ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ߬ߟߌ ߝߐߘߊ ߘߏ߫ ߝߊߟߊ߲ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 35

وَدَخَلَ جَنَّتَهُۥ وَهُوَ ظَالِمٞ لِّنَفۡسِهِۦ قَالَ مَآ أَظُنُّ أَن تَبِيدَ هَٰذِهِۦٓ أَبَدٗا

Кофир боғини кўз-кўз қилиш учун ўзига ўзи зулм қилган ҳолида мўмин билан бирга боғига кирар экан, деди: "Кўриб турганинг бу боғ ҳеч қачон йўқ бўлиб кетмайди, деб ўйлайман. Чунки уни сақлаб қолиш учун ҳамма чоралар кўрилган".

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 36

وَمَآ أَظُنُّ ٱلسَّاعَةَ قَآئِمَةٗ وَلَئِن رُّدِدتُّ إِلَىٰ رَبِّي لَأَجِدَنَّ خَيۡرٗا مِّنۡهَا مُنقَلَبٗا

"Қиёмат бўлади, деб ўйламайман. Бу ҳаёт давом этаверади. Қиёмат бўлган тақдирда ҳам Парвардигоримга қайтарилсам, бу боғдан ҳам яхшироғига эришаман. Шу дунёда бой бўлишим ўлганимдан кейин ҳам бой бўлишимни тақозо этади".

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 37

قَالَ لَهُۥ صَاحِبُهُۥ وَهُوَ يُحَاوِرُهُۥٓ أَكَفَرۡتَ بِٱلَّذِي خَلَقَكَ مِن تُرَابٖ ثُمَّ مِن نُّطۡفَةٖ ثُمَّ سَوَّىٰكَ رَجُلٗا

Мўмин шериги у билан гаплашиб деди: "Отанг Одамни тупроқдан яратган, кейин сени нутфадан яратган, кейин эса сени расо, комил одам қилган Зотга куфр келтирдингми? Шу ишларни қилган Зот сени қайта тирилтиришга ҳам қодир".

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 38

لَّٰكِنَّا۠ هُوَ ٱللَّهُ رَبِّي وَلَآ أُشۡرِكُ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا

Мен сен айтган гапни айтмайман. Мен: "Ҳар қандай нуқсондан пок Аллоҳ бизга неъматларини мўл қилиб берган Парвардигоримдир", дейман ва У Зотга ҳеч кимни шерик қилмайман.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 39

وَلَوۡلَآ إِذۡ دَخَلۡتَ جَنَّتَكَ قُلۡتَ مَا شَآءَ ٱللَّهُ لَا قُوَّةَ إِلَّا بِٱللَّهِۚ إِن تَرَنِ أَنَا۠ أَقَلَّ مِنكَ مَالٗا وَوَلَدٗا

Боғингга кирган пайтингда: "Аллоҳ хоҳлаган нарсагина бўлур, Аллоҳнинг мададисиз ҳеч бир куч-қувват йўқдир, У Зот истаган ишини қилур", деганингда эди. Мени ўзингдан кўра мол-давлат ва фарзанд жиҳатидан кам кўраётган бўлсанг.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 40

فَعَسَىٰ رَبِّيٓ أَن يُؤۡتِيَنِ خَيۡرٗا مِّن جَنَّتِكَ وَيُرۡسِلَ عَلَيۡهَا حُسۡبَانٗا مِّنَ ٱلسَّمَآءِ فَتُصۡبِحَ صَعِيدٗا زَلَقًا

Умид қиламанки, Аллоҳ менга сенинг боғингдан ҳам яхшироғини беради. Сенинг боғингга эса осмондан бир офатни юборади ва у ҳеч нарса ўсмайдиган, оёқ ҳам сирпаниб кетадиган бир сип-силлиқ ерга айланиб қолади.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 41

أَوۡ يُصۡبِحَ مَآؤُهَا غَوۡرٗا فَلَن تَسۡتَطِيعَ لَهُۥ طَلَبٗا

Ёки унинг суви ер остига сингиб кетар. Кейин сен унга етолмай қолурсан. Суви ер остига сингиб кетдими, тамом, у ер қуриши муқаррар.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 42

وَأُحِيطَ بِثَمَرِهِۦ فَأَصۡبَحَ يُقَلِّبُ كَفَّيۡهِ عَلَىٰ مَآ أَنفَقَ فِيهَا وَهِيَ خَاوِيَةٌ عَلَىٰ عُرُوشِهَا وَيَقُولُ يَٰلَيۡتَنِي لَمۡ أُشۡرِكۡ بِرَبِّيٓ أَحَدٗا

