ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ ߘߐ߫ * - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
إِنَّ ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ وَٱلَّذِينَ هَادُواْ وَٱلنَّصَٰرَىٰ وَٱلصَّٰبِـِٔينَ مَنۡ ءَامَنَ بِٱللَّهِ وَٱلۡيَوۡمِ ٱلۡأٓخِرِ وَعَمِلَ صَٰلِحٗا فَلَهُمۡ أَجۡرُهُمۡ عِندَ رَبِّهِمۡ وَلَا خَوۡفٌ عَلَيۡهِمۡ وَلَا هُمۡ يَحۡزَنُونَ
Шу умматдан бўладими, Муҳаммад алайҳиссалом пайғамбар бўлиб юборилишидан олдин ўтган яҳудий, насроний, собиий умматларидан бўладими, қайси бири Аллоҳга ва охират кунига иймон келтирса, савобини Парвардигорининг ўзи беради. Охиратда уларни нима кутаётганидан қўрқмайдилар ва бу дунёда қўлларидан чиқиб кетган нарсага хафа бўлмайдилар.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ أَخَذۡنَا مِيثَٰقَكُمۡ وَرَفَعۡنَا فَوۡقَكُمُ ٱلطُّورَ خُذُواْ مَآ ءَاتَيۡنَٰكُم بِقُوَّةٖ وَٱذۡكُرُواْ مَا فِيهِ لَعَلَّكُمۡ تَتَّقُونَ
Сиздан Аллоҳга ва пайғамбарларига иймон келтириш ҳақида аҳду паймон олганимизни ҳамда аҳдга вафо қилмаслик оқибати ёмон бўлишидан огоҳлантириш учун устингизга Тур тоғини кўтариб қўйганимизни ва сизларга нозил қилганимиз Тавротни дангасалик, лоқайдлик қилмасдан, қаттиқ, жидду жаҳд билан ушлашга ва ундаги гапларни ёдлаб, тадаббур қилишга буюрганимизни эсланг. Шояд шундан кейин Аллоҳнинг азобидан қўрқадиган бўлиб қолсангиз.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ثُمَّ تَوَلَّيۡتُم مِّنۢ بَعۡدِ ذَٰلِكَۖ فَلَوۡلَا فَضۡلُ ٱللَّهِ عَلَيۡكُمۡ وَرَحۡمَتُهُۥ لَكُنتُم مِّنَ ٱلۡخَٰسِرِينَ
Сизлар эса шу аҳду паймондан кейин юз ўгирдинглар ва гуноҳга ботдинглар. Аллоҳ фазл қилиб, гуноҳинглардан ўтмаганида, раҳм қилиб, тавбаларингни қабул қилмаганида зиён кўргувчилардан бўлар эдинглар.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَلَقَدۡ عَلِمۡتُمُ ٱلَّذِينَ ٱعۡتَدَوۡاْ مِنكُمۡ فِي ٱلسَّبۡتِ فَقُلۡنَا لَهُمۡ كُونُواْ قِرَدَةً خَٰسِـِٔينَ
Аждодингиз ҳақида аниқ билдингларки, уларга Шанба куни ов қилиш ҳаром қилинса-да, ҳийла-найранг ишлатиб, Шанбадан бир кун олдин тўр ташлаб қўйишарди ва уни якшанба куни олишарди. Аллоҳ бу ҳийлакорларни. найрангбозларни бадбахт маймунларга айлантириб қўйди.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
فَجَعَلۡنَٰهَا نَكَٰلٗا لِّمَا بَيۡنَ يَدَيۡهَا وَمَا خَلۡفَهَا وَمَوۡعِظَةٗ لِّلۡمُتَّقِينَ
Биз бу тажовузкор қишлоқни атрофидаги бошқа қишлоқлар учун ҳам, кейинги авлод учун ҳам ибрат қилдик. Токи, оқибати жазога-азобга олиб борадиган ишларни қилмасинлар. Уни Аллоҳнинг азоби ва тажовузкорлардан интиқом олишидан қўрқадиган тақводорлар учун эслатма ҳам қилдик.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
