنى ئىلگىرىكى كىتابلارنى تەستىقلايدىغان رەۋىشتە نازىل قىلدى. ئاللاھ ھەقىقەتەن بەندىلىرىدىن خەۋەرداردۇر، كۆرۈپ تۇرغۇچىدۇر. شۇڭا ئۇ ھەر بىر ئۈممەتنىڭ پەيغەمبىرىگە شۇ ئۈممەت ئۆز دەۋرىدە ئېھتىياجلىق نەرسىلەرنى ۋەھىي قىلىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ أَوۡرَثۡنَا ٱلۡكِتَٰبَ ٱلَّذِينَ ٱصۡطَفَيۡنَا مِنۡ عِبَادِنَاۖ فَمِنۡهُمۡ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ وَمِنۡهُم مُّقۡتَصِدٞ وَمِنۡهُمۡ سَابِقُۢ بِٱلۡخَيۡرَٰتِ بِإِذۡنِ ٱللَّهِۚ ذَٰلِكَ هُوَ ٱلۡفَضۡلُ ٱلۡكَبِيرُ
ئاندىن بىز قۇرئاننى باشقا ئۈممەتلەردىن ئۈستۈن قىلغان مۇھەممەد ئەلەيھىسسالامنىڭ ئۈممىتىگە بەردۇق. ئۇلارنىڭ ئىچىدە ھارام قىلىنغان ئىشلارنى قىلىش ۋە قىلىشقا تېگىشلىك ئىشلارنى قىلماسلىق بىلەن ئۆزىگە زۇلۇم قىلغۇچىلارمۇ بار. قىلىشقا تېگىشلىك ئىشلارنى قىلىپ، چەكلەنگەن ئىشلارنى قىلمىغان بولسىمۇ، بىر قىسىم مۇستەھەب ئىشلارنى قىلماي، مەكرۇھ ئىشلارنى قىلىش ئارقىلىق نورمال يول تۇتىدىغانلارمۇ بار. يەنە ئۇلارنىڭ ئىچىدە ئاللاھنىڭ ئىزنى بىلەن ياخشىلىقلارغا ئالدىرىغۇچىلارمۇ بار. ۋاجىباتلارنى ۋە مۇستەھەبلەرنى قىلىش، ھاراملارنى ۋە مەكرۇھلارنى قىلماسلىق قاتارلىق يۇقىرىدا تىلغا ئېلىنغان بۇ ئىش بۇ ئۈممەتنىڭ ھەممىدىن ئۈستۈن قىلىنىشى ۋە ئۇنىڭغا قۇرئان بېرىلىشىنىڭ سەۋەبىدىندۇركى، بۇ ھېچقانداق ئارتۇقچىلىق تەڭ كەلمەيدىغان بۈيۈك پەزىلەتتۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَقَالُواْ ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ ٱلَّذِيٓ أَذۡهَبَ عَنَّا ٱلۡحَزَنَۖ إِنَّ رَبَّنَا لَغَفُورٞ شَكُورٌ
ئۇلار جەننەتكە كىرگىنىدىن كېيىن دەيدۇكى، بارلىق ھەمدۇ - سانا بىز دوزاخقا كىرىپ قېلىشتىن ئەندىشە قىلغانلىقىمىز سەۋەبلىك بىزدىن غەم - قايغۇنى كۆتۈرۈۋەتكەن ئاللاھقا خاستۇر. شەكسىزكى پەرۋەردىگارىمىز بەندىلىرى ئىچىدىن تەۋبە قىلغانلارنىڭ گۇناھلىرىنى مەغپىرەت قىلغۇچىدۇر، ئۇلارنىڭ تائەت - ئىبادەتلىرىگە قارىتا ھەسسىلەپ مۇكاپات بەرگۈچىدۇر.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ٱلَّذِيٓ أَحَلَّنَا دَارَ ٱلۡمُقَامَةِ مِن فَضۡلِهِۦ لَا يَمَسُّنَا فِيهَا نَصَبٞ وَلَا يَمَسُّنَا فِيهَا لُغُوبٞ
ئاللاھ ئۆز پەزلى - مەرھەمىتى بىلەن بىزنى يۆتكىلىش بولمايدىغان مەڭگۈلۈك مەنزىلگە چۈشۈردى. ئۇنىڭغا بىزنىڭ كۈچىمىز يەتمەيتتى. ئۇ جايدا بىزگە ھېرىپ - چارچاش ۋە جاپا - مۇشەققەت بولمايدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَٱلَّذِينَ كَفَرُواْ لَهُمۡ نَارُ جَهَنَّمَ لَا يُقۡضَىٰ عَلَيۡهِمۡ فَيَمُوتُواْ وَلَا يُخَفَّفُ عَنۡهُم مِّنۡ عَذَابِهَاۚ كَذَٰلِكَ نَجۡزِي كُلَّ كَفُورٖ