Мўминнинг айтгани бўлди. Кофирнинг боғи завол топиб, мевалари қуриди. Бечора кофир уни обод қилиш учун сарфлаган пулларига ачиниб, ҳасрату надомат гирдобида қолди. Узумларни ушлаб турадиган сўритоклар йиқилиб, боғ пайҳон бўлиб, вайронага айланди. Шундан сўнг кофир: "Ёлғиз Парвардигоримга иймон келтириб, У Зотга ҳеч кимни шерик қилмаганимда қани эди", деб қолди.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 43

وَلَمۡ تَكُن لَّهُۥ فِئَةٞ يَنصُرُونَهُۥ مِن دُونِ ٱللَّهِ وَمَا كَانَ مُنتَصِرًا

Кофир ўзининг одамлари билан керилиб, фахрланиб юрарди. Лекин бошига тушган бу кулфатдан одамлари уни қутқара олмадилар. Ўзи ҳам боғини пайҳон бўлишдан қутқара олмади.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 44

هُنَالِكَ ٱلۡوَلَٰيَةُ لِلَّهِ ٱلۡحَقِّۚ هُوَ خَيۡرٞ ثَوَابٗا وَخَيۡرٌ عُقۡبٗا

Бундай ўринда ҳар қандай нуқсондан пок Аллоҳдан ўзга ҳеч ким мададкор бўла олмас. Аллоҳ Ўзининг дўстлари мўминларга савоб бериш борасида ҳам, уларга гўзал оқибатни тайёрлаб қўйиш борасида ҳам энг яхши Зотдир.

ߟߝߊߙߌ ߘߏ߫: 45

وَٱضۡرِبۡ لَهُم مَّثَلَ ٱلۡحَيَوٰةِ ٱلدُّنۡيَا كَمَآءٍ أَنزَلۡنَٰهُ مِنَ ٱلسَّمَآءِ فَٱخۡتَلَطَ بِهِۦ نَبَاتُ ٱلۡأَرۡضِ فَأَصۡبَحَ هَشِيمٗا تَذۡرُوهُ ٱلرِّيَٰحُۗ وَكَانَ ٱللَّهُ عَلَىٰ كُلِّ شَيۡءٖ مُّقۡتَدِرًا

Эй Пайғамбар, дунёга алданиб қолганларга бир мисол келтиринг. Дунё завол топиш ва тезда фанога юз тутиш борасида худди осмондан бир ёмғир ёғиб, у туфайли ер юзида ўсимликлар униб, салдан кейин эса улар қуриб-қовжираб, синиб-парчаланиб, синган бўлакларини шамоллар учириб кетишига, ер эса яна боягидек тап-тақир бўлиб қолишига ўхшайди. Аллоҳ ҳар доим ҳар ишга қодир. У Зотнинг қўлидан келмайдиган иш йўқ. Истаган пайтида жон ато этади, истаган пайтида фано чоҳига отади.

ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:

• على المؤمن ألا يستكين أمام عزة الغني الكافر، وعليه نصحه وإرشاده إلى الإيمان بالله، والإقرار بوحدانيته، وشكر نعمه وأفضاله عليه.

Мўмин киши бой кофирнинг қудрати олдида ўзини ерга урмаслиги, аксинча, унга насиҳат қилмоғи, унга тўғри йўлни кўрсатмоғи, уни Аллоҳга иймон келтиришга, У Зотнинг якка-ёлғизлигини тан олишга, берган неъматлари ва фазлу марҳамати учун У Зотдан миннатдор бўлишга даъват этмоғи лозим.

• ينبغي لكل من أعجبه شيء من ماله أو ولده أن يضيف النعمة إلى مُولِيها ومُسْدِيها بأن يقول: ﴿ما شاءَ اللهُ لا قُوَّةَ إلَّا بِاللهِ﴾.

Ўзининг мол-давлати ёки болаларидан фахр туйган одам бу неъматлар Аллоҳ тарафидан эканини доим ҳис этиб: "Фақат Аллоҳ хоҳлагани бўлур. Аллоҳнинг мададисиз ҳеч бир куч-қувват йўқдир", демоғи лозим.

• إذا أراد الله بعبد خيرًا عجل له العقوبة في الدنيا.

Аллоҳ бир бандага яхшилик қилмоқчи бўлса, унинг жазосини тезда, шу дунёнинг ўзида беради.

• جواز الدعاء بتلف مال من كان ماله سبب طغيانه وكفره وخسرانه.

Кимнинг мол-давлати ҳаддидан ошишига, куфр келтиришига, охиратини бой бериб қўйишига олиб борадиган бўлса, бундай мол-давлатнинг завол топишини сўраб, дуо қилиш жоиз.