وَإِذۡ قَالَ مُوسَىٰ لِقَوۡمِهِۦٓ إِنَّ ٱللَّهَ يَأۡمُرُكُمۡ أَن تَذۡبَحُواْ بَقَرَةٗۖ قَالُوٓاْ أَتَتَّخِذُنَا هُزُوٗاۖ قَالَ أَعُوذُ بِٱللَّهِ أَنۡ أَكُونَ مِنَ ٱلۡجَٰهِلِينَ
Энг сара аждодинглар билан Мусо алайҳиссалом ўртасида нималар кечганини эсланглар. Уларга, бир сигир сўйинглар, деса, дарров сўя қолмасдан, бизни масхара қиляпсанми, дейишди. Бунга жавобан Мусо, Аллоҳ айтмаган гапни айтди дейдиган ёлғончи ва одамларни масхара қиладиган нодон бўлишдан Аллоҳ паноҳ берсин, деди.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا هِيَۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ لَّا فَارِضٞ وَلَا بِكۡرٌ عَوَانُۢ بَيۡنَ ذَٰلِكَۖ فَٱفۡعَلُواْ مَا تُؤۡمَرُونَ
Мусога, Парвардгорингга дуо қилиб, сўйишимиз керак бўлган сигир ҳақида сўраб бер, дейишди. Шунда Мусо, у қари ҳам, ёш ғунажин ҳам бўлмаган ўрта бир сигир, энди Парвардигорингларнинг буйруғини тез бажаринглар, деб жавоб берди.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
قَالُواْ ٱدۡعُ لَنَا رَبَّكَ يُبَيِّن لَّنَا مَا لَوۡنُهَاۚ قَالَ إِنَّهُۥ يَقُولُ إِنَّهَا بَقَرَةٞ صَفۡرَآءُ فَاقِعٞ لَّوۡنُهَا تَسُرُّ ٱلنَّٰظِرِينَ
Улар саркашлик ва тортишишда давом этиб, Мусо алайҳиссаломга, Парвардигорингга дуо қилиб, унинг ранги қандай бўлишини сўраб бер, дейишди. Шунда Мусо алайҳиссалом, у сап-сариқ, кўрган одамнинг кўзи қувонадиган сигир, деб жавоб берди.
ߊߙߊߓߎߞߊ߲ߡߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߟߎ߬:
ߟߝߊߙߌ ߟߎ߫ ߢߊ߬ߕߣߐ ߘߏ߫ ߞߐߜߍ ߣߌ߲߬ ߞߊ߲߬:
• الحُكم المذكور في الآية الأولى لِمَا قبل بعثة النبي صلى الله عليه وسلم، وأما بعد بعثته فإن الدين المَرْضِيَّ عند الله هو الإسلام، لا يقبل غيره، كما قال الله تعالى: ﴿ وَمَنْ يَبْتَغِ غَيْرَ الْإِسْلَامِ دِينًا فَلَنْ يُقْبَلَ مِنْه ﴾ (آل عمران: 85).
Биринчи оятдаги ҳукм Муҳаммад алайҳиссаломнинг пайғамбарлигидан олдинги даврларга алоқадор. У зотнинг пайғамбарлигидан кейин эса Аллоҳ учун манзур ва мақбул бўлган дин Исломдир. Ундан бошқаси қабул қилинмайди. Аллоҳ таоло айтади: "Ким Исломдан бошқа дин истаса, асло қабул қилинмас". (Оли Имрон сураси, 85-оятдан)
• قد يُعَجِّلُ الله العقوبة على بعض المعاصي في الدنيا قبل الآخرة؛ لتكون تذكرة يتعظ بها الناس فيحذروا مخالفة أمر الله تعالى.
Аллоҳ айрим жиноятларнинг жазосини охиратга қолдирмасдан, шу дунёнинг ўзида беради. Токи, у одамларга ибрат бўлсин ва улар Аллоҳ таолонинг фармонларига қарши чиқишдан қўрқсинлар.
ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐ ߟߎ߬ ߘߟߊߡߌߘߊ - ߏߗ߭ߑߓߊߞߌߞߊ߲" ߞߎ߬ߙߣߊ߬ ߞߟߊߒߞߋ ߞߘߐߦߌߘߊ ߘߐ߫ ߘߟߊߡߌ߬ߘߊ ߘߐ߫ - ߘߟߊߡߌߘߊ ߟߎ߫ ߦߌ߬ߘߊ߬ߥߟߊ
ߡߍ߲ ߝߘߊߣߍ߲߫ ߞߎ߬ߙߊ߬ߣߊ ߞߘߐߦߌߘߊ ߕߌߙߌ߲ߠߌ߲ ߝߊ߲ߓߊ ߟߊ߫