ئاللاھقا كاپىر بولغانلار مەڭگۈلۈك جەھەننەم ئازابىغا دۇچار بولىدۇ، ئۇلار ئۆلۈپ ئازابتىن قۇتۇلۇپ قالماسلىقى ئۈچۈن جانلىرى ئېلىنمايدۇ، ئۇلاردىن جەھەننەمنىڭ ئازابى قىلچە يەڭگىللىتىلمەيدۇ. پەرۋەردىگارىنىڭ نېئمەتلىرىنى ئىنكار قىلغان ھەر كىمنى قىيامەت كۈنى ئەنە شۇنداق جازالايمىز.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَهُمۡ يَصۡطَرِخُونَ فِيهَا رَبَّنَآ أَخۡرِجۡنَا نَعۡمَلۡ صَٰلِحًا غَيۡرَ ٱلَّذِي كُنَّا نَعۡمَلُۚ أَوَلَمۡ نُعَمِّرۡكُم مَّا يَتَذَكَّرُ فِيهِ مَن تَذَكَّرَ وَجَآءَكُمُ ٱلنَّذِيرُۖ فَذُوقُواْ فَمَا لِلظَّٰلِمِينَ مِن نَّصِيرٍ
ئۇلار يالۋۇرۇپ يۇقىرى ئاۋاز بىلەن چوقان سېلىشىپ: ئى پەرۋەردىگارىمىز! بىزنى دوزاختىن چىقىرىۋەتسەڭ، رازىلىقىڭغا ئېرىشىپ، ئازابىڭدىن قۇتۇلۇشىمىز ئۈچۈن ئىلگىرى دۇنيادا قىلغاندىن باشقا ياخشى ئەمەللەرنى قىلىۋالساق، دېيىشىدۇ. ئاللاھ ئۇلارغا جاۋابەن: بىز سىلەرگە پەند - نەسىھەت ئېلىشقا بەل باغلىغان كىشى پەند - نەسىھەت ئېلىپ، ئاللاھقا تەۋبە قىلىپ، ياخشى ئەمەللەرنى قىلىۋالغۇدەك ئۆمۈر بەرمىدۇقمۇ؟ سىلەرنى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن ئاگاھلاندۇرىدىغان پەيغەمبەر كەلمىدىمۇ؟ بۇنچە ئىشلاردىن كېيىن ئەمدى سىلەرنىڭ باھانە - سەۋەبلىرىڭلار ئاقمايدۇ. شۇڭا ئەمدى دوزاخ ئازابىنى تېتىڭلار. كۇپۇرلۇق ۋە گۇناھ - مەئسىيەتلەر بىلەن ئۆزلىرىگە زۇلۇم قىلغانلارنى ئاللاھنىڭ ئازابىدىن قۇتۇلدۇرالايدىغان ياكى ئۇلاردىن ئازابنى يەڭگىللىتەلەيدىغان بىرەر ياردەمچى بولمايدۇ، دەيدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
إِنَّ ٱللَّهَ عَٰلِمُ غَيۡبِ ٱلسَّمَٰوَٰتِ وَٱلۡأَرۡضِۚ إِنَّهُۥ عَلِيمُۢ بِذَاتِ ٱلصُّدُورِ
ئاللاھ ھەقىقەتەن ئاسمانلاردىكى ۋە زېمىندىكى غەيبنى بىلگۈچىدۇركى، بۇلاردىن ھېچ نەرسە ئۇنىڭ بىلىشىدىن چەتتە قالمايدۇ. شەكسىزكى ئاللاھ بەندىلىرى كۆڭۈللىرىدە يوشۇرغان بارچە ياخشىلىق ھەم يامانلىقلارنى بىلىپ تۇرىدۇ.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• فضل أمة محمد صلى الله عليه وسلم على سائر الأمم.
• تفاوت إيمان المؤمنين يعني تفاوت منزلتهم في الدنيا والآخرة.
مۇئمىنلەرنىڭ ئىمانىنىڭ پەرقلىق بولۇشى ئۇلارنىڭ دۇنيا ۋە ئاخىرەتتىكى دەرىجىلىرىنىڭ پەرقلىق بولۇشى دېمەكتۇر.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߟߊߘߛߏߣߍ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߊ߬ߠߌ߯ߙߌ߲ߞߊ߲ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