د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه * - د ژباړو فهرست (لړلیک)
يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ قَٰتِلُواْ ٱلَّذِينَ يَلُونَكُم مِّنَ ٱلۡكُفَّارِ وَلۡيَجِدُواْ فِيكُمۡ غِلۡظَةٗۚ وَٱعۡلَمُوٓاْ أَنَّ ٱللَّهَ مَعَ ٱلۡمُتَّقِينَ
Uca Allah bu ayədə Mədinə ətrafında məskunlaşan kafirlərin müsəlmanlara yaxın bir yerdə yaşadıqları üçün, onlardan müsəlmanlara xətər toxuna biləcəyinə görə onlarla vuruşmağı və həmçinin onları qorxuya salmaq və onların şərindən özlərini qorumaq məqsədi ilə onlara sərtlik göstərməyi əmr etmişdir. Həqiqətən, uca Allah, Öz köməyi və dəstəyi ilə müttəqilərlə birlikdədir.
عربي تفسیرونه:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ فَمِنۡهُم مَّن يَقُولُ أَيُّكُمۡ زَادَتۡهُ هَٰذِهِۦٓ إِيمَٰنٗاۚ فَأَمَّا ٱلَّذِينَ ءَامَنُواْ فَزَادَتۡهُمۡ إِيمَٰنٗا وَهُمۡ يَسۡتَبۡشِرُونَ
Allah Peyğəmbərə (sallallahu aleyhi və səlləm) bir surə nazil etidiyi zaman münafiqlərdən istehza və rişxəndlə bir-birindən: "Bu nazil edilən surə, Muhəmmədin gətirdiyi dinə sizdən hansınızın imanını artırdı?" – soruşan kimsələr də vardır. Amma Allaha iman gətirib, Peyğəmbəri (səllallahu aleyhi və səlləm) təsdiq edənlərə gəldikdə isə, nazil edilən bu surə onların əvvəlki imanını bir daha da artırır və bu surədə onların dünya və axirət mənfəətləri qeyd edildiyi üçün, onlar Allahdan vəhyin nazil olmasına sevinərlər.
عربي تفسیرونه:
وَأَمَّا ٱلَّذِينَ فِي قُلُوبِهِم مَّرَضٞ فَزَادَتۡهُمۡ رِجۡسًا إِلَىٰ رِجۡسِهِمۡ وَمَاتُواْ وَهُمۡ كَٰفِرُونَ
Amma münafiqlərə gəlincə, onlar Allahın nazil edilən ayələrini təkzib etdiklərinə görə əhkamlar və qissələrlə zəngin olan Quranın nazil edilməsi onların murdarlığı və xəbisliyi üstünə bir daha da murdarlıq və xəbislik artırar və hər dəfə ayələr nazil edildikdə bu ayələrə şəkk-şübhə ilə yanaşdıqlarına görə Peyğəmbərə Quran nazil edildikcə qəlblərindəki mərəz daha da artar və onlar kafir olaraq ölürlər.
عربي تفسیرونه:
أَوَلَا يَرَوۡنَ أَنَّهُمۡ يُفۡتَنُونَ فِي كُلِّ عَامٖ مَّرَّةً أَوۡ مَرَّتَيۡنِ ثُمَّ لَا يَتُوبُونَ وَلَا هُمۡ يَذَّكَّرُونَ
Məgər münafiqlər Allah onların ildə bir və ya iki dəfə iç üzlərini açıb, onları möminlər yanında rüsvay edərək bəlaya düçar etdiyini görüb bundan ibrətlər almırlarmı? Başlarına gələn bu müsibətin Uca Allah tətəfindən özlərinə bir bəla olduğlarını anladıqları halda yenə də küfr əməllərindən tövbə edib, münafiqlik etməkdən əl çəkmirlər. Başlarına gələn bu bəlanın Allahdan olduğuna anlamırlar.
عربي تفسیرونه:
وَإِذَا مَآ أُنزِلَتۡ سُورَةٞ نَّظَرَ بَعۡضُهُمۡ إِلَىٰ بَعۡضٍ هَلۡ يَرَىٰكُم مِّنۡ أَحَدٖ ثُمَّ ٱنصَرَفُواْۚ صَرَفَ ٱللَّهُ قُلُوبَهُم بِأَنَّهُمۡ قَوۡمٞ لَّا يَفۡقَهُونَ
Allah Peyğəmbərə (sallallahu aleyhi və səlləm) münafiqlərin iç üzünü açıb bəyan edən bir surə nazil edildiyi zaman onlar: "Sizi kimsə görürmü?" – deyə bir-birlərinə baxır, əgər onları kimsə görməyibsə üz çevirib gedirlər. Bilin ki, onlar başa düşməyən bir qövm olduqlarına görə Allah onların qəlblərini haqq yoldan və xeyirdən məhrum edib, onları rüsvay etmişdir.
عربي تفسیرونه:
لَقَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولٞ مِّنۡ أَنفُسِكُمۡ عَزِيزٌ عَلَيۡهِ مَا عَنِتُّمۡ حَرِيصٌ عَلَيۡكُم بِٱلۡمُؤۡمِنِينَ رَءُوفٞ رَّحِيمٞ
Ey ərəblər! Artıq sizə özünüzdən, sizin kimi ərəb mənşəli bir elçi gəldi. Onun sizə olan sevgisindən sizin məşəqqətə düşməyiniz ona ağır gəlir. O sizin hidayətə gəlmənizi çox istər və o, sizə, xüsusəndə möminlərə qarşı çox şəfqətli, rəhmlidir və qayğıkeşdir.
عربي تفسیرونه:
فَإِن تَوَلَّوۡاْ فَقُلۡ حَسۡبِيَ ٱللَّهُ لَآ إِلَٰهَ إِلَّا هُوَۖ عَلَيۡهِ تَوَكَّلۡتُۖ وَهُوَ رَبُّ ٱلۡعَرۡشِ ٱلۡعَظِيمِ
Ey Peyğəmbər! Əgər onlar səndən üz çevirib, gətirdiyin dinə iman etməsələr, bu zaman onlara belə de: "Mənə Özündən başqa ibadətə layiq olmayan tək Allah yetər. Mən yalnız Ona arxalanıram. Uca və Pak olan Allah, əzəmətli ərşin Rəbbidir!".
عربي تفسیرونه:
په دې مخ کې د ایتونو د فایدو څخه:
• وجوب ابتداء القتال بالأقرب من الكفار إذا اتسعت رقعة الإسلام، ودعت إليه حاجة.
• İslam dairəsi genişlənib, din izzətləndiyi zaman müsəlman diyarına yaxın bir diyarda yaşayan kafirlərdən müsəlmanlara təhlükə varsa, bu an onlarla döyüşə başlamağın vacidliyi.
• بيان حال المنافقين حين نزول القرآن عليهم وهي الترقُّب والاضطراب.
• Quran nazil edildiyi zaman münafiqlər özlərinin iç üzünü bəyan edən bir ayənin nazil olmasından qorxub və bundan narahatçılıq hissi keçirdiklərini bəyanı.
• بيان رحمة النبي صلى الله عليه وسلم بالمؤمنين وحرصه عليهم.
• في الآيات دليل على أن الإيمان يزيد وينقص، وأنه ينبغي للمؤمن أن يتفقد إيمانه ويتعاهده فيجدده وينميه؛ ليكون دائمًا في صعود.
• Yuxarıda qeyd edilən ayələrdə imanın artıb, azalmasına dair dəlil vardır. Mömin, Allah yanında yüksək dərəcələrə nail olması üçün daima imanına nəzər yetirməli və imanını yeniləşdirməyə səy göstərtməlidir.
د قرآن کریم د معناګانو ژباړه - اذربایجاني ژبې ته د المختصر في تفسیر القرآن الکریم ژباړه - د ژباړو فهرست (لړلیک)
د مرکز تفسیر للدراسات القرآنیة لخوا خپور شوی.